BDW 1372 PAGINA 2 - DONDERDAG 4 APRIL 2013

De donkere winterdagen zijn eindelijk achter de rug, de lente is begonnen en het zomeruur van kracht. Een beetje zon, een beetje schaduw, nu nog wat hogere temperaturen om de bomen in bloei te zetten.

© JO VOETS

DE WEEK IN BEELD DOOR JO VOETS

Geen groenten en fruit in Sint-Katelijnekerk

Cultuur > Schepen Alain Courtois (MR) wil museum voor religieuze kunst

Al enkele jaren wordt gezocht naar een nieuwe bestem-ming voor de Katelijnekerk

aan de Vismarkt. De 19de-eeuwse constructie van architect Joseph Poelaert is veel te groot en te duur in onderhoud om nog langer dienst te doen als parochiekerk. Sinds goed een jaar is de kerk dan ook geslo-ten. Wel werkte Beliris, het federaal fonds voor Brussel, buiten verder aan de renovatie van de voorgevel. Die ziet er sinds kort piekfijn uit. Enkele maanden voor de sluiting, in de zomer van 2011, werd bekend dat de kerkfabriek een plan had om het volledige achterste deel van de kerk af te breken en om er een woontoren met twaalf verdiepingen neer te zet-ten.Maar de stad Brussel, eigenaar van

het kerkgebouw, stak stokken in de wielen. PS-schepen Philippe Close speelde immers met de gedachte om de kerk om te vormen tot een over-dekte markt voor groenten en fruit, een idee dat hij vorig jaar verder liet onderzoeken. Dat plan was echter niet naar de zin van de Vrienden van Sint-Katelijne, een vereniging van Brusselse gelovigen, die prompt een protestpetitie lanceerde.Het project van Close blijkt nu van de baan te zijn. “Het bisdom zou nooit instemmen met zo’n hal voor groen-ten en fruit,” zegt schepen Alain Courtois. Om een kerk een nieuwe functie te geven, moet ze - geheel of gedeeltelijk - ontwijd worden. Dat doet de aartsbisschop alleen als hij akkoord gaat met de nieuwe be-stemming. Courtois overweegt nu

om van de kerk een museum voor re-ligieuze kunst te maken. “Tegen juni wil ik hierover een beslissing ne-men,” zegt hij. Al geruime tijd wordt gezegd dat in het Brussels gewest nood is aan zo’n museum, zeker nu duidelijk is dat er nog meer kerken zullen sluiten. Door gebrek aan ex-positieruimte en uit veiligheidsover-wegingen liggen in heel wat kerken waardevolle cultusvoorwerpen en kunstschatten te verstoffen op zol-der. Dat is bijvoorbeeld het geval in

de Sint-Martinuskerk in Ganshoren, die een mooie verzameling damas-ten kazuifels, verzilverde missalen, koperen kandelaren en curieuze re-lieken heeft. Ook Brussel-stad beschikt over een flink kerkelijk patrimonium. En er is

de rijke, grotendeels opgeborgen col-lectie van het OCMW, die weliswaar eerder op zorgverlening dan op reli-gie is gericht.

Flinke onderhoudsbeurtDe Katelijnekerk zelf heeft zo’n 350 schilderijen, beeldhouwwerken en andere waardevolle cultusvoorwer-pen. Zopas werden ze geïnventari-seerd door het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium. Om de collectie te vrijwaren nu de kerk

dicht is, verhuist ze in de loop van de volgende weken naar een extra beveiligd en vochtvrij lokaal op de verdieping.“Hopelijk niet voor lang,” zegt Yvan Nobels, voorzitter van de kerkfa-briek, die het plan voor een museum

BRUSSEL – Het plan om van de Sint-Katelijnekerk een overdekte markt voor groenten en fruit te maken, is begraven. Alain Courtois (MR), de nieuwe Brusselse schepen van Erediensten, wil er graag een museum voor religieuze kunst in onderbrengen.

“Een mix van cultuur en handel is ook een optie, een boekhandel zoals Cook and Book bijvoorbeeld”

VERZETSHELD PAUL HALTER OVERLEDEN

SINT-JANS-MOLENBEEK - Op paaszaterdag overleed Paul baron Halter (°1920), stichtend-voorzitter van de Stichting Auschwitz, gewapend verzets-strijder en bij de laatste Belgen die als politiek gedeporteer-den het vernietigingskamp van Auschwitz overleefden. In 1996 werd hij tot de adelstand verhe-ven. Paul Halter was een Brus-selaar van geïmmigreerde Zwit-serse ouders die hier vanaf 1921 een horlogemakerszaak exploi-teerden. Toen de Tweede We-reldoorlog uitbrak, studeerde hij Filosofie en Letteren aan de ULB. “De ULB is de enige universiteit in Europa die de deuren sloot om niet te moeten ingaan op eisen van de Duitser,” zou hij trots tot oude leeftijd herhalen. Na eerder al bij de Rode Valken (jong-so-cialisten) actief geweest te zijn, engageerde hij zich onder de schuilnaam Stephane in het ge-wapend verzet. Zo hielp hij onder meer de partizanen bij de legen-darische treinstop van het XX-ste Konvooi, waardoor gedepor-teerden konden ontsnappen. Het was minister Paul-Henri Spaak zelf die Halter in Vichy opzocht om hem te vragen de Belgische verzetseenheden vanuit de ULB te organiseren. Halter werd ech-ter na drie maanden opsluiting in Sint-Gillis en na een dag ka-zerne Dossin (Mechelen) door de Gestapo met 1450 man op Kon-vooi XXII naar Auschwitz gezet - slechts negentien overleefden dit voorval. In het bijkamp Für-stengruben overleefde hij naar eigen zeggen dankzij ‘extra’s’ (voeding) door het ambacht van horlogemaker dat hij van zijn vader leerde. “In mijn verzets-verleden heb ik heel wat mensen verwond en vermoord, maar ik heb daar geen spijt van,” stelde hij ooit. Na de oorlog was hij medestichter van de Vrienden-kring van oud-politiek gevange-nen van Auschwitz-Birkenau en het kamp en de gevangenis van Silesie. Dit werd in 1980 omge-doopt tot Stichting Auschwitz en de vzw Herinnering Auschwitz, waarvan hij heel zijn leven voor-zitter bleef. Aan hem zijn sinds 1978 de jongerenreizen naar Auschwitz te danken, om de gruwel in herinnering te hou-den. De 92-jarige schonk zijn lichaam, door de nazi verminkt met nummer 151610 (foto), aan wetenschappelijk onderzoeks-werk. Zijn geest echter houdt het vuur brandend: ‘Dit nooit meer!’.

JMB

IN MEMORIAM

© A

Rc

HiE

f STic

HTiN

g A

US

cH

wiT

Z

BDW 1372 PAGINA 3 - DONDERDAG 4 APRIL 2013 WEEKOVERZICHTWOENSDAG 27 MAART VINCENT KOMPANY NEEMT FC BLEID OVER. Belgisch profvoetballer en Rode Duivel Vincent Kompany investeert in der-deklasser FC Bleid. Hij wil met de ploeg terug vanaf nul beginnen en Brusselse jongeren een kans geven. Het project zal geleid worden door een team van medewerkers onder leiding van zijn zus, Christel Kompany. Ideeën voor naam en slogan kunnen geplaatst worden op de website www.westartfromscratch.com.

DONDERDAG 28 MAARTALAIN BEECKMANS NIEuWE VOORzITTER MIVB. Het partijbestuur van Groen Gewest Brussel draagt Alain Beeckmans voor als nieuwe voorzitter van de Brusselse vervoersmaatschappij MIVB. Hij vervangt Adelheid Byttebier, schepen van Nederlandstalig onderwijs en Cultuur in Schaarbeek. Groen wil belangenconflicten vermijden en kiest een nieuwe voorzitter. Beeckmans wacht de belangrijke taak om het nieuwe beheerscontract zo goed mogelijk uit te voeren.

VRIJDAG 29 MAARTAKKOORD OVER PROEFPROJECT KILOMETERhEFFINGMet het proefproject, dat zal plaatsvinden in de GEN-zone (Gewes-telijk ExpresNet), willen de drie Gewesten nagaan welke gedragsef-fecten een kilometerheffing heeft op mobiliteit en op enkele andere beleidsdomeinen. De resultaten worden in de eerste helft van 2014 verwacht.

ANDERLEChT MOET 4,8 MILJOEN EXTRA LENEN. Voor de Klaverschool, het project voor een nieuwe Franstalige school in Anderlecht, subsidieert de Franse gemeenschap 7,3 miljoen euro aan de gemeente. Dit blijkt nu minder dan oorspronkelijk voorzien, en verplicht Anderlecht om de nodige 4,8 miljoen euro te lenen. De op-positiepartijen Ecolo-Groen en CD&V spreken van een rekenfout van de gemeente zelf. Schepen van Financiën Fabrice Cumps (PS) spreekt dit tegen.

zATERDAG 30 MAARTCLOWNS OVERVALLEN ALDI-WARENhuIS. Drie gemaskerde mannen stormen omstreeks half vijf binnen in een Aldi-warenhuis, aan de Joseph Baecklaan, in Sint-Jans-Molenbeek. Ze bedreigen de werknemers met vuurwapens en gaan aan de haal met de kassa. Hoeveel de buit bedraagt, is nog niet duidelijk. Er zijn geen gewon-den gevallen maar het personeel is wel in shock. Het parket en het labo starten een sporenonderzoek.

zONDAG 31 MAART KINDEREN RAPEN 300.000 PAASEIEREN. De eierenraap is een initiatief van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, in samenwer-king met de verschillende Brusselse gemeenten en radiozender Bel RTL. Honderden kinderen zoeken in verschillende parken in Brussel naar paaseieren. Het evenement verloopt zonder accidenten.

MAANDAG 1 APRIL JuSTITIEPALEIS EXTRA BEVEILIGD. Het crisiscentrum van Binnenlandse Zaken zet extra politiepatrouilles in aan het Brus-sels Justitiepaleis. Ze neemt deze maatregel naar aanleiding van een huiszoeking in het appartement van de doodgeschoten terreur-verdachte Hakim Benladghem. Hierbij zijn oorlogswapens gevon-den. Volgens het parket zou de 39-jarige Fransman van Algerijnse afkomst een aanslag beramen op een politieschool.

BRuSSEL hERDENKT VERzETSSTRIJDSTER. Op het Sint-Jansplein in het centrum van Brussel herdenken oud-strijders Gabrielle Petit. Ze leggen bloemenkransen neer aan haar standbeeld. De Brusselse spioneerde tijdens de Eerste Wereldoorlog voor de Britse inlichtingendienst. Vandaag is het precies 97 jaar geleden dat ze werd gefusilleerd door de Duitsers. Gabrielle Petit werd 23 jaar.

ANDERLEChT NEEMT VALSE START PLAY-OFF I. RSC Ander-lecht verliest op eigen veld van Racing Genk met 1-2. Anderlecht is de hele match de betere ploeg maar moet toch het onderspit delven. Met dit verlies start Anderlecht dramatisch aan de Play-offs.

DINSDAG 2 APRILBOTSING TuSSEN TWEE TRAMS. Om half negen zijn twee trams met elkaar in aanrijding gekomen, aan de halte in de Thomas-tunnel tussen de Vooruitgangstraat en de Aarschotstraat. Het gaat om de tramlijnen 25 en 94, meldt de MIVB. Bij het ongeval vallen negen gewonden. Het tramverkeer is even onderbroken maar wordt omstreeks halftien terug hervat. Jonas Gilles

De Sint-Katelijnekerk met gerenoveerde voorgevel: mogelijk een museum voor religieuze kunst.

toejuicht. “Het is een prachtig idee, veel beter dan een groentenmarkt. Zie je het al voor je: groenten- en fruitkramen tussen de religieuze panelen en beeldhouwwerken. Want niet alleen de buitenkant van de kerk is beschermd, ook de binnenkant en de inboedel.” Het museum zou in de twee zijbeuken komen. Van de mid-denbeuk zou een grote polyvalente zaal gemaakt worden en er zou ook een kleine ontmoetings- of gebeds-ruimte overblijven. Nobels: “De ver-huring van de grote zaal zou alvast wat geld in het laatje brengen.”

Groot probleem van het museum-project is inderdaad de financiering. Niet alleen moeten de drie overige buitengevels en de binnenkant van de kerk een flinke onderhoudsbeurt krijgen, er zijn ook de kosten van uit-bating. Dat beseft Courtois en ook zijn MR-collega Marion Lemesre, die als schepen van Economie het dos-sier van de groentenhal erfde van Close. “Een museum in combinatie met een te verhuren zaal is een mo-gelijkheid. Of een andere mix van cultuur en handel, een boekhandel zoals Cook and Book bijvoorbeeld,”

zegt ze. “De nieuwe bestemming moet in elk geval de oorspronkelijke functie van het gebouw respecteren. En in samenspraak met het bisdom uitgewerkt worden. We gaan het paard niet opnieuw achter de wagen spannen.”Het bisdom wil pas reageren als de stad Brussel met een concreet voor-stel komt. “Tot nog toe hebben we geen officiële vraag gekregen, ook niet over een groentenhal trou-wens,” zegt Tony Frison, adjunct van de Brusselse hulpbisschop. Bettina hubo

De zwakke sector, namelijk de industrie, wordt niet beschermd in Brussel.”

De industrie in Brussel kan niet meer op tegen de boomende woonmarkt, aldus Olivier Willockx van BECI (op de RTBF).

Nul euro voor Brussel. Nul! Een echte schande. Met dank aan de Vlaamse regering...”

VGC-collegevoorzitter Guy Vanhengel (Open VLD) is niet te spreken over de Vlaamse begrotingscon-trole. Die voorziet geen extra middelen voor Brusselse scholen (op Brusselnieuws.be).

Brussel blijft een populaire bestemming voor toeristen, dat blijkt uit cijfers voor het jaar 2012. Met de economi-sche crisis in het achterhoofd doet de hoofdstad het met zes miljoen overnachtingen meer dan behoorlijk. Dat is overigens hetzelfde cijfer als in 2011, een jaar met 7,5 procent meer bezoekers dan in 2010. Toeristen komen vooral voor het cultureel en historisch erfgoed, gevolgd door kunstwerken en evenementen. De stad werkt ook

aan haar imago. Milieu en duurzaamheid worden hoog in het vaandel gedragen. Met bijna 30 procent van de ho-telkamers in bezit van een groen label is Brussel één van de ‘groenste’ bestemmingen van Europa. De toekomst ziet er bovendien rooskleurig uit. In het eerste kwartaal van 2013 lag de bezettingsgraad al hoger dan in 2012.

Jonas Gilles

Zes miljoenHETGETAL

© S

AS

KiA

VAN

DE

RS

TicH

EL

E

“

“

MEER NIEUWS DE HELE WEEK ROND OP

SURF NAAR BRUSSELNIEUWS.BE EN SCHRIJF JE IN OP DE NIEUWSBRIEF

BDW 1372 PAGINA 4 - DONDERDAG 4 APRIL 2013

Veiligheid > Criminologe Els Enhus over criminaliteit en geweld ‘voor de kick’

Consumptie, misdaad en strafBRUSSEL – Het geweld in onze samenleving neemt niet toe, meent Els Enhus. Althans, de bronnen ontbreken om dat te kunnen vaststellen. Wel wordt er volgens de VUB-criminologe te vaak voorbijgegaan aan het verlei-delijke van over de schreef gaan. “GAS-boetes maken die verleiding net groter.”

Met die uitspraak onder-scheidt Els Enhus zich van haar Gentse collega

Paul Ponsaers, die vorig jaar in deze krant een toename zag van gratuit geweld in onze samenleving. Enhus klaagt het consumptiedenken aan en meent dat die evolutie leidt tot een samenleving waarin criminali-teit ‘om de kick’ een steeds belang-rijkere plaats inneemt. “Noem het het plezier om over de lijn te gaan en nadien weer netjes terug te komen,” zo verwoordt Enhus het.Structureel legt ze de fout bij politi-ci, omdat die te weinig investeren in Justitie, hierdoor die macht te wei-nig armslag geven en daarna mis-drijven steeds meer willen beboeten met administratieve sancties, de zogenaamde GAS-boetes. Op die manier ontstaat er volgens haar een parallelle justitie. “Telkens er verkiezingen zijn, wordt veiligheid een thema, en daarna hoor je er niets meer over.”

