Karapara Aklama ile Mücadele
Ömer Lütfi YALÇIN- Mali Suçları Araştırma Uzmanı
• MASAK’ın temel fonksiyonları
• Yeni Tasarı’nın getirdikleri
• FATF Türkiye Karşılıklı
Değerlendirmesi
MASAK’ın Temel Fonksiyonları
Maliye Teftiş Kurulu Başkanlığı
Hesap Uzmanları Kurulu Başkanlığı
Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı
Bakanlık Müşavirleri
STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞK.ĞI
MÜSTEŞAR
BAKAN
Özel Kalem Müdürü
Başhukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğü
Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü
Muhasebat Genel Müdürlüğü
POLİTİKA GELİŞTİRME GEN.MD.
Milli Emlak Genel Müdürlüğü
Tasfiye İşleri Döner Sermaye İşletmeleri Genel Müdürlüğü
Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı
Personel Genel Müdürlüğü
Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı
İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı
Maliye Yüksek Eğitim Merkezi Başkanlığı
Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği
Savunma Sekreterliği
DEFTERDARLIKLAR
MÜSTEŞAR YRD.
Bütçe Dairesi Başkanlıkları
Merkez Saymanlık Müdürlükleri
Gelirler Bölge Müdürlükleri
İşletme Bölge Müdürlükleri
Saymanlık Müdürlüğü
Muhakemat Müdürlüğü
Milli Emlak Müdürlüğü
Milli Emlak Dairesi
Başkanlığı
Personel Müdürlüğü
Muhasebe Müdürlüğü
Gelir Müdürlüğü
Takdir Kom.Başkanlığı
Vergi Dairesi Müdürlüğü
Vergi Dairesi Başkanlığı
Yurtdışı Teşkilatı
Maliye Okulu Müdürlüğü
Maliye Kursları
MAL MÜDÜRLÜKLERİ
Gelir İdaresi Başkanlığı
BAŞKAN
Başkan Yardımcısı Başkan Yardımcısı Başkan Yardımcısı
Düzenleme Bölümü Uygulama Bölümü
KoordinatörlerMSA UzmanlarıŞube Müdürleri
KoordinatörlerMSA UzmanlarıŞube Müdürleri
MASAK organizasyon yapısı
İdari ve Mali İşler Böl.
Fonksiyonları
• Veri toplama ve değerlendirme
• İnceleme, uygulama ve denetleme
• Düzenleme ve koordinasyon
MASAK bir mali istihbarat birimidir
Mali istihbarat birimi;•Karapara aklamayla mücadele amacıyla,
• suçtan elde edildiğinden şüphe duyulan gelirlerle ilgili veya
• ulusal mevzuat gereğince bildirilen mali bilgileri,
•toplamak, analiz etmek ve ilgili makamlara sevk etmekle sorumlu merkezi ulusal birim.
Egmont Grubu MİB tanımı
Terörizmin finansmanı ile mücadele de mali istihbarat
biriminin çalışma alanına girmiştir
Egmont Grubu 11 Eylül 2001 tarihinde ABD’de meydana gelen terör olaylarından sonra, karapara aklama ile mücadele amacına Terörizmin Finansmanı ile mücadeleyi de ilave etmiştir.Dolayısıyla terörizmin finansmanı ile mücadele, MASAK’ın da faaliyet alanına girmiştir.
