dekemberi(qislevi)
15-30
#24 (288)(5769 weli)2008 weli
fasi 50 TeTri
ebrauli gazeTi
saqarTveloSi
MENORAJEWISH NEWSPAPER
IN GEORGIA
gamodis 1993 wlis martidan
2000 wlis martidan gamodis TveSi orjer
gazeTis eleqtronuli versia internetSi:
WWW.opentext.ge/menora
xanuqa saqarTveloSi:meore dRis sanTels anTebs prezidenti mixeil saakaSvili,
mexuTe dRisas _ pirveli ledi qalbatoni sandra rulovsi
Cemo Zvirfaso Tanamemamuleno,
nebismieri TariRi, romelic saqarTveloSi ebrau-
li Temis cxovrebas da moRvaweobas exeba, aris
mTeli qarTuli sazogadoebisaTvis umniSvnelovanesi da
sayuradRebo TariRi.
qarTvelTa da ebraelTa mravalsaukunovani Tanacxo-
vreba, es aris kacobriobis istoriaSi Semdgari
unikaluri movlena, romelsac saqarTvelos yoveli
moqalaqe gansakuTrebuli pativiscemiTa da rudunebiT
ekideba.
suliT da guliT vulocav gazeT “menoras”
SemoqmedebiT koleqtivs daarsebidan 15 wlisTavs.
vulocav brwyinvale mamuliSvilebs, rome lTac
daaarses es gazeTi da Zalisxmevas ar iSureben saqarT-
velo-israelis megobrobis ganmtkicebisaTvis.
gisurvebT Semdgom SemoqmedebiT warmatebebs da
keTildReobas.
pativiscemiT,
mixeil saakaSvilisaqarTvelos prezidenti
"menoras" 15 wlisTavs
ulocaven:
pativcemulo pativcemulo mkiTxvelo!mkiTxvelo!
metad moxaruli var, rom
meZleva saSualeba mivuloco
gazeT “ menoras‘ daarsebis
15 weli. “menora” yovelT-
vis mniSvnelovani xidi iyo
israelsa da saqarTvelos
ebraul Tems Soris. amas-
Tanave, udidesi wvlili
Sehqonda ebrauli Temis
memkvidreobisa da identifikaciis saqmeSi. vsargeblob
SemTxveviT da madlobas movaxseneb b-n guram baTiaSvils,
romlis pasuxismgeblobiT aRsavse da Tavdadebuli Sromis
Sedegia is, rom ”menora” amdeni welia uwyvetad gamodis.
"menoras" yvela mkiTxvels bednier xanuqas vusurveb.
icxak gerbergiisraelis sagangebo da sruluflebiani
elCi saqarTveloSi
`qorTiard mariotSi~
ebraeli eris gmirobis dReebs
biznes-palatis xelmZRvanelma,
icik moSem mSvenieri dResas-
wauli miuZRvna. dResaswaulis
mTavari personaJebi iyvnen
qarTveli jariskacebi, rom-
lebmac `daicves patara qveyana
da didi eri~.
agvistoSi ganviTarebuli
movlenebis dros, saqarT-
velom israelis saxelmwifosa
da misi organizaciebis mxridan
didi daxmareba da Tanadgoma
igrZno. saqarTvelo-israelis
biznes-palatis, saqarTveloSi
israelis saelCos da israelis
parlamentis mxardaWeriT 22
daWrili qarTveli jariska-
ci gadayvanil iqna israelSi,
sadac maT CautardaT mravali
operacia da gaiares mkurnalo-
ba.
_ Cveni qveyana, israeli,
mudam teraqtebisa da saomari
moqmedebebis mdgomareobaSi
imyofeba da me vTvli, rom Cven
valdebulebi varT Tanadgoma
gamovucxadoT erTmaneTs,
davicvaT Cveni qveynebisa da
moqalaqeebis erTianoba da
damoukidebloba. _ ganacxada
israel-saqarTvelos biznes
palatis prezidentma b-nma icik
moSem.
swored amitom, wlevandeli
xanuqa mieZRvna agvistos mov-
lenebis dros dazaralebul
qarTvel jariskacebs.
saRamo gaixsna ebrauli sim-
ReriT momReral ia CantlaZis
SesrulebiT. warmodgenil iqna
agvistos movlenebis Sedegad
israelis mxardamWeri aqcie-
bis qronika _ mokle videoko-
laJi, romelSic naCvenebi iyo
im 22 jariskacis israelSi
Cayvanisa da mkurnalobis
kadrebi. saubari iyo agreTve,
`soxnuTis,~ `joinTis,~ wiTeli
jvrisa da ISRAELI FLYING AID-is humanitarul aqcie-
(gagrZeleba me-2 gv.)
m e n o r a2 dekemberi (qislevi), #24, 2008 w.
* * ** * *mas Semdeg, rac aleqsandre
filipes Zem, makedonelma daa-
marcxa sparseTisa da midiis
mefe dariusi, man taxti xelT
igdo da gamefda eladaSi. man
daipyro mravali cixe-simagre,
daimorCila saxelmwifoebi
da xalxebi. kidiT kidemde
misi saxeli xelmwifeebs SiSis
zars scemda. igi xarks hkref-
da vasal xelmwifeebisgan.
sikvdilis Jami rom mouax-
lovda, moixmo Tavisi erTgu-
li TanamebrZolni da Tavisi
samefo maT gauyo. igi Tormet
weliwads mefobda.
mis mier daniSnulma msax-
urebma, daidges ra Tavze
samefo gvirgvini, qveynad
boroteba amravles. maTgan
gamovida codvis fesvi _
antioxus epifane. igi gamefda
elinelTa batonobis as ocd-
ameCvidmete weliwads.
im dReebSi israelTa rige-
bidan ukanono Svilebi gamov-
idnen, romlebic sxvebs arwmu-
nebdnen: modiT, SevuerTdeT
xalxebs, romlebic Cvens irgv-
liv cxovroben, radgan ube-
dureba gveweva mas Semdeg, rac
maT gamoveyaviTo.
da es sityvebi bevrs WkuaSi
ujdeboda.
bevrma gamosTqva survili
gadasuliyvnen sxva xalxTa
wesebze da mefes TxovniT
mimarTes. mefem neba darTo
maT kerpis Tayvaniscemisa:
ierusalimSi maT warmarTu-
li saswavlebeli aages.
da gaauqmes briT-mila,
da ganudgnen micvebs, da
SeuerTdnen warmarTebs.
roca antioxusma dainaxa,
rom misi samefo gamagrda da
ganmtkicda, ierusalimSi jari
Seiyvana; taZarSi zviadad
Sevida, gaZarcva, miiTvisa rac
iq oqro-vercxli iyo.
israelis saxlSi tirili da
moTqma ismoda.
ori wlis Semdeg igi Sevida
ierusalimSi da mSvidobiani
xmiT dauwyo mkvidrT lapa-
raki, da yvelam daujera misi
sityvebs; magram uecrad mzak-
vari mefe qalaqs jariT Tavs
daesxa da mravali israeliS-
vili amoxoca.
qalebi da bavSvebi daatyve-
va da Tan nadavli waiZRola.
SebRales wminda taZari
sisxliTa da sibinZuriT.
kargi dReebi tirilis
dReebad iqca.
mefe antioxusma mouwoda
Tavisi samefos xalxebs, rom
erT erad gaerTianebuli-
yvnen. yvela xalxi daTanxmda,
maT Soris mravali israeliS-
vilic.
antioxusma gamosca kano-
ni, rom taZarSi Semwydariyo
msxverplis mitana da saRvTo
samsaxuri; rom aegoT kerpis
saTayvanismcemlo taZrebi da
SeewiraT Roris xorci; rom
Svilebi briT-milis gareSe
daetovebinaT da daeviwyebi-
naT TavianTi wes-kanonebi.
am axali kanonis damrRvevs
sikvdiliT dasja moeloda.
israeliSvilni miimal-
nen TavSesafarSi da faru-
lad emsaxurebodnen TavianT
RmerTs.
magram mteri kanonis
wignebs swvavda da sarwmunoe-
bis erTgulebs axrCobda:
israels glovis farda
Camoefara.
* * ** * *im dReebSi aRsdga maTaTia,
iohananis Ze, modinSi. is xuTi
vaJis mama iyo.
taZrisa da eris ganadgure-
ba rom ixila, tanze samosi
Semoiglija. mas SeuerTdnen
Svilebi, da ojaxi mohyva
mwared qviTins.
mividnen maTTan antioxusis
razmelebi da SesTavazes: gad-
modiT Cvens sarwmunoebazeo.
maTaTia ar Semdrkala da
isini uariT gaistumra.
maSin movida kaci, iudeveli
da maT Tvalwin kerpze sawira-
vi miitana.
maTaTiam rom es ixila,
mivarda da daakla igi zed
sawiravs.
Semdeg miayola mefis
Sikriki, romelsac iZulebiT
gadahyavda xalxi Tavis rwme-
naze, da daangria warmarTuli
samsxverplo.
da Svilebianad mTebs
Seexizna.
vinc RvTis erTguli darCa,
yvelam iq Seafara Tavi. magram
mteri maT SabaTobiT esxmoda
Tavs da amgvarad amoJlita
aTasamde qali da kaci, piru-
tyvTan erTad.
es cnoba maTaTias yurs rom
moswvda, gulze boRma moawva.
sTqva: Tu awic ase mov-
iqceviT, male yvelas amogvxo-
caveno.
da gadaswyvites: Tu SabaT
dRes dagvesxmian Tavs, gamov-
alT saomrad, rom Cveni bed-
kruli Zmebis bedi ar gvewio-
so.
da maTaTias mravali israe-
li amoudga mxarSi. isini Tavs
esxmodnen moRalateebs. gad-
agvarebulma israelebma mtris
bunags Seafares Tavi.
maTaTiam Semouara israel-
Ta kerebs, visac briT-mila ar
hqonda gakeTebuli, yvelas
gaukeTa.
da sikvdilis Jami rom
mouaxlovda, Svilebs daubara,
misi saqme bolomde mieyvanaT.
`nu SedrkebiT mcodavTa
sityvebis winaSe. dRes is gan-
didebulia, xval ki ferflad
iqceva, misi naazrevi ki daiRu-
peba.
`ai Simyoni _ Tqveni Zma.
gaugoneT mas, rCeva mas hkiTx-
eT: mamobas mag gagiwevT;
`iehuda ki Zvalmagaria
siWabukidanve, jars win gauZ-
Rveba~.
maTaTiam akurTxa Svilebi
da Tavis mama-papas SeuerTda.
Svilebma mama daasaflaves
modinSi papiseul saflavSi.
* * ** * *iehuda jars saTaveSi
Caudga; xalxi nebayoflobiT
Sekriba da risxvad moevlina
moRalateebsa da israelis
kanonTa Semryvnelebs. Zmebi
mxarSi edgnen:
apoloniusma Sekriba jari
da samariidan daiZra israelT-
an sabrZolvelad.
iehudam es rom gaigo, mis
dasaxvedrad gaemarTa. daama-
rcxa da mohkla igi, danarCen-
ebi ki gaiqcnen.
Semdeg sironi, siriis mefe
daesxa Tavs, magram masac ase-
Tive bedi ewia.
ie hudas saxeli yvelas pirze
ekera, mis Zlevamosilebaze
xalxebi alaparakdnen.
xmebma antioxusis yuramdec
miaRwia. igi braziT aRenTo da
iehudas winaaRmdeg gahgza-
vna sakmaod Zlieri da kargad
aRWurvili jari.
jars jamagiri dauniSna da
ubrZana yovel wuTs mzadyof-
naSi yofiliyvnen. magram xazi-
na male dacarielda. da man
gadaswyvita vercxli sparseT-
Si Seekriba. samefo saqmeebi ki
gadaabara warCinebuli gvaris
Svils _ siliuss.
siliusma amoirCia pto-
lomeusi, dorimenusis Ze, nika-
nori da gorgi jaris mxedarT-
mTavrebad; misca as ormoci
aTasi meomari da Svidi aTasi
mxedari makabielebTan saom-
rad.
makabis jari srul
mzadyofnaSi iyo, igi pozicie-
bze gamagrda.
ierusalimi udabnosaviT
ukacrieli iyo.
iehudam daniSna jaris
meTaurebi, TviT razmi ki
dahyo aTaseulebad, aseule-
bad da aTeulebad.
da mouwoda jars aseTi
sityvebiT: `sircxvilSi
cxovrebas brZolaSi sikvdi-
li varCioT. dae, moxdes ise,
rogorc RmerTis neba iqneba!~
* * ** * *emausis mTasTan gorgis
jari damarcxebul iqna. iehu-
das jari daeufla didZal
nadavls, oqro-vercxlsa da
simdidres.
da im dRes israelSi didi
sixaruli idga.
roca lisiuss uambes dama-
rcxebis ambavi, Sehkriba samo-
ci aTasi rCeuli vaJkaci da
xuTi aTasi mxedari da gaeSura
makabisTan Sesarkineblad.
idumeaSi iehuda mas aTi
aTasi meomriT Sexvda.
am brZolaSi daeca xuTi
aTasi kaci lisiusis jaridan.
l i s i u s m a S e a v s o
SeTxelebuli jaris nawilebi
antioxusis ZalebiT da isev
iudeaSi gamgzavreba daapira.
iehudam da misma Zmebma
sTqves: ai, mtrebi damarcxebu-
lia, avideT sionis mTaze da
ganvwmindoT taZari.
da TvaliT ixiles, rom
taZari gaCanagebulia, samsx-
verplo Sebilwulia, galavani
damwvari da dangreuli.
Semoiglijes tanze samosi
da mohyvnen godebas, Tavze
ferfli gadaiyares.
iehudam kohenTa rigebidan
amoirCia yvelaze ucodvelebi,
kanonis erTgulebi da maTTan
erTad Seudga taZris ganwmen-
das.
Semdeg moiTaTbires, Tu
ra eqnaT SebRalul samsxver-
plosaTvis da gadaswyvites
misi dangreva.
qvebi ki moSorebiT mTaze
daawyves.
xalxi sixaruliT cas eweo-
da, rodesac taZarSi saRvTo
samsaxuri daiwyo.
amis Semdeg iehudam mTas
irgvliv galavani Semoartya,
raTa mtrisaTvis taZari miu-
maT Soris mravali israeliS-
vilic.
antioxusma gamosca kano-
ni, rom taZarSi Semwydariyo
msxverplis mitana da saRvTo
da maTaTias mravali israe-
li amoudga mxarSi. isini Tavs
esxmodnen moRalateebs. gad-
agvarebulma israelebma mtris
bunags Seafares Tavi
mxedari makabielebTan saom-
rad.
makabis jari srul
mzadyofnaSi iyo, igi pozicie-
bze gamagrda
makabielTa wignimakabielTa wigniwvdomeli yofiliyo, Tu ki
rodesme SesZlebda ierusal-
imSi SeWras.
* * ** * *... da iehudas jari ganlagda
mTis ZirSi, raTa xalxs hqono-
da cixe-simagre idumeasTan
brZolisas...
makabi Tavs esxmoda sof-
lebsa da dasaxlebebs, mters
laxvarsa scemda da israelTa
rigebSi moxaliseebs arCevda,
romlebmac ar dahkarges iude-
velTa kanonisadmi erTguleba.
amgvarad, Sehkriba 6 aTasi kaci.
mters Ram-RamobiT esxmoda
Tavs da ucvlelad ukuagdebda.
_ isini _ ambobda iehuda
_ imeds saomar aRWurvilobaze
amyareben, Cven ki _ RmerTze.
jaris mTavrebad Zmebi
daniSna _ Simyoni, iosebi da
ionaTani, da yovel maTgans 1500
kaci miabara.
igi emzadeboda nikanoris
jarTan Sesabmelad.
elyazars ubrZana wminda
wignis wakiTxva da, axsena ra
RmerTis saxeli, jars brZolis
velisaken win gauZRva. am brZo-
laSi mtris banakSi cxra aTasi
kaci daeca, kidev ufro meti
daiWra, danarCenebma ki iehudas
jars zurgi aqcies.
es iyo SabaTis wina dRes, da
mxolod amis gamo ar daedevnen
makabielni mters kvaldakval.
