หนา ๑ เลม ๑๓๕ ตอนพเศษ ๘๒ ง ราชกจจานเบกษา ๙ เมษายน ๒๕๖๑
ประกาศสานกนายกรฐมนตร เรอง หลกเกณฑการทบศพทภาษาพมา (เมยนมา)
โดยทสานกงานราชบณฑตยสภาเสนอหลกเกณฑการทบศพทภาษาตาง ๆ ซงไดประกาศ ใหเปนมาตรฐานไปแลว รวม ๑๓ ภาษา นน ยงไมเพยงพอในการใชงาน สานกงานราชบณฑตยสภาจงอาศยอานาจตามความในมาตรา ๘ (๗) แหงพระราชบญญตราชบณฑตยสภา พ.ศ. ๒๕๕๘ กาหนดหลกเกณฑการทบศพทภาษาพมา (เมยนมา) ขนอกหนงภาษา เพอใหการทบศพทภาษาดงกลาว เปนมาตรฐานเดยวกนตามหลกเกณฑการทบศพททายประกาศน และเหนสมควรใหสวนราชการ ถอปฏบตตามหลกเกณฑการทบศพทภาษาดงกลาวดวย เพอใหเปนมาตรฐานของทางราชการ จงเสนอคณะรฐมนตรเพอพจารณาใหความเหนชอบ และประกาศใชบงคบตอไป
คณะรฐมนตรไดพจารณาแลวมมตเหนชอบใหใชหลกเกณฑการทบศพทภาษาพมา (เมยนมา) เปนมาตรฐานของทางราชการตามทสานกงานราชบณฑตยสภาเสนอ ทงน ตงแตวนประกาศ ในราชกจจานเบกษาเปนตนไป
ประกาศ ณ วนท ๑๓ มนาคม พ.ศ. ๒๕๖๑
พลเอก ประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร
หลกเกณฑการทบศพทภาษาพมา (เมยนมา)
๑. การทบศพทภาษาพมาตามหลกเกณฑนยดการออกเสยงเปนหลก โดยถายเสยงสระและเสยงพยญชนะตามภาษาพมามาตรฐาน และมตารางเทยบเสยงสระและเสยงพยญชนะเปนแนวเทยบ
๒. ภาษาพมาใชอกษรพมาเปนตวเขยน แตในปจจบนการรบค าและชอภาษาพมามาใชในภาษาไทยมกเปนการรบค าตามทเขยนดวยอกษรโรมน ฉะนน จงก าหนดหลกเกณฑการทบศพทจากอกษรโรมน และไดใหอกษรพมาเทยบไวดวย
๓. การถอดอกษรพมาเปนอกษรโรมนในหลกเกณฑนใชหลกการออกเสยงตามทปรากฏใน Myanmar-English Dictionary, Department of the Myanmar Language Commission, Ministry of Education, Union of Myanmar แตการใชอกษรโรมนแทนเสยงพมามหลายระบบ ในหลกเกณฑนจงรวบรวมไวหลายรปแบบเทาทจะเปนไปได
๔. ค าภาษาพมาทรบมาใชในภาษาไทยเปนเวลานานแลว และเขยนเปนค าไทยจนเปนทยอมรบกนทวไป อาจใชตอไปตามเดม เชน บเรงนอง
๕. เสยงพยญชนะและสระภาษาพมาหลายเสยงไมมในภาษาไทย จงจ าเปนตองเลอกเสยงพยญชนะและสระในภาษาไทยทมเสยงใกลเคยงมาใช เชน ny = ญ (ny ในภาษาพมาออกเสยงนาสก) z = ซ (z ในภาษาพมาออกเสยงกอง) อนง aung ออกเสยงกงระหวาง เอา ทม ง สะกด กบ ออง เพอความสะดวกในการเขยน ภาษาไทยจงเลอกใช ออง
๖. เสยงพยญชนะภาษาพมาบางเสยงใชอกษรโรมนหลายตวแทนเสยงหนงเสยง ก าหนดใหทบศพทดวยอกษรไทยตวเดยว ดงน ๖.๑ อกษร h น าหนา ไดแก hl = ล hm = ม hn = น hp = พ hs = ซ ht = ท