Egmont Grubunda MASAK temas noktasıdır
MASAK bir araştırma inceleme ve denetim
birimidir• Karapara aklama suçunun araştırılması ve
incelenmesi
• Ön inceleme – Mali Suçları Araştırma Uzmanları
• Araştırma ve inceleme – 6 grup inceleme elemanı
• Yükümlülük denetimi
• 6 grup inceleme elemanı
Düzenleyici önerilerde bulunur ve koordinasyon
birimidir• Düzenleyici nitelikte önerilerde bulunur
• Yasa tasarısı taslakları
• Yönetmelikler
• Genel Tebliğler
• KPA ile mücadelede koordinasyon sağlar
• Araştırma ve inceleme elemanları arasındaki koordinasyon
• Yasa uygulayıcı birimler arasındaki koordinasyon
Uluslararası platformlarda ülkemizi temsil eder
• Mali Eylem Görev Grubu (FATF) faaliyetleri
• KPA ve TF ile mücadelede 40 + 9 Tavsiyeye uyum
çalışmaları
• FATF’nin Türkiye karşılıklı değerlendirmesi hazırlıkları
• FATF Toplantılarına katılım ve faaliyetlerin takibi Slayt 42
• Egmont Grubu faaliyetleri
• Uluslararası bilgi değişiminde temas noktası
Uluslararası platformlarda ülkemizi temsil eder
• Avrupa Birliği müktesebatına uyum çalışmaları
ve Avrupa Konseyi düzenlemeleri
• 2005/60/EC sayılı Konsey Direktifine uyum
• Diğer uluslararası ilişkiler
•BM çalışmaları (Viyana, Palermo, New York sözleşmeleri)
Mali Suçlarla Mücadele
Koordinasyon Kurulu
Görev ve yetkileri
Karaparanın aklanmasının önlenmesine yönelik çalışmalarda
• MASAK’ın yürüteceği faaliyetleri ilgili kurum ve kuruluşlarla birlikte koordine etmek
• Uygulamaya ilişkin politikaları tespit etmek
• Mevzuat düzenleme ve tekliflerini değerlendirmek
(K.4/2)
ÜyeleriAsıl üyeler(12 Adet)• Maliye Müsteşarı (Başkan)
• Maliye Teftiş Kurulu Başkanı
• Maliye Hesap Uzmanları Kurulu Başkanı
• MASAK Başkanı
• Bankalar Yeminli Murakıpları Kurulu Başkanı
• Hazine Kontrolörleri Kurulu Başkanı
• Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı
• Gelir İdaresi Başkanlığı
• Banka ve Kambiyo Genel Müdürü
• Adalet Bakanlığı Kanunlar Genel Müdürü
• Dışişleri Bakanlığı Ekonomik İşler Genel Müdürü
• E.G.M. Kaçakçılık ve Organize Suç. Müc. Daire Başkanı(K.4/1)
Gerektiğinde üye sıfatıyla katılacak diğer
üyeler• Başhukuk Müşaviri ve Muhakemat Genel Müdürü
• Gümrük Müsteşarlığı Teftiş Kurulu Başkanı
• İçişleri Bakanlığı KİHBİ Dairesi Başkanı
• Başbakanlık, Sağlık Bakanlığı ve Merkez Bankasından en az genel müdür seviyesinde birer temsilci
Kurul gerek duyduğunda diğer kamu kurum ve kuruluşlarından da temsilci çağırabilir (bunlar üye sıfatı taşımazlar)
(K.4/1)
(K.4/1)
Çalışma Esasları
• Altı ayda bir olağan olarak toplanır
• Toplantılar gizlilik esasına göre yapılır
• Toplantıya çağırılan üye sayısının yarısından bir fazlası ile toplanır
• Kararlar katılan üyelerin salt çoğunluğu ile alınır
• Üyeler çekimser oy kullanamazlar
• Oyların eşitliği halinde başkanın oyu iki oy sayılır
(KKY.7)
BANKALAR BASIN SAVCILIK KURUM KİŞİ ŞİRKET YURTDIŞI
ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMLERİ*veya İHBARLAR
ÖN İNCELEME ARAŞTIRMA VE İNCELEME
6 GRUP İNCELEME ELEMANI**
MASAK UZMANLARI
- Veri toplama
- Analiz
- Değerlendirme
- Veri toplama
- araştırma ve inceleme (kapsamlı)
- Analiz ve değerlendirme
ÖN İNCELEME RAPORU ARŞ.VE İNC. RAPORU
SAVCILIĞA SUÇ DUYURUSU
Y. uygulayıcı birimler ile
koordinasyon
Tedbir
•Şüpheli işlem bildirimleri aralarında banka ve ÖFK’ların da bulunduğu, 4208 S.K.Uyg.Dair Yönetmelikte yer alan 23 yükümlü grubunca yapılır.