SabaTi rom gabrZanda, nadav-
li invalidebs, qvrivebsa da
Raribebs gaunawiles, nawili ki
Tavis Svilebs dauriges.
mters isev daedevnen, daama-
rcxes, ganaiaraRes da nadavli
ierusalimSi miitanes.
nikanori ki, Sercxvenili da
pativaxdili imaT mier, visac
ararad sTvlida, devnili monis
samosSi faruli gzebiT anti-
oxiaSi gaiqca.
is, vinc romidan iyo gamog-
zavnili xarkis Sesakrebad
ierusalimSi, romSi kudamoZu-
ebuli dabrunda da aseTi ambavi
Caitana:
_ iudevlebs RmerTi hyavT
damxmared da amitom brZolis
velidan uvneblad gamodian,
radgan RmerTis dawesebul
kanonebs icaveno.
im dRes, roca warmarTebma
Sebilwes taZari, ganiwminda igi
makabielTa mier. es moxda kisle-
vis Tvis ocdamexuTe dRes.
da rva dRe mxiarulebaSi
gaatares israelebma da gad-
aswyvites _ amieridan mTelma
xalxma aRniSnos yovelwliurad
es dResaswauli.
aseTi iyo antioxus epifanes
samarcxvino bolo.
bze, omiT dazaralebulebis
mimarT. saRamos uZRveboda
israel-saqarTvelos biznes-
palatis Tavmjdomare b-ni icik
moSe. man scenaze miiwvia qoeni
rafiel mesengiseri, romel-
mac sanTlis anTebasTan erTad
aRavlina xanuqis kurTxeva.
mikrofonTan midian israelis
sagangebo da sruluflebiani
elCi saqarTveloSi b-ni icxak
gerbergi da jariskaci mixeil
doliZe, romelsac israelSi 6
operacia Cautarda.
_ yvelam icis, rom xanuqa
aris yvelaze cnobili ebrauli
dResaswauli, romelic ebrae-
li xalxis TavisuflebasTanaa
dakavSirebuli. xanuqa, es aris
sanTlis _ sibneleze, sikeTis
_ borotebaze, samarTliano-
bis _ usamarTlobaze da mcire
erebis _ did erebze gamarjve-
bis simbolo.
israeli aris saqarT-
velos megobari qveyana da am
qveynebs, marTlac, bevri aqvT
saerTo, maT uwevT TavianTi
Tavisuflebisa da damoukide-
blobisaTvis brZola. Cven,
rogorc axla, agreTve moma-
valSic, vizrunebT Cveni
moqalaqeebis erTian da mSvido-
bian saxelmwifoSi cxovrebaze.
me minda madloba gadavux-
ado mobrZanebisaTvis da vime-
dovneb, rom xanuqis dResaswau-
lis aRniSvnis tradicia, iseve,
rogorc Cven qveynebs Soris
megobroba da urTierTmxardaW-
era, momavalSic gagrZeldeba.
xag xanuqa sameax!
saRamos organizatorma,
israel-saqarTvelos biznes
palatis prezidentma, baton-
ma icik moSem scenaze moiwvia
saqarTvelos prezidenti,
batoni mixeil saakaSvili,
romelic ukve mexuTe welia
anTebs xanuqas sanTels.
saqarTvelossaqarTvelosprezidentis, mixeil prezidentis, mixeil saakaSvilis sityva:saakaSvilis sityva:
_ me minda didi madlo-
ba giTxraT Cveni biWebis
mkurnalobisaTvis. minda
gadagixadoT madloba imi-
saTvis, rom israelisa da
saqarTvelos urTierTobebi
viTardeba Zalian kargad,
Zalian didi tempiT, miuxe-
davad imisa, rom es SeiZleba
vinmes ar siamovnebdes da
TvalSi cudad xvdebodes,
minda aRvniSno, rom es urT-
ierTobebi ganviTardeba
kidec yvelanairi politi-
kuri viTarebis, dabrkoleb-
is da yvela sxva winaaRm-
degobebisa da sirTulee-
bis miuxedavad, romelic
SeiZleba Segvxvdes.
me Zalian madlobeli var
israelis saelCos muSao-
biT saqarTveloSi, agreTve
israel-saqarTvelos biznes
palatis, kerZod, ki icik
moSeTi da miviCnev, rom isini
gaxdnen mTlianad gaSinaure-
buli, Cveni sisxli da xorci,
Cveni nawili.
Cven israelSi gvyavs Cveni
ganuyofeli nawili qarT-
veli ebraeloba, me aras-
dros damaviwydeba Cemi viz-
iti aSdodSi, rodesac quCa-
Si mimavals me da Cveni del-
egaciis yvela wevrs gvqonda
gancda, rom Cven vimyofe-
bodiT ubralod erT-erT
yvelaze Tbil da stumarT-
moyvare qarTul qalaq-
Si. iq imyofebodnen Cveni
Tanamemamuleebi, gulanTe-
buli qarTvelebi, romlebic
amave dros, ra Tqma unda,
arian TavinTi qveynis erT-
guli Svilebi da patriote-
bi. saqarTvelo aris qveya-
na, sadac israelis patri-
otizmi da saqarTvelos
patriotizmi, SeiZleba iyos
100 procentiT Tanmxvedri
erTmaneTis SevsebiT. aseTi
kombinacia da miswrafeba,
sxvadasxva qveynebs Soris
Zalze iSviaTia. sakmarisia,
gadavxedoT Tundac Cveni
mTavrobis, Tanamdebobis
pirebis, kulturis moR-
vaweebis, sportis da sxva
sferos Semadgenlobas,
raTa davrwmundeT, rom
es kavSirebi aris Zalian
mWidro, ganuyofeli da
mniSvnelovani, amitom me ara
mxolod mexuTe welia van-
Teb am sanTels, aramed es
xuTi welia dasturi imisa,
Tu ramdenad mkveTrad win
wavida Cveni urTierToba
da ramdenad uaxlovdebian
erTmaneTs Cveni saxelmwi-
foebi da xalxebi. da dae, ase
iyos mudmivad! me var amiT
Zalian amayi, rom Cemi prezi-
dentobis dros, da me amisT-
vis kidev maqvs darCenili
oTx welze meti, raTa avay-
vavo Cveni urTierTobebi
strategiul doneze, avayva-
vo da marTlac, Seuqcevlad
davaaxlovoT Cveni qveynebi.
gamosvlis Semdeg prezi-
denti gaesaubra iq myof
daWril jariskacebs.
(pirveli gverdidan)
m e n o r a 3dekemberi (qislevi), #24, 2008 w.
24 dekembers kote marjan-
iSvilis saxelobis TeatrSi,
`joinTis~ xelSewyobiT gaim-
arTa yovelwliuri ebrauli
wignis festivali, romelic
mieZRvna xanuqis brwyinvale
dResaswauls.
wignis gamofena moewyo
kulturul saganmanaTleblo
fondis direqtoris elene elene
berkoviCis berkoviCis xelmZRvanelobiT.
damTvalierebels saSuale-
ba hqonda gacnoboda ebrau-
li sityvierebis _ bibliis,
Talmudis gamocemebs, mwer-
lebis qarTul, rusul, ingli-
sur da ebraul enebze gamo-
cemul wignebs. mravlad iyo
sabavSvo, religiuri da sxva
Zveli da axali gamocemebi.
mowveulTa Soris iyvnen
qarTveli da qarTveli ebrae-
li mwerlebi, mecnierebi, sxva-
dasxva ebrauli organizacie-
bi, saqarTveloSi israelis
saelCos warmomadgenlebi da
sxva dargis moRvaweni.
saRamo gaixsna am fes-
tivalis organizatoris
elene berkoviCis misalme-
biTa da xanuqas dResaswau-
lisa da festivalis gaxsnis
milocviT. pirveli sanTeli
aanTo da xanuqa akurTxa
dResaswauli "joinTis" egidiTsaqarTvelos mTavari rabinis
movaleobis Semsrulebelma
avimelex rozenblatma. Semdeg
sanTlebis asanTebad moiwvies:
qarTvel ebraelTa beiT-qne-
seTis gabai Salva qosaSviliSalva qosaSvili.
man Tqva:
_ mogesalmebiT da
mogilocavT xanuqas dResas-
wauls. es gaxlavT gamarjveb-
is dRe, dRe, rodesac ebrael-
ma xalxma TavianTi sisxliT,
TavianTi didi gmirobis fasad
daamarcxa mteri. sinaTlem
gaimarjva sibneleze. me minda
gisurvoT sinaTle TiToeuli
Tqvenganis ojaxSi, bedniereba,
sikeTe da sixaruli yofili-
yos Tqveni Tanmxlebi. mSvido-
bas vusurveb rogorc saqarT-
velos, aseve Cvens israels.
mraval xanuqas daeswariT!
`joinTis~ kuratori `joinTis~ kuratori
kavkasiis qveynebSi q-ni irina kavkasiis qveynebSi q-ni irina
ribski:ribski:
_ Zvirfaso megobrebo,
pativcemulo stumrebo, Cven
moxarulni varT, rom dRes
ukve tradiciulad xanuqas
dResaswauls erTad aRvniS-
navT.
vici, rom speqtakli,
romelsac Cven dRes vixi-
lavT _ `uriel akosta~ Tavad
kote marjaniSvilma dadga
1929 wels, magram es speqtak-
li kvlav cocxalia da mas
kvlav TamaSoben, ukve meoTxe
Taobis msaxiobebi. Cven unda
gvaxsovdes is Taoba, romel-
mac mravali wlis win daiwyo
xanuqis dResaswaulis aRniS-
vna da esec saswaulia. me
gisurvebT, rom es da momdev-
no _ 2009 weli iyos gamarjve-
bis, sinaTlis da saswaulis
momtani, iyaviT janmrTelebi
da dRegrZelebi.
qalbatonma elene berk-
oviCma yvelas saxeliT miu-
loca gazeT `menoras~ da mis
mTavar redaqtors guram
baTiaSvils 15 wlis iubile
da sanTlis asanTebad miiwvia
mwerali, `menoras~ mTavari mwerali, `menoras~ mTavari
redaqtori guram baTiaSvili.redaqtori guram baTiaSvili.
_ Zvirfaso megobrebo,
neba momeciT mogilocoT
xanuqas brwyinvale dResas-
wauli. mogilocoT wignis
festivali da `menoras~ 15
wlisTavze gamocemuli kre-
buli, romelSic moTavsebu-
lia bolo xuTi wlis ganma-
vlobaSi gazeTSi dabeWdili
saintereso masalebi.
me mimaCnia, rom aq aris
saqarTvelos ebraelobis
bolo xuTi wlis istoria, aq
aRbeWdilia is, rac xdeboda
saqarTvelos ebraelobaSi.
wignis gamocemis dafinansebi-
saTvis minda madloba vuTxra
saqarTvelos ebraelTa msof-
lio kongress da `joinTs~.
Cven aq movitaneT TqvenTvis
ramdenime aTeuli egzemplari.
visac krebuli ar SegxvdaT,
mobrZandiT redaqciaSi da
miiRebT mas usasyidlod.
Semdeg g. baTiaSvilma
Sekre bilT waukiTxa saqarT-
velos prezidentis, b-n mixeil
saakaSvilis misalmeba gazeT
`menoras~ 15 wlisTavTan
dakavSirebiT da dasZina:
gazeT `menoras~ 15 wlis
iubile, es aris marTlac,
sayovelTao da Zalian mniS-
vnelovani TariRi qarT-
veli ebraelebisaTvis da
ara mxolod maTTvis, aramed
mTeli saqarTvelosTvis. amas
adasturebs prezidentis
molocva. me minda madloba
gadavuxado prezidents am
guliTadi molocvisaTvis.
Semdeg warmodgenili iqna
speqtakli `uriel akosta~.
* * ** * *
25 dekembers ebrauli
saxlis kulturul-sagan-
manaTleblo centrma xanuqis
dResaswauli bavSvebisaT-
vis gamarTa. mcirewlovani
bavSvebi mRerodnen qarTul,
ebraul, inglisur enebze,
cekvavdnen, warmoTqvamdnen
xanuqis sadidebels. marieta
israelianma xanuqis sanTleb-
is asanTebad miiwvia iulia iulia
rozenblatirozenblati. TbilisSi myofi
evr-aziis kongresis gener-
aluri sabWos Tavmjdomare
ioseb ziselsi, irina ribski,
aRsazrdelTa mSoblebi.
es iyo momxiblavi sanaxao-
ba, romelic gxiblavda bavS-
vTa uSualobiT.
25 dekembers "sox-
nuTSi" moewyo gamofena,
romelic mieZRvna ana
frankis dRiurs. proeq-
tis avtori gaxldaT
Tbilisis saxelmwifo
samxatvro akademiis
biblioTekis xelmZ-
RZvaneli nino zaaliSvi-
li, gamofenis momzade-
baSi monawileoba miiRes
akademiis studentebma
da axalgazrda mxat-
vrebma. saRamos gauZ-
Rva ebrauli saagento
israelisaTvis warmo-
madgenlobis xelmZR-
vaneli amierkavkasiaSi
grigori brodskigrigori brodski.
_ pirvel rigSi,
minda madloba gadavux-
ado yvelas aq mobrZane-
bisaTvis, raTa erTad vizeimoT xanuqa.
g. brodskim saqarTvelos mTavari
rabinis movaleobis Semsrulebel avi-
melex rozenblats sTxova saxanuqe
sanTlis kurTxeva, guliTadad miesalma
saqarTvelos prezidentis meuRles _
sandra rulovss da miiwvia xanuqis sanT-
lis asanTebad.
avimelex rozenblati da q-ni sandra
rulovsi anTeben xanuqis sanTlebs. b-ni
gregori brodski ambobs:
_ me vxedav aq Zalian bevr nacnob
saxes, ara mxolod Cveni Temis warmo-
madgenlebs, saqarTvelos samxatvro
akademiis student-maswavleblebs. ukve
meore welia, rac Cven vawyobT samxatvro
akademiis studentebis gamofenas. SarSan
gvqonda gamofena `ebrauli samyaro~ da
axla qalbaton nino zaaliSvilis inicia-
tiviT, misi ideiT movawyveT gamofena
`ana frankis dRiuri~. es ara mxolod
gamofenaa, aramed konkursi.
xolokostis Tema Zalian mtkivneu-
lia ebraeli xalxisaTvis. Tqven iciT,
rom xolokostis dros daiRupa 6 mil-
ioni ebraeli da `ana frankis dRiuri~
asaxavs bavSvis TvaliT danaxul im tra-
gedias, rac gadaitana ebraelma xalxma.
anas yoveldRiuroba warmoadgens mis
STbeWdilebebsa da grZnobebs. da me,
rogorc ebraeli, amayi var, rom aris
aseTi daintereseba samxatvro akademiis
studentebs Soris.
q-ni nino zaaliSvili:q-ni nino zaaliSvili:
_ mivesalmebi qalbaton sandra
rulovss. minda giTxraT, rom q-ni sandra
samxatvro akademiaSi Tavis droze war-
matebiT atarebda leqciebs xelovnebis
istoriaSi. me maxsovs rogori aRfrTo-
vaneba gamoiwvia misma araCveulebrivma
leqciam van gogis Sesaxeb. garda amisa, is
yovelTvis winamZRolobs da megzurobs
im ucxoel mxatvarTa jgufebs, rom-
lebic Camodian saqarTveloSi da maT-
Tan erTad mogzaurobs saqarTvelos
Zeglebis dasaTvaliereblad. misi dedac
mxatvaria, ase rom, misi siyvaruli mxat-
vrobisadmi bunebrivia da organulic.
me moxaruli var, rom swored dRes igi
brZandeba aq. ana franki aris damakav-
Sirebeli erTdroulad ebraeli, holan-
dieli xalxisa da dRes qarTvelebisac.
roca ana frankis mTargmnelma qarTu-
lad ana frankis mamas miswera baraTi,
romelic maSin cocxali iyo, man upasuxa,
rom `Tqven am TargmaniT SemouerTdiT
did ojaxs _ ana frankis ojaxs~.
