ปญหาในการปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจในการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย กรงเทพมหานคร
Performance Problems of Municipal Workers Concerning Hawker
by Officers in The Bangkok Metropolitan Administration
นายอดมพร ตรภกด*Mr.Udomphon Trephak
บทคดยอการจดทำาสารนพนธครงน มวตถประสงคเพอศกษาระดบปญหาใน
การปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจในการจดการดานระเบยบหาบเร –แผงลอย ของกรงเทพมหานคร และปจจยทสมพนธกบปญหาในการปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจในการจดการดานระเบยบหาบเร –แผงลอย ของกรงเทพมหานคร
ผลการศกษา พบวา เจาหนาทฝายเทศกจสวนใหญมอาย 45 ปขนไป มการศกษาระดบปรญญาตร มสถานภาพสมรส มประสบการณในการทำางานมากกวา 10 ป มรายไดตอเดอน 10,000 – 15,000 บาท เกยวกบระดบปญหาในการปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจในการจดการดานระเบยบหาบเร แผงลอยของกรงเทพมหานคร พบวา– ในภาพรวม อยทระดบปานกลาง ทง 6 ดาน ไดแกดานกฎหมาย ดานการมสวนรวมประชาชน ดานอทธพล ดานบคลากร ดานนโยบาย และดานวสดอปกรณในการทำางาน
ปจจยทสมพนธกบระดบปญหาในการปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจในการจดการดานระเบยบหาบเร แผงลอย ของกรงเทพมหานคร –อาย ระดบการศกษา สถานภาพ ประสบการณในการทำางาน รายไดตอเดอน ไมมความสมพนธกบระดบปญหาในการปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจในการจดการดานระเบยบหาบเร แผงลอย ของ–กรงเทพมหานคร
576
*นกศกษาหลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑตAbstractThe aims of this research were to study the levels
of performance problems of Municipal Worker in arranging hawkers and street vendors in Bangkok area and factors related to the problems.
The study found that most of the Municipal workers aged more than 45 years old, married and held bacherlor’s degree. They had more than 10 years of experiences and earned between 10,000 – 15,000 baht per month. In general, the levels of problems in performance of the worker in arranging hawker and street vendors were moderate in all aspects namely law, participation, influence, personnel, policy and working tools.
There was no correlation between the level of performance problems and age, education level, marital status, work experience and income.
577
*นกศกษาหลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑตความเปนมาและสำาคญของปญหา
การอพยพของคนในชนบทเพอยายถนฐานจากชนบทเขาสเขตเมองไดเพมมากขน โดยการยายถนฐานมสาเหตหลายประการดวยกน เชน การไรททำากน เขามาขายแรงงาน การเพมของประชากรในทองถนทำาใหเกนขดความสามารถของระบบเศรษฐกจทจะใชประโยชนในทองถนโดยเฉพาะในภมภาคทยากจนและมทรพยากรอยางจำากด ความแตกตางทางเศรษฐกจของแตละภมภาคทมโอกาสในการประกอบอาชพและคาจางแรงงานทตำากวา จากปญหาความยากจนทเกดขนในชนบททำาใหเกดกระแสการยายถนเขาสเมองใหญเพอหารายได
ในการเลยงชพของตวเองและครอบครว กรงเทพมหานครเปนเมองทมผอพยพเขามาอยเปนจำานวนมาก การหางานทำาของผอพยพยายถนจากชนบทนนบางสวนไดเขาไปทำางานในภาคเศรษฐกจในระบบ (Formal Sector) หรอโรงงานอตสาหกรรม ซงมสวสดการและประกนสงคมตามทกฎหมายรบรอง แตในขณะเดยวกนกมแรงงานอพยพสวนหนงทไมสามารถเขาทำางานในภาคเศรษฐกจในระบบไดทงนอาจเปนเพราะยงขาดคณสมบตบางประการ เชน การศกษา ประสบการหรอภาคเศรษฐกจในระบบเองมไมเพยงพอทรองรบคนได
578
ทงหมด แรงงานสวนนจงไดเขาสเศรษฐกจนอกระบบ (Informal Sector)
ซงมลกษณะการดำาเนนการแบบงายๆ มการลงทนและใชทกษะนอยซงรายไดไมมผลตอรายไดรวมประเทศ แตกมบทบาททสำาคญตอเศรษฐกจดงนนหาบเร - แผงลอยกเปนอกหนงอาชพนอกระบบทมความสำาคญตอชาวชนบททอพยพยายถนเขามาในเมองใหญโดยเฉพาะอยางยงกรงเทพมหานคร หาบเร - แผงลอยเปนอกอาชพหนงทชาวชนบทมกเลอกทำาเมอเขามาในเมองซงการคาขายประเภทนมมากมาย เชน ขายเสอผา ของทระลก ผลไม สมตำาไกยาง ขาวแกง ขนมจน เปนตน
หาบเร แผงลอยเปนอาชพ–หลกของคนกลมหนงทอาศยอยในเมองใหญอยางเชน กรงเทพมหานครเปนกลมคนทยายถนโดยการอพยพจากชนบทสเมองกลมคนทดอยโอกาสทสามารถประกอบอาชพเลยงดแลตนเองและครอบครวได อาชพหาบเร –แผงลอยถอเปนอาชพเศรษฐกจนอกระบบ แตกลบเปนกลไกทสามารถโอบอมใหผมรายไดนอย
สามารถดำารงชวตอยไดหากมองอยางผวเผนแลวหาบเร - แผงลอยอาจเปนเพยงวถชวตของคนทวไปและเปนสวนหนงของชมชนคนในเมอง หาบเร –แผงลอยจงเปนทพงของคนจำานวนมากในกรงเทพมหานคร โดยเฉพาะคนทมรายไดนอยและปานกลาง กอรปกบวฒนธรรมการกนของประชาชนคนไทยทเนนความเรยบงายและความสะดวก จงทำาใหอาชพหาบเร - แผงลอยอยคกบสงคมคนกรงเทพมหานครมานานและทเรยกวาหาบเร แผงลอยก–เพราะวายคจอมพลสฤษด ธนะรชต เปนนายกรฐมนตร ไดมการออกกฎ
อยางเครงครดหามตงวางขายสนคาในทสาธารณะจงตองใชวธหาบเรเดนขายไปเรอยๆ หากตงวางขายกตองถกจบทนท ตอมาในระยะหลกกฎหมายหยอนยานกมการกำาหนดจดใหคาขายจำานวนหาบเร แผงลอย–จงเพมขนเรอยๆ ตามกาลเวลา หลายรายฝาฝนกฎหมายเพราะความคดงายๆ ทวาใชท
579
สาธารณะทำามาหากนกสามารถทจะสรางฐานะและจากการทเคยเหนหาบเรขายกแปรเปลยนเปนการตงแผงคาขายบนทางเทาในทสาธารณะแบบถาวรเปนแผงลอยไมใชหาบเร สวนหาบเรจรงๆ ทหาบเรขายกเปนประชาชนทมความยากจนหาเชากนคำาไมสามารถตงแผงคาขายไดเพราะไมมทใหตงจงตองหาบเรขายเพราะทางเทาถกยดไปหมดแลว (นตยสารผจดการ, 2539)
การจดระเบยบหาบเร –แผงลอยเรมจากยคผวาฯ จำาลอง ศรเมองและผวาฯ พจตร รตตกล มนโยบายใหหยดขายของวนพธ ทำาความสะอาดและคนทางเทาใหประชาชน 1 วน เครงครดการจบปรบผฝาฝน จงเหนภาพ เทศกจวงไลจบแมคานอกจดผอนผน แมยงมผฝาฝนขายของนอกจดผอนผน แตกจำานวนนอยไดเหนความเปนระเบยบเรยบรอยและคมจำานวนผคาได กระทงถงยคผวาฯ สมคร สนทรเวช กลบเสนอใหมการเปดเสรกบผคาขายของไดทกวน และเปดรบฟงปญหาจากแมคาทกเรอง ผอนปรนการจดระเบยบทำาใหยคผวา สมคร
