คมอปฏบตงาน
การประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศ
นำาเสนอตอ
สำานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต
โดย
มลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย
กนยายน 2555
สารบญหนา
บทท 1 บทนำา....................................................11.1 เหตผลความจำาเปน....................................................11.2 นยามและคำาจำากดความ...............................................2
1.2.1การวจยและพฒนา.....................................................3
1.2.2การจดกลมการวจยและพฒนา.......................................61.3 ระบบการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศ..............111.4 ตวชวดสำาหรบการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศ. . .13
บทท 2 การจดทำาตวชวดดานปจจยนำาเขา........................172.1 ตวชวดปจจยนำาเขาท 1 การลงทนดานการวจย...............19
2.1.1ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล........................19
2.1.2ขนตอนการจดทำาตวชวด..............................................19
2.1.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด......................20
2.2 ตวชวดปจจยนำาเขาท 2 นกวจย.................................21
2.2.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล........................21
2.2.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด..............................................21
2.2.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด......................21
2.3 ตวชวดปจจยนำาเขาท 3 สดสวนนกวจยทเขาถงฐานขอมลวารสารวชาการ..................................................................
232.3.1
ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล........................23
2.3.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด..............................................23
2.3.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด......................23
2.4 ตวชวดปจจยนำาเขาท 4 ความเรวอนเทอรเนตตอจำานวนนกวจย 25
2.4.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล........................25
ii
2.4.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด..............................................25
2.4.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด......................26
2.5 ตวช ว ดป จจยน ำา เข าท 30 จ ำานวนหองปฏ บต การท ได มาตรฐานสากล..................................................................
272.5.1
ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล........................27
2.5.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด..............................................27
2.5.3ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด......................28
หนา
บทท 3 การจดทำาตวชวดดานผลผลต............................29
3.1 ตวชวดผลผลตท 1.1 จำานวนผลงานตพมพในวารสารทมการควบคมคณภาพโดย
ผทรงคณวฒ (peer review)................................31
3.1.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล........................31
iii
3.1.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด..............................................34
3.1.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด......................63
3.2 ตวชวดผลผลตท 1.2 สดสวนจำานวนครงการอางองตอผลงานตพมพทมการควบคม
คณภาพโดยผทรงคณวฒ (peer review).................65
3.2.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล........................65
3.2.2ขนตอนการจดทำาตวชวด..............................................67
3.2.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด......................75
3.3 ตวชวดผลผลตท 1.3 จำานวนผลงานตพมพอนๆ............77
3.3.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล........................77
3.3.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด..............................................77
3.3.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด......................77
3.4 ตวช วดผลผลตท 2.1 จ ำานวนทรพยสนทางปญญายนขอ/จดทะเบยนโดยคนไทย.....................................................
79
iv
3.4.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล........................79
3.4.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด..............................................79
3.4.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด......................80
3.5 ตวชวดผลผลตท 2.2 จำานวนทรพยสนทางปญญาอนๆ....85
3.5.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล........................85
3.5.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด..............................................85
3.5.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด......................85
3.6 ตวชวดผลผลตท 3.1 กจกรรมเผยแพรผลงานอนๆ........87
3.6.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล........................87
3.6.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด..............................................87
3.6.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด......................87
v
3.7 ตวช วดผลผลตท 3.2 การไดรบการยกยอง (esteem) จากวงวชาการตางประเทศ.....................................................
893.7.1
ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล........................89
3.7.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด..............................................89
3.7.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด......................89
บทท 4 การจดทำาตวชวดดานกระบวนการบรหารจดการ.........91
4.1 ตวชวดกระบวนการบรหารจดการท 1 ประสทธภาพของการวจยและพฒนา..................................................................
934.1.1
ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล........................93
4.1.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด..............................................93
4.1.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด......................94
4.2 ตวช วดกระบวนการบรหารจดการท 2 สดสวนจ ำานวนโครงการท
เสรจสนตามกำาหนดการ..........................................97
vi
4.2.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล........................97
4.2.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด..............................................97
4.2.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด......................97
4.3 ตวชวดกระบวนการบรหารจดการท 3 การรวมลงทนวจยและพฒนาระหวาง
หนวยงานภาครฐและเอกชน.....................................99
4.3.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล........................99
4.3.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด..............................................99
4.3.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด......................99
บทท 5 การจดทำาตวชวดดานผลลพธและผลกระทบ.............101
5.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล...................101
5.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด.........................................103
5.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด................106
vii
ภ า ค ผ น ว ก ก ตวอยางแบบสอบถามสำาหรบการสำารวจขอมลการลงทนและบคลากรทางการวจยและพฒนา สวนท 1 สำาหรบผประสานงานวจยของหนวยงาน..........................107
ภ า ค ผ น ว ก ก ตวอยางแบบสอบถามสำาหรบการสำารวจขอมลการลงทนและบคลากรทางการวจยและพฒนา สวนท 2 สำาหรบหวหนาโครงการหรอนกวจย.............................111
ภ า ค ผ น ว ก ค ตวอยางแบบสอบถามสำาหรบการประเมนผลลพธและผลกระทบ................................................117
viii
ix
บทท 1 บทนำา
1.1 เหตผลความจำาเปน
โลกในยคโลกาภวตนมการขบเคลอนอยางรวดเรวในทกมตและสงผลกระทบในทกภาคสวน รวมทงภาคการวจยอยางหลกเลยงไมได ประเทศไทยมการทำาวจยมาชานานและการวจยกไดรบความสำาคญมากขนเรอยๆ ดงปรากฏในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10 และฉบบท 11 ทระบไวชดเจนวาการวจยมความสำาคญยงตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ เพอความเปนอยทดของคนในชาตและเปนพลงขบเคลอนในการพฒนาหรอแกไขปญหาในทกๆ ดาน ดงนน การวจยจงเปนองคประกอบสำาคญองคประกอบหนงในการเพมศกยภาพและขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจของประเทศ อยางไรกด ในการกำาหนดทศทางของการวจยของประเทศใหสอดรบกบบรบทโลกทเปลยนแปลงอยตลอดเวลาจำาเปนตองประมวลบรบทของการเปลยนแปลงในการวจยของประเทศ เพอใหทราบเงอนไขทเปนศกยภาพและขอจำากดในปจจบน เพอเปนขอมลพนฐานประกอบการตดสนใจเชงยทธศาสตรในเรองการวจย และการนำาผลงานวจยไปใชประโยชนตอไป
สำานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) มหนาทกำาหนดนโยบายและยทธศาสตรการวจยเพอเปนแนวทางใหหนวยงานวจย/นกวจย ทำาการวจยใหสอดคลองกบนโยบายและยทธศาสตรการวจยเพอใหไดรบการจดสรรงบประมาณเพอการวจย งบประมาณเพอการวจยสวนใหญไดถกจดสรรใหกบหนวยงานภาครฐรวมทงสถาบนการศกษาตางๆ ทตองดำาเนนการวจยใหสำาเรจตามวตถประสงค และผลตผลงานวจยทมคณภาพตามทคาดหวงไว ซง วช. จะตองตดตามและประเมนผลการวจยใหสำาเรจลลวง เพอผมสวนไดสวนเสยจะไดพจารณาวาจะนำาผลการวจยไปใชใหเกดประโยชนสงสดอยางไร ทงน ขอมลทไดจากผมสวนไดสวนเสยจะเปน
1
ขอมลปอนกลบมายง วช. ในการปรบนโยบายและยทธศาสตรการวจยของชาตใหตอบสนองกบความตองการของสงคม ดงนน วช. ตองมกลไกทเขมแขงและนาเชอถอเพอตดตามและประเมนผลการวจยทงหมดทไดรบการสนบสนนจากงบประมาณของประเทศ โดยมเครองมอชวดทเหมาะสมเพอสะทอนถงผลสำาเรจหรอความคมคาในการลงทนดานงบประมาณเพอการวจยนนๆ เพอใหสำานกงบประมาณและคณะกรรมาธการงบประมาณดานการวจยของรฐสภาใชผลการตดตามและประเมนผลการวจยประกอบกบนโยบายและยทธศาสตรการวจยของชาตในการอนมตการจดสรรงบประมาณอยางเหมาะสม และเพอใหหนวยงานวจยและหนวยงานนโยบายนำาไปใชเพอเพมประสทธภาพของการบรหารและการจดการงานวจยใหดยงขนตอไป
ทผานมา วช. ไดดำาเนนการประเมนผลการวจยในระดบจลภาค ซงเปนการประเมนผลการวจยแบบรายแผนงาน/โครงการ ทงกอนเรมดำาเนนการวจยและการตดตามผลสำาเรจระหวางดำาเนนการวจยจนกระทงสนสดการวจย รวมทงการสำารวจการใชจายงบประมาณเพอการวจย โดยดำาเนนการเปนประจำาทกป แตในเรองการประเมนผลการวจยของประเทศในระดบภาพรวมนน มการดำาเนนงานเปนบางชวงเวลาและบางปงบประมาณเทานน รวมทงวธการดำาเนนงานยงไมเปนระบบทจะสะทอนถงภาพรวมการลงทนเพอการวจยของประเทศ ผลผลตและผลสำาเรจของการลงทนเพอการวจยอยางแทจรง และปจจบน วช. กำาลงดำาเนนการศกษาเรองการปฏรประบบวจยของประเทศใน 9 มต ซงมตท 9 คอเรองการตดตามและประเมนผลการวจย โดยมวตถประสงคเพอใหไดขอมลงานวจยและงบประมาณการวจยของประเทศในภาพรวม เพอผลกดนใหเกดการพฒนาประเทศโดยใชการวจยเปนพนฐาน และมการเพมงบประมาณเพอการวจยในสดสวนทเหมาะสมตอไป
เพอใหการดำาเนนงานดงกลาวขางตนบรรลผลสำาเรจ วช. จงไดมอบหมายใหคณะผวจยจากสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (ทดอารไอ)
2
ออกแบบและวางระบบการประเมนผลการวจยของประเทศ ตามกรอบแนวคดการประเมนผลการวจยอยางเปนระบบ ทครอบคลมองคประกอบการวจย คอทรพยากรนำาเขา (inputs) กระบวนการบรหาร/ดำาเนนการใหประสบผลสำาเรจ (throughputs) ผลผลต (outputs) ผลลพธ (outcomes) และผลกระทบ (impacts) ของการวจย โดยมมตในการประเมนผลทงเชงปรมาณและคณภาพ เพอใหไดขอมลภาพรวมการวจยของประเทศ ทสามารถวเคราะหสถานภาพการวจยแตละป สถานภาพความกาวหนาและผลสำาเรจของการวจยดานตางๆ ทมความสำาคญตอการพฒนาประเทศ เพอเปนขอมลสำาคญในการกำาหนดยทธศาสตรและทศทางการวจยของประเทศ การวเคราะหและกำาหนดกรอบความตองการงบประมาณเพอการวจยของประเทศในแตละสาขาวชาการหรอดานตางๆ รวมทงขอมลศกยภาพ ความพรอม ความเชยวชาญ และประสทธภาพในการวจยของแตละสาขาวชาการ
หลงจากทไดออกแบบและวางระบบการประเมนผลการวจยของประเทศแลว คณะผวจยจงไดจดทำาคมอปฏบตงานการประเมนผลการวจยของประเทศเลมนขน เพอใหเจาหนาทของ วช. ซงจะเปนผปฏบตงานการประเมนผลการวจยของประเทศเขาใจแนวคดสำาคญในการประเมน ตลอดจนขนตอนการดำาเนนการตางๆ อยางละเอยดครบถวน อยางไรกตาม ในการปฏบตงานจรง เจาหนาท วช. ควรทำาการศกษารายงานอก 2 ฉบบทคณะผวจยไดจดทำาขนประกอบดวย อนไดแก รายงานโครงการการประเมนผลการวจยของประเทศฉบบสมบรณ ซงไดสรปแนวคด ทฤษฎ และขอเสนอแนะในการพฒนาปรบปรงระบบ และตวอยางรายงานการประเมนผลการวจยของประเทศประจำาป 2555 ซงสามารถนำามาปรบใชเปนตนแบบ (template) สำาหรบรายงานทจะจดทำาขนในปตอๆ ไปได
1.2 นยามและคำาจำากดความ
3
เพอใหเปนทเขาใจตรงกน ทงผใหขอมล ผจดเกบขอมล และผวเคราะหขอมล ควรมการกำาหนดนยามและคำาจำากดความของคำาศพททสำาคญดงตอไปน
1.2.1 การวจยและพฒนา
ตามคำาจำากดความทนยามในคมอฟราสคาต (2002) ซงจดทำาโดยองคกรเพอความรวมมอทางเศรษฐกจและการพฒนา (OECD) การวจยและพฒนา (research and development: R&D) หมายถง งานทมลกษณะสรางสรรคซงดำาเนนการอยางเปนระบบ เพอเพมพนคลงความรทงทเกยวกบมนษย วฒนธรรม และสงคม รวมถงการใชความรเหลานเพอประดษฐคดคนสงทเปนประโยชนใหมๆ 1 ทงน กจกรรมทจะถอวาเปนการวจยและพฒนาตองไมเคยมใครทำามากอนและสามารถเพมพนความร (novelty) และตองเปนการแกไขปญหาทไมสามารถเหนไดชดแจงลวงหนาโดยคนในวงการ (resolution of uncertainty)2
กจกรรมทอาจมความเกยวเนองกบการวจยและพฒนา แตไมถอวาเปนการวจยและพฒนาตามคำาจำากดความในคมอฟราสคาต เชน
การศกษาและฝกอบรมของบคลากรในมหาวทยาลยและสถาบนการศกษา (education and training)
การใหบรการขอมลทางวทยาศาสตรและขอมลเทคนค (scientific and technical information services)
1 Research and experimental development (R&D) comprise creative work undertaken on a systematic basis in order to increase the stock of knowledge, including knowledge of man, culture and society, and the use of this stock of knowledge to devise new applications. (OECD, 2002)
2 The basic criterion for distinguishing R&D from related activities is the presence in R&D of an appreciable element of novelty and the resolution of scientific and/or technological uncertainty, i.e. when the solution to a problem is not readily apparent to someone familiar with the basic stock of common knowledge and techniques for the area concerned. (OECD, 2002)
4
การรวบรวมขอมลทวไปซงไมไดมวตถประสงคเพอการวจยและพฒนา (general purpose data collection) ไมวาจะเปนo การสำารวจสภาพของทองท การสำารวจทางธรณวทยา การ
สำารวจทางสมทรศาสตร การสำารวจทางดาราศาสตรททำาเปนประจำา การสงเกตการณทางอตนยมวทยา การเคลอนไหวของผวโลก การสำารวจดนและพรรณไม แหลงทรพยากรสตวนำาและสตวปา งานประจำาทเกยวกบดน การทดสอบบรรยากาศและนำา การตรวจสอบและการควบคมระดบรงสททำาเปนประจำา
o การคนหาและกจกรรมทเกยวของกบการกำาหนด การชตำาแหนง และการจำาแนกแหลงแรและแหลงนำามน
o การเกบรวบรวมขอมลเกยวกบมนษย สงคม ปรากฏการณทางเศรษฐกจและวฒนธรรมทมวตถประสงคเพอใชในงานสถตเปนประจำา เชน การสำารวจสำามะโนประชากร สถตการผลต การจำาหนาย และการบรโภค การเกบสถตการตลาด สถตทางสงคมและวฒนธรรม เปนตน
การศกษาความเปนไปไดของโครงการ (feasibility study) การทดสอบและการกำาหนดมาตรฐาน (testing and
standardization) ทมวตถประสงคเพอวเคราะห ควบคมคณภาพ ตรวจสอบ ทดสอบ และกำาหนดมาตรฐานของวตถดบ ผลตภณฑ เครองมอ หรอกระบวนการ
การตรวจและรกษาผปวยเฉพาะทางดวยยาหรอวธการรกษาแบบเดม (specialized health care)
การวเคราะหและประเมนนโยบายและผลการดำาเนนการของหนวยงานตางๆ ไมวาจะเปนหนวยงานภาครฐ สถาบนการศกษา สถาบนวจย และภาคเอกชน (policy-related studies)
การพฒนาและปรบปรงซอฟตแวรทใชงานอยประจำา (routine software development)
5
ประเทศไทย ประเทศตางๆ ทงทเปนประเทศสมาชก OECD และประเทศกำาลงพฒนา ตลอดจนองคกรระหวางประเทศอนๆ ทนำาขอมลดานการวจยและพฒนาไปใชในการเปรยบเทยบ เชน องคการการศกษา วทยาศาสตร และวฒนธรรมแหงสหประชาชาต (UNESCO) ไดใชคำาจำากดความของคำาวาการวจยและพฒนาตามทกลาวขางตน เพอใหสามารถใชเปรยบเทยบกบประเทศอนๆ ได ระบบการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศจงใชคำาจำากดความดงกลาวดวยเชนกน โดยมการปรบเปลยนรายละเอยดบางเลกนอยเพอความเหมาะสมและสอดคลองกบกจกรรมการวจยและพฒนาในประเทศ ตวอยางกจกรรมทควรจดใหเปนกจกรรมทเปนการวจยและพฒนา เนองจากเปนกจกรรมทมความสำาคญในการพฒนาระบบเศรษฐกจและสงคมของประเทศและมการดำาเนนการกนอยางแพรหลาย แมวาคมอฟราสคาต (2002) ไมถอเปนการวจยและพฒนา เชน การวจยเชงนโยบาย (policy research) บางประเภท (ดตารางท 1.1 ประกอบ)
6
ตารางท 1.1 ตวอยางกจกรรมทนบและไมนบเปนการวจยและพฒนา สำาหรบระบบการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศ
กจกรรม กจกรรมทนบเปนการวจยและพฒนา
กจกรรมทไมนบเปนการวจยและพฒนา
การปฏบตการในหองปฏบตการ
การวเคราะห/ทดสอบผลตภณฑ/อปกรณ/กระบวนการ แบบใหมๆ หรอทเพงคนพบ
การตรวจคณภาพนำาเพอหาประสทธผลของการใชอเอมบอลในการบำาบดนำาททวมขง
การวเคราะห/ทดสอบผลตภณฑ/อปกรณ/กระบวนการ แบบเดมหรอทเคยทำามาอยเปนประจำาอยแลว
การตรวจคณภาพนำาในพนททวมขงตางๆ
การปฏบตการในพนทเกษตรกรรม/โรงงาน
การดดแปลงอปกรณ/กระบวนการผลต/ผลตภณฑ เพอลดเวลา/ตนทนในการผลต
การทดลองปรบอณหภม/ความชน/ปย เพอหาสภาพแวดลอมทเหมาะสมทสดในการปลกพชชนดหนง
การแกไขปญหาเฉพาะหนาเมอเครองจกรทำางานไมปกต
การควบคมอณหภม/ความชน/ปย ใหอยในระดบทเหมาะสมระหวางการปลกพชชนดหนง
การตรวจและรกษาผปวย
การตรวจและรกษาผปวยเฉพาะทางดวยยาตวใหมหรอวธการรกษาแบบใหม
การตรวจเลอดเพอหาผลขางเคยงจากการรกษาโรคดวยวธใหม
การตรวจและรกษาผปวยเฉพาะทางดวยยาตวเดมหรอวธการรกษาแบบเดม
การตรวจเลอดเพอประมาณการวาในประเทศมผปวยจากโรคหนงๆ ปรมาณเทาใด
การพฒนาและปรบปรงซอฟตแวร
การพฒนาและปรบปรงซอฟตแวรสำาหรบขาย รวมถงซอฟตแวรเบตาเวอรชนสำาหรบขายในอนาคต
การพฒนาและจดทำา e-book แบบใหมทผพการ
การพฒนา/ปรบปรง/ดแลซอฟตแวรสำาหรบใชในองคกร
การจดทำา e-book เพอเผยแพรขอมลทวไป
7
ทางสายตาสามารถเขาถงไดการจางทปรกษา
การจางทปรกษาออกแบบและพฒนาระบบการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศ
การจางทปรกษาประเมนผลกระทบจากนโยบายดานการคาระหวางประเทศนโยบายหนง *
การจางทปรกษารวบรวมขอมลสำาหรบใชกบระบบการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศ
การจางทปรกษาประเมนผลการดำาเนนงานขององคกรหนง
ทมา: สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (2555). โครงการการประเมนผลการวจยของประเทศหมายเหต: * ถอเปนการวจยและพฒนา แมวาคมอฟราสคาต (2002) ไมถอเปนการวจยและพฒนา
8
1.2.2 การจดกลมการวจยและพฒนา
เพอประโยชนในการตดตามประเมนผลและกำาหนดทศทางในการดำาเนนนโยบายดานการวจยและพฒนา ควรมการจดกลมการวจยและพฒนาในมตตางๆ ดงตอไปน
ก. การจดกลมตามสาขาวจย
การจดกลมตามสาขาวจย (field of R&D) ตามคำาจำากดความในคมอฟราสคาต (2002) และขอเสนอจากคณะทำางานดานการจดทำาดชนชวดดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยของกลมประเทศ OECD (2007) สามารถจำาแนกการวจยและพฒนาไดเปน 6 สาขาหลกและ 42 สาขายอย (ดตารางท 1.2 ประกอบ) ไดแก
วทยาศาสตรธรรมชาต (natural sciences) ซงจำาแนกออกเปน 7 สาขายอย
วศวกรรมศาสตรและเทคโนโลย (engineering and technology) ซงจำาแนกออกเปน 11 สาขายอย
วทยาศาสตรการแพทยและสขภาพ (medical and health sciences) ซงจำาแนกออกเปน 5 สาขายอย
เกษตรศาสตร (agricultural sciences) ซงจำาแนกออกเปน 5 สาขายอย
สงคมศาสตร (social sciences) ซงจำาแนกออกเปน 9 สาขายอย
มนษยศาสตร (humanities) ซงจำาแนกออกเปน 5 สาขายอย
การเลอกใชการจดกลมการวจยและพฒนาแยกตามสาขาตามคำาจำากดความดงกลาวมความเหมาะสมและสอดคลองกบกจกรรมการวจยและพฒนาในประเทศ รวมทงไมทำาใหเกดภาระดานงบประมาณในการจดเกบและวเคราะหขอมลมากเกนไป อยางไรกตาม ในการนำาเสนอขอมลอาจ
9
รวมสาขาวทยาศาสตรธรรมชาตและสาขาวศวกรรมศาสตรและเทคโนโลยไวดวยกนได
10
ตารางท 1.2 การจดกลมการวจยและพฒนาตามสาขาวจย สำาหรบระบบการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศ
สาขาวจยหลก สาขาวจยยอย1.วทยาศาสตร
ธรรมชาต(natural sciences)
1.1 คณตศาสตร (mathematics)1.2 วทยาศาสตรคอมพวเตอรและสารสนเทศ
(computer and information sciences)1.3 วทยาศาสตรกายภาพ (physical sciences)1.4 วทยาศาสตรเคม (chemical sciences)1.5 โลกศาสตรและวทยาศาสตรสงแวดลอม (earth
and related environmental sciences)1.6 วทยาศาสตรชวภาพ (biological sciences)1.7 วทยาศาสตรธรรมชาตอนๆ (other natural
sciences)
11
สาขาวจยหลก สาขาวจยยอย2.วศวกรรมศาสตร
และเทคโนโลย(engineering and technology)
2.1 วศวกรรมโยธา (civil engineering)2.2 วศวกรรมไฟฟา อเลกทรอนกส และสารสนเทศ
(electrical engineering, electronic engineering, and information engineering)
2.3 วศวกรรมเครองกล (mechanical engineering)
2.4 วศวกรรมเคม (chemical engineering)2.5 วศวกรรมวสดศาสตร (materials
engineering)2.6 วศวกรรมการแพทย (medical engineering)2.7 วศวกรรมสงแวดลอม (environmental
engineering)2.8 เทคโนโลยชวภาพดานสงแวดลอม
(environmental biotechnology)2.9 เทคโนโลยชวภาพดานอตสาหการ (indutrial
biotechnology)2.10 นาโนเทคโนโลย (nano-technology)2.11 วศวกรรมศาสตรและเทคโนโลยอนๆ (other
engineering and technologies)3.วทยาศาสตรการ
แพทยและสขภาพ (medical and health sciences)
3.1 เวชศาสตรพนฐาน (basic medicine)3.2 เวชศาสตรคลนก (clinical medicine)3.3 สหเวชศาสตร (health sciences)3.4 เทคโนโลยชวภาพดานสขภาพ (health
biotechnology)3.5 วทยาศาสตรการแพทยอนๆ (other medical
sciences)
12
สาขาวจยหลก สาขาวจยยอย4.เกษตรศาสตร
(agricultural sciences)
4.1 เกษตรศาสตร วนศาสตร และประมง (agriculture, forestry, and fisheries)
4.2 สตวศาสตร (animal and dairy sciences)4.3 สตวแพทยศาสตร (veterinary sciences)4.4 เทคโนโลยชวภาพดานการเกษตร (agricultural
biotechnology)4.5 เกษตรศาสตรอนๆ (other agricultural
sciences)5.สงคมศาสตร
(social sciences)
5.1 จตวทยา (psychology)5.2 เศรษฐศาสตรและการบรหารธรกจ (economics
and business)5.3 ศกษาศาสตร (educational sciences)5.4 สงคมวทยา (sociology)5.5 นตศาสตร (law)5.6 รฐศาสตร (political sciences)5.7 ภมศาสตรดานสงคมและเศรษฐกจ (social and
economic geography)5.8 สอและการสอสาร (media and
communications)5.9 สงคมศาสตรอนๆ (other social sciences)
6.มนษยศาสตร(humanities)
6.1 ประวตศาสตรและโบราณคด (history and archaeology)
6.2 ภาษาศาสตรและวรรณกรรม (languages and literature)
6.3 ปรชญา จรยธรรม และศาสนา (philosophy, ethics, and religion)
6.4 ศลปศาสตร ประวตศาสตรศลป ศลปะการแสดง และดนตร (arts, history of arts, performing arts, and music)
6.5 มนษยศาสตรอนๆ (other humanities)ทมา: OECD (2007).
