CAVUM ORISCAVUM ORISbyby
BAMBANG SADONO, SMPh, BAMBANG SADONO, SMPh, SKMSKM
CAVUM ORISCAVUM ORIS
Tdd:Tdd: Palatum (langit-langit)Palatum (langit-langit) Lingua (lidah)Lingua (lidah) Geligi (dentis) dan gusi (ginggiva)Geligi (dentis) dan gusi (ginggiva) Glandula salivatoris (kelenj. Air liur)Glandula salivatoris (kelenj. Air liur) Nervus otonomNervus otonom
I. I. PALATUMPALATUM
Membentuk atap mulut dan lantai Membentuk atap mulut dan lantai cavum nasicavum nasi
Terdiri dari :Terdiri dari : Palatum durum (langits keras)Palatum durum (langits keras) Palatum mole (langits lunak)Palatum mole (langits lunak) Otot-ototOtot-otot
IA. IA. Palatum DurumPalatum DurumMembentuk bagian tulang antara cavum Membentuk bagian tulang antara cavum nasi dan cavum orisnasi dan cavum oris
Tdd processus palatinus Tdd processus palatinus ossis maxillaris ossis maxillaris dan pars horizontalis dan pars horizontalis ossis palatiniossis palatini
Tdpt dua foramen:Tdpt dua foramen:– foramen incisivum pd bidang median ke arah foramen incisivum pd bidang median ke arah
anterior dan anterior dan – foramina palatina major dan minor ke arah foramina palatina major dan minor ke arah
posteriorposterior
IB. IB. Palatum Mole Palatum Mole
• Mrpk plika fibromuskular yg membentang dari tepi posterior palatum durum
• Bergerak ke arah posterior berlawanan dg dinding faring utk menutup isthmus orafaringeal (fausial) pd waktu menelan dan selama berbicara
• Menerima perdarahan dari – A. palatina major dan minor yg berasal dari a. palatina descenden– A. palatina ascenden dari a. facialis– Rami palatinus dari a. faringea ascenden
• Inervasi sensorik oleh n. palatinus major dan minor• Mempunyai lima otot: mm. palatoglossus, palatofaringeus, uvulae,
levator veli palatini dan tensor veli palatini.
IC. Musculi pd Palatum Mole (1)
M. Tensor Palatini O. Fossa scafoidea,spina scafoidalis,
cartilago tuba auditiva I. Tendo yg mengelilingi hamulus
pterigoideadan berpangkal pd aponeurosis palatum mole
N. Rami mandibularis n. Trigeminus F. menegangkan palatum mole
IC. Musculi pd Palatum Mole (2)
M. Levator Veli Palatini O. Pars petrosa ossis temporalis,
cartilago tuba auditiva I. Aponeurosis palatum mole N. n. Vagus via plexus faringeus F. Mengangkat palatum mole
IC. Musculi pd Palatum Mole (3)
M. Palatoglossus O. Aponeurosis palatum mole I. Sisi dorsolateral lingua N. N. Vagus via plexus faringeus F. Mengangkat lidah
IC. Musculi pd Palatum Mole (4)
M. Palatoglossus O. Aponeurosis palatum mole I. Sisi dorsolateral lingua N. N. Vagus via plexus faringeus F. Mengangkat lidah
IC. Musculi pd Palatum Mole (5)
M. Palatofaringeus O. Aponeurosis palatum mole I. Kartilago tiroid dan sisi faring N. N. Vagus via plexus faringeus F. Mengangkat faring
menutup nasofaring
IC. Musculi pd Palatum Mole (6)
M. Uvule O. Spina nasalis posterior,
Aponeurosis palatina I. Membranmukosa uvula N. N. Vagus via plexus faringeus F. Mengangkat uvula
II. Lingua
Dilekatkan o/ otots ke os. Hyoideus, mandibula proc. Styloideus dan faringDibatasi o/ sulcus terminalis yg berbentuk ‘V’ menjadi 2 bagian:
2/3 anterior1/3 posterior
Tdp foramen coecum pd apex dari ‘V’ yg mrpk tempat asal ductus tyroglossus
II A.II A. Papilae Lingualis Papilae Lingualis
Penonjolan berbentuk putting susu Penonjolan berbentuk putting susu pd 2/3 anterior dorsum lingua pd 2/3 anterior dorsum lingua
Termasuk di dlmnya papilae valatae Termasuk di dlmnya papilae valatae tdd:tdd: Berbentuk ‘V’ di depan sulcus terminalisBerbentuk ‘V’ di depan sulcus terminalis Muncul sesuai dg jumlah tunas Muncul sesuai dg jumlah tunas
pengecappengecap Dipersyarafi o/ n. glossofaringeusDipersyarafi o/ n. glossofaringeus
II B.II B. Tonsila Lingualis Tonsila Lingualis