me mixaria, rom dRes mTel msof-
lioSi gafantul ana frankis ojaxs
SemouerTda aq myofi Zvirfasi sazoga-
doeba, Cveni axalgazrda mxatvrebi da
Cveni axalgazrda studentebi. maT gam-
oiCines didi interesi am nawarmoebis
mimarT, taciaobac ki iyo wignebze da me
vxedav, ra siyvaruliT muSaobdnen bavS-
vebi. ra siyvaruliT Seqmna ervand mura-
dianma ana frankisadmi miZRvnili plaka-
ti, ra siyvaruliT Seiqmna qandakeba, ra
siyvaruliT Seiqmna TiToeuli ilus-
tracia da, ra Tqma unda, baton guram
gigaurs ana frankisadmi miZRvnili
medali, romelic SarSan
mark Sagalis saiubileo
medalis avtori iyo. ase
rom, Zalian vamayob Cemi
studentebiT, samxatvro
akademiiT da yvelas, vinc
amaSi miiRo monawileoba.
gregori brodskim
147-e sajaro skolis mos-
wavles jemal eliavas,
romelmac monawileoba
miiRo sapatriarqos mier
gamocxadebul konkursSi
`bavSvebis Temebi mSvido-
baze~ da dawera ebraelTa
genocidis Sesaxeb, sadac
gaimarjva. gadasca ing-
lisur enaze, israelSi
gamocemuli `ana frankis
dRiuri~.
g a m o f e n i s
monawileebs gadaecaT
wamaxalisebeli jildoebi, gamofenaSi
monawileobis dokumentebi, g. gigauris
mier Seqmnili ana frankisadmi miZRvni-
li medlebi, gamofenis katalogebi da
"soxnuTSi" momuSave, aw gardacvlili
mixeil krixelis SesaniSnavi wigni. am
prizebiT dajildovdnen: daria avsajan-
iSvili, ia baxtaZe, eka bulaSvili, nino
kobaiZe, elene SatberaSvili, irakli
Ciqovani, ana CubiniZe, barbare maWavari-
ani, ervand muradiani, guram gigauri,
sofio eliaSvili da gamofenaSi gamar-
jvebuli ana frankis figuris Semqmneli
beqa TabukaSvili.
gregori brodskim agreTve ana fran-
kis medali gadasca q-n sandra rulo-
vss da miuloca mas gasuli dabadebis
dRe. agreTve gadasca ierusalimidan
Camotanili xanuqa da qarTul-ebrauli
kalendari:
sandra rulovsi:sandra rulovsi:_ pirvel rigSi, minda mogilocoT
xanuqis dResaswauli da gisurvoT bed-
niereba. me davaTvaliere exla medali
da gamodis, rom momaval wels ana fran-
ki gaxdeboda 80 wlis. vimedovneb, rom
holandiaSi aucileblad aRniSnaven am
TariRs. Zalian kmayofili var dRevan-
deli gamofeniT da 2009 wels daxmarebas
gavuwev sofio eliaSvils ana frankisad-
mi miZRvnili wignis gamocemaSi.
saRamo dasrulda `savivonis~ bzri-
aliT, tradiciuli tkbileulis mirT-
meviT da bavSvebis simReriT.
xanuqa "soxnuTSi"xanuqa "soxnuTSi"`ilustraciebi anna frankis dRiurisaTvis~
p r e z i d e n t -
ma buSma xanuqis
d R e s a s w a u l i -
sadmi miZRvnil
RonisZiebaze hari
trumenis Rvawli
gaixsena.
buSis mier 15
dekembers, uka-
nasknelad mowyo-
bil xanuqis ceremoniis yvelaze mniS-
vnelovani nawili iyo im xanuqis anTeba,
romelic 1951 wels israelis pirvelma
premier-ministrma daviT ben-guri-
onma trumens aCuqa, imis niSnad, rom
amerikis imJamindeli prezidenti iyo
pirveli msoflio lideri, romelmac
israelis saxelmwifoebrioba aRiara.
saCuqris miRebidan 10 wlis Semdeg
prezidenti trumeni israelSi ewvia
premier-ministr ben-gurions, _
aRniSna buSma vidre am ori lideris
SviliSvilebi: klipton trumen-dan-
ieli da iarav ben-eliazeri xanuqis
sanTlebs aanTebdnen. ganSorebisas
ben-gurionma trumens uTxra, rom mas,
rogorc araamerikels, ar SeuZlia gan-
sazRvros prezident trumenis Rvawli
amerikis istoriaSi, magram misma vaJka-
curma gadawyvetilebam, eRiarebina
israelis axali saxelmwifo, ganapiro-
ba misi ukvdaveba israelis istoriaSi.
buSi adre sakuTar Tavs adarebda
trumens, romelmac prezidentis posti
popularobis Zalian dabali reitin-
giT datova, mogvianebiT ki israelis
aRiarebisa da civi omis strategiuli
warmarTvisTvis, aRiarebul iqna dide-
bul prezidentad. aqedan gamomdinare,
buSi Tvlis, rom istoria gaamarTlebs
erayis arapopularul oms.
prezidentma xanuqis dResaswaulze
isaubra eraysa da avRaneTSi moulod-
neli vizitebis Taobaze.
miRebas eswrebodnen administraci-
is ebraeli muSakebi, prezidentis erT-
guli ebraeli respublikelebi, maT
Soris kazinos mflobeli da respub-
likuri partiis da ebrauli proeqte-
bis didi donori Seldin adelsoni.
buSi gansakuTrebiT miesalma
koneqtikutis damoukidebel sena-
tors jo libermans, romelic uwin
demokratiuli partiis wevri iyo,
magram, rig mizezTa gamo, datova igi.
maT Soris imitom, rom mxars uWerda
eraySi oms.
xanuqa TeTr saxlSi
sandra elisabed rulovsi da grigori brodski
m e n o r a4 dekemberi (qislevi), #24, 2008 w.
me-5 gv.
_ qalbatono lela, pirvel rigSi, _ qalbatono lela, pirvel rigSi,
minda gulaxdilad giTxraT, rom Tqven minda gulaxdilad giTxraT, rom Tqven
SeZeliT Cemi sasiamovnod gakvirve-SeZeliT Cemi sasiamovnod gakvirve-
ba. imis Semdeg, rac Cemi cxovrebis ba. imis Semdeg, rac Cemi cxovrebis
manZilze mraval saintereso da niWi-manZilze mraval saintereso da niWi-
er adamians Sevxvedrivar, araerTx-er adamians Sevxvedrivar, araerTx-
el mifiqria, rom Cems asakSi ukve el mifiqria, rom Cems asakSi ukve
SeuZlebeli iqneba Cemi gakvirveba axali SeuZlebeli iqneba Cemi gakvirveba axali
adamianebis gacnobiT, axali aRmoCen-adamianebis gacnobiT, axali aRmoCen-
iT... da ai, 30 wlis winaT mSobel iT... da ai, 30 wlis winaT mSobel
qveyanaSi _ israelSi dabruneb-qveyanaSi _ israelSi dabruneb-
uli, pirvelad Camovedi saqarT-uli, pirvelad Camovedi saqarT-
veloSi, davaTvaliere Tqvens mier veloSi, davaTvaliere Tqvens mier
mowyobili gamofena, romelic mowyobili gamofena, romelic
asaxavs saqarTveloSi mcxovreb asaxavs saqarTveloSi mcxovreb
ebraelTa sulier da kulturul ebraelTa sulier da kulturul
memkvidreobas, SegxvdiT da gesau-memkvidreobas, SegxvdiT da gesau-
breT Tqven. videqi Tqvens winaSe breT Tqven. videqi Tqvens winaSe
gaocebuli Tqveni ganaTlebiT, gaocebuli Tqveni ganaTlebiT,
Tqveni gonierebiT, im didi siy-Tqveni gonierebiT, im didi siy-
varuliT, romliTac Tqven giy-varuliT, romliTac Tqven giy-
varT Cveni xalxi, Tqveni usazRv-varT Cveni xalxi, Tqveni usazRv-
ro siyvaruliT Tqveni saqmisadmi, ro siyvaruliT Tqveni saqmisadmi,
yoveli xalxis cxovrebaSi sam-yoveli xalxis cxovrebaSi sam-
uzeumo cxovrebis mniSvnelobis uzeumo cxovrebis mniSvnelobis
Tqveneuli xedviT da gaocebulma Tqveneuli xedviT da gaocebulma
TqvenTan SexvedriT me vuTxari TqvenTan SexvedriT me vuTxari
Cems Tavs: sanam cocxali xar, ara Cems Tavs: sanam cocxali xar, ara
gaqvs ufleba ifiqro _ ai, es aris gaqvs ufleba ifiqro _ ai, es aris
dasasruli!dasasruli!
Tqven qarTveli ebraelobisaT-Tqven qarTveli ebraelobisaT-
vis arcTu ise Cveuli biografi-vis arcTu ise Cveuli biografi-
is pirovneba xarT. Cveni Taobis is pirovneba xarT. Cveni Taobis
qarTveli ebraeli inteligenciis qarTveli ebraeli inteligenciis
umravlesobis bebia-babuebi, xSir umravlesobis bebia-babuebi, xSir
SemTxvevaSi mSoblebic ki, yovel-SemTxvevaSi mSoblebic ki, yovel-
gvar ganaTlebas iyvnen mokleb-gvar ganaTlebas iyvnen mokleb-
ulni...ulni...
Tqveni babua, vano wiwuaSvili, Tqveni babua, vano wiwuaSvili,
saqarTvelos ganaTlebis saminis-saqarTvelos ganaTlebis saminis-
tros damsaxurebuli muSaki iyo, tros damsaxurebuli muSaki iyo,
mama iuri wiwuaSvili _ kinore-mama iuri wiwuaSvili _ kinore-
Jisori, jer `kiev-nauCfilmis~, Jisori, jer `kiev-nauCfilmis~,
Semdeg ki Tbilisis samecniero-Semdeg ki Tbilisis samecniero-
popularuli da dokumenturi popularuli da dokumenturi
filmebis kinostudiaSi muSao-filmebis kinostudiaSi muSao-
bda, dedaTqveni, medea janaSvili, bda, dedaTqveni, medea janaSvili,
_ profesiiT germanistia, wers _ profesiiT germanistia, wers
leqsebs, am bolo xanebSi sakuTari leqsebs, am bolo xanebSi sakuTari
leqsebis krebulic ki gamosca!leqsebis krebulic ki gamosca!
ras fiqrobT, aseT ojaxSi dabadebam ras fiqrobT, aseT ojaxSi dabadebam
gansazRvra Tu ara Tqveni cxovrebis gza gansazRvra Tu ara Tqveni cxovrebis gza
da moaxdina Tu ara gadamwyveti gavlena da moaxdina Tu ara gadamwyveti gavlena
Tqveni pirovnebis Camoyalibebaze?Tqveni pirovnebis Camoyalibebaze?
lela wiwuaSvili:lela wiwuaSvili:
_ ra Tqma unda, gansazRvra. saer-
Tod albaT, nebismieri ojaxi did gav-
lenas axdens Svilis Camoyalibebaze.
Cems SemTxvevaSi ki ojaxma udidesi gav-
lena moaxdina Cemi pirovnebis formire-
baze. me iseT ojaxSi vizrdebodi, sadac
ganaTlebas didi yuradReba eqceoda,
sadac icodnen wignis fasi da bavSvobi-
danve kiTxva Semayvares. Cven ojaxuri
kiTxvis tradiciac ki gvqonda, saRa-
moobiT raime saintereso wigns ojaxur
garemoSi xmamaRla vkiTxulobdiT. sao-
cari siTboTi maxsendeba is dro... saer-
Tod mimaCnia, Zalian gamimarTla aseT
ojaxSi rom davibade, mSoblebs xom,
megobrebisgan gansxvavebiT, ar irCeven!
Cvens ojaxSi yovelTvis gansakuTreb-
uli aura sufevda, Zalze saintereso,
SemoqmedebiTi, araCveulebrivi adami-
anebiTa da saubrebiT. ... mSoblebi yov-
elTvis gansakuTrebul literaturas
kiTxulobdnen da maTi interesebi me
da Cemma Zmamac gaviTaviseT. mamis pro-
fesia CvenTvis gansakuTrebiT momxib-
vleli iyo, kinostudiaSi stumroba ki
dauviwyar, idumalebiT mocul mogone-
bad rCeba.
_ garda ojaxuri warmoSobisa, _ garda ojaxuri warmoSobisa,
Tqven pirovnuli cxovrebis gzac gansa-Tqven pirovnuli cxovrebis gzac gansa-
kuTrebuli gqondaT. miRebuli normis kuTrebuli gqondaT. miRebuli normis
miuxedavad, Tqven `eqimis~ Cvens TemSi miuxedavad, Tqven `eqimis~ Cvens TemSi
ase popularuli specialobis nacvlad, ase popularuli specialobis nacvlad,
xelovnebaTmcodneobis specialobas xelovnebaTmcodneobis specialobas
irCevT da swavlas sankt-peterburgis irCevT da swavlas sankt-peterburgis
samxatvro akademiaSi agrZelebT. ra samxatvro akademiaSi agrZelebT. ra
mogcaT ermitaJis qalaqSi, ruseTis mogcaT ermitaJis qalaqSi, ruseTis
kulturisa da xelovnebis dedaqalaqSi kulturisa da xelovnebis dedaqalaqSi
gatarebulma wlebma. Tqveni azriT, ra gatarebulma wlebma. Tqveni azriT, ra
gavlena moaxdina Tqvens profesiul gavlena moaxdina Tqvens profesiul
profilze nevis qalaqSi gatarebulma profilze nevis qalaqSi gatarebulma
wlebma?wlebma?
_ diax, me albaT, marTla sruliad
gansxvavebuli da ebraeli gogonasaT-
vis `araprestiJuli~ da arapopularu-
li specialoba avirCie. ram ganapiroba
Cemi arCevani? albaT, isev da isev Cemma
ojaxma, mSoblebis interesebma da gata-
cebebma, xelovneba xom ucxo ar iyo
CemTvis, mamis profesiis garda, dedamac
didi wvlili Seitana Cems arCevanSi, mas
Zalian uyvars xelovneba da sul pat-
araobidan maziara am saocar samyaros.
Cemi Tanatolebisagan gansxvavebiT,
sakmaod adreul asakSi da mtkiced gad-
avwyvite, ra profesia unda amerCia da
mSoblebma yvelanairad Semiwyes xeli
Cemi ocnebis ganxorcielebaSi. ocneba
ki _ im dRidan, rac 13 wlis asakSi
pirvelad movxvdi peterburgSi da gan-
sakuTrebiT samxatvro akademiaSi, iq
swavlis gagrZeleba iyo.
albaT, dameTanxmebiT, peterbur-
gi msoflios erT-erTi umSvenieresi
qalaqia, Tavisi kulturuli tradicie-
biT, mravalricxovani muzeumebiTa
da saocari sasaxleebiT. rodesac
xelovnebaTmcodnis profesias aseT
qalaqSi euflebi, es udidesi bedniere-
baa. praqtikebi ermitaJsa da rusul
muzeumSi gvqonda, xolo arqiteqturis
istorias pirdapir qalaqSi vswavlob-
diT. ermitaJs ki gansakuTrebuli,
magnituri mizidulobis Zala gaaCnia,
yovel SemTxvevaSi, CemTvis ase iyo.
rodesac mis saocar darbazebSi dav-
borialobdi, genialur SemoqmedTa
Sedevrebis aRqmiT datyvevebuli,
drois SegrZneba sruliad mekargeboda,
da, rogorc wesi, muzeumis daxurvisas
zedamxedvelebTan erTad gamovdio-
di, akademiaSi Cemi swavlis periodSi
jer kidev SemorCenili iyvnen namdvi-
li Zveli peterburgis inteligenciis
warmomadgenlebi (akademiis am profe-
sorTa umetesoba ebraelebi iyvnen).
SeuZlebeli iyo amas gavlena ar moex-
dina Cems profesiul Camoyalibebaze.
garda amisa, peterburgSi Cqefda
kulturuli cxovreba da Cemi gemovne-
ba saukeTeso Teatraluri, saopero,
sabaleto dadgmebisa da klasikuri
musikis koncertebis mdidar repertu-
arze yalibdeboda. iq miRebuli pro-
fesionalizmis safuZvlebi, codna,
gamocdileba Tu esTeturi siamovneba
dRemde masazrdoebs...