Bent u het met uw collega Paul Ponsaers eens om lichte misdrijven licht te straffen en ernstige misdrijven zwaar? De overgrote meerderheid van de gewelddelicten wordt namelijk gewoon geseponeerd door het parket. Uw collega zag in de toenemende straffeloosheid een groot gevaar.Els Enhus: “Kleine feiten en ge-weld worden inderdaad bijna niet

vervolgd. Het parket seponeert de overgrote meerderheid van het aan-tal PV’s. Het motief is meestal dat de dader onbekend is. Terwijl het net de taak van justitie is om daders op te sporen.”“Waar ik het echter niet mee eens ben, is met de analyse dat het aantal gewelddelicten stijgt. De politiecij-

fers daarover zijn niet duidelijk om-dat er - wegens besparingen - geen slachtofferenquêtes meer worden gehouden. Als men criminaliteit vergelijkt op wereldschaal, dan is dat altijd op basis van zulke enquê-tes. Dat is betrouwbaarder, want naakte politiecijfers blijven zeer ge-voelig aan de aangiftebereidheid en geven de context van een misdrijf niet weer. Dat doet een slachtoffe-renquête wel.”“Is de burger niet bereid tot aangif-te, dan komt dat omdat men denkt dat de politie toch niets met de aan-

gifte zal doen. En als de politie er niets mee doet, dan is dat omdat het parket er niets mee doet. We kun-nen dus niet hard maken dat het ge-weld toeneemt. Wat de harde cijfers wel zeggen, is dat er al sinds het jaar 2000 een daling is van de criminali-teit in heel West-Europa.”

Hoe komt het dat justitie niet aan bestraffing toekomt?Enhus: (denkt na) “Het begint bij de achtergestelde infrastructuur bij Justitie. Dat is nog altijd een log apparaat dat niet aangepast is aan deze eeuw. Parketten kunnen buiten de grenzen van hun arrondissement bijvoorbeeld niet zien of iemand in een ander arrondissement al een dossier heeft.”“De rechterlijke macht wordt in dit land ook zwaar ondergefinancierd. Eigenlijk kan je justitie niet verwij-ten dat het slecht werkt, want het is de politieke wereld die die situatie in stand houdt, vaak omdat justitie te onafhankelijk is.”

Hoe meer dit bekend raakt, hoe minder legitimiteit bij de burger, niet?Enhus: “Absoluut. Bij de politie is men natuurlijk niet gek om stapels papier in te vullen als men weet dat het parket er toch niets mee doet. Dus wordt de registratie van criminaliteit naar het achterplan verwezen. Ik merk op dat de politie steeds meer evolueert naar loutere ordehandhaving. Dat betekent ook dat de politie grover wordt in haar handelen omdat ze het gevoel heeft dat ze er alleen voor staat. En dus neigt de politie zo naar het eigen-handig straffen, want ‘iemand moet het doen,’ vinden ze.” “De politiediensten houden zich in negentig procent van de gevallen be-

uit om aangifte te doen?Enhus: “Er is volgens mij nog een belangrijker argument. Sinds 2000 heeft er een verschuiving in het den-ken plaatsgevonden bij overheden en politie. Men is meer en meer in preventie gaan geloven. Sommige criminologen denken dat door die andere aanpak, de geregistreerde criminaliteit gedaald is. Want men disciplineert overtreders tegen-woordig meer door preventie dan door ze te straffen. Men levert fan-tastisch werk met preventie. Tegelij-kertijd falen vele preventieprojecten en dat durft men moeilijk toe te ge-ven. Vaak is het gewoon een manier om potentieel ‘verkeerd’ gedrag op voorhand proberen in te perken.”

Zijn administratieve sancties, GAS-boetes, niet de andere kant van de preventiemedaille? Als het niet lukt om straffen te voorkomen dan legt men een uniforme straf op in de vorm van een geldboete, om af te schrikken.Enhus: “GAS-boetes zijn inderdaad een vorm van preventie, en eigen-lijk een heel repressieve vorm. Het verraderlijke aan administratieve sancties is dat ze zich afspelen op een zeer lokaal niveau, waar men nog veel autonomie heeft. Want ge-meentebesturen worden niet gecon-troleerd op de administratieve sanc-ties die ze uitschrijven. Het aantal ambtenaren dat een GAS-boete mag uitschrijven, stijgt ook.”“Kijk, binnen justitie werden ver-schillende veiligheidskleppen inge-bouwd om misbruiken en onrecht te voorkomen. Burgers hebben in een rechtsstaat een heleboel ga-ranties, maar die hebben ze veel minder wanneer ze een GAS-boete krijgen. Integendeel, de overheid

Professor Els Enhus (1953) is hoofddocent in de vak-groep criminologie aan de Vrije Universiteit Brussel en is gespecialiseerd in politie- en veiligheidsbeleid. In die hoedanigheid assisteert ze regelmatig de federale overheid en werkt ze onder andere mee aan Brussels Studies, het universitaire kenniscentrum voor Brus-sel, en aan de onderzoeks-groep Sociale Veiligheids-analyse VUB-UGent. Naast criminologe is Enhus ook sociologe.Recent studiewerk van haar omvat jeugdcriminaliteit in Brussel, de perceptie van de politie bij de burger, hang–jongeren, politiewerk in de stad, criminaliteit tegen kleine ondernemers en het onveiligheidsgevoel bij de burger.

Els Enhus

“Je kan justitie niet verwijten dat het slecht werk levert. Politici houden die situatie in stand”

380 studentenkamers verdwijnen, 650 komen in de plaats.

VUB BREIDT UIT MET OOG OP AANGROEI STUDENTEN

ETTERBEEK- De Vrije Universiteit Brussel heeft haar ontwerp van het nieuwbouwproject voorgesteld. Door haar sterke groei ziet de grootste academie van Brussel zich genoodzaakt uit te breiden. Vooral het opvangen van nieuwe studenten is een must.

campus. Met het nieuwe project ko-men er ook verschuivingen. Van de huidige studentenkamers zullen er 380 verdwijnen en 650 in de plaats komen. Deze worden gegroepeerd in de vorm van een ‘dorp’ aan de rand van de campus. De VUB wil zoveel mogelijk studenten een be-taalbaar studentenkot aanbieden, een voorrecht voor Brussel.

VoorontwerpHet bekende Kultuurkaffee, dat onlosmakelijk verbonden is aan de universiteit, verhuist naar het

nieuwe cultuurgebouw, waar ook plaats zal worden gemaakt voor een raadzaal en tentoonstellingsruim-te. Conix Architects werkt nu aan een verfijnd voorontwerp, daarna zal een bouwvergunning worden aangevraagd. Als alles goed verloopt, start de bouw in oktober 2014 en moet al-les afgerond zijn op het einde van 2016. Het prijskaartje van het pro-ject wordt geschat op 50 miljoen euro.

Jonas Gilles

© C

ON

Ix AR

Ch

ITEC

TS

zig met relatief kleine feiten, zoals ordeverstoring, conflicten en ruzies. Niet met zware criminaliteit, die nog steeds maar een fractie van de totale criminaliteit inhoudt. Net op het laagste niveau van criminaliteit heeft de politie echter geen steun meer van justitie. En dat is proble-matisch.”

Misschien dalen de criminaliteitsstatistieken daarom. Wat haalt het immers

De VUB koos voor een ontwerp van het gerenommeerde Antwerpse ar-chitectenbureau Conix Architects omwille van zijn functionaliteit en behoudt van groene omgeving. Het nieuwbouwcomplex heeft een op-

pervlakte van 25.000 m2 met stu-dentenkoten, nieuwe leslokalen en een cultuurgebouw. De aangrenzende Triomflaan krijgt hierdoor een stedelijk aangezicht met een open groene toegang tot de

BDW 1372 PAGINA 5 - DONDERDAG 4 APRIL 2013

gaat naar de diepere oorzaken van crimineel gedrag. Daarover zijn al verschillende theorieën geopperd. Een van de nieuwste is dat crimi-nologen altijd de emotie negeren die achter misdaad schuilt. Criminelen worden vaak ‘verleid’ tot misdaad omdat ze die verleiding aangenaam vinden. Dat brengt men tegenwoor-dig in verband met de consump-tiesamenleving, het streven naar ‘kicks’, alleen voor de spanning. GAS-boetes houden die verleiding niet tegen, maar maken ze integen-deel groter.”

Verleiding. ‘Omdat het kan,’ met andere woorden. Is dat een van de oorzaken van geweld en rellen in grote steden, zoals recentelijk nog in Londen het geval was? Enhus: “Inderdaad. Noem het ver-veling en het plezier om over de schreef te gaan, om daarna weer

netjes terug te komen. Er bestaat in onze samenlevingen meer en meer de neiging om alles op te hangen aan een consumptiemodel. Je bestaat als je consumeert. Snelle behoeftebe-vrediging wordt normaal. Zo kan je ook verklaren waarom jongeren in een stad als Londen massaal iPods gingen stelen in plaats van geld of voedsel. Men ging als het ware ste-len om erbij te horen, om zichzelf te zijn. Want zonder de juiste goederen die je onmiddellijk moet hebben, tel je niet mee en ben je niemand. En dan voelt men zich beledigd of heeft men het gevoel anders behandeld te worden, voelt men zich niet erkend, enzovoort. Er zijn veel nuances, maar geweld en criminaliteit kun-nen wel degelijk een manier zijn om zich een identiteit aan te meten.”

Is dat een gevolg van de individualisering?Enhus: “Ik ben het met mijn collega Mark Elchardus eens dat er meer individualisme is, maar niet meer individualisering. We denken dat we als uniek individu vele keuzes kun-nen maken, maar eigenlijk doen we dat niet. Vrijwel iedereen wil een

iPod, je vindt in elke grote West-Europese stad dezelfde kledingwin-kels. Wie is er dan nog origineel?”

Kan het niet zijn dat individualisme een gebrek aan sociale controle in de hand werkt, waardoor geweld meer opvalt? Enhus: (denkt na) “Dat is een moei-lijke vraag. Er zijn tegenwoordig an-dere vormen van sociale controle, die er voor zorgen dat we meer met elkaar omgaan in sferen die sterk verschillen van elkaar. Dat is een gevolg van onze sterke individuele ontplooiing. Binnen verschillende privésferen zijn er altijd bepaalde gedeelde waarden. Maar wanneer de omgang tussen mensen buiten deze privésferen gebeurt, op de trein, bij-voorbeeld, dan is men onwennig en zijn er niet veel algemeen geldende waarden meer, waardoor men min-der durft in te grijpen als er iets ge-beurt.”“Nu, binnen wat we primaire groe-pen noemen, onze vrienden en fa-milie, is er nog een heel sterk soci-aal weefsel. Dat breek je niet zomaar af. Maar onze secundaire contacten verlopen anders: op het sociale net-werkforum Facebook kan je mak-kelijk ‘afscheid’ nemen van iemand door hem te ‘wissen’ van je virtuele vriendenlijst wanneer die persoon iets doet dat in jouw ogen fout is. In secondaire contacten wordt er meer gesanctioneerd, en minder gecor-rigeerd. Corrigeren is iets typisch voor primaire groepen met een so-ciaal weefsel.”

Wordt u niet somber door al die evoluties? U bent natuurlijk een wetenschapper die de feiten moet bestuderen, maar toch.Enhus: “Ik ben strijdvaardig zonder pessimistisch te zijn. Samenlevin-gen gaan niet zomaar ten onder en zijn behoorlijk dynamisch. Er ko-men trouwens tegenbewegingen op gang, tegen het consumentisme en voor een versterking van de duur-zaamheid, ook in menselijke rela-ties.” “Weet je, ik geloof in veerkracht. Mensen zijn niet dom. Maar het le-ven in deze complexe samenleving vraagt heel wat energie waardoor mensen soms kiezen voor gemak en gewoonte. Wanneer dat leven als negatief, oneerlijk en problematisch wordt ervaren, zal men collectief zoeken naar andere manieren om dit in te vullen.”

Christophe Degreef

Els Enhus: “Justitie is een fundament van onze samenleving. Je kan niet zomaar morrelen aan de marges van de rechtspraak.”

© M

AR

C G

YSE

NS

“Somber? Ik geloof in veerkracht. Mensen zijn niet dom”

ZWEMBAD OPEN IN hERFST, MAAR NOG GEEN BEhEERSPLAN

JETTE/GANSHOREN – Nereus, het zwembad van Ganshoren, zou deze herfst na elf jaar weer opengaan. Maar hoe de verlieslatende uitba-ting zal geregeld worden, blijft een vraagteken.Het zwembad ging dicht in 2002 omdat er lekken en andere gebreken waren. De gemeente Ganshoren, die vanwege financiële problemen al ja-ren onder curatele van het Gewest

staat, bleek zelf geen geld te hebben voor de renovatie. Na tussenkomst van het Gewest werd uiteindelijk beslist dat de renovatie met geld van Beliris (het federaal-gewestelijk samenwerkingsakkoord) zou gebeu-ren. De werken begonnen in februari 2012 en zijn nu bijna afgelopen.Het Ganshorense gemeentebestuur palavert intussen al jaren over de uitbating van Nereus na de herope-

ning. Verwacht wordt dat het verlies tot een half miljoen euro per jaar kan oplopen. Van meet af aan keek het gemeentebestuur in de richting van buurgemeenten Jette, Koekelberg en Sint-Agatha-Berchem, wier scholen en inwoners het zwembad ook zul-len gebruiken. Een studiebureau werd aan het werk gezet om de mo-gelijke oprichting van een intercom-munale te onderzoeken.Maar evident is het niet om de buur-gemeenten te laten meebetalen. Ook Jette en Berchem zitten onder ge-westelijke curatele. En zoals de Jetse

burgemeester Hervé Doyen woens-dag op de gemeenteraad zei. “Wij moeten niets. Wij vragen ook niet aan Ganshoren om te betalen voor onze scholen of muziekacademie.” Waarmee niet gezegd is dat Jette niet wil helpen. Maar dan moeten er wel goede afspraken gemaakt worden. “Ganshoren verwacht dat wij betalen en voor de rest zwijgen. Zij zullen zelf wel alles beslissen en beheren. Dat gaat niet,” zei de Jetse schepen van Sport Benoît Gosselin (LB). “Na al die jaren wachten we nog steeds op een concreet en redelijk voorstel.”

In Ganshoren lijkt de nieuwe meer-derheid niet in de gaten te hebben dat ze het anders moeten aanpak-ken. Donderdag, op de eerste - woe-lige - gemeenteraadszitting van bur-gemeester Hervé Gillard (MR), liet de nieuwe bestuursploeg uitschij-nen dat alles snor zit: “Er komt een intercommunale. De buurgemeen-ten zijn plutôt positifs.” Michèle Car-thé (PS), nu schepen van Openbare Werken, dreigde er intussen in Le Soir mee dat als de gemeenten niet meewerken ze wel eens een veel ho-ger tarief zullen betalen. HUB

vordert rechtstreeks de straf. Het is een tendens die je overal in West-Europa vaststelt. Men creëert naast het klassieke justitiële apparaat een parallelle rechtspraak gebaseerd op ‘voorkomen’ of ‘beboeten’. Dat is geen goede evolutie.”

Met GAS-boetes wordt wel opgetreden tegen inbreuken en overlast, in tegenstelling tot wanneer het parket zich over zo’n zaak zou buigen.Enhus: “Ja, maar justitie is een fun-dament van onze samenleving met

een duidelijke rol. Je kan niet zo-maar wat beginnen rommelen in de marge van de rechtspraak.”“Naast dat eerste fundamentele ar-gument tegen GAS-boetes heb ik er nog een tweede. Er is in de crimino-logie een omslag bezig die op zoek

BDW 1372 PAGINA 6 - DONDERDAG 4 APRIL 2013

Nadia en Annemie wonen in Molenbeek en Laken en heb-ben allebei twee kleuters in

Sint-Ursula. “Wie een plaatsje zoekt in een gemengde school mikt nog te vaak op dezelfde, gekende scho-len,” zegt Nadia. “Weinigen durven de stap te zetten naar een concen-tratieschool, ook al biedt die school kwaliteitsvol onderwijs en zijn de leerkrachten het gewoon om heel flexibel en creatief op een diverse groep kinderen in te spelen. Daarom hebben wij twee jaar geleden nog acht andere Nederlandstalige ouders gezocht met wie we onze kinderen konden inschrijven. Door de voor-rangsregel voor Nederlandstaligen – toen 45%, nu 55% - waren we zeker van een plaatsje. Wij konden voor het eerst online inschrijven, kam-peren was gelukkig niet nodig.” “Dat had ik er niet voor over gehad, denk ik,” lacht Annemie. “Maar ik wilde

echt wel geen ‘witte’ school. Als je die exotische mix niet leuk vindt, ga je toch niet in Brussel wonen?”De grootste bekommernis van Ne-derlandstalige ouders in een concen-tratieschool is heel vaak het niveau van het Nederlands. “Ik houd van de taal en ik wil dat mijn kinderen mooi Nederlands kunnen praten, maar ook dat ze meertalig zijn,” zegt Annemie. “De kinderen gingen naar een Franstalige crèche, de jongste volgt nu circusschool in het Frans.” Ook Ikram, een Marokkaanse moe-der, deelt de bezorgdheid om taal: “Eerlijk, de eerste week dat mijn zoontje hier was, dacht ik: wat een school, met enkel Turkse en Marok-kaanse kinderen. Hij zal hier geen andere taal leren! Nu praat hij met zijn broer Nederlands en met de rest van de familie Arabisch.” De vrees voor slecht Nederlands bleek onge-grond. Sinds de komst van de Neder-

landstalige kinderen is het taalni-veau erop vooruitgegaan, vindt ook directrice Kris Verdoodt. De kinde-ren houden de gesprekjes onder el-kaar langer aan de gang in het Ne-derlands en omdat de woordenschat van de Nederlandstalige kinderen van thuis uit al rijker is, hoeven de leerkrachten niet zo lang stil te staan bij de elementaire taalkennis.