Mrpk kumpulan massa noduler folikel Mrpk kumpulan massa noduler folikel limfoid limfoid
Terletak pd sepertiga posterior dorsum Terletak pd sepertiga posterior dorsum lingualingua
II C.II C. Inervasi Inervasi
• Otots ekstrinsik dan intrinsik dipersysrafi o/ n. hypoglossus, kec. M. palatoglossus o/ n. Vagus
• 2/3 anterior dip’sy o/ – n. lingualis u/ sensasi umum dan – corda timpani u/ sensasi khusus (pengecap)
• 1/3 posterior dan papila valata dip’sy o/ n. glossofaringeus u/ sensasi umum dan khusus
• Radix dekat dg epiglotis dp’sy o/n. laringeus internus & n. vagus u/ sensasi umum&khusus
II D.II D. Arteri Lingualis Arteri Lingualis
Berasal dari arteri carotis eksterna pd level Berasal dari arteri carotis eksterna pd level ujung cornu major ossis hyoid pd trigonum ujung cornu major ossis hyoid pd trigonum caroticumcaroticum
Bjalan profunda thd hypoglossus dan tletak pd Bjalan profunda thd hypoglossus dan tletak pd konstriktor faringeus mediuskonstriktor faringeus medius
Bcabang : a. suprahyoid, dorsal linguae dan Bcabang : a. suprahyoid, dorsal linguae dan sublingualissublingualis
Berakhir sbg a. lingualis profunda yg bjalan Berakhir sbg a. lingualis profunda yg bjalan ascenden ant genioglossus dan konstriktor ascenden ant genioglossus dan konstriktor faringeus inferior faringeus inferior
II E.II E. MUSCULI pd MUSCULI pd Lingula Lingula (1)(1)
M. Styloglossus M. Styloglossus O.O. Proc. StyloideusProc. Styloideus I.I. Permuk sisi dan inferior lidahPermuk sisi dan inferior lidah N.N. n. hypoglossus n. hypoglossus F.F. retraksi dan elevasi lidahretraksi dan elevasi lidah
II E.II E. MUSCULI pd MUSCULI pd Lingula Lingula (2)(2)
M. Hyoglossus M. Hyoglossus O.O. Corpus & cornu major ossis Corpus & cornu major ossis
hyoideushyoideus I.I. Permuk sisi dan inferior lidahPermuk sisi dan inferior lidah N.N. n. hypoglossus n. hypoglossus F.F. depresi dan retraksi lidahdepresi dan retraksi lidah
II E.II E. MUSCULI pd MUSCULI pd Lingula Lingula (3)(3)
M. Genioglossus M. Genioglossus O.O. Tubercle genial mandibulaTubercle genial mandibula I.I. Permuk inferior lidah, corpus ossis Permuk inferior lidah, corpus ossis
hyoidhyoid N.N. n. hypoglossus n. hypoglossus F.F. Protrusi dan depresi lidahProtrusi dan depresi lidah
II E.II E. MUSCULI pd MUSCULI pd Lingula Lingula (4)(4)
M. PalatoglossusM. Palatoglossus O.O. Aponeurosis palatum moleAponeurosis palatum mole I.I. Sisi dorsolateral lidahSisi dorsolateral lidah N.N. n. Vagus via plexus faringeus n. Vagus via plexus faringeus F.F. Elevasi lidahElevasi lidah
III. DENTIS
Meliputi :struktur gigi,
bagian-bagiannya,
jenis dan
persyarafannya
IIIA.IIIA. Struktur DentisStruktur Dentis
Enamel :Enamel : Mrpk substansi yg paling keras yg membungkus Mrpk substansi yg paling keras yg membungkus
mahkotamahkota DentinDentin
Mrpk substansi keras yg tbentuk o/ tubuli dentalis yg Mrpk substansi keras yg tbentuk o/ tubuli dentalis yg halus berasal dari barisan odontoblas ruang pulpa halus berasal dari barisan odontoblas ruang pulpa sentralissentralis
PulpaPulpa Mengisi ruang sentralis yg berlanjut dg canalis radixMengisi ruang sentralis yg berlanjut dg canalis radix Tdpt sejumlah pembuluh darah, syaraf dan limfatik yg Tdpt sejumlah pembuluh darah, syaraf dan limfatik yg
masuk pulpa melalui foramen apikalis pd apex radixmasuk pulpa melalui foramen apikalis pd apex radix
IIIB.IIIB. Bagians DentisBagians Dentis
Crown (mahkota) :Crown (mahkota) : Tdp di atas permuk ginggiva dan dibungkus o/ Tdp di atas permuk ginggiva dan dibungkus o/
enamelenamel Collum (leher)Collum (leher)
Mrpk area sempit yg m’hubungkn crown dan radixMrpk area sempit yg m’hubungkn crown dan radix Radix (akar)Radix (akar)