_ rogor aewyo Tqveni profesiu-_ rogor aewyo Tqveni profesiu-
li gza TbilisSi dabrunebis Semdeg. li gza TbilisSi dabrunebis Semdeg.
ramdenadac CemTvisaa cnobili, arc ramdenadac CemTvisaa cnobili, arc
Tbilisis muzeumSia savsebiT Tbilisis muzeumSia savsebiT
Cveulebrivi movlena `qarTveli Cveulebrivi movlena `qarTveli
ebraeli~ TanamSromeli.ebraeli~ TanamSromeli.
_ marTali brZandebiT, qarTv-
el ebraelTa Soris albaT, dResac
arcTu ise bevri xelovnebaTm-
codnea. CemTvis ki muzeumi Zalian
bevrs niSnavs, masTan Cemi cxovre-
bis umetesi nawilia dakavSirebu-
li. jer kidev meeqvse klasidan am
muzeumSi xelovnebis moyvarulTa
klubis aqtiuri wevri viyavi. xolo,
rodesac qalbatoni nona eliz-
baraSvilis xelmZRvanelobiT S.
amiranaSvilis saxelobis xelovne-
bis muzeumSi gaixsna xelovnebis
nawarmoebTa teqnologiuri kvle-
vis ganyofileba (eqspertiza-
atribucia), man TavisTan mimiwvia
samuSaod. swored misi wyalobiT
aq sabolood moxda Cemi profe-
siuli Camoyalibeba. xolo ganvi-
Tareba da daxvewa dResac grZel-
deba da albaT, vidre vimuSaveb,
arc dasruldeba. qalbatoni nona
CemTvis dResac didi avtorite-
tia, misgan bevri ram viswavle
yovelTvis sasiamovnoa, rodesac
Tavis saqmeze Seyvarebul adamian-
Tan gaqvs urTierToba!
_ dRes Tqven saqarTvelos _ dRes Tqven saqarTvelos
erovnuli muzeumis gamofenebis erovnuli muzeumis gamofenebis
kuratori brZandebiT. 2008 wlis kuratori brZandebiT. 2008 wlis
maisSi gaxsnili qarTveli ebrael-maisSi gaxsnili qarTveli ebrael-
obis kulturisa da maTi isto-obis kulturisa da maTi isto-
riuli yofis amsaxveli gamofena riuli yofis amsaxveli gamofena
Tqveni pirveli gamofena araa. Tqveni pirveli gamofena araa.
gTxovT gviamboT, rogor mixvediT gTxovT gviamboT, rogor mixvediT
am gamofenamde, rogor gagiCndaT am gamofenamde, rogor gagiCndaT
misi mowyobis idea, gamofenis Sesaxeb misi mowyobis idea, gamofenis Sesaxeb
gamocemul katalogs mamis xsovnas gamocemul katalogs mamis xsovnas
uZRvniT, es ubralo, formaluri miZRv-uZRvniT, es ubralo, formaluri miZRv-
naa, Tu mamam gansakuTrebuli gavlena naa, Tu mamam gansakuTrebuli gavlena
iqonia Tqvens mier am gamofenis proeq-iqonia Tqvens mier am gamofenis proeq-
tze muSaobaSi. vis gamoyofdiT im ada-tze muSaobaSi. vis gamoyofdiT im ada-
mianebidan, romlebic gansakuTrebuli mianebidan, romlebic gansakuTrebuli
mondomebiT gedgnen gverdSi gamofenis mondomebiT gedgnen gverdSi gamofenis
momzadebis Znelsa da damqancvel peri-momzadebis Znelsa da damqancvel peri-
odSi.odSi.
_ diax, es ar aris Cemi pirveli
gamofena, ukve ori welia S. amiranaS-
vilis saxelobis xelovnebis muzeumis
gamofenebis kuratori gaxlavarT da am
drois ganmavlobaSi ukve araerTi sain-
tereso gamofena movawyeT. rodesac
damTvalierebeli modis gamofenaze,
misTvis albaT, Zneli warmosadgenia es
ramxela fiqris, Sromisa da nerviulo-
bis Sedegia. amas ki Tan sdevs sruliad
aranormirebuli samuSao dRe, uZilo
Rameebi, gancda, daukmayofileblo-
bis SegrZneba... ebraul Tematikaze es
Cemi meore gamofenaa. ebraeli mxat-
vris Salom koboSvilis gamofena 2006
wlis ivlisSi gaixsna. maSin es iyo Cemi
saavtoro pirveli ganxorcielebuli
proeqti, mas agreTve Tan katalo-
gis publikacia axlda da swored amis
Semdeg Semecvala statusi muzeumSi
da gamofenebis kuratoroba dameva-
la. magram amas yvelafers win mravali
wlis Sroma da imedgacrueba uZRoda,
Tumca, Tu adamians yofnis nebisyofa,
rom sirTuleebisa da yovelgvari dab-
rkolebebis miuxedavad, ar danebdes da
gaagrZelos brZola Tavisi ideis gan-
saxorcieleblad, maSin ocneba aucile-
blad axdeba. Cems SemTxvevaSi ori wlis
win swored ase moxda da axlandeli
gamofena ki Sinaarsobrivad misi logi-
kuri gagrZelebaa da vfiqrob, kidev
ufro saintereso, mniSvnelovani da
vizualuradac mravalferovania. aq
bevrad ufro meti eqsponatia war-
modgenili da ara mxolod ferwera
da grafika, aramed Zveli fotoebi,
Cacmuloba, religiuri ritualuri
Tu yofiTi daniSnulebis nivTebi, rom-
lebic asaxavs qarTvel ebraelTa isto-
riasa da kulturas. es proeqti israe-
lis saxelmwifos damoukideblobis
60 wlisTavs mieZRvna da misi ganxor-
cieleba ebrauli organizaciebis fin-
ansuri mxardaWeris Sedegia (ebrauli
saagento israelisTvis warmomadgen-
loba saqarTveloSi "soxnuTi", israel-
saqarTvelos biznes palata, israelis
saelCo saqarTveloSi da masTan arseb-
uli kulturuli centri). am TariRTan
dakavSirebiT saqarTveloSi erTi
kviris ganmavlobaSi sxvadasxva sain-
tereso RonisZiebebi imarTeboda. me ki
didi survili mqonda am dRes sazoga-
doebas exila Tundac is mcireodeni,
riTac ebraelTa erT-erTi uZvelesi
diaspora suldgmulobda.
katalogis mamis xsovnisadmi miZRv-
na, ra Tqma unda, ar aris SemTxveviTi.
mamam didi gavlena iqonia ara uSualod
am proeqtze muSaobisas (am dros igi
ukve avad iyo), aramed mravali wlis
winaT Cemi iudaizmiT daintereseba-
ze. mama Zalian Sehxaroda da afaseb-
da TiToeul Cems warmatebas, gansa-
kuTrebiT ki _ rac ebraul Tematikas
exeboda. Tqven ukve aRniSneT, rom mama
kinoreJisor-dokumentalisti iyo da
is ocnebobda qarTvel-ebraelTa isto-
riaze da kulturaze CemTan erTad
filmi gadaeRo. samwuxarod, misi ocne-
ba ganuxorcielebeli darCa... ori wlis
win mamaCemis bednierebas sazRvari
ar hqonda, rodesac man xelSi Salom
koboSvilis gamofenisadmi miZRvnili
Cems mier gamocemuli katalogi aiRo.
uzomod gaxarebuli iyo axal proeq-
tze rom daviwye muSaoba, magram meore
katalogis naxva saubedurod, ar das-
calda. bolo Tveebi mama mZimed avad
iyo da gamofenis gaxsnamde aTi dRiT
adre gardaicvala. es iyo Cems cxovre-
baSi albaT, yvelaze mZime periodi.
aseT dros zedmiwevniT afaseb kolege-
bis Tanadgomasa da mxardaWeras, gansa-
kuTrebiT, minda aRvniSno saqarTvelos
erovnuli muzeumis generaluri direq-
toris profesor daviT lorTqifaniZis
wvlili orive gamofenis organizebaSi.
ori wlis win, misi dainteresebisa da
mxardaWeris gareSe warmoudgeneli
iqneboda Salom koboSvilis gamofenis
proeqtis realizeba, wlebis manZilze
Cemi idea mxolod ocnebad rCeboda,
realurad ki, mxolod batonma daviTma
aRmomiCina ndoba da yovel mxriv mxars
miWerda. imedi maqvs, orive proeqtma
namdvilad gaamarTla. ver warmoid-
genT raoden mniSvnelovania, rode-
sac mTeli guliT muSaob da ara erTi
weli, rodesac es Tema ara mxolod
formaluri movaleobaa, aramed Seni
cxovrebis ganuyofeli nawili xdeba
da mis ganxorcielebas gandobs iseTi
araCveulebrivi profesionali, msof-
lioSi cnobili mecnieri da uaRresad
progresulad moazrovne pirovneba,
rogoric batoni daviT lorTqifaniZe
brZandeba.
_ Tqvens gamofenaze, gansa-_ Tqvens gamofenaze, gansa-
kuTrebiT farTodaa warmodgenili kuTrebiT farTodaa warmodgenili
qarTveli ebraeli primitivisti mxat-qarTveli ebraeli primitivisti mxat-
vris Salom koboSvilis namuSevrebi. vris Salom koboSvilis namuSevrebi.
2006 wels am mxatvris dabadebidan 130 2006 wels am mxatvris dabadebidan 130
welTan dakavSirebiT qarvaslaSi misi welTan dakavSirebiT qarvaslaSi misi
namuSevrebis personaluri gamofena namuSevrebis personaluri gamofena
moewyo. gTxovT ufro dawvrilebiT moewyo. gTxovT ufro dawvrilebiT
gviamboT am mxatvris cxovrebisa da gviamboT am mxatvris cxovrebisa da
misi Semoqmedebis Tematikis Sesaxeb.misi Semoqmedebis Tematikis Sesaxeb.
_ diax, me ukve vaxsene Salom
koboSvili da 1995 wlidan swored misi
SemoqmedebiT dainteresebam mimiyvana
amJamindel gamofenamdec. me vmuSao-
bdi sakvalifikacio Temaze, mqonda
sakmaod mdidari da saintereso masala
d-r daviT SimSilaSvilis interviu lela wiwuaSvilTand-r daviT SimSilaSvilis interviu lela wiwuaSvilTan
m e n o r a 5dekemberi (qislevi), #24, 2008 w.
saqarTveloSi moRvawe germanel mxat-
vrebze da albaT didi xnis winaT war-
matebiTac davicavdi disertacias am
Temaze, magram erT mSvenier dRes me
vuTxari sakuTar Tavs, am Temas uCemo-
dac moevleba, magram ebraul mxatv-
robas _ ara...
Salom koboSvilis pirovneba, mar-
Tlac unikaluria. bavSvobaSi xatviT
gatacebuls, mSoblebma religiuri
TvalsazrisiT mxatvrobis Seswavla
aukrZales. mZime, duxWiri cxovrebis
miwuruls ki Salomma 61 wlis asakSi
saqarTvelos ebraelTa istoriul-eT-
nografiul muzeumSi darajad daiwyo
muSaoba. es 1936 weli iyo da muzeumis
xelmZRvanelobis mier miwveuli qarT-
veli mxatvrebi emzadebodnen ebraul
Tematikaze Seqmnili namuSevre-
bis pirveli gamofenisaTvis. maTma
Semxedvarem Salomma bavSvobis ocneba
aixdina da daiwyo xatva, jer gaubeda-
vad, fanqrebiT, Semdeg ki albaT, SedegiT
TviTonve gaocebulma, xatva ukve akva-
reliT, guaSiTa da zeTis saRebavebi-
Tac ganagrZo. sami wlis manZilze (gar-
dacvalebamde) Seqmnil araCveulebriv
namuSevrebSi man asaxa axalcixel ebrael-
Ta sxvadasxva fenis warmomadgenelTa
tradiciebi, saqmianoba, yoveldRiuri
cxovreba, religiuri dResaswaulebi,
ritualebi. misi namuSevrebi garkveul
Tematur ciklebad SeiZleba gaerTiandes.
erT-erTi yvelaze saintereso saqorwino
ciklia, Zalzed damaxasiaTebeli ritu-
aluri scenebiTa Tu CacmulobiT. mas
agreTve aqvs religiuri dResaswauleb-
is, sinagogis scenebis, sacekvao, vaWro-
bisa da yofiTi ciklebi.
_ gamofenis katalogis SesavalSi _ gamofenis katalogis SesavalSi
Tqven werT: ̀ im asimilaciis miuxedavad, Tqven werT: ̀ im asimilaciis miuxedavad,
romelic axlavs (ebraelTa) diaspora-romelic axlavs (ebraelTa) diaspora-
Si cxovrebas, qarTvelma ebraelebma Si cxovrebas, qarTvelma ebraelebma
saukuneebis manZilze saTuTad atares saukuneebis manZilze saTuTad atares
da dRemde Semoinaxes TavianTi reli-da dRemde Semoinaxes TavianTi reli-
gia da zne-Cveulebani. isini mtkiced gia da zne-Cveulebani. isini mtkiced
icaven moses mcnebebs...~ rodis daiwyo icaven moses mcnebebs...~ rodis daiwyo
Tqveni daintereseba `ebraelTa TemiT~ Tqveni daintereseba `ebraelTa TemiT~
Tqveni cxovrebis wlebSi moxda qarT-Tqveni cxovrebis wlebSi moxda qarT-
vel-ebraelTa 2600 wlovani istoriis vel-ebraelTa 2600 wlovani istoriis
yvelaze didi movlena: maTi dabruneba yvelaze didi movlena: maTi dabruneba
mama-papaTa istoriul samSobloSi... mama-papaTa istoriul samSobloSi...
ras fiqrobT Tqven am movlenis Sesaxeb ras fiqrobT Tqven am movlenis Sesaxeb
da saerTod ras fiqrobT ebraelTa da saerTod ras fiqrobT ebraelTa
momavalze? momavalze?
_ `ebraelTa TemiT~ Cemi zogadad
daintereseba albaT, bavSvobidan dai-
wyo. pataraobisas me vizrdebodi deda-
Cemis mSoblebTan, sadac dedas bebia
miyveboda saintereso moTxrobebs.
ukve mozrdil asakSi gavacnobiere,
rom yvelaze xSirad didi bebia ToraSi
moTxrobil ambebs miyveboda. sao-
cari adamiani brZandeboda, yovel-
gvari klasikuri ganaTlebis gareSe
Zalian nakiTxi da gonieri da Tavisi
eris udidesi patrioti. Semdeg ki
ukve skolis asakSi mSoblebis inter-
esebma CemSic gaaRviva gansakuTrebuli
damokidebuleba Cemi eris istoriisa da
kulturis mimarT. tradiciuli ojaxis
garda, me TandaTan vacnobierebdi, Tu
ras niSnavs iyo ebraeli. xolo Semdeg,
ukve mogaxseneT, Tu rogor gaxda es
Tema Cemi cxovrebis organuli nawili.
rac Seexeba Tqveni SekiTxvis meore
nawils, aq isev Cemi didi bebia minda
gavixseno, romelic Rrmad morwmune
adamiani brZandeboda da udidesi
patrioti. igi mTeli cxovrebis man-
Zilze ocnebobda `damadlianebuliyo
ieruSalaimis miwaze moxvedriT~ da amis
Rrma rwmenac gaaCnda, amitom pirvelive
`aliisas~, xandazmulobis miuxedavad,
86 wlis asakSi man mtkiced gadawyvita
da gaemgzavra kidec Tavis qaliSvilTan
da vaJTan erTad ase saocnebo da nana-
tr istoriul samSobloSi erTaderTi
mizniT. enaxa mama-papaTa miwa. israelSi
bebiam kidev ramdenime weliwadi icocx-
la da albaT, yvelaze bednieri da kmay-
ofili wavida am qveynidan...
_ Tqveni meuRle TbilisSi metad _ Tqveni meuRle TbilisSi metad
saxelganTqmuli eqimi-ginekologia saxelganTqmuli eqimi-ginekologia
(saubaria eqim daviT davaraSvilze), (saubaria eqim daviT davaraSvilze),
amasTan Tqven sami Svilis dedac brZan-amasTan Tqven sami Svilis dedac brZan-
debiT. rogor axerxebT, SeaTavsoT debiT. rogor axerxebT, SeaTavsoT
erTmaneTs diasaxlisis, meuRlis, erTmaneTs diasaxlisis, meuRlis,
dedis roli Tqvens profesiul dedis roli Tqvens profesiul
TviTgamoxatulebasTan. es albaT, arc TviTgamoxatulebasTan. es albaT, arc
Tu ioli saqmea?!...Tu ioli saqmea?!...