ข. การจดกลมตามประเภทกจกรรม
13
การจดกลมตามประเภทกจกรรม (type of R&D) ตามคำาจำากดความในคมอฟราสคาต (2002) สามารถจำาแนกการวจยและพฒนาไดเปน 3 ประเภท ไดแก
การวจยพนฐาน (basic research) หมายถง การศกษาคนควาในทางทฤษฎหรอในหองทดลองเกยวกบสมหฐานของปรากฏการณหรอความจรงทสามารถสงเกตได เพอหาความรใหมๆ โดยยงไมมจดมงหมายทชดเจนหรอเฉพาะเจาะจงในการนำาผลการวจยไปใชประโยชนในทางใดทางหนงโดยเฉพาะ3
การวจยประยกต (applied research) หมายถง การศกษาคนควาเพอหาองคความรใหมๆ เพมเตมองคความรเดม โดยมวตถประสงคหรอจดมงหมายเบองตนทจะนำาการวจยหรอความรทไดจากการศกษาวจยไปใชประโยชนในการปฏบตอยางใดอยางหนงได4
การพฒนาเชงทดลอง (experimental development) หมายถง การศกษาอยางมระบบ โดยนำาความรทมอยแลวจากการวจยหรอจากประสบการณในการปฏบตงานมาสรางวตถดบ เครองมอ ผลตภณฑ กระบวนการผลต ระบบ และการบรการใหมๆ หรอการปรบปรงผลตภณฑ/กระบวนการผลตเดมทมอยแลวใหดยงขน5
3 Basic research is experimental or theoretical work undertaken primarily to acquire new knowledge of the underlying foundation of phenomena and observable facts, without any particular application or use in view. (OECD, 2002)
4 Applied research is also original investigation undertaken in order to acquire new knowledge. It is, however, directed primarily towards a specific practical aim or objective. (OECD, 2002)
5 Experimental development is systematic work, drawing on existing knowledge gained from research and/or practical experience, which is directed to producing new materials, products or devices, to installing new processes, systems and services, or to improving substantially those already produced or installed. (OECD, 2002)
14
ตารางท 1.3 แสดงตวอยางการจดกลมการวจยและพฒนาตามประเภทกจกรรมทง 3 ประเภท
ตารางท 1.3 ตวอยางการจดกลมการวจยและพฒนาตามประเภทกจกรรม สำาหรบระบบการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศ
การวจยพนฐาน การวจยประยกต การพฒนาเชงทดลองการศกษาวาปจจยใดมผลกระทบตออตราการเจรญเตบโตของแบคทเรยชนดหนง
การศกษาเพอหาสตรอาหารทเหมาะสมในการเลยงแบคทเรยชนดหนงในหองปฏบตการ
การทดลองใชสตรอาหารในการเลยงแบคทเรยชนดหนงในโรงงานตนแบบ
การศกษาวาปจจยใดมผลกระทบตอคณภาพของนำาเสย
การศกษาวาอเอมบอลลสงผลกระทบตอคณภาพของนำาเสยอยางไรบาง
การทดลองใชอเอมบอลลในการบำาบดนำาเสยททวมขงอยในหมบานเมองเอก
การศกษาวาปจจยใดมผลกระทบตอการแขงตวของเลอด
การศกษาวาวคซนรกษาโรคชนดหนงมผลกระทบตอการแขงตวของเลอดอยางไร
การทดลองนำาวคซนรกษาโรคชนดหนงมาใชกบกลมอาสาสมคร
การถอดรหสพนธกรรมของพชชนดหนง
การศกษาการทำางานของหนวยพนธกรรมในพชชนดหนงภายใตสภาพแวดลอมตางๆ
การทดลองปรบปรงพนธพชจเอมโอทมภมตานทานโรคและใหผลผลตสง
ทมา: สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (2555). โครงการการประเมนผลการวจยของประเทศหมายเหต: * การพฒนาเชงทดลองไมพบในการวจยสาขามนษยศาสตร
15
ค. การจดกลมตามหนวยงานททำาการวจยและพฒนา
เพอความเหมาะสมและสอดคลองกบกจกรรมการวจยและพฒนาในประเทศ ควรมการจดกลมการวจยและพฒนาตามหนวยงานททำาวจยและพฒนา (R&D performer) โดยปรบจากคมอฟราสคาต (2002)6 เปนดงน
หนวยงานภาครฐ (government) และหนวยงานอสระของภาครฐทไมแสวงหาผลกำาไร (public non-profit institution)7
รฐวสาหกจ (public enterprise)8
เอกชน (business enterprise) เอกชนไมแสวงหาผลกำาไร (private non-profit
institution)9
สถาบนอดมศกษา (higher education)10
การจดกลมหนวยงานททำาวจยและพฒนาโดยแยกรฐวสาหกจออกมาจากเอกชนนน เนองจากเหนวาวตถประสงคในการทำาวจยและพฒนา กลไก
6 หนวยงานททำาวจยและพฒนาในคมอฟราสคาต (2002) มทงหมด 5 หนวยงาน ไดแก หนวยงานภาครฐและหนวยงานอสระทไมแสวงหาผลกำาไร รฐวสาหกจ เอกชน เอกชนไมแสวงหาผลกำาไร และสถาบนอดมศกษา
7 The government sector is composed of: a) All departments, offices and other bodies which furnish, but normally do not sell to the community, those common services, other than higher education, which cannot otherwise be conveniently and economically provided, as well as those that administer the state and the economic and social policy of the community. And b) NPIs controlled and mainly financed by government, but not administered by the higher education sector.
8 Public enterprises are included in the business enterprise sector.9 Private non-profit sector includes: a) Non-market, private non-profit institutions serving households (i.e. the general public). And b) Private individuals or households.
10 All universities, colleges of technology and other institutions of post-secondary education, whatever their source of finance or legal status. It also includes all research institutes, experimental stations and clinics operating under the direct control of or administered by or associated with higher education institutions.
16
การรบผดรบชอบในการบรหารเงนทนวจยและพฒนา ตลอดจนนโยบายในการสนบสนนใหเกดการวจยและพฒนาทมประสทธภาพและประสทธผลในหนวยงานดงกลาวในประเทศไทยอาจมความแตกตางกน ดงนนจงควรมการแยกประเมนผลการวจยและพฒนาของหนวยงานดงกลาวออกจากกนกอนในเบองตน
17
1.3 ระบบการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศ
ระบบการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศมวตถประสงคทสำาคญเพอ
สรางกลไกการพรอมรบผดรบชอบ (accountability) ในการใชงบประมาณของหนวยงานวจยและหนวยงานใหทนวจย
เพอใหหนวยงานดานนโยบายมขอมลในการกำาหนดนโยบายและจดสรรทรพยากรในการวจยและพฒนาใหตอบสนองตอความตองการของสงคม โดยสามารถตอบไดวาo ประเทศไทยไดลงทนในการวจยอยางเหมาะสมหรอไม (are
we doing the right thing?) เชน ประเทศไทยไดลงทนในการสรางความรมากนอยเพยงใดและอยในระดบทเหมาะสมหรอไม มการลงทนในสาขาตางๆ ในสดสวนทเหมาะสมหรอไม
o การลงทนในการวจยของประเทศไทยกอใหเกดผลในลกษณะทพงปรารถนาหรอไม (are we doing the things right?) เชน การเปรยบเทยบผลผลต ผลลพธ และผลกระทบทเกดขนจากการลงทนในการวจยกบทรพยากรทใชหรอความคาดหวงของสงคมเปนอยางไร มประสทธภาพมากกวาประเทศอนหรอไมเพยงใด
เพอใหระบบการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศสามารถนำาไปใชประโยชนไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล ระบบฯ จะตองมความเกยวของเชอมโยงกบกจกรรมทดำาเนนการโดยผมสวนไดเสยตางๆ ไมวาจะเปนผใหทนวจย นกวจย ผบรหารคลงขอมล ผประเมนผลระบบวจย และผกำาหนดนโยบายและงบประมาณ (ดภาพท 1.1 ประกอบ) และจะตองมความเชอมโยงกบกระบวนการสรางความรผานการวจยและพฒนา ซงม
18
องคประกอบ 4 สวน ไดแก ปจจยนำาเขา กระบวนการบรหารจดการ ผลผลต ผลลพธ และผลกระทบ (ดภาพท 1.2 ประกอบ)
การดำาเนนการระบบฯ มสวนทเกยวของกบ วช. ดงตอไปน ทำาการสำารวจเพอเกบขอมลทจำาเปน ไดแก การสำารวจคาใชจายและ
บคลากรทางการวจยและพฒนา และการสำารวจผลผลต ผลลพธ และผลกระทบในเบองตน เพอความสะดวก วช. อาจยบรวมการสำารวจทงสองเขาไวดวยกน และใหมการตอบแบบสอบถามทางอนเทอรเนต
ประสานงานเพอขอขอมลทเกยวของจากหนวยงานอน บรหารจดการคลงขอมล มอบหมายใหผประเมนระบบการวจย ซงอาจเปนผเชยวชาญจาก
ภายนอก ดำาเนนการประเมนผลการวจยของประเทศในสวนผลลพธและผลกระทบจากการวจยและพฒนา
จดทำารายงานผลการวจยของประเทศ ตลอดจนนำาเสนอรายงานดงกลาวตอผกำาหนดนโยบายและงบประมาณ และเผยแพรตอสาธารณะ
ภาพท 1.1 ความเชอมโยงของระบบการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศกบผมสวนไดเสย
19
ทมา: สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (2555). โครงการการประเมนผลการวจยของประเทศ
ภาพท 1.2 ความเชอมโยงของระบบการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศกบกระบวนการสรางความรผานการวจยและพฒนา
20
ต.ค.
นกวจย/หนวย
งานวจย
ผบรหารคลง
ขอมล(NRPM + TNRR)
ส.ค.
ผใหทนวจย( 5ส 1ว )
ก.พ.
นกวจย/หนวยงาน
วจย
ม.ค.
จดทำาแผนงบประมาณ
การวจย
ผกำาหนดนโยบา
ยและงบประมา
ณ(ครม.
และ รฐสภา)
พ.ค.
ผใหทนวจย( 5ส 1ว )
ก.ย.
ม.ย.
อนมตงบฯ
ยนของบฯ + กรอก
ขอมล
ผประเมนระบบ
การวจย
ประมวลผลขอมล
แจงผลการพจารณางบฯ
รายงานประเมนผลการวจยฯ
ประจำาป
ปจจยนำาเขา(input)กระบวนการบรหารจดการ
(process)ผลผลต
(output)ผลลพธ/ผลกระทบ
(outcome/impact)
ทมา: สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (2555). โครงการการประเมนผลการวจยของประเทศ
21
1.4 ตวชวดสำาหรบการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศ
ระบบการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศมตวชวดทเกยวของแยกตามองคประกอบของกระบวนการสรางความรผานการวจยและพฒนา ดงตอไปน (ดภาพท 1.3 ประกอบ)
1. ปจจยนำาเขา ซงมตวชวดทเกยวของไดแก การลงทนดาน R&D โดยใชขอมลจากการสำารวจขอมลการ
ลงทนและบคลากรทางการวจยและพฒนาของประเทศไทย (GERD)
จำานวนนกวจย โดยใชขอมลจากการสำารวจขอมล GERD สดสวนนกวจยทเขาถงฐานขอมลวารสารวชาการ ซงแมวาใน
ปจจบนยงไมมการจดเกบ แตในอนาคตสามารถจดเกบไดโดยเพมคำาถามนในการสำารวจขอมล GERD
ความเรวอนเทอรเนตตอจำานวนนกวจย ซงแมวาในปจจบนยงไมมการจดเกบ แตในอนาคตสามารถจดเกบไดโดยเพมคำาถามนในการสำารวจขอมล GERD
จำานวนหองปฏบตการทไดมาตรฐานสากล โดยใชขอมลทเกบรวบรวมโดยสำานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม และสำานกมาตรฐานหองปฏบตการ กรมวทยาศาสตรการแพทย
2. ผลผลต ซงมตวชวดทเกยวของไดแก จำานวนผลงานตพมพในวารสารทมการควบคมคณภาพโดย
ผทรงคณวฒ (peer review) โดยใชขอมลจากฐานขอมล SCOPUS Web of Science และ Thai Citation Index
สดสวนจำานวนครงการอางอง (citation) ในวารสารทมการควบคมคณภาพโดยผทรงคณวฒ โดยใชขอมลจากฐานขอมล SCOPUS Web of Science และ Thai Citation Index
22
จำานวนผลงานตพมพอนๆ ซงเปนการรายงานโดยผวจย จำานวนทรพยสนทางปญญาทยนขอและจดทะเบยนโดยคนไทย
โดยใชขอมลจากฐานขอมลของกรมทรพยสนทางปญญาและสำานกคมครองพนธพช
จำานวนทรพยสนทางปญญาอนๆ ซงเปนการรายงานโดยผวจย กจกรรมเผยแพรผลงานอนๆ และการไดรบการยกยองจาก
ตางประเทศ ซงเปนการรายงานโดยผวจย
3. กระบวนการบรหารจดการ ซงมตวชวดทเกยวของไดแก ประสทธภาพในการทำาวจยและพฒนา ซงควรใหผเชยวชาญใน
การจดทำา สดสวนจำานวนโครงการทเสรจสนตามกำาหนดการ โดยใชขอมล
จากฐานขอมลระบบบรหารงานวจยแหงชาต (National Research Project Management: NRPM) ของสำานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.)
