Carmen Cid ManzanoCarmen Cid Manzano
I.E.SI.E.S. Otero . Otero PedrayoPedrayo. . OurenseOurense. Departamento . Departamento BioloxBioloxííaa e Xeoloxe Xeoloxíía.a.
•¿Que son as células nai?
•¿Que é clonación?
•¿En que consiste a clonación terapéutica e a reproductiva?
•¿Que ten que ver a clonación coas células nai?
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense
Clonación: proceso encamiñado á obtención dun clon.
Clon: conxunto de elementos xeneticamenteiguais. Os elementos dun clon poden ser moléculas, células o mesmo organismos completos.
Tipos de clonación segundo a finalidade perseguida:
-clonación xénica (técnica ADN recombinante)-clonación ADN (técnica da PCR)-clonación de células, tecidos ou órganos-clonación de organismos completos I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
Espermatozoides Espermatozoides ó redor do óvulo
Cigoto humano con dous pronúcleosantes da singamia.
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense
•• SegmentaciSegmentacióónn: o cigoto divídese formando unha estructura chamada mórula.
MórulaBlastómeroCigoto
As células resultantes das primeiras divisións do cigoto son células totipotentes, de xeito que si se separan cada unha delas podería dar lugar a un novo embrión.
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense
•• BlastulaciBlastulacióónn: Hacia o 5º día o embrión é unha esfera chamada blástula (o blastocisto) constituída por unha capa de células que envolve a un oco interno chamado blastocele.
Blástula
Blastocele
As células do blastocisto son células pluripotentes: poden producir calquera dos tecidos que forman un individuo.
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense
FecundaciónZigoto
(óvulo fecundado)Trompas
Día 3 Mórula
(varios Blastómeros)
Trompas
Día 7 Blastocisto
(masa celular internaPrevio á implantación
Única Célula
Totipotente
Conxuntode células
Totipotentes
Masa celular que dará lugar óembrión
Masa Celular
Pluripotentes
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense
8
Máis tarde o embrión implántase no útero materno e prosegue o seu desenvolvemento, ó longo do cal as células ven restrinxidas a súa potencialidade. Atopámonos, finalmente, ante células multipotentes: só poden orixinar os tipos celulares propios dun tecido determinado.
Nun individuo adulto, nalgúns tecidos mantéñense pequenas poboacións de células nai multipotentes que permiten o reemprazo das células que se perden por desgaste normal ou por enfermidade. Identificáronse na medula ósea, pel, músculo esquelético, fígado, páncreas e mesmo no cerebro.Un dos avances recentes máis espectaculares foi a conversión de células adultas, xa especializadas, en pluripotentes: células pluripotentes inducidas (IPS).
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense
CCéélulaslulas nainai ((stemstem ccéélulas)lulas)
As células nai son as que poden dan lugar dan lugar óó resto de resto de ccéélulas lulas dundun organismoorganismo. Por iso son máis abundantes en embrións, aínda que tamén se poden encontrar algunhas en adultos.
No caso dos embrións a medida que se desenvolven,as súas células van perdendo o seupotencial orixinal de dar lugar ó resto de células do organismo.
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense
10
Tipos de CTipos de CÉÉLULASLULAS NAINAI
CCéélulas lulas nainaiembrionariasembrionarias
Células totipotentes: capaces de dar lugar óorganismo completo.
Células pluripotentes: poden producir calquera dos tecidos que forman un individuo.
Células multipotentes: só crean os tipos celulares dun tecido determinado.
CCéélulas lulas nainai de de adultoadulto
Células nais http://www.elmundo.es/elmundosalud/especiales/2002/11/celulasmadre/index.html
Células pluripotentes inducidas (IPS):conversión de células adultas xa especializadas en pluripotentes.