_ am gansxvavebuli rolebis erT-
maneTTan SeTavseba marTla ar aris
ioli saqme, miT umetes, rom me natu-
riT maqsimalisti var da zereled
arafris keTeba ar miyvars. dakave-
bulobis miuxedavad, daTo aqtiurad
monawileobs bavSvebis aRzrdasa da
CamoyalibebaSi. ra Tqma unda, bavSvebT-
an me ufro met dros vatareb. ufrosi
vaJi 19 wlisaa, biznes-administrirebis
fakultetis III kursis studentia, seri-
ozulad gatacebulia fotografiiT,
gogona 16 wlisaa, me-11 klasis mos-
wavlea, xolo umcrosi vaJi ki 8 wlis.
TiToeul maTgans Taviseburi midgoma
da yuradReba sWirdeba. kargi bavSvebi
arian. gonieri, Tbili, maTTan Zalian
megobruli damokidebuleba maqvs da es
albaT, miadvilebs saerTo enis gamo-
naxvas da urTierTobas. rac mTavaria,
ojaxSi yvela pativs vcemT erTmane-
Tis saqmes da vcdilobT xeli SevuwyoT
erTmaneTs. yovelgvar ojaxur saqmi-
anobas SemoqmedebiTad vudgebi, gansa-
kuTrebiT ki kulinarias. didi tvirTia,
rTulia, magram namdvilad vaxerxeb
yvelafris moswrebas da erTmaneTTan
SeTavsebas. rodesac vamTavreb ojax-
is saqmes da patarasTan gakveTilebis
momzadebas, gvian Rame, ukve kompiu-
terTan Cems saqmes vagrZeleb. cota
mZinavs da dRisiTac yvelaferi dageg-
mili maqvs, magram TviTgamoxatulebis
SesaZlebloba imdenad srulfasovani
cxovrebis SegrZnebas maniWebs, rom
aseTi cxovrebis riTmi CemTvis savse-
biT Cveulebrivi da misaRebia.
_ Cans Cveni saukune gaxdeba qarTv-_ Cans Cveni saukune gaxdeba qarTv-
el ebraelTa saqarTveloSi cxovrebis el ebraelTa saqarTveloSi cxovrebis
saukune. dRes TbilisSi, erT dros ase saukune. dRes TbilisSi, erT dros ase
mravalricxovani da ebrauli tradicie-mravalricxovani da ebrauli tradicie-
biT mcxovrebi aTeul-aTasobiT qarT-biT mcxovrebi aTeul-aTasobiT qarT-
vel ebraelTa didi jamaaTidan, sul vel ebraelTa didi jamaaTidan, sul
ramdenime aTasi ebraeliRa darCa. da ramdenime aTasi ebraeliRa darCa. da
Tqven Tqvens Svilebs aseT viTareba-Tqven Tqvens Svilebs aseT viTareba-
Si zrdiT. fiqrobT Tu ara SeZlebT Si zrdiT. fiqrobT Tu ara SeZlebT
maT ebraelebad Camoyalibebas? rogor maT ebraelebad Camoyalibebas? rogor
gesaxebaT maTi momavali?gesaxebaT maTi momavali?
_ miuxedavad imisa, rom dRes
saqarTveloSi marTla arcTu ise mra-
valricxovania ebrauli Temi, didi
imedi maqvs, rom mainc movaxerxeb
Cveni Svilebi namdvil ebraelebad
Camoyalibdnen, yovel SemTxvevaSi, Cven
ase vzrdiT maT, ebraul tradicie-
bze. bavSvebi aqtiurad monawileoben
ebrauli organizaciebis axalgazrdul
programebSi, RonisZiebebSi, swavloben
ivriTs. imedi maqvs, isini ebraeli eris
Rirseuli warmomadgenlebi iqnebian.
_Tqveni gamofenis katalogis _Tqveni gamofenis katalogis
SesavalSi didi pativiscemiT werT SesavalSi didi pativiscemiT werT
saqarTvelos ebraelTa istoriul-saqarTvelos ebraelTa istoriul-
eTnografiuli muzeumis (1933-51) eTnografiuli muzeumis (1933-51)
Seqmnisa da misi saqmianobis Sesaxeb. Seqmnisa da misi saqmianobis Sesaxeb.
qarTvel ebraelTa istoriaSi yvelaze qarTvel ebraelTa istoriaSi yvelaze
didi movlenis _ israelis qveyanaSi didi movlenis _ israelis qveyanaSi
maT dabrunebas usaTuod mohyveba maT dabrunebas usaTuod mohyveba
Sedegad maTi cxovrebis niris Secvla Sedegad maTi cxovrebis niris Secvla
da maTi gaisraeleba. Cven ara erTxel da maTi gaisraeleba. Cven ara erTxel
gviTqvams: `imisTvis, rom Cvenma moma-gviTqvams: `imisTvis, rom Cvenma moma-
valma Taobam icodes Tu rogori gmi-valma Taobam icodes Tu rogori gmi-
robiTa da TavdadebiT SeZles maTma robiTa da TavdadebiT SeZles maTma
winaprebma SeenarCunebinaT TavianTi winaprebma SeenarCunebinaT TavianTi
erovnuli saxe galuTSi cxovrebis erovnuli saxe galuTSi cxovrebis
pirobebSi, israelSi dabrunebul qarT-pirobebSi, israelSi dabrunebul qarT-
vel ebraelTa am Taobis movaleobaa vel ebraelTa am Taobis movaleobaa
izrunos, Seqmnas Cveni Temis cxovre-izrunos, Seqmnas Cveni Temis cxovre-
bisa da misi kulturuli memkvidreo-bisa da misi kulturuli memkvidreo-
bis amsaxveli muzeumi israelis qveya-bis amsaxveli muzeumi israelis qveya-
naSi~. ras ityodiT Tqven am sakiTxis naSi~. ras ityodiT Tqven am sakiTxis
garSemo?garSemo?
_ ebraeli eris erT-erT fenomenad
swored maT mier diasporaSi cxovrebi-
sas erovnulobis SenarCuneba mimaCnia.
es xom saocrebaa, mravali saukunis man-
Zilze ar dakargo ara mxolod reli-
gia, tradiciebi, kultura, genotipic
ki... saqarTveloSi ki es gansakuTrebiT
niSandoblivia. vfiqrob, aseTi
muzeumis Seqmnas israelSi qarTvel
ebraelTa TemisaTvis udidesi isto-
riuli mniSvneloba eqneba.
_ da bolos, erTi Zalian mniS-_ da bolos, erTi Zalian mniS-
vnelovani SekiTxvac: qarTvel ebrael-vnelovani SekiTxvac: qarTvel ebrael-
Ta msoflio kongresis iniciativiT am Ta msoflio kongresis iniciativiT am
bolo xans metad intensiurad ganixile-bolo xans metad intensiurad ganixile-
ba Cemi azriT, namdvilad saSviliSvilo ba Cemi azriT, namdvilad saSviliSvilo
saqme _ saqarTveloSi darCenili Cveni saqme _ saqarTveloSi darCenili Cveni
winaprebis saflavebis da erT dros ase winaprebis saflavebis da erT dros ase
didebuli qarTvel ebraelTa salo-didebuli qarTvel ebraelTa salo-
cavebis movla-Senaxvis sakiTxi. Tqven, cavebis movla-Senaxvis sakiTxi. Tqven,
rogorc ebraeli qali, romlisTvisac rogorc ebraeli qali, romlisTvisac
ase Zvirfasia qarTvel ebraelTa war-ase Zvirfasia qarTvel ebraelTa war-
suli yofis kulturuli memkvidreoba, suli yofis kulturuli memkvidreoba,
ras ityodiT am sayuradRebo wamowye-ras ityodiT am sayuradRebo wamowye-
baze?baze?
_ Tqven zusti Sesatyvisi mouZeb-
neT _ es, marTlac rom saSviliSvilo
saqmea. warsulis gafrTxilebisa da
pativiscemis gareSe, momavalic war-
moudgenelia. me ki, Cemi profesiidan
gamomdinare, davamateb, rom saflavebis
movlas ara mxolod winaparTa pativis-
cemis, aramed qarTvel ebraelTa uZve-
lesi diasporis istoriuli warsulis
Seswavlis datvirTvac eniWeba. dRes,
rodesac saqarTveloSi ase Semcirda
ebrauli Temi, rodesac zogierTi gva-
ris warmomadgenlebi aRarc ki darCnen,
saflavebis, iseve, rogorc sinagoge-
bis, gafrTxilebas, Cemi azriT, gansa-
kuTrebuli datvirTva eniWeba. dauSve-
belia, saqarTveloSi ebrauli diaspo-
ris mravalsaukunovani istoriis kvali
daikargos. Tbiliss es problema nak-
lebad exeba, xolo provinciaSi, sadac
TiTqmis aRar darCa ebrauli mosaxleo-
ba, sinagogebisa da saflavebis movla-
Senaxva gansakuTrebiT mniSvnelovania,
es xom eris kulturuli memkvidreobis
SenarCunebis aucilebeli sawindaria.
saqarTvelos ebraelTa msoflio saqarTvelos ebraelTa msoflio
kongresis organokongresis organo
"macne" "macne" #46, noemberi46, noemberi
2008 wlis 8-10 dekembers yazanSi gaim-
arTa evraziis ebraelobis ori mniSvnelo-
vani RonisZieba evro-aziuri ebrauli kon-
gresis generaluri sabWos sesia (eaek). sesi-
aze Tavi moiyares dsT-s qveynebis, iaponiis,
monRoleTis, bulgareTis da saqarTvelos
ebraelma liderebma; ebrauli erovnul-
kulturuli federaluri avtonomiis III
saangariSo-saarCevno konferencia (eekfa),
romelsac 38 regionaluri da adgilobrivi
ebrauli erovnul-kulturuli avtonomiis
warmomadgeneli daeswro.
eaek-is gensabWos da eekfa-s konfer-
enciis muSaobisTvis gaTvalisawinebul iqna
erToblivi sesia, romelzec misasalmebeli
sityviT gamovidnen TaTreTis respublikis
mTavrobis pirveli vice-premieri boris pav-
lovi, saxelmwifo dumis deputati gulnara
sergeeva, TaTreTis savaWro-samrewvelo
palatis Tavmjdomare Samil ageevi, `ОРТ - Россия~-s da ebrauli saagentos warmo-
madgenlebi. sesiisadmi misasalmebeli wer-
ilebiT mxardaWera gamoxates regionaluri
ganviTarebis ministris moadgilem mixeil
travnikovma, volgispireTis federaluri
olqis prezidentis sruluflebianma war-
momadgenelma grigori rapotam da ruseTis
mTavarma rabinma adolf SaeviCma, ruseTis
erTa asambleis sabWos Tavmjdomarem rama-
zan abdulatipovma. agreTve Sedga eaek-is
xelmZRvanelTa da TaTreTis saxelmwifos
sabWos Tavmjdomaris faridom muxamedSinis
Sexvedra.
eaek-is liderebma TavianT gamosv-
lebSi Seajames 2008 wlis Sedegebi: mixeil
Clenovma warmoadgina kongresis politi-
kuri saqmianobis angariSi, ioseb ziselsma
damswreT gaacno kongresis programuli
angariSi, eaek-is vice-prezidentma iuri
raskinma ganixila proeqt `ganviTarebis~
ganxorcielebis msvleloba.
eekfa-s sameurveo sabWos Tavmjdomarem
aleqsandre maSkeviCma konferenciaze
gamosvlisas aRniSna, rom erovnul-kul-
turuli avtonomia erTaderTi organiza-
ciaa, romelsac aqvs kanonieri ufleba war-
moadginos ebrauli eri yvela saxelimwifo
organoSi da konferenciis monawileebs
mouwoda mcdeloba ar daekloT, raTa eekfa
gadaeqciaT Zlier, mobilur, profesiul da
efeqtur organizaciad.
eaek-is gensabWos wevrTa Soris
rig mniSvnelovan sakiTxebze gaim-
arTa diskusia, romelic eZRvnebo-
da ebrauli saTvistomoebis mdgo-
mareobas globaluri krizisis
fonze, antisemitizms, qsenofo-
bias da Zaladobas, aseve ebrauli
ganaTlebis problemebs postsab-
WoTa sivrceSi.
mrgvalma magidam `reli-
giaTSorisi dialogebi _ gza
Semwynareblobisaken~ Tavi mouy-
ara marTlmadidebel, kaTolike
da ebrael RvTismsaxurebs. eaek-
is gensabWos sesiis monawileebma
mousmines ebrauli saerTaSori-
so saganmanaTleblo programa `limudis~
xelmZRvnels xaim Ceslers. aRniSnuli pro-
grama rusulenovanTaTvisaa gankuTvnili.
x. Ceslerma agreTve warmoadgina filmi
pirvel `limudze~ israelSi. Tavis gamosv-
laSi a. maSkeviCma gamosTqva survili kvla-
vac mxari dauWiros am saerTaSoriso pro-
gramas da aRniSna x. Ceslerisa da misi rusi
kolegis _ profesor m. Clenovis udidesi
piradi Rvawli am saqmeSi. sesiaze Sedga
prezentacia filmisa `brZoliT moipoveb
Sens uflebebs~, romelic misma avtorma
_ ioseb begunma warmoadgina. aRniSnulma
pirovnebam sionisturi mrwamsisa da ivri-
Tis faruli formiT swavlebisaTvis sab-
WoTa banakebSi 14 weli gaatara.
TaTreTis biznesmenebisa da eaek-is
direqtorTa sabWos warmomadgenelTa
monawileobiT, agreTve gaimarTa biznes-
forumi, romelzec ganxilul iqna finan-
suri da ekonomikuri krizisi da misi daZle-
vis gzebi.
eekfa-s konferenciam SeZlo Tavisi
uflebamosilebis damtkiceba da gadaul-
axavi winaaRmdegobebis daZleviT miaRwia
ebraul erovnul-kulturuli avtono-
miebis SemWidroebas. sensaciad iqca is
faqti, rom ruseTis ebrauli organizaciis
Tavmjdomared, ori aTeuli wlis ganmav-
lobaSi pirvelad arCeul iqna ara mosk-
oveli, aramed regionis warmomadgeneli _
kerZod, TaTreTis respublikis ebrauli
erovnul-kulturuli avtonomiis lideri
mixeil skoblinoki. konferenciam eekfa-s
sabWo da sarevizio komisiac airCia. eefka-s
Semadgenloba 14 wevriT dakompleqtda,
maT Soris am organizaciis prezidentiT.
eefka-s prezidentisa da sabWos wardgeniT
arCeul iqna ori Tanasworuflebiani vice-
prezidenti. ruseTis "vaadis" prezidenti,
profesori mixeil Clenovi da ruseTis
ebrauli saTvistomoebis asociaciis aRmas-
rulebeli direqtori valeri engelsi.
oficialuri RonisZiebebi dasrulda
ebrael SemsrulebelTa sakoncerto pro-
gramiT.
eaek-is sazogadoebasTaneaek-is sazogadoebasTan
urTierTobis departamentiurTierTobis departamenti
evraziis ebrauli kongresi gvatyobinebs:evraziis ebrauli kongresi gvatyobinebs:
m e n o r a6 dekemberi (qislevi), #24, 2008 w.
molodini:molodini:xval me eqvsi weli Semisruldeba,
ukve didi viqnebi, rogorc ufrosebi.
male skolaSi waval. deda, mama, bebo da
babu meubnebian, rom Wkviani da zrdi-
lobiani unda viyo.
miamiti rwmena:miamiti rwmena:dRes me ukve Tormeti wlisa var,
Wkviani da zrdilobiani, magram aRar
minda didi viyo. didebs yvelafris
eSiniaT da sulac ar arian bednierni.
yvela erTmaneTs waagavs, yvelas erTi
sazrunavi aqvs – sakuTari Tavi da saku-
Tari ojaxi. vgrZnob, rom me sul sxva
ramisTvisa var gaCenili_ gacilebiT
Rrma da naTelisaTvis, me yoveldRi-
urobaSi arasodes Caveflobi, aucile-
blad bednieri viqnebi...
imedgacrueba:imedgacrueba:ra male gavida dro, me ukve ocdaa-
Ti wlisa var. Cemi cxovreba aris Cemi
meuRle, bavSvebi, samsaxuri. bevrs
vmuSaob da daRlili vbrundebi. araf-
ris Tavi aRara maqvs. ho, marTla, tele-
vizori! mas sapatio, centraluri adg-
ili uWiravs salonSi da saerTod, Cems
cxovrebaSi. megobrebs ukve iSviaTad
vxvdebi.
cxovreba Cvenze Zlieria. yovel-
dRiuroba da erTferovneba axunebs
Cveni bavSvobis ocnebebs. miuxedavad
amisa, adamianebma Semoinaxes dResas-
waulebi, nacrisfer yoveldRiurobaSi
gafantuli gansakuTrebuli dReebi,
romlebic mcire xniT mainc gvabrune-
ben bavSvobaSi, gvaxseneben ocnebebs,
gvibruneben naTeli momavlis imeds.
dResaswaulidResaswaulixanuqis sanTlebis anTeba swored am
survils aRniSnavs, survils sulieri
samyaros gaxsnisa, sinaTlis danaxvisa.