Trtanam dlm pars alveolaris maxilla dan mandibulaTrtanam dlm pars alveolaris maxilla dan mandibula Trbungkus o/ semen berupa periosteum yg sering Trbungkus o/ semen berupa periosteum yg sering
disebut periodontaldisebut periodontal
IIIC.IIIC. Jenis DentisJenis DentisIncisivus (seri)Incisivus (seri)– Berbentuk pahat, u/ memotong a/ mengigitBerbentuk pahat, u/ memotong a/ mengigit
Caninus (taring)Caninus (taring)– Berbentuk kerucut u/ mengoyakBerbentuk kerucut u/ mengoyak
Premolar (geraham depan)Premolar (geraham depan)– Biasanya tdp dua kuspis u/ Biasanya tdp dua kuspis u/
m’giling/mengunyahm’giling/mengunyah
Molar (geraham belakang)Molar (geraham belakang)– Biasanya tdp tiga kuspis u/ Biasanya tdp tiga kuspis u/
m’giling/mengunyahm’giling/mengunyah
IIID.IIID. Dua Perangkat DentisDua Perangkat Dentis
Gigi DesiduaGigi Desidua Mempunyai 2 Incisivus, 1 Canina dan 2 Mempunyai 2 Incisivus, 1 Canina dan 2
Molar tiap kwadranMolar tiap kwadran Gigi PermanenGigi Permanen
Mempunyai 2 Incisivus, 1 Canina dan 2 Mempunyai 2 Incisivus, 1 Canina dan 2 Premolar dan 3 Molar tiap kwadranPremolar dan 3 Molar tiap kwadran
IIIE.IIIE. Persyarafan DentisPersyarafan Dentis
Gigi MaxilarisGigi Maxilaris• Dipersyarafi o/ rami anterior, medius Dipersyarafi o/ rami anterior, medius
dan posterior n. maxilaris dan posterior n. maxilaris Gigi MandibularisGigi Mandibularis
• Dipersyarafi o/ ramus alveolaris inferior Dipersyarafi o/ ramus alveolaris inferior n. mandibularisn. mandibularis
IIIF.IIIF.Persyarafan Ginggiva Persyarafan Ginggiva (gusi)(gusi)
Permukaan luarPermukaan luar Ginggiva maxilarisGinggiva maxilaris
• N. alveolaris superior posterior, medius dan anterior N. alveolaris superior posterior, medius dan anterior • N. infraorbitalN. infraorbital
Ginggiva mandibularisGinggiva mandibularis• N. buccalis dan mentalis N. buccalis dan mentalis
Permukaan dalamPermukaan dalam Ginggiva maxilarisGinggiva maxilaris
• N. palatinus major dan nasopalatinusN. palatinus major dan nasopalatinus Ginggiva mandibularisGinggiva mandibularis
• N. lingualisN. lingualis
IV.IV. Glandula Salivatorius Glandula Salivatorius (1)(1)
• Glandula submandibularis– Diliputi o/ lapis pembungkus fascia cervicalis profunda– Tletak ant hypoglossus dan styloglossus (arah
medial), mylohyoid (lateral) nervus lingualis (atas) dan n. hypoglossus (bwh)
– Ductus (Wharton) bjalan ke dpn ant m mylohyoid, genioglossus dan hyoglossus
– Dipsyarafi o/ serabut scretomotoric parasimpatic dari n. facialis yg bjalan dlm corda tympani
IV.IV. Glandula Salivatorius Glandula Salivatorius (2)(2)
Glandula sublingualisGlandula sublingualis Tletak pd lantai mulut, ant membrana Tletak pd lantai mulut, ant membrana
mukosa (atas ) dan m. milohyoid (bwh)mukosa (atas ) dan m. milohyoid (bwh) Mengelilingi bag. terminal ductus Mengelilingi bag. terminal ductus
submandibularis submandibularis Dipsyarafi o/ serabut parasimpatik Dipsyarafi o/ serabut parasimpatik
pascaganglionik dari ganglion pascaganglionik dari ganglion submandibularis scr langsung atau submandibularis scr langsung atau melalui n. lingualismelalui n. lingualis
V.V. Nervus OtonomNervus Otonom
Ganglion SubmandibularisGanglion Submandibularis– Tletak pd m. hyoglossus, profunda dari milohyoidTletak pd m. hyoglossus, profunda dari milohyoid– Mrpk ganglion parasimpatik yg bergabung pd n. Mrpk ganglion parasimpatik yg bergabung pd n.
lingualis lingualis – Menerima serabut parasimpatik praganglionik Menerima serabut parasimpatik praganglionik
(scretomotoric) melalui corda tympani(scretomotoric) melalui corda tympani– Serabut pascaganglionik bergabung dg n. lingualis u/ Serabut pascaganglionik bergabung dg n. lingualis u/
mempsyarafi glandula salivatoriusmempsyarafi glandula salivatorius