7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
1/59
OBAT HIPOGLIKEMI ORALDAN INSULIN
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
2/59
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
3/59
3
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
4/59
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
5/59
BERAT BADAN IDEAL
Pria
Jika T > 152,4 cm, BBI = 50 + [ (T 152,4! " 0,#$ %
Jika T & 152,4 cm, BBI = 50 [ (152,4 T! " 0,#$ %
'ai)a
Jika T > 152,4 cm, BBI = 45,4 + [ (T 152,4! " 0,#$ %
Jika T & 152,4 cm, BBI = 45,4 [ (152,4 T! " 0,#$ %
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
6/59
PEN*EBAB REITENI INLIN
PADA D- TIPE 2
./i)a )r)ama a /ria) )ra6
(/)k a76!
Di) )ii 6mak 8a r8a9 kar/:9i8ra) ;ra rak /a8a
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
7/59
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
8/59
DIABETE -ELIT
a) km76a a6a a )im/6
7a8a :ra a 8i/a/ka
:69 kara a8aa 7ika)a ka8ar
6k:a 8ara9 aki/a) kkraa i6i
/aik a/:6) ma7 r6a)i
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
9/59
23 k@m2
k/iaaa )i8ak ak)i
)ra 7r)ama 8ari :ra )a 8a D-
riaa) m6a9irka /ai 8a BB 6a9ir /ai > 4 k,
a)a riaa) D- )ai:a6
9i7r)i(? 140@$0 mm!
k:6)r:6 DL C 35 m@8L 8a a)a )ri6iri8a ? 250 m@8L
m8ri)apolycyctic ovarial syndrome (PCOS)
a)a ka8aa k6ii 6ai a )rkai) 8a ri)i i6i a8aa riaa) ):6rai 6k:a a )ra (TT! a)a
6k:a 8ara9 7aa )ra (DPT! /6ma
mmi6iki riaa) 7aki) kar8i:ak6ar
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
10/59
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
11/59
EJALA DAN
TANDATANDA A'AL
;69a ;6aik G
Pra /ra)
/a8a 8a
raa 6ma9 Baak kci
Baak mim
Baak maka
;69a 6ai G
aa ara )7i @
km)a
aa76i9a)a
a)a6 @ /i6
aa rki ;7)i9a
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
12/59
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
13/59
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
14/59
DIAN.I D-
Bukan DM Belum pastiDM
DM
Kadar glukosadarah sewaktu(mg/dL)
P6amaa
& 100 100 1$$ ? 200
Dara9ka7i6r
& $0 $0 1$$ ? 200
Kadar glukosadarah puasa
(mg/dL)
P6amaa
& 100 100 125 ? 12H
Dara9ka7i6r
& $0 $0 $$ ? 100
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
15/59
KRITERIA PENGENDALIAN DM
Baik Sedang Buruk
Glukosa darah puasa(mg/dL)
#0 10$ 110 125 ? 12H
Glukosa darah 2 jam(mg/dL)
110 144 145 1$ ? 1#0
A! (") & H,5 H,5 # #
Kolesterol total (mg/dL) & 200 200 23$ ? 240
Kolesterol LDL (mg/dL) & 100 100 12$ ? 130
Kolesterol #DL (mg/dL) 45
$rigliserida (mg/dL) & 150 150 1$$ ? 200
%M$ (kg/m2) 1#,5 22,$ 23 25 25
$ekanan darah (mm#g) & 130@#0 130140@#0$0 > 140@$0
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
16/59
KLASIFIKASI ETIOLOGI DMTi7 1 D)rki 6 /)a,
mma mr k 8iii i6i a/:6)
A):im
I8i:7a)ik
Ti7 2 Brariai m6ai a )r)ama 8:mia ri)i i6i8ir)ai 8iii i6i r6a)i am7ai a )r)ama
8k kri i6i 8ir)ai ri)i i6iTi7 6ai Dk )ik i 6 /)a
Dk )ik kra i6i
Paki) k:kri 7akra
E8:kri:7a)i
;ara :/a) a)a Ka) kimia
Iki
/a/ im:6:i a ara
i8r:m )ik 6ai a /rkai)a 8a D-
Dia/) m6i) )ai:a6
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
17/59
DIABETES MELITUS
DM tipe 1
-8a9 )ra8i k):ai8:i P:/a)a 9ar 8a
i6i
Onsetak) Biaaa kr Biaaa 7a8a mr m8a Br9/a 8a LA
DR3 DR4 Di8a7a)ka Islet Cell Antibody
(ICA) Riaa) k6ara 8ia/) (+!