„sanTeli adamianis cxovrebis da misi
sulis umaRlesi SuqiT ganaTebis sim-
boloa.“ (rabi kuki „werilebi“)
xanuqis ambavi iwyeba imis aRweriT,
rom ebrael xalxze berZnebi batonobd-
nen. es ar iyo Cveulebrivi batonoba:
berZnebi ebraelebs materialuri
TvalsazrisiT ar aviwrovebdnen. maT
surdaT ebraelTa Soris TavianTi kul-
turis, mrwamsis, cxovrebis wesis dam-
kvidreba. amiT ewadaT ebraelTa „me“–s
waSla.
aman Cvens welTaRricxvamde 138
wels (xolo ebrauli kalendriT 3622
wels) berZenTa winaaRmdeg ebraelTa
ajanyeba gamoiwvia. ebraelTa mcire-
ricxovanma jarma xaSmonaelTa winamZ-
RolobiT ajanyebis garkveul etapze
berZnebze gamarjveba– taZris gan-
Tavisufleba SesZlo. rodesac taZarSi
Sesulma ebraelebma misi ganwmenda
ganizraxes, maT amisaTvis zeTiT savse
mxolod erTi WurWeli aRmoaCines,
WurWelSi zeTi mxolod erTi dRisaT-
vis iyo sakmarisi, xolo taZris gan-
sawmendad gacilebiT meti dro iyo
saWiro. gadmocemiT, zeTis es erTi san-
Teli saswaulebrivad erTis nacvlad
rva dRis ganmavlobaSi iwvoda_ manam
sanam zeTi ar momzadda.
berZnebi da israelelebiberZnebi da israelelebikabalistebi gviamboben, rom Tora
da ebraelTa sxva wminda wignebi am eris
ubralo istoriuli qronikebi rodia.
es wignebi dawerilia gansakuTrebuli
kabalisturi eniT, romlis meSveobi-
Tac Cveulebrivi sityvebiT xdeba im
sulieri procesebis aRwera, romelic
TiToeulma CvenTaganma unda gaiaros
Tavisi cxovrebis gzaze.
xanuqa ebrauli dResaswaulia, is im
zogad procesebze saubrobs, romlebic
TviT adamianSi, mis gulSi, mis survi-
lebSi xdeba. da yvelaferi es TiToeul
Cvengans exeba. am dResaswaulSi „ber-
Znebi“ da „ebraelebi“ ara sxvadasxva
erovnebis xalxi, aramed adamianSi arse-
buli sxvadasxva Sinagani Zalebia.
zogjer Cvens irgvliv wyvdiadi
isadgurebs: wyvdiadi SiSis, gadauw-
yveteli problemebis, Seusrulebeli
survilebis, auxdeneli ocnebebis, upa-
suxo kiTxvebis, martoobis, ganSore-
bis, umiznobis, sicarielis. am wydiads,
romelic gvaiZulebs sakuTar TavSi
CaviketoT, vizrunoT mxolod amqveyni-
ur yoveldRiurobaze. am wyvdiads
kabalistebi simbolurad „berZnebs“
uwodeben.
zogjer ki TiTqos gamogveRviZeba,
gadavxedavT Cvens cxovrebas da gveCve-
neba, rom is gza Cvens nacvlad viRac
sxvam ganvlo. am gansakuTrebul wamebSi
CvenSi isev iRviZebs is miamiti bavSvi
Tavisi Seuryeveli rwmeniT imis rom igi
erTaderTi da ganumeorebelia da rom
sul sxva, gacilebiT ufro mniSvnelo-
vani ramisaTvisaa gaCenili. magram
risTvis, ra aris Cveni daniSnuleba,
Cveni cxovrebis azri?... am Zalas, am
survils, romelic CvenSi iRviZebs
„israeli“ ewodeba.
gamodis, rom rodesac kabalistebi
berZnebsa da israelze saubroben, isini
sulac ar gulisxmoben erebs, aramed
im or urTierTsapirispiro Zalas,
romelic TiToeul CvenganSi arsebobs.
„berZnebi“ – sakuTari TavisaTvis siam-
ovnebis miniWebis, sakuTar Tavze zrun-
vis survilebia, xolo „israeli“ – Cveni
sulieri geni – CvenSi gacemis survi-
lis, SemoqmedTan kavSiris damyareb-
is survilis Canasaxi, romelic Cveni
cxovrebis garkveul etapze uecrad
iRviZebs da iwyebs brZolas egoistur
survilebTan – berZnebTan. swored am
Sinagan brZolas ganasaxierebs xanuqis
dResaswauli.
adamiani da sanTeliadamiani da sanTelixanuqis dResaswauli erTi sanT-
lis saswaulis dResaswaulia. sanTeli
sami ZiriTadi nawilisagan Sesdgeba:
sawvavisagan (zeTi, parafini, fiWa),
fiTilisa da cecxlisagan.
kabalistebi gvixsnian, rom sanTlis
msgavsad Cvenc Zalian ubralo materi-
isagan – siamovnebis miRebis survilisa-
gan varT Seqmnili. swored es survilia
Cveni mamoZravebeli Zala, Cveni sawvavi.
adre sanTlis magier SuSis WurWelSi
Casxmul zeTs iyenebdnen. WurWeli
(ivriTze – „qli”) miRebis survils niS-
navs.
kabala laparakobs Semoqmedsa da
qmnilebis urTierTobaze. Semoqmeds
kabalaSi xSirad „Suqs”, “gacemis sur-
vils” uwodeben. qmnilebas ki – „qlis”
(WurWels), „miRebis survils”. qmnileb-
is (anu adamianis) mizania miiRos is,
risi micemac misTvis Semqmnels surs,
Tanac ise, rom Tavisi (miRebis) TvisebiT
Semqmnelis (gacemis) Tvisebas daems-
gavsos. amisaTvis adamiani Tavis TavSi
qmnis egred wodebul „ekrans”, romlis
saSualebiTac „Suqi” „qli“–Si Sedis.
fiTili swored „ekranis” simboloa.
fiTili aris simbolo adamianSi
arsebuli ukugdebis, winaaRmdegobis
sulieri Zalisa. es is Zalaa, romel-
ic Cvens Sinagan brZolas gamoxatavs,
brZolas CvenSi arsebul israelsa da
berZnebs Soris, brZolas sulieri sam-
yaros Secnobis survilsa da arsebobis
materialur doneze darCenis survils
Soris.
rac Seexeba cecxls, misi anTeba ada-
mianSi misi sulieri genis – israelis
(„iaSar el“ – pirdapir Semqmnelisaken)
gamoRviZebis, misi gamarjvebis sim-
boloa. xanuqis sanTlebis anTeba migvi-
TiTebs sulier procesze, romlis
ganmavlobaSic adamiani TandaTan anvi-
Tarebs Tavis kavSirs umaRles ZalasTan,
romelTan kontaqtSi SesvlisTvisac
sakmarisia mxolod survili. Tu mar-
Tla movindomebT, rom am Zalas dav-
emsgavsoT, anu SeviZinoT misi Tviseba
– gacemis Tviseba, maSin Cvens gulSic
ainTeba xanuqis sanTeli da „sibnele
gaanaTebs, rogorc Suqi“ („Tehilimi“–
sagalobelni). am srulyofilebis sim-
boloa „xanuqia“ – xanuqis Sandali.
xanuqis SandalSi cxra sanTelia.
erT maTgans morige, damxmare sanTeli
ewodeba da sxva sanTlebTan SedarebiT
gansakuTrebuli, maRali adgili
uWiravs. swored misi meSveobiT anTeben
yvela danarCen sanTels.
es mTavari sanTeli – „SamaSi“ asax-
ierebs adamians, romelic bolomde
mihyva Tavis gulisTqmas, bolomde
jiutad SeinarCuna mis sulSi anTebuli
pirveli naperwkali, ganvlo sulieri
amaRlebis gza, anu ganTavisuflda
sakuTari egoizmisagan, Seicno umaR-
lesi samyaro, gascda droisa da sivr-
cis sazRvrebs da Seicno maradisobis
kanoni, romelic rabi akivas am ubralo
sityvebSi gamoixateba – „giyvardes
moyvasi Seni rogorc Tavi Seni“.
saswauli? saswauli imaSi gamoix-
ateba, rom adamiani Tavisi TvisebebiT
Semoqmeds emsgavseba.
xanuqis saswauli
SamaSi, pirveli sanTeli...
SamaSi, pirveli, meore sanTeli...
SamaSi, pirveli, meore, mesame san-
Teli...
zeTiT savse sufTa WurWeli an pat-
ara, TiTqosda, bavSvurad gaferadeb-
uli mravalferadi sanTlebi, cecxlis
cimcimi. dedis, mamis, bavSvebis TaTebi,
romlebic sanTlebs anTeben da TiTqos
amasTan erTad, cecxls ufrTxilde-
bian, CurCuliT warmoTqmuli locva.
Tbila, Suqi modis, ra kargia...
saswauli mainc moxda, erTi sanTlis
saswauli... gilocavT dResaswauls,
xanuqis dResaswauls, Zvirfaso mego-
brebo!
kabalistis pasuxebikabalistis pasuxebi(ramdenime SekiTxva israelis
sazogadoebrivi arxis yovelkvireuli
satelevizio gadacemidan „SeekiTxe
kabalists“, romelSic telemayure-
belTa SekiTxvebze pirdapir eTerSi
pasuxobs mecnieri – kabalisti, mixael
laitmani)
kiTxva: kiTxva: SevamCnie, rom am bolo xans
didi xmauri Seiqmna kabalis garSemo.
minda piradad Tqven gkiTxoT: ra aris
kabala?
_kabala ganisazRvreba ase: ada-
mianisaTvis Semoqmedis amqveynad
gamovlena.e.i. Tuki nebismier adamians,
zustad iseTs rogoric xarT Tqven da
var me, gauCndeba miswrafeba, survili,
gamoavlinos umaRlesi Zala, romelic
zemoqmedebas axdens masze, mudmivad
Tan axlavs da gansazRvravs mis cxovre-
bas, mas amis gakeTeba SeuZlia kabalis
daxmarebiT. mecniereba kabala es aris
Semoqmedis gamovlenis saSualeba,
anu piradad yoveli adamianis mier
Semoqmedis individualuri aRqma. is
religia araa. masSi araviTari mistika
ar arsebobs. es aris mecniereba (mas
zogjer umaRlesi samyaros fizikas
uwodeben) mTeli samyaros (qveyniereb-
is) Sesaxeb, romlis Seswavlac adamians
saSualebas aZlevs pasuxi gasces kiTx-
vas Tavisi arsebobis mizezisa da miznis
Sesaxeb, saSualebas aZlevs gaarkvios
Tavisi adgili cxovrebaSi, gamoikv-
lios da miiRos saukeTeso SesaZlo
gadawyvetileba Tavisi mdgomareobis
ukeTesobisaken Secvlis mizniT.
kiTxva: daviwye internetiT Tqveni kiTxva: daviwye internetiT Tqveni
Ramis gakveTilebis yureba da minda Ramis gakveTilebis yureba da minda
gkiTxoT: ician Tu ara kabalistebma is, gkiTxoT: ician Tu ara kabalistebma is,
rac Cveulebrivma adamianebma ar ician? rac Cveulebrivma adamianebma ar ician?
da Tu ician, rogor miiRes maT es codna da Tu ician, rogor miiRes maT es codna
da saidan?da saidan?
_kabalistebi iseTive adamianebi
arian, rogorc Cven, mxolod im gansx-
vavebiT, rom kabalisturi meTodikis
meSveobiT maT ganaviTares grZnobis
damatebiTi organo, romelsac ewode-
ba ”ekrani” (masax), ”suli” (neSama) an
”meeqvse grZnoba”. misi saSualebiT maT
SeuZliaT dainaxon realuri samyaros
is nawili, romelic CvenTvis faruli
da miuwvdomelia.
Cven am samyaroSi varsebobT.
CvenTvis naTelia: samyaro ar aris
srulyofili, isic ki ar viciT, Tu ra
moxdeba momdevno wams. kabalistebs
ki, ganiviTares ra SegrZnebis gan-
sakuTrebuli organo, romelic maT
aniWebs sakuTari Tavidan gamosvlis
da gansakuTrebuli aRTqmis unars,
SeuZliaT aRiqvan realobis ufro
farTo speqtri, romelsac sulieri,
anu umaRlesi samyaro ewodeba. amis
meSveobiT isini grZnoben da esmiT Tu
ra xdeba mTel samyaroSi, mTel real-
obaSi. kabalisti ZalTa im dafarul
bades aRiqvams, romelic Cvens real-
obas, Cveni cxovrebis suraTs xatavs.
kiTxva: SeuZlia Tu ara saxelis kiTxva: SeuZlia Tu ara saxelis
Secvlas iqonios raime gavlena adami-Secvlas iqonios raime gavlena adami-
anis bedze?anis bedze?
_saxelis, sacxovrebeli adgilis,
an raime sxvis Secvlas gavlena SeuZlia
moaxdinos ara adamianis bedze, aramed
mis fsiqologiur TviTSegrZnebaze.
am TvalsazrisiT saxelis cvlilebam
SesaZloa, marTlac gamoiwvios garkeu-
li dadebiTi cvlilebebi adamianis
cxovrebaSi, magram aq adgili eqneba
mxolod da mxolod fsiqologiur
efeqts. cxadia, rom yvelaferi adami-
anis arCevanze, mis mier sakuTar Tavze
Catarebul muSaobazea damokidebuli.
arsebobs mxolod erTaderTi saSuale-
ba, romelsac adamianis bedis Secvla
SeuZlia - adamianma sakuTari nebiT
unda daiwyos winsvla samyaros Seqmnis
miznisaken. maSin masze Seswyveten moq-
medebas am miznisaken iZulebiT mimmar-
Tavi bunebrivi Zalebi.
kiTxva: rogor xsnis kabala iseT kiTxva: rogor xsnis kabala iseT
problebas, rogoricaa ganqorwine-problebas, rogoricaa ganqorwine-
ba? ratom xdeba es ase bevr ojaxSi da ba? ratom xdeba es ase bevr ojaxSi da
rogor SeiZleba amis SeCereba?rogor SeiZleba amis SeCereba?
