Effectieve Professionele Ontwikkeling
EFFECTIEVE Professionele Ontwikkelingresulteert in aantoonbare, wenselijke en duurzame veranderingen bij leraren
Kennis Inzicht Vaardigheden Competenties Attitudes Opvattingen Gedrag
In de klaspraktijk Op schoolniveau
Aantoonbare veranderingen
Wat is er veranderd? Hoe weten we dat?
Wenselijke veranderingen
Gewenst door wie?
Leerkrachten? Directies? Andere actoren? Overheid?
Duurzame veranderingen?
Geïntegreerd in Verankerd in
schoolcultuur schoolorganisatie
Leraren = Schoolpersoneel Kritieke massa Norm – gangbare praktijk Implementatie
Effectieve PROFESSIONELE ONTWIKKELING
Professionele ontwikkeling is LLL voor leraren
LEREN LEREN
LEREN
NIET het vullen van lege vaten
NIET het overdragen van kennis
NIET gestandaardiseerd
NIET aan zelfde tempo
Actief proces van kennis- constructie & verwerving
Betekenis geven Op verscheidene
manieren en in verschillend tempo
In het “echte” leven leren mensen alleen wat relevant is
Niemand kan in jouw plaats leren
Niemand kan in jouw plaats leren
OnderwijzenOnderwijzen
Faciliteren van het leren Een krachtige leeromgeving creëren
WYTINWIL What you teach is NOT
what is learnt
WYTINWIL What you teach is NOT
what is learnt
Krachtige leeromgeving
Inhoud vh leren Conceptueel eerder dan feitelijk.
Leerproces Constructief onderzoekeerder dan passive
reproductie Leerklimaat
Veilighheid en experiment Leercomfort
Infrastructuur & materiaal
Implicaties voor het leren van Implicaties voor het leren van lerarenleraren
Leraren zijn expert leerders Leraren zijn expert leerders
……want leren is hun stielwant leren is hun stiel
Gemiddelde jaarlijkse Gemiddelde jaarlijkse leertijdleertijd
Gemiddeld aantal nascholingsuren per leraar/jaar= h
Gemiddeld aantal contact- en studeeruren per leerling/jaar = h
Potentieel aantal leeruren per leraar/jaar= h
Wie is eigenlijk de expert?
Wie is eigenlijk de expert?
Wat een tijdsverlies!!Wat een tijdsverlies!!
Implicaties voor het leren van Implicaties voor het leren van lerarenleraren
Leraren leren op de werkvloer “on the job”
Het is efficiënt qua tijdsgebruik Leraren leren volgens het reflectie – en –
actie model: deconstructie & reconstructie van hun praktijk en hun opvattingen
Leraren leren vanuit een reële bekommernis in a reële context
We moeten toch het wiel niet opnieuw uitvinden!
Implicaties voor het leren van Implicaties voor het leren van leraren (2)leraren (2)
Niemand kan leren in de plaats van de leraren
externe experten zijn slechts facilitatoren
Ook leraren hebben een krachtige leeromgeving nodig
Leraren leren en werken samen
Waarom samen Waarom samen werken & leren?werken & leren?
De vereiste competenties vind je niet verenigd in één persoon
De uitdagingen zijn te complex voor één eenzame leraar
Bestrijden van vervreemding Gedeelde betekenis creëren Systeemdenken: hoe draagt wat ik
doe bij tot een betekenisvol geheel?
« School improvement works best
when a clear and practical focus of development is linked to simultaneous work on the internal conditions within the school. »
D. Hopkins
Interne conditiesInterne condities (1)(1)
empowermentempowerment
Gedeeld leiderschap
Gedeeld leiderschap
Samenwerkings cultuur
Samenwerkings cultuur
Positieve onderlingeafhankelijkheid
Positieve onderlingeafhankelijkheid
verbondenheidverbondenheid respectrespect
Veilige omgeving
Veilige omgeving
vertrouwen
vertrouwen
Interne Condities Interne Condities (2)(2)Gedeelde
betekenis
Gedeelde betekenis
Systeem
denkenSysteem
denken
Geïntegreerde benadering
Geïntegreerde benadering
Structurele verankering
Structurele verankering
Muren slopen tussen klassen en vakken
Muren slopen tussen klassen en vakken
Duidelijke
communicatie
kanalen
Duidelijke
communicatie
kanalenDuidelijke procedures
Duidelijke procedures
Schoolbeleid
Schoolbeleid
Implicaties voor professionele ontwikkeling
Balans tussen individuele en institutionele behoeften
Geen doel maar middel Niet vrijblijvend Uiteindelijk doel is leren van leerlingen Leidt tot betere praktijk, die aantoonbaar,
wenselijk en duurzaam is. Deze betere praktijk is de norm in de school Professionele ontwikkeling voor allen, niet alleen
voor de happy few Implementatiestrategieën om de kritieke massa
erbij te betrekken. Er zijn geen short cuts Leraren leren en werken samen
Dimensies van Professionele Dimensies van Professionele Leergemeenschappen (Kruse, Louis & Leergemeenschappen (Kruse, Louis & Bryk)Bryk)
Kenmerken
Structurele voorwaarden
Human resources
Reflectieve dialoog Collectieve focus op leren v.