การรวมลงทนวจยกบหนวยงานอน ซงแมวาในปจจบนยงไมมการจดเกบ แตในอนาคตสามารถจดเกบไดจากขอมลทรายงานโดยนกวจย
4. ผลลพธ ซงควรใหผเชยวชาญเปนผจดทำาโดยการใชขอมลจากฐานขอมล NRPM ประกอบกบการสมภาษณนกวจยทเกยวของ ตวชวดดานผลลพธไดแก
ผลลพธเชงเทคโนโลย ผลลพธเชงสถาบน ผลลพธเชงพฤตกรรม ผลลพธเชงแนวคด การเสรมสรางความสามารถ
23
5. ผลกระทบ ซงควรใหผเชยวชาญเปนผจดทำาโดยการใชขอมลจากฐานขอมล NRPM ประกอบกบการสมภาษณนกวจยทเกยวของ ตวชวดดานผลกระทบไดแก
ผลกระทบเชงเศรษฐกจ วดในรปมลคาสวนเกนทางเศรษฐกจ (economic surplus)
ผลกระทบเชงสงคม ในดานคณภาพชวต และความเทาเทยมกนในสงคม
ผลกระทบเชงสงแวดลอม
24
ภาพท 1.3 ตวชวดสำาหรบการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศ
ñúúĆóíŤñúÖøąì ïêĆüßĊĚüĆéñúúĆóíŤǰ1 ǰ
1.1 ñúúĆóíŤđßĉÜđìÙēîēú÷ĊǰñúúĆóíŤđßĉÜÿëćïĆîǰñúúĆóíŤđßĉÜóùêĉÖøøöǰñúúĆóíŤđßĉÜĒîüÙĉéǰÖćøđÿøĉöÿøšćÜÙüćöÿćöćøë[NRPM + Adoption study]
ñúÖøąì ïìćÜÿĉęÜĒüéúšĂö[NRPM + Impact Study]
êĆüßĊĚüĆéñúÖøąìï ǰ
êĆüßĊĚüĆéñúÖøąìï ǰñúÖøąì ïìćÜđýøþåÖĉÝ[NRPM + Impact Study]
ñúÖøąì ïìćÜÿĆÜÙö[NRPM + Impact Study]
êĆüßĊĚüĆéñúÖøąìï ǰ
êĆüßĊĚüĆéðŦÝÝĆ÷îĞćđךćǰ1 ǰÖćøúÜìčîéšćî R&D
[GERD ēé÷ǰüßǰ+ ÿüìî ]êĆüßĊĚüĆéðŦÝÝĆ÷îĞćđךćǰÝĞćîüîîĆÖüĉÝĆ÷
ǰ[GERD ēé÷ǰüßǰ+ ÿüì î ]
êĆüßĊĚüĆéðŦÝÝĆ÷îĞćđךćǰ4 ǰÙüćöđøĘüĂĉîđìĂøŤđîĘêêŠĂÝĞćîüîîĆÖüĉÝĆ÷
ǰ[GERD ēé÷ǰüßǰ+ ÿüì î ]êĆüßĊĚüĆéðŦÝÝĆ÷îĞćđךćǰ5 ǰ
ÝĞćîüîĀšĂÜðäĉïĆêĉÖćøìĊęĕéšöćêøåćîÿćÖú[ÿöĂǰ+ Öøöüĉì÷ćýćÿêøŤÖćøĒóì÷Ť]
ðŦÝÝĆ÷îĞćđךć
ÿĆéÿŠüîîĆÖüĉÝĆ÷ìĊęđךćëċÜåćîךĂöĎúüćøÿćøüĉßćÖćø
ǰ[GERD ēé÷ǰüßǰǰ ÿüìî ]
êĆüßĊĚüĆéðŦÝÝĆ÷îĞćđךćǰ
ñúñúĉêêĆüßĊĚüĆéñúñúĉêǰ1ǰ
ǰ ÝĞćîüîñúÜćîêĊóĉöóŤĔîüćøÿćøìĊęöĊǰpeer review1.2 ÿĆéÿŠüîÝĞćîüîÙøĆĚÜÖćøĂšćÜĂĉÜĔîüćøÿćøìĊęöĊǰpeer review1.3 ÝĞćîüîñúÜćîêĊóĉöóŤĂČęîė
[Scopus + WoS+ TCI + Prelim report]
êĆüßĊĚüĆéñúñúĉêǰ2ǰǰ ÝĞćîüîìøĆó÷ŤÿĉîìćÜðŦââćìĊę÷Čęî×Ă/ÝéìąđïĊ÷îǰÝĞćîüîìøĆó÷ŤÿĉîìćÜðŦââćĂČęîė
[ÖøöìøĆó÷ŤÿĉîìćÜðŦââćǰ+ ÿĞćîĆÖÙčšöÙøĂÜóĆîíčŤóČß+ Prelim report]
ǰ ÖĉÝÖøøöÖćøđñ÷ĒóøŠñúÜćîĂČęîėǰ ÖćøĕéšøĆïÖćø÷Ö÷ŠĂÜǰ esteemǰÝćÖêŠćÜðøąđìýǰ
[NRPM + Prelim report]
êĆüßĊĚüĆéñúñúĉê3 ǰ
êĆüßĊĚüĆéÖøąïüîÖćøǰ1 ǰðøąÿĉìíĉõćóR&D
[åćîךĂöĎúêŠćÜðøąđìýĒúąĔîðøąđìý]
ÖøąïüîÖćø
êĆüßĊĚüĆéÖøąïüîÖćøǰ2ǰÿĆéÿŠüîÝĞćîüîēÙøÜÖćøìĊęđÿøĘÝÿĉĚî
êćöÖĞćĀîéÖćø[NRPM]
êĆüßĊĚüĆéÖøąïüîÖćøǰ3 ǰÖćøøŠüöúÜìčîüĉÝĆ÷ĒúąóĆçîćøąĀüŠćÜ
ĀîŠü÷ÜćîõćÙøĆå-đĂÖßî[GERD ēé÷ǰüßǰ+ ÿüìî ]
ทมา: สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (2555). โครงการการประเมนผลการวจยของประเทศหมายเหต: * หมายถงขอมลทยงไมมการจดทำาในปจจบน ในอนาคตจะมการปรบปรงแหลงขอมลทยงไมมการจดทำาดงกลาวใหสอดคลองกบการประเมน
25
26
บทท 2 การจดทำาตวชวดดานปจจยนำาเขา
ระบบประเมนผลการวจยของประเทศมตวชวดดานปจจยนำาเขาจำานวน 5 ตวชวด (ดตารางท 2.1 ประกอบ) ในการจดทำาตวชวดดงกลาว มแหลงทมาของขอมล ขนตอนการจดทำาตวชวด ตลอดจนขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด โดยมรายละเอยดดงตอไปน
ตารางท 2.1 ตวชวดดานปจจยนำาเขาลำาดบ ตวชวด แหลงขอมล
1 การลงทนดานการวจย GERD โดย วช. และ สวทน.2 จำานวนนกวจย GERD โดย วช. และ สวทน.3 สดสวนนกวจยทเขาถงฐานขอมล
วารสารวชาการGERD โดย วช. และ สวทน.*
4 ความเรวอนเทอรเนตตอจำานวนนกวจย
GERD โดย วช. และ สวทน.*
5 จำานวนหองปฏบตการทไดมาตรฐานสากล
สำานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม
สำานกบรหารและรบรองหองปฏบตการกรมวทยาศาสตรบรการ
สำานกมาตรฐานหองปฏบตการ กรมวทยาศาสตรการแพทย
ทมา: สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (2555). โครงการการประเมนผลการวจยของประเทศหมายเหต: * ยงไมมการจดทำาในปจจบน ในอนาคตควรมการปรบปรงแหลงขอมลใหสอดคลองกบคมอการประเมนน
เนองจากการจดทำาตวชวดดานปจจยนำาเขาเกอบทงหมดมแหลงทมาจากการสำารวจ ซงตองใชเวลาและทรพยากรคอนขางมาก เจาหนาทท
27
เกยวของอาจปรบแผนการดำาเนนงานใหแตกตางจากทไดนำาเสนอไวในคมอนไดตามความเหมาะสม เพอใหไดขอมลทมความถกตองครบถวนเพยงพอและทนเวลาสำาหรบการจดทำารายงานการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศทตองแลวเสรจภายในเดอนพฤษภาคมของทกป
28
29
2.1
ตวชวดปจจยนำาเขาท 1 การลงทนดานการวจย
2.1.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล
การจดทำาตวชวดการลงทนดานการวจยใชขอมลจากแหลงขอมลดงตอไปน
การสำารวจคาใชจายและบคลากรทางการวจยและพฒนาของประเทศไทย11 โดยสำานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) การสำารวจดงกลาวเปนการเกบขอมลสำามะโนแบบปเวนปจากหนวยงานททำาการวจยและพฒนา 4 กลม ไดแก หนวยงานภาครฐ หนวยงานอสระของภาครฐทไมแสวงหาผลกำาไร รฐวสาหกจ เอกชนไมแสวงหาผลกำาไร และสถาบนอดมศกษา (ทงของภาครฐและภาคเอกชน) โดยสำารวจ 2 ครง โดยสำารวจในระดบองคกรกอนแลวตามดวยในระดบโครงการ
การสำารวจการวจยและพฒนา และกจกรรมนวตกรรมของภาคเกษตรกรรม ภาคอตสาหกรรม และธรกจบรการ โดยสำานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมแหงชาต (สวทน.) การสำารวจดงกลาวเปนการเกบขอมลทกปจากการสมตวอยางจากหนวยงานททำาวจยทเปนเอกชน เพอนำาไปประมาณการขอมลในระดบประชากรดวยวธการทางสถต
ขอมลจากทง 2 แหลงขอมลมการนำามารายงานทกป แตไมมการระบแนชดวาจะมการเผยแพรรายงานชวงเดอนใด ขอมลประจำาปพทธศกราชทลงทายดวยเลขคทไมมการดำาเนนการสำารวจโดย วช. จะนำาขอมลจากการสำารวจในปกอนหนามาใชแทน12 ขอมลจากทง 2 แหลงขอมลสามารถนำามา
11 ควรเปลยนชอแบบสอบถามจากเดมทใชคำาวา คาใชจาย ใหเปนคำาวา การลงทน เพอสอ“ ” “ ”ใหเหนวาการทำาการวจยและพฒนากอใหเกดผลตอบแทนกลบมาได12 อยางไรกตาม ในอนาคตอาจมการปรบความถในการดำาเนนการสำารวจโดย วช. ใหเปนทกป
30
จำาแนกตามสาขาวจย (field of R&D) ประเภทกจกรรม (type of R&D) แหลงทน (source of fund) และหนวยงานททำาการวจย (sector of performance) ได ขอมลการลงทนดานการวจยมหนวยเปนเงนบาท
2.1.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด
ในการจดทำาตวชวดการลงทนดานการวจย มขนตอนการดำาเนนการดงตอไปน
วช. และ สวทน. สงแบบสอบถาม (ดรายละเอยดไดในภาคผนวก) และตดตามการตอบกลบจากหนวยงานททำาการวจยและพฒนา เพอใหไดขอมลเบองตนภายในเดอนกมภาพนธ
วช. และ สวทน. ตรวจสอบความถกตองของขอมล วเคราะหขอมล และจดทำารายงานการประเมนผลการวจยของประเทศในสวนทเกยวของใหแลวเสรจภายในเดอนพฤษภาคม
31
2.1.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด
ในการจดทำาตวชวดการลงทนดานการวจย มขอสงเกตและขอควรระวงดงตอไปน
ในแบบสอบถาม ควรมการยกตวอยางวาการลงทนใดบางเปน/ไมเปนการลงทนดานการวจย โดยยดตามคำาจำากดความในคมอฟราสคาต (2002) เชน การลงทนเพอพฒนาศกยภาพอาจารยในมหาวทยาลยวจยไมนบเปนการลงทนดานการวจย
วช. ควรปรบความถในการสำารวจขอมลจากแบบปเวนปมาเปนการสำารวจทกป
วช. ควรขยายกลมตวอยางใหครอบคลมโครงการวจยและพฒนาทไมไดอยในฐานขอมลระบบบรหารงานวจยแหงชาต (National Research Project Management: NRPM) เชน โครงการทหนวยงานภาครฐวาจางทปรกษาภายนอกมาชวยทำาการวจยและพฒนา
วช. ควรหาวธประมาณการตวอยางทไมมการตอบแบบสอบถามกลบมาอยางเหมาะสมเพอใหไดขอมลในระดบประชากร กรณมการตอบแบบสอบถามกลบมาไมครบ
วช. และ สวทน. ควรจดสงรายงานสรปผลการสำารวจใหแกผตอบแบบสอบถาม และอาจจดทำาขอมลเพอใหผตอบสามารถเปรยบเทยบตนกบหนวยงานอนทใกลเคยงได (benchmarking) เพอเพมแรงจงใจในการตอบแบบสอบถาม
32
2.2
ตวชวดปจจยนำาเขาท 2 นกวจย
2.2.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล
การจดทำาตวชวดนกวจยใชขอมลจากแหลงขอมลแหลงเดยวกบตวชวดการลงทนดานการวจย และมลกษณะของขอมลคลายกน (ดรายละเอยดไดในหวขอ 2.1.2) ยกเวนเพยงวาขอมลสำาหรบการจดทำาตวชวดนกวจยสามารถนำามาจำาแนกไดเพยงตามสาขาวจย (field of R&D) ประเภทกจกรรม (type of R&D) และหนวยงานททำาการวจย (sector of performance) เทานน ขอมลนกวจยมทงทอยในหนวยคน (headcount) และหนวยเทยบเทาการทำางานแบบเตมเวลา (full-time equivalent)
2.2.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด
การจดทำาตวชวดนกวจยจะดำาเนนการไปพรอมกบการจดทำาตวชวดการลงทนดานการวจย (ดรายละเอยดไดในหวขอ 2.1.2)
2.2.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด
ในการจดทำาตวชวดนกวจย มขอสงเกตและขอควรระวงเชนเดยวกบการจดทำาตวชวดการลงทนดานการวจย (ดรายละเอยดไดในหวขอ 2.1.3)
33
34
2.3
ตวชวดปจจยนำาเขาท 3 สดสวนนกวจยทเขาถงฐานขอมลวารสารวชาการ
2.3.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล
ในปจจบน ยงไมมการเกบรวบรวมขอมลทสามารถนำามาใชในการจดทำาตวชวดสดสวนนกวจยทเขาถงฐานขอมลวารสารวชาการได อยางไรกตาม ในอนาคต แหลงทมาของขอมลอาจไดมาจาก
การสำารวจคาใชจายและบคลากรทางการวจยและพฒนาของประเทศไทย โดยสำานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) ซงจะมการเพมคำาถามในแบบสอบถามระดบโครงการวจย (ดรายละเอยดไดในภาคผนวก)
การสำารวจการวจยและพฒนา และกจกรรมนวตกรรมของภาคเกษตรกรรม ภาคอตสาหกรรม และธรกจบรการ โดยสำานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมแหงชาต (สวทน.) ซงจะมการเพมคำาถามในแบบสอบถาม
ขอมลทจะไดจากทง 2 แหลงขอมลสามารถนำามาจำาแนกตามสาขาวจย (field of R&D) และหนวยงานททำาการวจย (sector of performance) ได
2.3.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด
ในการจดทำาตวชวดสดสวนนกวจยทเขาถงฐานขอมลวารสารวชาการ มขนตอนการดำาเนนการดงตอไปน
วช. และ สวทน. สงแบบสอบถาม (ดรายละเอยดไดในภาคผนวก) และตดตามการตอบกลบจากหนวยงานททำาการวจยและพฒนา เพอใหไดขอมลเบองตนภายในเดอนกมภาพนธ
35
วช. และ สวทน. ตรวจสอบความถกตองของขอมล วเคราะหขอมล (ดตารางท 2.1 และ 2.2 ประกอบ) และจดทำารายงานการประเมนผลการวจยของประเทศในสวนทเกยวของใหแลวเสรจภายในเดอนพฤษภาคม
2.3.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด
ในการจดทำาตวชวดสดสวนนกวจยทเขาถงฐานขอมลวารสารวชาการ มขอสงเกตและขอควรระวงดงตอไปน
ในแบบสอบถาม ควรมการยกตวอยางรายชอฐานขอมลวารสารวชาการทจะตองมการสมครสมาชก เพอใหผตอบแบบสอบถามเขาใจและไมเกดความสบสน
เนองจากอตสาหกรรมการพมพและเผยแพรวารสารวชาการมการเปลยนแปลงอยเสมอ เชน การควบรวมกจการระหวางสำานกพมพ ฐานขอมลวารสารวชาการจงมกมการเปลยนชอตามดวยเชนกน ตวอยางรายชอฐานขอมลวารสารวชาการในแบบสอบถามจงควรมการปรบปรงตามความเหมาะสม
วช. และ สวทน. ควรจดสงรายงานสรปผลการสำารวจใหแกผตอบแบบสอบถาม และอาจจดทำาขอมลเพอใหผตอบสามารถเปรยบเทยบตนกบหนวยงานอนทใกลเคยงได (benchmarking) เพอเพมแรงจงใจในการตอบแบบสอบถาม
ตารางท 2.1 ตวอยางการคำานวณสดสวนนกวจยทเขาถงฐานขอมลวารสารวชาการรายสาขาวจย
โครงการวจย #1 โครงการวจย #2 โครงการวจย #3รายชอฐานขอมลทนกวจยในโครงการสามารถเขาถงได
JSTORScienceDirectSpringerLinkWiley Online Library
ScienceDirectSpringerLinkWiley Online Library
ScienceDirectWiley Online Library
36
รายชอฐานขอมลทนกวจยในโครงการไมสามารถเขาถงได
JSTOR JSTORSpringerLink
สดสวนฐานขอมลทนกวจยในโครงการสามารถเขาถงได
= 4 / 4 = 100%
= 3 / 4 = 75% = 2 / 4 = 50%
จำานวนนกวจย 1,200 500 100สดสวนนกวจยทเขาถงฐานขอมลในสาขาวจยน
= (1,200 * 100% + 500 * 75% + 100 * 50%) / (1,200 + 500 + 100)= 90%
ตารางท 2.2 ตวอยางการคำานวณสดสวนนกวจยทเขาถงฐานขอมลวารสารวชาการในระดบประเทศ
วทยาศาสตรและ
เทคโนโลย
วทยาศาสตรการแพทย
เกษตรศาสตร
สงคมศาสตร
มนษยศาสตร
สดสวนฐานขอมลทนกวจยสามารถเขาถงได
90% 95% 80% 70% 60%
จำานวนนกวจย
10,000 3,000 8,000 7,000 1,000
สดสวนนกวจยทเขาถงฐานขอมล
= (10,000 * 90% + 3,000 * 95% + 8,000 * 80% + 7,000 * 70% + 1,000 * 60%) / (10,000 + 3,000 + 8,000 + 7,000 + 1,000)= 82%
37
2.4
ตวชวดปจจยนำาเขาท 4 ความเรวอนเทอรเนตตอจำานวนนกวจย
2.4.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล
ในปจจบน ยงไมมการเกบรวบรวมขอมลทสามารถนำามาใชในการจดทำาตวชวดความเรวอนเทอรเนตตอจำานวนนกวจย อยางไรกตาม ในอนาคต แหลงทมาของขอมลอาจไดมาจาก
การสำารวจคาใชจายและบคลากรทางการวจยและพฒนาของประเทศไทย โดยสำานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) ซงจะมการเพมคำาถามในแบบสอบถามระดบหนวยงานทำาการวจย (ดรายละเอยดไดในภาคผนวก)
การสำารวจการวจยและพฒนา และกจกรรมนวตกรรมของภาคเกษตรกรรม ภาคอตสาหกรรม และธรกจบรการ โดยสำานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมแหงชาต (สวทน.) ซงจะมการเพมคำาถามในแบบสอบถาม
ขอมลทจะไดจากทง 2 แหลงขอมลสามารถนำามาจำาแนกตามหนวยงานททำาการวจย (sector of performance) ได ขอมลความเรวอนเทอรเนตตอจำานวนนกวจยทใชเปนตวแปรแทน (proxy variable) ซงหมายถง คาเฉลยของผลรวมของความเรวอนเทอรเนตในหนวยงานหารดวยจำานวนบคลากรทงหมดในหนวยงานทใชอนเทอรเนต
2.4.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด
ในการจดทำาตวชวดความเรวอนเทอรเนตตอจำานวนนกวจย มขนตอนการดำาเนนการดงตอไปน
38
วช. และ สวทน. สงแบบสอบถาม (ดรายละเอยดไดในภาคผนวก) และตดตามการตอบกลบจากหนวยงานททำาการวจยและพฒนา เพอใหไดขอมลเบองตนภายในเดอนกมภาพนธ
วช. และ สวทน. ตรวจสอบความถกตองของขอมล วเคราะหขอมล (ดตารางท 2.3 ประกอบ) และจดทำารายงานการประเมนผลการวจยของประเทศในสวนทเกยวของใหแลวเสรจภายในเดอนพฤษภาคม
ตารางท 2.3 ตวอยางการคำานวณความเรวอนเทอรเนตตอจำานวนนกวจย
หนวยงานวจย #1
หนวยงานวจย #2
หนวยงานวจย #3
ความเรวอนเทอรเนต 100 Mbp 10 Mbp 5 Mbpจำานวนบคลากรทงหมดในหนวยงานทใชอนเทอรเนต
1,200 500 100
ความเรวอนเทอรเนตตอจำานวนนกวจย
= (100 Mbps + 10 Mbps + 5 Mbps) / (1,200 + 500 + 100)= 0.06 Mbps ตอนกวจย 1 คน
2.4.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด
ในการจดทำาตวชวดความเรวอนเทอรเนตตอจำานวนนกวจย มขอสงเกตและขอควรระวงดงตอไปน
ควรระวงในการตความและเปรยบเทยบตวชวดน เนองจากในทางปฏบต อาจมทงการใชงานอนเทอรเนตโดยผทเปนและไมไดเปนนกวจย
อาจเกดการนบซำาในกรณผตอบแบบสอบถามเปนหนวยงานยอยทไมไดเปนผซอแพคเกจอนเทอรเนตเอง ยกตวอยางเชน มหาวทยาลยแหงหนงซอแพคเกจอนเทอรเนตทความเรว 10 Mbps และใหผใชงานทกคณะสามารถใชงานรวมกนได หาก
39
แตละคณะในมหาวทยาลยแหงนเปนผตอบแบบสอบถามและใหขอมลความเรว 10 Mbps เหมอนกนทงหมด คาความเรวอนเทอรเนตตอนกวจยทคำานวณไดจะมคาสงเกนจรง
วช. และ สวทน. ควรจดสงรายงานสรปผลการสำารวจใหแกผตอบแบบสอบถาม และอาจจดทำาขอมลเพอใหผตอบสามารถเปรยบเทยบตนกบหนวยงานอนทใกลเคยงได (benchmarking) เพอเพมแรงจงใจในการตอบแบบสอบถาม
40
2.5
ตวชวดปจจยนำาเขาท 5 จำานวนหองปฏบตการทไดมาตรฐานสากล
2.5.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล
การจดทำาตวชวดจำานวนหองปฏบตการทไดมาตรฐานสากลใชขอมลจากแหลงขอมลดงตอไปน
สำานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม ซงเกบรวบรวมขอมลจำานวนหองปฏบตการทไดมาตรฐาน มอก. 17025
สำานกบรหารและรบรองหองปฏบตการ กรมวทยาศาสตรบรการ ซงเกบรวบรวมขอมลจำานวนหองปฏบตการดานฟสกส เคม และวทยาศาสตรชวภาพ ทไดมาตรฐาน ISO/IEC 17025
สำานกมาตรฐานหองปฏบตการ กรมวทยาศาสตรการแพทย ซงเกบรวบรวมขอมลจำานวนหองปฏบตการดานสาธารณสขและการคมครองผบรโภคทไดมาตรฐาน ISO/IEC 17025 หองปฏบตการดานการแพทยและการชนสตรสาธารณสขทไดมาตรฐาน ISO 15189 และหองปฏบตการดานสาธารณสขและการแพทยทไดมาตรฐาน OECD Principles of Good Laboratory Practice
ขอมลจากทง 3 แหลงขอมลมการเผยแพรทกปผานทางเวบไซตของหนวยงาน แตไมมการระบแนชดวาจะมการเผยแพรขอมลชวงเดอนใด ขอมลทไดสามารถนำามาจำาแนกตามหนวยงานททำาการวจย (sector of performance) ได สวนการจำาแนกตามสาขาวจย (field of R&D) สามารถจำาแนกออกไดเปน 2 กลมหลก ไดแก กลมสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลยและสาขาเกษตรศาสตร และกลมสาขาวทยาศาสตรการแพทย
2.5.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด
41
ในการจดทำาตวชวดจำานวนหองปฏบตการทไดมาตรฐานสากล มขนตอนการดำาเนนการดงตอไปน
วช. ประสานงานเพอขอขอมลจากหนวยงานแหลงขอมล หรอดาวนโหลดขอมลจากเวบไซตดงตอไปนo http://www.tisi.go.th (สำานกงานมาตรฐานผลตภณฑ
อตสาหกรรม)o http://labthai.dss.go.th (สำานกบรหารและรบรอง
หองปฏบตการ กรมวทยาศาสตรบรการ)o http://www.dmsc.moph.go.th(สำานกมาตรฐาน
หองปฏบตการกรมวทยาศาสตรการแพทย) วช. วเคราะหขอมล และจดทำารายงานการประเมนผลการวจยของ
ประเทศในสวนทเกยวของใหแลวเสรจภายในเดอนพฤษภาคม โดยo จำานวนหองปฏบตการทไดมาตรฐานสากลในกลมสาขา
วทยาศาสตรและเทคโนโลยและสาขาเกษตรศาสตร เทากบจำานวนหองปฏบตการทไดมาตรฐานสากลทไดรบการรบรองจาก 2 หนวยงาน ไดแก สำานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม และสำานกบรหารและรบรองหองปฏบตการ กรมวทยาศาสตรบรการ
o จำานวนหองปฏบตการทไดมาตรฐานสากลในกลมสาขาสาขาวทยาศาสตรการแพทย เทากบจำานวนหองปฏบตการทไดมาตรฐานสากลทไดรบการรบรองจากสำานกมาตรฐานหองปฏบตการ กรมวทยาศาสตรการแพทย
2.5.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด
ในการจดทำาตวชวดจำานวนหองปฏบตการทไดมาตรฐานสากล มขอสงเกตและขอควรระวงดงตอไปน
ในปจจบนยงไมมการเกบรวบรวมขอมลจำานวนหองปฏบตการทไดมาตรฐานสากลในสาขาสงคมศาสตรและสาขามนษยศาสตร
42
43
บทท 3 การจดทำาตวชวดดานผลผลต
ระบบประเมนผลการวจยของประเทศมตวชวดดานผลผลตจำานวน 3 ตวชวดหลก (ดตารางท 3.1 ประกอบ) ในการจดทำาตวชวดดงกลาว มแหลงทมาของขอมล ขนตอนการจดทำาตวชวด ตลอดจนขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด โดยมรายละเอยดดงตอไปน
