HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ
AVRUPA BİRLİĞİ BİRİMİ
SAYILARLA ERASMUS
RAPORU
İÇİNDEKİLER
I. TÜRKİYE’DE VE HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ’NDE ERASMUS PROGRAMI
1.1.Durum Analizi ve Performans Göstergeleri
1.1.a. Erasmus İkili Anlaşmaları
1.1.b. Türkiye ve Hacettepe Üniversitesi’nde Erasmus Öğrenci
Hareketliliği
1.1.c. Türkiye ve Hacettepe Üniversitesi’nde Erasmus
Personel Hareketliliği
II. HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ’NDE ERASMUS PROGRAMINI GELİŞTİRME
ÖNERİLERİ
I. TÜRKİYE’DE VE HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ’NDE ERASMUS PROGRAMI
Avrupa Birliği (AB) Eğitim ve Gençlik Programları, 2004-2005 Akademik
yılından itibaren Türkiye’de uygulanmaktadır. Hacettepe Üniversitesi (HÜ),
Mayıs-2004 tarihinden itibaren katıldığı AB Eğitim ve Gençlik Programları olan
Socrates-Leonardo da Vinci ve Gençlik programlarının yerine geçmiş olan
Avrupa Birliği Hayatboyu Öğrenme Programı ile 2007-2013 döneminde de etkin
biçimde faaliyetlerini sürdürmektedir. Hayatboyu Öğrenme Programı, önceki
dönem programlarının geliştirilmesiyle oluşmuş bir programdır. HÜ’nde yeni
dönem çalışmaları Şubat 2007’de yapılan “Erasmus Üniversite Beyannamesi” ile
“Genişletilmiş Avrupa Üniversite Beyannamesi” başvurusunun kabul edilmesiyle
başlamıştır. Program, 2014-2020 yılında bazı değişiklikler ile “Erasmus for All”
adı ile devam edecektir.
1.1. Durum Analizi ve Performans Göstergeleri
Üniversiteler, programın ülkemizdeki resmi yürütücüsü olan Türk Ulusal Ajansı
(AB Bakanlığı / AB Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı) tarafından
belirlenen kurallar ve performans kriterlerine bağlı olarak programa
katılmaktadırlar. Türk Ulusal Ajansı (UA), Erasmus Hareketliliğinin Bologna ve
ülke hedeflerine uygunluğunun sağlanması ve takip edilebilmesi için çeşitli
göstergeler kullanmaktadır. Bu göstergelerden ilki, toplam hareketlilik
sayılarıdır ve bu raporun ilk kısmında detaylı olarak incelenmektedir. Ek olarak,
üniversite performans kriteri olarak kullanılan göstergeler Türkiye’de Erasmus
Programından faydalanan öğrenci sayısının toplam öğrenci sayısına ve mezun
sayısına oranıdır. Bu göstergeler Türkiye’nin de paylaştığı Bologna Süreci’nin
“2020 yılına kadar yüksek öğretimdeki mezunların %20’si hareketlilikten
faydalanmış olmalıdır” hedefinin ölçülebilmesine ışık tutmaktadır. HÜ’nin
Erasmus hareketlilik hedeflerinin, Ulusal Ajans’ın ülke hedefleri ve performans
kriterleri ile uyumlu olması beklenmektedir. Böylece, üniversitenin tüm
birimlerinin ulusal hedeflere katkıları takip edilebilir ve ölçülebilir olacaktır.
Ulusal Ajans’ın raporlarına göre Türkiye’deki mevcut öğrenci sayısı dikkate
alındığında Bologna Hedeflerine ulaşılabilmesi için yaklaşık 80.000 öğrencinin
her yıl hareketlilikten faydalanması gerekmektedir. 2010-2011 verilerine göre
yaklaşık 10.000 öğrenci hareketlilikten faydalanmakta ve yaklaşık 18.000 kişi
talepte bulunmaktadır. Şekil 1’de görülen Bologna 2020 hedeflerine
ulaşılabilmesi için Türkiye’deki lise mezunlarının %40’nın üniversiteye
yerleştirilmeleri gerekmektedir.
