7/28/2019 fetullah glen tekilatnn krt dmanl 1
1/4
Fethullah Glen Tekilatnn Krt Dmanl-1
Dokunann yand bir heyula gibi toplumun karsna dikilen bu tekilat;
kimilerine gre bir cemaat, kimine gre bir tarikat olarak grlmektedir.
Bugn Trkiyede en fazla tartlan konularn banda Fetullah Glen ve onun kurduu
tekilat gelmektedir.Dokunann yand bir heyula gibi toplumun karsna dikilen bu
tekilat; kimilerine gre bir cemaat, kimine gre bir tarikat olarak grlmektedir.
Kimilerine gre de siyasal slamn lml hale getirilmi biimi olarak deerlendirmelere
tabi tutulmaktadr.
Gerekten bylemidir? Bu tartlmas ve cevaplanmas gereken bir soru niteliindedir. Bu
konu da Fethullah Glen ve tekilatn slamla bann kurulmas ne kadar doruolacaktr. Bu da tartlabilmelidir. nk kimi yazar ve aratrmaclar, hatta konu zerine
gr belirtme ihtiyacn duyan baz kiiler, yaptklar deerlendirmelerde Fethullah Glen
ve tekilatn slami inan kl olarak grmekte ve sonradan da bir sapma ierisine
girdii ynnde yorumlarda bulunabilmektedirler. Kendisi de daha nce bu tekilatn bir
ferdi olan polis efi Hanefi Avcnn Haliin Kysnda Yaayan Simonlar adl kitabnda,
Nedim ener ve Ahmet kn kitaplarnda bunu artran yorum ve deerlendirmelere
rastlamak mmkndr.
Elbette Hanefi Avc, Nedim ener, Ahmet k vb.leri yazm olduklar kitaplarla Fethullah
Glen ve tekilat hakknda kamuoyunun bilgilendirilmesi konusunda nemli bilgilersunmulardr. Zaten burada dikkat ekilen bu bilgilerden doruluu ve yanll deildir.
Zaten bu ahslarda kitaplarnda sunduklar bilgileri, ulatklar belgelere
dayandrmaktadrlar. Burada asl olarak bu bilgilerden daha ok, Fethullah Glen
rgtlenmesinin temellendirilmesi konusunda ierisine girilen yanlglardr.
Dikkat edilirse Fethullah Glen ve tekilatna ynelik bilgiler 1970lerle birlikte kurulan
Ik Evleri ile verilmeye balanr. Ardndan da Altn nesil diye adlandrdklar kuan
buralarda eitilmeye balanldna vurgu yaplr. Dn Cemaat,Bugn Devlet
belirlemesi yaplrken de, devlet brokrasisine szan brokratlarn buralardan yetienkadrolar olduuna dikkat ekilir. Ve bu ekilde 1970lerden itibaren adm, adm ilerleyen
7/28/2019 fetullah glen tekilatnn krt dmanl 1
2/4
Fethullah Glenin kurduu tekilatyla devlet brokrasisine szarak, devleti ele geirdii
kanatine ulalmaktadr.
Gerekten de bir devleti bu kadar kolay ele geirmek mmkn m dr? Yoksa Fethullah
Glen ve tekilat bu anlatlanlar daha farkl bir ey midir?
Eer iler o kadar Fethullah Glenin yapt gibi kolay oluyorsa, bugne kadar bizlere
babalarmzn, dedelerimizin okuyun, adam olun, sonra devlet ierisinde bir mevki tutar
grlerinizi hkim klrsnz ynnde yapm olduklar tavsiyeler sonu verirdi. yle
olmad; en ateli hak, toplumcu kesilenler devlet iktidar, brokrasi ierisinde yer
alanlar, brakalm bu grlerini hkim klmay; kendilerini iliklerine kadar devlet
sundular.
O nedenledir ki, Fethullah Glen ve Tekilatnn anlatld gibi devlet ierisinde etkili hale
geldii ve sonunda kendine yabanclat ynnde yaplan belirlemelerin ne mantki nede
bilimsel ynden ikna edici yan bulunmamaktadr.
Fethullah Glen ve tekilat anlatld gibi deilse yleyse nedir? Sorusuna verilecek olan
cevabn burada nem kazanmas sz konusu olmaktadr. Ancak bu soruya cevap
vermeden nce Dinler, slamiyet, Cemaat ve Tarikatlar zerine bir-ka hatrlatmada
bulunmak yararl olacaktr.