ตารางท 3.1 ตวชวดดานผลผลตลำาดบ
ตวชวด แหลงขอมล
1 1.1 จำานวนผลงานตพมพในวารสารทม peer review
Scopus Web of Science
(Wos) ศนยดชนการอางอง
วารสารไทย (TCI)
1.2 สดสวนจำานวนครงการอางองตอผลงานตพมพทม peer review
1.3 จำานวนผลงานตพมพอนๆ เชน หนงสอ/บทความในหนงสอ, บทความในการประชมวชาการ, วทยานพนธ
นกวจยรายงานไวในรายงานเบองตน (preliminary report) *
2 2.1 จำานวนทรพยสนทางปญญา ยนขอ/จดทะเบยน โดยคนไทย เชน สทธบตร, อนสทธบตร, ความลบทางการคา. พนธพชใหม, แบบผงภมวงจรรวม และลขสทธ เปนตน
กรมทรพยสนทางปญญา สำานกคมครองพนธพช
2.2 จำานวนทรพยสนทางปญญาอนๆ นกวจยรายงานไวในรายงานเบองตน (preliminary report) *
3 3.1 การประชมและสมมนาทางวชาการ/การจดนทรรศการ/การจดการแสดง ฯลฯ
นกวจยรายงานไวในรายงานเบองตน (preliminary report) *3.2 การไดรบการยกยอง (esteem) จาก
วงวชาการตางประเทศทมา: สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (2555). โครงการการประเมนผลการวจยของประเทศ
44
หมายเหต: * ยงไมมการจดทำาในปจจบน ในอนาคตควรมการปรบปรงแหลงขอมลใหสอดคลองกบคมอการประเมนน
45
46
3.1
ตวชวดผลผลตท 1.1
จำานวนผลงานตพมพในวารสารทมการควบคมคณภาพโดยผทรงคณวฒ (peer review)
3.1.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล
ทมาของแหลงขอมลในการจดทำาตวชวดจำานวนผลงานตพมพในวารสารทมการควบคมคณภาพโดยผทรงคณวฒ (peer review) มาจาก 3 แหลงดวยกน ไดแก
ก. Scopus
ฐานขอมล Scopus ถอเปนฐานขอมลทรวบรวมบทคดยอและการอางอง (abstract and citation) ของงานวชาการทมการควบคมคณภาพโดยผทรงคณวฒ (peer review) ขนาดใหญแหลงหนง โดยฐานขอมล Scopus ถอเปนสวนหนงของ Elsevier ซงเปนบรษทสงพมพทางดานวชาการรายใหญ ภายในฐานขอมล Scopus มจำานวนวารสาร (Journal) ทมการควบคมคณภาพโดยผทรงคณวฒ(peer review) มากกวา 19,000 วารสาร และมความครอบคลมในหลายสาขาการวจยทงสาขาวทยาศาสตร สาขาวทยาศาสตรการแพทย สาขาสงคมศาสตร นอกจากน ยงครอบคลมถงสาขามนษยศาสตร โดยมจำานวนวารสารในสาขามนษยศาสตรกวา 1,450 วารสาร
ขอมลจากฐานขอมล Scopus ทจะนำาไปใชจดทำาตวชวดดงกลาว ไดแก จำานวนผลงานตพมพในวารสารทมการควบคมคณภาพโดยผทรงคณวฒ (peer review) ของหนวยงานในประเทศไทยทงในภาพรวม และแบงตาม 5 สาขาวจย โดยการเกบขอมลจะเปนขอมลรายป (time series) ตามปทมผลงานตพมพ
ข. Web of Science (WoS)
47
ฐานขอมล WoS ถอเปนฐานขอมลทรวบรวมบทคดยอและการอางอง (abstract and citation) ของงานวชาการทมการควบคมคณภาพโดยผทรงคณวฒ (peer review) ขนาดใหญอกแหลงหนง โดยฐานขอมล WoS ถอเปนสวนหนงของฐานขอมล Web of Knowledge ซงใหบรการโดยบรษท Thomson Reuters ภายในฐานขอมล WoS มจำานวนวารสาร (Journal) ทมการควบคมคณภาพโดยผทรงคณวฒ (peer review) มากกวา 12,000 วารสารโดยมขอมลวารสารยอนหลงไปไดถงป ค.ศ. 1900 ฐานขอมล WoS จะประกอบไปดวยฐานขอมลยอย อาทเชน ฐานขอมล Science Citation Index Expanded ซงมจำานวนวารสารทเกยวของกบ สาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย สาขาวทยาศาสตรการแพทยและสขภาพ และสาขาเกษตรศาสตรกวา 8,300 วารสาร ฐานขอมล Social Sciences Citation Index ซงมจำานวนวารสารทเกยวของกบสาขาสงคมศาสตร 4,500 วารสาร และ ฐานขอมล Arts & Humanities Citation Index ซงมจำานวนวารสารทเกยวของกบสาขามนษยศาสตร 2,300 วารสาร เปนตน
ขอมลจากฐานขอมล WoS ทจะนำาไปใชจดทำาตวชวดดงกลาวไดแก จำานวนผลงานตพมพในวารสารทมการควบคมคณภาพโดยผทรงคณวฒ (peer review) ของหนวยงานในประเทศไทยทงในภาพรวม และแบงตาม 5 สาขาวจย โดยการเกบขอมลจะเปนขอมลรายป (time series) ตามปทมผลงานตพมพ
ค. ศนยดชนการอางองวารสารไทย (TCI)
ศนยดชนการอางองวารสารไทย (TCI) เปนฐานขอมลทรวบรวมผลงานการตพมพและการอางองวารสารทางวชาการในไทยเพยงแหงเดยว โดยการรเรมของคณะนกวชาการจากสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบรในป พ.ศ.2544 และไดรบการพฒนาทงระบบการจดเกบขอมลและฐานขอมลวารสารวชาการทขยายเพมขนเรอยๆ ซงสวนใหญจะประกอบดวย
48
วารสารวชาการภาษาไทยทตพมพในประเทศ ดงนน นอกเหนอจากฐานขอมล Scopus และ WoS การใชขอมลจากฐานขอมล TCI จะทำาใหการจดทำาตวชวดจำานวนผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทยมความสมบรณและความครอบคลมมากยงขน
ขอมลจากฐานขอมล TCI ทจะนำาไปใชจดทำาตวชวดดงกลาวไดแก จำานวนผลงานตพมพในวารสารวชาการทไดรบการตพมพในประเทศไทยทงภาษาไทยและภาษาองกฤษซงไดผานการควบคมคณภาพจากผทรงคณวฒ (peer review) กอนทจะนำาเขามาอยในฐานขอมลแลว โดยปจจบนแบงกลมสาขาวจยออกเปน 2 กลมสาขาเทานน ไดแก สาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย และสาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ดงนน การนำาขอมลจากฐานขอมล TCI มาจดทำาตวชวดดานผลผลตตาม 5 สาขาวจยจำาเปนจะตองมขนตอนในการจดแบงกลมสาขาวชาใหมอกครงใหไดจำานวนผลผลตทเปนผลงานการตพมพของทง 5 สาขา อนไดแก สาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย สาขาวทยาศาสตรการแพทยและสขภาพ สาขาเกษตรศาสตร สาขาสงคมศาสตร และสาขามนษยศาสตร (ดหวขอ 3.1.2 ตอไป)
การรายงานจำานวนดชนชวดจำานวนผลงานตพมพในวารสารทมการควบคมคณภาพโดยผทรงคณวฒ (peer review) จะรายงานแยกเปนแตละฐานขอมล ทงนเนองจากผลงานตพมพในฐานขอมลทงสามฐานขอมลจะครอบคลมวารสารวชาการ (journal) ทคอนขางซอนเหลอมกน ดงนน การจดทำาตวชวดผลงานตพมพจงไมอาจรวมจำานวนผลงานตพมพในวารสารวชาการไดโดยตรง จากขอมลของ JISC Academic Database Tool และศนยดชนการอางองวารสารไทย(TCI) ดงแสดงในภาพท 3.1 พบวา จำานวนวารสารวชาการทอยในฐานขอมล Scopus และ WoS ม 9,546 วารสาร จำานวนวารสารวชาการทอยในฐานขอมล Scopus และ TCI ม 10 วารสาร จำานวนวารสารวชาการทอยในฐานขอมล WoS และ TCI ม 1 วารสาร และมจำานวนวารสารวชาการทอยในทง 3 ฐานขอมลทงสน 6 วารสาร
49
ภาพท 3.1 จำานวนวารสารทปรากฏใน 3 ฐานขอมล
ทมา: สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (2555). โครงการการประเมนผลการวจยของประเทศ
50
3.1.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด
ในสวนนจะนำาเสนอขนตอนในการจดทำาตวชวดจำานวนผลงานตพมพในวารสารทมการควบคมคณภาพโดยผทรงคณวฒ (peer review) จากทง 3 ฐานขอมลดงน
ก. ฐานขอมล Scopus
ผใชสามารถเขาไปใชงานไดทเวบไซต www.scopus.com (ดภาพท 3.2) โดยผใชตองเปนสมาชกของฐานขอมล Scopus ขนตอนในการจดทำาตวชวดดงกลาวมดงตอไปน
ภาพท 3.2 หนาแรกของเวบไซต www.scopus.com
51
52
ขนตอนท 1 เมอผใชเขามาทหนาเวบไซตของ Scopus ใหเลอกแถบ ‘Advanced Research’ เพอทำาการสบคนแบบพเศษ จากนน
1) ในหนาตาง “query” ใหพมพ “AFFILCOUNTRY(thailand)” เพอทำาการสบคนผลงานตพมพจากหนวยงานวจยของประเทศไทย
2)หลงจากนนกด “Search” ดงแสดงในภาพท 3.3
ภาพท 3.3 ผลงานตพมพจากหนวยงานวจยของประเทศไทยในฐานขอมล Scopus
53
ขนตอนท 2 หลงจากกด Search แลว จะเขามายงหนาแสดงจำานวนผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทย ซงบรเวณแถบซายมอในหวขอ “Year” จะแสดงขอมลจำานวนผลงานตพมพรายป โดยตวเลขทอยในวงเลบในแตละปคอ จำานวนผลงานตพมพในปนนๆ ยกตวอยางเชน ในป ค.ศ.2011 จำานวนผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทยมทงสน 9,923 ผลงาน โดยหากตองการทราบจำานวนผลงานตพมพในปอนๆ สามารถกด “View more” เพอสามารถดจำานวนผลงานในปอนๆ ได (ดกลองขอความ 1 และ 2 ในภาพท 3.4)
ภาพท 3.4 การรายงานจำานวนผลงานตพมพรายปในฐานขอมล Scopus
ขนตอนท 3 หลงจากทราบจำานวนผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทยในภาพรวมแลว จะเปนการสบคนผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทยโดยแบงตามรายสาขา เนองจากฐานขอมล Scopus มการแบงกลมสาขาวจย (Subject areas) ออกเปน 27 สาขา จงจำาเปนตองทำาการจดกลมสาขาวจย (Subject area) ใหเปน 5 สาขาวจย ดงแสดงในตารางท 3.2
54
ตารางท 3.2 การจดกลมเปน 5 กลมสาขาวจย (Subject areas) จากฐานขอมล Scopus วทยาศาสตรและเทคโนโลย
(13 สาขา)วทยาศาสตรการแพทยและสขภาพ (7 สาขา)
เกษตรศาสตร (2 สาขา)
สงคมศาสตร(4 สาขา)
มนษยศาสตร(1 สาขา)
Biochemistry, Genetics and Molecular Biology-BIOC
Dentistry-DENTAgricultural and Biological Sciences-AGRI
Business, Management and Accounting-BUSI
Arts and Humanities-ARTS
Chemical Engineering-CENG
Health Professions-HEAL Veterinary-VETE
Economics, Econometrics and Finance-ECON
Chemistry-CHEM Immunology and Microbiology-IMMU
Psychology-PSYC
Computer Science-COMP Medicine-MEDI Social Sciences-
SOCIDecision Sciences-DECI Neuroscience-
NEUREarth and Planetary Sciences-EART Nursing-NURS
Energy-ENERPharmacology, Toxicology and Pharmaceutics-PHAR
Engineering-ENGIEnvironmental Science-ENVI
55
Materials Science-MATEMathematics-MATHMultidisciplinary-MULTPhysics and Astronomy-PHYSหมายเหต: ตวอกษรทตามหลง “-” ในแตละกลมสาขาวจย (Subject areas) จะหมายถงตวยอในแตละกลมสาขาวจย (Subject
areas) เชน BIOC จะเปนตวยอของกลมสาขาวจย Biochemistry, Genetics and Molecular Biology เปนตน
56
ขนตอนท 4 หลงจากแบงกลมสาขาวจย (Subject areas) จากฐานขอมล Scopus เปน 5 สาขาวจยแลว ใหกลบมาหนา “Advanced search” โดย
1)กด “Search” 2) เลอก “Advanced search” เพอทำาการสบคนผลงานตพมพ
ของหนวยงานในประเทศไทยตามรายสาขาวจย3) ในหนาตาง “query” ใหพมพ SUBJAREA () โดยในวงเลบให
ใสตวยอแบงกลมสาขาวจย (Subject areas) ทไดทำาการแบงกลมแลว หากสาขาใดทมแบงกลมสาขาวจย (Subject areas) มากกวา 1 สาขา ใหใช “or” เปนตวเชอม หลงจากนนใหตามดวย “query” ทแสดงจำานวนผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทย โดยเชอมทง 2 query ดวย “and” ยกตวอยางเชน หากตองการสบคนผลงานตพมพในสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลยของหนวยงานในประเทศไทย ในหนาตาง “query” ใหพมพ SUBJAREA (BIOC or CENG or CHEM or COMP or DECI or EART or ENER or ENGI or ENVI or MATE or MATH or PHYS or MULT) and AFFILCOUNTRY(thailand)
4)กด Search ดงแสดงในภาพท 3.5
ภาพท 3.5 การใชคำาสงรายงานผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทย
57
ตามกลมสาขาวจยในฐานขอมล Scopus
58
ขนตอนท 5 หลงจากกด “Search” แลว จะเขามายงหนาแสดงจำานวนผลงานตพมพในสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลยของหนวยงานในประเทศไทย
1)บรเวณแถบซายมอจะแสดงขอมลจำานวนผลงานตพมพรายป โดยตวเลขทอยในวงเลบในแตละปคอ จำานวนผลงานตพมพในปนนๆ ยกตวอยางเชน ในป ค.ศ.2011 จำานวนผลงานตพมพในสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลยของหนวยงานในประเทศไทยมทงสน 6,294 ผลงาน
2)หากตองการทราบจำานวนผลงานตพมพในปอนๆ สามารถกด “View more” เพอสามารถดจำานวนผลงานในปอนๆ ไดดงแสดงในภาพท 3.6
ภาพท 3.6 ตวอยางการรายงานจำานวนผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทยในสาขาสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลยในฐานขอมล
Scopus
ขนตอนท 6 หากตองการสบคนผลงานตพมพในสาขาวจยอนๆ ใหกลบไปทำาตามขนตอนท 4 โดยเปลยน “query” สาขาวจยทจะสบคน แลวตามดวย “query” ทแสดงผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทย ยกตวอยางเชน หากตองการสบคนผลงานตพมพในสาขาสงคมศาสตรของหนวยงานในประเทศไทย ในหนาตาง “query” ใหพมพ
59
SUBJAREA(BUSI or ECON or PSYC or SOCI) and AFFILCOUNTRY(thailand) จากนนกด “Search” ซงจะแสดงจำานวนผลงานตพมพในสาขาสงคมศาสตรของหนวยงานในประเทศไทย
60
ข ฐานขอมล WoS
ผใชสามารถเขาไปใชงานไดทเวบไซต www.webofknowledge.com หลงจากนนใหเลอกแถบ (tab) เปน Web of Science โดยผใชตองเปนสมาชกของฐานขอมล WoS (ดภาพท 3.7) ขนตอนในการจดทำาตวชวดดงกลาวมดงตอไปน
ภาพท 3.7 หนาแรกของเวบไซต www.webofknowledge.com
61
ขนตอนท 1 เมอผใชเขามาทหนาเวบไซตฐานขอมล WoS แลว 1) ใหเลอก Tab ‘Advanced Search’ เพอทำาการสบคนแบบ
พเศษ 2) ในหนาตาง query ใหพมพ ‘CU = thailand’ เพอทำาการ
สบคนผลงานตพมพจากหนวยงานวจยของประเทศไทย3)หลงจากนนกด “Search” หลงจากนน จะปรากฏ “query”
ททำาการสบคนใน “Search History” 4)กดตวเลขทอยในคอลมน “Results” ตาม “query” ททำาการ
สบคนเพอแสดงรายละเอยด “query” ทตองการสบคนดงแสดงในภาพท 3.8
ภาพท 3.8 การสบคนผลงานตพมพจากหนวยงานวจยของ
ประเทศไทยในฐานขอมล WoS
62
ขนตอนท 2 หลงจากทำาตามขนตอนท 1 แลว จะเขามายงหนาแสดงจำานวนผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทย โดยบรเวณแถบซายมอในหวขอ ‘Publication Years’ จะแสดงขอมลจำานวนผลงานตพมพรายป โดยตวเลขทอยในวงเลบในแตละปคอ จำานวนผลงานตพมพในปนนๆ ยกตวอยางเชน ในป ค.ศ.2011 จำานวนผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทย มทงสน 7,433 ผลงาน หรอหากตองการทราบจำานวนผลงานตพมพในปอนๆ สามารถกด “more options/values” เพอสามารถดจำานวนผลงานในปอนๆ ได (ดกลองขอความท 1 และ 2 ในภาพท 3.9)
ภาพท 3.9 การรายงานจำานวนผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทยในฐานขอมล WoS
63
ขนตอนท 3 หลงจากทราบจำานวนผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทยในภาพรวมแลว จะเปนการสบคนผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทยโดยแบงตามรายสาขา เนองจากฐานขอมล WoS มการแบงกลมสาขาวจย (Subject areas) ออกเปนกวา 151 สาขา จงจำาเปนตองทำาการจดกลมสาขาวจย (Subject areas) ใหเปน 5 สาขาวจย ดงแสดงในตารางท 3.3
64
ตารางท 3.3 การจดกลมเปน 5 กลมสาขาวจย (Subject areas) จากฐานขอมล WoSวทยาศาสตรและ
เทคโนโลย(58 สาขา)
วทยาศาสตรการแพทยและสขภาพ
(49 สาขา)
เกษตรศาสตร (5 สาขา)
สงคมศาสตร(25 สาขา)
มนษยศาสตร(14 สาขา)
1 Behavioral Sciences2 Biochemistry &
Molecular Biology3 Biodiversity &
Conservation4 Biophysics5 Biotechnology &
Applied Microbiology6 Cell Biology7 Developmental
Biology8 Entomology9 Environmental
Sciences & Ecology10
Evolutionary Biology
11
Food Science & Technology
12
Genetics & Heredity
13
Marine & Freshwater Biology
1 Allergy2 Anatomy &
Morphology3 Anesthesiolog
y4 Cardiovascula
r System & Cardiology
5 Critical Care Medicine
6 Dentistry, Oral Surgery & Medicine
7 Dermatology8 Emergency
Medicine9 Endocrinology
& Metabolism10
Gastroenterology & Hepatology
1 General &
1 Agriculture2 Fisheries3 Forestry4 Plant
Sciences5 Veterinary
Sciences
1 Anthropology2 Archaeology3 Area Studies4 Biomedical
Social Sciences5 Business &
Economics6 Communicatio
n7 Criminology &
Penology8 Cultural
Studies9 Demography10
Education & Educational Research
11
Ethnic Studies
12
Family Studies
1 Geography
1 Architecture
2 Art3 Arts &
Humanities Other Topics
4 Asian Studies
5 Classics6 Dance7 Film, Radio
& Television
8 History9 History &
Philosophy of Science
10
Literature
11
Music
65
วทยาศาสตรและเทคโนโลย(58 สาขา)
วทยาศาสตรการแพทยและสขภาพ
(49 สาขา)
เกษตรศาสตร (5 สาขา)
สงคมศาสตร(25 สาขา)
มนษยศาสตร(14 สาขา)
14
Mathematical & Computational Biology
15
Microbiology
16
Mycology
17
Paleontology
18
Reproductive Biology
19
Virology
20
Zoology
21
Astronomy & Astrophysics
22
Chemistry
23
Crystallography
24
Electrochemistry
1 Internal Medicine
12
Geriatrics & Gerontology
13
Health Care Sciences & Services
14
Hematology
15
Immunology
16
Infectious Diseases
17
Integrative & Complementary Medicine
18
Legal Medicine
19
Life Sciences Biomedicine Other Topics
20
Medical Ethics
314
Government & Law
15
International Relations
16
Linguistics
17
Mathematical Methods In Social Sciences
18
Psychology
19
Public Administration
20
Social Issues
21
Social Sciences Other Topics
22
Social Work
23
Sociology
2 Urban Studies
12
Philosophy
13
Religion
14
Theater
66
วทยาศาสตรและเทคโนโลย(58 สาขา)
วทยาศาสตรการแพทยและสขภาพ
(49 สาขา)
เกษตรศาสตร (5 สาขา)
สงคมศาสตร(25 สาขา)
มนษยศาสตร(14 สาขา)
25
Geochemistry & Geophysics
26
Geology
27
Mathematics
28
Meteorology & Atmospheric Sciences
29
Mineralogy
30
Mining & Mineral Processing
31
Oceanography
32
Optics
33
Physical Geography
34
Physics
35
Polymer Science
21
Medical Informatics
22
Medical Laboratory Technology
23
Neurosciences & Neurology
24
Nursing
25
Nutrition & Dietetics
26
Obstetrics & Gynecology
27
Oncology
28
Ophthalmology
29
Orthopedics
30
Otorhinolaryngology
31
Parasitology
425
Women's Studies
67
วทยาศาสตรและเทคโนโลย(58 สาขา)
วทยาศาสตรการแพทยและสขภาพ
(49 สาขา)
เกษตรศาสตร (5 สาขา)
สงคมศาสตร(25 สาขา)
มนษยศาสตร(14 สาขา)
36
Thermodynamics
37
Water Resources
38
Acoustics
39
Automation & Control Systems
40
Computer Science
41
Construction & Building Technology
42
Energy & Fuels
43
Engineering
44
Imaging Science & Photographic Technology
45
Information Science & Library Science
46
Instruments & Instrumentation
32
Pathology
33
Pediatrics
34
Pharmacology & Pharmacy
35
Physiology
36
Psychiatry
37