Şekil 1. Erasmus Program Ülkelerinde Lise Mezunlarının Üniversiteye Yerleştirilme Oranları
47,3
40,9
22,6
18,1
18,6
19,8
22,1
23,5
23,5
25,7
27,7
28,4
29,8
32,3
33,6
34,8
35,3
40,0
40,6
41,4
43,0
43,5
43,8
44,4
45,1
45,7
45,8
46,1
47,0
49,9
37,3
32,6
8,9
7,4
11,6
13,7
10,6
11,3
15,9
14,8
19,5
25,4
25,7
18,6
22,4
18,5
12,5
30,8
29,2
26,5
29,0
27,4
42,6
35,2
31,1
40,3
31,8
21,2
32,1
27,5
15.5
20,4
(: )
16.2
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
Norway
Turkey
Iceland
Croat ia
Romania
M alta
Italy
Czech Republic
Slovakia
Portugal
Austria
Hungary
Bulgaria
Greece
Germany
Latvia
EU 27
Slovenia
Poland
Estonia
Spain
Netherlands
United Kingdom
France
Lithuania
Belgium
Cyprus
Finland
Sweden
Luxembourg
Denmark
Ireland
(%)
2000
2010
Benchm
ark
2020
Bu hedeflere ulaşılması konusunda öğrenci sayılarının incelendiği ulusal veriler
Şekil 2’de görülmektedir. 2010-2011 Akademik yılı HÜ’nin Erasmus Öğrenci
Sayısının Toplam Öğrenci Sayısı’na oranı yaklaşık %0,96’dır (Şekil 2). Bu
raporda incelenen tüm ulusal Erasmus Hareketlilik verileri Ulusal Ajans
tarafıdan, üniversiteler için en son raporlama yılı olan 2010-2011 Akademik
yılına göre düzenlenmiştir. . Ulusal Ajans güncel verileri 2010-2011 Akademik
yılına ait olduğundan geçerli bir karşılaştırma yapılabilmesi için HÜ’ne ait ilgili
yılın verileri kullanılmıştır.
Şekil 2. Türkiye’deki Üniversitelerin Erasmus Öğrenci Sayılarının, Üniversitenin Toplam Öğrenci Sayılarına Oranı (2010/2011)*
* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)
Şekil 3 incelendiği zaman Erasmus öğrencisi sayısının mezun sayısına oranı
sıralamasında HÜ, Türkiye’de 22. sırada yer aldığı görülmektedir. HÜ’nin Türkiye
Bologna Hedeflerine ulaşılabilmesi için ülke katkısını arttırması gerekmektedir.
Bu oranın artması daha fazla öğrencinin öğrenim hayatları sürecinde Erasmus
programından faydalanmaları ile mümkün olacaktır.
Erasmus Programı AB Komisyonu ve Türk Hükümeti tarafından sağlanan hibeler
ile yürütülmektedir. HÜ, her yıl yaklaşık 1000 Erasmus öğrenci başvurusu
almaktadır. Üniversitenin başvuran tüm öğrencileri gönderebilecek Erasmus İkili
Anlaşmaları olmasında rağmen Erasmus hibelerinin, programa katılan
Türkiye’deki tüm üniversitelere dağılmasından dolayı HÜ’ne yaklaşık 400
öğrenci gönderebilecek kadar hibe tahsis edilmektedir. Hareketliliğin arttırılması
için hibe miktarlarının arttırılması gerekmektedir. Türk Ulusal Ajansı hibelerin
arttırılması için AB Bakanlığı nezdinde çalışmalar yürütmektedir. 2012-2013
Akademik yılı itibariyle üniversitelere sağlanan hareketlilik hibelerinde artış
beklenmektedir.