Dinler ortaya ktklarnda hi bir zaman devlet fideliinde yeermemilerdir. Genellikle
muhalif konumda bulunan, devletin/iktidarn dtalad, basklad, ezdii, smrd
toplumsal kesimlerin tepkisini, isyann dile getirmiler ve egemenlere/iktidar ellerinde
bulunduranlara kar mcadele ederek var olmulardr. Tek Tanrl brahim-i dinler iindebu geerlidir. Hz. brahimin Nemrutlara, Hz. Musann Firavunlara, Hz. sann Yahudi
tacirlerine ve Romaya kar duruu, Hz. Muhammedin Medine Tccarlarna ve
putperestlere kar sava vb. hep bu gerei anlatmaktadr. Tek tanrl Dinlerden hangisi
olursa olsun bunlardan birinin toplum ierisin de etkili olmaya balamasyla birlikte, ancak
o zaman egemenlerin/iktidarn da dine ilgisi artar; hatta onu resmi gr haline getirirler.
Tek tanrl brahimi dinlerin bana gelende bundan baka bir ey deildir. Cemaatlar
szlk karl olarak; gurup, takm, parti vb. tanmlamalara denk dse de, znde
dini/slam-i inan temelinde yaanan bir aradal anlatmaktadr. Burada Cemaat
mensuplarnn aralarndaki ilikide menfaat ve kardan ok; inan, karlksz verme,
adanma, dayanma, paylam vb. ne kmaktadr. Tarikatn anlam karl ise Yol dur.
Burada dini temelde, mistikte olsa temel espri hakikate ulamak iin Yolu paylamak
olmaktadr.
Fethullah Glen ve tekilatnn bu llere vurulduunda; ne dinle, ne cemaatle ne de
tarikatla bir ilikisinin olmad kendiliinden anlalacaktr.
Fethullah Glen Kimdir?
Fethullah Glen Erzurumda 1957 ylnda CIA o zamanki adyla Seferberlik Tetik Kurulu
olan zel Harp Dairesi yesi olan stemen Esat Keafolu tarafndan daha 16
7/28/2019 fetullah glen tekilatnn krt dmanl 1
3/4
yandayken ajan olarak Nurcular ierisine szdrlmtr. Yine o srete daha ok da
uluslararas alanda kurulmalarna balanan Komnizme Kar Mcadele
Derneklerinin Trkiyede kurulan ubelerinden olan Erzurumda rgtlenmesi ierisinde
faaliyetlerine devam etmitir.
Komnizme Kar Mcadele Dernekleri ise kinci Dnya Sava sonrasnda ABD BakanTruman tarafndan uygulamaya konan Komnizmi evreleme Stratejisi bir gerei olarak
ABD ile bamllk ilikisi ierisinde olan lkelerde kurulmaya balanlmtr. Fethullah
Glende Trkiyede kurulan bylesi bir dernein aktif yesidir.
Fethullah Glenin Ankaraya gelii, grevli olduu camilerde gzyalarn dkerek yapt
konumalar ve Ankara An Sinemasnda verdii konferanslar; 1970li yllara
rastlamaktadr. 1970li yllarda yine Komnizmi evreleme Stratejisinin bir versiyonu
olan Yeil Kuak Projesinin ABD Bakan Carter tarafndan uygulamaya konulduu yllar
olma zelliini tamaktadr. Fethullah Glenin Ankarada Ik Evlerini kurmas ve
Camilerde verdii Cuma Hutbeleri bylesi bir dneme rastlamaktadr.
1980li yllarda CIAnin Yakn ve Gney Asya Milli stihbarat efi grevini yrten
Graham FULLER ise yazm olduu Siyasal slamn Gelecei adl kitabnda yaanan bu
durumun bir tesadf olmadn ortaya koymaktadr.