Public, Environmental & Occupational Health
38
Radiology, Nuclear Medicine & Medical Imaging
39
Rehabilitation
4 Research &
68
วทยาศาสตรและเทคโนโลย(58 สาขา)
วทยาศาสตรการแพทยและสขภาพ
(49 สาขา)
เกษตรศาสตร (5 สาขา)
สงคมศาสตร(25 สาขา)
มนษยศาสตร(14 สาขา)
47
Materials Science
48
Mechanics
49
Metallurgy & Metallurgical Engineering
50
Microscopy
51
Nuclear Science & Technology
52
Operations Research & Management Science
53
Remote Sensing
54
Robotics
55
Science & Technology Other Topics
56
Spectroscopy
0 Experimental Medicine
41
Respiratory System
42
Rheumatology
43
Sport Sciences
44
Substance Abuse
45
Surgery
46
Toxicology
47
Transplantation
48
Tropical Medicine
49
Urology & Nephrology
69
วทยาศาสตรและเทคโนโลย(58 สาขา)
วทยาศาสตรการแพทยและสขภาพ
(49 สาขา)
เกษตรศาสตร (5 สาขา)
สงคมศาสตร(25 สาขา)
มนษยศาสตร(14 สาขา)
57
Telecommunications
58
Transportation
70
ขนตอนท 4 หลงจากแบงกลมสาขาวจย (Subject areas) จากฐานขอมล WoS เปน 5 สาขาวจยแลว
1) ใหกลบมาหนา “Advanced search” เพอทำาการสบคนผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทยตามรายสาขาวจย
2) ในหนาตาง query ใหพมพ ‘SU = ()’ โดยในวงเลบใหใส กลมสาขาวจย (Subject areas) ทไดทำาการแบงกลมแลว หากสาขาใดทมกลมสาขาวจย (Subject areas) มากกวา 1 สาขา ใหใช “or” เปนตวเชอม หลงจากพมพ “query” สาขาวจยทจะสบคนแลว ใหตามดวย “query” ทแสดงจำานวนผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทย โดยเชอมทง 2 query ดวย “and” ยกตวอยางเชน หากตองการสบคนผลงานตพมพในสาขาเกษตรศาสตรของหนวยงานในประเทศไทย ในหนาตาง “query” ใหพมพ SU = (Agriculture or Fisheries or Forestry or Plant Sciences or Veterinary Sciences) and CU = thailand
3)กด “Search” แลวจะปรากฏ “query” ททำาการสบคนใน “Search History”
4)กดตวเลขทอยในคอลมน “Results” ตาม “query” ททำาการสบคนเพอแสดงรายละเอยด “query” ทตองการสบคนดงแสดงในภาพท 3.10
ภาพท 3.10 การสบคนจำานวนผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทย
ตามกลมสาขาการวจยในฐานขอมล WoS
71
72
ขนตอนท 5 หลงจากทำาตามขนตอนท 4 แลว จะเขามายงหนาแสดงจำานวนผลงานตพมพในสาขาเกษตรศาสตรของหนวยงานในประเทศไทย
1)บรเวณแถบซายมอจะแสดงขอมลจำานวนผลงานตพมพรายป โดยตวเลขทอยในวงเลบในแตละปคอ จำานวนผลงานตพมพในปนนๆ ยกตวอยางเชน ในป ค.ศ.2011 จำานวนผลงานตพมพในสาขาเกษตรศาสตรของหนวยงานในประเทศไทย มทงสน 701 ผลงาน
2)หากตองการทราบจำานวนผลงานตพมพในปอนๆ สามารถกด View more เพอสามารถดจำานวนผลงานในปอนๆ ไดดงแสดงในภาพท 3.11
ภาพท 3.11 ตวอยางการรายงานผลจำานวนผลงานตพมพในสาขาเกษตรศาสตร
73
ของหนวยงานในประเทศไทยในฐานขอมล WoS
ขนตอนท 6 หากตองการสบคนผลงานตพมพในสาขาวจยอน ใหกลบไปทำาตามขนตอนท 4 โดยเปลยน “query” สาขาวจยทจะสบคน แลวใหตามดวย “query” ทแสดงผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทย
74
ค. ศนยดชนการอางองวารสารไทย (TCI)
ฐานขอมล TCI อยในเวบไซต www.kmutt.ac.th/jif/public_html/index.html ซงเปนฐานขอมลอเลกทรอนกสทสามารถเขาไปใชงานไดโดยไมเสยคาใชจาย ขอมลจำานวนผลงานตพมพในวารสารไทยทมการควบคมคณภาพจากผทรงคณวฒ (peer review) จะแสดงผลใน คา “ TJIF” หรอ คาดชนผลกระทบการอางองวารสารไทย (Thai-Journal Impact Factor) ดงแสดงในภาพท 3.12
ภาพท 3.12 หนาแรกของเวบไซต www.kmutt.ac.th/jif/public_html/index.html
75
กดเลอก คา“
การแสดงผลคา TJIF ในฐานขอมล TCI จะแสดงเปนรายป (time series) ตงแตป 2545 ซงในชวงแรกๆ การแสดงผลจะเนนไปทวารสารกลมวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระทงป พ.ศ.2551 เปนตนมา การแสดงผล TJIF จะเรมแบงเปน 2 กลมสาขาวชา ไดแก วารสารวทยาศาสตรและเทคโนโลย และวารสารสาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ดงแสดงในภาพท 3.13
ภาพท 3.13 การแสดงผล TJIF ในฐานขอมล TCI
76
กดเลอก คา“ Thai-Journal
Impact Factors” ใน
การรายงานผลจำานวนผลงานตพมพหรอบทความ (articles) ของวารสารในไทยในฐานขอมล TCI ไมสามารถนำามาใชไดทนท การจดทำาขอมลผลงงานตพมพของวารสารไทยทงหมดในแตละปจงจำาเปนนำามาคำานวณอกครงในโปรแกรม MS Office excel ดงน
ภาพท 3.14 ตวอยางการแสดงผลคา TJIF เปนรายวารสารในสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลยในป 2554
1)หลงจากกดเลอก ผล “ TJIF” จะแสดงตารางแสดงผลตามสาขา 2 สาขาในแตละป จากนนใหเลอกไปท คา “ Thai-Journal Impact Factors” ของปทตองการขอมลและสาขาวชาทตองการ
2) เมอเลอกสาขาและปทตองการใหแสดงขอมลคา TJIF แลว หนาจอแสดงผลคา TJIF เปนรายวารสารดงแสดงในภาพท 3.14 ใหคดลอกคอลมนทงหมดไปคำานวณในโปรแกรม MS Office excel ตอไป โดยขอมลจำานวนบทความตพมพในวารสารไทยในแตละปทใชในการจดทำาตวชวดผลงานตพมพจะแสดงในคอลมน “ป 25xx Articles” ซงระบถงจำานวนบทความ (Articles) ทงหมดทแตละวารสารตพมพในแตละป
77
จำานวนผลงานตพมพของวารสารไทยแสดงอยใน
3)การคำานวณผลงานการตพมพใหไดตาม 5 สาขาทตองการจะตองนำาขอมลแตละวารสารมาจดกลมใหมตามตารางท 3.4
ในอนาคต เมอฐานขอมลขยายครอบคลมวารสารใหมๆ มากขน เกณฑสำาคญในการจดกลมวารสารแตละประเภทไดแก เนอหาสวนใหญของวารสาร และคณะทจดตพมพวารสารซงอาจพบวารสารทไมตรงกบ 5 สาขาวจย เชน คณะสาขาสงคมศาสตรและมนษยศาสตร รวมถงวารสารของหนวยงานหรอมหาวทยาลยทรวบรวมบทความจากทกสาขาวจย ดงนน ในการนบจำานวนผลงานตพมพทเปนวารสารไทยจงมสาขาวจยมากกวา 5 สาขา อนไดไดแก สาขาสงคมศาสตรและมนษยศาสตร และสาขาสหวทยาการ
78
ตารางท 3.4 ตวอยางการจดกลมวารสารวชาการในไทย (ป 2552) ตามสาขาวจย 5 สาขาลำาดบ
ทชอวารสาร Journal Title ISSN
สาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย1 วารสารวทยาศาสตรบรพา Burapha Science Journal 85876122 Chiang Mai Journal of Science Chiang Mai Journal of Science 12525263 Chiang Mai University Journal of
Natural SciencesChiang Mai University Journal of Natural Sciences 16851994
4 ECTI Transactions on Electrical Eng., Electronics, and Communications
ECTI Transactions on Electrical Eng., Electronics, and Communications 16859545
5 Engineering Journal Engineering Journal 12582816 วารสารวศวกรรมศาสตร Engineering Journal 190636367 วารสารวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม Engineering Journal Chiang Mai
University 85721788 วารสารวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยสยาม Engineering Journal of Siam University 151346529 Engineering Transactions Engineering Transactions 859923810 วารสารสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต Environment and Natural Resources
Journal 1686545611 วารสารสงแวดลอม Environmental Journal 859386812 EnvironmentAsia EnvironmentAsia 19061714
13 วารสารวชาการคณะเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยราชภฏลำาปาง
Industry Technology Lampang Rajabhat University 19605337
14 วารสารเทคโนโลยสารสนเทศ Information Technology Journal 1685857315 International Journal of Renewable
EnergyInternational Journal of Renewable Energy 19057172
16 วารสารวจยและสาระสถาปตยกรรม/การผงเมอง Journal of Architectural/Planning Research and Studies 19052022
79
ลำาดบท
ชอวารสาร Journal Title ISSN
17 วารสารวจยพลงงาน Journal of Energy Research 1686343718 วารสารการจดการสงแวดลอม Journal of Environmental Management 1906548519 วารสารวจยสภาวะแวดลอม Journal of Environmental Research 125693920 วารสารโลหะ วสด และแร Journal of Metals, Materials and Minerals 857614921 วารสารวธวทยาการวจย Journal of Research Methodology 857293322 วารสารวทยาศาสตร Journal of Science 19053193
23 วารสารวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยมหาสารคาม
Journal of Science and Technology Mahasarakham University 16869664
24 Journal of Science, Technology, and Humanities
Journal of Science, Technology, and Humanities 16856600
25 วารสารวทยาศาสตรลาดกระบง Journal of Science-Ladkrbang 857951226 วารสารวจยวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย Journal of Scientific Research
Chulalongkorn University 125633527 วารสารวทยาศาสตรการกฬาและสขภาพ Journal of Sports Science and Health 15137430
28 วารสารมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ (สาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย) Journal of Srinakharinwirot University 16869311
29 วารสารวชาการคณะสถาปตยกรรมศาสตร สจล.Journal of The Faculty of Architecture King Mongkuts Institute of Technology Ladkrabang
1255134
30 วารสารสตวปาเมองไทย Journal of Wildlife in Thailand 0858396X31 Kasetsart Journal (Natural Science) Kasetsart Journal (Natural Science) 75519232 วศวกรรมสาร มข. KKU Engineering Journal 125827333 วารสารวจย มข. KKU Research Journal 859395734 วารสารวทยาศาสตร มข. KKU Science Journal 1252364
80
ลำาดบท
ชอวารสาร Journal Title ISSN
35 วารสารวจยและพฒนา มจธ. KMUTT Research and Development Journal 0125278X
36 วศวสารลาดกระบง Ladkrabang Engineering Journal 125172437 Maejo International Journal of Science
and Technology Maejo International Journal of Science and Technology 19057873
38 วารสารวทยาศาสตรมหาวทยาลยนเรศวร Naresuan University Science Journal 1686556139 วารสารวจยราชภฏเชยงใหม Rajabhat Chiang Mai Research Journal 1513841040 วารสารมหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม Rajabhat Maha Sarakham University
Journal 19060181
41 วารสารวจย มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลตะวนออก
Rajamangala University of Technology Tawan-ok Research Journal 19061889
42 วารสารวจยและพฒนา มหาวทยาลยราชภฎเลย Research and Development Journal Loei Rajabhat University 19051867
43 วศวกรรมสารฉบบวจยและพฒนา Research and Development Journal of The Engineering Institute of Thailand 8577951
44 วารสารวชาการและวจย มทร.พระนคร RMUTP Research Journal 1906043245 ScienceAsia ScienceAsia 15131874
46 วารสารวจย มสด. สาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย
SDU Research Journal Science and Technology 19063334
47 Silpakorn University Science and Technology Journal
Silpakorn University Science and Technology Journal 19059159
48 สงขลานครนทรเวชสาร Songklanagarind Medical Journal 125843549 Songklanakarin Journal of Science
and TechnologySongklanakarin Journal of Science and Technology 1253395
50 วศวกรรมสารเอเชยอาคเนย South-East Asia Journal of Engineering 16868803
81
ลำาดบท
ชอวารสาร Journal Title ISSN
51 วารสารวทยาศาสตร มศว. Srinakharinwirot University Science Journal 8571600
52 Suranaree Journal of Science and Technology
Suranaree Journal of Science and Technology 0858849X
53 วารสารวศวกรรมศาสตร มศว SWU Engineering Journal 1905454854 วารสารวศวกรรมสงแวดลอมไทย Thai Environmental Engineering Journal 1686296155 Thai Forest Bulletin (Botany) Thai Forest Bulletin (Botany) 495384356 วารสารวนศาสตร Thai Journal of Forestry 857172457 วารสารวทยาศาสตรและเทคโนโลย Thai Science and Technology Journal 858443558 Thailand Statistician Thailand Statistician 1985905759 วารสารมหาวทยาลยทกษณ Thaksin University Journal 859980760 Thammasat International Journal of
Science and TechnologyThammasat International Journal of Science and Technology 8594074
61 สกทอง : วารสารการวจย The Golden Teak: Research Journal 1513781362 วารสารวชาการเทคโนโลยอตสาหกรรม The Journal of Industrial Technology 1686986963 วารสารวชาการพระจอมเกลาพระนครเหนอ The Journal of King Mongkuts Institute
of Technology North Bangkok 0857684x
64 วารสารธรรมชาตวทยาแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย
The Natural History Journal of Chulalongkorn University 15139700
65 วารสารวชาการ วศวกรรมศาสตร ม.อบ. UBU Engineering Journal 1906392X
66 วารสารวจยและพฒนา วไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ VRU Research and Development Journal 19052529
67 Walailak Journal of Science and Technology
Walailak Journal of Science and Technology 16863933
วทยาศาสตรการแพทยและสขภาพ
82
ลำาดบท
ชอวารสาร Journal Title ISSN
1 วารสารทนตาภบาล วารสารทนตาภบาล 02 วทยาสารทนตแพทยศาสตร Journal of the Dental Association of
Thailand 4599173 วารสารพยาบาล Thai Journal of Nursing 12500784 วชรเวชสาร Vajira Medical Journal 12512525 The Southeast Asian Journal of
Tropical Medicine and Public Health The Southeast Asian Journal of Tropical Medicine and Public Health 1251562
6 วารสารเภสชศาสตร มหาวทยาลยมหดล Mahidol University Journal of Pharmaceutical Sciences 1251570
7 วารสารกรมการแพทย Bulletin of the Department of Medical Services 1251643
8 วารสารสาธารณสขศาสตร Journal of Public Health 1251678
9 จดหมายเหตทางแพทย แพทยสมาคมแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ
Journal of the Medical Association of Thailand 1252208
10 วารสารเทคนคการแพทย Journal of the Medical Technologist Association of Thailand 1252682
11 วารสารกายภาพบำาบด Thai Journal of Physical Therapy 125463412 ไทยเภสชสาร The Thai Journal of Pharmaceutical
Sciences 1254685
13 วารสารอายรศาสตรเขตรอนและปาราสตวทยา The Journal of Tropical Medicine and Parasitology 1254987
14 วารสารสตวแพทย Kasetsart Veterinarians 125516915 วารสารเทคนคการแพทยเชยงใหม Bulletin of Chiang Mai Associated
Medical Sciences 125534716 วทยาสารทนตแพทยศาสตรมหดล Mahidol Dental Journal 125561417 เชยงใหมเวชสาร Chiang Mai Medical Journal 1255983
83
ลำาดบท
ชอวารสาร Journal Title ISSN
18 จฬาลงกรณเวชสาร Chulalongkorn Medical Journal 125648319 เวชชสารสตวแพทย The Thai Journal of Veterinary Medicine 125649120 วารสารโภชนาการ Journal of Nutrition Association of
Thailand 1256955
21 วารสารสมาคมจตแพทยแหงประเทศไทย Journal of the Psychiatric Association of Thailand 1256985
22 วารสารพยาบาลศาสตรและสขภาพ Journal of Nursing Science and Health 125702123 วารสารกองการพยาบาล Journal of Nursing Division 125724224 ขอนแกนเวชสาร Khon Kaen Medical Journal 125750125 พทธชนราชเวชสาร Buddhachinaraj Medical Journal 1257560
26 วารสารสมาคมพยาบาลฯ สาขาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ
Journal of Nurses Association of Thailand, North-Eastern Division 1258842
27 วารสารพยาบาลศาสตร Journal of Nursing Science 125888528 วารสารพยาบาลสงขลานครนทร Songklanakarind Journal of Nursing 1258958
29 วารสารทนตแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย Chulalongkorn University Dental Journal 2152534
30 วารสารศนยการศกษาแพทยศาสตรคลนก โรงพยาบาลพระปกเกลา
The Journal of Prapokklao Hospital Clinical Medical Education Center 8570914
31 ศรนครนทรเวชสาร Srinagarind Medical Journal 857312332 วารสารวจยวทยาศาสตรการแพทย Journal of Health Research 857442133 วารสารการพยาบาลจตเวชและสขภาพจต The Journal of Psychiatric Nursing and
Mental Health 857455334 จกษเวชสาร The Thai Journal of Ophthalmology 8575118
84
ลำาดบท
ชอวารสาร Journal Title ISSN
35 วารสารพยาบาลสาธารณสข Journal of Public Health Nursing 857537136 Thai Journal of Physiological Sciences Thai Journal of Physiological Sciences 857575437 Thai Journal of Obstetrics and
GynaecologyThai Journal of Obstetrics and Gynaecology 8576084
38 วารสารเทคนคการแพทยและกายภาพบำาบด Journal of Medical Technology and Physical Therapy 8576653
39 เวชศาสตรฟ นฟสาร Journal of Thai Rehabilitation Medicine 857682340 รามาธบดพยาบาลสาร Ramathibodi Nursing Journal 857805241 Thai Journal of Genetics Thai Journal of Genetics 857866442 วารสารพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย Journal of Nursing Science
Chulalongkorn University 8581231
43 วารสารโลหตวทยาและเวชศาสตรบรการโลหต Journal of Hematology and Transfusion Medicine 8582025
44 วารสารสตวแพทยศาสตร มข. KKU. Veterinary Journal 858229745 วารสารเกอการณย Kuakarun Journal of Nursing 858308046 วารสารคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยบรพา The Journal of Faculty of Nursing