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense
Tipos de clonaciTipos de clonacióónn
• POR PARTICIÓN DE EMBRIÓNS TEMPRANOS OU XEMELGACIÓN ARTIFICIAL
• MEDIANTE TRANSFERENCIA DE NÚCLEOS A OVOCITOS OU ZIGOTOS ENUCLEADOS:
- Paraclonación
- Clonación verdadeira
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense
•• ClonaciClonacióón por particin por particióón n de embride embrióóns tempranos ns tempranos ou xemelgaciou xemelgacióón artificialn artificial
(non se debe considerar clonación en sentido estricto).
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense
Xemelgos naturais monocigóticos ou univitelinos (idénticos):
• Orixinan por partición dun embrión temprano.
•Taxa de 0.3 - 0.4% de nacementos.
• Os chamados xemelgos son de idéntico sexo.
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense
Fines da xemelgación artificial:En animais:
- investigación.- mellora da FIV (Fecundación in vitro).- mellora da fertilidade das especies.
No home:- na FIV, para mellorar resultados con
mulleres con pobre estimulación ovárica.
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense
- Paraclonación: transferencia de núcleos procedentes de células embrionarias a ovocitosou zigotos enucleados.
- Clonación verdadeira: transferencia de núcleos de células de individuos nacidos óóvulo ou ó zigoto enucleado.
•• CLONACICLONACIÓÓN MEDIANTE TRANSFERENCIA DE N MEDIANTE TRANSFERENCIA DE NNÚÚCLEOS A OVOCITOS OU ZIGOTOS CLEOS A OVOCITOS OU ZIGOTOS ENUCLEADOSENUCLEADOS
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense
Clonacion verdadeira: Un caso de clonación reproductiva
1997 primeira clonación dun mamífero: Dolly.
Dolly carece de pai e éproducto de 3 “nais”:
- Unha 1ª ovella que dona o núcleo.
- Unha segunda ovella día que se extrae un óvulo.
- Outra ovella onde se implanta o embrión.
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense
Wilmut e colaboradores
(Nature 385:810-813, 1997)
no Instituto Roslin de Edinburgo, Escocia.
Dolly e a súa nai portadora
Morre o 14 de Febreirode 2003 de cancro de pulmón e artrite.
Era xenéticamente máisvella?
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense
En humanos:- clonaciclonacióón reproductivan reproductiva: proceso polo que se
obteñen embrións humanos que se poden implantar no útero ata conseguir un novo individuo.
- clonaciclonacióón non reproductivan non reproductiva: o embrión non se implanta no útero. Dentro da clonación non reproductiva atópase a clonación terapéutica que consiste en obter células nai que pode ser empregadas para inducción a súa diferenciación para tratar enfermidades.
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense
24
- Clonación de animais transxénicos: produtores de medicamentos, vacinas...; para xenotransplantes (porcos, cuxos órganos non provoquen rexeitamento nos transplantes).
- Clonación de especies en perigo de extinción.
- Clonación de animais de compañía.
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense
Fins da clonación reprodutiva en animais
- Investigación. Dispoñer de animais de laboratorio idénticos que poidan utilizarse para o estudo de enfermidades humanas.
- Mellora da produción gandeira. Permitirá obter numerosos exemplares dos animais de maior valor produtivo: maior produción de leite, mellor calidade de carne,…
Clonación terapéutica
Diferenciación do cultivo in vitro
Células nai(stem células)
Cultivo in vitro
Blastocisto
Tecidos
Pel
MúsculoNervioso
Óso
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense
27
Para que serven as células nai e a clonación terapéutica
www.intramed.net/.../celulas.madre.video.jpg
- Coñecer os mecanismos do desenvolvementoembrionario que fan que as células nai se especialicen e xeren, por exemplo, os 220 tipos de células distintas que temos os humanos.
- Investigación e desenvolvemento de novos medicamentos.
- Obtención de tratamentos personalizados.
- Curación do cancro.
- Frear o envellecemento…I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
En España, en febreiro de 2005, aprobáronse 4 proxectos para traballar con células nais embrionarias humanas, derivadas de embrións conxelados sobrantes de reproducción asistida.
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense
http://www.publico.es/ciencias/investigacion/257017/izpisua/encuentra/nuevo/filon/celulas/madre