7a8a 10 M 30 50 M km/ar i8)ik
)rka
DM tipe 2
Ti8ak m8a9 )ra8ik):ai8:i
Ti8ak 9ar 8a i6i
Onset6am/a) mk a)a )i8ak mk Biaaa > 45 )a9 Tak /r9/a 8a LA Tak a8a Islet Cell Antibody
(ICA) Riaa) k6ara (+!
7a8a 30 M 100 M km/ar i8)ik
)rka
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
18/59
TUJUAN PENGELOLAAN DM
-9i6aka a6a
-ci7)aka 8a mm7r)a9aka raa 9a)
-m7r/aiki ka6i)a 9i87
-ca9 k:m76ikai ak) 8a kr:ik
-rai 6a 7rkm/aa k:m76ikai
a )6a9 a8a
-rai kma)ia -:/a)i 7aki) 7r)a, /i6a a8a
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
19/59
PENYULIT KRONIK DM
-ikr:ak6ar ia6(kr:ik!
R)ia ma)a (/)a!
-akr:ak6ar Ja) (k:r:r!
Pm/69 8ara9 kaki
(6ka kar m/9!
Pm/69 8ara9 :)ak ()r:k!
Nr:7a)i -ikr: 8a makr:ak6ar
R)a iki -ikr: 8a makr:ak6ar
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
20/59
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
21/59
PILAR UTAMA
PENGELOLAAN DM
Prcaaa maka
La)i9a amai
./a) /rk9aia) 9i7:6ikmi P69a
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
22/59
OBAT HIPOGLIKEMI ORAL
G&L&'GA' !AA K*A +K SAM,%'G
6:i6ra -ika)ka kri i6i Bra) /a8a aik,9i7:6ikmi
6ii8 -ika)ka kri i6i Bra) /a8a aik,9i7:6ikmi
Biai8 -ka 7r:8ki 6k:a 9a)i mam/a9 i)ii)a
)r9a8a7 i6i
Diar, 8i77ia,ai8:i 6ak)a)
P9am/a)6k:i8aA6a
-9am/a) a/:r7i 6k:a
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
23/59
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
24/59
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
25/59
-kaim ;ra
./a) A)iDia/)
A679a6c:i8a
I9i/i):r
-m7r6am/a)
7ra7a 6a
8i
Biai8 6:6ra
-6i)ii8
-rka7r:8ki 6a
8i 9a)i
-ika)ka
7r:8ki I6i
8i 7akra
T9iaK:6i8i8i:
-ika)ka
k:mi 6a
8i :):)
;a8ar 6a
a 6/i9 /aik
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
26/59
GULA DARAH TERLALU RENDAH
(HIPOGLIKEMI)
Br8/ar
Baak kria)
m)ar
Raa 6a7ar
Pi
6ia9
-a)a /rkaka ;a
;a8ara mr
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
27/59
PENYEBAB HIPOGLIKEMI
-aka kra 8ari a)ra a 8i))ka
Bra) /a8a )r
8a9 :6a9 raa
8a9 m6a9irka
m/9 8ari aki)
-aka :/a) a mm7ai ia) r7a
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
28/59
CARA MENGATASI HIPOGLIKEMI
-im mai @ 6a 7air am7ai a6aa6a
9i6a, 8i6a)ka 8a maka, /i6a 7aa
Br9)i mim :/a) 8ia/)
;:6)ai ra k 8:k)r @ )im 8ia/)
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
29/59
OBAT HIPOGLIKEMI ORAL
G&L&'GA' !AA ,MB%A'
6:i6ra 15 30 mi) /6m maka
6im7iri8 /6m @ aa) /6m maka
6ii8 /6m @ aa) /6m maka
Biai8 /6m @ 7a8a aa) @ 8a9 makakar/:9i8ra)
P9am/a) 6k:i8a
A6a
Brama a7a 7r)ama
TiaK:6i8i8i: Ti8ak )ra) 7a8a a8a6 maka