๖.๒ อกษร h ตามหลง ไดแก ch = ช kh = ค ph = พ sh = ช th = ต
๖.๓ อกษรอน ๒ ตวคกน ไดแก
gy = จ ky = จ ng = ง ny = ญ
๗. เสยงสระในภาษาพมามทงสระสนและสระยาว เชน a แทนเสยงสระสน ar, ah, are แทนเสยงสระยาว ในการทบศพทจงก าหนดใหใชสระสน-ยาวในภาษาไทยแสดงเสยงสระนน ๆ เทาทอกขรวธไทยจะอ านวยให (ดรายละเอยดในตารางเทยบเสยงสระ)
๘. ภาษาพมามเสยงวรรณยกต ๓ ระดบ คอ เสยงต า เสยงสามญ และเสยงสง ซงไมตรงกบระดบเสยงวรรณยกตในภาษาไทย นอกจากน ในการถอดอกษรพมาเปนอกษรโรมนไมมสญลกษณซงใชแสดงเสยง
๒
วรรณยกต หลกเกณฑการทบศพทจงไมค านงถงการแสดงเสยงวรรณยกต หากตองการเทยบเสยงวรรณยกตควรตรวจสอบกบตวเขยนในภาษาพมา อนง เสยงหยดทายพยางค นกวชาการบางกลมถอวาเปนเสยงวรรณยกตดวย
๙. ในระบบเสยงของภาษาพมาไมมเสยงทาย แตมเสยงนาสกทายพยางคซงไมออกเสยงอยางตวสะกดในภาษาไทย ในอกษรโรมนใช n หรอ ng แทนเสยงนาสก ในการทบศพทก าหนดให n = น เชน sein = เซน (เพชร) ng = ง เชน aung = ออง (ชนะ)
ในกรณทพยางคนนมเสยงสระไอหรอสระโอะ และมเสยงนาสกทายพยางค ใหใชเครองหมายทณฑฆาตก ากบเสยงนาสกนน เชน byain = บไยน (นกกระเรยน) mount = โมะน (ขนม) kyaing = ไจง (หอมกรน)
๑๐. พยญชนะ k และ t ทายพยางค ท าใหสระในพยางคนนเปนเสยงสน ในการทบศพทจะใชสระสนและไมทบศพทตว k และ t ในตวอยางตอไปน ค าดานขวาคอท าทลงทายดวย k หรอ t เทยบกบ ค าดานซายซงใชสระเดยวกน แตไมไดลงทายดวย k หรอ t sein = เซน (เพชร) Myeik = มเยะ (ชอเมอง) khin = คน (สนทสนม) myint = มยน (สง) thi = ต (ร) chit = ช (รก)
๑๑. ค าในภาษาพมาเขยนตดตอกนไปโดยไมเวนวรรค แตในการถอดอกษรพมาเปนอกษรโรมนมกจะเวนวรรคเพอใหอานไดสะดวก ในการทบศพทก าหนดใหเขยนตดตอกนไปโดยไมเวนวรรค แตถาทบศพทเปนภาษาไทยแลวอาจอานแยกพยางคผด จะใสเครองหมายยตภงคเพอชวยใหอานถกตองกได เชน
Nyi Nyi Pe ทบศพทวา ญญเป (ชอบคคล) Thuza Nwe ” ตซานเว, ตซา-นเว (ชอบคคล) Than Than Myint ” ตานตานมยน, ตานตาน-มยน (ชอบคคล) Shwepyithar ” ชเวปยตา, ชเว-ปยตา (ชอเมอง) a-hlu-pwe ” อะลปเว, อะล-ปเว (งานบญ)
๓
ตารางเทยบเสยงสระ
อกษร โรมน
อกษร พมา
อกษร ไทย
ตวอยาง หมายเหต
ค า ค าทบศพท ความหมาย
a - -ะ ka (u) กะ เตนร า
- -ะ kya (=u) จะ ค าปจจยทอยหลงค ากรยาเพอแสดงความเปนพหพจน
- -ะ ma (rS) มะ ตงแต, จาก
- -ะ mayar (r,m;) มะยา เมย
- -ะ anyar (tnm) อะญา ภาคกลาง