Şekil 3. Türkiye’deki Üniversitelerin Erasmus Öğrenci Sayılarının, Üniversitenin Mezun
Sayılarına Oranı (2010/2011)*
* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)
Şekil 4’de Türk üniversitelerinin 2010-2011 Akademik yılında kullandıkları
Erasmus bütçeleri incelenebilir. HÜ, Türk üniversiteleri içerisinde 1.000.000
Euro’dan fazla hibe kullanarak 7. sırada yer almaktadır. Hibenin yaklaşık %95
oranındaki kısmı, öğrenci hareketliliği kapsamında Erasmus programından
faydalanan öğrencilere ödenmektedir. Üniversiteler tarafından yapılan ödemeler
detaylı olarak her yıl Ulusal Ajans’a raporlanmaktadır. Ulusal Ajans tarafından
tahsis edilen hibelerin kontrol ve denetimleri yapılmakla beraber, Erasmus
sürecinin kurumlardaki işleyişi (şeffaflık, belgeler, tanınırlık vb.) de yakından
izlenmektedir.
Erasmus bütçelerinin verimli kullanılması Ulusal Ajans’ın üniversiteleri
değerlendirmek için kullandığı bir diğer performans kriteridir. Arzu edilen
üniversitelerin bütçeleme planlarını en fazla %5 hata payı ile gerçekçi yapmaları
ve ülke olarak hibenin tamamının verimli kullanılmasıdır. HÜ, Ulusal Ajans
tarafından tahsis edilen 2010-2011 Akademik yılı Erasmus bütçesinin
yaklaşık %95,3’nü kullanarak iyi bir performans sergilemiştir (Şekil 5).
Şekil 4. Türkiye’deki Üniversitelerin Kullandıkları Erasmus Bütçeleri (2010/2011)*
* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)
Şekil 5. Türkiye Erasmus Hibelerinin Üniversitelere Göre Kullanım Oranları (2010/2011)*
* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)
Erasmus Programı’na katılım, her yıl artan bir ivme ve yeni üniversitelerin
programa dahil olması ile artış göstermektedir. Ülkemizden, 2011-2012
Akademik yılında yaklaşık 10.000 öğrenci ve 2.100 personel programdan
faydalanarak Avrupa’daki bir kuruma gitmişlerdir. Tablo 1’de de görüleceği
üzere, programa katılım HÜ düzeyinde de artarak devam etmektedir.
Üniversitelerin, stratejik planlarını yaparken bu artış oranlarını dikkate alarak
ofis yapılarını güçlendirmeleri Ulusal Ajans tarafından gelen ve giden öğrencilere
ve personele kaliteli hizmet verilmesi için tavsiye edilmektedir.
Tablo 1. Hacettepe Üniversitesi Toplam Erasmus Hareketlilik Sayıları
*2007-2008 Akademik yılında programın değişmesiyle giden öğrenciler öğrenim görme ve staj, giden personel ders verme ve eğitim alma toplamı olarak tabloda verilmektedir.
Programın kalite göstergeleri incelendiğinde; gelen ve giden öğrenci, personel
sayısının oranının dengeli olması, bütçenin verimli kullanılması Ulusal Ajans
Akademik Yıl Giden Öğrenci Sayısı
Gelen Öğrenci Sayısı
Giden Personel Sayısı
Gelen Personel Sayısı
2004-2005 34 4 12 4
2005-2006 129 20 39 20
2006-2007 196 39 54 21
2007-2008* 306 58 33 39
2008-2009* 308 102 42 26
2009-2010* 346 100 23 25
2010-2011* 346 106 32 18
2011-2012* 388 129 36 20
TOPLAM 2.053 558 271 173
tarafından hibe dağıtım kriterleri olarak görülmektedir. Ayrıca kaliteli değişimin
gerçekleştirilebilmesi için üniversiteler tarafından değişim sürecinde yürütülen
çalışmaların Bologna Hedefleri ile uyumlu olmaları, Ulusal Ajans tarafından
incelenen ve uygulamada önem verilmesi gereken noktalar olarak
vurgulanmakta ve denetlenmektedir. Programda ulaşılması beklenen ülke
hedefleri Bologna Hedefleri ile paralellik göstermekte, üniversitelerin giden
Erasmus öğrenci sayılarının toplam öğrenci ve toplam mezunlara oranı Ulusal
Ajans tarafından izlenmektedir.