**Maliye Müfettişleri, Hesap Uzmanları, Gelirler Kont., Bankalar Yem.Mur., Hazine Kont., Sermaye Piyasası Uzmanları
MASAKVeri Tabanı
MASAKVeri Tabanı
Suçun tespiti
Suçun tespiti
Suç yok Suç yok
Kapsamlı inceleme gereği
İşlem süreci
ÖNİNC.SEVK
1347
4208 K.DIŞI614
DEVAM ED.277
TAMAML.1070
İNC.SEVK408
SUÇ DUY.48
2136
TOPLAM BİLDİRİMTOPLAM BİLDİRİM
Ş.İ.B.FORMUŞ.İ.B.FORMU İHBARİHBAR
1619 2562
4181
BANKA BASIN ŞİRKETC.SAV. KURUM KİŞİ YURTDIŞI
İHBAR KAYNAKLARIİHBAR KAYNAKLARI
İNCELEME. SEVK
789
4208 KAP.167
4208 K.DIŞI364
DEVAM ED.258
TAMAML.531
SUÇ DUY.167
SUÇ DUY.6
221
1997-2005
TOPLAM SUÇ DUYURUSU = 223 + 27 (Yükümlülük ihlali) =248
Açılan Davalar
Aklama Suçu Yükümlülük İhlali Toplam179 17 196
Yargıtay’a İntikal Eden Davalar
Dosya Sayısıİlk Derece Mahkemesi Kararı
Mahkumiyet Beraat
37+(7 Yük ) 32+7 5(onanan)
Yeni Kanun Tasarısı
Mali Suçları Araştırma Kurumunun Teşkilat ve Görevleri İle Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı
• Kimlik tespiti• İşlem yapanlar
• Nam veya hesaplarına işlem yapılanlar
• Şüpheli işlem bildirimi• 3. kişilere bilgi verilmemesi (tipping off)
• Eğitim, iç denetim, kontrol ve risk yönetim
sistemleri oluşturulması
Tasarı neler getiriyor?
• Devamlı bilgi verme
• Bilgi ve belge verme
• Belgelerin muhafaza ve ibrazı• Belgeleri düzenleme tarihinden
• Defter ve kayıtları son kayıt tarihinden
• Kimlik tespitine ilişkin belgeleri son işlem tarihinden
İtibaren 10 yıl süreyle muhafaza ve istenildiğinde ibraz zorunluluğu
Tasarı neler getiriyor?
• Erişim sistemi kurulması
• Yükümlülerin korunması• Hukuki ve cezai bakımdan koruma
• Bildirimde bulunanların kimliklerinin gizli tutulması
• Yükümlülük denetimi
Tasarı neler getiriyor?
• Yükümlülük ihlalinde idari ceza• Kimlik tespiti
• Şüpheli işlem bildirimi
• Eğitim, iç denetim, kontrol ve risk yönetim sistemi kurulması
• Devamlı bilgi verme
İle ilgili yükümlülüklerin ihlali halinde yükümlülere 10.000 YTL
idari para cezası
• Kimlik tespiti ve şüpheli işlem bildirimi yükümlülüklerine
uyulmaması halinde yükümlülüğü yerine getirmeyen görevliye
de ayrıca 5.000 YTL idari para cezası
Tasarı neler getiriyor?
• Yükümlülük ihlalinde adli ceza• Bilgi ve belge verme
• Muhafaza ve ibraz
Yükümlülüklerini ihlal eden kimse bir yıldan üç yıla kadar hapis ve
5.000 güne kadar adli para cezası
• Başkası hesabına işlem yapıldığının beyan
edilmemesi
Tasarı neler getiriyor?