- -ะ sayarma (q&mr) ซะยามะ ครผหญง
- m -า Ayeyawadi ({&m0wD)
เอยาวะด แมน าอรวด ในภาษาพมาเสยงนเปนเสยงยาว ควรถอดเปนอกษรโรมนวา ar คอ Ayeyarwadi แตค านนยมถอดเปน Ayeyawadi ในกรณนจงใหทบศพทเปน เอยาวะด
ae -J แ- khae (cJ) แค กอนหน
- ,f แ- wae (0,f) แว ซอ
- Jh แ- hmae (rSJ@) แม ไฝ
ah - m; -า Kayah (u,m;) กะยา ชอรฐ ในเอกสารโบราณอาจใช ah แทนเสยงสระสน
aik -dkf uf ไ- Kyaikhtiyo (usdKufxD;&dk;)
ไจทโย ชอเจดย k เมออยทายพยางคท าใหเสยงสระของพยางคนนเปนเสยงสน
๔
อกษร โรมน
อกษร พมา
อกษร ไทย
ตวอยาง หมายเหต
ค า ค าทบศพท ความหมาย
aing -dkf if ไ-ง
kyaing (}udKif) ไจง หอมกรน
Hlaingtharyar (vd_ifom,m)
ไลงตายา
ชอเมอง
air -J แ- Zadawpair (pm;awmfyJ)
ซะดอแบ ถวหวชาง air เปนวธการเขยนสระ ae อกแบบหนงตามภาษาองกฤษ
an - ef; -าน pan (yef;) ปาน ดอกไม สระนบางแหงเขยนเปน ang
- rf; -าน shan (&Srf;) ชาน ไทใหญ
- ef -าน kan (uef) กาน บอน า
ant - ef@ - น lant (vef@) ลน ตระหนก t เมออยทายพยางคท าใหเสยงสระของพยางคนนเปนเสยงสน kant (uefŒ) กน ก ามะถน
ar - m -า kar (um) กา กน
- g -า khar (cg) คา สะบด
- m; -า kyar (=um;) จา ไดยน
- g ; -า khar (cg;) คา ขม, เอว
are - m; §
- g ; (สระทง ๒ ตวนใชแทนกนได)
-า
aregazar (tm;upm;)
อากะซา
กฬา are เปนวธการเขยนสระ ar อกแบบหนงตามภาษาองกฤษ
at – yf -ะ sat (pyf) ซะ เผด t เมออยทายพยางคท าใหเสยงสระของพยางคนนเปนเสยงสน
– wf -ะ nat (ewf) นะ เทวดา
๕
อกษร โรมน
อกษร พมา
อกษร ไทย
ตวอยาง หมายเหต
ค า ค าทบศพท ความหมาย
auk a – m uf
เ-าะ Kyauktagar (ausmufwHcg;)
เจาะตะกา
ชอเมอง k เมออยทายพยางคท าใหเสยงสระของพยางคนนเปนเสยงสน
aung a – m if -อง maung (armif) มอง ค าน าหนาชอเดกผชาย ค า มอง ในภาษาไทยใช หมอง
a – g if -อง paung (aygif) ปอง ตนขา
aw a – mf -อ Kyaw (ausmf) จอ ชอบคคล
a - : -อ khaw (ac:) คอ เรยก
ay a – เ- nay (ae) เน ดวงอาทตย
a - ; เ- kyay oh (a=u;tdk;) เจโอ กวยเตยวน าแบบพมา
aye a - ; เ- aye (at;) เอ เยน, หนาว aye เปนวธการเขยนสระ ay อกแบบหนงตามภาษาองกฤษ
{ เ- Ayeyarwadi ({&m0wD)
เอยาวะด แมน าอรวด
e a – เ-
Shwepyithar (a&ìjynfom)
ชเวปยตา
ชอเมอง
a –h เ- sanene
(paeae@)
ซะเนเน วนเสาร
-J เ- a-hlu-pwe
(tvªyëJ)
อะลปเว งานบญ
- ,f เ- Wakema (0g;c,fr)