2010-2011 Akademik yılında, HÜ’nin toplam giden öğrenci ve personel
hareketlilik ülke sıralaması 378 hareketlilik ile 7. dir (Şekil 6).
Şekil 6. Türkiye Eramus Programı Toplam Hareketliliğinin Üniversitelere Göre Dağılımı (2010/2011)*
* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)
Ülkelere göre gelen ve giden öğrenci dağılımı tüm Türkiye için homojen bir yapı
göstermemektedir (Şekil 7). Ülkelerin tarihsel bağları, ekonomik uygunlukları,
uluslararası boyutta işbirlikleri gibi birçok faktör bu dağılımın yapısını
şekillendirmektedir.
Şekil 7. Türkiye Gelen ve Giden Öğrencilerin Ülkelere Göre Dağılımı
(2010/2011)*
* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)
Şekil 8 incelendiğinde, ülkelere göre giden ve gelen öğrenci dağılımı HÜ için de
benzerlik göstermektedir. Bölümlerin ders programlarının uygunluğu, varolan
akademik işbirliklerinin Erasmus Programına aktarılması gibi nedenler ortaya
çıkan farklılıkların açıklaması olabilir.
Şekil 8. Hacettepe Üniversitesi’nin Gelen ve Giden Öğrencilerin Ülkelere Göre Dağılımı (2010/2011)
99
28 28 2716 16 15 14 14 12 10 10 8 7 3 2 1 1 1 0
28
8
23
513
0 0 3 3 2 4 2 2
16
2 0 0 3 10
20
40
60
80
100
120
Giden Gelen
1.1.a. Erasmus İkili Anlaşmaları
Türk üniversiteleri, program kuralları gereği 27 AB üyesi ülkedeki üniversiteler
ile değişim gerçekleştirebilmektedirler. HÜ, 2010-2011 Akademik yılında toplam
20 üye ülke ile değişim gerçekleştirmiştir. Erasmus hareketliliğinin
uygulanabilmesi için üniversitelerin bölümler/anabilim dalları düzeyinde
Erasmus İkili Anlaşmaları yapmaları gerekmektedir.
HÜ’nin 2012 yılı için mevcut Erasmus İkili Anlaşma sayısı 488’dir. Bu anlaşmalar
çerçevesinde öğrenci ve personel hareketliliği gerçekleştirilmektedir. HÜ’nin
toplam 305 Avrupalı üniversite ve 25 farklı ülke ile Erasmus İkili Anlaşması
bulunmaktadır (Şekil 9). Bu ülkelerden İsviçre, AB üyesi olmamakla beraber özel
koşullar ile değişime katılmaktadır.
Şekil 9. Hacettepe Üniversitesi’nin Erasmus İkili Anlaşmalarının Ülkelere Göre Dağılımı (2012/2013)
HÜ’nin anlaşması olmayan program ülkeleri:
Malta
Kıbrıs Rum Kesimi
Lüksemburg’dur.
Bu ülkeler ile; bölüm programlarının uyuşmaması, nitelikli değişimin
gerçekleşmemesi, ülkesel konjüktürler gibi durumlar anlaşma olmaması veya
yenilenmemesinin nedenleri olabilir.
Anlaşmaların, HÜ içindeki dağılımının incelenmesi, değişimin sayısının
arttırılması için ilk adım olarak kabul edilebilir. Şekil 10 a/b/c incelendiğinde
bölümlerin/ ABD’nın 2012-2013 Akademik yılında öğrenci göndermek için
kullandıkları aktif ve belirtilen akademik yılda kullanmadıkları pasif
anlaşmalarının sayıları incelenebilir.