สนทรเวช ไดมจำานวนผคานอกจดผอนผนเพมขนเปนจำานวนมาก
เมอถงยคผวาฯ อภรกษ โกษะโยธน กประกาศนโยบายจดการปญหา วางกฎเหลกใหผคาในจดผอนผน 667 จด ราว 20,000 คนปฏบตตามเพอความเปนระเบยบ เชน ตองหยดขายวนจนทรเพอทำาความสะอาดทางเทา เวนพนทสญจรไมนอยกวา 1 เมตร บนแผงคาใชรมหรอผาใบกนแดดไดแตตองสเดยวกน หามลำาผวจราจรหลงแผงคา ฝาฝนเพกถอนใบอนญาตสวนผคานอกจดทมไมตำากวา 800 จดกวา 20,000 ราย จะจบปรบตาม พ.ร.บ รกษาความสะอาดปรบไมเกน 2,000 บาท ในอตรากาวหนาพรอมออกมาตรการตางๆ หวงลดจำานวนผคาปละ 10% ภายใน 10 ป จะไมมผคาบนทางเทา แตในทสดกลมเหลวเพราะผคานอกจดแหมารองเรยนจนผวาฯ อภรกษ อนโลมใหขายของตอได แถมบางจด เชน ผคาโบเบรมคลองผดงกรงเกษม ทตำารวจยกเลก
580
จดผอนผนถงขนปดสงกะสลอมแตกทม.ยงใหกลบไปขายของตอได นโยบายจด ระเบยบปญหาหาบเร –แผงลอยจงกลายเปนเรองสาธารณะ เปนปญหาของกทม.ทแกไขไดยากยง จนทำาให พล.ต.ต.ภาณ เกดลาภผล รองผบญชาการตำารวจนครบาล (บช.น.) ดแลงานจราจร ทออกมา ระบวา การทกรงเทพมหานคร (กทม.) มนโยบายแกไขปญหาเศรษฐกจโดยขยายพนทคาขาย โดยเพมจำานวนจดผอนผนบนทางเทานน บช.น. ในฐานะเจาพนกงานจราจรในเขตกรงเทพมหานคร นอกจากจะพจารณาตาม พ.ร.บ รกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ.2535 และจะตองคำานงถงความเหมาะสมและผลกระทบทจะเกดขนในแตละจดททางสำานกงานเขตตางๆ ไดไปสำารวจมาดวยแมจะเปนนโยบายทมเจตนาใหความ ชวยเหลอคนใน ภาวะเศรษฐกจตกตำาแตตองพจารณาอยางรอบคอบเพราะทผาน บางพนทยงขาดความเปนระเบยบ นอกจากสรางปญหากดขวางผทเดนบนทางเทา แลวยง
กระทบตอการจราจรในถนนบรเวณ ดงกลาวดวย อยากใหกทม.พจารณาเพมพนทใหผคาในสถานททเปนพนทปด เชน ในตลาดตางๆ ของ กทม.หรอพนทของเอกชน ซงเปนพนทปดกอนเปนอนดบแรก หากจำาเปนจรงๆ หรอดเฉพาะคนบางกลม บางพวกหรอไม หากยอนกลบไปดสถตการจบปรบผคาลาสดเดอน ต.ค. 50 – ก.ย. 51 กทม. จบปรบผฝาฝนไดถง 272,966 รายวงเงน 114.7 ลานบาทสงกวาปงบประมาณ 50 ชวงเดยวกน วงเงน 112.2 ลานบาท ผฝาฝน 274.122 ราย ยอนไปดป 2549 ยอดคาปรบ 111.8 ลานบาท ฝาฝน 321,766 คนป 2548 คาปรบ 106.6 ลานบาท ผฝาฝน 319,005 คน และเขตพระนครเปนเขตทมยอดจบปรบผคาสงสด รองลงมาเขตสมพนธวงศ บางรก ปทมวน และเขตปอมปราบฯ ยอดสงกวา 10 ลานบาท จากยอดคาปรบดงกลาวนำาไปสขอวพากษวจารณทวาผบรหารกทม.และเทศกจ ไม
581
เดดขาดในการจดระเบยบผคา นอกจดผอนผนเพราะหวงเมดเงนคาปรบ เพราะเทศกจไดสวนแบง 50% โดยเฉพาะการจบเลยง ทใหจายคาปรบแลวขายของตอไดทำาใหยอดคาปรบสงขนทกป
นอกจากนนโยบายการขยายพนท คาขายของผวาฯคนปจจบน ม.ร.ว.สขมพนธ บรพตร ทจะขอตำารวจเพมจดผอนผนหรอขยายพนทจดผอนผนท กทม.ทำาไดเองทงทไมมมาตรการจดระเบยบผคาควบคกนไปใหรดกมจะทำาใหกรงเทพฯ ถกแมคายดพนท เพราะไมควบคมจำานวนแมคาในทสาธารณะ เนองจากปจจบนในความเปนจรงมผคาในกรงเทพฯเปนจำานวนมาก กระทงบางจด สามารถพดไดเตมปากวาแนนจนทางเทาแทบจะไมมทเดนอยแลว ขนาดทมอยยงจดระเบยบไมไดแตกยงคดทจะเพม จดผอนผนกนอก (www.siamturakij.com)
ดงนน การปฏบตงานดานเทศกจ ทผปฏบตงานตองปฏบตงานตามนโยบายของผบรหารและตองปฏบตงานใหเปนไปตามกฎระเบยบขอบงคบตางๆของกฎหมายทมอยนน จงเปนปญหาสำาคญในการ
ปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจอยางมาก ในการกำาหนดนโยบายตางๆ มการเปลยนแปลงอยเสมอตามผบรหารในแตละยคสมยทำาใหนโยบายไมตอเนองจงทำาใหเกดปญหาของผปฏบต ประกอบกบความไมเพยงพอของเจาหนาทในการปฏบตงานในแตละพนททมปรมาณผคาจำานวนมากทำาใหเจาหนาทดแลไมเพยงพอทวถง การปฏบตหนาทของเจาหนาททไมสามารถปฏบตงานไดตามทกฎหมายกำาหนดไว จงทำาใหผคาไมเกรงกลวกฎหมายจงทำาใหเกดความไมเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง บางครงเจาหนาทปฏบตงานดวยความยากลำาบากเพราะตองเกรงกลวผมอทธพลทคอยหนนหลงผคา ดานวสดอปกรณหรอเครองมอในการปฏบตงานยงไมเพยงพอ และการมสวนรวมของประชาชนในการชวยกนบรหารจดการพนทยงขาดการสนบสนนรวมมอกบทางราชการ
ดวยเหตผลของสภาพปญหาและความจำาเปนดงกลาว
582
ผศกษาจงสนใจทจะศกษาปญหาในการปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจในการจดการดานระเบยบหาบเร –แผงลอย ของกรงเทพมหานครทไมสามารถจดระเบยบผคาหาบเรแผงลอยใหประสบผลสำาเรจและเปนปญหาอยในขณะน สงทเกดขนในองคกรไมวานโยบายของผบรหารและเจาหนาทผปฏบตงานสงผลกระทบโดยตรงตอประสทธภาพในการบรหารจดการตดตามมา เพอเปนขอมลในการบรหารของผบรหาร ทงน ผศกษา จงมงหวงเปนอยางยงวาขอมลทไดรบจากการศกษาครงน จะเปนขอมลทสำาคญยงเพอนำามาปรบปรงพฒนาการบรหารจดการใหมประสทธภาพมากยงขน เพอใหการจดระเบยบหาบเร –แผงลอยเกดความเปนระเบยบเรยบรอยตอไป
วตถประสงคของการศกษา1. เพอศกษาระดบปญหาใน
การปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจในการจดการดานระเบยบหาบเร –แผงลอย ของกรงเทพมหานคร
2. เพอศกษาปจจยทสมพนธกบปญหาในการปฏบตงานของเจา
หนาทเทศกจในการจดการดานระเบยบหาบเร แผงลอย ของ–กรงเทพมหานคร
ขอบเขตของการศกษา1. ขอบเขตดานเนอหาการศกษาคนควาครงน ม
วตถประสงคเพอศกษาปญหาในการปฏบตงานของเจาหนาทในการจดการดานระเบยบหาบเร –แผงลอย ของฝายเทศกจ สำานกงานเขตบงกม เขตบางกะป เขตสะพานสง เขตคนนายาว และเขตลาดพราว กรงเทพมหานคร ไดแก ดานนโยบาย ดานบคลากร ดานกฎหมาย ดานอทธพล ดานวสดอปกรณในการทำางาน และดานการมสวนรวมของประชาชน
2. ขอบเขตดานประชากรการศกษาคนควาครงน มง
ศกษาปญหาในการปฏบตงานของเจาหนาทในการจดการดานระเบยบหาบเร แผงลอย ของ–ฝายเทศกจ ไดแก สำานกงานเขตบงกม สำานกงานเขตบางกะป สำานกงานเขตสะพานสง สำานกงานเขตคนนายาว และสำานกงานเขตลาดพราว
583
กรงเทพมหานคร จำานวน 5 สำานกงานเขต รวมจำานวนประชากรกลมตวอยางทงสน 165 คน
3. ขอบเขตดานเวลาการศกษาคนควาครงน มง
ศกษาปญหาในการปฏบตงานของเจาหนาทในการจดการดานระเบยบหาบเร แผงลอย ของฝายเทศกจ –ไดแก สำานกงานเขตบงกม สำานกงานเขตบางกะป สำานกงานเขตสะพานสง สำานกงานเขตคนนายาว และสำานกงานเขตลาดพราว กรงเทพมหานคร ในระหวางวนท 1 พฤศจกายน 2554 – 31 มกราคม 2555
