Aanpak agressie & geweld ‘Veilig Werken in de Zorg’
Incident? Actie! 1e bijeenkomst – 1 oktober 2015
Sander Flight
Deel I – Introductie over het Actieplan ‘Veilig Werken in de Zorg’ Door Miriam Kop
GGZ Geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg
GHZ Gehandicaptenzorg
JZ Jeugdzorg
VVT Verpleeg- en verzorgingshuizen, thuiszorg, kraamzorg en jeugdgezondheidszorg
UMC Universitaire medische centra
ZKH Ziekenhuizen, zowel algemeen als categoraal, en revalidatiecentra
MO Maatschappelijke Opvang en Vrouwenopvang
Zorgbranches
Initiatiefnemers
met ondersteuning van
Doel De implementatie van integraal beleid tegen agressie in de zorgorganisaties een duidelijke stap verder brengen de komende jaren.
Actieplan
Implementatie anti-agressiebeleid Ondersteuningsregeling Campagne ‘Wees duidelijk over agressie’ Startsymposium ‘13, Regiosessies, Congres ‘15 Tools aanbieden
Scholing aankomende medewerkers Scholing, voorlichting en training in beroepsonderwijs
Juridische aanpak veroorzaker agressie Duidelijkheid over (on)mogelijkheden Opvolging agressie-incidenten ‘14 Verbreding ‘15
Drie sporen
Doelgroepen Zorgprofessionals Werkvloer: combinatie leidinggevende en medewerker
Communicatiedoel Bewustwording dat agressie niet bij het werk hoort. Nadenken hoe met agressie om te gaan. Het besef dat je altijd iets kunt doen.
Doelgroep en doel campagne
Social media platform
facebook.com/duidelijkoveragressie
@overagressie #weesduidelijk
Portal
Toolkits met campagnematerialen
Scan, AgressieWijzer, Business Case
Regiosessies 2013 - 2015
Succesvol tegen agressie Praktijkvoorbeelden
Themabijeenkomsten 2015 ‘Ambulant en alleen werken’ ‘Ombuigen van agressie’ ‘Over de grens’ ‘Organiseren van agressieaanpak’ Agressieonderwijs
Congres 'Agressie aanpakken doe je zo’ 19 november 2015
Deel II – Over het Avontuur 2014-2015 Juridische aanpak agressie & geweld
Geleerde lessen
Wat is er al gebeurd?
Avontuur 2014-2015 27 instellingen jaar begeleid Rapportage
Regiosessies ‘Over de grens’ september 2014 mei 2015
Wat komt er aan? Verbreding 2e helft 2015 • 3 bijeenkomsten • 30 instellingen begeleiden
Avontuur 2014-2015
Rapport • Omvang probleem • Juridische aanpak • Casusonderzoek • Activiteiten • Materialen • Geleerde lessen • Tips
Omvang probleem Te maken gehad met agressie en geweld in het werk
Juridische aanpak – waarom eigenlijk?
• Preventie is (en blijft) het doel • Dilemma bij agressie door ziektebeeld • Zorgplicht • Beroepsgeheim en verschoningsrecht • Behandelrelatie intact houden • Negatieve reacties (media) • Positieve reacties
Preventie is het doel: ook bij (straf)recht!
Casusonderzoek (1)
Recent ernstig incident gekozen door instellingen • 7 W’s: wie, wat, waar, wanneer, waarmee, wijze, waarom
• Patiënt/cliënt 15 • Familie/bezoek 11
• Bedreiging 15 • Fysiek 5 • Anders 6
Registratie blijkt cruciaal – emotie versus feiten
Casusonderzoek (2)
Reactie
• Geen reactie 12 (nuanceringen, discussies, overleggen, vermijding)
• Toegangsverbod 7 • Weggestuurd 5 • Herplaatsing 2
Boodschap aan veroorzakers
“Geweld wordt hier niet geaccepteerd” = “Het hangt er vanaf…”
Casusonderzoek (3)
Politie
• Aangifte 12 • Melding 3 • Niet 11
Eerste contact bepaalt tevredenheid over politie Standaard aangifte gaat vaak goed Maatwerk (aangifte onder nummer, aangifte namens instelling) vereist kennis en kennissen, zowel bij de politie als bij de zorginstelling
Casusonderzoek (4)
Tevreden over afhandeling?