Şekil 10a. Hacettepe Üniversitesi’nin Erasmus İkili Anlaşmalarının Bölümlere/Anabilim Dallarına Göre Dağılımı (2012/2013)
Şekil 10b. Hacettepe Üniversitesi’nin Erasmus İkili Anlaşmalarının Bölümlere/Anabilim Dallarına Göre Dağılımı (2012-2013)
3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 2 2 2 2 2 2 23
26
02 3 2
0 03 4
0
4
9
0 1 24 4
0
5
10
15
20
25
30
Aktif Pasif
Şekil 10c. Hacettepe Üniversitesi’nin Erasmus İkili Anlaşmalarının Bölümlere/Anabilim Dallarına Göre Dağılımı (2012/2013)
Değişim sayılarının arttırılması hedefinde aktif olmayan anlaşmaların da
kullanılmasının sağlanması gerekmektedir (Şekil 11). Aynı zamanda kaliteli
değişimin anahtarı olarak kullanılmaması düşünülen anlaşmalar var ise ilgili
bölümlerin bu anlaşmalarını yenilememeleri yerinde olacaktır.
Şekil 11. Hacettepe Üniversitesi’nin Aktif Anlaşması Olmayan Bölümlerinin Dağılımı (2012/2013)*
8
7
6 6 6
5
4
3 3
2 21 1 1
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Aktif
Pasif
Anlaşması olmayan bölümlerin ise, hem hareketliliğin tüm üniversitede
yaygınlaştırılabilmesi hem de hareketlilik sayılarının arttırılabilmesi açısından
anlaşma yapmalarının teşvik edilmesi gerekmektedir.
Hacettepe Üniversitesi 2012-2013 Akademik yılı Erasmus İkili Anlaşması Olmayan Akademik Birimler:
ENSTİTÜLER
Halk Sağlığı Enstitüsü
Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Nüfus Etütleri Enstitüsü
Nükleer Bilimler Enstitüsü
Nörolojik Bilimler ve Psikiyatri
Enstitüsü
Çocuk Sağlığı Enstitüsü
Güzel Sanatlar Enstitüsü
Kanser Enstitüsü
Eğitim Bilimleri Enstitüsü
FAKÜLTELER
Edebiyat Fakültesi
Çağdaş Türk Lehçeleri Bölümü (Yeni
Bölüm)
Eğitim Fakültesi
İlköğretim Bölümü
Mühendislik Fakültesi
Geomatik Mühendisliği (Yeni Bölüm)
Nükleer Enerji Mühendisliği
Sağlık Bilimleri Fakültesi
Ergoterapi Bölümü
Odyoloji Bölümü
YÜKSEKOKULLAR
Mesleki Teknoloji Yüksekokulu
MESLEK YÜKSEKOKULLARI
Bala Meslek Yüksekokulu
Polatlı Teknik Bilimler Meslek
Yüksekokulu
Hacettepe Meslek Yüksekokulu
Polatlı Sağlık Hizmetleri Meslek
Yüksekokulu
5 Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu
6 Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu
1.1.b. Türkiye ve Hacettepe Üniversitesi’nde Erasmus Öğrenci Hareketliliği
Erasmus öğrenci hareketliliği öğrenim görme ve staj olarak iki ayrı faaliyet
kapsamında yürütülmektedir. Bologna Hedefleri doğrultusunda giden öğrenci
sayılarının arttırılması için HÜ’nin bölümlerinin üniversiteye ve dolayısıyla ülke
verilerine katkıları incelenmelidir. Tam akademik tanınırlılığın sağlanması,
yurtdışı yaşamının gençlerin sosyal ve kültürel yaşamlarına katkısının
anlatılması, ve staj hareketliliğinin uluslararası sanayi işbirliği ile desteklenmesi
gibi her iki faaliyet için giden öğrenci sayılarının arttırılması konusunda
önlemler alınabilir.
Şekil 12 incelendiğinde HÜ’nin 2010-2011 Akademik yılı öğrenim görme
hareketliliğinde ulusal verilere katkısında 8. sırada olduğu görülmektedir.