ประโยชนทไดรบจากการศกษาประโยชนทไดรบจากการศกษา
คนควาในครงน มความสำาคญดงตอไปน
1. ทราบถงระดบปญหาในการปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจในการจดการดานระเบยบหาบเร –แผงลอย ของกรงเทพมหานคร
2. ทราบถงปจจยทสมพนธกบปญหาในการปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจในการจดการดานระเบยบหาบเร แผงลอย ของ–กรงเทพมหานคร
3. เปนแนวทางในการแกไขปญหาในการจดการดานระเบยบหาบเร แผงลอย ของ–กรงเทพมหานคร
นยามศพทเฉพาะความคดเหน หมายถง
ความคดของบคคลหรอกลมคนโดยไมจำาเปนตองเหมอนกน
การจดการ หมายถง การผสมผสานวธการตางๆ และเครองมอตางๆ เพอทจะทำาใหเกดการเปลยนแปลงไปในทศทางตามทตองการ
จดผอนผน หมายถง จดทอนญาตใหผคาสามารถตงวางสนคาเพอจำาหนายได
นอกจดผอนผน หมายถง จดทไมอนญาตใหตงวางสนคาเพอจำาหนาย
ผคาหาบเร แผงลอย –หมายถง ประชาชนทไดรบอนญาตใหประกอบการคาไดในบรเวณจดผอนผน
การจดระเบยบหาบเร –แผงลอย หมายถง การทกรงเทพมหานครไดดำาเนนการใหผคาตงวางสงของเพอจำาหนายในสถานททกำาหนดไว
584
ดวยความเปนระเบยบเรยบรอย มใหมการตงวางรกลำา ออกมานอกเขตทกำาหนดและจำาหนายอยางเปนระเบยบเรยบรอยมากยงขน โดยแบงปญหาในการปฏบตงานออกเปน 6 ดาน ดงน
1. ดานนโยบาย ไดแก ความชดเจนของนโยบาย ความแนนอนของนโยบาย การแปลงนโยบายมาสการปฏบต ความตอเนองของนโยบาย และการมสวนรวมในการกำาหนดนโยบาย
2. ดานบคลากร ไดแก ความเพยงพอของเจาหนาทรบผดชอบ คณธรรมจรยธรรมของเจาหนาท ความรเกยวกบระเบยบ กฎหมายในการปฏบตงาน ขวญและกำาลงใจในการทำางาน และการเขารบการฝกอบรมและทดสอบสมรรถนะ
3. ดานกฎหมาย ไดแก อำานาจหนาทตามกฎหมายมความชดเจน อำานาจหนาทตามกฎหมายมความซำาซอนกบหนวยงานอน และความสอดคลองในการปฏบตตามกฎหมายและนโยบาย
4. ดานอทธพล ไดแก ความรวมมอของผคาหาบเร –แผงลอย ในการปฏบตตามกฎหมาย
ความรวมมอของเจาหนาทในหนวยงานเดยวกน ความรวมมอของหนวยงานอนในพนท และความรวมมอของผนำาทองถน
5. ดานวสดอปกรณในการทำางาน ไดแก รถยนตทใชปฏบตงานเพยงพอ จกรยานยนตเพยงพอ นำามนเชอเพลงเพยงพอ กลองถายรปและวดโอเพยงพอ และวทยสอสารเพยงพอ
6. ดานการมสวนรวมของประชาชน ไดแก สงเสรมใหประชาชนเขารบการอบรมสขอนามยหาบเร แผงลอย ใหถก–สขลกษณะ การรณรงคประชาสมพนธใหผคาปฏบตตามกฎหมาย การจดกจกรรมทำาความสะอาดแผงคารวมกบผคา การใหประชาชนมสวนรวมในการเปนคณะกรรมการจดระเบยบหาบเร แผงลอย รวม–กบทางราชการ และการจดกจกรรมจงใจมอบใบประกาศหรอโลผปฏบตตามกฎหมาย
ผบรหาร สำานกงานเขตบงกม เขตบางกะป เขตสะพานสง เขตคนนายาว และเขต
585
ลาดพราว หมายถง บคลากรทมตำาแหนงเปนผอำานวยการเขตและผชวยผอำานวยการเขต
เจาหนาทเทศกจ หมายถง บคลากรทมตำาแหนงเปนเจาพนกงานเทศกจชำานาญการ เจาพนกงานเทศกจปฏบตการ เจาหนาทเทศกจชำานาญงาน เจาหนาทเทศกจปฏบตงาน และตำาแหนงอนๆ รวมทงพนกงานเทศกจ สงกดฝายเทศกจ สำานกงานเขตบงกม เขตบางกะป เขตสะพานสง เขตคนนายาว และเขตลาดพราว กรงเทพมหานคร
ฝายเทศกจ หมายถง ฝายเทศกจ สำานกงานเขตบงกม เขตบางกะป เขตสะพานสง เขตคนนายาว และเขตลาดพราว กรงเทพมหานคร
แนวคด ทฤษฎ และวรรณกรรมทเกยวของ
การศกษาเรองปญหาในการปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจในการจดการดานระเบยบหาบเร –แผงลอย ของกรงเทพมหานคร ผศกษาไดนำาเสนอเอกสารและวรรณกรรมทเกยวของตามลำาดบ ดงน
1. การจดระเบยบหาบเรแผงลอยของผบรหารกรงเทพมหานคร พ.ศ.2547-2551 (นายอภรกษ โกษะโยธน ผวาราชการกรงเทพมหานคร)
2. แนวคดทฤษฎเกยวกบการนำานโยบายไปปฏบต
3. แนวคดเกยวกบคณธรรมและจรยธรรมในการปฏบตงาน
4. ทฤษฎทเกยวของกบความคดเหน
5. ทฤษฎเกยวกบการบรหารจดการ
6. วรรณกรรมทเกยวของ
7. กรอบแนวคดในการศกษา
กรอบแนวคดในการวจยตวแปรอสระ
ตวแปรตาม
586
ปจจยสวนบคคล1.อาย2.ระดบการศกษา3.สถานภาพสมรส 4.ประสบการณในการทำางานรายได
ปญหาในการปฏบตงานของเจาหนาทเทศ
กจในการจดการดาน
ระเบยบหาบเร-แผงลอย ของ
ปจจยดานการปฏบตงาน
1. ดานนโยบาย2. ดานบคลากร3. ดานกฎหมาย4. ดานอทธพล5. ดานวสดอปกรณในการทำางาน
ภาพประกอบท 1 กรอบแนวคดในการศกษา
วธดำาเนนการศกษาการศกษาเรองปญหาในการ
ปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจในการจดการดานระเบยบหาบเร –แผงลอยของกรงเทพมหานคร เปนการศกษาเชงสำารวจ (Survey Research) ดำาเนนการเกบขอมลจากกลมตวอยางโดยใชแบบสอบถาม (Questionnaire) เปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลโดยไดดำาเนนการศกษาคนควาตามลำาดบ ดงน
1. ประชากรและกลมตวอยางทใชในการศกษา
2. แหลงขอมลทใชในการศกษา
3. เครองมอทใชในการศกษา
4. ขนตอนในการสรางเครองมอ
5. วธจดกระทำากบขอมล6. ตวแปรทใชในการ
ศกษา7. สถตทใชในการศกษา
ประชากรและกลมตวอยางทใชในการศกษา
1. ประชากรทใชในการศกษาครงน ไดแก เจาหนาทของฝายเทศกจ จำานวน 5 เขต ประกอบดวย สำานกงานเขตบงกม จำานวน 58 คน สำานกงานเขตบางกะป จำานวน 60 คน สำานกงานเขตคนนายาว มจำานวน 65 คน สำานกงานเขตสะพานสง จำานวน 53 คน และสำานกงานเขตลาดพราวจำานวน 56 คน รวมจำานวนประชากรทงสน 292 คน
2. กลมตวอยางทใชในการศกษาครงน ไดแก เจาหนาทของฝายเทศกจ สำานกงานเขตบงกม สำานกงานเขตบางกะป สำานกงานเขตคนนายาว สำานกงานเขตสะพานสง และสำานกงานเขตลาดพราว
587
จำานวน 165 คน จากสำานกงานเขตละ 33 คน
แหลงขอมลทใชในการศกษาในการศกษาครงน ผศกษาได
ทำาการศกษาคนควารวบรวมขอมลจากแหลงขอมล ดงน
1. ขอมลปฐมภม (Primary Data) คอ ขอมลทไดทำาการรวบรวม โดยการออกแบบสอบถามเจาหนาทของฝายเทศกจ สำานกงานเขตบงกม เขตบางกะป เขตคนนายาว เขตสะพานสง และเขตลาดพราว
2. ขอมลทตยภม (Secondary Data) คอ ขอมลทไดจากการศกษาคนควาจากหนงสอ ตำารา เอกสารตางๆ รวมถงการคนควาขอมลทางอนเตอรเนต ทเกยวของกบการศกษาเพอเปนขอมลอางองประกอบการศกษาใหมความนาเชอถอและสมบรณยงขน
เครองมอทใชในการศกษาเครองมอทใชในการศกษา คอ
ใชแบบสอบถาม (Questionnaire) เปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล โดย