วะเคมะ ชอเมอง
ee -D - naryee (em&D) นาย นาฬกา, ชวโมง ee เปนวธการเขยนสระ i อกแบบหนงตามภาษาองกฤษ
eik -d wf เ-ะ Myeik (+rdwf) มเยะ ชอเมอง k เมออยทายพยางคท าใหเสยงสระของพยางคนนเปนเสยงสน eik (tdwf) เอะ กระเปา
-d yf เ-ะ eik (tdyf) เอะ นอน, นอนหลบ
๖
อกษร โรมน
อกษร พมา
อกษร ไทย
ตวอยาง หมายเหต
ค า ค าทบศพท ความหมาย
ein -d ef@ เ-น a-mein (trdef@) อะเมน ค าสง
-d rfh
เ-น
a-nyein (t+idrfh)
อะเญน การแสดงทนกแสดงหญง จะรองเพลงและเตน มเสยง ดนตรเบา ๆ คลอ และมก
มนกแสดงตลกรวมดวย
-d ef เ-น sein (pdef) เซน เพชร
-d rf เ-น einthar (tdrfom;)
เอนตา สาม
-d ef; เ-น thein (odef;) เตน แสน
-d rf; เ-น sein (pdrf;) เซน เขยว
et - uf เ-ะ let (vuf) เละ มอ t เมออยทายพยางคท าใหเสยงสระของพยางคนนเปนเสยงสน
i -d - thi (od) ต ร
-D - naryi (em&D) นาย นาฬกา, ชวโมง
-D ; - phayethi (z&JoD;)
พะเยต แตงโม
in - if - น khin (cif) คน สนทสนม
- if ; - น hingar ([if;cg;) ฮนกา แกงจดใสพรกไทยมากคลาย แกงเลยง
int - ifh - น myint (jrifh) มยน สง t เมออยทายพยางคท าใหเสยงสระของพยางคนนเปนเสยงสน
it - pf - chit (cspf) ช รก t เมออยทายพยางคท าใหเสยงสระของพยางคนนเปนเสยงสน Myitkyina
(jrpf}uD;em;) มยจนา ชอเมอง
o -dk โ- ngapi yayjo (ig;yd&nfusdK)
งะปเยโจ น าปลารา
๗
อกษร โรมน
อกษร พมา
อกษร ไทย
ตวอยาง หมายเหต
ค า ค าทบศพท ความหมาย
oe -dk ; โ- Soe Thein
(pdk;odef;)
โซเตน ชอบคคล
oh -dk ; โ- kyay oh
(a=u;tdk;)
เจโอ กวยเตยวน าแบบพมา
ohn -k ef; โ-น ohn (tkef;) โอน มะพราว
oi -dëKif -อย Loikaw (vdëKifaumf)
ลอยกอ ชอรฐ
ok Ouf โ-ะ Okkalarpa (OuUvmy)
โอะกะลาปะ ชอเมอง k เมออยทายพยางคท าใหเสยงสระของพยางคนนเปนเสยงสน
on -ë ef โ-น Mon (rëef) โมน มอญ ค า โมน ในภาษาไทย ใช มอญ
one -k ef โ-น tone (wkef) โตน สน, เขยา
-kH โ-น pone (ykH) โปน รปภาพ, รปราง, นทาน
-kH; โ-น htone (xkH;) โทน ปนกนกบหมาก
oo -l ; - Ba Oo (bOD;) บะอ ชอบคคล
ouk -k wf โ-ะ khouk (ckwf) โคะ ฟน k เมออยทายพยางคท าใหเสยงสระของพยางคนนเปนเสยงสน
-k yf โ-ะ thouk (okyf) โตะ ย า
oun -kH; โ- Umin-thoun-se
(OrifoHk;q,f) อมนโตนเซ ชอเจดย
ount -k ef@ โ-ะน mount (rkef@) โมะน ขนม t เมออยทายพยางคท าใหเสยงสระของพยางคนนเปนเสยงสน
-kH@ โ-ะน chount (csHK@) โชะน ยอ