4208 sayılı Kanundaki mevcut yaptırımlar
• 6 aydan 1 yıla kadar hapis +• 12000000 TL den 120000000 TL ya kadar Ağır para
cezası
• 1996 Yılı 12.000.000 120.000.0001996 Yılı 12.000.000 120.000.000• 2000 Yılı 146.016.000 1.460.160.0002000 Yılı 146.016.000 1.460.160.000• 2001 Yılı 227.784.960 2.277.849.6002001 Yılı 227.784.960 2.277.849.600• 2002 Yılı 348.966.559 3.489.665.5872002 Yılı 348.966.559 3.489.665.587• 2003 Yılı 554.856.828 5.548.568.2842003 Yılı 554.856.828 5.548.568.284• 2004 Yılı 712.987.000 7.129.870.0002004 Yılı 712.987.000 7.129.870.000• 2005 Yılı 348.000.000 3.480.000.000 2005 Yılı 348.000.000 3.480.000.000
FATF Türkiye 3. Karşılıklı Değerlendirmesi
Değerlendirmede Esas Alınacak Dokümanlar
• 40 Tavsiye (2003)
• 9 Özel Tavsiye (2001)
• AML/CFT Metodolojisi (2004)
Sıra Ülke2.Tur Karşılıklı Değerlendirme
Yerinde Ziyaret Tarihi3.Tur Karşılıklı Değerlendirme
Yerinde Ziyaret Tarihi
1 Belçika Mart 1997 17-28 Ocak 05
2 Norveç Kasım 1997 17-28 Ocak 05
3 Avustralya Mayıs 1996 10-23 Mart 05
4 İsviçre Haziran 1997 3-14 Nisan 2005
5 Irlanda Nisan 1998 27 Haziran - 8 Temmuz 05
6 İsveç Mart 1996 5-16 Eylül 05
7 İspanya Şubat 1998 12-23 Eylül 05
8 ABD Aralık 1996 17-28 Kasım 059-18 Ocak 06
9 Portekiz Ekim 1998 Ocak 06
10 Çin - 2005’in sonu veya 2006 nın başı
11 Türkiye Kasım 1998 27 Mart 2006
12 Finlandiya Mart 1998 2006
13 Rusya - Mayıs-Haziran 06
14 İzlanda Temmuz 1998 Temmuz 06
15 Kanada Mayıs 1997 Eylül 06
16 Yunanistan Ocak 1998 2006
17 Hollanda Ocak 1999 2007 nin başı
Türkiye Karşılıklı Değerlendirme Süreci
• Sualnamenin FATF’ye gönderilmesi – Ocak 2006 sonu
• Değerlendirmecilerin Türkiye ziyareti (on-site visit) – Mart 2006 sonu
• Türkiye Karşılıklı Değerlendirme Raporu’nun FATF
Genel Kurulunda görüşülmesi – Ekim 2006
Genel Olarak:• Karapara aklama ve terörizmin finansmanının genel durumu• Mali Sektör ve mali olmayan sektörün gözden geçirilmesi• Ticaret Kanunlarının ve tüzel kişilere ilişkin mekanizmaların gözden
geçirilmesi• Karapara aklama ve terörizmin finansmanı konusundaki önleyici
önlemlerin gözden geçirilmesi- Son karşılıklı değerlendirmeden bu yana sağlanan gelişmeler
Yasal Sistemler:• Karapara aklamanın ve terörizmin finansmanının suç haline getirilmesi• Suçtan elde edilen gelirlerin müsaderesi ve tedbir mekanizması• Terörizmin finansmanında kullanılan fonlara tedbir konulması• Mali istihbarat birimi ve fonksiyonları• Yasa uygulayıcı birimler, savcılık ve diğer yetkili otoritelerin fonksiyonları
Mali kurumlara yönelik önleyici tedbirler:• Karapara aklama ve terörizmin finansmanı riski• Müşteriye gerekli dikkatin gösterilmesi• PEPs’lere yönelik önlemler• Üçüncü kişilerle olan ilişkilerin düzenlenmesi• Mali kurum gizliliği• İşlemlerin ve ilişkilerin izlenmesi• Şüpheli işlem ve diğer bildirimler• İç denetim, uyumun sağlanması, yurt dışındaki şubelere yönelik