Vertrouwen is de sleutel“Het allerbelangrijkste argument om ouders over de streep te trekken is vertrouwen in de kwaliteit van het onderwijs. Een groep Nederlandsta-lige ouders bij elkaar krijgen en hou-den, is een continu aandachtspunt voor ons,” zegt Nadia. “We spreken ons netwerk aan en nodigen zo veel mogelijk ouders uit voor de info- en bezoekmomenten van ‘Samen naar school in de buurt’. Als ouders on-danks onze aanmoedigingen niet op

LAKEN - Basisschool Sint-Ursula in Laken was jarenlang een slecht behuisde concentratieschool, waar Nederlandstalige ouders met een grote boog omheen liepen. Met het nieuwe gebouw kwamen in 2009 ook opnieuw Nederlandstalige kinderen over de vloer. Nu is er in de kleuterschool weer een goede mix.

Op vier jaar tijd is de kleuterschool van Sint-Ursula weer gemengd geworden. In het eerste en tweede kleuterklasje zitten dit schooljaar acht Nederlandstalige kinderen op een totaal van twintig.

© B

AR

T DE

WA

EL

E

Onderwijs > Opnieuw Nederlandstalige kinderen naar basisschool Sint-Ursula

Van concentratieschool naar gemengde buurtschool

schoolbezoek zijn geweest, nemen we nog eens contact op – we stal-ken ze een beetje, ja.” ‘Samen naar school in de buurt’ werd in 2009 in Brussel gelanceerd door de Mo-lenbeekse schepen Jef Van Damme (SP.A) om Nederlandstalige ouders aan te moedigen hun kinderen sa-men in een concentratieschool in de buurt in te schrijven. Het project werd door het Onderwijscentrum Brussel van de VGC uitgebreid naar andere gemeenten in de regio Brus-sel. In sommige scholen is het aan-tal Nederlandstalige kinderen flink gestegen, in andere had het geen of weinig effect. Een leerling kan van de voorrangsregeling voor Nederlands-taligen genieten als minstens één ouder het Nederlands voldoende be-heerst. Dat je met een attest B1 (een beperkte talige zelfstandigheid, red.) van het Huis van het Nederlands al aanspraak kan maken op die voor-rang, vinden Nadia en Annemie iets te gemakkelijk: “Het betekent enkel dat die mensen Nederlandse les heb-ben gevolgd. Het kan best zijn dat ze de taal thuis helemaal niet spreken. Daar zou iets aan moeten verande-

ren. Alleen zo kan je een voldoende aantal plaatsen voor echt Neder-landstaligen behouden.”“Mensen hebben nog altijd een slecht beeld van een concentratie-school, volledig onterecht,” zegt Nadia. Onderzoek wijst inderdaad uit dat de kleur van de klasgenootjes de leerprestaties niet beïnvloedt, wel de sociaal-economische achtergrond van de ouders. Nadia en Annemie noemen zichzelf twee typische Dansaert-Vlamingen, ingeweken en hoogopgeleid. Dat is zo voor de meeste Vlamingen in de ouder-groep, zeggen ze. Een groter verschil in leefwereld met de vele kansarme allochtone families in de school, waarvan de moeders meestal niet werken, is wellicht niet denkbaar. Nadia en Annemie vertellen dat het oudercomité er met het Si&La-café toch in slaagt om van allochtone en autochtone ouders een hechte groep te maken. Een ochtend per maand-komt het oudercomité samen voor een informele babbel in alle talen, tot gebarentaal toe. Hier worden ac-tiviteiten gepland, de Vintage markt van 26 april bijvoorbeeld, met een

BDW 1372 PAGINA 8 - DONDERDAG 4 APRIL 2013

‘Meer dan conflictbeheersing’Samenleving > Vertrouwelinge Brusselse stationsdaklozen neemt ontslag

BRUSSEL – Vorige maand stapte Sylvia Bochkoltz op als Brusselse contactpersoon voor daklozen bij de NMBS-Holding. Bochkoltz wil treinstations ‘socialer’ maken, maar zo ziet haar werkgever het niet. “De geesten moeten nog rijpen.”

B ochkoltz  was  verantwoorde-lijk  voor  de  drie  grote  trein-stations  van  de  stad:  Noord, 

Centraal en Zuid. Ze werd in het na-jaar van 2010 aangenomen als soci-aal werker om de contacten met de daklozen te faciliteren. Dat kaderde in een project van de Europese Com-missie  om  treinstations  in  grote steden  te  laten  fungeren  als  ont-moetings- en rustplaats voor daklo-zen. Oorspronkelijk gebeurde dat in Brussel alleen maar in het Centraal Station,  maar  gaandeweg  werd  het uitgebreid naar de grote drie. Boch-koltz’ functie was onderdeel van de preventiedienst  van  de  NMBS-Hol-ding. Vaak kwam haar werk neer op conflictbeheersing. In die hoedanig-heid  moest  zij  als  contactpersoon overleggen met de veiligheidsdienst van de NMBS-Holding, Securail.“Daklozen en veiligheidsagenten le-ven in twee totaal verschillende we-relden,”  zegt  Bochkoltz.  “Enerzijds leeft  er  bij  Securail  veel  frustratie omdat  zij  geen  echte  agenten  zijn met  dito  bevoegdheden  en  omdat ze  fungeren  als  pispaal  voor  onte-vreden reizigers. Anderzijds zijn de daklozen vaak grof  tegen de veilig-heidsagenten omdat die nu eenmaal de orde in een station moeten hand-haven.”

Het  werk  van  de  contactpersoon bestond  er  vooral  in  om  het  Euro-pese  project  zo  breed  mogelijk  ten uitvoer  te brengen. Althans, zo zag Bochkoltz  het  zelf.  “Het  was  mijn overtuiging en bedoeling om in het Centraal Station een heleboel socia-le projecten met daklozen op te zet-ten. Mijn functie was mijns inziens meer  dan  het  louter  beheersen  van 

conflicten.  Daarvoor  keek  ik  naar Frankrijk,  waar  de  Franse  spoor-maatschappij  SNCF  een  eigen  so-ciale  dienst  heeft  voor  daklozen  in treinstations. Hier in België maakte ik  deel  uit  van  de  dienst  preventie van de NMBS-Holding, wat natuur-lijk een andere aanpak vergt.”Bochkoltz  benadrukt  dat  er  grote verschillen  bestaan  tussen  de  drie 

grote Brusselse stations. “Het Cen-traal  Station  leidt  tot  het  grootst aantal wrijvingen omdat het klein is en reizigers en daklozen er letterlijk dicht bij  elkaar zijn. Het Noordsta-tion is eerder rustig, terwijl er grote, maar  minder  zichtbare  problemen zijn  in  Zuid,  omdat  het  station  zo groot is.”Vermits  de  Holding  na  het  aflopen 

van het Europese project niet  tege-moet wou komen aan Bochkoltz’ ei-sen voor meer middelen en ruimte,  besloot  ze  om  ontslag  te  nemen. Zonder  rancune,  al  voelde  ze  zich wel gedwongen. “Ik kon ‘mijn’ dak-lozen niet blijven voorhouden dat er in  de  toekomst  verschillende  nieu-we  dingen  zouden  gebeuren,  zon-der dat dat waar was. Dat zou mijn geloofwaardigheid  bij  hen  hebben ondermijnd.”“Ik  denk  dat  de  geesten  bij  de NMBS-Holding  nog  moeten  rijpen vooraleer  er  hier  projecten  kunnen worden opgezet zoals in Frankrijk.”De voormalige contactpersoon geeft eveneens  aan  dat  haar  loon  niet conform was aan haar verantwoor-delijkheid.

OpvolgingBij de NMBS-Holding betreurt men het  vertrek  en  bevestigt  men  het verschil  in  aanpak.  “Het  Europese project  dat  Silvia  Bochkoltz  voor ons  heeft  uitgewerkt,  stond  nog  in zijn kinderschoenen. We willen wel zoals  in  Frankrijk  werken,  met  een heuse sociale dienst, maar de gees-ten moeten daar binnen de Holding inderdaad  nog  voor  rijpen,”  zegt woordvoerder Ines Venneman.Men  geeft  er  ook  te  kennen  dat  er volop  naar  een  opvolger  wordt  ge-zocht.  “Na  het  project  van  de  Eu-ropese  Commissie  is  er  een  opvol-gingsproject voorzien dat onze visie gelijk probeert  te  schakelen met de visie in andere Europese landen zo-als Frankrijk en Italië,” meent Ven-neman.�� Christophe�Degreef

“In het Centraal Station ontstaan de meeste fricties,” zegt Silvia Bochkoltz. © BART DEWAELE

Geen vogelzang rond voedertafels

Natuur > Natuurpunt stelt vreemd vogelgedrag vast

BRUSSEL – Met de nacht-vorst die tot vorige week standhield, valt het vogelge-drag op zijn minst ongewoon te noemen. De traditionele lentezang van vogels bleef uit. Vinken, kepen en sijsjes steken elkaar de loef af op

voedertafels, want de insecteneters zitten op hun honger. Door de koudegolf vlogen sommige trekvo-gels terug naar warmere oorden.

Natuurpunt meldt dat de maartse koudegolf (vorig jaar haalden  we  temperaturen  tot  20°C)  de  aankomst  van trekvogels  heeft  vertraagd.  Vogels  die  al  strandden  en verrast  werden  door  de  sneeuw  en  kille  noordoosten-wind, deden ofwel een sneeuwtrek terug (uiteraard niet helemaal tot Spanje) of probeerden zich te redden boven waterpartijen.  Zwaluwen  die  naar  het  Noorden  kwa-

men  om  insecten  te  vinden,  zitten  op  hun  honger.  De tjiftjaf die half maart al gespot werd, zit meewarig aan de grachtkant te zoeken achter insecten. Net als sijzen en  kepen  (vinken),  proberen  ze  zich  aan  voedertafels te goed  te doen, ook al zijn het  insecteneters. Ook het blauwborstje  kwam  half  maart  al  in  kleine  aantallen aan,  verrast  door  de  temperatuur.  Deze  moerasvogel zingt  evenmin,  en  moet  noodgedwongen  meeschar-relen op de grond. De kerkuil blijkt verzwakt, er zijn al dode  vogels  gevonden  in  de  buurt  van  broedplaatsen. “De insecteneters profiteren niet mee van de stedelijke context,”  (nog  resterende  voedertafels,  red.)  zegt  Wim Veraghtert van Natuurpunt. “Ook bijtjes zijn nog te wei-nig actief door de kou, ze teren op hun laatste winterre-serves. Rond 7 maart (één dag 17°C) waren er gedurende drie dagen wel vlinders te zien, sindsdien zie je er geen enkele meer,” aldus nog Natuurpunt.

� Jean-Marie�Binst

ADVERTENTIE

M�� �� ����� ��� ��� B������� H������������� G�����

www.fedsvk.be

02 412 72 44

Verhuur uw woning zorgeloos

Gegarandeerde huur elke maand

Verzekerd verhuurbeheer

Onderhoud van uw woning

Steun voor de renovatie

Fiscale voordelen

SOCIALE VERHUURKANTOREN

ADVERTENTIE

BDW 1372 PAGINA 14 - DONDERDAG 4 APRIL 2013

BRIEVEN VAN LEZERS lezersbrieven@bdw.be

Inburgering en taal

Een op vijf Brusselse inwoners spreekt Ara-bisch, zegt de Taalbarometer (BDW 1370, p.1 en 4-5). Dat ligt deels aan de overheid. Ieder-een moet verplicht worden om een inburge-ringscursus te volgen en om een landstaal te leren. Het niveau moet omhoog. De overheid moet zelf het voorbeeld geven. Waarom wor-den alle cafés, restaurants en winkels niet verplicht om hun naam in een van de lands-talen te kiezen? Bijvoorbeeld in Vlaanderen in het Nederlands, in Wallonië in het Frans en in Brussel in een van de twee landstalen. Respect is toch een minimumvoorwaarde? In 1914, bijna honderd jaar geleden, werden de Vlamingen in het Frans bevolen. Waar gaat dat naartoe? Inburgering moet van bovenuit mee gestuurd worden. Dat zou al een goed begin zijn!

Jan De Smedt, Merchtem

Sluikstortboete

Eind december 2011 kreeg ik van de stad Brussel een wel heel onaangenaam kerstca-deau: 100 euro boete. In augustus had men een niet-conforme zak met twee brieven gevonden en dit op enkele meters van mijn woning. Brieven die ik echter nooit heb ge-kregen. Op 04/01/12 heb ik een bezwaar-schrift ingediend en in april 2012 werd ik door toenmalig schepen De Hertog tijdens de gemeenteraad gehoord. Ik zou binnen de zes weken antwoord krijgen, maar in november had ik nog niets gekregen. Uiteindelijk kreeg ik per aangetekende brief te horen dat mijn bezwaar verworpen was. De twee gevonden brieven waren het bewijs dat ik de vervuiler was. Indien ik niet akkoord ging, kon ik via de Rechtbank van eerste aanleg in beroep gaan. Ik was van plan om een procedure te starten, maar twee juristen hebben mij dit afgeraden omdat ik sowieso zou verliezen tegen de Ad-ministratie. De boete werd uiteindelijk via een notaris afgehouden. De periode om in beroep te gaan was zelfs nog lopende. Ik kan helemaal niets ondernemen om dit voorval een tweede keer te vermijden. Ook de dienst Reinheid kon me niet verder op weg helpen. In een BDW van vorig jaar las ik dat de Schaarbeek een speciaal team heeft om bewoners op heterdaad te betrappen. Mis-schien kan Brussel-Stad daar eens een kijkje gaan nemen? Brussel-Stad heeft misschien 100 euro extra in haar stadkas, maar de uit-eindelijke vervuiler hebben ze niet beboet.

Sabine (familienaam bekend), Laken

Koninklijke tuin

Geachte Zijne Majesteit, Beste buurman, Het moet gezegd: u heeft een prachtige tuin. Tijdens het jaarlijks publiek openstellen van de Koninklijke Serres van Laken geniet ik hier met volle teugen van. Het doet dan ook telkens weer een beetje pijn wanneer na drie weken de poorten onverbiddelijk sluiten en de bewakers hun vaste plaatsen terug innemen. De rest van het jaar moet ik verder teren op mijn dromen. Ik kan dan slechts mijmerend wandelen, fietsen of joggen naast de kilome-terslange muur die uw gigantische tuin om-heint. Tijdens deze momenten word ik veelal vergezeld door lange rijen auto’s, vrachtwa-gens en andere gemotoriseerde rustverstoor-ders.Ik veronderstel dat dit laatste voor u ook al-

SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar lezersbrieven@bdw.be. Schrijven kan naar BDW-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via lezersbrieven@bdw.be. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.

Lore Bellemans: “In een stad waar inwoners zelfs op straat picknicken uit protest voor meer openbare ruimte, is het toch een beetje vreemd dat de koninklijke tuin het grootste deel van het jaar gesloten blijft.”

© S

AS

KIA

VAN

DE

RS

TICH

EL

E

lesbehalve aangenaam is. Toch heb ik besloten eerlijk te zijn tegen u. Ik schrijf u dan ook omdat mijn frustraties zich beginnen op te stapelen, net zoals de ingeademde uitlaatgassen in mijn longen. U weet ongetwijfeld dat Brussel zeer dichtbevolkt is. U weet misschien ook dat veel van haar inwoners niet over een eigen tuin of terras beschikken en daarom op de schaarse publieke ruimte aangewezen zijn. Ik denk niet dat u ook weet dat de bestaande parken bij zon-nig weer afgeladen vol zitten. Misschien weet u ook niet dat sommige mensen behoorlijk ver moeten stappen om van een beetje groen te profiteren en dat kinderen zich soms genood-zaakt zien om op straat te spelen.In een stad waar inwoners zelfs op straat pick-nicken uit protest voor meer openbare ruimte, is het toch een beetje vreemd dat een groene zone, bijna even groot als Brussel-Stad, het grootste deel van het jaar gesloten blijft. Als trotse Brusselaar, als overtuigd natuurliefheb-ster, als fervent jogster, als kindervriend en als buurvrouw, vraag ik daarom deze kleine gunst: zou u kunnen nadenken over de mogelijkheid om al die schoonheid die nu jammerlijk tussen de muren gekneld zit, open te stellen? Zou u willen overwegen om uw frisse lucht en groene heerlijkheid met uw buren te delen?Samen genieten is immers zoveel plezanter dan alleen.