Burapha University 858433847 วารสารวชาการสาธารณสข Journal of Health Science 858492348 วารสารวจยระบบสาธารณสข Journal of Health Systems Research 858943749 Thai Journal of Gastroenterology Thai Journal of Gastroenterology 859244650 วารสารการแพทยและวทยาศาสตรสขภาพ Journal of Medicine and Health Sciences 859329951 วารสารวจยทางการพยาบาล Thai Journal of Nursing Research 8597685
52 วทยาสารทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน Khon Kaen University Dental Journal 8599254
53 วารสาร มฉก.วชาการ HCU Journal 8599343
85
ลำาดบท
ชอวารสาร Journal Title ISSN
54 เชยงใหมทนตแพทยสาร Chiang Mai Dental Journal 875692055 วารสารสภาการพยาบาล Thai Journal of Nursing Council 1513126256 วารสารคณะพลศกษา Journal of Faculty of Physical Education 1513361357 วารสารพฤฒาวทยาและเวชศาสตรผสงอาย Journal of Gerontology and Geriatric
Medicine 15134695
58 วารสารพยาบาลทหารบก The Journal of The Royal Thai Army Nurses 15135217
59 ธรรมศาสตรเวชสาร Thammasat Medical Journal 1513524160 วารสารวทยาศาสตรและเทคโนโลยการกฬา Journal of Sports Science and
Technology 1513720161 วารสารอายรศาสตรอสาน I-San Journal of Internal Medicine 1685309162 เชยงใหมสตวแพทยสาร Chiang Mai Veterinary Journal 1685950263 วารสารเภสชศาสตรอสาน Isan Journal of Pharmaceutical Sciences 1905085264 วารสารสาธารณสขและการพฒนา Journal of Public Health and
Development 19051387
65 วารสารจกษธรรมศาสตร Thammasat Thai Journal of Ophthalmology 19052960
66 ไทยเภสชศาสตรและวทยาการสขภาพ Thai Pharmaceutical and Health Science Journal 19053460
67 วารสารประสาทวทยาศาสตร North-Eastern Thai Journal of Neuroscience 19056729
68 วารสารสาธารณสขมหาวทยาลยบรพา The Public Health Journal of Burapha University 19057164
69 Asian Biomedicine Asian Biomedicine 1905741570 สตวแพทยมหานครสาร Journal of Mahanakorn Veterinary
Medicine 19057571
86
ลำาดบท
ชอวารสาร Journal Title ISSN
71 วารสารการพยาบาลและสขภาพ Journal of Nursing and Health Sciences 19060025
72 วารสารวจยสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน KKU Journal for Public Health Research 19061137
73 วารสารการพยาบาลและการศกษา Journal of Nursing and Education 1906177374 วารสารวจยและพฒนาระบบสขภาพ Research and Development Health
System Journal 1906260575 สารศรราช Siriraj Medical Journal 0125152X76 Kasetsart University Fisheries
Research BulletinKasetsart University Fisheries Research Bulletin 0125796X
77 Asian Pacific Journal of Allergy and Immunology *
Asian Pacific Journal of Allergy and Immunology * 0125877X
78 วารสารสขภาพจตแหงประเทศไทย Journal of Mental Health of Thailand 2859497Xเกษตรศาสตร
1 Thai Journal of Agricultural Science Thai Journal of Agricultural Science 4935892 วารสารวทยาศาสตรเกษตร Agricultural Science Journal 12503693 แกนเกษตร Khon Kaen Agriculture Journal 12504854 วารสารวชาการเกษตร Thai Agricultural Research Journal 12583895 วารสารวจยและสงเสรมวชาการเกษตร Journal of Agricultural Research and
Extension 12588506 วารสารเกษตรพระจอมเกลา King Mongkuts Agricultural Journal 85701087 วารสารเกษตร Journal of Agriculture 85708418 Journal of Agricultural Technology Journal of Agricultural Technology 16869141
สงคมศาสตร1 ดลพาห ดลพาห 1250558
87
ลำาดบท
ชอวารสาร Journal Title ISSN
2 วารสารเศรษฐกจและสงคม วารสารเศรษฐกจและสงคม 12508923 วารสารขาราชการ วารสารขาราชการ 12509064 รฐสภาสาร รฐสภาสาร 12509575 วารสารวชาการมหาวทยาลยหอการคาไทย University of the Thai Chamber of
Commerce Journal 12524376 วารสารกฎหมาย Chulalongkorn Law Journal 12530937 วารสารพฒนบรหารศาสตร NIDA Development Journal 1253689
8 สงคมศาสตร : วารสารทางวชาการ คณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม
สงคมศาสตร : วารสารทางวชาการ คณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 1254138
9 วารสารนกบรหาร Executive Journal 125496010 จฬาลงกรณธรกจปรทศน Chulalongkorn Business Review 125656411 วารสารรมพฤกษ Krirk University Journal 125760912 วารสารวทยาการจดการ Journal of Management Sciences 125836213 วทยาสารเกษตรศาสตร สาขาสงคมศาสตร Kasetsart Journal (Social Sciences) 125837014 วารสารการจดการภาครฐและภาคเอกชน Journal of Public and Private
Management 854984915 วารสารหองสมด T.L.A. Bulletin 857008616 รฏฐาภรกษ รฏฐาภรกษ 8570442
17 วารสารศกษาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน
Journal of Education Prince of Songkla University Pattani Campus 8571791
18 วารสารประชากรศาสตร Journal of Demography 857214319 สทธปรทศน Suddhiparitad 857267020 บทบณฑตย บทบณฑตย 8572992
88
ลำาดบท
ชอวารสาร Journal Title ISSN
21 วารสารสงคมสงเคราะหศาสตร Journal of Social Work 857316622 วารสารมหาวทยาลยพายพ Payap University Journal 857467723 วารสารเอเชยตะวนออกศกษา Journal of East Asian Studies 857603324 จฬาลงกรณวารสาร Chulalongkorn Review 857648325 วารสารสโขทยธรรมาธราช Sukhothai Thamathirat Open University
Journal 857695526 วารสารกฎหมายสโขทยธรรมาธราช Sukhothai Thammathirat Law Journal 857977627 วารสารจนทรเกษมสาร Chandrakasem Rajabhat University
Journal 858000628 ABAC Journal ABAC Journal 858085529 นเทศศาสตรปรทศน - 858616030 วารสารเศรษฐศาสตรประยกต Applied Economics Journal 8589291
31 วารสารสงคมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
Journal of Social Sciences Srinakharinwirot University 8592055
32 Sasin Journal of Management Sasin Journal of Management 859265933 วารสารพฒนาสงคม Journal of Social Development 859266734 วารสารศกษาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร Journal of Education Naresuan
University 859512735 วารสาร สออ. ประเทศไทย ASAIHL-Thailand Journal 1513097536 สยามวชาการ Siam Academic Review 1513107637 วารสารศาลรฐธรรมนญ Constitutional Tribunal Journal 1513124638 วารสารกฎหมายปกครอง Administrative Law Journal 1513177739 วารสารเกษมบณฑต Kasem Bundit Journal 1513566740 วารสารวชาการศาลปกครอง Administrative Courts Journal 15137996
89
ลำาดบท
ชอวารสาร Journal Title ISSN
41 วารสารวทยาการจดการ มหาวทยาลยขอนแกน Journal of Management Sciences Khon Kaen University 16852532
42 วารสารเศรษฐศาสตรธรรมศาสตร Thammasat Economic Journal 1685300843 วารสารผตรวจการแผนดนของรฐสภา Journal of Ombudsman 1685386544 วารสารครศาสตรอตสาหกรรม Journal of Industrial Education 1685395445 BU Academic Review BU Academic Review 1685432246 วทยาการวจยและวทยาการปญญา Research Methodology and Cognitive
Science 1685674047 วารสารวชาการ ม.อบ. Journal of Ubon Rajathanee University 1685794148 วารสารสถาบนพระปกเกลา King Prajadhipoks Institute Journal 1685985549 วารสารพฤตกรรมศาสตร Journal of Behavioral Science 1686144250 วารสารการงบประมาณ Budget Journal 1686214751 จลนต จลนต 1686372052 วารสารวชาการ มหาวทยาลยราชภฏอตรดตถ Academic Journal: Uttaradit Rajabhat
University 16864409
53 เศรษฐศาสตรและบรหารธรกจปรทศน Business Administration and Economics Review 16865731
54 วารสารสงคมลมนำาโขง Journal of Mekong Societies 16866541
55 วารสารวทยาลยราชสดาเพอการวจยและพฒนาคนพการ
Journal of Ratchasuda College for Research and Development of Persons with Disabilities
16866959
56 วารสารการจดการสมยใหม Modern Management Journal 1686731957 วารสารวชาชพบญช Journal of Accounting Professions 1686829358 วารสารคณภาพชวตกบกฎหมาย Quality of Life and Law Journal 1686944359 วารสารวจยมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม Research of Pibulsongkram Rajabhat 16869974
90
ลำาดบท
ชอวารสาร Journal Title ISSN
University Journal60 วารสารการพฒนาทองถน Local Development Journal 19053630
61 วารสารวทยาการจดการและสารสนเทศศาสตรMIS Journal Faculty of Management and Information Sciences Naresuan University
19053746
62 วารสารศาลยตธรรมปรทศน วารสารศาลยตธรรมปรทศน 1905375463 วารสารการบรการและการทองเทยวไทย Journal of Thai Hospitality and Tourism 1905630364 วารสารบรหารธรกจ นดา NIDA Business Journal 1905682665 วารสารสงคมศาสตร มหาวทยาลยวลยลกษณ วารสารสงคมศาสตร มหาวทยาลยวลยลกษณ 19058241
66 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช
Journal of Graduate Studies Sukhothai Thammathirat Open University 19058837
67 วารสารศกษาศาสตร มหาวทยาลยมหาสารคาม Journal of Education Mahasarakham University 19059922
68 จลสารหอจดหมายเหตธรรมศาสตร Thammasat University Archives Bulletin 19061692
69 เศรษฐศาสตรปรทรรศนสถาบณฑตพฒนบรหารศาสตร NIDA Economic Review 19062540
70 วารสารบณฑตศกษานตศาสตร Graduate Law Journal 1906285071 The Journal of Behavioral Science The Journal of Behavioral Science 19064675
72 วารสารการบรหารและพฒนา มหาวทยาลยมหาสารคาม
Journal of Administration and Development Mahasarakham University 19064950
73 รฐศาสตรสาร Journal of Political Science 0125135X74 วารสารบรหารธรกจ Journal of Business Administration 0125233x75 วารสารกรมบญชกลาง วารสารกรมบญชกลาง 0125260X
91
ลำาดบท
ชอวารสาร Journal Title ISSN
76 วารสารประชากรและสงคม Journal of Population and Social Studies 0857717X
77 วารสารวชาการบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค
Nakhon Sawan Rajabhat University Graduate Studies Journal 1905677x
78 จดยน : วารสารสตรนยมไทย Stance : The Thai Feminist Review 1905954X79 วารสารการบรหารทองถน Local Administration Journal 1906103X80 วารสารนตศาสตร มหาวทยาลยนเศวร วารสารนตศาสตร มหาวทยาลยนเศวร 1906425X81 อนฟอรเมชน Information 859015X82 วารสารรฐประศาสนศาสตร Thai Journal of Public Administration 859418X
มนษยศาสตร1 ศลปากร Silpakorn Journal 12505312 ศลปวฒนธรรม Art and Culture Magazine 12536543 วารสารภาษาและวฒนธรรม Journal of Language and Culture 1256424
4 วารสารอสานศกษาความหลากหลายทางวฒนธรรม Journal of isan Studies Cultural Diversity 1258095
5Mon-Khmer Studies: A Journal of Southeast Asian Languages and Cultures
Mon-Khmer Studies: A Journal of Southeast Asian Languages and Cultures
1475207
6 ภาษาและภาษาศาสตร Journal of Language and Linguistics 85714067 สารคด Sarakadee Magazine 85715388 วารสารอกษรศาสตร มหาวทยาลยศลปากร วารสารอกษรศาสตร มหาวทยาลยศลปากร 85720389 The Journal of the Siam Society The Journal of the Siam Society 857709910 วารสารภาษาปรทศน วารสารภาษาปรทศน 857728511 วารสารพทธศาสนศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย วารสารพทธศาสนศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย 8588325
92
ลำาดบท
ชอวารสาร Journal Title ISSN
12 วารสารมนษยศาสตร Humanities Journal 859348513 MANUSYA, Journal of Humanities MANUSYA, Journal of Humanities 859992014 Thoughts Thoughts 1513102515 NIDA Language and Communication
JournalNIDA Language and Communication Journal 15134164
16 กระแสวฒนธรรม Cultural Approach 1513445817 Prajna Vihara : Journal of Philosophy
and ReligionPrajna Vihara : Journal of Philosophy and Religion 15136442
18 Journal of English Studies Journal of English Studies 16858646
19 หนาจว วาดวยประวตศาสตรสถาปตยกรรมและสถาปตยกรรมไทย
NAJUA history of architecture Thai architecture 16861841
20 ดำารงวชาการ Damrong : Journal of the Faculty of Archaeology 16864395
21 ศลปกรรมสาร The Fine and Applied Arts Journal 1686518922 The Journal : Journal of the Faculty of
ArtsThe Journal : Journal of the Faculty of Arts 16867831
23 วารสารจนศกษา Chinese Studies Journal 1905197224 วารสารสถาบนวฒนธรรมและศลปะ Institute of Culture and Arts Journal 19062044
25 วารสารศลปศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ
Journal of Liberal Arts Prince of Songkla University Hat Yat Campus 19067208
26 วารสารนเทศศาสตร Journal of Communication Arts 0859085X27 วารสารรามคำาแหง ฉบบมนษยศาสตร Ramkhamhaeng University Journal 125300X28 เมองโบราณ Muang Boran Journal 125426X29 มนษยศาสตรสาร Journal of Human Sciences 1513461X
93
ลำาดบท
ชอวารสาร Journal Title ISSN
30 วารสารมนษยศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร Journal of Humanities Naresuan University 1686445X
31 วารสารวชาการการทองเทยวไทยนานาชาต International Thai Tourism Journal 9749470214สงคมศาสตรและมนษยศาสตร
1 วารสารสงคมศาสตรและมนษยศาสตร Journal of Social Sciences and Humanities 1252860
2 เอเชยปรทศน Journal of Asian Review 12536383 วารสารธรรมศาสตร Thammasat University Journal 12536704 มนษยศาสตร สงคมศาสตร Humanities and Social Sciences 1255061
5 วารสารศรนครนทรวโรฒวจยและพฒนา (สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร)
Journal of Srinakharinwirot Research and Development 8575290
6 วารสารวชาการมนษยศาสตรและสงคมศาสตร วารสารวชาการมนษยศาสตรและสงคมศาสตร 85845407 วารสารยโรปศกษา Journal of European Studies 8587795
8 วารสารวชาการสมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทย APHEIT Journal 8589216
9 วารสารสงขลานครนทร ฉบบสงคมศาสตรและมนษยศาสตร
Songklanakarin Journal of Social Sciences and Humanities 8591113
10 วารสารสมาคมนกวจย Journal of the Association of Researchers 8592330
11 วารสารมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยมหาสารคาม
Journal of Humanities and Social Sciences Mahasarakham University 8595992
12 วารสารศรปทมปรทศน ฉบบมนษยศาสตรและสงคมศาสตร
Sripatum Review of humanities and social sciences 15137287
94
ลำาดบท
ชอวารสาร Journal Title ISSN
13 วารสารสหศาสตร Journal of Sahasat 1513842914 วารสารสำานกบณฑตอาสาสมคร วารสารสำานกบณฑตอาสาสมคร 1686369015 วารสารวชาการศรปทม ชลบร วารสารวชาการศรปทม ชลบร 1686571516 วารสารวจยสมาคมหองสมดแหงประเทศไทยฯ TLA Research Journal (Thai Library
Association) 19050793
17 วารสารวชาการคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร
Journal of Humanities and Social Sciences 19051212
18 วารสารวจย มสด. สาขาสงคมศาสตรและมนษยศาสตร
SDU Research Journal Social Science and Humanities 19052847
19 วารสารมนษยศาสตรสงคมศาสตร มหาวทยาลยทกษณ
วารสารมนษยศาสตรสงคมศาสตร มหาวทยาลยทกษณ 19053959
20 วารสารปญญาภวฒน Panyapiwat Journal 1906765821 โดมทศน โดมทศน 125555X
สหวทยาการ
1 วารสารสำานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต Journal of the National Research Council of Thailand 280011
2 วารสารราชบณฑตยสถาน The Journal of the Royal Institute of Thailand 2152968
3 วารสารมหาวทยาลยนเรศวร Naresuan University Journal 85874184 วารสารมหาวทยาลยครสเตยน Christian University Journal 168514125 วารสารนเรศวรพะเยา Naresuan Phayao Journal 190621416 วารสารวจย มข. (ฉบบบณฑตศกษา) KKU Research Journal (Graduate
Studies) 1906201Xทมา: สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (2555). โครงการการประเมนผลการวจยของประเทศ
95
96
3.1.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด
ก. ฐานขอมล Scopus
1) ผลงานตพมพจากฐานขอมล Scopus จะหมายถงผลงานตพมพของหนวยงานทอยในประเทศไทย ซงหากมนกวจยจากตางชาตแตสงผลงานในนามหนวยงานวจยทอยในประเทศไทย กจะถอวาผลงานดงกลาวเปนสงตพมพของประเทศไทย
2) เนองจากจำานวนผลงานตพมพอาจมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ดงนน ผใชจงควรเขยนหมายเหตแนบทายขอมลวา จดเกบขอมลจากฐานขอมล Scopus เมอใด
3) เนองจากผลงานตพมพบางผลงานอาจใชองคความรจากหลายสาขาวจย (Interdiscriplinary research) ดงนน ผลงานตพมพนนอาจจำาแนกตามสาขาวจยไดมากกวา 1 สาขา สงผลใหจำานวนผลงานตพมพในภาพรวมทสบคนจากขนตอนท 2 จะไมเทากบผลรวมจำานวนผลงานตพมพจากทง 5 สาขาทสบคนไดจากขนตอนท 3-6
ข. ฐานขอมล WoS
1) ผลงานตพมพจากฐานขอมล WoS จะหมายถงผลงานตพมพของหนวยงานทอยในประเทศไทย ซงหากมนกวจยจากตางชาตแตสงผลงานในนามหนวยงานวจยทอยในประเทศไทย กจะถอวาผลงานดงกลาวเปนสงตพมพของประเทศไทย