สอบถามความคดเหนเกยวกบการจดระเบยบหาบเร –แผงลอยของฝายเทศกจ สำานกงานเขตบงกม เขตบางกะป เขตคนนายาว เขตสะพานสง และเขตลาดพราว และนำาขอมลทไดรบมาวเคราะหและนำาเสนอความคดเหนของเจาหนาทเทศกจในการจดการดานระเบยบหาบเร แผงลอย–ของกรงเทพมหานคร ใหมประสทธภาพมากยงขนตอไป
สำาหรบแบบสอบถามทผศกษาสรางขนโดยการศกษาจากเอกสาร ทฤษฎ และการทบทวนรายงานการศกษาทเกยวของ โดยแบบสอบถามทใชในการศกษาแบงออกเปน 3 ตอน คอ
ตอนท 1 เปนแบบสอบถามปจจยสวนบคคล ไดแก อาย ระดบการศกษา สถานภาพสมรส ประสบการณในการทำางาน และรายไดตอเดอน
ตอนท 2 เปนแบบสอบถามเกยวกบปญหาในการปฏบตงานของเจาหนาท
588
เทศกจในการจดการดานระเบยบหาบเร แผงลอย ของ–กรงเทพมหานคร 6 ดาน ไดแก
1. ดานนโยบาย2. ดานบคลากร3. ดานกฎหมาย4. ดานอทธพล5. ดานวสดอปกรณในการ
ทำางาน6. ดานการมสวนรวมของ
ประชาชนตอนท 3 ขอเสนอแนะเพม
เตมเกยวกบปญหาในการปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจในการจดการดานระเบยบหาบเร –แผงลอย ของกรงเทพมหานคร
ขนตอนในการสรางเครองมอเครองมอทใชในการเกบ
รวบรวมขอมล มขนตอนการสราง ดงน
1. กำาหนดนยามของตวแปรทจะทำาการศกษาแตละขอ โดยใหครอบคลมและสอดคลองกบวตถประสงคของการศกษา
2. สรางขอคำาถามใหเนอหาของขอคำาถามมความครอบคลมตวแปรทศกษาและนำา
แบบสอบถามทไดไปปรกษากบอาจารยทปรกษา
3. การตรวจสอบความเชอมนของแบบสอบถาม โดยการนำาแบบสอบถามทผานการแกไขปรบปรงแลว ไปทดลองใชกบเจาหนาทเทศกจ สำานกงานเขตสวนหลวงซงมใชกลมตวอยางจำานวน 30 คน โดยการหาคาสมประสทธสหพนธจากวธของเพยรสน แลวคำานวณดวยคอมพวเตอร และเมอไดคาความเชอมนจงนำาไปใชในการเกบรวบรวมขอมลตามขนตอนตอไป
วธจดกระทำากบขอมล1. การเกบรวบรวมขอมล
ดำาเนนการตามขนตอน ดงน1.1 ทำาหนงสอราชการ
จากมหาวทยาลยเกษมบณฑตถงผอำานวยการ เขตบงกม เขตบางกะป เขตคนนายาว เขตสะพานสง และเขตลาดพราว เพอขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล
1.2 ผศกษาตดตามเกบรวบรวมแบบสอบถามคนดวยตนเอง
589
2. การจดทำาขอมล ตามขนตอนดงน
2.1 ตรวจสอบความถกตอง ความสมบรณของแบบสอบถาม
2.2 สรางคมอลงรหส นำาขอมลจากแบบสอบถามมาลงรหสในแบบฟอรม และบนทกลงในคอมพวเตอร เพอวเคราะหตอไป
ตวแปรทใชในการศกษาตวแปรอสระ คอ ปจจยสวน
บคคล ไดแก อาย ระดบการศกษา สถานภาพสมรส ประสบการณในการทำางาน และรายไดตอเดอน
ตวแปรตาม คอ ปญหาในการปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจในการจดการดานระเบยบหาบเร –แผงลอย ของกรงเทพมหานคร ทง 6 ดาน ไดแก ดานนโยบาย ดานบคลากร ดานกฎหมาย ดานอทธพล ดานวสดอปกรณในการทำางาน ดานการมสวนรวมของประชาชน
สถตทใชในการศกษาผศกษานำาขอมลทรวบรวมได
มาประมวลผลโดยใชเครอง
คอมพวเตอร โดยใชสถต ดงตอไปน
1. สถตพนฐานในการวเคราะหขอมล ไดแก ความถ รอยละ (Percentage) ใชในการวเคราะหปจจยสวนบคคลของตวอยาง
2. วเคราะหขอมลระดบปญหาในการปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจในการจดการดานระเบยบหาบเร แผงลอย ของ–กรงเทพมหานคร จะทำาการวเคราะหโดยใช คาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)
3. ใชสถต F-test ทำาการทดสอบเปรยบเทยบความแตกตางมากกวา 2 กลมขนไป โดยใชทดสอบความแตกตางทางสถตของระดบปญหาในการปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจในการจดการดานระเบยบหาบเร แผงลอย ของ–กรงเทพมหานคร โดยมคานยสำาคญทางสถตทใชในการวเคราะหกำาหนดไวทระดบ 0.05
590
4. การวเคราะหเนอหา (Content Analysis) ใชสำาหรบการวเคราะหคำาถามปลายเปด เกยวกบปญหาและแนวทางในการแกไขปญหาในการปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจในการจดระเบยบหาบเร-แผงลอย ของฝายเทศกจ สำานกงานเขตบงกม เขตบางกะป เขตคนนายาว เขตสะพานสง และเขตลาดพราว กรงเทพมหานคร ซงมขอคำาถามปลายเปด จำานวน 6 ขอ
อภปรายผลเจาหนาทฝายเทศกจมความคด
เหนเกยวกบปญหาในการปฏบตงานการจดการดานระเบยบหาบเร- แผงลอย กรงเทพมหานคร ดานนโยบาย มความคดเหนเกยวกบความชดเจนของนโยบายมากทสด สอดคลองกบงานวจยของศรปญญา ตงคะสมต (2538) ศกษาการจดการดานการจดระเบยบหาบเรแผงลอยของกรงเทพมหานคร ปญหาและแนวทางแกไข พบวานโยบายของกรงเทพมหานครมความแจมชดดในดานเนอหาสาระและวตถประสงค ขดแยงกบผลงานวจยของชมพล
โพธเอยม (2542) ศกษาถงปญหาการปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจในการกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของกรงเทพมหานคร ทราบวาการปฏบตงานของเจาหนาทเปนไปอยางไมมประสทธภาพ เกดจากนโยบายและแนวทางในการปฏบตงานเปลยนแปลงไปตามผบรหารระดบสงทำาใหเกดความไมชดเจนและตอเนอง ขดแยงกบงานวจยของรกษศกด ไตรภวนาถ (2544 : บทคดยอ) ไดทำาการศกษาถงสาเหตการคงอยของหาบเร-แผงลอย โดยศกษาในเขตสาทรในชวงเวลาป 2543 ผลการศกษาพบวา กฎหมายทเกยวของมความขดแยงกนเอง จงเปดโอกาสใหผบรหารมนโยบายผอนปรนกบหาบเร-แผงลอย ทำาใหเกดความไมเปนธรรมในหมผคาดวยกนเอง สอดคลองกบแนวคดของ ศภชย ยาวประภาษ, (2538) ไดกลาวถงปจจยทมอทธพลตอการนำานโยบายไปปฏบตวาวตถประสงคของนโยบายซงจะ
591
ประกอบไปดวยความชดเจนของวตถประสงค ความสอดคลองตองกนของวตถประสงค ความยากงายในการรบรวตถประสงค ดชนชวดความสำาเรจของนโยบายและความเทยงตรงของขาวสารทมไปยงผนำานโยบายไปปฏบต
เจาหนาทฝายเทศกจมความคดเหนเกยวกบปญหาในการปฏบตงานการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย กรงเทพมหานคร ดานบคลากร มความคดเหนเกยวกบความเพยงพอของเจาหนาทรบผดชอบมากทสด ขดแยงกบงานวจยของอภชาต แสนมาโนช (2541 : บทคดยอ) ไดทำาการศกษาการปรบปรงโครงสรางทางสายงานเทศกจ ระดบสำานกงานเขตของกรงเทพมหานคร ผลการศกษาพบวา เจาหนาทเทศกจตำาแหนงหวหนางาน หวหนาฝาย สวนใหญมความเหนวาการปรบปรงโครงสรางทางสายงานเทศกจไมมความเหมาะสมในประเดนการแบงอตรากำาลงเจาหนาท ขดแยงกบผลงานวจยของชมพล โพธเอยม (2542) ศกษาถงปญหาการปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจในการรกษาความ
สะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของกรงเทพมหานคร ทราบวาการปฏบตงานของเจาหนาทเปนไปอยางไมมประสทธภาพ เกดจากโครงสรางและอตรากำาลงเจาหนาทไมเพยงพอในการปฏบตหนาท ขดแยงกบงานวจยของ รกษศกด ไตรภวนาถ (2544 : บทคดยอ) ไดทำาการศกษาถงสาเหตการคงอยของหาบเร-แผงลอย โดยศกษาในเขตสาทรในชวงเวลาป 2543 ผลการศกษาพบวา โครงสรางของงานเทศกจทแบงเจาหนาทเทศกจไปปฏบตหนาทอน ทำาใหเจาหนาทและเครองมออปกรณในการจบกมผคามไมเพยงพอ
เจาหนาทฝายเทศกจมความคดเหนเกยวกบปญหาในการปฏบตงานการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย กรงเทพมหานคร ดานกฎหมาย มความคดเหนเกยวกบการดำาเนนคดตอผกระทำาผดมากทสด สอดคลองกบผลงานวจยของ ชมพล โพธเอยม (2542) ศกษาถงปญหาการปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจในการรกษา
592
ความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของกรงเทพมหานคร ทราบวาการปฏบตงานของเจาหนาทเปนไปอยางไมมประสทธภาพ เกดจากบทบญญตขอกฎหมายทบงคบใช เจาหนาทเทศกจไมมอำานาจสอบสวนผกระทำาความผดได ขดแยงกบงานวจยของรกษศกด ไตรภวนาถ (2544 : บทคดยอ) ไดทำาการศกษาถงสาเหตการคงอยของหาบเร-แผงลอย โดยศกษาในเขตสาทรในชวงเวลาป 2543 ผลการศกษาพบวา เจาหนาทเทศกจไมปฏบตตามอำานาจหนาททมอยโดยเครงครด
เจาหนาทฝายเทศกจมความคดเหนเกยวกบปญหาในการปฏบตงานการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย ของกรงเทพมหานคร ดานอทธพล มความคดเหนเกยวกบความรวมมอของเจาหนาทในหนวยงานเดยวกนมากทสด สอดคลองกบแนวคดของวรเดช จนทรศร (2540) ทเกยวกบการนำานโยบายไปปฏบต ดานตวแบบทางดานการพฒนาองคกร (Organization Development Model) ตวแบบดงกลาวนเนนทพฤตกรรมและ
วฒนธรรมองคกร โดยเฉพาะภาวะผนำา การสรางแรงจงใจ การทำางานเปนทม การมสวนรวมของผปฏบตงานและการสรางความผกพนยอมรบรวมกนโดยมองวาปจจยทจะสงผลตอความสำาเรจของการนำาเอานโยบายไปปฏบต คอ การทำาใหผปฏบตงานตระหนกวาตนเองเปนสวนหนงและมความสำาคญตอการนำาเอานโยบายไปปฏบต
เจาหนาทฝายเทศกจมความคดเหนเกยวกบปญหาในการปฏบตงานการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย ของกรงเทพมหานคร ดานวสดอปกรณในการทำางาน มความคดเหนเกยวกบรถยนตทใชปฏบตงานเพยงพอและนำามนเชอเพลงเพยงพอมากทสด สอดคลองกบแนวคดของวรเดช จนทรศร (2540) ไดสรปใหเหนถงลกษณะของปญหาตาง ๆ ทเกดขนในการนำานโยบายไปปฏบตทสำาคญ ไดแก ปญหาทางดานสมรรถนะเปนปญหาหลกดานหนงของการนำานโยบายไปปฏบต ซงปญหาดงกลาวจะม
593
มากนอยเพยงใดขนอยกบปจจยยอย ๆ หลายปจจย นบตงแตปจจยทางดานบคลากร ปจจยทางดานการเงน ปจจยดานวสดอปกรณ เครองมอเครองใช ตลอดจนปจจยทางดานวชาการ หรอเทคโนโลยทเกยวของในนโยบายนน
เจาหนาทฝายเทศกจมความคดเหนเกยวกบปญหาในการปฏบตงานการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย ของกรงเทพมหานคร ดานการทสวนรวมของประชาชน มความคดเหนเกยวกบการจดกจกรรมทำาความสะอาดแผงคารวมกบผคามากทสด สอดคลองกบแนวคดของวรเดช จนทรศร (2540) ทกลาวไววา ปญหาของการนำานโยบายไปปฏบตจะมสงขนอยางมาก ถาสมาชกในองคกรหรอหนวยปฏบตไมใหความรวมมอหรอตอตานการเปลยนแปลงทเปนผลมาจากนโยบายนน ๆ
เจาหนาทฝายเทศกจมความคดเหนเกยวกบปญหาในการปฏบตงานการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย ของกรงเทพมหานคร ภาพรวมอยในระดบปานกลาง และเมอพจารณาเปนรายดานอยในระดบ
ปานกลาง ทง 6 ดาน ประกอบไปดวย ดานกฎหมาย ดานบคลากร ดานการมสวนรวมของประชาชน ดานอทธพล ดานนโยบาย และดานวสดอปกรณในการทำางาน สอดคลองกบงานวจยของนายปราโมทย สขประเสรฐ (2551: บทคดยอ) การศกษาเรอง การจดระเบยบหาบเร-แผงลอย ของฝายเทศกจ สำานกงานเขตสมพนธวงศ กรงเทพมหานคร ผลการศกษาพบวา ระดบความคดเหนเกยวกบการจดระเบยบหาบเร-แผงลอย ของฝายเทศกจ สำานกงานเขตสมพนธวงศ ภาพรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ความคดเหนของเจาหนาทฝายเทศกจ สำานกงานเขตสมพนธวงศเกยวกบการจดระเบยบหาบเร-แผงลอย ดานนโยบาย ดานบคลากร ดานกฎหมาย ดานอทธพล ดานวสดอปกรณในการทำางาน และดานการมสวนรวมของประชาชนอยในระดบปานกลาง
594
จากการศกษาปจจยทสมพนธกบปญหาในการปฏบตงานการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย กรงเทพมหานคร พบวา ระดบการศกษาไมมความสมพนธกบความคดเหนในการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย สอดคลองกบงานวจยของนายปราโมทย สขประเสรฐ (2551 : บทคดยอ) การศกษาเรอง การจดระเบยบหาบแร-แผงลอย ของฝายเทศกจ สำานกงานเขตสมพนธวงศ กรงเทพมหานคร พบวา ระดบการศกษาไมมความสมพนธกบความคดเหนเกยวกบการจดระเบยบหาบเร-แผงลอย ในเขตสมพนธวงศ ขดแยงกบงานวจยของอภชาต แสนมาโนช (2541 : บทคดยอ) ไดทำาการศกษาการปรบปรงโครงสรางทางสายงานเทศกจ ระดบสำานกงานเขตของกรงเทพมหานคร พบวา ระดบการศกษามความสมพนธอยางมนยสำาคญกบความคดเหนทมตอการปรบปรงโครงสราง
จากการศกษาปจจยทสมพนธกบปญหาในการปฏบตงานการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย กรงเทพมหานคร พบวา
ประสบการณในการทำางานไมมความสมพนธกบความคดเหนในการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย สอดคลองกบงานวจยของอภชาต แสนมาโนช (2541 : บทคดยอ) ไดทำาการศกษาปรบปรงโครงสรางทางสายงานเทศกจ ระดบสำานกงานเขตของกรงเทพมหานครพบวา อายราชการในสายงานเทศกจไมมความสมพนธอยางมนยสำาคญกบความคดเหนทมตอการปรบปรงโครงสราง สอดคลองกบงานวจยของนายปราโมทย สขประเสรฐ (2551 : บทคดยอ) การศกษาเรอง การจดระเบยบหาบเร-แผงลอย ของฝายเทศกจ สำานกงานเขตสมพนธวงศ กรงเทพมหานคร พบวา ประสบการณในการทำางานไมมความสมพนธกบความคดเหนเกยวกบการจดระเบยบหาบเร-แผงลอย ในเขตสมพนธวงศ
จากการศกษาปจจยทสมพนธกบปญหาในการปฏบตงานการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย
595
กรงเทพมหานคร พบวา อาย สถานภาพการสมรส รายไดตอเดอนไมมความสมพนธกบความคดเหนในการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย สอดคลองกบงานวจยของนายปราโมทย สขประเสรฐ (2551 : บทคดยอ) การศกษา เรอง การจดระเบยบหาบเร-แผงลอย ของฝายเทศกจสำานกงานเขตสมพนธวงศ กรงเทพมหานคร พบวา อาย สถานภาพสมรส รายไดตอเดอนไมมความสมพนธกบความคดเหนเกยวกบการจดระเบยบหาบเร-แผงลอย ในเขตสมพนธวงศ