Lore Bellemans, Laken

Duvelstadion

Voortaan mag Ivo Van Damme vergeten worden als naam van een atletiekmeeting: Belgacom Memorial is de nieuwe naam! Waarschijnlijk hebben de organisatoren geen enkele bood-schap aan wedstrijden die in de benaming nog altijd de verwantschap blijven dragen met oude sportglorieën, zoals de Memorial Rik Van Steenbergen, GP Jef Scherens of de GP Pino Ce-

rami. Hieruit zou afgeleid kunnen worden dat organisatoren van wielerwedstrijden hun hel-den wel waarderen. Gelukkig zijn er in dit land nog voldoende intelligente en integere perso-nen om deze naamsverandering als schandalig te bestempelen en om de moneymakers zoda-nig onder druk te zetten dat ze ‘s anderdaags onverwijld gewijzigd werd in Belgacom Memo-rial Van Damme met ondertitel In Honour of Ivo Van Damme. Ze zouden beter werk maken van de benaming van het Heizelstadion dat voor onbekende redenen sinds de dood van de vo-rige koning, Koning Boudewijnstadion wordt genoemd. Aangezien die koning nooit sportief was en zijn weduwe nooit 1 euro heeft besteed aan sport, zou het beter zijn om dit het Belga-comstadion te noemen. Of waarom het natio-naal sportstadion niet omdopen tot Duvelsta-tion als hommage aan de Rode Duivels?

Jonas Wille, Oudergem

Kerk in Brussel

Graag wil ik u laten opmerken dat hetgeen u schrijft op pagina 1 van BDW 1371 absoluut niet correct is. De zin “een doordeweekse Nederlandstalige mis in de crypte van de Ko-ninklijke Sint-Mariakerk in Schaarbeek trekt vandaag bijvoorbeeld nog acht gelovigen, al-lemaal kloosterzusters en lang niet allemaal Vlamingen” klopt niet. In werkelijkheid zijn we bijna dagelijks met drie (soms vijf ) dames, en absoluut geen kloosterzusters. Daarenbo-ven: van de soms drie of zeven kloosterzusters is er maar één Franstalig. Op sommige da-gen komen enkele Franstalige religieuzen dit aantal vermeerderen. En drie heren, evenmin kloosterlingen, nemen ook regelmatig deel aan deze Vieringen.

Yvonne Odaert, Schaarbeek

Naschrift van de redactie:

BDW heeft één van de weekvieringen in de crypte van de Koninklijke Sint-Mariakerk be-zocht. Daar waren acht vrouwen aanwezig. Het waren zonder enige uitzondering kloos-terzusters en de helft ervan was Franstalig. Zo is het door één van hen bevestigd. Uiteraard kan het zijn dat de weekviering in de crypte op andere dagen meer parochianen telt. Wij willen ook helemaal niet gezegd hebben dat die viering overbodig zou zijn. Het illu-streert wel de moeilijke periode die de Ne-derlandstalige Kerk momenteel doormaakt in Brussel.

Wallo-Brux

Met plezier las ik het relaas in BDW 1370 over een debat aan de Facultés universitaires Saint-Louis. Wat de auteur opmerkelijk vond, vond ik als deelnemer aan het debat dan weer

BDW 1372 PAGINA 15 - DONDERDAG 4 APRIL 2013

BDWOPINIEBedorven kinderendoor Danny Vileyn

Wat heet schandalig? Dat er met het woord zuinig moet worden omgesprongen, klopt. Maar sommige toestanden komen verrader-lijk dicht in de buurt. Het Nereuszwembad in Ganshoren is er een voorbeeld van. Als het zwembad in de herfst van dit jaar opnieuw de deuren opent, zal het elf jaar dicht geweest zijn voor renovatie. Kunt u zich dat voorstel-len? Even heel concreet: u heeft een kind dat naar het eerste leerjaar ging in 2002. Naar Nereus gaan om te zwemmen, kon niet. Ook niet toen het zes jaar later de lagere school

verliet. Maar geen nood. Het heeft in de vakantie leren zwemmen in het zwembad van Dilbeek of Sint-Jans-Molenbeek en hoopt dat Nereus tijdens zijn middelbare schoolcarrière wel open zal zijn. Hoop doet le-ven, maar voor de herfstvakantie van het zesde jaar middelbare school zal het zeker niet lukken.In de herfst zou het zwembad dus opnieuw moeten open zijn. Niets dan gejuich zou u denken – al zou een mea culpa vanwege de gemeente Ganshoren ook wel op zijn plaats zijn. Maar neen hoor. Ganshoren wil nu dat Jette, Ganshoren en Sint-Agathem-Berchem meebetalen voor de exploitatie. Die hebben daar evenwel geen zin in. Kersvers burge-meester Hervé Gillard (MR) ontkent dat hij een robbertje wil vechten. “Er komt een intercommunale. De buurgemeenten zijn plutôt positifs,” zegt Gillard. Het antwoord uit Jette liet niet op zich wachten: “Wij moeten niets. Wij vragen ook niet aan Ganshoren om te betalen voor onze scholen of muziekacademie.” Antwoord van Ganshoren: komt de intercommunale er niet, dan moeten niet-Ganshorenaren vijf keer meer betalen. Dus 15 euro voor een zwembeurt. Als het niet zo intriest was, dan zouden we de schouders ophalen. Ganshoren en Jette gedragen zich als bedorven kinderen. Eén: het is Beliris dat de renovatie van het zwembad heeft betaald, Ganshoren moet niet zo hoog van de toren blazen. Twee: Ganshoren is een kleine gemeente waar ook de buurgemeenten gebruik van maken. Het is normaal dat ze meebetalen. Slotsom: als de gemeenten willen blijven bestaan, moeten ze ook hun verantwoordelijkheid nemen. Ook de gewestregering is niet zonder schuld. Jette, Ganshoren en Koe-kelberg staan alle drie onder curatele. Vooraleer Belirisgeld - geld van alle Belgen - in Gansthoren te steken, had minister-president Charles Picqué (PS) als voogdijminister een intercommunale geëist moeten hebben. Dat had veel onheil kunnen voorkomen.

EVA HILHORST

niet zo opmerkelijk. Dat men Wallo-Brux zogenaamd economisch invult, kan men als enigszins vreemd bestempelen, gezien de economische vervlochten-heid van Brussel en Vlaanderen in het kader van de Vlaamse Ruit. Paul Magnette (PS) vult die ‘eenheid’ anderzijds net wel heel cultureel in. Welke invulling men er ook aan geeft, de meest correcte invalshoek om Wallonie-Bruxelles te analyseren, lijkt die van het politieke belang. En dan is elk voorwendsel goed. Niet terug te vinden in het interview zijn de vragen die ik stelde aan de Franstalige panelleden, uiteraard zonder een antwoord te krijgen. Wie weten vinden ze toch nog hun weg, na publicatie ervan in BDW:1. In plaats van partijen en ideeën te verketteren: van-waar komt toch het fenomeen dat telkens opnieuw partijen met een Vlaams profiel naar verkiezingen trokken en er ook electoraal mee scoorden (VLD, VB, CD&V/N-VA, N-VA)? Hebben Franstalige politici al eens voor de spiegel gestaan en de vraag gesteld: hoe komt het toch dat in dit curieus landje de meerderheid meer autonomie wil? Elders vragen bijna enkel min-derheden meer autonomie.2. Mijnheer Maingain zegt dat taalgrenzen in het hui-dige Europa voorbijgestreefd zijn. Welke zijn dan de voorbeelden van taalgrenzen die recent veranderd zijn op basis van verhuizingen? Respect voor territorialiteit lijkt integendeel een van de basiselementen van het moderne Europa.3. Als we dan toch allemaal Belg zijn in de geest van mijnheer Delpérée, waarom zijn er dan eigenlijk Ne-derlandstalige en Franstalige taalgroepen in de Ka-mer? Waarom zijn er pariteiten, alarmbelprocedures en bijzondere meerderheden. Voor Belgen onder elkaar is dat toch helemaal niet nodig?

Lieven De Rouck, N-VA Brussel

Cultuurbon op de schop

Bertold Brecht schreeft volgende beroemde zin: ”Erst das Fressen und dan die Moral.” Parafraserend kan men ook schrijven: ”Erst das Fressen und dan die Kul-tur.” Nu al geven sommige cultuurtempels zoals mu-sea gratis toegang voor werklozen, maar het effect daarvan is uiterst miniem, om niet te zeggen nihil. Hoe sympathiek ook op het eerste zicht, een korting-kaart voor kansarmen zal dit niet veranderen. Er zijn geen studiebureaus nodig om dit vast te stellen.Wil men het volk cultuurminnend maken, dan moet men het accent in de eerste plaats leggen op opvoeding en onderwijs. Terzijde: welke school leert de kinderen nog op een degelijke manier zingen?Men schafte reeds de cultuurwaardebon af voor die-genen die buiten de rand van Brussel wonen en men zag nadien een lichte dalende trend van de cultuurpar-ticipatie.Wanneer men de cultuurparticipatie analyseert, stelt men vast dat het gros ervan zich bij de senioren be-vindt. Die vergrijzing zal in de komende decennia ze-ker niet dalen.De senioren maar ook de professionelen van de cul-tuurverenigingen werden al eens het slachtoffer van het cultuurbeleid van De Lille (Groen), hierin gesteund door Open VLD en de CD&V. De afschaffing van de cultuurwaardebon zal zeker de cultuurparticipatie niet bevorderen. Vermelden we nog even dat onze pen-sioenen tot de laagste van Europa behoren. Wat baat het dan te investeren in een heel dure polyvalente zaal zoals GC De Kroon als de senioren maar ook een deel van de cultuurminnende middenklasse massaal riske-ren weg te blijven?

Myriam Colinet, Sint-Agatha-Berchem

Fietsen in de Wetstraat

De fietsersverenigingen bezorgden op 8 maart een ver-zoekschrift op het Stadhuis, om op 25 maart een in-terpellatie te mogen houden over de mogelijke heraan-leg van de Wetstraat. Over dit onderwerp schreven wij

in januari ook al een brief aan schepen Els Ampe. He-laas bleef de brief onbeantwoord en raakte het verzoek kennelijk kwijt. Daarom stellen we u onze vragen nu maar via deze weg.Het gedeelte van de Wetstraat langs het Warandepark werd voor de zomer heraangelegd: in beide richtingen bleef één rijstrook voor autoverkeer over en kwam er aan twee kanten een fietspad. Een uitstekend initia-tief, op een belangrijke fietsas in Brussel. Helaas liet schepen Ampe kort na haar aantreden weten dat er een heraanleg zou komen zodra de temperatuur dat toelaat: zij wil twee rijstroken voor autoverkeer stad-inwaarts, en het fietspad op de plaats van de parkeer-plaatsen voor het Parlement.Tijdens de interpellatie hadden we willen vragen hoe deze plannen te verenigen zijn met de doelstellingen van de Stad op het gebied van het verminderen van het fijn stof, het bevorderen van de fiets (streefdoel is 20% fietsverplaatsingen in 2020!), en de zone 30 die de stad zelf heeft ingevoerd voor de hele Vijfhoek?Bovendien vragen we ons af hoe het zit met de inspraak en het democratisch proces: we hadden als fietsers al twee à drie ontmoetingen met schepen Ampe, waar van beide kanten mooie woorden werden gesproken over samenwerking en overleg. Mevrouw Ampe zei dat ze wilde luisteren. Maar vervolgens komt er geen ant-woord op onze brief in januari, en raakt ons interpel-latieverzoek kwijt.Om te vermijden dat u in het College de indruk zou hebben dat er niemand bezwaar maakt tegen de plan-nen voor de heraanleg: Fietsersbond, GRACQ-Les Cy-clistes Quotidiens en EUCG, de Brusselse fietsersver-enigingen, vragen u bij dezen om de Wetstraat langs het Warandepark zo te laten!

Carolien Zandbergennamens Fietsersbond-GRACQ Brussel-Stad.

Les Experts

Philippe Moureaux, Pascal Smet en zes Fransta-lige journalisten waren de protagonisten van de uit-zending van Les Experts op zaterdag 23/03 op Télé Bruxelles. Een van de gespreksitems in de uitzending was het onderzoek van de VUB naar het taalgebruik in Brussel. Moureaux deed zeer neerbuigend, haast on-beschoft en vernederend tegenover Smet, die zelf be-leefd bleef en trachtte te argumenteren. “Ik, ik, ik, 20 jaar ervaring als burgemeester van Molenbeek, mijn echtgenote is van Marokkaanse origine en is perfect tweetalig Arabisch-Frans. Ik, ik, ik heb van Molenbeek gemaakt wat het nu is en heb heel goede contacten met de bevolking... Ik, ik, ik...” Kortom, een zeer pragma-tische monoloog van een zeer zelfingenomen Philippe Moureaux die blijkbaar weinig sympathie heeft voor alles wat ook maar ruikt naar Nederlands. Het dage-lijks kijken naar de twee Brusselse zenders heeft mij geleerd dat er weinig Franstaligen zijn die empathie voelen voor Nederlandstaligen, ook Brusselaars. De broers Deborsu vormen de uitzondering. Voor alle an-deren zijn wij zo’n beetje de oorzaak van alles wat mis-loopt. Ze zouden ons het liefst bekeren, onder meer tot het Frans. Wel mogen we onze portemonnee afgeven (en zwijgend luisteren naar zij die cultuur hebben), ja knikken, nederig zijn en klein in een hoekje zitten. Zo-als vroeger, kortom. Geschreven door een 68-jarige Brusselse die Neder-lands-, Frans-, Engels- en Duitstalig is.

Rita Reygaert, Koekelberg

Correctie: Kerk in Brussel

In het interview met hulpbisschop Jean Kockerols (BDW 1371, p.6) sloop een jammerlijke fout: “Hoe gaat u die hervorming doorvoeren? Zal ze van hogerhand worden opgelegd?” Kockerols: “Ik probeer om autoritair te zijn. (...)” Juist was natuurlijk: “Ik probeer om niet autoritair te zijn. (...)” Onze excuses.

BDW 1372 PAGINA 16 - DONDERDAG 4 APRIL 2013

VADROUILLEDE CULTUUR- EN VRIJETIJDSBIJLAGE VAN BRUSSEL DEZE WEEK

Architectuur > Herdenking architect Henry Van de Velde komt traag op gang

De lentewijding van het modernisme

H et herdenkingsjaar Henry Van de Velde (1863-1957)  wordt  vooralsnog  be-scheiden ingevuld in het Brusselse. De 

autodidact-architect - hij volgde hiervoor geen studies - was nochtans bijna een derde van zijn leven  actief  in  de  stad.  Niet  in  het  minst  als ontwikkelaar-directeur  van  de  kunstambach-tenklassen van La Cambre (toen Instituut voor decoratieve  kunsten),  zonder  architectuuraf-deling. Hij was  toen al zestig  jaar en had zijn pedagogisch  ‘laboratorium’  in  Weimar  ont-wikkeld. In het Jubelparkmuseum komt in sep-tember de tentoonstelling ‘Henry Van de Velde: passie, functie, schoonheid’. Die is nu opgezet in  het  Neues  Museum  Weimar  met  objecten, brieven  en  foto’s.  De  Koninklijke  Bibliotheek start ook na de zomer met een expositie ‘Brie-ven  van  architecten’  over  de  pennenvruchten van Van de Velde na 1927. Mogelijk komen er nog  uitgaven  en  lezingen  vanuit  diverse  klei-nere  hoeken.  Het  architectuurcentrum  CIVA denkt  aan  voordrachten  en  boekvoorstellin-gen. “De grote exposities dit jaar zijn voor 125 jaar Le Corbusier en de hedendaagse architec-tuur  van  Xaveer  De  Geyter,”  luidt  de  veront-schuldiging. Ook La Cambre denkt nog na over een  initiatief.  Blijft  Van  de  Velde  dan  de  eeu-wige buitenlander voor alleman? Zoals  Stravinski’s Sacre du Printemps  (Lente-wijding) het muzikale modernisme mag sym-boliseren, maakt Van de Velde toch aanspraak op  het  modernisme  in de  architectuur  en  het design?  Als  neo-impressionistische  schilder bewonderde  hij  al  vroeg  Van  Gogh,  met  wie hij  trouwens  exposeerde.  Maar  het  was  door zijn  bewondering  voor  de  Engelse  beweging 

Voor Van de Velde betekende ontwerpen gewoon vertrekken uit de kracht van een lijnenspel.