• Ja 11 • Nee 13 • Onbekend 2
Casusonderzoek (5)
Conclusies
• Weinig reacties (verrassing voor avonturiers zelf) • Slachtoffers zelf verantwoordelijk voor afhandeling • Interne nazorg vaak onvoldoende • Oordeel over politie positief
Aanbevelingen
• Reageer consequent en snel • Ontzorg de slachtoffers • Leer en borg de lessen • Doe het ook bij agressie gerelateerd aan ziektebeeld • Strafrecht is sluitstuk. Maar het is ook het fundament! • Kennis en kennissen (casemanager)
Activiteiten van de avonturiers
1. Regel het Materialen Overleg Functionaris(sen)
2. Weet wat er speelt Bespreken Melden Registreren
3. Incident? Actie! Aangifte Gele/rode kaarten Waarschuwing, brief namens instelling Pandverbod, contactverbod
Materialen
Beroepsgeheim
Aangifte
Huisregels
Anonimiteit Per branche
Voorbeeld van materialen Afspraken met cliënten maken De William Schrikker Groep (Jeugdzorg) reikt bij het eerste contact een flyer uit: Samenwerken met u. Daarin staan de huisregels. Als men zich daar niet aan houdt wordt aangifte gedaan.
Normatief kader voor medewerkers Daarnaast krijgen alle medewerkers een flyer: Emotie mag, agressie niet. Daarop staan voorbeelden van emoties en van agressief gedrag. En wat je moet doen als dat gebeurt.
Geleerde lessen
1. Begin met wat het eerst nodig is 2. Evenwichtige aanpak 3. Stel een casemanager aan 4. Borg de aanpak 5. Strafrecht is geen wondermiddel
Tips van de avonturiers
1. Het kost tijd: regel dat 2. Leg contacten intern en extern 3. Hou je norm vast 4. Meld en registreer 5. Dit werkt ook bij agressie door ziektebeeld 6. Zorg voor draagvlak bij directie 7. Begin klein en praktisch
Hand outs (uitgedeeld) Avonturiers Overzicht acties (23) Materialen (19) Regiosessies Reacties op incidenten (37!)
Tips van een avonturier
Floor van den Heuvel – HilverZorg
Deel III - Actie! Per tafel aan de slag
“Begin met wat het eerst nodig is” • Wat is dat in jouw instelling?
Terugkoppeling 1. Regel het xxxxx (5) 2. Weet wat er speelt xxxxxxx (7) 3. Incident? Actie! xxxxx (5) GHZ 2 & 3 GGZ 1 & 2 & 3 VVT 1 & 2 MO, ZKH, JZ 1 & 2
Wat was het doel bij de vorige 30 deelnemers vóór ze begonnen?
En na het avontuur?
Deel IV – Na deze sessie
Verbreding 2e helft 2015 Stuurgroep: “Deel de geleerde lessen” Bijeenkomstenreeks 1 okt: Delen lessen uit avontuur 2014-2015 5 nov: Strafrecht: wat heb je er aan? (OM en jurisprudentie) 8 dec: Nieuwe lessen (& borging)
Ben ik iets vergeten? Geef aan wat je wilt, dan doen we dat Kan je zelf niet? Praat een collega bij en stuur die: het doel is een reeks die doorbouwt op de vorige sessies
Begeleiding 30 instellingen 1. Aanmeldingsformulier 2. Uiterlijk 6 oktober inzenden 3. Intake 4. Begeleiding
Meer weten?
Sander [email protected]
www.duidelijkoveragressie.nl
facebook.com/duidelijkoveragressie
@overagressie #weesduidelijk