เจาหนาทฝายเทศกจมขอเสนอแนะเกยวกบปญหาในการปฏบตงานการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย กรงเทพมหานคร ดานนโยบาย เกยวกบนโยบายมการเปลยนแปลงอยเสมอตามผบรหารแตละสมยทำาใหนโยบายไมตอเนอง ควรทจะดำาเนนนโยบายใหมความตอเนองมากทสด สอดคลองกบผลงานวจยของชมพล โพธเอยม (2542) ศกษาถงปญหาการปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจในการรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของ
กรงเทพมหานคร ทราบวาการปฏบตงานของเจาหนาทเปนไปอยางไมมประสทธภาพ เกดจากนโยบายและแนวทางในการปฏบตงานเปลยนแปลงไปตามผบรหารระดบสงทำาใหเกดความไมชดเจนและตอเนอง สอดคลองกบงานวจยของประชม สวตถ และคณะ (2523) ไดสำารวจหาขอเทจจรงเกยวกบผมอาชพหาบเร-แผงลอยในกรงเทพมหานคร ผลการศกษาพบวา ผคาหาบเร-แผงลอยเปนพวกหาเชากนคำา มรายไดนอยขาดระเบยบ กอความรำาคาญแกผอน อาศยทสาธารณะเปนทหากนหรอทำาการคา ถาผบรหารกรงเทพมหานครมองหาบเร-แผงลอยในแงเศรษฐกจวฒนธรรมแลวกจะผอนปรนทางการคาไดสะดวก แตถาผบรหารยคใดเขมงวดดำาเนนการตามกฎหมายแลวกจะแกไขปญหาของหาบแร-แผงลอยโดยใชกฎหมายเขาบงคบการอยางเขมงวด ซงเปนททราบกนดวาผคาหาบเร-แผงลอยใชทสาธารณะมาประกอบการคา การ
596
ทเจาหนาทเขาจบกมและภาพทเกดการยอแยงจะพบใหเหนประจำา
เจาหนาทเทศกจมขอเสนอแนะเกยวกบปญหาในการปฏบตงานการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย กรงเทพมหานคร ดานบคลากร เกยวกบควรจดบคลากรใหพอเพยงเหมาะสมกบพนทและปรมาณผคามากทสด สอดคลองกบแนวคดของวรเดช จนทรศร (2540) ทเกยวกบการนำานโยบายไปปฏบตดานตวแบบทางดานการจดการ (Management Model) ตวแบบดงกลาวนเนนทขดความสามารถของสมรรถนะภายใน (Internal Capacity) ของหนวยงานทรบผดชอบบรหารนโยบายวามจดแขงและจดออนในดานตาง ๆ หรอไมอยางไร เชน โครงสรางองคกรบคลากร งบประมาณ สถานท วสดอปกรณ และสงอำานวยความสะดวกตลอดจนเทคโนโลยสมยใหม หนวยงานทมขดสมรรถนะภายในคอนขางสงจะมโอกาสทนำาเอานโยบายไปปฏบตอยางประสบความสำาเรจคอนขางมาก ในทางตรงขามหนวยงานทมขดสมรรถนะภายในคอนขางตำาจะสงผลทำาใหการนำาเอา
นโยบายไปปฏบตไมประสบความสำาเรจ
เจาหนาทเทศกจมขอเสนอแนะเกยวกบปญหาในการปฏบตงานการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย กรงเทพมหานคร ดานกฎหมาย เกยวกบควรตงกฎหมายใหชดเจนเกยวกบการจดระเบยบและการควบคมผคาหาบเร-แผงลอยมากทสดสอดคลองกบงานวจยของเสร เกยรตบบรรลอ(2537)ไดกลาวถงการแกปญหาเชงรบเกยวกบปญหาหาบเรแผงลอยของกรงเทพมหานครไวโดยกรงเทพมหานครไดพจารณาถงความเปนธรรมและสอดคลองกบสภาพความเปนจรงของสงคมทไดสามารถปองปราบใหหาบเรแผงลอยหมดสนไปจงไดดำาเนนการแกไขกฎหมายเพอใหสามารถกำาหนดจดผอนผนจดระเบยบหาบเรแผงลอยไดอยางเปนกจจะลกษณะ สอดคลองกบแนวคดของ วรเดช จนทรศร (2540) ทเกยวกบการนำานโยบายไปปฏบต
597
ดานตวแบบทยดหลกเหตผล (Rational Model) ตวแบบดงกลาวนเนนทประสทธภาพของระบบการวางแผนและการควบคมผลงาน(Planning & ControllingSystem)หนวยงานทรบผดชอบหรอนโยบายจะตองมการกำาหนดภารกจ วตถประสงค กลยทธและเปาหมายในการปฏบตงาน
เจาหนาทเทศกจมขอเสนอแนะเกยวกบปญหาในการปฏบตงานการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย กรงเทพมหานคร ดานอทธพล เกยวกบการทำางานตองมอสระภายใตกฎหมาย ระเบยบทกำาหนดไมมการแทรกแซงจากภายนอกหรอการเมองทองถนมากทสด สอดคลองกบงานวจยของอภชาต แสนมาโนช (2541 : บทคดยอ) ไดทำาการศกษาการปรบปรงโครงสรางทางสายงานเทศกจ ระดบสำานกงานเขตของกรงเทพมหานคร พบวา ขอเสนอแนะจากการศกษา คองานนโยบายของผบรหารกรงเทพมหานครบางอยางทกฎหมายไมไดกำาหนดใหเปนอำานาจหนาทของเจาหนาทเทศกจ ควร
แกไขหรอเพมเตมใหเจาหนาทเทศกจมทงอำานาจในการบงคบการและหนาทดวย สวนการปฏบตงานบางอยางตดขดในขนตอนของกฎหมายเกยวกบเจาหนาทเทศกจไมมฐานะเปนพนกงานสอบสวน ตามประมวลกฎหมายพจารณาความอาญา ควรแกไขใหเจาหนาทเทศกจมฐานะเปนพนกงานสอบสวน เพอใหการดำาเนนคดเกดความรวดเรวและมประสทธภาพ สอดคลองกบงานวจยของวรรณกร เลขนายนต (2547 : บทคดยอ) เกยวกบปญหาหาบเร-แผงลอยในเขตกรงเทพมหานคร พบวา เพอแกปญหา ซงมทงนโยบายทเขมงวดกวดขน นโยบายทผอนปรนใหคาขายไดอยางเสร และนโยบายทเปนทางสายกลางโดยใหคาขายไดในบางจด แตตองอยภายใตความเปนระเบยบเรยบรอยและสขลกษณะ สอดคลองกบแนวคดของวรเดช จนทรศร (2540) เกยวกบการนำานโยบายไปปฏบตดานตวแบบทางการเมอง (Political
598
model) ตวแบบดงกลาวนเนนทความสามารถในการเจรจาตอรองและการประนประนอมของบคคลฝายตาง ๆ ทเขามาเกยวของในเวทนโยบายนน ทงนบคคลฝายตาง ๆ ทมสวนไดสวนเสยกบตวนโยบายจะเขามาใชอทธพลของตนเองเพอสรางเงอนไขตอรองใหมการปฏบตตามนโยบายในลกษณะทจะทำาใหตนเองไดรบผลประโยชนมากขนหรอเสยผลประโยชนนอยทสด
เจาหนาทเทศกจมขอเสนอแนะเกยวกบปญหาในการปฏบตงานการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย กรงเทพมหานคร ดานวสดอปกรณในการทำางาน เกยวกบจดหาวสดอปกรณในการทำางาน และเทคโนโลยสมยใหม เชน เครองคอมพวเตอร กลองถายภาพ กลองวดโอ วทยสอสาร รถจกรยานยนต เปนตน ใหเพยงพอกบความตองการของงาน ใหเหมาะสมกบนโยบายของแตละยคสมย มากทสด สอดคลองกบแนวคดของวรเดช จนทรศร (2540) ทเกยวกบการนำานโยบายไปปฏบตดานตวแบบทางดานการจดการ (Management Model) ตวแบบดงกลาวนเนนท
ขดความสามารถของสมรรถนะภายใน (Internal capacity) ของหนวยงานทรบผดชอบบรหารนโยบายวามจดแขงและจดออนในดานตาง ๆ หรอไมอยางไร เชน โครงสรางองคกรบคลากร งบประมาณ สถานท วสดอปกรณ และสงอำานวยความสะดวกตลอดจนเทคโนโลยสมยใหม หนวยงานทมขดสมรรถนะภายในคอนขางสงจะมโอกาสทนำาเอานโยบายไปปฏบตอยางประสบความสำาเรจคอนขางมาก ในทางตรงขามหนวยงานทมขดสมรรถนะภายในคอนขางตำาจะสงผลทำาใหการนำาเอานโยบายไปปฏบตไมประสบความสำาเรจ