düzenlemeler• Paravan bankalara ilişkin düzenlemeler• Mali Kurumun mali piyasaya girmesi ve sahipliğine yönelik
düzenlemeler• AML/CFT Rehberleri • Sürekli izleme ve denetim• Para ve değer transferine ilişkin düzenlemeler
Mali Olmayan iş ve meslek sahiplerine yönelik düzenlemeler• Müşteriye gerekli dikkatin gösterilmesi• İşlemlerin ve ilişkilerin izlenmesi• Şüpheli işlem bildirimi• İç denetimin, uyumun sağlanması• Düzenleme, denetim ve izlemeye yönelik önlemlerTüzel kişilere yönelik düzenlemeler• Lehdarın tespit edilmesi ve bilgilerin kontrolünün sağlanması• Kar amacı gütmeyen kuruluşlara yönelik düzenlemelerUlusal ve uluslararası işbirliği konuları• Ulusal işbirliği ve koordinasyonun sağlanması konuları• Sözleşmeler ve BM’nin Özel Kararlarının onaylanması• Karşılıklı adli yardımlaşmanın sağlanması• İadeye ilişkin hükümlerin düzenlenmesi• Diğer uluslar arası işbirliği düzenlemeleri
• Uyumlu (Complaint)
• Büyük ölçüde uyumlu (Largely complaint)
• Kısmen uyumlu (Partially complaint)
• Uyumsuz (Non-complaint)
• Uygulanamaz (Not applicapable)
Uyum Düzeyinin Değerlendirilmesi
• Adalet Bakanlığı
• Maliye Bakanlığı
• İçişleri Bakanlığı
• Dışişleri Bakanlığı
• Sanayi Bakanlığı
• Vakıflar ve Derneklerin Bağlı Olduğu Bakanlıklar
Ziyaret Edilebilecek Bakanlıklar
Ziyaret Edilebilecek Kurumlar• Mali İstihbarat Birimi (MASAK)• Polis ve Jandarma Birimleri• Savcılık• Gümrük İdaresi• Mali Kurumlara Lisans Veren ve Denetleyen Kurumlar
(BDDK – SPK – Hazine Müsteşarlığı gibi)• Merkez Bankası• Mali Sektör Birlikleri (Bankalar Birliği gibi)• Barolar Birliği, Noterler Birliği, TÜRMOB• İlgili Olabilecek Diğer Kurumlar
• Biennial update
• Enhanced follow – up (Genişletilmiş izleme)
Karşılıklı Değerlendirme Raporu Sonrası Süreç
• Ülkeden düzenli olarak rapor vermesinin istenilmesi
• FATF başkanı tarafından ülkeye mektup yazılması
• Ülkeye yüksek düzeyde temsilciler gönderilmesi
• 21. tavsiyenin uygulanması
• Ülkenin FATF üyeliğinin askıya alınması
• Ülkenin FATF üyeliğinin sona erdirilmesi
Enhanced follow – up(Genişletilmiş İzleme)
Dikkatiniz için teşekkürler
• TEMMUZ 1989TEMMUZ 1989’ DA G-7 ÜLKELERİ TARAFINDAN MALİ EYLEM GÖREV GRUBU (FATF) KURULDUMALİ EYLEM GÖREV GRUBU (FATF) KURULDU. . (ABD, İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya, (ABD, İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya,Kanada)Japonya,Kanada)
• TÜRKİYE EYLÜL/1991 YILINDA ÜYE OLDUTÜRKİYE EYLÜL/1991 YILINDA ÜYE OLDU..
• NİSAN 1990’NİSAN 1990’ DA 40 ADET TAVSİYE KARARI DA 40 ADET TAVSİYE KARARI YAYIMLAMIŞTIR.YAYIMLAMIŞTIR.
• AYRICA, TERÖRİZMİN FİNANSMANININ AYRICA, TERÖRİZMİN FİNANSMANININ ÖNLENMESİ KONUSUNDAÖNLENMESİ KONUSUNDA (2001 -Ekim)(2001 -Ekim) 8 +1 İLAVE 8 +1 İLAVE TAVSİYE KARARI YAYIMLAMIŞTIR. TAVSİYE KARARI YAYIMLAMIŞTIR. Slayt 12