Graham FULLER bahsi geen kitabnda aka Amerikann d politikasnn en nemli
hedeflerinden birinin znde slamc fakat ayn zamanda liberal bir slami reformu (ki,
daha sonra bunu da yeterli grmeyerek, ABD ve Bat yanls olmak anlamna gelen
Modernist slamclar demilerdir) tevik etmek, bu amala da Nurcularn-zellikleFethullah Glenin desteklenmesi gerektiini ne srmektedir. Ayrca ayn srete
Trkiyeli farkl siyasal evrelere de lml-slam esas almalar gerektii ynnde
tavsiyelerde de bulunmaktan geri kalmamaktadr.
Graham FULLERin Trkiye iin bylesi belirlemelerde bulunduu sre ayn zamanda
Fethullah Glenin Ik evlerinde kadrolarn eittii ve adm adm 12 Eyll 1980 Askeri
faist darbesinin rgtlendirilmeye balanld bir sre olma zelliini de tamaktadr.
Krt Halk nderi Abdullah CALAN, 12 Eyll 1980 Askeri Faist darbesi iin kinci
Cumhuriyet belirlemesini yapmaktadr. Krt Halk nderinin yapm olduu bu belirlemedoru olduu kadar bir gerei de ortaya koymaktadr.
1920li yllarda Cumhuriyetin ilk kurulduu yllarda var olan koullar almaya balamtr.
O nedenle de eski Paradigma ile deien artlarn sorunlarna zm olunamayaca gibi,
oluan yeni koullarn ihtiyalarna da yant olmak mmkn deildir. Graham FULLERin
Trkiyeli baz siyasetilere lml-slam- esas aln tavsiyesinin altnda bu gereklik
yatmaktadr. Bunun salanmas iin de siyasal iktidarn, ortamn buna gre hazrlanmas
gerekmektedir. 12 Eyll 1980 darbesinin bir sebebi de, dier nedenlerle birlikte bu
gerekliktir. Krt Halk nderi Abdullah CALANda bu gerei grm ve Trkiyede 12
Eyllle birlikte yaanmaya balayan sreci kinci Cumhuriyet olarak nitelendirmitir.
7/28/2019 fetullah glen tekilatnn krt dmanl 1
4/4
Fethullah Glen ve tekilatnn iyice palazlanmas da daha ok 12 Eyllle birlikte balayan
srece denk dmektedir. 12 Eyll askeri darbesini gerekletiren Cunta eflerinin Laik,
yurtsever olduklarn hibir kimse iddia edemez. NATOcu ve pragmatiktirler. karlar ve
iktidarlar iin yapmayacaklar hi bir ey yoktur. Bu ereve de dini kullanmaktan ve
lkeyi satmaktan da geri kalmayacaklar aktr. Cunta efi Kenan Evrenin Kuran-Kerimden Sureler okuyarak konumalarna balamas, uaklardan Kuran Sureleri ile
balayan bildirilerin datlmas, Alevi kylerine camilerin yaplmas ve din bilgisi dersinin
okullarda zorunlu hale getirilmesi, Camilerin ve mam Hatip Okullarnn saysnn hzla
artmas, tarikatlarn hzla yaylmas, Amerikan-Suudi ortaklln ifade eden sermayenin
Trkiyede faal bir duruma gemesi vb. hep bu dnemde yaanmtr.
Fethullah Glen ise bu srete 12 Eyll askeri faist cuntasnn yaratt bylesi
koullarda konumlann srdrmtr. Bugn AKP kadrolar diye adlandrlan kiiler de
bu dnemin devlet fideliinde yetimilerdir.
Bu ekilde Trkiyede 12 Eyllle balayan kinci Cumhuriyetle birlikte paradigma ve
siyasal yaplanma deiime uramaya balamtr. O zamana kadar ne karlan Trk-
Turanc Milliyetiliinin yerini Trk-slam Sentezi olarak adlandrlan Trk Milliyetilii
alm, brokratik devlet ekillenii; kreselleen sermayenin deien koullara gre
Trkiyedeki karlarna daha uygun hale getirilmeye balanlmtr. Bylece TC devleti 12
Eylln cunta efleri tarafndan yeniden restore edilme srecine ekilmitir. Fethullah
Glen ve tekilat tam da yaanan bu deiim srecinin ierisinde kendilerine biilen rol
erevesinde hareket etmilerdir. Aslnda 12 Eyll Fethullah Glen ve tekilatnn geliip-
serpilmesi tm imknlar sunmutur. Tabi ki burada sormak ve cevabn da bulmakgerekmektedir.
Cemal erik