เจาหนาทเทศกจมขอเสนอแนะเกยวกบปญหาในการปฏบตงานการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอยกรงเทพมหานคร ดานการมสวนรวมของประชาชน เกยวกบตองใหประชาชนหรอผมสวนเกยวของเขามามสวนรวมในการกำาหนดแนวทาง อาจจะใหรปคณะกรรมการกำากบดแลสง
599
เสรมใหความรทางดานระเบยบกฎหมาย มอบเกยรตคณ เชดชกรณทำาตามนโยบายอยางดยงมากทสด สอดคลองกบแนวคดของ วรเดช จนทรศร (2540) ทกลาวไววา ปญหาของการนำานโยบายไปปฏบตจะมสงขนอยางมาก ถาสมาชกในองคกรหรอหนวยปฏบตไมใหความรวมมอหรอตอตานการเปลยนแปลงทเปนผลมาจากนโยบายนน
จากการศกษาปจจยทสมพนธกบปญหาในการปฏบตงานการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย กรงเทพมหานคร พบวา ระดบการศกษาไมมความสมพนธกบความคดเหนในการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย สอดคลองกบงานวจยของนายปราโมทย สขประเสรฐ (2551 : บทคดยอ) การศกษาเรอง การจดระเบยบหาบแร-แผงลอย ของฝายเทศกจ สำานกงานเขตสมพนธวงศ กรงเทพมหานคร พบวา ระดบการศกษาไมมความสมพนธกบความคดเหนเกยวกบการจดระเบยบหาบเร-แผงลอย ในเขตสมพนธวงศ ขดแยงกบงานวจยของอภชาต แสนมา
โนช (2541 : บทคดยอ) ไดทำาการศกษาการปรบปรงโครงสรางทางสายงานเทศกจ ระดบสำานกงานเขตของกรงเทพมหานคร พบวา ระดบการศกษามความสมพนธอยางมนยสำาคญกบความคดเหนทมตอการปรบปรงโครงสราง
จากการศกษาปจจยทสมพนธกบปญหาในการปฏบตงานการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย กรงเทพมหานคร พบวา ประสบการณในการทำางานไมมความสมพนธกบความคดเหนในการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย สอดคลองกบงานวจยของอภชาต แสนมาโนช (2541 : บทคดยอ) ไดทำาการศกษาปรบปรงโครงสรางทางสายงานเทศกจ ระดบสำานกงานเขตของกรงเทพมหานครพบวา อายราชการในสายงานเทศกจไมมความสมพนธอยางมนยสำาคญกบความคดเหนทมตอการปรบปรงโครงสราง สอดคลองกบงานวจยของนายปราโมทย สขประเสรฐ (2551 :
600
บทคดยอ) การศกษาเรอง การจดระเบยบหาบเร-แผงลอย ของฝายเทศกจ สำานกงานเขตสมพนธวงศ กรงเทพมหานคร พบวา ประสบการณในการทำางานไมมความสมพนธกบความคดเหนเกยวกบการจดระเบยบหาบเร-แผงลอย ในเขตสมพนธวงศ
จากการศกษาปจจยทสมพนธกบปญหาในการปฏบตงานการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย กรงเทพมหานคร พบวา อาย สถานภาพการสมรส รายไดตอเดอนไมมความสมพนธกบความคดเหนในการจดการดานระเบยบหาบเร-แผงลอย สอดคลองกบงานวจยของนายปราโมทย สขประเสรฐ (2551 : บทคดยอ) การศกษา เรอง การจดระเบยบหาบเร-แผงลอย ของฝายเทศกจสำานกงานเขตสมพนธวงศ กรงเทพมหานคร พบวา อาย สถานภาพสมรส รายไดตอเดอนไมมความสมพนธกบความคดเหนเกยวกบการจดระเบยบหาบเร-แผงลอย ในเขตสมพนธวงศ
ขอเสนอแนะ1. ดานนโยบาย ระดบนโยบาย
ตองมความชดเจนแนนอน วาจะ
ยกเลกหรอผอนผนใหมการตงวางหาบเร-แผงลอย ในกรงเทพมหานครอกนานเทาใด ในสวนของผคานอกจดผอนผน/จดทบทวน จะหาวธการชวยเหลออยางไร ทงในระยะสน ระยะกลาง และระยะยาวในสวนของผคาจดผอนผน/จดทบทวนกเชนกน จะยงคงยกเวนใหตอไปหรอไม ทงน เนองจากสภาพสงคมไดเปลยนแปลงไปมากแลว
2. ดานบคลากร จำานวนบคลากรในการปฏบตงาน ควรใหมเพยงพอสำาหรบการปฏบตงานมากนอย ตามพนททมปญหาหาบเร-แผงลอย เชน เขตทมปญหาหาบเร-แผงลอยมาก ควรเพมเจาหนาทเทศกจใหมากขน เพอประสทธภาพในการควบคม ดแล และจดระเบยบหาบเร-แผงลอยไดดยงขน
3. ดานกฎหมาย การดำาเนนคดตอผกระทำาผด เจาหนาทเทศกจตองบงคบใชกฎหมายตามอำานาจหนาท ทมอยอยางจรงจง มมาตรการลงโทษผกระทำาผด โดยไมมการยกเวน แตถาเจาหนาทเทศกจม
601
การแสวงหาผลประโยชนในรปแบบตางๆ จากผคา เชน สวย หรอเงนตอบแทนนอกระบบ กรณผคาใหเจาหนาทโดยตรง อาจเปนรายเดอนหรอรายวนโดยตรง หรออาจมตวแทนผคาเกบเงนจากผคาดวยกนเองแลวนำาสงเจาหนาทในลกษณะการเปนนายหนาสงสวยแลกเปลยนกบการตงวางขายสนคาในทสาธารณะโดยไมถกดำาเนนคด หรอผลประโยชนอนใดทตางตอบแทนซงกนและกน เชน กรณประชาชนผซอสนคาและบรการจากหาบเร-แผงลอย แลกกบความสะดวกสบาย และประหยดทรพยสนเงนทองและเวลาในการเลอกซอสนคาจากหางสรรพสนคาตางๆ ถาในกรณทเจาหนาทเทศกจมการแสวงหาผลประโยชนดงกลาวมาแลว เจาหนาทของรฐตองมมาตรการลงโทษผหยอนยานในการปฏบตหนาท เพอใหการแกไขปญหาหาบเร-แผงลอยเปนไปดวยความมประสทธภาพ
4. ดานอทธพล ใหเจาหนาทเทศกจททำางานในหนวยงานเดยวกน ใหความรวมมอในการเปนหเปนตาใหหนวยงานในการปองกน
การแสวงหาผลประโยชนในรปแบบตางๆ ชวยกนตรวจสอบ และถวงดลการใชอำานาจของเจาหนาทอยางใกลชด ตลอดจนนำารปแบบการเกบคาธรรมเนยมมาใชกบหาบเร-แผงลอย เพอเปนการควบคม เพอใหรฐไดรบผลประโยชนจากการใชทสาธารณะในการประกอบอาชพ
5. ดานวสดอปกรณในการทำางาน ตองมการเตรยมพรอมรถยนตใหใชปฏบตงานเพยงพอและนำามนเชอเพลงเพยงพอ เพอใหเจาหนาทเทศกจสามารถออกลาดตระเวนจบกมผกระทำาผดไดอยางสะดวก และสามารถปฏบตงานไดอยางราบรน ไมตดขด สนบสนนใหมการนำาอปกรณการปฏบตงานททนสมยมาใช เพอเกบขอมลและประวตผคาโดยใชเครองคอมพวเตอร ในการจบกมผกระทำาผด ควรทจะมการใชกลองททนสมย เชน วดโอในการเกบภาพจบกม
6. ดานการมสวนรวมประชาชน ควรจดใหเจาหนาทฝายเทศกจระดมเจาหนาทมสวน
602
รวมในการจดกจกรรมทำาความสะอาดแผงคารวมกบผคาในวนจนทร เพอทำาความสะอาดทางเทา
603
บรรณานกรมภาษาไทยกรงเทพมหานคร กองนโยบายและแผนงาน สำานกเทศกจ. (2551).
รวมกฎหมายและระเบยบเกยวกบงานดานเทศกจ. กรงเทพฯ : สำานกงานกจการโรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก.
กรงเทพมหานคร กองนโยบายและแผนงาน สำานกงานเทศกจ. (2551). คมอปฏบตราชการฝายเทศกจ สำานกงานเขต. กรงเทพฯ : สำานกงานกจการโรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก.
กรงเทพมหานคร สำานกเทศกจ. (2535). ความรเกยวกบกรงเทพมหานคร. เลมท 2.
เฉลมพล ศรหงส. (2547). เอกสารประกอบการบรรยายกระบวนวชา PS 705 แนวคดเชงทฤษฎในการบรหารรฐกจ. กรงเทพฯ : ศนยเอกสารทางวชาการคณะรฐศาสตร มหาวทยาลยรามคำาแหง.
ดวงเดอน พนธมนาวน. (2544). ทฤษฎตนไมจรยธรรม : การวจยและการพฒนาบคคล. (พมพครงท 4). กรงเทพฯ : สำานกงานกจการโรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก.
ประคอง กรรณสตร. (2542). สถตเพอการวจยทางพฤตกรรมศาสตร. กรงเทพมหานคร : โรงพมพ.