© S

AS

KIA

VAN

DE

RS

TICH

EL

E

ELSENE - Dag op dag 150 jaar na zijn geboorte op 3 april 1863 is het wachten op aandacht voor designer Henry Van de Velde. In de Duitse steden Weimar en Chemnitz zijn al tentoonstellingen gestart. Brussel houdt tot de herfst de adem in. Dan komen er lezingen, gidswandelingen, workshops en exposities, om even te genieten van wat de Gesamtkünstler, pedagoog en architect hier te bieden heeft. Eind april kun je aanbellen bij Korei om in de nazomer de interieurrond-leidingen mee te maken.

© G

TB

DE GITAARHELDEN VAN moRGEN

LAKEN – De blues bloeit nog steeds maar er ontbreekt al jaren een charismatisch figuur om het genre de nodige nieuwe zuurstof te geven. misschien zit de volgende Stevie Ray Vaughan of Robert Cray wel bij Ruf’s Blues Caravan die volgende maandag halt houdt in de Brusselse Kunsthumaniora.

De populariteit van de blues beperkt zich  tot  een  kleine  incrowd.  Spijtig, vinden de verantwoordelijken van de Brussels  Blues  Society.  Daarom  or-ganiseren ze een speciaal concert op een al even aparte locatie.Ruf  Records  is  een  befaamd  Duits blueslabel  dat  ook  als  boekingskan-toor  fungeert  met  in  de  catalogus namen  als  Coco  Montoya,  Omar  & The Howlers en Walter Trout. Na de succesrijke “Girls With Guitars Tour” (die eveneens een halte had  in Brus-sel) pakt Ruf Records dit voorjaar uit met een ander concept, namelijk een tournee met drie jonge gitaristen die volgens  hen  wel  eens  de  toekomst van de blues mee zouden kunnen be-palen. Zo  is  er  de  Canadese  Jimmy  Bows-kill, die reeds op tienjarige (!) leeftijd de  goedkeuring  kreeg  van  de  veel  te jong  overleden  stergitarist  Jeff  Hea-ley. Aanvankelijk wilde Bowskill in de sporen treden van akoestische blues-helden als Son House en Mississippi John  Hurt  maar  een  koerswijziging richting  classic  (blues)rock  leverde hem  meteen  het  voorprogramma  op van o.a. Jeff Beck en Joe Bonamassa. Of  wie  weet  wordt  Bart  Walker  wel de  nieuwe  bluesmessias.  Voor  zijn debuut bij Ruf Records kon hij alles-zins rekenen op de hulp van producer Jim  Gaines  (George  Thorogood,  The Doobie  Brothers,  Santana).  Reese Wynans,  de  vroegere  toetsenist  van Stevie Ray Vaughan, bood hem alvast zijn  diensten  aan  om  toe  te  treden tot zijn groep. Of wordt Joanne Shaw Taylor  de  redder  van  de  blues?  Met haar  recente  album  ‘Almost  Always Never’ won ze er in elk geval heel wat fans bij. Dat  het  concert  plaatsheeft  in  de Kunsthumaniora  is  een  bewuste keuze,  verduidelijkt  mede-organisa-tor Winne Penninckx: “We willen de blues  introduceren  bij  een  jong  pu-bliek dat niet zo vertrouwd is met het genre.  En  hoe  kan  je  dat  beter  doen dan  op  dergelijke  locatie  en  met  een aantal jonge veelbelovende muzikan-ten? Alle leeftijden zijn welkom!” � Georges�Tonla�Briquet

15/04 om 20u, Kunsthumaniora. 12€ VVK of 15€ kassa.

BDW geeft 3 x 2 tickets weg voor dit concert. Mail naar win@bdw.be

WIN!

BDW 1372 PAGINA 17 - DONDERDAG 4 APRIL 2013

Art and Crafts dat hij de vader van het modern design  op  het  vasteland  zou  worden.  En  zijn pijlen zou richten op het ontwerpen en de fa-bricage van meubels, tapijten, lampen, bestek, sieraden, stoffen en zoveel meer , tot schepen-en treinwagoninrichtingen (NMBS) toe. Hij gaf het  allemaal  een  sobere,  praktische  en  een-voudige vorm, wat nu  ‘tijdloos modern’ heet. In  het  concipiëren  van  vormen  vermeed  hij elk  complementair  ornament.  Voor  hem  be-tekende ontwerpen gewoon vertrekken van de kracht van een lijnenspel. Een ronding als hoek van een bakstenen huis. Een stalen raam, als één  vlak  met  de  gevelpartij.  Dat  maakte  Van 

de Velde de sterkste. De Duitsers begrepen dat en  gaven  hem  kansen  (tot  de  Eerste  Wereld-oorlog) en lieten hem het concept van de latere Bauhaus-werkplaatsen oprichten.

Linearist Omdat Brussel naar vormentaal, behalve wat betreft  de  art-nouveaustijl,  achterstand  had op de omringende landen, en te elitair met de zweepslag van de art-nouveau (Horta, Hankar en Van de Velde) dweepte, werd in het Interbel-lum ingegrepen. Dankzij de socialistische po-liticus Camille Huysmans kreeg Van de Velde in 1927 de post van directeur van La Cambre. Daar  kon  Van  de  Velde  de  nieuwe,  zoekende bouwstijl die hij al had toegepast in woningen (van  zijn  eigen  art-nouveau-  en  cottagedak-villa Bloemenwerf uit 1895 tot het huis Wol-fers  in  1929  in  Elsene)  loskoppelen  van  het nobelste  doel:  een  zuivere  vormgeving  weer-houden voor het ambachtelijke en industriële gebruiksobject. Als ‘linearist’ maakte hij in La Cambre duidelijk aan docenten, studenten en kunstliefhebbers dat  er niet moest  verwezen worden naar het verleden om sterk en tijdloos vorm te geven. Vooral de eigen ritmiek van uit-gezuiverde lijnen, rationeel benaderd ook, was het  nieuwe  Leitmotiv  om  ‘duurzaam’  te  pro-duceren, bouwen, tekenen en theaters, boten, 

“De invloed van Van de Velde past in een internationale stroming van Bauhaus over De Stijl in Nederland tot Le Corbusier,” zegt Arlette Clauwers van vzw Korei.

De jonge Henry Van de Velde.

nationaliseringsstroom  van  het  modernisme heeft  teweeggebracht  bij  onze  architecten: van  Victor  Bourgeois  tot  Louis  Herman  De Koninck. Goede bewijzen zijn de panden van André  Darche,  Paul-Amaury  Michel  (huis Clarté en het Glazen Huis), Stanislas Jasinski en Camille Damman. Een en ander maakt dui-delijk dat het gematigde modernisme van toen vandaag nog niets heeft ingeboet aan waarde.

� Jean-Marie�Binst 

Inschrijvingen voor wandelvoordrachten en interieurbezoeken vanaf eind april op www.korei.be

Zelfs de deurbellen die Van de Velde ontwierp, vertonen modernistische trekjes.

© S

AS

KIA

VA

ND

ER

STI

CH

EL

E

Volgens Van de Velde was de eigen ritmiek van uitgezuiverde lijnen, het nieuwe Leitmotiv om duurzaam te produceren, bouwen, tekenen en te ontwerpen

kleren of keukens  te ontwerpen. De eenvoud die hij  in 1878  in de  Japanse kunst had ont-dekt,  op  de  Wereldtentoonstelling  in  Parijs, zou  hem  mondjesmaat  dat  moderne  inzicht hebben verschaft. Gelukkig  leefde  Van  de  Velde  lang  (hij  werd 94 jaar), zodat hij veel kon verwezenlijken en zijn  pedagogische  ideeën  kon  uitschrijven. “Zijn  invloed past  in een internationale stro-ming van Bauhaus over De Stijl in Nederland tot  Le  Corbusier,”  stelt  Arlette  Clauwers  van 

vzw  Korei,  die  in  (wandel)voordrachten  de hele  periode  gaat  belichten  in  Brussel.  In  de wijk die door baron en bankier Brugmann de Walzin werd ontwikkeld, is het Van de Veldes hoekhuis  voor  juwelier  Wolfers  een  van  de beste  ‘getuigenmonumenten’  van  de  moder-nistische  stroming  tijdens  het  Interbellum. Al heeft hij er ook aardig wat gebouwd op de Rooseveltlaan  (Ter  Kamerenbos)  en  in  Ukkel (huis  Lagasse  aan  de  Dieweg).  De  hele  wijk herbergt voorbeelden van wat de grote  inter-

Van de Velde was bijzonder veelzijdig: naast gebouwen ontwierp hij ook boekban-den, kleding en gaf hij les aan La Cambre.

© S

AS

KIA

VA

ND

ER

STI

CH

EL

E

© A

RC

HIE

F B

DW

© B

IBL

IoTH

RC

A W

ITTo

CK

IAN

A©

AR

CH

IEF

BD

W©

AR

CH

IEF

BD

W

BDW 1372 PAGINA 18 - DONDERDAG 4 APRIL 2013

Tentoonstelling > Buren Blyckaertsplein geven zich bloot

De muren hebben ogenELSENE - Enthousiaste mensen, de Elsenaren van de Scepterwijk. Fotografen Paula Bouffioux en Jeep Novak wilden samen met de leerlingen toegepaste kunsten van de Edmond Peetersschool 120 inwoners portretteren. Het werden er 240.

Het idee is niet nieuw. De Franse fotograaf JR lanceerde in 2011 een wereldwijde oproep om gemeenschappen in zwart-wit in beeld te brengen. In Elsene werd het project Inside Out XL ge-doopt. De vzw Zumba, de gemeente Elsene en het Brussels Gewest sloegen de handen in elkaar. Het wijkcontract Scepter vormde daarbij een ideale gelegenheid. En het moet gezegd: dit is een project dat niet in goede bedoelingen is blijven steken. De Scepterwijk is niet de meest florissante wijk van Elsene, maar doet wel heel grootstedelijk aan. De 240 posters op muren en afsluitingen tillen de wijk naar een hoger niveau. De inwoners lieten zich niet alleen fotograferen, ze hielpen ook massaal, tussen twee sneeuwbuien door, om de posters op te hangen.Om heel het parcours af te leggen heb je wel wat tijd nodig. Wij liepen de Graystraat af - langs de gemeenschappelijke tuinen - en klommen de Scepterstraat op. Wij eindigden onze wande-ling aan de Mission Locale op de hoek van het Flageyplein en de Malibranstraat. We keken naar foto’s en we keken naar inwo-ners, en er waren inwoners die naar ons keken terwijl wij naar portretten van hun buren keken. De portretten hangen er nog tot 15 september. � Danny�VileynMeer info : www.insideoutxl.com

Ureet iure dolor sectem augait doluptat nonsequissi.

© B

AR

T DE

WA

EL

E

© B

AR

T DE

WA

EL

E©

BA

RT D

EW

AE

LE

BDW 1372 PAGINA 19 - DONDERDAG 4 APRIL 2013

ADVERTENTIE

Postkaarten uit begraafplaats Brussel

Robijn kent Brussel goed, want in de negen verhalen die De stad en de tijd telt, lopen de personages rond tussen de Heizelvlakte en Solbosch, tussen de Marollen en het Noordkwartier.

© W

PG

UITG

EVE

RS

Gelezen: Jonathan Robijn, De stad en de tijd , De Bezige Bij Antwerpen, 288 p., € 19,90

En dan is er plots iemand die een hele verhalenbundel schrijft waarin Brussel een zeer prominente rol speelt. Eerlijk gezegd, ik had nog nooit van Jonathan Robijn gehoord. Het persbericht dat uitgever De Be-zige Bij uitgeeft bij het verschijnen van zijn boek vermeldt dat hij soci-ologie en psychologie studeerde, en van 2003 tot 2011 voor Artsen Zon-der Grenzen werkte. Dat zou kunnen

betekenen dat hij in die periode regelmatig in het buitenland vertoefde. Toch kent Robijn Brussel goed, want in de negen verhalen die De stad en de tijd telt, lopen de personages rond tussen de Heizelvlakte en Solbosch, tus-sen de Marollen en het Noordkwartier. En niet alleen langs platgetreden paden, maar ook bij-voorbeeld in een onooglijke gang als het Ooie-vaarstraatje aan de Vlaamsesteenweg.Behalve de stad speelt ook de tijd een belang-rijke rol. Het eerste verhaal speelt zich af in het Expojaar ‘58, en ook in de volgende verhalen kan je de Innovation en de Martinitoren nog bewonderen. Aanvankelijk ademt de bundel de sfeer uit van de foto’s van Cas Oorthuys die onlangs in het stadhuis te zien waren. Toch is het Robijn niet om de nostalgie te doen. Hij schuift decennium per decennium op tot in de eenentwintigste eeuw, en daarbij krijgen we niet per se de indruk dat het vroeger beter was - wél anders.Behalve Brussel en de tijd, zijn ook liefde en kosmopolitisme vaste ingrediën-ten in elk verhaal. Telkens vindt er een ontmoeting plaats tus-sen twee mensen die aanvan-kelijk de aantrekkingskracht willen negeren, om daarna toch overstag te gaan. De morele wetten en praktische bezwaren die tussen droom en daad in de weg staan, wor-den door fatalistische keuzes weggeruimd. De suggestie lijkt te zijn dat de stad sterker is. Dat ze mensen kan samenbrengen, veranderen en weer uit elkaar trekken. Brussel is zo niet alleen een stad van Congolese of Europese immigranten, maar evengoed van emigranten. In elk van de verhalen zit wel een Vlaming, maar veel per-sonages gaan uiteindelijk hun geluk buiten Brussel en België zoeken.Nog een element dat vele personages bindt, is hun zinnelijkheid. Ze oefenen het beroep van parfumier, chocolatier, pianiste of koffi e-brander uit en eten opvallend veel taarten en gebak. Het zegt evenveel over de gezonde ap-petijt van de personages als over de diversiteit aan smaken die Brussel te bieden heeft.Robijn bouwt al zijn verhalen en personages zorgvuldig op. Zijn zuinige schrijfstijl, zijn gevoeligheid voor de middenstand en zijn ge-kuier door de straten doen onvermijdelijk aan Willem Elsschot denken, al zou een echte ver-gelijking beslist te veel eer zijn.Er klinkt een fl egmatieke zelfzekerheid door in de stereotiepe manier waarop Robijn zijn verhalen begint: ‘Toen Gustaaf De Geest de deuren van zijn parfumerie, gevestigd in een statig herenhuis op de Adolphe Maxlaan, die ochtend opende, had hij de indruk dat de we-reldtentoonstelling zijn leven ondersteboven

zou gooien.’ of ‘Toen Karel De Graaf door het winkelraam van zijn koffi ezaak de jongste zoon van juwelier De Voogt met een boeket rode rozen voorbij zag snellen, vreesde hij dat het de dag was waarop mannen hun toe-komstige bruid ontmoetten.’ Twijfelachtiger

is echter dat ook de verhaalstructuren vaak gelijklopen. Een verhalen-

bundel kan natuurlijk ook te veel coherentie vertonen. Zo

ontstaat de indruk dat het boek aan inhoudelijke en vormelijke bloedarmoede lijdt. Robijn kleurt zelden buiten de lijntjes. Alles

blijft nogal braaf en licht verteerbaar. De occasionele

droge humor is niet droog of hardnekkig genoeg om zoals die

van Elsschot subversief te zijn.Robijn is ook in staat tot sterke zinnen als “De gebakken peren waren soms beter ver-teerbaar dan de rauwe” en deinst er niet voor terug om thema’s als bijgeloof, ontrouw, of koude ambitie aan te snijden, maar hij zegt er vervolgens net te weinig over. Veel acties lijken louter illustratief en wat geënsceneerd in plaats van dwingend te zijn. Dit zijn meer postkaarten uit Brussel dan indringende brieven.Toch doet het je wat om al die levens, al die liefdes en al die dingen die voorbijgaan ge-chroniqueerd te zien. Het is ook mooi dat de meeste verhalen eindigen op een moment dat ze nog niet afgerond zijn. De levens van de personages lopen nog verder, maar wor-den dan opnieuw aan ons oog onttrokken. Hier en daar loopt het hoofdpersonage van het ene verhaal nog eens als fi gurant langs in het andere. Ondertussen verandert Brus-sel voortdurend, maar blijft het de sepulchral city die Joseph Conrad erin zag in het citaat uit Heart of Darkness dat Robijn als motto gebruikt: een begraafplaats van volbrachte of gebroken dromen.�� Michaël�Bellon