out Owf โ-ะ U Out-ta-ma (OD;Owœr)
อโอะตะมะ ชอบคคล
๘
อกษร โรมน
อกษร พมา
อกษร ไทย
ตวอยาง หมายเหต
ค า ค าทบศพท ความหมาย
u OD; - U (OD;) อ ค าน าหนาชอผชายเพอ ยกยอง
-k - nu (Ek) น ออน
un -ë ef - น sun (pëef) ซน วาว, เหยยว
-ë ef; - น zun (Zëef;) ซน ชอน
-ë rf; - น sun (qërf;) ซน ภตตาหาร
Unt -ë ef@ - น sunt (pëef@) ซน ราดทง t เมออยทายพยางคท าใหเสยงสระของพยางคนนเปนเสยงสน
-Hë @ - น sunt-ah
(qëH@t) ซนอา ใบ, หนวก
ut -ë wf
- lut (vëwf) ล หลดพน t เมออยทายพยางคท าใหเสยงสระของพยางคนนเปนเสยงสน
uu -k - Suu (pk) ซ ชอบคคล
๙
ตารางเทยบเสยงพยญชนะ
อกษรโรมน อกษร พมา
อกษร ไทย
ตวอยาง หมายเหต
ค า ค าทบศพท ความหมาย
b b บ bu-thi (bl;oD;) บต น าเตา
A บ bo (Adkvf) โบ ค าน าหนาชอ ต าแหนงนายพล
bw bë บว bwa, bwar (bëm;)
บวา คณยาย, คณยา
Aë บว bwe (aAë) บเว จดศนยกลางวงกลม
by As - บย byain (AsdKif;) บไยน นกกระเรยน
bya - As เบยะ kinbya (cifAs) คนเบยะ ครบ
byar - Asm เบย (เมออยทายค า)
kinbyar (cifAsm;) คนเบย
สรรพนามบรษท ๒
ch jc ช cha (jc) ชะ ปลวก
cs ช Chauk (acsmuf) เชาะ ชอเมอง
chw ¹cë ชว chwin (¹cëif;) ชวน ละเวน
cí ชว chwe-ma (ací;r) ชเวมะ ลกสะใภ
d
' ด daw (a':) ดอ ค าน าหนาของผหญงเพอ ยกยอง
" ด Da-nu-phyu
("EkjzL) ดะนพย ชอเมอง
dw 'ë ดว Dwe (a'ë;) ดเว ชอบคคล
g * ก gu (*l) ก ถ า, คหา
gw *ë กว gwa (*ë) กวะ หนงสตก, ประแจ
gy
*s จ gyin (*sif) จน ลกขาง
j* จ gyo (+*dK[f) โจ ดาวเคราะห
h [ ฮ hin ([if;) ฮน กบขาว, แกง
๑๐
อกษรโรมน อกษร พมา
อกษร ไทย
ตวอยาง หมายเหต
ค า ค าทบศพท ความหมาย
hl vS ล Hlaing-tharyar (vd_ifom,m)
ไลงตายา ชอเมอง
hlw vì ลว hlwa (vì) ลวะ เลอย
hm rS ม hma (rS) มะ ตงแต, จาก
hmw rì มว hmwe (arì;) มเว หอม
hmy r# มย hmyit (r#pf) มย หนอไม
¹r‡ มย hmyin (¹r‡ifh) มยน ยกขน
hmyw ¹rï มว hmywa (¹rïm) มวะ แฝด, กลบของผลไม
hn ES น hnin (ESif;) นน หมะ
hng iS ง hnget (iSuf) เงะ นก
hnw Eì นว hnwe (aEï;) นเว อน (ค ากรยา)
hny n‡ ญ hnyat (n‡yf) ญะ ขรบ, หนบ
hp z พ Hpa Sawng (zmaqmif)
พะซอง ชอเมอง
hs q ซ hsar (qm;) ซา เกลอ
hsw që ซว Hswe (aqë) ซเว ชอบคคล
ht x ท htu (xl;) ท พเศษ
htw xë ทว htwe (axë;) ทเว คนสดทอง
j j* จ ngapi yayjo
(ig;yd&nfusdK)
งะปเยโจ น าปลารา