ปราชญา กลาผจญ และสมศกด คงเทยง. (2542). หลกและทฤษฎการบรหารการศกษา. กรงเทพฯ : โรงพมพมหาวทยาลยรามคำาแหง
ราชบณฑตยสถาน. (2538). พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.2525 (พมพครงท 5)กรงเทพฯ : ราชบณฑตยสถาน.
พระธรรมปฎก (ป.อ.ปยตโต). (2544). พทธธรรม (ฉบบเดม). (พมพครงท 12). กรงเทพฯ : สำานกพมพธรรมสภา.
604
วรเดช จนทรศร. (2540). การบรหารโครงการพฒนาของรฐ. คณะกรรมการปฏรประบบราชการ สำานกนายกรฐมนตร.
วศน อนทสระ. (2549). พทธจรยศาสตร. (พมพครงท 2). กรงเทพฯ : สำานกพมพธรรมดา.
วรช วรชนภาวรรณ. (2549). หลกรฐประศาสนศาสตร : แนวคดและกระบวนการ. กรงเทพฯ : ธรรมกมลการพมพ.
ศภชย ยาวะประภาษ. (2538). นโยบายสาธารณะ. (พมพครงท 2). กรงเทพฯ : สำานกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย
สพตรา สภาพ. (2520). สงคมวทยา. กรงเทพฯ : โรงพมพวฒนาพานช.
เสร เกยรตบนลอ. (2537). เทคนคการเผดจงานกรงเทพมหานคร. กรงเทพฯ : โรงพมพ บรษท เปเปอร ไอเดย กรป จำากด.
อำานาจ โตจน. (2550). สถตเพอการวจย. ภาควชาสถตประยกต มหาวทยาลยศรปทม.
บทความประชม สวตถ และคณะ. (2523). หาบเรในกรงเทพมหานคร.
รายงานการวจยและสถตประยกต. สถาบนพฒนบรหารศาสตร.ยงยทธ ศรวฒนพงศ. (2542). รายงานการวจยเรอง ปญหาหาบเร
แผงลอย : ศกษาสำานกงานเขต ภาษเจรญ. กรงเทพฯ : วทยาลยการปกครอง.
สมคด บางโม. (2549). จรยธรรมทางธรกจ. กรงเทพฯ : พฒนวทยการพมพ.
เสถยร หอมขจร. (2543). เอกสารประกอบวชาการนำานโยบายไปปฏบต (PS 711). กรงเทพมหานคร : คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยรามคำาแหง.
บทนพนธ
605
ชมพล โพธเอยม. (2542). ศกษาปญหาการปฏบตงานของเจาหนาทเทศกจในการรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของกรงเทพมหานคร. ปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต. มหาวทยาลยรามคำาแหง.
ธวชชย กจรตนะกล. (2540). ปจจยทมอทธพลตอความนาเชอถอของผสงสาร : การศกษาความคดเหนของเจาหนาทวเคราะหงบประมาณดานการศกษา กบดานความมนคงของสำานกงานงบประมาณ. ปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต. มหาวทยาลยธรรมศาสตร.
ปราโมทย สขประเสรฐ. (2551). การจดระเบยบหาบเร แผงลอย –ของฝายเทศกจสำานกงาน เขตสมพนธวงศ กรงเทพมหานคร. รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต. มหาวทยาลยเกษมบณฑต.
ปราโมทย แยมกลนฟง. (2509). ความคดเหนและทศนคตของแรงงานสตรตอสภาพการทำางาน. ศลปศาสตรมหาบณฑต. จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
มารต คววจตร. (2552). ความคดเหนของเจาหนาทเทศกจในการจดการดานระเบยบหาบเร แผงลอย กรงเทพมหานคร– . รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต. มหาวทยาลยเกษมบณฑต.
รกษศกด ไตรภวนาถ. (2544). หาบเร แผงลอย ในเขตสาทร– . ปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต. มหาวทยาลยรามคำาแหง.
ศรปญญา ตงคะสมต. (2538). การจดการดานการจดระเบยบหาบเรแผงลอยของกรงเทพมหานคร :ปญหาและแนวทางแกไข. ปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต. มหาวทยาลกเกรก.
อภชาต แสนมาโนช. (2541). การปรบปรงโครงสรางทางสายงานเทศกจระดบสำานกงานเขตของกรงเทพมหานคร. กรงเทพมหานคร : ปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต. มหาวทยาลยรามคำาแหง
606
ภาษาองกฤษDickson, W. J. (1973). Hawthorne Experiments. In
C. Heyel (ed.), The encyclopedia of Management, 2 Edition. New York: Van Nostrand Reinhold.pp.
Fiedler, F.E. (1967). A Theory of Leadership Effectiveness. McGraw-Hill: Harper and Row Publishers Inc..
Fromm, E. (1941). Escape from Freedom. New York : Rinchart.
Grindle,Merilec. (1980).Policy Content in Implementation in Politic and Policys Implementation in The Third World. Prinecton University Press.
Herzberg, F. (1959). The Motivation to Work. New York : John Wiley and Sons.
Maslow, A.H. (1943). “A Theory of Human Motivation,” Public Psychological Review.
Mazmanian, Danicl A., and Paule A. Sabatier. (1989). Implementation and Public Policy. Lanham, N.Y. : University Press of America.
Mc Celland, D.C. (1965). “Toward a Theory of Motive Acquisition” Public The American Psychologist.
Prenman, Jeffrcy L., and Aron B. Wildavsky. (1973). Implementation. Berkeley : University of California Press.
Skinner, B.F. (1953). Science and Human Behavior. New York : Free Press.
Vroom, V. H. (1964). Work and Motivation. New York: Wilcy.
Williams, Walter. (1976). “Implementation Analysis and Assessment”. Policy Analysis 1 (Summer)
607
ขอมลอเลกทรอนกสกสตาโว รไบโร (Gustavo Ribeiro). [ออนไลน]. (2548). เขาถงได
จาก : http://www.joumaltes.dk/การบรหารการมสวนรวม.
(www.otithailand.org/images/Management.ppt 2550)
การมสวนรวมในการตดสนใจ. [ออนไลน]. (2550). เขาถงไดจาก www.kunkroo.com/adnub1.htm1. (2550).
การบรหารองคกรใหมประสทธภาพ.[ออนไลน].(2550).เขาถงไดจาก www.otinthailand.org/images/management.ppt (2550).
การพฒนาองคการ. (2550). [ออนไลน]. (2550). เขาถงไดจาก webindex.sanook.com/search.
ความสำาคญในการสรางทม. [ออนไลน]. (2550). เขาถงไดจาก www.ladlumkaew.com/images/(2550).
ทฤษฎมนษยสมพนธและแรงจงใจ. [ออนไลน]. (2550). เขาถงไดจาก school.obec.go.th/sup_br3(2550).
ทฤษฎการบรหาร. [ออนไลน]. (2550). เขาถงไดจาก : www.phanom.ru.ac.th/master/ma6/sum/ps (2550).
ทฤษฎการบรหารเชงสถานการณ. [ออนไลน]. (2551). เขาถงไดจาก www.kunkroo.com/admin1.html.
นฤมล นราทร. [ออนไลน]. (2547). เขาถงไดจาก : grad.tu.ac.th/Integrated/abstract/narumol.doc.
นตยสารผจดการ. (มถนายน 2539). หาบเร-แผงลอยตนกำาเนดสำานกเทศกจ.
บทบาทและสมรรถภาพของผบรหาร. [ออนไลน]. (2550). เขาถงไดจาก isc.ru.ac.th/data/(2550).
ปณธ สขสมบรณ. [ออนไลน]. (2545). เขาถงไดจาก : socio.tu.ac.th/abstract/abstract/so
608
มหาวทยาลยจอรเจย(Georgiz).[ออนไลน].(2545). เขาถงไดจาก : http://translate.google.co.th/traranslate
เสยง ช ยวน (Leung Chi-yuen). [ออนไลน]. (2548). เขาถงไดจาก : http://www.fehd.gov.hk/pleasant environment/hawker/overview.html.
ระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยการสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ.2542 [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://www.aircadctwing.com
วรรณกร เลขนายนต.[ออนไลน].(2547).เขาถงไดจาก:www.gspa-buu. Net/DigitalLibrary/Code/showabsdraer.asp? callnumber.
สงวน สทธเลศอรณ และฐตพงษ ธรรมานสรณ. (2552). เขาถงไดจาก : http:www.Ophuket.psu.ac.th.
สวสด เป ยมมนส. [ออนไลน]. (2544). เขาถงไดจาก : http:www.research.police.go.th.
ออสแคมป (Oskamp.1977 : 119-133) ปจจยทมอทธพลตอการแสดงความคดเหน Online.2008. หาบเร-แผงลอยขยายพนทคาขายบนทางเทา. www.siamturakij.com. [ฉบบท 976 ประจำาวนท 28-2-2009 ถง 3-3-2009]
609