Pra

at

ach

teraf

60 JAAR HET MEIKLOKJE MET IONESCO

SINT-AGATHA-BERCHEM - Theatergezel-schap Het Meiklokje speelt de literatuurklas-sieker De Koning sterft van Eugène Ionesco om zijn zestigste speelverjaardag te vieren. De jongste jaren stak Het Meiklokje, dat in het gewest de kroon spant van de amateurtoneel-groepen, zijn nek uit met pittige producties. Er waren primeuruitvoeringen zoals Good People en Rabbit Hole van de Amerikaanse Pulitzer Prizewinnaar David Lindsay-Abaire en de kaskrakers van auteur Neil Simon. Het stuk over koning Bérenger de eerste staat bol van absurde, schijnbaar zinloze dialogen en argu-mentaties. “De boodschap van Ionesco kan je niet zomaar onder de mat vegen,” stelt Claude

Lammens, die met vijf andere oude rotten speelt. “Niets is vergankelijker dan macht en niemand ontsnapt aan de eindigheid. En op de pot zitten we allemaal met ons gat bloot.” Met de voorstellingen op 13 en 14 april (respec-tievelijk om 20.00 en 15.00) wordt de nieu-we Grote Zaal van GC De Kroon ingespeeld. Voordien moest de groep het stellen met de technisch zwakkere accomodatie van de oude gemeentelijke feestzaal.� Jean-Marie�Binst

De Koning sterft in GC De Kroon, J.B. Vandendriesschestraat 19. Reservatie: www.meiklokje.be

TELEX VADROUILLE

SCHUITEN BEWAART ORIGINELEN MEESTERWERK

BRUSSEL - De Belgische te-kenaar en illustrator, Fran-çois Schuiten, wil samen met zijn collega Benoît Peeters en broer Luc enkele documen-

ten van zijn bekende werken beschermen en bewaren. Schuiten denkt aan de toekomst en schenkt daarom originelen en tekeningen aan de Koning Boudewijnstichting en de Bibliothè-que Nationale de France. Het gaat om de eer-ste schetsen van zijn bekendste werk De Duis-tere Steden , de stripreeks waarvoor Schuiten

in 1985 op het internationaal stripfestival van Angoulême de prijs kreeg voor beste album. Andere creatieve documenten worden onder-gebracht in het Fonds François Schuiten, voor deze gelegenheid opgericht door de Koning Boudewijnstichting in samenwerking met de Bibliotheca Wittockiana in Brussel. De volle-dige verzameling blijft ter beschikking van de huidige uitgeverij Casterman, voor een moge-lijke heruitgave.�

Jonas�Gilles

Museum van de Stad BrusselGrote Markt (tegenover het Stadhuis)Info: 02 279 43 71 | www.museumvandestadbrussel.be

Broodje BrusselCulturele middagpauzes

in het Museum van de Stad Brussel 9 en 11 april

2013 om 12.30u

Stop de tijdDe rondleiding

is gratis!

Toegang

museum: € 4

en kosmopolitisme vaste ingrediën-ten in elk verhaal. Telkens vindt

den door fatalistische keuzes weggeruimd. De suggestie lijkt te

vaak gelijklopen. Een verhalen-bundel kan natuurlijk ook te

veel coherentie vertonen. Zo ontstaat de indruk dat het boek aan inhoudelijke en vormelijke bloedarmoede

buiten de lijntjes. Alles blijft nogal braaf en licht

verteerbaar. De occasionele droge humor is niet droog of

hardnekkig genoeg om zoals die

© M

ICH

IEL

HEN

DRYC

KX

BDW 1372 PAGINA 20 - DONDERDAG 4 APRIL 2013

Fotografie > Afdwalende blik als levenshouding

Zwerven langs Brusselse volkstuintjesBRUSSEL - Tuiniers met een klassiek lapje grond of met een gemeenschappelijke groentebak gaan voor hetzelfde. Fotografe Mathilda Van der Borght is niet ge-interesseerd in de gezonde raap, zij gaat voor de knipoog.

‘F otograferen  is  voor  mij  een manier  van  leven,”  is  het eerste  wat  Mathilda  Van 

der Borght zegt, een  tweetalige pe-dagoge  op  pensioen  uit  Vorst,  met Vlaamse  en  Waalse  roots.  In  haar boeken Agir avec les mains, agir avec les arts plastiques  (1994,  Labor)  en Jouer avec Dada, jouer avec les sur-réalistes  (2010,  Aden)  probeert  ze kleuterleerkrachten  de  gewoonte om  alles  voor  te  doen  af  te  leren, waardoor  kinderen  een  groter  ver-trouwen krijgen in eigen kunnen.

ErranceSpelen met toeval is belangrijk als je met kinderen bezig bent, vindt Van der  Borght,  en  toeval  geeft  ook  in haar  fotografie de richting aan. Als metgezel kiest ze de Franse dichter en  schrijver  Louis  Aragon,  die  sur-realistische  wandelingen  maakte in Le paysan à Paris. Zo ontdekte ze dikwijls bij toeval volkstuintjes door te  gluren  achter  panelen  waarop 

In het tweetalige boek Tuinieren à tout prix brengt Mathilda Van der Borght verslag uit van haar fotografische zoektocht naar volkstuintjes, zoals hier bij Keyenbempt in Ukkel.

bouwprojecten  worden  aangekon-digd, of omdat de ene tuinier naar de andere doorverwees. Toen ze in café Normandie in Haren naar de volks-tuintjes vroeg die ze op het internet had  ontdekt,  vertelde  de  cafébazin haar dat het om Haren in Nederland ging. Het belette Van der Borght niet om  toch  te  gaan  rondkijken  in  de buurt om zo bij weer andere volks-tuintjes langs het spoor uit te komen.

De niet-sturende blik van de Franse fotograaf  en  filmmaker  Raymond ‘Errance’  Depardon  is  haar  voor-beeld. Het resultaat van haar jaren-lange omzwervingen was vorig  jaar te zien tijdens de eindejaarstentoon-stelling aan de Academie voor Beel-dende  Kunsten  in  Anderlecht.  In oktober  stelt  ze  tentoon  in  Galerie Verhaeren. Van der Borght ziet haar panoramafoto’s van de volkstuintjes 

en  niet  wil  gefotografeerd  worden, neemt ze al schrijvend dan maar een virtuele foto. En ze kijkt haar eigen kijk, al eens Van Ostaijenachtig: “Te zot  dat  belletje  bij  de  weg  die  naar een tuintje op de rand van de heuvel van  de  spoorweg  leidt...”  Dan  weer prozaïscher: “Daar ligt een hoop af-was te wachten...”

VariëteitWat Van der Borght wel interesseert, is de toekomst van de lapjes grond, verhuurd  door  de  overheid  en  even vaak  terug  opgeëist.  Ten  tijde  van de onhygiënische stedelijke getto’s, werd  het  volk  aangemoedigd  om een  tuintje  te  beginnen.  In  de  we-reldoorlogen  waren  zelfgekweekte groenten bittere noodzaak, vanaf de jaren zestig was dat niet  langer het geval, maar door het ecologisch be-wustzijn  zijn  er  nu  weer  ellenlange wachtlijsten.De  tuintjes  moeten  soms  wijken voor  sociale  woningen  en  de  foto-grafe vangt op: “Les habitations dites sociales ont déúx garages!” Er is een beeld  van  hoogtekranen,  beangsti-gend  achter  de  volkstuintjes,  aan de  Brits  Tweedelegerlaan  in  Vorst. Een ander beeld, nu met de knipoog, van  de  co-existentie  van  twee  we-relden:  de  geplande  stadsarchitec-

© M

ATHIL

DE VA

N D

ER

BO

RG

HT

Bakken op initiatief van de Italiaanse kunstenares Anna Rispoli in de Visitandinenstraat in de Marollen.

ook  graag  ergens  in  de  Brusselse open  ruimte.  Tegenwoordig  foto-grafeert  ze  de  sfeer  van  Belgische kermissen, en op geregelde tijdstip-pen - zoals Harvey Keitel in de film Smoke - telkens dezelfde straathoek bij  haar  in  de  buurt  in  de  Roden-bachstraat.

Tuinieren à tout prixIn haar  tweetalige boekje Tuinieren à tout prix,  dat  bij  Verhaeren  ver-krijgbaar zal zijn, brengt ze verslag uit  van  haar  fotografische  zoek-tocht. Zowel de letterlijke: waar leidt dit paadje naartoe, als de artistieke: wat wil ik laten zien? Ze vraagt zich af  hoe  ze  de  neiging  zal  kunnen weerstaan  om  er  een  groentecata-logus van te maken, omdat ze haar nieuwe vrienden niet wil schofferen. De  mantra  over  gezonde  groenten hangt  haar  intussen  de  keel  uit. Voor  haar  verspreidt  de  chemische troep  zich  sowieso  via  de  lucht  en het water. Toch vertrekt ze aan het eind  van  de  dag,  vaak  gegeneerd, met een zak sla, courgettes en verse munt.Soms loopt ze wat unheimlich zelf in haar foto’s rond, zoals op het beeld met  de  voetsporen  in  de  sneeuw. Van een man die zogezegd alleen de katten van een vriend komt voeden, 

BDW 1372 PAGINA 21 - DONDERDAG 4 APRIL 2013

Ik ken weinig gezworen liefhebbers van dit vreemdsoortige brood: zuur, klef en zwaar, niet echt een brood en ook geen cake. Wat is dat eigenlijk, pompernikkel?

We  zullen  beginnen  bij  de  clichés.  Pompernikkel wordt  door  de  Latijnse  cultuur  zo  oneetbaar  be-schouwd dat men er verhaaltjes over verzon.Op een dag zou Napoleon op campagne zijn geweest in Westfalen, wat niet onmogelijk is. Men schotelde hem in de herberg het regionale zwarte roggebrood voor. Hij proefde ervan en zei: “C’est bon pour Ni-cole!” Daarmee bedoelde hij dat het brood enkel ge-schikt was voor zijn paard. In de Duitse uitspraak wordt  dat  Pon Pur Nikol:  Pumpernickel,  dus.  Men heeft  daar  uitgebreid  onderzoek  naar  verricht  en van  de  meer  dan  honderdvijftig  bekende  paarden waarop  le petit caporal  ooit  zou  hebben  gereden, was er niet één met de naam Nicole. Het kan niet uitgesloten worden - mannen met haast wisselden soms  meerdere  keren  per  dag  van  paard  -  maar toch...Het verhaal van de Fransman, brood en paard werd al opgeschreven nog voor Napoleon geboren werd op  het  eiland  Corsica.  Het  is  een  sprookje  van  de Westfalers  zelf,  om  te  lachen  met  hun  broodach-tige specialiteit die niemand elders  leek  te  lusten. Te vergelijken met de Brusselse choezels.De  naam  komt  in  werkelijkheid  van  Nickel,  een Duitse bijnaam voor de duivel (én voor Sinterklaas) en pumpen, wat we beschaafd als flatuleren zullen vertalen. Een brood dus, waarvan de duivel winden laat. Over een geslaagde slogan gesproken!Als kind zag ik het nu en dan in huis verschijnen. Omdat  het  van  rogge  was,  heette  het  gezonder  te zijn, maar  ik was allerminst overtuigd. Dat  is een oude mythe: al wat niet  lekker smaakt en zuur of bitter is, moet dan maar gezond heten.Om  te  beginnen  is  rogge  (Secale  cereale)  altijd  al het vuile broertje geweest van de edele tarwe. Men vermoedt dat deze graansoort oorspronkelijk werd verspreid vanuit Turkije naar het Westen, omdat de graantjes  van  dit  onkruid  vermengd  raakten  met echte tarwe en dus mee werden genomen door rei-zigers en handelaars. In het begin van de landbouw maakte dat nog niet veel uit. Eten is eten. Maar la-ter begon men een onderscheid te maken tussen de twee. Plinius, de Romein, had het al helemaal niet begrepen op rogge. Hij noemde het “enkel goed om honger  te bestrijden.” Rogge kon dan ook groeien in moeilijke omstandigheden en op arme gronden. Oost-Europa, met zijn koude winters,  is altijd een 

roggestreek  gebleven.  In  onze landerijen kwam de rogge 

op  tijdens  de  Kleine IJstijd  die  langzaam begon  vanaf  het midden  van  de  veer-

tiende  eeuw,  op  zijn hoogtepunt was tijdens 

Hollands  Gouden  Eeuw (de  zestiende)  en  waarvan 

we nu nog altijd het staartje meemaken.  Klimaatopwar-

ming komt niet alleen van fossiele brandstoffen! Het was hier  toenter-

tijd te koud om serieuze tarwe te kwe-ken, dus deden we het maar met rogge.

ZuurdesemSinds  het  warmer  werd  eten  wij,  godzijdank,  op-nieuw  tarwebrood.  Rogge  is  geen  cadeau.  Het  be-vat geen - of andere - gluten waardoor het niet mooi rijst, zoals brooddeeg hoort te doen. Meestal mengt men een deel rogge met tarwe om een compromis-brood te bakken. Rogge is echt een vulmiddel.Ten tweede: zuurdesem. Ik heb niets tegen zuurde-sem,  zolang  het  gebruikt  wordt  zoals  make-up  bij vrouwen:  nauwelijks  merkbaar.  In  Duitse  broden wordt het vaak te veel gebruikt. De wilde gisting die achter deze broden zit, is zo wrang dat er bacteriën noch  schimmels  op  kunnen  groeien,  wat  de  lange bewaarbaarheid van deze broodsoort verklaart. Het spul bederft zo traag dat men er zich vragen bij gaat stellen. Dat komt door de vorming van azijnzuur en melkzuur  tijdens  de  gedesemde  gisting.  Voor  mo-dernere  pompernikkels  slaat  men  de  echte  gisting zelfs over en doet men gewoon een scheut melkzuur in  het  deeg.  Herinner  u  dat  Europa  onlangs  goed-keurde dat men vlees mag behandelen met melkzuur tegen bacteriën, net zoals de Amerikanen doen. Dat leidde al tot grote protesten: “Voeding wassen met melkzuur, hoe barbaars kan men worden?” Welnu, in dit brood is dat al heel lang de regel!In  pompernikkel  zijn  de  tarwekorrels  niet  hele-maal  gemalen.  Ze  worden  gestampt  en  gekneusd en daarna gegist. Maar echt  rijzen doet het goedje niet. Vervolgens wordt het verbazend lang gebakken 

in lange broodvormen. Eerst gewoon, zoals bij een normaal brood, daarna ook nog gestoomd geduren-de 16 tot 24 uur. De zwarte kleur wordt in moderne versies verkregen door er melasse aan toe te voegen. Oorspronkelijk kleurde het zo donker door de lange baktijd: de zogenaamde maillardreactie. Het resul-taat is een dens brood dat gedurende maanden goed blijft. Men zegt dat het tijdens de late middeleeuwen werd uitgevonden als reserve tijdens oorlogen. Het is dus geen slecht idee om een pakje in huis te hou-den voor het geval we vergeten zijn om echt brood te kopen. Voor de survivalliefhebbers die weken door de  bergen  trekken  zonder  enig  comfort,  is  dit  het brood bij uitstek.Men  kan  pompernikkel  best  gewoon  eten,  zonder extra  ingrediënten. Zoals mijn zoon het verwoord-de: “De smaak van het brood is zo sterk dat ik mijn beleg niet meer proef.” Geniet er dus van met  toe-spijs  van  uitgesproken  smaak:  haringen  bijvoor-beeld,  zuur  gemarineerd  of  gerookt  en  stinkende kazen, uiteraard. Smakelijk.

nick.trachet@bdw.be

De hele reeks nalezen?www.brusselnieuws.be/trachet

Pompernikkel

BRUSSEL EN DE WERELD CULINAIR ONTDEKT

Nick Trachet

tuur tegenover de schuilhutjes in de volkstuintjes,  aan  het  Kruisveld  op de grens van Brussel en Kraainem.Tuiniers  bestaan  er  in  vele  varië-teiten: een verpozende  jonge vrouw met  enkele  geoogste  vruchten, noest  werkende  vader  en  zoon  als 

Van der Borght ontdekte vaak per toeval volkstuintjes, o.a. door te glu-ren achter panelen waarop bouw- projecten worden aangekondigd

© M

ATHIL

DE VA

N D

ER

BO

RG

HT

© M

ATHIL

DE VA

N D

ER

BO

RG

HT

© M

ATHIL

DE VA

N D

ER

BO

RG

HT

Openbare tuin van kunstenaar Jeroen Peters in Molenbeek.