_ganqorwineba Tanamedrove sazoga-
doebis mwvave problemaa, ara marto
israelSi, aramed mTel msoflioSi.
saqme imaSia, rom mTeli Cveni istoriis
ganmavlobaSi, Taobidan Taobamde kaco-
briobis ganviTarebis sxvadasxva etapze
Cvens samyaroSi brundebian erTi da
igive sulebi, igive adamianebi, romleb-
mac gamoiares mravali reinkarnacia.
yoveli Semdgomi dabrunebiT Cven ganu-
wyvetliv vzrdiT Cvens egoizms, siam-
ovnebis miRebis survils, yvelafris
STanTqvis survils. da Cvens TaobaSi
ukve mivediT im mdgomareobamde, rom
yoveli Cvengani aris absoluturi ego-
isti, romelsac axlobeli mxolod imi-
sTvis sWirdeba, rom rameSi gamoiyenos.
es egoizmi imdenad Zlieria, rom
Cven gviWirs vicxovroT Cvens sakuTar
ojaxSic ki, Cvens partniorTan erTad.
bavSvebi, wamoizrdebian Tu ara, ukve
veRar eguebian mSoblebTan erTad yof-
nas da aRarc mSoblebs surT SvilebTan
erTad cxovreba. adamiani ukve sakuTar
TavTanac ki ganuwyvetliv konfliqt-
Sia. Cveni egoizmi ise gaizarda, rom
misi atana Zalian gvimZims. amitomac
Cven ukve unari aRar Segvwevs SevqmnaT
sazogadoebis Tundac iseTi elemen-
taruli, mcire da bunebrivi ujredi,
rogoricaa ojaxi, romlis Seqmnasac
TviTon buneba gvavaldebulebs.
arsebobis iseTi forma, rogoric
ojaxia, xom cxovelebisTvisacaa damax-
asiaTebeli, magram adamianis egoizm-
ma ukve iseT simaRleebs miaRwia, rom
Cven veRar viWerT Cvens Tavs bunebis
kanonebis CarCoebSic ki. es ki migvi-
TiTebs imaze, rom Cveni Taoba valde-
bulia gamoasworos sakuTari Tavi da am
materialuri donidan sulier donemde
amaRldes.
kiTxva: bolo ramdenime wlis gan-kiTxva: bolo ramdenime wlis gan-
mavlobaSi Cemi cxovreba gamudmebul mavlobaSi Cemi cxovreba gamudmebul
tanjvad iqca. minda vicode – ra xdeba tanjvad iqca. minda vicode – ra xdeba
Cems Tavs?Cems Tavs?
_kabala gvixsnis, rom tanjva
Sedegia bunebis Zalis zewolisa,
romelic raRac miznisaken gvibiZgebs.
es fizikur tkivils waagavs: tkivilis
SegrZneba rom ar arsebobdes, avad-
myofoba Cvenda SeumCnevlad ise gavr-
celdeboda da gaZlierdeboda Cvens
sxeulSi, rom mis gankurnebas veRar
SevZlebdiT. tkivilis daniSnulebaa
yuradReba miaqcevinos adamians daa-
vadebuli adgilisaken.
swored ase unda ganvixiloT Cveni
cxovrebis nebismieri movlena –
kargi Tu cudi, gansakuTrebiT cudi.
maTSi mowodebaa dafaruli: „miaqcie
yuradReba! ratom xdeba es Sens Tavs?“.
Tuki Cveni msmeneli mixvdeba, rom
misi tanjva SemTxveviTi araa da ki
ar gaeqceva tkivils rogorc patara
bavSvi, aramed Tvals gausworebs mas
da ecdeba misi mizezisa da miznis
gamorkvevas, .SesZlebs miaRwios iseT
mdgomareobas, roca mas tanjviT ki
ar ubiZgeben winsvlisaken, aramed is
TviTon, sakuTari nebiT, dartymebis
gareSe imoZravebs am miznisaken. is
igrZnobs, rom tanjva sasjeli ki ara,
saCuqaria, romlis erTaderTi mizanic
adamianis gamoRviZebaa. is dainaxavs,
rom adamianis buneba miRebis survilia
(aseTi „masalisagan“ varT Seqmnilebi),
rom arsebobs sxva saxis bunebac –
gacemis survili – amas hqvia sulieri
samyaro. da am qveyanaze adamianis
sicocxlis namdvili mizani swored am
meore bunebis SeZenaa.
wyaro: wyaro:
kabalis saerTaSoriso akademia
http://www.kabbalah.infomkiTxvelTa mosazrebebisa da
kiTxvebisaTvis
xanuqa kabalis Suqzexanuqa kabalis Suqze
m e n o r a 7dekemberi (qislevi), #24, 2008 w.
mikecÒÀÓ ÅÊÉÈáÖËÏÁÈ
ÀÌ ÊÅÉÒÀÛÉ?ÒÖÁÒÉÊÀÓ ÖÞÙÅÄÁÀ
ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÈÀÅÀÒÉ ÒÀÁÉÍÉ
ÀÒÉÄË ËÄÅÉÍÉ
kviris sakiTxavi Tavi “mikeci” wina
Tavis “vaieSev”-is gagrZelebaa, romel-
ic gviambobs iosebze. rogorc cnobil-
ia, iosebi egvipteSi Caagdes dilegSi,
sadac 12 weli ijda, 18-dan 30 wlamde.
17 wlis iosebi Zmebma monad gayides da
cota xanSi potifaris meuRlis dabez-
RebiT, mas jurRmulSi agdeben. aseT
adreul asakSi aseTi gamocdis gada-
tana Znelia, magram iosebi ar Sedrka da
yvelgan Rirseulad eWira Tavi. sabo-
lood swored aman aamaRla igi. Tora
gviambobs, rom dilegSi is xvdeba fara-
onis Rvinis mxapavTan da puris mcxo-
belTan erTad. TiToeuls esizmreba
ucnauri sizmari, romelTac iosebi
axsnis. Rvinis mxapavi SemdgomSi amas
ixsenebs faraonTan, romlis sizmar-
sac, misTvis damakmayofileblad ve-
ravin xsnis. gasagebia, rom yvelaferi
es xdeba gamCenis nebiT. iosebi dilegSi
mamasTan Zmebze avsityvobis codvis
gamoa gamomwyvdeuli. Rvinis mxapavi ki
dilegSi xvdeba imisaTvis, rom iosebi
gamoiyvanos iqidan. gaugebaria mxolod
am zeciur CanafiqrSi ra roli akisria
mcxobels. misi sizmridan gamomdinare,
romelic iosebma axsna, igi CamoaxrCves.
am kiTxvaze pasuxobs Toris erT-erTi
udidesi komentatori “meSex xoxma”.
iosebs rom marto Rvinis mxapavis siz-
mari aexsna, igi ver dainaxavda iosebis
mTel Zalas da siwmindes.. mas SeeZlo
efiqra, rom iosebma SemTxveviT axsna
sworad misi sizmari. roca ori axsni-
li sizmari asrulda, man SeZlo iose-
bis RvTuri SesaZleblobebis siZli-
eris danaxva da amasve amcnobs fara-
ons. gamodis, rom mcxobeli gamCenis
winaSe Cadenili romeliRac codvisaT-
vis isedac unda dasjiliyo, gamCeni
ki ise warmarTavs amas, rom iosebi xs-
nis mis sizmars, riTac Rvinis mxapavs
ganumtkicdeba ndoba mis mimarT. ad-
vili SesaZlebelia imis warmodgena, Tu
ramden adamians SeSurda mcxobelis,
roca is aseT “sarfian” Tanamdebobaze
daniSnes. ebraelebo, nu SegSurdebaT
nuravis sikeTe. rogor ar gagaxsendeba
aq cxenze, virisa da Rorze moTxrobi-
li Zveli igavi. virma cxens SesCivla,
patronebs Cven vemsaxurebiT, magram
Rori Cvenze met sakvebs Rebulobs,
Tumca, arafers akeTebs. daicade
dResaswaulamde, upasuxa cxenma. roca
patronma sadResaswaulod Rori dak-
la, viri yvelafers mixvda.
kviris sakiTxavi Tavi “mikeci”
Cveulebriv xanuqis dResaswaulis
dros ikiTxeba da Cveni brZenni xedaven
msgavsebas xanuqasa da “mikecs” Soris.
jer erTi, is rom Tavi iwyeba sevdi-
anad, iosebi dilegSia gamomwyvdeuli,
axloblebisagan Sorsaa da Tavdeba
imiT, rom iosebi xdeba egviptis mefe da
ZmebTan erTad ilxens. xanuqis movlen-
ebic aseve viTardeba, Tavidan berZenTa
batonobis ukuni, bolos ki xanuqiis
Suqi da makabelTa gamarjveba. meorec
is, rom faraonis sizmrebSi, romlebic
iosebma axsna, Cans, Tu rogor gadayla-
pes sustma Zroxebma Zlierebi da puris
patara TavTavebma didebi. xanuqac xom
amas gviCvenebs, Tu rogor gaimarjves
mcirericxovanma ebraelebma imdrois-
aTvis yvelaze Zlier imperiaze.
me vulocav saqarTvelos TiToeul
ebraels xanuqis dResaswauls. dae,
xanuqis sanTlebis Suqi brwyinavdes
yovel ebraul ojaxSi.
gilocavT!gilocavT!
ratom gaxda saWiro xanuqis
saswaulis gamoyofa sxva sas-
waulTa Soris da rvadRiani
dResaswaulis daweseba? Cvens
wignebSi weria, rom iq, sadac
naxsenebia zeTi lamparisaT-
vis, yovelTvis miniSnebulia
“gulis sibrZnesa da Wkuis
Zalaze”. aqedan gamomdin-
are, Cven SegviZlia gaverkveT
xanuqis WeSmarit arsSi. rad-
ganac ebraelebma moisurves
micvis Sesruleba miuxedavad
imisa, rom maT ar hqondaT rva
dRisaTvis sakmarisi zeTi, zeca
Tavad daexmara maT ganwmendil-
iyvnen im uwmindurebisagan,
rac taZarSi Sesvlisas daxv-
daT, moemzadebinaT siwmind-
eSi axali zeTi da gaeRvivebi-
naT Toris naperwkali. amitom
enTo erTi dRis samyofi zeTi
rva dRis ganmavlobaSi.
swored aseTi saswaulis sap-
ativcemulod, gamCenis sadide-
blad da mis mimarT madliere-
bis gamosaxatad dagviweses
brZenebma xanuqa. ebrauli
kalendriT is iwyeba 25 qislevs
da grZeldeba rva dRe. sanT-
lebs anTeben specialur sas-
anTleebSi, romelTac xanuq-
iebs uwodeben. pirvel dRes
inTeba erTi sanTeli damxmare
sanTlis, SamaSis meSveobiT,
meore dRes – ori da a. S. SamaSi
ki am sanTlebTan erTad anTia,
radgan xanuqis sanTlis SuqiT
ar SeiZleba sargebloba. SamaSi
inaxavs am sanTlebis siwmindes.
xanuqa mxiaruli dResas-
waulia da mTeli am rva dRis
ganmavlobaSi ar marxulo-
ben, ar glovoben micvalebu-
lebs. amzadeben gemriel kre-
mian funTuSebs (ebraulad
- sufganioT), kerZebs zeTze
(mag. kartofilis latkesebs),
miirTmeven rZis produqtebs.
es dResaswauli gamorCeulia
imiTac, rom sinagogaSi halels
kiTxuloben mTlianad.
Cveni cxovreba savsea sas-
waulebiT, romelTac gamCe-
ni gvigzavnis. gvinda yvelas
vusurvoT dainaxos es sas-
waulebi, daafasos da saTana-
dod micvebis SesrulebiT upa-
suxos gamCens.
yvelas gilocavT am lamaz
dResaswauls, gisurvebT six-
aruls, siTbos, warmatebebs.
gamCeni iyos mudam TqvenTan da
xanuqis SuqiT yofiliyos gan-
aTebuli Tqveni momavali.
saqarTvelos mTavari rabini
ariel leviniariel levinisaqarTvelos mTavari rabi-
nis movaleobis Semsrulebeli
avimelex rozenblatiavimelex rozenblati
ekonomikur mecnierebaTa doqtors,
profesors, saqarTvelos mecnierebaTa aka-
demiis sapatio wevrs (aqve SevwyvetT misi
regaliebis CamoTvlas, radgan yvelas moex-
seneba gazeTSi did adgils daiWers) baton
mixeil roketliSvils 80 weli Seusrulda.
Cveni gazeTis sasurveli avtori mixeil
roketliSvili gaxlavT gulmxurvale ada-
miani, pirovneba, romelic vidre TbilisSi
iyo. cxovrobda saqarTvelos ebraelobis
interesebiT, TiTqmis ar akldeboda arc erT
sazogado Sekrebas, romelzec ebraelebze,
an mis Rirseul Svilebze iqneboda saubari.
Tavad mudam mzad iyo ebraelobis samsaxur-
ad, keTil saqmeTa sakeTeblad. Semdeg batoni
mixeili sacxovreblad niu-iorkSi gadavida
da sazogado interesebiT cxovreba aq metis
intensivobiT ganagrZo _ saTaveSi Caudga
organizacia `TarbuTs~, romelic niu-ior-
kis qarTvel ebraelobaSi erTob sasikeTo
saqmianobas eweoda. `TarbuTis~ egidiT qvin-
sis beiT-qneseTi sistematurad awyobda sxva-
dasxva saxis RonisZiebebs. amiT beiT-qneseTi
gaxda namdvili sulieri centri niu-iorkis
qarTveli ebraelobisa. pirveli (iq, sadac
dReSi sami locva imarTeboda) da qveda sarTuli (romelSic es RonisZiebebi tardeboda),
TiTqmis erTmaneTs avsebda. is suliereba, romelsac mlocvelni pirvel sarTulze
iRebdnen, aq, qveda sarTulze, gansxeulebas povebda _ adamianebi erTmaneTs keTilSobi-
luri urTierTobis, inteligenturobis, sxvaTa Rvawlis dafasebis magaliTs aZlevdnen
da yvelaferi amis sulisCamdgmeli jer b-ni ilo iosebaSvili iyo, Semdeg ki b-ni mixeil
roketliSvili.
yoveli wigni adamianis sulis gamomzeurebaa. gadafurcleT b-ni mixeilis mier amas
winaT gamocemuli sqeltaniani wigni da Tqven dainaxavT, SeigrZnobT Tu rogori ada-
miania mixeil roketliSvili _ Tanamedrove qarTvel ebraelobaSi TiTqmis ar aris
qarTveli ebraeli moRvawe, romelsac batoni mixeili Tbili sityviT ar migebebodes.
ar Sexmianebodes mis saiubileo TariRs, Tu mis mier gakeTebul Rirseul saqmes. mas
aqvs SesaSuri unari _ xarobdes Tavisi eris SvilTa miRwevebiT, cxovrebis mdinareSi
gamoarCevdes dadebiTs, imas, rasac qarTveli ebraelobisaTvis sikeTe moaqvs. swored
amis gamoa, rom igi Tavis keTil sityvas SeaSvelebs saqarTveloSi, israelsa, Tu aSS-Si
mcxovreb qarTvel ebraelTa Rirseul Svilebs, warmoaCens imas, rac am adamianebs gauke-
TebiaT. baton mixeilze zogjer amboben, rom igi pativiscemis, siyvarulis gamoxatvaSi
dauSurvelia, zogjer aWarbebs kideco. rasakvirvelia, TvaldaxuWul sikeTes yovelTvis
ar moaqvs dadebiTi Sedegi, magram isic xom cxadia: sjobs siyvarulSi, sikeTis qmnaSi gad-
aaWarbo, vidre siavis qmna, an sxvaTa Rirsebis daunaxaoba daudo saTaved Sens saqmianobas.
es codvaa. xolo codvasa da gadaWarbebas Soris didi zRvaria.
b-ni mixeili `nefeS iudis~ _ ebrauli suliskveTebis matarebeli adamiania. es
apovninebs adamianebisaken mimaval gzas, es aris misi adamianurobis `perpentummobile~.
miuxedavad imisa, rom batoni mixeili 80 wlisaa, igi kvlavac Waburi mxneobiT xasi-
aTdeba. amitom mixeil roketliSvils vulocavT ra am saiubileo TariRs, vusurvebT
kvlavac jansavseobiT, misTvis Cveuli enTuziazmiT ecxovros im asakamde, romelsac
ebraelebi erTmaneTs SesZaxeben:
_ asoc wlamde, batono mixeil, Tqven sikeTis gamavrcelebeli, sxvaTa Rirsebis damna-
xavi, Semfasebeli iyaviT da xarT. es ki erTob saWiro Tvisebaa.
ad mea veesrim!
guram baTiaSviliguram baTiaSvili
vulocav Rirseul mecnier-
sa da sazogado moRvawes aka-
demikos mixeil roketliSvils
dabadebidan 80 wlis iubiles
2008 wlis 15 dekembers
sruldeba 80 weli cnobili
mecnierisa da sazogado moR-
vawis, ekonomikur mecniere-
baTa doqtoris, profesoris,
saqarTvelos mecnierebaTa
erovnuli akademiis ucxoeli
wevris, socialur-ekonomikur
mecnierebaTa saerTaSoriso
akademiis akademikosisa da am
akademiis vice-prezidentis,
niu-iorkis mecnierebaTa aka-
demiis akademikosis, niu-ior-
kis dsT-dan imigrantTa aso-
ciaciis vice-prezidentis,
saqarTvelos ekonomikur mec-
nierebaTa akademiis namdvili
wevris, saqarTvelos Rirsebis
ordenis kavaleris baton
roketliSvilis dabadebidan.