Şekil 12. Türkiye’den Erasmus Öğrenim Görme Hareketliliğine Giden Öğrencilerin Üniversitelere Göre Dağılımı (2010/2011)*
* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)
HÜ’nin verilerini oluşturan bölümlerin hareketlilik detayları Şekil 13a/b de
görülebilir.
Şekil 13a. Hacettepe Üniversitesi’nden Erasmus Öğrenim Görme Hareketliliğine Giden Öğrencilerin Bölümlere Göre Dağılımı (2010/2011)
Şekil 13b. Hacettepe Üniversitesi’nden Erasmus Öğrenim Görme Hareketliliğine Giden Öğrencilerin Bölümlere Göre Dağılımı (2010/2011)
2010-2011 Akademik yılında HÜ, yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin hareketliliğe katılımları Şekil 14’de incelenebilir. Genel dağılım göz önüne alındığında enstitülerin Erasmus hareketliliğine katılımının sınırlı olduğu ileri sürülebilir. Sosyal Bilimler Enstitüsü en fazla hareketliliğe katılan enstitüdür.
Şekil 14. Hacettepe Üniversitesi’nden Öğrenim Görme Hareketliliğine Giden Erasmus Öğrencilerinin Düzeylerine Göre Dağılımı (2010/2011)
Şekil 15 incelendiği zaman 2010-2011 Akademik yılında öğrencilerin
yaklaşık %80’ninin bir dönem Erasmus öğrencisi olmayı tercih ettikleri
söylenebilir. Öğrenci hareketliliğinin arttırılması hedefinde daha fazla sayıda
öğrencinin hareketlilige katılması planlanmalı ve çeşitli uygulamalar ile bu
katılım teşvik edilmelidir.
Şekil 15. Hacettepe Üniversitesi’nden Öğrenim Görme Hareketliliğine Giden Erasmus Öğrencilerinin Erasmus Sürelerine Göre Dağılımı (2010/2011)
Öğrenci hareketliliğinin bir diğer faaliyeti olan staj hareketliliği Türkiye verileri
incelendiğinde HÜ, 7. sırada yer almaktadır. Staj faaliyetinin arttırılması için
üniversite sanayide uluslararası işbirliğinin arttırılması ve öğrencilerin seçmeli
veya zorunlu staj yapmalarının teşviki önem taşımaktadır.
Şekil 16. Türkiye’den Erasmus Staj Hareketliliğine Giden Öğrencilerin Üniversitelere Göre Dağılımı (2010/2011)*
* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)
HÜ, bölümlerinin staj hareketliliği dağılımları Şekil 17’de incelenebilir. Zorunlu
staj faaliyeti bulunan bölümlerin hareketliliğe katkılarının daha fazla olduğu
görülmektedir. Aynı zamanda önlisans programının hem kısa hem de mesleki
eğitim ağırlığının olması nedeniyle, meslek yüksek okulu öğrencilerinin öğrenim
hareketliliği yerine staj faaliyetlerine katılmalarını sağlamaktadır.
Şekil 17. Hacettepe Üniversitesi Erasmus Staj Hareketliliğine Giden Öğrencilerin Bölümlere Göre
Dağılımı(2010/2011)
5 5 5 5
4
1 1 1 1 1 1 1 1 1
0
1
2
3
4
5
6
Ulusal Ajans performans kriterlerinden bir tanesi olan gelen/giden öğrenci
dengesi incelenmesi gereken bir diğer veri grubudur. Şekil 18 ve Şekil 19’da
öğrenim görme ve staj kapsamında ülkelerin gönderdiği öğrencilerin detayları
bulunmaktadır. Bu veriler HÜ’ne gelen öğrenci verileri ile karşılaştırıldığında
(Şekil 20) benzerlik göstermekle beraber, kültürel ve tarihsel yakınlık,
bölümlerin derslerinin uyumlu olması, akademisyenlerin işbirlikleri gibi
nedenlerden dolayı bazı farklılıklar olabilmektedir.