leerlingen Deprivatiseren vd praktijk Samenwerking Gedeelde waarden en normen
Ontmoetings- en discussietijd Fysieke nabijheid Onderlinge afhankelijkheid
leraren Empowerment van leraren &
autonomie van school Communicatiestructuren
Openheid t.o.v. verbetering Vertrouwen & respect Ondersteunend leiderschap Cognitieve basis
Activiteiten voor schooleigen Activiteiten voor schooleigen professionele ontwikkelingprofessionele ontwikkeling
Observeren van lessen van collega’s Geven en ontvangen van feedback aan/van
collega’s Elkaar coachen Samen met collega’s lessen plannen Aan actie-onderzoek doen Mentoren van beginnende leraren Werk van leerlingen evalueren samen met
collega’s Reflecteren samen met collega’s Een goede (externe) kritische vriend vinden
Als je dan toch een cursus Als je dan toch een cursus nodig hebt…nodig hebt…
Bermuda Driehoek Bermuda Driehoek
Top down vernieuwingen Ongerelateerde eenmalige activiteiten Voor geïnteresseerde individuen Lezingen door externe experts
Effectieve Professionele Ontwikkeling is team- en schoolgericht
Professionele ontwikkeling en schoolontwikkeling gaan hand in hand
Individuele behoeften & Institutionele behoeften
Effectieve Professionele Ontwikkeling is procesmatig
Gespreid in de tijd Kansen om uit te proberen Kansen tot rapportering, feedback &
reflectie Procesevaluatie
Effectieve Professionele Ontwikkeling is geworteld in reflectie
Professionele ontwikkeling is meer dan het trainen van vaardigheden
Praktijk geïnformeerd door theorie en vice versa
Effectieve Professionele Ontwikkeling is ervaringsgericht
Houdt rekening met en bouwt verder op de ervaring en de context van de deelnemers
Snijdt de concrete problemen aan die de deelnemers ervaren in hun beroepspraktijk
Tip: gebruik het ‘workshop model’, en laat de de deelnemers concreet ervaringsgericht leren.
Effectieve Professionele Ontwikkeling is gefocust
Specifieke doelstellingen en inhoud Zicht op de ‘gewenste’ toekomst Gefocust op aspecten van leren en
onderwijzen
Effectieve Professionele Ontwikkeling is coöperatief
Niet aan, maar met de deelnemers Gedeelde verantwoordelijkheid
tussen gebruiker en aanbieder Samenwerking tussen collega’s Groepswerk Heel veel leren vindt plaats buiten
de sessies
Effectieve Professionele Ontwikkeling is gedifferentieerd
Houdt rekening met verschillen in leerstijlen context behoeften mentale modellen
Effectieve Professionele Ontwikkeling behelst produceren en construeren
Kennis en vaardigheden worden niet doorgegeven maar verworven
Actief werken aan ‘product’ geeft motivatie Leren vindt plaats door het
productieproces Er zijn individuele verschillen in leerwinst
Hoeveel er geleerd wordt Wat er geleerd wordt
Geef lezingen een plaats in het geheel, maar ook niet meer dan dat.
Effectieve Professionele Ontwikkeling is gebaseerd op eigenaarschap
Betrokkenheid Het eigen leren in handen nemen Ontwikkelen én implementeren
Effectieve Professionele Ontwikkeling is geïntegreerd
Sluit aan bij bestaande kennis, vaardigheden en structuren
Helpt transferabele kennis en vaardigheden verwerven
Is ingebed in het schoolontwikkelingsplan en het nascholingsplan
Criteria voor Effectieve Professionele Ontwikkelingsprogramma’s
Team- en schoolgericht Procesmatig Geworteld in reflectie Ervaringsgericht Gefocust Coöperatief Gedifferentieerd Behelst produceren en construeren Gebaseerd op eigenaarschap Geïntegreerd
OpdrachtOpdracht
Ontwerp een professioneel ontwikkelingsprogramma voor uw school of scholengroep
Houd rekening met effectiviteitscriteria én met…
Doelstellingen Methodes Structuur vh
programma Timing Doelgroep(en) Evaluatie Verdeling van taken
en verantwoordelijkheden (intern/extern)