Bouwstijl planners versus schuilhuisjes tuiniers aan Kruis-veld, op de grens tussen Kraainem en Brussel.

loten  aan  dezelfde  tak,  een  vrouw met  onaangepaste  kledij,  lijkt  het, wroetend  in  braakliggende  grond. Bij  de  bakken  met  groentjes  in  de Graystraat vertellen jongeren dat ze liever  naar  hier  komen  dan  dat  ze voor de televisie hangen. Organisa-ties die zich met dit nieuwe collec-tieve tuinieren bezighouden, zijn Le début des haricots, Ferme Urbaine, Eco Innovation, ...Ze ontmoet een schminkster die een definitie zoekt voor kunst die opgaat voor  tuinieren  en  schminken:  dat het  werk  gaandeweg  loskomt  van zijn  schepper.  Ook  Van  der  Borght vindt het heerlijk als de dingen an-ders uitdraaien: “Dat geldt zowel in het  creatieproces  met  kinderen  als in de fotografie!”� An�Devroe

Zoals mijn zoon het verwoordde: “De smaak van het brood is zo sterk dat ik mijn beleg niet meer proef”

© N

ICK

TR

AC

HE

T

mathildavanderborght.tumblr.com

BDW 1372 PAGINA 22 - DONDERDAG 4 APRIL 2013

Drie dagen per week werkt Céline Quairiaux als zelfstandige in haar atelier thuis, de rest van de week werkt ze in de afdeling foto’s van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis in het Jubelpark.

Q uairiaux blijkt daarenboven een grote dierenvriend.  Drie  poezen,  een  hond en een konijn leiden een comfortabel leven bij haar thuis.

“Felix, het konijn, heb ik met Pasen gevonden in het Elisabethpark, hier vlakbij. Ik vond nog twee andere konijnen in het park, steeds rond dezelfde  periode.  Ook  voor  hen  heb  ik  een 

thuis  gevonden.  Blijkbaar  zijn  er  mensen  die het leuk vinden om een konijn in huis te halen voor Pasen en het vervolgens te dumpen. Ook mijn drie poezen Moon, Pimpon en Madame Koek  heb  ik  op  straat  gevonden.  Mijn  hond Sally komt uit het asiel.”“Sally is negen jaar oud. Ik wil haar een oude dag zonder zorgen bezorgen. In ruil daarvoor 

krijg  ik  aangenaam  gezelschap.  Niet  onbe-langrijk in mijn beroep, dat vaak eenzaam is. Ik heb ook ontdekt dat een hond een belang-rijk sociaal smeermiddel is. Zo heb hier in de buurt — voorheen woonde ik aan Flagey — al verschillende  mensen  leren  kennen  door  te gaan  wandelen  met  Belle,  mijn  vorige  hond die  helaas  is  overleden.  Toen  ik  hier  kwam 

wonen ,kende ik niemand. Daar is snel veran-dering in gekomen dankzij Belle. In het park, op straat. En ik ben er zeker van dat het met Sally hetzelfde zal zijn, zeker omdat ze zo lief en aanhankelijk is. Ik heb ook gemerkt dat er nogal  wat  bejaarden,  die  vroeger  een  hond hadden  en  te  oud  zijn  geworden  om  er  nog een  in huis  te halen, nu naar het park gaan om honden te voederen en om een beetje van hun gezelschap te genieten.”

Minuscule kofferGeboren is Quairiaux in Doornik, opgegroeid in  Waals-Brabant.  Midden  het  groen  in  de buurt  van  Clabecq.  Maar  het  is  Brussel  dat steeds aan haar mouw heeft getrokken.“Het was dan ook een keuze van het hart toen ik na mijn middelbare school aan La Cambre restauratie ben beginnen te studeren. De res-

© MARC GYSENS

GANSHOREN – “Net als Guust Flater heb ik een hartsgrondige hekel aan parkeermeters, maar voor de rest is er weinig dat me aan Brussel stoort. Of het moet het gebrek aan urbanistische visie zijn. Er is weinig of geen harmonie, veel mooie dingen zijn met de grond gelijk gemaakt en wat er in de plaats is gekomen, is niet bepaald om van achterover te vallen. Tegelijkertijd heeft die non-uniformiteit ook zijn positieve kantjes, want Brussel herbergt nogal wat verborgen pareltjes. En welke grootstad kan zeggen dat ze nog een echte boerderij binnen de muren heeft?” Céline Quairiaux is restauratrice van foto’s, een allerminst gangbaar beroep. Slechts drie collega’s telt Quairiaux in ons landje en ze is de enige die ook als zelfstandige actief is.

‘Elke foto heeft zijn geschiedenis’

Céline Quairiaux restaureert foto’s

BDW 1372 PAGINA 23 - DONDERDAG 4 APRIL 2013

tauratie van foto’s is echter niet inbegrepen in het  studiepakket  van  La  Cambre.  En  laat  nu net dat hetgeen zijn wat me echt boeide: reeds als kind deed ik niets liever dan foto’s nemen. Ik  mitrailleerde  erop  los  met  mijn  Kodakje, het  moet  mijn  ouders  een  klein  fortuin  heb-ben  gekost.  Na  mijn  studies  restauratie  heb ik er nog drie jaar fotografi e aan vastgeplakt. Dat is een draad die ik echt graag opnieuw zou opnemen, dat fotograferen. Het ontbreekt me een beetje aan de nodige tijd.”“Aangezien  ik het  restaureren van  foto’s niet kon  studeren  aan  La  Cambre,  moest  ik  naar het  buitenland  verkassen.  Zo  heb  ik  stages gelopen in Parijs, Londen en Amsterdam. Een mooie tijd. Andere culturen ontdekken, ande-re manieren van leven ook. Al was het in Parijs 

niet  altijd  eenvoudig.  Iets  huren  bleek  haast onmogelijk door de hoge eisen die werden ge-steld, ik leefde er letterlijk in een koffer. Heel vindingrijk moest ik zijn, om de ene keer weer hier, dan weer daar onderdak te vinden. Ik heb er  geleerd  dat  een  mens  ook  van  weinig  kan leven. Wat ik er miste, was de feestelijke kant van  Brussel.  Hier  heb  je  links  en  rechts  wel festivals en dat het hele jaar door, in Parijs is dat niet het geval. Parisiens leven vaak onder stress. Ik had het er vaak moeilijk om sociale contacten  te  leggen,  terwijl  het  er  in  Brussel gemoedelijker aan toegaat.”“Ik  hou  echt  wel  van  Brussel.  Zowat  zestien jaar geleden ben ik hier voor het eerst beland. Enkele  keren  ben  ik  teruggekeerd,  voor  mijn stages, maar steeds ben  ik weergekeerd. Het is  nog  steeds  mijn  favoriete  stad.  Er  is  altijd wel iets te doen, de stad is niet te groot en er is veel groen. En voor de fi etser die ik ben, bie-den  de  hellingen  een  goede  conditietraining. In het begin deed ik alles met de fi ets, onder-tussen heb ik een auto.”“Het verkeer in Brussel boezemt me als fi etser helemaal geen angst in, neen. Belangrijk is om er  rekening  mee  te  houden  hoe  automobilis-ten het verkeer zien en om je rijgedrag daaraan aan te passen. Alleen als het regent of sneeuwt neem ik niet de fi ets, omdat het dan te gevaar-lijk is. En als ik wil, kan ik mijn fi ets opplooien en terugkeren met het openbaar vervoer.” 

“Goedkoop is mijn werkniet, maar de senti-mentele waarde ervan is dikwijls zo groot dat de mensen er wat voor over hebben. Heel uitzonderlijk doe ik al eens water bij de wijn”

ONS MAILEN? Al onze mailadressen zijn volgens dezelfde structuur opgebouwd: voornaam.naam@bdw.be (losse bestanddelen van voornaam of naam aan elkaar, en zonder trema’s, verbindingsstrepen en andere tekens).

REDACTIE BRUSSEL DEZE WEEK Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-226.45.40, fax 02-226.45.69, info@bdw.be, www.bdw.be. ABONNEMENTEN Josiane De Troyer (abo@bdw.be), 02-226.45.45, fax 02-226.45.69. Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Rest van België 15 euro per jaar; IBAN: BE07424552982266, BIC: KREDBEBB van Brussel Deze Week vzw. Buiten België 25 euro per jaar. OPLAGE 70.490 exemplaren. PROMOTIE EN DISTRIBUTIE Ute Otten (ute.otten@bdw.be), Paul De Weerdt, Maurice Droogh. ADVERTISING MANAGER Rika Braeckman (rika.braeckman@bdw.be), 02-226.45.41, 0477-97.21.27, fax 02-226.45.69. MARKETING MANAGER Frederik Welslau (frederik.welslau@bdw.be). HOOFDREDACTIE Anne Brumagne (anne.brumagne@bdw.be). EIND REDACTIE Ken Lambeets (eindredactie@bdw.be). REDACTIE Jean-Marie Binst (jeanmarie.binst@bdw.be), Christophe Degreef (christophe.degreef@bdw.be), Bettina Hubo (bettina.hubo@bdw.be), Patrick Jordens (patrick.jordens@bdw.be), Steven Van Garsse (steven.vangarsse@bdw.be), Danny Vileyn (danny.vileyn@bdw.be). REDACTIESECRETARIAAT Isabelle De Vestele (isabelle.devestele@bdw.be), Gerd Hendrickx (gerd.hendrickx@bdw.be). MEDEWERKERS Michaël Bellon, Lieven Bulckaert, An Devroe, Eva Hilhorst, Ilah, Wauter Mannaert, Francis Marissens, Karolien Merchiers, Niels Ruëll, Bruno Schols, Tim Schoonjans, Freddi Smekens, David Steegen, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Steven Vandenbergh, Tijs van den Boomen, Karel Van der Auwera, Matthias Vanheerentals. FOTOGRAFEN Bart Dewaele, Sander de Wilde, Anja Galicia, Marc Gysens, Ivan Put, Herman Ricour, Dieter Telemans, Saskia Vanderstichele, Jo Voets. VORMGEVING Peter Dhondt (peter.dhondt@bdw.be). FINANCIËLE ADMINISTRATIE Manu De Hertogh (manu.dehertogh@bdw.be). VERANTWOORDE-LIJKE UITGEVER Anne Brumagne, BDW, Flageyplein 18, 1050 Elsene. ALGEMENE DIRECTIE Marijke Vandebuerie (marijke.vandebuerie@bdw.be). Brussel Deze Week wordt gedrukt op de persen van de nv Roularta, Meiboomlaan 33, 8800 Roeselare en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

3 VRAGEN AAN JULIEN DE SMEDT “Ook de aanwezigheid van onze twee culturen is  en  blijft  een  enorme  troef,  wat  de  politiek ook mag beweren. En ik mag dan wel Fransta-lig zijn opgevoed, ik doe ook mijn best om het Nederlands machtig te worden. Daarom heb ik me ingeschreven op de site van Patati Patata, die werd gecreëerd door de Vlaamse Gemeen-schap om anderstaligen en Nederlandstaligen samen  te  brengen.  Zo  heb  ik  Marieke  leren kennen. Ik zie haar één keer per week om mijn Nederlands te oefenen.”   Eenzaam beroep Drie dagen per week werkt Quairiaux als zelf-standige  in  haar  atelier  thuis,  de  rest  van  de tijd  werkt  ze  in  de  afdeling  foto’s  van  de  Ko-ninklijke  Musea  voor  Kunst  en  Geschiedenis in het Jubelpark. Wat moeten we juist verstaan onder het restaureren van foto’s? “Het  is  een  eenzaam  beroep,  gelukkig  zijn er  mijn  dieren  en  de  radio  als  gezelschap.  Ik luister zowel naar Franstalige als naar Neder-landstalige zenders. Proeven van beide cultu-ren. Ook om mijn Nederlands, waar nog veel werk aan is, te verbeteren. Mijn job bestaat uit het  wegwerken  van  scheurtjes,  schimmels, stof,  etc.  Opgekrulde  foto’s  weer  vlak  krijgen door er zware gewichten op te leggen. Monta-ges maken in kaders ook, soms in samenwer-king  met  fotografen.  Niet  alles  kan  opgelost worden. Een vergeelde foto zal bijvoorbeeld al-tijd vergeeld blijven, omdat het een chemisch proces is.”“Er  bestaat  een  veelvoud  aan  fotografi sche technieken, elke keer is het weer anders. Elke foto heeft een geschiedenis en dat  is  iets wat beklijft.  Ik  restaureer  niet  alleen  oude  foto’s, ik krijg ook steeds meer hedendaagse foto’s in handen.  Van  kunstfotografen  wier  werk,  bij-voorbeeld op een  tentoonstelling, beschadigd is geraakt. Meestal zijn de opdrachtgevers mu-sea  en  verzamelaars.  Goedkoop  is  mijn  werk niet,  maar  de  sentimentele  waarde  ervan  is dikwijls  zo  groot  dat  de  mensen  er  wat  voor over  hebben.  En  heel  uitzonderlijk  doe  ik  al eens water bij de wijn.”“Mijn  werk  in  de  Koninklijke  Musea  neem ik  eveneens  ter  harte.  Het  is  een  plek  waar ik  steeds  weer  met  plezier  binnenstap.  Een wonderlijke  plaats,  met  een  enorm  rijke  col-lectie. Een museum dat geschiedenis en kunst ademt. Alle eeuwen zijn er vertegenwoordigd, van de prehistorie tot de moderne tijden. Het is een uitnodiging tot het reizen door de tijd, door de wereld. Een ontdekkingstocht van de meest  uiteenlopende  materialen  en  instru-menten; een ontdekkingstocht van de geschie-denis  van  onze  regio’s  en  van  de  rest  van  de wereld. En de  tijdelijke  tentoonstellingen zijn een mooie bonus, net als de stages voor kinde-ren en volwassenen. Brussel mag prat gaan op een rijk museumbestand, zowel privé als pu-bliek. Ik ben een trouwe bezoeker. Zo loopt er bijvoorbeeld momenteel een heel interessante tentoonstelling over Kandinsky in het Konink-lijk Museum voor Schone Kunsten.”“Thuis ben ik op dit ogenblik aan het werk aan chemiegrammen  van  de  Brusselse  beeldende kunstenaars  Pierre  Cordier,  de  uitvinder  van het  procédé  waarbij  ontwikkelaar  en  fi xer worden  geschilderd  op  fotogevoelig  papier, en  Gundi  Falk  met  wie  Cordier  samenwerkt. Een chemigram combineert de fysica van een schilderij  (vernis, was, olie) en de chemie van de fotografi e (fotogevoelig oppervlak, ontwik-kelaar,  fi xeerbad)  zonder  fototoestel,  zonder vergroter  en  in  het  volle  licht.  Ik  ben  tevens aan het werk aan een fotoalbum uit de periode 1911-1912. Werk te over, dus.” 

Karel Van der Auwera

www.celinequairiaux.be

De hele reeks nalezen?www.brusselnieuws.be/ingesprekmetCéline Quairiaux aan het werk.

© MIKKEL FROST

Julien De Smedt heeft alles om de abso-lute ster van de Brusselse architectuur te zijn. Met zijn bureau JDS architects bouwt hij van Oslo over Istanbul tot Shanghai en wint hij de ene prijs na de andere. Recent nog op vastgoedbeurs Mipim en op de Ar-chitizer A+ Awards, de Grammy’s van de architectuur. In zijn eigen Brussel komt hij echter niet aan de bak.

Waarom kon u hier nog geen opdrachten binnenrijven?  Julien De Smedt:  Ik zou te ambitieus zijn of te internationaal werken. Of onze projec-ten zouden te gek of te duur zijn. Maar dat is onzin. We werken binnen de budgetten. Wel zijn onze projecten on-Belgisch extra-vert.  Ik  wil  niet  pretentieus  klinken,  maar opdrachtgevers  en  beleidsmakers  zitten niet op het niveau van wat wij voorstellen. De  middelmatigheid  van  de  Brusselse  ar-chitectuurwereld is geen geheim.

Buiten de lijntjes kleuren blijft inderdaad moeilijk. Hoe komt dat?  De Smedt:  Er heerst een incestueuze ma-nier van werken. Iedereen kent elkaar. Maar ik heb geen zin om een opdracht te krijgen 

omdat  ik  beste  maatjes  ben  met  de  juiste persoon.  Ik  wil  worden  aangenomen  op basis  van  mijn  expertise.  Wij  hebben  iets te  zeggen.  Niet  over  bakstenen  gebouwen maar  over  de  toekomst  van  de  stad  en  de samenleving, want dat hangt met elkaar sa-men. Ik ben teruggekeerd omdat ik zin had om  in Brussel  te werken. Op een bepaalde manier voelde ik me verantwoordelijk voor de toekomst van mijn stad.

Hoe frustrerend is het dan om in uw eigen stad naast opdrachten grijpen?  De Smedt: Er  zijn  momenten  geweest waarop  ik  het  zo  beu  was  dat  ik  mijn  bu-reau hier wilde sluiten als statement. Maar ondertussen trek  ik het mij niet meer aan. Ik  heb  het  een  beetje  opgegeven  om  hier grote opdrachten binnen te halen. Maar ook zonder  lokale  projecten  zitten  we  goed  in Brussel. Rijsel en Parijs zijn vlakbij en daar hebben  we  verschillende  projecten  lopen. En ook Istanbul is niet ver. Laurent Vermeersch

Een langer interview met Julien De Smedt en beelden van zijn werk op www.brusselnieuws.be

‘Brusselse architectuur-wereld is incestueus’

© B

AR

T D

EW

AE

LE

BDW 1372 PAGINA 24 - DONDERDAG 4 APRIL 2013

BRUSSEL – Een sexy barbiepop die niet slim is. Dat is het beeld dat al te vaak wordt opgehangen aan een cheerleader. Amber Fording (21) traint de cheerleadersploeg van de International School of Brussels (ISB) en spreekt dat cliché luidkeels tegen. Ze ziet de sport ook in ons land groeien, al zal er een andere instelling getoond moeten worden om resultaat te zien.