guliT da suliT vulo-
cav SesaniSnav pirovnebas,
Rirseul mecniersa da sazoga-
do moRvawes, mTeli Tavisi
cxovrebis manZilze sikeTis
mTesvels, mravali samecniero
naSromis avtors, qarTvel,
ebrael da msoflios sxva-
dasxva erebs Soris megobro-
bis ganmtkicebisaTvis dauRa-
lavad mzrunvel adamiansa da
WeSmarit megobars _ akade-
mikos mixeil roketliSvils
dabadebidan 80 wlis iubiles,
vusurveb didxans sicocxles,
janmrTelobas da bednier
SemoqmedebiT cxovrebas.
alfred kurataSvilialfred kurataSviliekonomikur, filosofiur
da iuridiul mecnierebaTa
doqtori, profesori, social-
ur-ekonomikur mecnierebaTa
saerTaSoriso akademiis prez-
identi, Tbilisis biznesisa da
socialur-ekonomikuri mar-
Tvis universitetis reqtori,
niu-iorkis mecnierebaTa
akademiisa da aSS politikur
mecnierebaTa akademiis akade-
mikosi.
mixeil roketliSvili - 80
m e n o r a8
redaqtori
guram
baTiaSvili
registrirebulia
q. Tbilisis mTawmindis
raionis sasamarTlos
mier.
registraciis # 4/1-921 J A F I
damfuZnebelni da
gamomcemelni:
guram baTiaSvili, kote abaSiZe
Tbilisi, leoniZis 11a, vaxtang VI q. #30
telefonebi: 99.90.96, 77.20.57
dekemberi (qislevi), #24, 2008 w.8cnobil biznesmensa cnobil biznesmensa
da mecenats, da mecenats,
bazaleTis bazaleTis
kompleqsisa da kompleqsisa da
sxva keTil saqmeTa sxva keTil saqmeTa
avtors ilia avtors ilia
mosiaSvils vulocavT mosiaSvils vulocavT
dabadebis dRes.dabadebis dRes.
disertaciadisertacia23 dekembers, Tbilisis politeqnikur universitetSi, gaim-
arTa arqiteqtor baton SoTa bostanaSvilis sadoqtoro dis-
ertaciis dacva.
disertaciis Tema gaxldaT: `sivrcis poetika, _ sinagogebisa
da ebrauli sasaflaoebis arqiteqtura saqarTveloSi~.
oponentebi gaxldnen: filosofiis mecnierebaTa doqtori,
profesori da xelovnebaTmcodne daviT andriaZe da istoriul
mecnierebaTa doqtori, arqeologi, arqiteqtori guram yifiani.
disertantis moxsenebisa da oponentebis gamosvlis Semdeg
kamaTSi monawileobdnen profesori guram lorTqifaniZe, pro-
fesori levan beriZe, mwerali guram baTiaSvili, profesori
giga baTiaSvili, profesori vaxtang daviTaia, mwerali, poeti
givi Saxnazari, profesori mzia melaSvili, elene kalandaZe,
Tbilisis politeqnikuri universitetis dekani, profesori goCa
miqiaSvili, profesori genri kupraSvili, ebrauli Temis wevre-
bi: Salva TeTraSvili, zaira davaraSvili, soso ajiaSvili.
guliTadad vesalmebiT saqarTveloSi qarTulenovani ebrau-
li gazeT `menoras~ qtitor-TanamdgomT, damfuZnebel-gamom-
cemelT, mTavar redaqtors _ baton guram baTiaSvils, aseve,
gazeTis mkiTxvelebs mTel msoflioSi, yvelasaTvis CvenTvis
esoden Zvirfasi da mniSvnelovani gazeTis gamosvlidan me-15-e
wlisTavTan dakavSirebiT.
b-no guram, gvaxsendeba 1993 wlis omiani, aforiaqebuli,
susxiani zamTris Tbilisi _ gazeTis gamocemis Taobaze saqarT-
velos mecnierebaTa akademiis qarTul-ebraul urTierTobaTa
asociaciaSi gamarTuli sja-baasi...
saqarTvelos, israelis, msoflios 15 wlovani JamTasvlis
uamravi ambavi gvauwya gazeTma Tavis 288 nomris aseulobiT
furcelze, istoriis saukunovani Sreebidan gamoxmobili
ambebic mogviTxro da metafizikur simaRlesac migvaaxla _
Teologiuri xasiaTis publikiciebiT...
ai, ra SeuZlia mizanswrafulobas, xalxis siyvaruls, misdami
msaxurebis survils...
kvlavac Rirseulad SegesrulebinoT gazeTis mniSvnelovani
misia da maRla getarebinoT qarTvel ebraelTa da qarTvelTa
urTierTsiyvaruliT ganaTebuli Zmobis droSa...
erTsac visurvebdiT _ gazeTi yovelkvireulad gamodiodes
_ vfiqrobT, aseTia drois moTxovna.
givi RambaSiZedaviT baazovis saqarTvelos ebraelTa istoriis muzeumis direq-
tori, qarTul-ebraul urTierTobaTa asociaciis prezidenti.
eldar mamisTvaliSvilieldar mamisTvaliSviliprofesoriprofesori
Tbilisis ebrauli saTemo saxlis direqtorTa sabWo da Tbilisis ebrauli saTemo saxlis direqtorTa sabWo da
TanamSromlebi guliTadad ulocavs gazeT “menoras” da pira-TanamSromlebi guliTadad ulocavs gazeT “menoras” da pira-
dad mis redaqtors baton guram baTiaSvils gazeTis daarse-dad mis redaqtors baton guram baTiaSvils gazeTis daarse-
bis 15 wlisTavs da did warmatebebs usurvebs SemoqmedebiT bis 15 wlisTavs da did warmatebebs usurvebs SemoqmedebiT
saqmianobaSi.saqmianobaSi.
`menora~ ukve 15 wlisaa. raoden sasixaruloa, rom man daubrkole-
blad ganvlo baT micvisa da bar micvis asaki. igi TandaTanobiT
ixveweboda, Zlierdeboda, saintereso xdeboda. mand, TbilisSi yof-
nisas arc erT nomers ar vtovebdi waukiTxavs. es xom Cemi gazeTia,
romelSic vkiTxulob Cemi Temis, Cemi xalxis Sesaxeb axal informa-
cias, xan sasixarulos da xan _ damafiqrebels. arc yofila saqarT-
velos ebarelTa cxovrebaSi arc erTi met-naklebad sayuradRebo
movlena, `menora~ rom ar gamoxmaureboda. arc israelis mniSvnelovan
ambebs tovebda uyuradRebod. es ki ufro amravalferovnebda da sain-
teresos xdida gazeTs.
me Tu mkiTxavT, `menoraSi~ gamoqveynebul masalebidan romels
miviCnevdi yvelaze aqtualurad, mogaxsenebT, rom esaa abesaZis 10-Si
mdebare yofili sinagogis irgvliv datrialebuli ambebi, is publika-
ciebi, rac am sinagogasTan dakavSirebiT daibeWda. ufro adre ki aseve
mkacri werilebi daibeWda ebrauli sasaflaoebis araerTgzis darbev-
asTan dakavSirebiT.
`menoras~ erT-erT bolo nomerSi wavikiTxe Tqveni werili ̀ asaval-
dasavalis~ redaqtor baton laSa nadareiSvilisadmi, romelmac Tavis
gazeTSi dabeWda antisemituri xasiaTis werili. Tqveni pasuxi am
publikaciis gamo saerTod normalur STabeWdilebas tovebs, magram
Tqven, rogorc ebrauli gazeTis redaqtors, vfiqrob, ufro mkacri
toni unda migecaT Tqveni pasuxisaTvis. dae, Tqveni megobroba darCes
megobrobad, Tu Tqven amis survilo kidev gaqvT misi (`asaval-dasava-
li~) publikaciebis Semdeg, magram Tqveni pasuxis wamkiTxvels ar unda
darCes ukmayofilebis grZnoba. vici, SegeZloT ufro mkacrad gepa-
suxaT da amitomac momeCvena Tqveni werili arasakmarisad mwvave.
mixaria, rom `menoram~ `xma ebraelisa~ da `makaveelis~ xvedri
aicila. isic maxarebs, rom rac dro gadis, igi ufro metad ebrauli
xdeba. magram mainc minda vusurvo Cvens `menoras~ gauZlos yovelgvar
kataklizmebs da gaxdes yvelasaTvis aucilebeli, sayvareli gazeTi.
Salva wiwuaSviliSalva wiwuaSvili
redaqciisagan:redaqciisagan: amiT davamTavreT mosaloci werilebis beWdva.
madlobas movaxsenebT yvela organizacias, pirovnebas, vinc "meno-
ras" 15 wlis TariRi miuloca.
saqarTvelos ebraelTa msoflio kongresi iuwyeba, rom gardaicv-
ala semk-is ruseTis ganyofilebis prezidenti, qarTvel ebraelTa
Temis Rirseuli warmomadgeneli
besiko SalelaSvilibesiko SalelaSvilida TanagrZnobas ucxadebs gansvenebulis ojaxs.
dodo, miSiko mirilaSvilebi gamosTqvamen Rrma mwuxarebas semk-is
ruseTis ganyofilebis prezidentis, uaxloesi megobrisa da mZaxlis
besiko SalelaSvilisbesiko SalelaSvilisgardacvalebis gamo.
liana, daviT baazovebi gamosTqvamen Rrma mwuxarebas
besiko SalelaSvilisbesiko SalelaSvilisgardacvalebis gamo da TanagrZnobas ucxadeben gardacvlilis
ojaxs.
ciala, guram, malxaz baTiaSvilebi gamoTqvamen Rrma gulistkivils didebuli pirovnebis
batoni
besiko SalelaSvilisbesiko SalelaSvilisgardacvalebis gamo da TanagrZnobas ucxadeben gansvenebulis ojaxs.
xsovna
meuRle _ naTela, Svilebi: badri, inga, daTo, rZlebi _ eka,
xaTuna, siZe _ maiki, SviliSvilebi: ana, Salva, daTo, esTeri,
lizi, Zma _ mixael (miSa) ajiaSvili, simamri _ daviT ajiaSvili,
colisZmebi: jemal, besik, colisda suliko ajiaSvilebi, iuwye-
bian:
Salom (Salva) daviTis Ze ajiaSvilisSalom (Salva) daviTis Ze ajiaSvilisgardacvalebas.
soso ajiaSvilis ojaxi Rrma gulistkivils gamosTqvams
Salom (Salva) daviTis Ze ajiaSvilisSalom (Salva) daviTis Ze ajiaSvilisgardacvalebis gamo.
liana, daviT baazovebi, ciala, guram, malxaz baTiaSvilebi
gamosTqvamen gulistkivils da TanagrZnobas ucxadeben naTela,
jemal, besiko da suliko ajiaSvilebs
Salom (Salva) daviTis Ze ajiaSvilisSalom (Salva) daviTis Ze ajiaSvilisgardacvalebis gamo.
egvipteli aqtivistebi ebrauliegvipteli aqtivistebi ebraulifestivalis gauqmebas iTxoven.festivalis gauqmebas iTxoven.
egvipteli aqtivistebi mTavrobas mouwode-
ben gaauqmon yovelwliuri ebrauli festivali
nilosis deltaSi.
aTasobiT israeleli yovelwliurad mieSure-
ba egvipteSi. XIX saukunis marokos erT-erT yve-
laze avtoritetuli rabinis iakob abu xaceras
dabadebis dRis aRsaniSnavad. xacera dakrZalu-
lia nilosis deltaSi, sofel demitoSi.
adgilobrivi mosaxleoba ukmayofilebas
gamoTqvams israelelTa saqcielsa da mdidrul
Cacmulobaze.
_ israelelebs surT, adgilobrivma fermer-
ebma TavianTi miwebi mihyidon ebrael inves-
torebs, romlebsac aq sastumroTa mSenebloba
aqvT gamiznuli, _ gvatyobinebs saagento ulf
nens. aqtivistTa jgufi saswrafod agrovebs 1
milion xelmoweras peticiisTvis, romelic
egviptis mTavrobisagan festivalis gauqmebas
iTxovs.
festivali ebrauli kalendriT rabinis
dabadebis dRes, 14 ianvars unda Catardes.
cipi livni: israelel arabebscipi livni: israelel arabebsSeeZlebaT palestinaSi gadasvlaSeeZlebaT palestinaSi gadasvla
cipi levinis miaCnia, rom israeleli ara-
bebis problemis `erovnuli gadawyveta~ maTi
palestinis saxelmwifoSi cxovrebaa.
im droisaTvis, rodesac Seiqmneba pales-
tinis saxelmwifo, me SevZleb mivmarTo pales-
tinis moqalaqeebs, romlebsac Cven israelel
arabebs vuwodebT da vuTxra maT: Tqven israe-
lis Tanasworuflebiani mcxovreblebi xarT,
magram Tqveni erovnuli interesebi sxva adgi-
lasaa~. _ uTxra sagareo saqmeTa ministrma
cipi levinma Tel-avivis skolis moswavleebs.
misma gancxadebam israelis parlamentis
arab deputatTa aRSfoTeba gamoiwvia.
`israelis arab moqalaqeTa fesvebi jer
kidev saxelmwifos Seqmnamde arsebobda~ _
imowmebs kulturis, mecnierebisa da sportis
ministris galeb majadeles sityvebs gazeTi
`haareci~. isini amqveynis sruluflebiani
macxovreblebi arian da maTi cxovrebisa da
moqalaqeobis ufleba ganxilvas ar eqvemde-
bareba.
ebrauli satelegrafo saagento gvatyobinebs
"menoras" 15 wlisTavs
ulocaven:
k vele el fl , yvel v
Zvirfasi da mniSvnelovani gazeTis gamosvlidan
vTan dakavSirebiT.
guram, gvaxsendeba 1993 wlis omiani, aforia
i zamTris Tbilisi _ gazeTis gamocemis Taobaze
mecnierebaTa akademiis qarTul-ebraul urTier
ciaSi gamarTuli sja-baasi...
rTvelos, israelis, msoflios 15 wlovani JamT
ambavi gvauwya gazeTma Tavis 288 nomris aseu
lze, istoriis saukunovani Sreebidan gamox
mogviTxro da metafizikur simaRlesac migva
giuri xasiaTis publikiciebiT...
a SeuZlia mizanswrafulobas, xalxis siyvaruls,
bis survils...
vac Rirseulad SegesrulebinoT gazeTis mniSvne
a maRla getarebinoT qarTvel ebraelTa da qar
TsiyvaruliT ganaTebuli Zmobis droSa...
sac visurvebdiT _ gazeTi yovelkvireulad gamo
robT, aseTia drois moTxovna.
sasixarulos da xan _ damafiqrebels. arc yofila
barelTa cxovrebaSi arc erTi met-naklebad sayur
, `menora~ rom ar gamoxmaureboda. arc israelis mniSv
ovebda uyuradRebod. es ki ufro amravalferovnebda
xdida gazeTs.
u mkiTxavT, `menoraSi~ gamoqveynebul masalebidan
di yvelaze aqtualurad, mogaxsenebT, rom esaa abesa
yofili sinagogis irgvliv datrialebuli ambebi, is p
ac am sinagogasTan dakavSirebiT daibeWda. ufro adre
erilebi daibeWda ebrauli sasaflaoebis araerTgzis
kavSirebiT.
ras~ erT-erT bolo nomerSi wavikiTxe Tqveni werili
is~ redaqtor baton laSa nadareiSvilisadmi, romelm
dabeWda antisemituri xasiaTis werili. Tqveni p
ciis gamo saerTod normalur STabeWdilebas tovebs
ogorc ebrauli gazeTis redaqtors, vfiqrob, ufro
da migecaT Tqveni pasuxisaTvis. dae, Tqveni megobrob
bad, Tu Tqven amis survilo kidev gaqvT misi (`asaval
likaciebis Semdeg magram Tqveni pasuxis wamkiTxvels