k u ก ka (u) กะ เตนร า
kh c ค khar (cg;) คา ขม
khw cë คว Khwa-nyo (cëgndK) ควะโญ ชอดอกไม
kw uë กว kwa (uëm) กวะ แตกตาง, แยก
๑๑
อกษรโรมน อกษร พมา
อกษร ไทย
ตวอยาง หมายเหต
ค า ค าทบศพท ความหมาย
ky us จ kyar (usm;) จา เสอ
=u จ kyi (}uD;) จ ใหญ
kyw
uí จว kywe (uíJ) จเว ควาย
ºuë จว kywe (ºuë,f) จเว ร ารวย
l v ล la (v) ละ เดอน, พระจนทร
lw vë ลว lwin (vëif) ลวน โดดเดน
ly vs ลย lyaung (avsmif;) ลยอง เอนนอน
m r ม ma (r) มะ ยก
mw rë มว mwe (arë;) มเว เลยงด, ใหก าเนด
my rs มย myo (rsdK;) มโย สายพนธ
jr มย myit (jrpf) มย แมน า
mya jr
เมย
myat (jrwf) เมยะ ประเสรฐ
Myanmar (jrefrm) เมยนมา ชอประเทศ, ชนชาต, ภาษา
myw ¹rë มว mywe (a¹rë) มเว ง
n e น ne (ae) เน ตะวน
น zun (Zëef;) ซน ชอน
ng i ง ngar (ig;) งา ปลา
if ง (เมอตาม หลง ai)
hlaing (vd_if)
ไลง
มากหลาย
ngw ië งว ngwe (aië) งเว เงน
nt ef@ น nyunt (!ëef@) น สวนยอด
ifh น myint (jrifh) มยน สง
nw Eë นว nwe (Eë,f) นเว เถาวลย
๑๒
อกษรโรมน อกษร พมา
อกษร ไทย
ตวอยาง หมายเหต
ค า ค าทบศพท ความหมาย
ny n ญ nya (nm) ญะ โกหก
ji ญ nyinyu (+iD;jiL) ญ บน
p
y ป pa (yg;) ปะ แกม
บ (เมออยระหวางสระ)
zadawpae (pm;awmfyJ)
ซะดอแบ ถวหวชาง
ph z พ phu (zl;) พ ไหว
phw zë พว phwar (zëm;) พวา ก าเนด
pw yë ปว pwe (yëJ) ปเว งาน, พธ
r
& ร ratha (&o) ระตะ รส มกใชในค ายม
raba (&mbm) ระบะ ยางลบ
s p ซ sa (pm) ซะ อกษร
sw pë ซว swe (pë, f) ซเว งา, เขยว
sh
sh
&S ช shan (&Srf;) ชาน ไทใหญ
,S ช shin (,SOf) ชน เทยบเคยง
v# ช
sho (v#dK) โช หวยลก, หบเขาลก, ซอน, ซกซอน, ปกปด, กมลง, ลอดใต
shw &ï ชว shwe (a&ï) ชเว ทอง
t w ต tu (wl) ต หลาน
ด (เมออยระหวางสระ)
Nay Pyi Taw
(aejynfawmf) เนปยดอ ชอเมองหลวง
๑๓
อกษรโรมน อกษร พมา
อกษร ไทย
ตวอยาง หมายเหต
ค า ค าทบศพท ความหมาย
tin wif ทน
Thakhin Tin
(ocifwif) ทะขนทนI
ตะคนทน ชอบคคล ใช ทน แทนค าทบศพท ตน เพอเลยงค าไมสภาพ
U Tin Htut (OD;wifxëËf)
อทนท ชอบคคล
th o ต thu (ol) ต เขา-สรรพนามบรษท ๓
thin oif ทน
U Thin (OD;oif;) อทน (ชอบคคล)
ใช ทน แทนค าทบศพท ตน เพอเลยงค าไมสภาพ
w 0 ว wa (0g;) วะ ไผ
y , ย ya (,m) ยะ ไร
yw &ë ยว ywa (&ëm) ยวา หมบาน
z
Z ซ zar (Zm) ซา ผาลกไม
ps ซ zei (aps;) เซ ตลาด