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
30/59
SULFONILUREA
Generik 'amaDagang
mg / ta- Dosis harian Lamakerja
+rekwensi/ hari
6i/k6ami8 Da:i6
Ra/)ic
2,5 5 2,5 15 12 24 1 2
6i7iKi8 -ii8ia/
6c:)r:6 OL
5 10
5 10
5 20
5 20
10 1H
12 1H
1 2
1
6ik6aKi8 Diamicr:
Diamicr: -R
6c:8"
#0
30
#0 320
30 120
10 20
24
1 2
1
6iki8: 6r:rm 30 30 120 H # 2 3
6im7iri8 Amar6
6a
Ama8ia/
1, 2, 3, 4
1, 2, 3, 4
1, 2, 3, 4
0,5 H
1 H
1 H
24
24
24
1
1
1
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
31/59
GLINID ; TIAZOLIDINDION
Generik 'ama
Dagang
mg / ta- Dosis
harian
Lama
kerja
+rekwensi
/ hari
6ii8
R7a6ii8 N::N:rm 0,5, 1, 2 1,5 H 3
Na)6ii8 )ar6i" 120 3H0 3
TiaK:6i8i8i:
R:i6i)aK: Aa8ia 4 4 # 24 1
Pi:6i)aK: Ac):
Dc6i
15, 30
15, 30
15 45
15 45
24
24
1
1
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
32/59
PENGHAMBAT GLUCOSIDASEALFA ; BIGUANID
rik NamaDaa
m @ )a/ D:i 9aria Lamakra
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
33/59
OBAT KOMBINASI TETAP
Generik 'amaDagang
mg / ta- Dosis harian Lamakerja
+rekwensi/ hari
-):rmi +6i/k6ami8
6c:ac 250 @ 1,25
500 @ 2,5
500 @ 5
T:)a66i/k6ami820 m @ 9ari
12 24 1 2
R:i6i)aK:+ -):rmi
Aa8am) 2 @ 500
4 @ 500
# @ 2000
(8:imakima6!
12 2
6im7iri8 +-):rmi
Amar6 - 1 @ 250
2 @ 500
2 @ 500
4 @ 1000
2
R:i6i)aK:+ 6im7iri8
Aa8ar6 4 @ 1
4 @ 2
4 @ 4
# @ 4
(8:imakima6!
24 1
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
34/59
CARA MINUM OBATPADA SAAT PUASA (1)
'AMA &BA$ $%DAK ,.ASA ,.ASA
SulonilureaG
6im7iri86i/k6ami8
6i7iKi8
6ik6aKi8
6iki8:
1 " 9ari
15 30mi)/6m ara7a
1 " 9ari
aa) /r/ka 7aaD:i :/a) mki 8ikrai
2 " 9ari
/6m ara7a
8a maka :r
2 " 9ari
aa) /r/ka 7aa
8a aa) maka a9r
Da 8:i 8ikrai
3 " 9ari
/6m maka 7ai
ia
ma6am
3 " 9ari
aa) /r/ka 7aa
aa) maka a9r
-a6am 9ari, )i8ak mim :/a)
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
35/59
CARA MINUM OBATPADA SAAT PUASA (2)
'AMA &BA$ $%DAK ,.ASA ,.ASA
Biguanid G
-):rmi
3 " 500 m 9ari
ra 8a9 maka 7ai,
ia, ma6am
2 " 9ari
1 )a/6) 8a9 a9r
2 )a/6) 8a9 /ka 7aa
2 " 500 m @ #50 m 9ari
ra 8a9 maka 7ai,ma6am
2 " 9ari
1 )a/6) 8a9 a9r
1 )a/6) 8a9 /ka 7aa
,engham-atglukosidasealaG
Acar/:
3 " 9ari
/rama a7a 7r)ama
7ai, ia, ma6am
2 " 9ari
/rama a7a 7r)ama
a9r, /ka 7aa
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
36/59
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
37/59
INSULIN
a) Ka) a)a 9:rm: a 8ik6arka
:69 6 /)a 8i 7akra
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
38/59
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