Şekil 18. Ülkelerin Gönderdiği Erasmus Öğrenim Hareketliliği Öğrenci Sayıları (2010/2011)*
* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)
Şekil 19. Ülkelerin Gönderdiği Erasmus Staj Hareketliliği Öğrenci Sayıları (2010/2011)*
Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)
Şekil 20. Hacettepe Üniversitesi’ne Gelen Erasmus (Öğrenim Görme ve Staj) Öğrencilerinin Ülkelere Göre Dağılımı (2010/2011)
*Gelen öğrencilerin staj yaparken ders almalarından ve kurumlarının detaylı bilgi vermemelerinden dolayı HÜ verileri öğrenim görme ve staj olarak toplamı olarak verilmiştir.
Gelen öğrencilerin bölümlere göre dağılımı incelendiğinde sosyal bilimler
alanının diğer alanlara göre daha aktif değişime katıldığı görülmektedir (Şekil
21).
Şekil 21. Hacettepe Üniversitesi’ne Gelen Erasmus (Öğrenim Görme ve Staj) Öğrencilerinin Bölümlere Göre Dağılımı (2010/2011)*
11 11
9 9
7
5 54 4
3 3 3 32 2 2 2 2 2 2
0
2
4
6
8
10
12
*Gelen öğrencilerin staj yaparken ders almalarından ve kurumlarının detaylı bilgi vermemelerinden dolayı HÜ verileri öğrenim görme ve staj olarak toplamı olarak verilmiştir.
1.1.c. Türkiye ve Hacettepe Üniversitesi’nde Erasmus Personel Hareketliliği
Erasmus personel hareketliliği, ders verme ve eğitim alma olmak üzere iki faaliyetten oluşmaktadır. HÜ, giden akademik personel Türkiye sıralamasında 17.’dir (Şekil 22). HÜ’nde hareketlilik başvuru sayıları fazla olmakla beraber Ulusal Ajans’tan sağlanan bütçe kısıtlaması nedeniyle az sayıda akademik personelin hareketliliği desteklenebilmiştir.
Şekil 22. Türkiye’ye Giden Erasmus Personel Ders Verme Hareketliliğinin Üniversitelere Göre Dağılımı (2010/2011)*
* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)
Şekil 23 incelendiğinde yabancı dil eğitimi veren bölümlerin bu hareketliliğe diğerlerine göre daha aktif katıldığı ileri sürülebilir. HÜ’nde gelen ve giden personel dengesi sağlanmıştır (Tablo1).
Şekil 23. Hacettepe Üniversitesi Erasmus Ders Verme Hareketliliğine Giden Personelin Bölümlere Göre Dağılımı (2010/2011)
6
5
2
1 1 1 1 1 1 1 1 1
0
1
2
3
4
5
6
7
2010-2011
Bir diğer personel hareketliliği olan eğitim alma faaliyetinde Türkiye’de HÜ 13. sırada yeralmaktadır. HÜ’nde hareketlilik başvuru sayıları fazla olmakla beraber Ulusal Ajans’tan sağlanan bütçe kısıtlaması nedeniyle az sayıda idari personelin hareketliliği desteklenebilmiştir.
Şekil 24. Türkiye’den Giden Erasmus Personel Eğitim Alma Hareketliliğinin Üniversitelere Göre Dağılımı (2010/2011)*
* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans’ı verileri)
Şekil 25’de hareketliliğe katılan personelin birimlere göre dağılımları
incelenebilir. Yabancı dil bilme gerekliliği ve katılınacak eğitim programlarının
ağırlıklı olarak Erasmus Birimleri çalışanlarına yönelik oluşturulması
hareketlilik dağılımını kısıtlamaktadır. Gelen ve giden personel dengesinin
sağlanabilmesi için gelen personel sayısının arttırılması için önlemler alınmadır.
