IPA 2007: active aging

21

Congresverslag

Tijdschrift

voorverpleeghuisgeneeskunde

|Vol33,no1/2008

Onder het motto ‘Active Aging: Wisdom forbody, mind and spirit' vond in Osaka, Japan,van 14-18 oktober 2007 het wereldcongresvan de International PsychogeriatricAssociation (IPA) plaats. Vanuit Nederlandwas een grote delegatie aanwezig, afkomstiguit het hele veld van de ouderenzorg: oude-renpsychiatrie, klinische geriatrie, verpleeg-huisgeneeskunde, ouderenpsychologie en desociale geneeskunde.

IPADe IPA1 is een internationaal forum van zorg-verleners en onderzoekers (artsen, psycholo-gen, paramedici, verpleegkundigen)werkzaam in het brede psychogeriatrischeveld, gericht op verbetering van de psychoge-riatrische zorg wereldwijd.

DementieDementie is een belangrijk onderwerp op IPA-congressen. Nieuwe ontwikkelingen op thera-peutisch terrein waren bescheiden. Hoopvolzijn mogelijk de SALAs: Selective Aß42Lowering Agents, die de concentratie van hetAß42-eiwit selectief verlagen, zoals tarenflurbil.Dit middel liet in een fase 2 studie positieveeffecten zien op cognitie, ADL-zelfstandigheiden algeheel functioneren na 12 en na 24maanden.Vaccinatie is een andere therapeutische optievoor de toekomst. Ondanks teleurstellenderesultaten bij een eerdere trial (gestopt i.v.m.6% encefalitis in de interventiegroep) gaat hetzoeken naar vaccins onverminderd verder.Op het vlak van behandeling van gedragspro-blemen bij dementie was er veel aandacht

voor niet-medicamenteuze interventies. JaneFossey presenteerde een studie naar het effectvan een gestructureerde psychosociale inter-ventie. Deze leidde tot een lager psychofar-macagebruik1.

Japanse verpleeg- en verzorgings-huizenEr was ook gelegenheid om enkele Japanseverpleeg- en verzorgingshuizen (hetNederlandse onderscheid tussen beide wordtin Japan niet gemaakt) te bezoeken, waarvande aanwezige Nederlandse verpleeghuisartsendankbaar gebruik gemaakt hebben. Japankent sinds 2000 een sociaal verzekeringssys-teem voor longterm care. Indicering vindtplaats op basis van beperkingen van patiënten belasting/belastbaarheid van zijn mantel-zorgsysteem. Er worden bij de indicering 7klassen onderscheiden (1 = gedeeltelijkeondersteuning nodig, 7 = volledig zorgafhan-kelijk) op basis waarvan financiering plaats-vindt. Er is ook veel aandacht voor preventievan achteruitgang met als doel zo lang moge-lijk zelfstandig blijven (voor Japan, met in2035 40% 65-plussers, zeer belangrijk). Derondleiding vond plaats in een overheidsgefi-nancierde en in een deels ook privaat gefinan-cierde instelling. De rondleiding begon metuittrekken van de schoenen en aantrekkenvan de typisch Japanse pantoffels.

De verschillen bestonden vooral uit ‘luxe’. Inhet mede privaat gefinancierde huis had menaltijd een eigen appartement (20 m2), woondemen in een kleinschalige woongroep (8-10mensen), was er een jacuzzi in de tuin en waseen getrainde snoezel huishond (‘Happy’) aan-wezig. Het overheidsgefinancierde huis wasvergelijkbaar met een gemiddeld Nederlandshuis van 10 jaar geleden: naast 1 en 2-per-soonskamers, waren er ook nog 4-persoons-kamers. Het activiteitenaanbod is vergelijkbaarmet het Nederlandse. Bewoners met dementieworden geconcentreerd verzorgd, al is er eenminder strikte scheiding tussen somatiek enpsychogeriatrie dan in Nederland.Opleidingsniveau van verzorgend personeel is

vergelijkbaar met het Nederlandse verzor-gingshuis, maar een echte ‘nurse’ is alleenoverdag aanwezig. De medische zorg is inhanden van de huisarts, die komt op aan-vraag. Bij medische problemen wordt de grensvan wat het huis kan bieden vrij snel bereikten is ziekenhuisopname noodzakelijk voorintensievere zorg.

Terugblik en vooruitblikKennismaken met andere werkwijzes en syste-men relativeert de Nederlandse blik.Tegelijkertijd waardeer je Nederlandse ver-worvenheden, zoals het verpleeghuis met aan-wezigheid van verpleeghuisartsen,psychologen, paramedici, verpleging en ver-zorging die een geïntegreerde multidisciplinai-re werkwijze en zorgverlening mogelijkmaken. Collegae uit de VS, Australië, Japankijken er met een zekere jaloezie naar! Eenbelangrijke meerwaarde van ons systeem ligt,vergeleken met het buitenland, in het voorko-men van onnodige en ongewenste ziekenhuis-opnames bij kwetsbare ouderen. De IPA gaatverder en organiseert in 2011 haar wereldcon-gres in Nederland: een uitgelezen moment omnader kennis te maken met de IPA. Wie eer-der wil kan in april 2008 naar het IPA-congresin Dublin.

Martin Smalbrugge & Anne-Marie Donselaar, Correspondentie: m.smalbrugge@vumc.nl

Literatuur1 Fossey J, Ballard C, Juszczak E,Alder N, Jacoby R, Howard

R. Effect of enhanced psychosocial care on antipsychoticuse in nursing home residents with severe dementia: clus-ter randomised trial. BMJ 2006;332:756-761.