“In Amerika is cheerleading een sport die op hoog niveau wordt beoefend,” legt Fording uit. “Ik trainde bijvoorbeeld vijf keer per week, telkens twee uur lang. Ook weekends en va-kanties moest ik regelmatig opofferen. Echte, Amerikaanse cheerleading is een mengeling van gymnastiek en dans waarbij allerlei acro-batieën - denk aan piramides - worden gedaan. Je moet constant trainen om strak te blijven.”

GepensioneerdFording verhuisde drie jaar geleden met haar familie naar Brussel. Ze groeide op in Oregon en schopte het na jaren dans en gymnastiek tot kapitein van de cheerleadingploeg. Een prestatie die niet te onderschatten valt. “Elk jaar zijn er try-outs in juni. De strijd is bik-kelhard. Er dagen altijd veel meer meisjes op dan dat er plaatsen zijn. Maar in tegenstelling tot wat je op televisie ziet, is de sfeer onder de meisjes zeer goed.”“Ik haalde een redelijk hoog niveau, maar het is nooit mijn ambitie geweest om er-mee verder te gaan. Verder dan de univer-siteit gaat cheerleading niet echt. Eigen-

Amber Fording (l.) is coach van de cheerleadersploeg van de International School of Brus-sels. “Ik let er op dat de rokken niet te kort zijn, dat de buik niet bloot is en dat de choreogra-fieën niet te sexy zijn. Het zijn jongedames en ze moeten respectabel voor de dag komen.”

© STÉPHANE BROWET

‘Cheerleaders moeten hun uniform met eer dragen’

Cheerleading > Amber Fording mist het Amerikaanse engagement

de CLUB

Sport als middagmaalLunch Class Pilates

BRUSSEL – Sporten wordt door onze drukke agenda maar al te vaak naar de achtergrond verschoven. Lunch Class Pilates biedt een oplossing: tijdens de mid-dagpauze werkt u met pilates aan een betere lichaamshouding en balans. Een aanrader voor werknemer en werkgever.

haling en om stress beter te kanaliseren. Pi-lates is bovendien complementair met andere sporten. Het ene sluit het andere niet uit.”

Beschadigde organenSalvé heeft elke vrijdag een zestal leerlingen onder haar hoede. Dat aantal mag aandik-ken tot tien à twaalf, maar dan moet de rem erop. “Pilates is een sport waarbij je constant bijstuurt. Ik moet zeer geconcentreerd zijn en goed rondkijken. De oefeningen slecht uitvoe-ren, kan nare gevolgen hebben. Systematisch verkeerde buikspieroefeningen uitvoeren kan bijvoorbeeld je organen beschadigen. Het is belangrijk om als lesgever de menselijke ana-tomie te kennen.”De lessen pilates vinden in de Maalbeek in een zeer rustige sfeer plaats. Aan de leerlingen wordt gevraagd om het werk te vergeten en om zich op de les te concentreren. Wat volgt zijn intensieve oefeningen, zonder dat het zweet te uitvoerig van het voorhoofd parelt.

“In het begin lijkt de sport niet zo intensief, maar vrij snel voel je je lichaam werken. Naar-mate de lessen volgen, werk je beter en inten-siever. Je hebt tien lessen nodig om de sport echt te leren kennen.”“Er komen voornamelijk vrouwen naar de les-sen. Dat is omdat mannen volgens mij snel-ler resultaat willen zien, ze willen hun spieren echt voelen. Wij nemen de tijd. Kwaliteit telt, niet kwantiteit. Het haalt niets uit om oefenin-gen vijftig keer uit te voeren op de verkeerde manier.”De huidige lessenreeks loopt nog tot mei en zal wellicht in september herbeginnen. Salvé is tevreden over het begin en hoopt op dit elan door te kunnen gaan. “Sporten tijdens de mid-dagpauze heeft een mooie toekomst. Het heeft zoveel voordelen. Hopelijk raken de werkge-vers en werknemers daar ook van overtuigd.”� Tim�Schoonjans

http://demaalbeek.vgc.be

“Sportlessen tijdens de middagpauze staan hier nog in hun kinderschoenen,” vertelt les-geefster Aline Salvé (33). “In Parijs is dat con-cept al veel meer ingeburgerd. Ik geef buiten de Lunch Class Pilates in Gemeenschaps-centrum Maalbeek ook lessen in bedrijven. Pilates is een sport die zich perfect leent tot beoefening tijdens de middagpauze.”Pilates is een fitnesssysteem waarbij wordt gewerkt vanuit het centrum van het lichaam, met dieperliggende spieren zoals de buik- en rugspieren. “Dat zorgt voor een betere li-chaamshouding, souplesse en balans. Meer en meer kinesitherapeuten en osteopaten stu-ren patiënten, die bijvoorbeeld sukkelen met pijn aan de onderrug, naar ons.”Salvé geeft sinds begin februari elke vrijdag-

middag (van 12.30 tot 13.15) een les pilates in Gemeenschapscentrum Maalbeek. Werkende mensen kunnen er even ontsnappen aan de werkstress door aan hun lichaam te werken. Dat levert alleen maar voordelen op voor werknemer en werkgever.

Stress kanaliseren“Mensen die regelmatig pilates volgen, voelen zich automatisch goed in hun vel. Maar dat is iets dat regelmaat vraagt en veel herhalingen van de oefeningen. Wie ermee stopt, voelt een gemis. Je wordt een beetje verslaafd, maar dan in de goede zin.” (lacht)“Het is geen mirakelproduct, maar ik hoor wel dat mijn leerlingen zich na de les beter kunnen concentreren. Het helpt bij de adem-

Met pilates werk je aan een betere lichaamshouding en balans.

© M

AR

C G

YSE

NS

BDW 1372 PAGINA 25 - DONDERDAG 4 APRIL 2013

lijk ben ik nu al gepensioneerd.” (lacht)De vergaarde kennis geeft ze al meer dan twee jaar door aan studentes van de ISB. Ze leerde vrij snel dat je als coach de nodige striktheid aan de dag moet leggen, zeker in een sport die om veel discipline vraagt. Maar niet iedereen luistert even goed. “Ik heb meisjes van alle uiteenlopende nationalitei-ten in mijn team. Wat opvalt, is dat de meis-jes uit Latijns-Amerikaanse landen bijna elke les te laat komen. (lacht) Het niveau en het engagement liggen hier veel lager dan in Amerika. Ik heb moeite om meisjes te vin-den die er veel tijd in willen investeren. Het vraagt veel engagement. Drie trainingen per week volstaan eigenlijk niet. En tijdens de va-kanties worden de trainingen onderbroken. Dat betaal je achteraf cash.”

Pompom girlDe ISB Raiders Cheerleading staan bij elke wedstrijd van de basketbal- en American footballploeg het publiek op te zwepen. Daar kruipen uren werk in. En vergis u niet, een cheerleader is geen pompom girl. “Er is een verschil tussen beide. Pompom is de Euro-pese interpretatie van cheerleading en legt meer nadruk op dans.”Tijdens de wedstrijden voeren de cheerlea-ders korte cheers uit. Er zijn een veertigtal variaties die de meisjes aan het begin van het seizoen moeten leren. Tijdens de rust volgt een volwaardige choreografie waar-bij acrobatieën voorkomen. De concentratie moet hoog zijn, want blessures zijn snel op-gelopen. Competities staan niet op het pro-gramma van Fordings meisjes. Volgens haar is hun niveau daarvoor vooralsnog niet hoog genoeg. Naast de sportieve inspanningen vraagt ze ook buiten het sportveld volledige toewij-ding. “Een cheerleader is ambassadrice van haar ploeg en moet zich goed gedragen, ze moet haar uniform met eer dragen. Dat houdt bijvoorbeeld in dat ze moet opletten hoe ze praat – scheldwoorden zijn niet toe-gestaan! – en dat ze niet teveel affectie toont voor haar vriendje. Ik wil niet dat mijn meis-jes hun vriend tongzoenen in het zicht van de supporters.”“Cheerleading is een zeer Amerikaanse sport, er komt veel show bij kijken. Je mag niet timide zijn. Je moet je ploeg aanmoedi-

gen, je vormt de link tussen de ploeg en het publiek. Dat wil zeggen: roepen, lachen, ex-pressief zijn. Iedereen bekijkt je.”Die spontaniteit zorgt, in combinatie met een vertekend beeld van cheerleaders, af en toe voor bizarre situaties. Fording probeert haar meisjes daarom zo goed mogelijk te bescher-men. “Europeanen hebben een imago van cheerleading dat is ingelepeld door de media, maar dat is vals en geseksualiseerd. Ik let er op dat de rokken niet te kort zijn, dat de buik niet te bloot is en dat de choreografieën niet te sexy zijn. Het zijn jonge dames en ze moe-ten respectabel voor de dag komen.”“We hebben al heel wat shows gegeven op buitenschoolse evenementen. Daar is het al gebeurd dat mannen van 35 à 40 jaar mijn meisjes, die tussen de dertien en zeventien jaar oud zijn, lastigvallen. Ze geven dan bij-voorbeeld dubbelzinnige opmerkingen over souplesse en dergelijke. Dat vind ik toch zeer jammer.”

Brussels TigersDe Belgen missen dan misschien de cheerlea-dingcultuur, toch is de sport aan het groeien in ons landje en bij uitbreiding in heel Euro-pa. Fording zou met haar ploeg graag op die golf meedrijven.“Vanaf volgend jaar zou ik graag twee ploe-gen hebben, met als speerpunt een tiental meisjes die er echt voluit voor gaan. Met hen zou ik graag aan competities deelnemen. Daarmee zouden we ook wat nauwer willen aansluiten bij de Belgische federatie. Ik denk dat de initiatieven in de toekomst vooral van Vlaamse kant zullen komen. Het niveau is zeker aan het groeien, maar het is gewoon moeilijk om een mentaliteit en cultuur op te leggen die hier niet bestaat.”“Ik blijf coachen tijdens mijn studies inter-nationale betrekkingen aan de Vrije Univer-siteit Brussel, maar verder heb ik op dit mo-ment geen ambities. De cheerleadinggroep van American Footballploeg Brussels Tigers heeft me gevraagd om een handje te helpen. Ik ga daar eens een kijkje nemen en zie wel wat de toekomst brengt. Zelf nog actief zijn als cheerleader? Nee, ik blijf liever op pensi-oen.” (lacht)

�� Tim�Schoonjans

De stilte voor de storm. In de kalme weken voor de ontknoping van het nationaal club-kampioenschap komen de Rode Duivels elke dag trainen in het jeugd- en opleidingscen-trum van RSC Anderlecht. Moussa Dembélé, de schrik van FC Internazionale Milano dat hij met Tottenham Hotspur na een heuse thriller uitschakelde in de Europa League, glimlacht minzaam naar alle medewerkers van Ander-lecht en schudt de omstaanders vriendelijk de hand. Jan Vertonghen, strakke blik, borst vooruit, een blok assertiviteit, begroet ieder-een met korte “goeiedag.” De Amsterdamse tongval past goed bij de zelfbewuste uitstra-ling. Toby Alderweireld, ex-collega bij Ajax Amsterdam, helemaal klaar voor de volgende stap naar de Premier League, voelt zich thuis in Neerpede. De verzameling van de beste Belgische voet-ballers ooit past wonderwel bij het eigentijd-se trainingscomplex. Mooie hippe jongens in een strak en functioneel gebouw. De Duivels zijn sterren geworden. Op een oefenveld naast het trainingsterrein staan doeken, camera’s en vrachtwagens om een dure reclamefilm te produceren. Een van de hoofdsponsors van de Duivels zal uitpakken met de voetbalster-ren om hun product te verkopen. Het is ooit anders geweest. Eden Hazard, bijna wereld-vedette, loopt glimlachend door de kantoren van RSCA dat hem jaren geleden vruchteloos hoopte in te lijven. De omgeving en de speler verkozen Rijsel boven de hoofdstad. Voetbal is een klein wereldje. Oud-collega’s als Romelu Lukaku en Guillaume Gillet ko-men dagelijks een praatje maken. Vincent Kompany, ook al een zoon van Anderlecht, zou een van de pleitbezorgers zijn om in Neerpede te komen trainen. Alle ingrediën-ten zijn aanwezig. De goed uitgeruste Well-ness, de grote fitnesszaal van 500 m2, het

verwarmde veld, de erg ruime kleedkamer, de grote perszaal en de belendende inter-viewzaal maken van Neerpede de uitgelezen plek voor trainers, spelers en media om zich voor te bereiden op de cruciale kwalificatie-wedstrijden tegen Macedonië. Neerpede no-digt uit tot prestaties. Brussel, de hoofdstad van het Belgisch voetbal. Is het ooit anders geweest? De Rode Duivels zorgen voor ons, de clubme-dewerkers, aan de vooravond van de ontkno-ping voor ontspanning. Hun aanwezigheid houdt de geesten weg van wat moet komen, zenuwslopende play-offs. Op de avond van België – Macedonië spreken we met de veteranen van Ritterklub Jette af om de wedstrijd op café te bekijken. We be-landen in café de Welkom aan het station van Jette. De eerste ploeg van de vierdepro-vincialer is er ook. Eendracht maakt macht. We kijken, praten en lachen. Drinken doen we ook. In het volgepropte stadion verloopt het stroef op het veld. Op café gaat het vlot-ter: hier kan een mens zijn gedachten even verzetten. Voor een club werken is bijwijlen slopend. Het beheersen en onderdrukken van emoties is niet altijd gemakkelijk. Ik ontmoet een diehard supporter van paars-wit, Brus-selaar. We praten over Brussel en de club. Over de gedeelde beleving en de passie voor Anderlecht en voetbal. Het café ontploft wanneer Eden Hazard de wedstrijd beslist. Het Koning Boudewijnsta-dion is, vanaf dat historische ogenblik, zijn eigen tuin geworden: de tuin van Eden.

www.brusselnieuws.be/steegen

David Steegen is persverantwoordelijke van voetbalclub RSC Anderlecht

David Steegen

De tuin van Eden

LOPEN vOOR DE WETENSCHAP

BRUSSEL – De studenten van de Weten-schappelijke Kring van de Université Libre de Bruxelles (ULB) sturen lopers op pad in het Ter Kamerenbos.

Vorig jaar stonden er meer dan duizend lo-pers aan de start van de eerste editie van de tien kilometer van de ULB. Een knap cijfer dat de organisatoren dit jaar uiteraard wil-len overtreffen. De tweede editie wordt op zondag 21 april om halfelf aan de Solbosch-campus van de ULB op gang geschoten. Ver-volgens loopt het parcours in en rond het Ter Kamerenbos. Uiteindelijk wordt de universi-

teit terug bereikt na onder meer een passage langs de hippodroom van Bosvoorde.Deelnemers hebben maximaal twee uur de tijd om tien kilometer af te leggen. Iedereen is welkom, student of niet. Wie zich via in-ternet inschrijft, betaalt zes euro (voor stu-denten) of tien euro (voor niet-studenten). Als u zich ter plaatse inschrijft, komt daar nog eens twee euro bij. De opbrengsten van de jogging gaan naar het wetenschappelijk onderzoek van de ULB.� Tim�Schoonjans

www.10kmulb.org/nl

PUUR vOOR HET PLEZIER

ETTERBEEK – Onvervalst plezier tijdens volleybalwedstrijden met vrienden: dat mag u verwachten op het Just For Fun vol-leybaltornooi.

Het Koninklijk Atheneum van Etterbeek (Edmond Mesenslaan 2) opent op zaterdag 27 april zijn deuren voor recreatieve volley-balspelers. Elke ploeg mag vijf spelers tellen, waarvan er telkens drie op het veld staan. De deelnemers moeten vijftien jaar of ouder zijn.De eerste volleybal wordt om elf uur opge-

worpen, maar de spelers worden al een kwar-tier eerder verwacht om zich aan te melden. Scholen kunnen zich inschrijven bij Erik Azijn (erik.azijn@vlbrabant.schoolsport.be), andere geïnteresseerden moeten Jeugd-huis De Schakel contacteren (jhdeschakel@gmail.com). De inschrijving kost vijf euro per ploeg. Daarvoor krijgt u naast een plaats op het wedstrijdblad ook nog eens zes drankjes en een fles water aangeboden.�

� TS