Şekil 25. Hacettepe Üniversitesi Erasmus Eğitim Alma Hareketliliğine Giden Personelin Birimlere Göre Dağılımı (2010/2011)
II. HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ’NDE ERASMUS PROGRAMINI GELİŞTİRME
ÖNERİLERİ
Raporun birinci bölümünde Ulusal Ajans performans göstergeleri açısından
Hacettepe Üniversitesi’nin ulusal gelişmeye katkısı detaylı olarak incelenmiştir.
Bu katkının üniversite içindeki yansımalarının incelenebilmesi için elde edilen
veriler akademik ve idari birimler düzeyinde ele alınmıştır. Üniversite içindeki
her birimin/bireyin Erasmus katkısı üniversitemizin performansını,
üniversitemizin performansı da Türkiye’nin Erasmus katılımındaki konumunu
etkilemektedir.
Bologna Hedefleri’ne ulaşmak için Ulusal Ajans tarafından takip edilen
kriterlerin bu sürecin uygulayıcısı olan HÜ tarafından da izlenmesi ve Erasmus
Programı için de pararalel kurumsal hedefler belirlenmesi, dünya ile bütünleşen
üniversitemiz açısından önem taşımaktadır. Bu hedeflere ulaşılabilmesi yönünde
raporun bu bölümünde programın geliştirilmesine yönelik bazı öneriler
yapılmaktadır.
Erasmus Programının Üniversitemiz içerisinde geliştirilerek ulusal katkının
arttırılabilmesi için aşağıdaki çalışmalar önerilmektedir:
- Üniversitemizin uluslararası platformda cazibe merkezi olması bu kriterlerin
arttirılmasında anahtar rolü oynayabilir. Bunun için Üniversitemizin sahip
olduğu tecrübe ve prestij etkili olacaktır. Çok kültürlü bir ortamda eğitim ortamı
ve uluslararasılaşmış bir kampüs yaratılması uluslarası düzeyde çekimi
sağlayacak temel etmenlerdir.
- 2020 Yılına kadar öğrenci hareketliliğinin, mezunların %20’si düzeyine
çıkarılması, hedefine ulaşılabilmesi için giden öğrenci sayısının arttırılması
gerekmektedir. Başvuran öğrenci ve personel sayısı ve ikili anlaşma sayılarının
bu artışı destekleyecek kapasitede olmasına rağmen, HÜ’ne tahsis edilen
Erasmus hibesinin arttırılması ve AB Ofisi alt yapısının kaliteli hizmetini
sürdürülebilmesi için uygun şekilde geliştirilmesi gerekmektedir. Üniversite
bütçesinden programın desteklenmesi düşünülebilir.
- Erasmus Gelen-Giden Dengesi; bu performans kriterine HÜ, olarak
ulaşılabilmesi için gelen öğrenci sayısının artması gerekir. Üniversitemizin
uluslararası öğrencilere sunduğu eğitim öğretim olanaklarının yanı sıra sosyal ve
kültürel olanakların çeşitlendirilmesi bu artışı destekleyebilir. Ortaklar ile
iletişimin güçlendirilmesi, Hacettepe’nin tanıtımı için ortak üniversitelerin
kampüsleri ziyaret edilerek tanıtım faaliyetlerinin yürütülmesi, yabancı dilde
açılan derslerin arttırılması, kampüs içinde İngilizce sinyalizasyon, konaklama
destekleri gibi önlemler alınabilir.
- Personel Hareketliliğinin arttırılması; Personele yönelik yabancı dil
olanaklarının teşviki etkili olabilir. Gelen-giden personel dengesi sağlanmaktadır.
- Kalitenin arttırılması; Bologna Sürecinde alınan önlemler akademik tanınırlık
açısından uygulamaları iyileştirmektedir. Erasmus Koordinatörlerinin teşvik ve
motivasyonlarının sağlanması etkili olacaktır. Erasmus öğrencilerine uygulanan
Erasmus Oryantasyon programına daha fazla öğrencinin katılımının teşviki ve
staj programında da uygulanmasının sağlanması.