39/59
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
40/59
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
41/59
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
42/59
SEKRESI INSULIN
%nsulin -asal(aa) 7aa a)a /6m maka! ia6a9i6i a 8i7r6ka )k mca99i7r6ikmia 7aa aki/a) 6k::i 8a amca9 k):i a )i8ak )r8)ki
%nsulin prandial()6a9 maka! m6a9 i6ia 8i/)9ka )k mk:ri /a9a )rik 8a6am /)k ri ca8aa,
9ia )i8ak )ra8i 9i7r6ikmia 7:)7ra8ia6
%nsulin koreksi (supplement)ia6a9 i6ia 8i7r6ka aki/a) kaika k/)9a i6ia 8i/a/ka a8aa 7aki) a)a )r
S di % li A l k j , k k j L
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
43/59
Sediaan %nsulin Awal kerja
(menit)
,un0ak kerja
(menit)
Lamakerja
(jam)
%nsulin prandial
%nsulin kerja 0epat
R6ar (Ac)ra7i8, m6i R!
%nsulin analog1 kerja sangat 0epat
I6i 66ii (A7i8ra!
I6i a7ar) (N:: Ra7i8
!I6i 6i7r: (ma6:!
30 H0
5 15
5 155 15
30 $0
30 $0
30 $030 $0
3 5
3 5
3 53 5
%nsulin -asal
%nsulin kerja menengah
NP (I6a)ar8
, m6i N
!L)
2 4
3 4
4 10
4 12
10 1H
12 1#
%nsulin kerja panjang
I6i 6ari (La)!
6)ra6)
I6i 8)mir (Lmir!
2 4
H 10
2 4
Ti8ak a8a 7cak
# 10
Ti8ak a8a 7cak
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
44/59
INSULIN
Sediaan %nsulin Awal kerja(menit)
,un0ak kerja(menit)
Lama kerja(jam)
%nsulin 0ampuran
(kra c7a) 8a ma9!
0 M NP @ 30 M r6ar (-i")ar8Q m6i 0 @ 30!
0 M NP @ 30 M aa6: ra7i8
(N::-i" 30!
30 H0 8a6 10 1H
JENIS INSULIN (1)
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
45/59
JENIS INSULIN (1)
'AMA%'S.L%'
ALA$ !AA ,MB%A'
Ac)ra7i8
Pi6
N:: P 3 3 " 9ari
am /6m maka 7ai
am /6m maka ia
am /6m maka ma6am
Ac)ra7i8
N::6)
N::6) i8m
m6i
R Pi6
ma P i8m
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
46/59
JENIS INSULIN (2)
'AMA%'S.L%'
ALA$ !AA ,MB%A'
-i")ar8
Pi6
N::
P 3
2 " 9ari
am /6m maka 7ai
am /6m maka ma6am
-i")ar8
N::6)
N::6) i8m
m6i
30@0 Pi6
maP
i8m
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
47/59
JENIS INSULIN (3)
'AMA%'S.L%'
ALA$ !AA ,MB%A'
I6a)ar8
Pi6
N:: P 3 Biaaa 1 " 9ari
-a6am, am 2100
(/6m )i8r!
I6a)ar8
N::6)
N::6) i8m
m6i N
Pi6
ma P i8m
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
48/59
JENIS INSULIN (4)
NA-AINLIN
ALAT FARA PE-BERIAN
N::
Ra7i8
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
49/59
JENIS INSULIN (5)
NA-AINLIN
ALAT FARA PE-BERIAN
N::
-i"
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
50/59
JENIS INSULIN ()
NA-AINLIN
ALAT FARA PE-BERIAN
La) :6:
)ar
1 " 9ari
Biaaa 8i/rika ma6am 9ari
(9ar )7a) ak),
)i8ak /r9/a 8a maka!
Lmir
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
51/59
am/ar 4$1 Ek i6i cara ):ri)i 8i/k)ika 8a ariai rim i6i
P)ika 2" 9ari i6i kra c7a) ()a8ar, 6i7r:, a7ar)! 8a kra 8a (NP a)a 6)! i6i
P)ika 7ai 9ari i6i kra c7a) 8a i6i kra 8a 7)ika 7r77r i6i kra c7a) 8a
7)ika aa) )i8r 8a i6i kra 8a Bai 7ai 8a 9i7:6ikmia 8i 7ai 9ari mik)i7a)6a 9i7r6ikmia a)a /ai 7ai 8a 9i7r6ikmia 8i 7ai 9ari (r/:8 79:m:Q :ma7a)6a!
P)ika /6m )i8r i6i kra 78k 8a i6i kra 8a 7a8a ak) )i8r I6i 6ama (i6i6ari! /ia 8iaka 7a8a )m7a) kra i6i 8a
Iki /6m )i8r i6i kra c7a) 8a i6i kra 8a 7a8a aa) ara7a 8a ak) )i8r
I i6i F /rkiam/a
B= /raka) (ara7a!, = /8)im ack (makaa ria aa) )i8r!, L=6c9 (maka ia!, =77r, Ara97aa9, mkka ak) 7)ika i6i (30m) /6m maka! (8iam/i6 8ari 6i)ra)r 2$1!
CARA PAKAI INSULIN
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
52/59
CARA PAKAI INSULIN
SAAT PUASA (1)
'AMA%'S.L%'
$%DAK,.ASA
,.ASA
La)Lmir
I6a)ar8
m6i N
1 " 9ariPai 9ari 1 " 9ari:r, m6a /ka 7aa
D:i i6i 8iaika
1 " 9ari
-a6am 9ari
1 " 9ari
-a6am 9ari
D:i i6i 8iaika
CARA PAKAI INSULIN
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
53/59
CARA PAKAI INSULIN
SAAT PUASA (2)
'AMA %'S.L%' $%DAK ,.ASA ,.ASA
-i")ar8 30@0
m6i 30@0
N::mi" ma6: -i" 25
2 " 9ari
/6m ara7a
/6m maka ma6am
2 " 9ari
:r, m6a /ka 7aaD:i mki 8ikrai 1@3 a
/6m a9r
D:i mki 8ikrai 1@2 a
Da 7r)im/aa 8:k)r
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
54/59
KRISIS HIPERGLIKEMIA
Ketoasidosis Dia-etik)ra8i /i6a kkraa i6i a /ra))i8ak aa mim/6ka 9i7r6ikmia 8a89i8rai a /ra), )a7i a maki/a)ka
7r:8ki k): mika) r)a ai8:i
Status #iperglikemia #iperosmiolar)ra8i k)ika 8iii i6i a r6a)i()r9a8a7 k/)9a i6i! mim/6ka89i8rai 8a ak9ira m/a/kak:8ii 9i7r:m:6ari)a
KERACUNAN KETON
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
55/59
KERACUNAN KETON
(KETOASIDOSIS)
Lma aki) 7r) -a6 8a m)a9m)a9
Pi 6ia9 ;ram :):) Naa /r/a a):
Bingung ;a8ara mr Koma
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
56/59
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
57/59
OBAT YANG DAPAT MENURUNKANKADAR GLUKOSA DARAH
Ai:)ic:r)i Km (AFE! i9i/i):r
(+!
SA8rric /6:ckr (++!
Di:7rami8 (++! E)9a:6 (+++!
I6i (+++!
6:ami8 (+! 6:6ra (+++!
OBAT YANG DAPAT MENINGKATKAN
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
58/59
OBAT YANG DAPAT MENINGKATKANKADAR GLUKOSA DARAH
S2A:i) (++!
Fa6cim a)a:i) (+!
Far/amaK7i (+!
F:r)ic:)r:i8 (+++! Dir)ic (+++!
I:iaKi8 (+!
.ra6 c:)rac7)i (++!
P9):i (++! Praa)a)i (+!
Riam7ii (+!
7/23/2019 Edukasi Diabetes 3
59/59
TERIMAKASIH