2) เนองจากจำานวนผลงานตพมพอาจมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ดงนนผใชจงควรเขยนหมายเหตแนบทายขอมลวา จดเกบขอมลจากฐานขอมล WoS เมอใด
3) เนองจากผลงานตพมพบางผลงาน อาจใชองคความรจากหลายสาขาวจย (Interdiscriplinary research) ดงนน ผลงานตพมพนนอาจจำาแนกตามสาขาวจยไดมากกวา 1 สาขา สงผลใหจำานวนผลงานตพมพ
97
ในภาพรวมทสบคนจากขนตอนท 2 จะไมเทากบผลรวมจำานวนผลงานตพมพจากทง 5 สาขาทสบคนไดจากขนตอนท 3 – 6
ค. ศนยดชนการอางองวารสารไทย (TCI)
1) การตความจำานวนผลงานตพมพของวารสารในไทยจากฐานขอมล TCI จำาเปนตองพจารณาจำานวนวารสารในฐานขอมล ประกอบดวย เนองจากจำานวนวารสารทเขามาอยในฐานขอมลมแนวโนมสงขนเรอยๆ นบตงแตป 2545 เปนตนมาเชนกน
2) ผประเมนควรตรวจสอบวารสารใหมๆ ทนำามาอยในฐานขอมล TCI ในแตละปและจดกลมใหตรงกบสาขาวจยเดมทจะนำาไปจดทำาตวชวดโดยใชเกณฑเนอหาและคณะทจดพมพวารสารดงกลาวเปนหลก
98
99
3.2
ตวชวดผลผลตท 1.2
สดสวนจำานวนครงการอางองตอผลงานตพมพทมการควบคมคณภาพโดยผทรงคณวฒ (peer review)
3.2.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล
ในภาพรวม การจดทำาสดสวนจำานวนครงการอางองตอผลงานตพมพจะพจารณาจำานวนครงการอางองในฐานขอมล Scopus และ WoS โดยพจารณาจากผลรวมของจำานวนครงในการอางองผลงานตพมพในระยะเวลา 5 ปนบแตปทตพมพ เชน จำานวนการอางองผลงานทตพมพในป พ.ศ. 2550 จะเปนผลรวมของจำานวนครงทผลงานทตพมพในป พ.ศ. 2550 ไดรบการอางองในชวงตงแตป พ.ศ. 2550-2554 ดงนนสดสวนจำานวนครงการอางองของผลงานตพมพในป พ.ศ. 2550 จะหมายถงจำานวนการอางองผลงานตพมพในป พ.ศ. 2550 หารดวยจำานวนผลงานตพมพในป พ.ศ. 2550
ขณะทในฐานขอมล TCI จำานวนครงการอางองจะเปนการจดเกบขอมลการอางองสะสมถงปทมการอางอง เชน จำานวนการอางองผลงานตพมพในป พ.ศ.2550 เทากบ 5 ครง หมายถงผลงานตพมพตงแตกอนป พ.ศ.2550 ถกอางองในผลงานในป พ.ศ.2550 จำานวน 5 ครง ดงนน จงไมสามารถคำานวณสดสวนจำานวนครงการอางองเชนเดยวกบฐานขอมล Scopus และ WoS ได
ก. ฐานขอมล Scopus
ขอมลจากฐานขอมล Scopus ทจะนำาไปใชจดทำาตวชวดดานสดสวนจำานวนครงการอางองตอผลงานตพมพ ไดแก
1) ผลรวมของจำานวนครงในการอางองผลงานตพมพในระยะเวลา 5 ปนบแตปทตพมพของหนวยงานในประเทศไทยทงในภาพรวมและแบงตาม 5 สาขาวจยคอ สาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย สาขาวทยาศาสตรการ
100
แพทยและสขภาพ สาขาเกษตรศาสตร สาขาสงคมศาสตร และสาขามนษยศาสตร
2) จำานวนผลงานตพมพในวารสารทมการควบคมคณภาพจากผทรงคณวฒ (peer review) ของหนวยงานในประเทศไทยทงในภาพรวม และแบงตาม 5 สาขา ซงสามารถสบคนไดจากหวขอกอนหนาน โดยการเกบขอมลจะเปนขอมลรายป (time series) ตามปทมผลงานตพมพ
ข. ฐานขอมล WoS
ขอมลจากฐานขอมล WoS ทจะนำาไปใชจดทำาตวชวดดานสดสวนจำานวนครงการอางองตอผลงานตพมพ ไดแก
1) ผลรวมของจำานวนครงในการอางองผลงานตพมพในระยะเวลา 5 ปนบแตปทตพมพของหนวยงานในประเทศไทยทงในภาพรวมและแบงตาม 5 สาขาวจยคอ สาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย สาขาวทยาศาสตรการแพทยและสขภาพ สาขาเกษตรศาสตร สาขาสงคมศาสตร และสาขามนษยศาสตร
2)จำานวนผลงานตพมพในวารสารทมการควบคมคณภาพจากผทรงคณวฒ (peer review) ของหนวยงานในประเทศไทยทงในภาพรวม และแบงตาม 5 สาขา ซงสามารถสบคนไดจากหวขอกอนหนาน โดยการเกบขอมลจะเปนขอมลรายป (time series) ตามปทมผลงานตพมพ
ค. ศนยดชนการอางองวารสารไทย (TCI)
ขอมลสดสวนจำานวนครงการอางองตอผลงานตพมพจากฐานขอมล TCI ยงไมสามารถนำามาใชได เนองจากขอมลการอางองของฐานขอมล TCI เปนการนบเพอจดทำาคา Thai-Journal Impact Factor โดยเฉพาะซงเปนการคำานวณวา วารสารทตพมพในปทแสดงผลนนมการการอางองถงวารสารในฐานขอมล TCI ฉบบยอนหลงไปจำานวนกครง ยกตวอยางเชน วารสาร ABAC Journal ทตพมพในป 2552 มทงสน 12
101
บทความ โดยมบทความฉบบกอนหนาในวารสารทอยในฐานขอมล TCI ถกอางองในวารสาร ABAC Journal 2552 จำานวนทงหมด 1 ครง เปนตน (ดภาพท 3.15) ทำาใหไมสามารถระบไดวา วารสารแตละฉบบถกอางองกครงในชวงเวลาทตพมพดงเชนในฐานขอมล WoS และ Scopus ดงนน ในการแสดงผลผลตทเปนขอมลสดสวนจำานวนครงการอางองตอผลงานตพมพจงไมสามารถนำาไปวเคราะหวารสารวชาการทตพมพในไทยได
ภาพท 3.15 ตวอยางการแสดงขอมลการอางองในฐานขอมล TCI
102
คอลมนแสดงการ
3.2.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด
ก. ฐานขอมล Scopus
ผใชสามารถเขาไปใชงานไดทเวบไซต www.Scopus.com โดยผใชตองเปนสมาชกของฐานขอมล Scopus กอนจงสามารถใชงานได ขนตอนในการจดทำาตวชวดดงกลาวมดงตอไปน
ขนตอนท 1 ในการสบคนสดสวนจำานวนครงการอางองตอผลงานตพมพในภาพรวมนน จะเรมตนทการสบคนจำานวนผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทยในภาพรวมโดยสามารถทำาตามขนตอนทแสดงในหวขอกอนหนาน
ขนตอนท 2 หลงจากสามารถสบคนตามขนตอนท 1 ไดแลว 1) เลอกปทผลงานตพมพเพอดวาผลงานทตพมพในปนนมการ
อางองเปนจำานวนเทาใด ยกตวอยางเชน หากตองการทราบจำานวนการอางองผลงานตพมพในป ค.ศ.2007 ใหเลอก “Year” ทแถบซายมอเปนป ค.ศ.2007
2)กด “limit to” จะเหนวาจำานวนผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทยในป ค.ศ. 2007 ในภาพรวมเทากบ 6,352 ผลงานดงแสดงในภาพท 3.16
103
ภาพท 3.16 การสบคนจำานวนผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทย
ในฐานขอมล Scopusขนตอนท 3 หลงจากเลอกผลงานตพมพของหนวยงานใน
ประเทศไทยทตพมพในป ค.ศ.2007 แลวนน 1)กด “All” เพอเลอกจำานวนผลงานตพมพทงหมด 2)กด “View citation overview” เพอทำาการสบคนขอมลการ
อางองผลงานตพมพดงแสดงในภาพท 3.17
ภาพท 3.17 การสบคนขอมลการอางองผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทย
104
ในฐานขอมล Scopus
105
ขนตอนท 4 โดยทวไปจำานวนผลงานตพมพในภาพรวมทจะทำาการสบคนขอมลการอางองมกจะมจำานวนสงตพมพมากกวา 2,000 ผลงาน ซงในกรณทจำานวนผลงานตพมพททำาการสบคนขอมลการอางองมมากกวา 2,000 ผลงาน ฐานขอมล Scopus จะทำาการสงขอมลดงกลาวมาทางอเมลล โดย
1) ใหผใชกรอกอเมลลทจะใหสงขอมล 2) ใหเลอกชวงของขอมลทตองการ เนองจากจำานวนการอางองทจะ
ใชคอผลรวมของจำานวนครงในการอางองผลงานตพมพในระยะเวลา 5 ปนบแตปทตพมพ ดงนน ผลงานทตพมพในป ค.ศ.2007 จงเลอกชวงของขอมลตงแตป ค.ศ.2007 – 2001
3) เลอกรปแบบอเมลทจะสงมาเปน HTML 4)กด “Send” ดงแสดงในภาพท 3.18
ภาพท 3.18 การกรอกขอมลเพอรบผลการสบคนทางอเมลลจากฐานขอมล Scopus
106
ขนตอนท 5 เมอทางฐานขอมล Scopus สงอเมลลแจงผลการสบคนขอมลและผใชสามารถดาวนโหลดขอมลทเปนไฟล MS Office Excel ไดแลวนน ขอมลในไฟล MS Office Excel จะแสดงจำานวนครงการอางองตงแตป ค.ศ.2007- 2010 ของผลงานทตพมพในป ค.ศ.2007 จากตวอยางจะเหนวาจำานวนครงการอางองของผลงานทตพมพในป ค.ศ.2007 มการอางองในป ค.ศ.2007 – 2011 เปนจำานวน 1,734 8,716 12,112 12,667 และ 12,986 ครง ตามลำาดบ (ดภาพท 3.19) ดงนน จำานวนครงการอางองผลงานตพมพในป ค.ศ.2007 จงเทากบ 48,215 ครง และสดสวนจำานวนครงการอางองตอผลงานตพมพในป ค.ศ.2007 ในภาพรวมจงเทากบ (48,215/6,352) 7.6 ครงตอผลงานตพมพ
ภาพท 3.19 การรายงานจำานวนครงการอางองของผลงานทตพมพจากฐานขอมล Scopus
ขนตอนท 6 หลงจากทราบสดสวนจำานวนครงการอางองผลงานตพมพในภาพรวมแลว ตอไปจะเปนการสบคนสดสวนจำานวนครงการอางองผลงานตพมพในรายสาขา โดยเรมตนจากการสบคนผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทยโดยแบงตามรายสาขาโดยสามารถทำาตามขนตอนทแสดงในหวขอกอนหนาน
107
ขนตอนท 7 หลงจากสามารถสบคนตามขนตอนท 6 ไดแลว ตอไปจะเปนการเลอกปทผลงานตพมพ โดยสามารถทำาตามขนตอนทแสดงในหวขอกอนหนาน
108
ในกรณทจำานวนผลงานตพมพททำาการสบคนขอมลการอางองมมากกวา 2,000 ผลงาน
ขนตอนท 8 ก สามารถทำาตามขนตอนทแสดงใหหวขอ 3.1.2 ก. ฐานขอมล Scopus
ในกรณทจำานวนผลงานตพมพททำาการสบคนขอมลการอางองมนอยกวา 2,000 ผลงาน
ขนตอนท 8 ข ฐานขอมล Scopus จะสามารถแสดงขอมลในเวบไซตไดทนทเมอจำานวนผลงานตพมพททำาการสบคนขอมลการอางองมนอยกวา 2,000 ผลงาน ตวอยางเชน ในสาขาเกษตรศาสตร ทมผลงานตพมพในป 2007 ทงสน 982 ผลงาน เมอผใชทำาตามขนตอนท 3 ในหวขอนแลว จะเขามายงหนาแสดงขอมลการอางองผลงานตพมพ
1) ใหเลอกชวงของขอมลทตองการ เนองจากจำานวนการอางองทจะใชคอ ผลรวมของจำานวนครงในการอางองผลงานตพมพในระยะเวลา 5 ปนบแตปทตพมพ ดงนนผลงานทตพมพในป ค.ศ.2007 จงเลอกชวงของขอมลตงแตป ค.ศ.2007 – 2001
2)หลงจากนนใหกด “Update overview” ดงแสดงในภาพท 3.20
ภาพท 3.20 การสบคนจำานวนครงการอางองกรณผลงานตพมพนอยกวา 2,000 ผลงาน
109
ในฐานขอมล Scopus
110
ขนตอนท 9 หลงจากกด “Update overview” แลว ฐานขอมล Scopus จะแสดงจำานวนครงการอางองตงแตป ค.ศ.2007- 2010 ของผลงานทตพมพในป ค.ศ.2007 จากตวอยางจะเหนวาจำานวนครงการอางองของผลงานทตพมพในป ค.ศ.2007 มการอางองในป ค.ศ.2007 – 2011 เปนจำานวน 270 1,177 1,714 1,850 และ 2,059 ครง ตามลำาดบ (ดภาพท 3.21) ดงนน จำานวนครงการอางองผลงานตพมพในป ค.ศ.2007 จงเทากบ 7,070 ครง และสดสวนจำานวนครงการอางองตอผลงานตพมพในป 2007 ในสาขาเกษตรศาสตร จงเทากบ (7,070/982) 7.2 ครงตอผลงานตพมพ
ภาพท 3.21 การรายงานจำานวนครงการอางองกรณผลงานตพมพนอยกวา 2,000 ผลงานในฐานขอมล Scopus
111
ข. ฐานขอมล WoS
ผใชสามารถเขาไปใชงานไดทเวบไซต www.webofknowledge.com หลงจากนนใหเลอกแถบ เปน “Web of Science” โดยผใชตองเปนสมาชกของฐานขอมล WoS กอนจงสามารถใชงานได ขนตอนในการจดทำาตวชวดดงกลาวมดงตอไปน
ขนตอนท 1 ในการสบคนสดสวนจำานวนครงการอางองตอผลงานตพมพในภาพรวมนน จะเรมตนทการสบคนจำานวนผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทยในภาพรวมโดยสามารถทำาตามขนตอนท 1 -2 ในหวขอท 3.1.2 ข.ฐานขอมล WoS
ขนตอนท 2 หลงจากสามารถสบคนตามขนตอนท 1 ไดแลว 1) ใหเลอกปทผลงานตพมพเพอดวาผลงานทตพมพในปนนมการ
อางองเปนจำานวนเทาใด ยกตวอยางเชน หากตองการทราบจำานวนการอางองผลงานตพมพในป ค.ศ.2007 ใหเลอก “Year” ทแถบซายมอเปนป ค.ศ.2007
2) กด “Refine” จะเหนวาจำานวนผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทยในป ค.ศ.2007 ในภาพรวมเทากบ 5,412 ผลงานดงแสดงในภาพท 3.22
112
ภาพท 3.22 การสบคนจำานวนผลงานตพมพของหนวยงานใน
ประเทศไทยในฐานขอมล WoSขนตอนท 3 หลงจากเลอกผลงานตพมพของหนวยงานใน
ประเทศไทยทตพมพในป ค.ศ.2007 แลวนน ใหกด “Create Citation Report” เพอแสดงผลการสบคนจำานวนครงการอางองผลงานตพมพ (ดภาพท 3.23)
113
ภาพท 3.23 การสบคนจำานวนครงการอางองผลงานตพมพในฐาน
ขอมล WoS
ขนตอนท 4 หลงจากกด “Create Citation Report” แลว 1) ขอมลจะแสดงจำานวนครงการอางองผลงานเปนรายปของผล
งานทตพมพในป ค.ศ.2007 2) หากตองการจะดปอนๆ สามารถ กดเครองหมาย เพอดป
ยอนหลงได จากตวอยางจะเหนวา จำานวนครงการอางองผลงานตพมพในป ค.ศ.2007 จะเทากบ 40,164 ครง และสดสวนจำานวนครงการอางองตอผลงานตพมพในป ค.ศ.2007 ในภาพรวมจงเทากบ (40,164/5,412) 7.4 ครงตอผลงานตพมพ
114
ภาพท 3.24 การรายงานจำานวนครงการอางองผลงานตพมพในฐาน
ขอมล WoSขนตอนท 5 หลงจากทราบสดสวนจำานวนครงการอางองผลงานต
พมพในภาพรวมแลว ตอไปจะเปนการสบคนสดสวนจำานวนครงการอางองผลงานตพมพในรายสาขา ซงเรมตนนนใหผใชทำาการสบคนผลงานตพมพของหนวยงานในประเทศไทยโดยแบงตามรายสาขาโดยสามารถทำาตามขนตอนท 3-5 ในหวขอ 3.1.2 ข. ฐานขอมล WoS
ขนตอนท 6 หลงจากสามารถสบคนตามขนตอนท 5 ไดแลว ตอไปจะเปนการเลอกปทผลงานตพมพ โดยสามารถทำาตามขนตอนท 2-4 ในหวขอเดยวกนน โดยขอมลทแสดงจะเปนจำานวนครงการอางองผลงานตพมพในรายสาขาจากหนวยงานในประเทศไทย
3.2.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด
ก. ฐานขอมล Scopus
1) เนองจากฐานขอมล Scopus จะสามารถแสดงขอมลจำานวนครงการอางองจากผลงานตพมพในเวบไซตไดไมเกน 2,000 รายการ กรณทจำานวนสงตพมพเกนกวานน ทาง Scopus จะสงขอมลมาใหทางอเมลลใน
115
รปไฟล MS Office Excel และทางฐานขอมล Scopus จะสามารถสงขอมลมาทางอเมลลไดสงสดท 5 ครงตอวน
2)เนองจากจำานวนครงการอางองในฐานขอมล Scopus จะพจารณาจากผลรวมของจำานวนครงในการอางองผลงานตพมพในระยะเวลา 5 ปนบแตปทตพมพ ดงนน ตวชวดสดสวนจำานวนครงการอางองจงเปนขอมลทลาชาจากปจจบน (time lag) 5 ป กลาวคอ หากปปจจบนคอป พ.ศ.2554 ขอมลเรองสดสวนจำานวนครงการอางองลาสดจะเปนขอมลป พ.ศ.2550
3) เนองจากจำานวนผลงานตพมพอาจมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ดงนน ผใชจงควรเขยนหมายเหตแนบทายขอมลวา จดเกบขอมลจากฐานขอมล Scopus เมอใด
ข. ฐานขอมล WoS
1) เนองจากจำานวนครงการอางองในฐานขอมล WoS จะพจารณาจากผลรวมของจำานวนครงในการอางองผลงานตพมพในระยะเวลา 5 ปนบแตปทตพมพ ดงนนตวชวดสดสวนจำานวนครงการอางองจงเปนขอมลทลาชาจากปจจบน (time lag) 5 ป กลาวคอ หากปปจจบนคอป พ.ศ.2554 ขอมลเรองสดสวนจำานวนครงการอางองลาสดจะเปนขอมลป พ.ศ.2550
2) เนองจากจำานวนผลงานตพมพอาจมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ดงนนผใชจงควรเขยนหมายเหตแนบทายขอมลวา จดเกบขอมลจากฐานขอมล WoS เมอใด
116
117
3.3
ตวชวดผลผลตท 1.3 จำานวนผลงานตพมพอนๆ
3.3.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล
การจดทำาตวชวดจำานวนผลงานตพมพอนๆ ใชขอมลจากการสำารวจผลผลต ผลลพธ และผลกระทบในเบองตน ขอมลทมการจดเกบ ไดแก
หนงสอ บทความในหนงสอ บทความในการประชมวชาการ วทยานพนธ ผลงานตพมพอนๆ
ขอมลทมการจดเกบดงกลาวสามารถนำามาจำาแนกตามสาขาวจย (field of R&D) และหนวยงานททำาการวจย (sector of performance) ได
3.3.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด
ในการจดทำาตวชวดจำานวนผลงานตพมพอนๆ มขนตอนการดำาเนนการดงตอไปน
นกวจยกรอกขอมลทเกยวของลงในแบบสอบถามทนทหลงจากโครงการวจยเสรจสน (ดรายละเอยดไดในภาคผนวก) เพอความสะดวก ควรเปนการกรอกขอมลทางอนเทอรเนต
วช. ตรวจสอบความถกตองของขอมล วเคราะหขอมล และจดทำารายงานการประเมนผลการวจยของประเทศในสวนทเกยวของใหแลวเสรจภายในเดอนพฤษภาคม
3.3.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด
118
ในการจดทำาตวชวดจำานวนผลงานตพมพอนๆ มขอสงเกตและขอควรระวงดงตอไปน
ควรมการสมตรวจสอบความถกตองของขอมล เพอปองกนพฤตกรรมการใหขอมลเกนจรง
119
120
3.4
ตวชวดผลผลตท 2.1
จำานวนทรพยสนทางปญญายนขอ/จดทะเบยนโดยคนไทย
3.4.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล
การจดทำาตวชวดจำานวนทรพยสนทางปญญายนขอ/จดทะเบยนโดยคนไทยใชขอมลจากแหลงขอมลดงตอไปน
กรมทรพยสนทางปญญา ซงเกบรวบรวมขอมลจำานวนสทธบตรการประดษฐ สทธบตรการออกแบบ อนสทธบตร และแบบผงภมวงจรรวม
สำานกคมครองพนธพช กรมวชาการเกษตร ซงเกบรวบรวมขอมลจำานวนพนธพชใหม
ขอมลจากทง 2 แหลงขอมลมการเผยแพรทกปผานทางเวบไซตของหนวยงาน แตไมมการระบแนชดวาจะมการเผยแพรขอมลชวงเดอนใด ขอมลทไดสามารถนำามาจำาแนกตามสาขาวจย (field of R&D) และหนวยงานททำาการวจย (sector of performance) ได
3.4.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด
ในการจดทำาตวชวดจำานวนทรพยสนทางปญญายนขอ/จดทะเบยนโดยคนไทย มขนตอนการดำาเนนการดงตอไปน
วช. ประสานงานกบหนวยงานแหลงขอมล หรอดาวนโหลดขอมลจากเวบไซตดงตอไปนo http://www.ipthailand.go.th (กรมทรพยสนทาง
ปญญา)o http://www.doa.go.th/pvp/main.html (สำานก
คมครองพนธพช กรมวชาการเกษตร)
121
วช. วเคราะหขอมล และจดทำารายงานการประเมนผลการวจยของประเทศในสวนทเกยวของใหแลวเสรจภายในเดอนพฤษภาคม โดยo จำานวนหองปฏบตการทไดมาตรฐานสากลในกลมสาขา
วทยาศาสตรและเทคโนโลยและสาขาเกษตรศาสตร เทากบจำานวนหองปฏบตการทไดมาตรฐานสากลทไดรบการรบรองจาก 2 หนวยงาน ไดแก สำานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม และสำานกบรหารและรบรองหองปฏบตการ กรมวทยาศาสตรบรการ
o สทธบตรการประดษฐ จำาแนกใหอยในสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย วทยาศาสตรการแพทย หรอสาขาเกษตรศาสตร ไดตามตารางท 3.5
o สทธบตรการออกแบบ จำาแนกใหอยในสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย วทยาศาสตรการแพทย หรอสาขาเกษตรศาสตร ไดตามตารางท 3.6
o อนสทธบตร จำาแนกใหอยในสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย วทยาศาสตรการแพทย หรอสาขาเกษตรศาสตร ไดตามตารางท 3.5
o แบบผงภมวงจรรวม จำาแนกใหอยในสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย
o จำานวนพนธพชใหม จำาแนกใหอยในสาขาเกษตรศาสตร
3.4.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด
ในการจดทำาตวชวดจำานวนทรพยสนทางปญญายนขอ/จดทะเบยนโดยคนไทย มขอสงเกตและขอควรระวงดงตอไปน
การจำาแนกทรพยสนทางปญญาตามสาขาวจยโดยอางองจากตารางขางตนเปนการจำาแนกในเบองตนเทานน หากตองการจำาแนกอยางถกตองเหมาะสมยงขน ควรพจารณารายละเอยดของทรพยสนทางปญญาทละรายคำาขอ/รายการจดทะเบยน
122
ตวชวดนไมสามารถสะทอนถงคณภาพของผลผลตทไดจากการทำาวจยและพฒนาได อยางไรกตาม หากตองการประเมนดานคณภาพ สามารถทำาไดโดยการประเมนผลลพธและผลกระทบจากการนำาทรพยสนทางปญญานนไปตอยอดเชงพาณชย (ดรายละเอยดไดในบทท 5)
123
ตารางท 3.5 การจำาแนกสาขาการวจยตามประเภทของสทธบตรการประดษฐและอนสทธบตรตามคำาจำากดความของ IPC (International Patent Classification)สาขาการประดษฐตาม IPC สาขาการวจย
Consumer goods and equipment วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร
Thermal processes and apparatus วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร
Pharmaceutics, cosmetics วทยาศาสตรการแพทยAgriculture, food chemistry วทยาศาสตรการเกษตรTransport วทยาศาสตรและ
วศวกรรมศาสตรEngines, pumps, turbines วทยาศาสตรและ
วศวกรรมศาสตรMachine tools วทยาศาสตรและ
วศวกรรมศาสตรAnalysis, measurement, control technology
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร
Agricultural and food processing machinery and apparatus
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร
Medical technology วทยาศาสตรการแพทยMaterials processing, textiles, paper วทยาศาสตรและ
วศวกรรมศาสตรMacromolecular chemistry, polymers
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร
Electrical devices, electrical engineering, electrical energy
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร
Chemical engineering วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร
Chemical industry and petrol industry, basic materials chemistry
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร
124
สาขาการประดษฐตาม IPC สาขาการวจยOrganic fine chemistry วทยาศาสตรและ
วศวกรรมศาสตรHandling, printing วทยาศาสตรและ
วศวกรรมศาสตรMechanical elements วทยาศาสตรและ
วศวกรรมศาสตรBiotechnology วทยาศาสตรและ
วศวกรรมศาสตรMaterials, metallurgy วทยาศาสตรและ
วศวกรรมศาสตรAudio-visual technology วทยาศาสตรและ
วศวกรรมศาสตรInformation technology วทยาศาสตรและ
วศวกรรมศาสตรTelecommunications วทยาศาสตรและ
วศวกรรมศาสตรSurface technology, coating วทยาศาสตรและ
วศวกรรมศาสตรEnvironmental technology วทยาศาสตรและ
วศวกรรมศาสตรNuclear engineering วทยาศาสตรและ
วศวกรรมศาสตรSemiconductors วทยาศาสตรและ
วศวกรรมศาสตรOptics วทยาศาสตรและ
วศวกรรมศาสตรSpace technology, weapons วทยาศาสตรและ
วศวกรรมศาสตรหมายเหต: * ในการจำาแนกวาเปนสทธบตรในสาขาใด ควรพจารณารายละเอยดของสทธบตร
125
ตารางท 3.6 การจำาแนกสาขาการวจยตามประเภทของสทธบตรการออกแบบตามคำาจำากดความของ IDC (Industrial Design
Classification)สาขาการออกแบบตาม IDC สาขาการวจย
ผลตภณฑอาหาร (Foodstuffs) วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
เครองแตงกายและสนคาประเภทรบบน เขม ดาย กระดม (Articles of clothing and haberdashery)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
สงของทใชในการเดนทาง หบ รมกนแดด ของใชสวนตว ทไมกำาหนดไวในทอน (Travel goods, cases, parasols and personal belongings, not elsewhere specified)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
แปรง (Brush ware) วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
วสดสงทอทเปนผน วสดทสรางขนและทมในธรรมชาต (Textile piece goods, artificial and natural sheet material)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
เฟอรนเจอร (Furniture) วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
ของใชในบานซงมไดระบไวในทอน (Household goods, not elsewhere specified)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
เครองมอและเครองโลหะ (Tools and hardware)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
หบหอและภาชนะสำาหรบการขนสงหรอการขนยายสนคา (Packages and containers for the transport or handling of goods)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
126
สาขาการออกแบบตาม IDC สาขาการวจยนาฬกาและเครองบอกเวลาอนๆ เครองตรวจสอบและเครองใหสญญาณ (Clocks and watches and other measuring instruments, checking and signaling instruments)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
เครองประดบ (Articles of adornment)
มนษยศาสตร
พาหนะขนสงหรอเครองยก (Means of transport or hoisting)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
อปกรณทใชในการผลต การแจกจายหรอการแปลงไฟฟา (Equipment for production, distribution or transformation of electricity)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
อปกรณบนทกเสยง ภาพ การสอสารและคนหาขอมล (Recording, communication or information retrieval equipment)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
เครองจกรกลทไมไดระบไวในทอน (Machines, not elsewhere specified)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
อปกรณถายรป ภาพยนตรและอปกรณแวนตา (Photographic, cinematographic and optical apparatus)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
เครองดนตร (Musical instruments)
มนษยศาสตร
เครองจกรทใชในสำานกงานและการพมพ (Printing and office machinery)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
127
สาขาการออกแบบตาม IDC สาขาการวจยอปกรณเกยวกบเครองเขยนสำานกงาน งานศลปะ และทใชในการสอน (Stationery and office equipments, artists’ and teaching materials)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / สงคมศาสตร / มนษยศาสตร*
อปกรณทใชในการขายและการประกาศโฆษณาเครองหมายตางๆ (Sales and advertising equipment, signs)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / สงคมศาสตร / มนษยศาสตร*
สงทใชในการเลนเกมส ของเลน อปกรณยมนาสตก (Games, toys, tents and sports goods)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
อาวธ ดอกไมเพลง เครองมอลาสตว ตกปลาและอปกรณกำาจดหรอฆาแมลง (Arms, pyrotechnic articles, articles for hunting, fishing and pest killing)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
อปกรณประเภทของเหลว เครองใชในการสขาภบาล เครองทำาความรอน (Fluid distribution equipment, sanitary, heating, ventilation and air-conditioning equipment, solid fuel)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / วทยาศาสตรการแพทย / มนษยศาสตร*
อปกรณทใชในทางแพทยและหองปฏบตการ (Medical and laboratory equipments)
วทยาศาสตรการแพทย / มนษยศาสตร*
อาคารและอปกรณการกอสราง (Building units and construction elements)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
อปกรณ ทใหความสวาง (Lighting apparatus)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
ยาสบ และอปกรณเครองใชสำาหรบการสบ (Tobacco and smokers’ supplies)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
128
สาขาการออกแบบตาม IDC สาขาการวจยผลตภณฑและเครองสำาอางอปกรณและเครองมอทใชในหองนำา (Pharmaceutical and cosmetic products, toilet articles and apparatus)
วทยาศาสตรการแพทย / มนษยศาสตร*
อปกรณและเครองมอปองกนอคคภย อบตเหตและชวยเหลอผประสบภย (Devices and equipment against fire hazards, for accident prevention and for rescue)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
อปกรณทใชในการดแลรกษาและทใชในการจบสตว (Articles for the care and handling of animals)
วทยาศาสตรการเกษตร / มนษยศาสตร*
เครองจกรและอปกรณการเตรยม อาหารหรอเครองดมทไมไดกำาหนดไวในทอน (Machines and appliances for preparing food or drink not elsewhere specified)
วทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร / มนษยศาสตร*
หมายเหต: * ในการจำาแนกวาเปนสทธบตรในสาขาใด ควรพจารณารายละเอยดของสทธบตร
129
3.5
ตวชวดผลผลตท 2.2 จำานวนทรพยสนทางปญญาอนๆ
3.5.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล
การจดทำาตวชวดจำานวนทรพยสนทางปญญาอนๆ ใชขอมลจากการสำารวจผลผลต ผลลพธ และผลกระทบในเบองตน ขอมลทมการจดเกบ ไดแก
ศลปกรรม เชน จตรกรรม ประตมากรรม ศลปประยกต วรรณกรรม นาฏกรรม ดนตรกรรม สงบนทกเสยง โสตทศนวสด ภาพยนตร งานแพรเสยงแพรภาพ ทรพยสนทางปญญาอนๆ
ขอมลทมการจดเกบดงกลาวสามารถนำามาจำาแนกตามหนวยงานททำาการวจย (sector of performance) ได
3.5.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด
ในการจดทำาตวชวดจำานวนทรพยสนทางปญญาอนๆ มขนตอนการดำาเนนการดงตอไปน
นกวจยกรอกขอมลทเกยวของลงในแบบสอบถามทนทหลงจากโครงการวจยเสรจสน (ดรายละเอยดไดในภาคผนวก) เพอความสะดวก ควรเปนการกรอกขอมลทางอนเทอรเนต
130
วช. ตรวจสอบความถกตองของขอมล วเคราะหขอมล และจดทำารายงานการประเมนผลการวจยของประเทศในสวนทเกยวของใหแลวเสรจภายในเดอนพฤษภาคม
3.5.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด
ในการจดทำาตวชวดจำานวนทรพยสนทางปญญาอนๆ มขอสงเกตและขอควรระวงดงตอไปน
ควรมการสมตรวจสอบความถกตองของขอมล เพอปองกนพฤตกรรมการใหขอมลเกนจรง
งานวจยในสาขาการวจยอนทไมใชสาขามนษยศาสตรอาจไมมผลผลตในตวชวดน
131
132
3.6
ตวชวดผลผลตท 3.1 กจกรรมเผยแพรผลงานอนๆ
3.6.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล
การจดทำาตวชวดกจกรรมเผยแพรผลงานอนๆ ใชขอมลจากการสำารวจผลผลต ผลลพธ และผลกระทบในเบองตน ขอมลทมการจดเกบ ไดแก
การบรรยายในงานสมมนาวชาการทงในและตางประเทศ การจดนทรรศการหรอการแสดงทงในและตางประเทศ กจกรรมเผยแพรผลงานอนๆ
ขอมลทมการจดเกบดงกลาวสามารถนำามาจำาแนกตามสาขาวจย (field of R&D) และหนวยงานททำาการวจย (sector of performance) ได
3.6.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด
ในการจดทำาตวชวดกจกรรมเผยแพรผลงานอนๆ มขนตอนการดำาเนนการดงตอไปน
นกวจยกรอกขอมลทเกยวของลงในแบบสอบถามทนทหลงจากโครงการวจยเสรจสน (ดรายละเอยดไดในภาคผนวก) เพอความสะดวก ควรเปนการกรอกขอมลทางอนเทอรเนต
วช. ตรวจสอบความถกตองของขอมล วเคราะหขอมล และจดทำารายงานการประเมนผลการวจยของประเทศในสวนทเกยวของใหแลวเสรจภายในเดอนพฤษภาคม
3.6.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด
133
ในการจดทำาตวชวดกจกรรมเผยแพรผลงานอนๆ มขอสงเกตและขอควรระวงดงตอไปน
ควรมการสมตรวจสอบความถกตองของขอมล เพอปองกนพฤตกรรมการใหขอมลเกนจรง
134
135
3.7
ตวชวดผลผลตท 3.2
การไดรบการยกยอง (esteem) จากวงวชาการตางประเทศ
3.7.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล
การจดทำาตวชวดการไดรบการยกยอง (esteem) จากวงวชาการตางประเทศใชขอมลจากการสำารวจผลผลต ผลลพธ และผลกระทบในเบองตน ขอมลทมการจดเกบ ไดแก
รางวลระดบนานาชาต การเปนนกวจยรบเชญทตางประเทศ การเปนบรรณาธการวารสารวชาการระดบนานาชาต
ขอมลทมการจดเกบดงกลาวสามารถนำามาจำาแนกตามสาขาวจย (field of R&D) และหนวยงานททำาการวจย (sector of performance) ได
3.7.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด
ในการจดทำาตวชวดการไดรบการยกยองจากวงวชาการตางประเทศ มขนตอนการดำาเนนการดงตอไปน
นกวจยกรอกขอมลทเกยวของลงในแบบสอบถามทนทหลงจากโครงการวจยเสรจสน (ดรายละเอยดไดในภาคผนวก) เพอความสะดวก ควรเปนการกรอกขอมลทางอนเทอรเนต
วช. ตรวจสอบความถกตองของขอมล วเคราะหขอมล และจดทำารายงานการประเมนผลการวจยของประเทศในสวนทเกยวของใหแลวเสรจภายในเดอนพฤษภาคม
3.7.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด
136
ในการจดทำาตวชวดการไดรบการยกยองจากวงวชาการตางประเทศ มขอสงเกตและขอควรระวงดงตอไปนควรมการสมตรวจสอบความถกตองของขอมล เพอปองกนพฤตกรรมการใหขอมลเกนจรง
137
138
บทท 4 การจดทำาตวชวดดานกระบวนการบรหารจดการ
ระบบประเมนผลการวจยของประเทศมตวชวดดานกระบวนการบรหารจดการจำานวน 3 ตวชวด (ดตารางท 4.1 ประกอบ) ในการจดทำาตวชวดดงกลาว มแหลงทมาของขอมล ขนตอนการจดทำาตวชวด ตลอดจนขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด โดยมรายละเอยดดงตอไปน
ตารางท 4.1 ตวชวดดานกระบวนการบรหารจดการลำาดบ ตวชวด แหลงขอมล
1 ประสทธภาพของการวจยและพฒนา ฐานขอมลตางประเทศและในประเทศ
2 สดสวนจำานวนโครงการทเสรจสนตามกำาหนดการ
NRPM
3 การรวมลงทนวจยและพฒนาระหวางหนวยงานภาครฐ-เอกชน
GERD โดย วช. และ สวทน.*
ทมา: สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (2555). โครงการการประเมนผลการวจยของประเทศหมายเหต: * ยงไมมการจดทำาในปจจบน ในอนาคตควรมการปรบปรงแหลงขอมลใหสอดคลองกบคมอการประเมนน
139
140
4.1
ตวชวดกระบวนการบรหารจดการท 1
ประสทธภาพของการวจยและพฒนา
4.1.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล
การจดทำาตวชวดประสทธภาพของการวจยและพฒนาใชขอมลจากแหลงขอมลดงตอไปน
ขอมลการลงทนดานการวจย จากo การสำารวจคาใชจายและบคลากรทางการวจยและพฒนาของ
ประเทศไทย โดยสำานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.)
o การสำารวจการวจยและพฒนา และกจกรรมนวตกรรมของภาคเกษตรกรรม ภาคอตสาหกรรม และธรกจบรการ โดยสำานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมแหงชาต (สวทน.)
o องคการการศกษา วทยาศาสตร และวฒนธรรมแหงสหประชาชาต (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization: UNESCO)
จำานวนผลงานตพมพในวารสารทมการควบคมคณภาพโดยผทรงคณวฒ (peer review) จากฐานขอมล Scopus
จำานวนสทธบตรจดทะเบยนโดยคน/บรษทสญชาตเดยวกบประเทศทจดทะเบยนo กรมทรพยสนทางปญญาo องคการทรพยสนทางปญญาโลก (World Intellectual
Property Organization: WIPO)
ขอมลจากแหลงขอมลดงกลาวทงหมดมการเผยแพรทกปผานทางเวบไซตของหนวยงาน แตไมมการระบแนชดวาจะมการเผยแพรขอมลชวงเดอนใด ขอมลทไดจะเปนขอมลภาพรวมของประเทศตางๆ เปนรายป
141
4.1.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด
ในการจดทำาตวชวดประสทธภาพของการวจยและพฒนา มขนตอนการดำาเนนการดงตอไปน
วช. จดเกบขอมลของประเทศไทยจากทง 3 แหลงขอมล (ดบทท 2 และ 3 ประกอบ)
วช. ดาวนโหลดขอมลการลงทนดานการวจยของประเทศอนๆ จากเวบไซตของ UNESCO http://stats.uis.unesco.org/unesco/ReportFolders/ReportFolders.aspx?IF_ActivePath=P,54&IF_Language=eng (ดภาพท 4.1 ประกอบ) สำาหรบประเทศไตหวน สามารถคนหาขอมลไดจากรายงาน Statistical yearbook of the Republic of China
วช. ดาวนโหลดขอมลจำานวนผลงานตพมพในวารสารของประเทศอนๆ จาก http://www.scopus.com (ดรายละเอยดไดในบทท 3)
วช. ดาวนโหลดขอมลจำานวนสทธบตรจดทะเบยนของประเทศอนๆ จากเวบไซตขององคการทรพยสนทางปญญาโลกท http://www.wipo.int/ipstats/en/statistics/patents/ (ดภาพท 4.2 ประกอบ) สำาหรบประเทศไตหวน สามารถคนหาขอมลไดจากรายงาน Intellectual Property Office Annual Report ของสำานกงานทรพยสนทางปญญาของไตหวน (Taiwan Intellectual Property Office: TIPO)
วช. วเคราะหวเคราะหขอมล (ดตารางท 4.1 ประกอบ) และจดทำารายงานการประเมนผลการวจยของประเทศในสวนทเกยวของใหแลวเสรจภายในเดอนพฤษภาคม
142
4.1.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด
ในการจดทำาตวชวดประสทธภาพของการวจยและพฒนา มขอสงเกตและขอควรระวงดงตอไปน
เนองจากในทางปฏบต โครงการวจยและพฒนาแตละโครงการทำาใหเกดผลผลตในรปสงตพมพในวารสารวชาการ และ/หรอ สทธบตร ในชวงเวลาทแตกตางกน การคำานวณประสทธภาพของการวจยและพฒนาใหมความถกตองสมบรณจงทำาไดยาก การคำานวณขางตนจงจำาเปนตองใชขอสมมตฐานวา ผลผลตในรปสงตพมพในวารสารวชาการและการยนขอสทธบตรจะเกดขนหลงจากมการลงทนดานการวจยแลว 2 ป และสทธบตรจะไดรบการจดทะเบยนหลงจากมการลงทนดานการวจยแลว 5 ป
นอกจากการใชสดสวนผลผลตแตละรปแบบตอมลคาการลงทนดานการวจยเปนตวชวดประสทธภาพของการวจยและพฒนาแลว ยงอาจใชการประมาณการโดยวธ stochastic frontier analysis ซงเปนการคำานวณคาประสทธภาพโดยพจารณาจากปจจยนำาเขาทกปจจยและผลผลตทกรปแบบพรอมกน อยางไรกตาม การประมาณการดวยวธดงกลาวตองใชเวลาและความเชยวชาญดานเศรษฐมต จงอาจไมเหมาะสำาหรบการประเมนผลรายป
143
ภาพท 4.1 ขนตอนการดาวนโหลดขอมลการลงทนดานการวจย จากเวบไซตของ UNESCO
144
ภาพท 4.2 ขนตอนการดาวนโหลดขอมลจำานวนสทธบตรจดทะเบยน จากเวบไซตของ WIPO
145
ตารางท 4.1 ตวอยางการคำานวณประสทธภาพของการวจยและพฒนา
ประเทศ#1 ประเทศ#2 ประเทศ#3มลคาการลงทนดานการวจยป 2548
100 ลานบาท 150 ลานบาท 200 ลานบาท
จำานวนผลงานตพมพป 2550
1,000 ผลงาน 2,000 ผลงาน 3,000 ผลงาน
สดสวนผลงานตพมพตอมลคาลงทน R&D
= 1,000 / 100= 10 ผลงานตอเงน 1 ลานบาท
= 2,000 / 150= 13 ผลงานตอเงน 1 ลานบาท
= 3,000 / 200= 15 ผลงานตอเงน 1 ลานบาท
จำานวนสทธบตรยนขอป 2550
200 ชน 400 ชน 600 ชน
สดสวนสทธบตรยนขอตอมลคาลงทน R&D
= 200 / 100= 2 ชนตอเงน 1 ลานบาท
= 400 / 150= 2.7 ชนตอเงน 1 ลานบาท
= 600 / 200= 3 ชนตอเงน 1 ลานบาท
146
จำานวนสทธบตรจดทะเบยนป 2553
100 ชน 200 ชน 300 ชน
สดสวนสทธบตรจดทะเบยนตอมลคาลงทน R&D
= 100 / 100= 1 ชนตอเงน 1 ลานบาท
= 200 / 150= 1.3 ชนตอเงน 1 ลานบาท
= 300 / 200= 1.5 ชนตอเงน 1 ลานบาท
4.2
ตวชวดกระบวนการบรหารจดการท 2
สดสวนจำานวนโครงการทเสรจสนตามกำาหนดการ
4.2.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล
การจดทำาตวชวดสดสวนจำานวนโครงการทเสรจสนตามกำาหนดการใชขอมลจากฐานขอมลระบบบรหารงานวจยแหงชาต (National Research Project Management: NRPM) ซงมขอมลวนเดอนปทโครงการวจยและพฒนาทใชงบประมาณแผนดนมกำาหนดแลวเสรจ และขอมลวนเดอนปทโครงการนนดำาเนนการเสรจสนจรง ขอมลดงกลาวสามารถเขาถงไดโดยผใชงานทมรหสผาน และสามารถนำามาใชวเคราะหไดตลอดตามตองการ ขอมลทไดสามารถนำามาจำาแนกตามสาขาวจย (field of R&D) ประเภทกจกรรม (type of R&D) และหนวยงานททำาการวจย (sector of performance)
4.2.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด
ในการจดทำาตวชวดสดสวนจำานวนโครงการทเสรจสนตามกำาหนดการ มขนตอนการดำาเนนการดงตอไปน
ดาวนโหลดขอมลจากฐานขอมล NRPM คำานวณสดสวนจำานวนโครงการทเสรจสนตามกำาหนดการ โดย
การนำาจำานวนโครงการทดำาเนนการเสรจสนจรงในปทสนใจหารดวยจำานวนโครงการทมกำาหนดดำาเนนการแลวเสรจทงหมดในปเดยวกน
147
4.2.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด
ในการจดทำาตวชวดสดสวนจำานวนโครงการทเสรจสนตามกำาหนดการ มขอสงเกตและขอควรระวงดงตอไปน
ขอมลในปจจบนอาจไมถกตอง เนองจากนกวจยสวนหนงไมเขาไปปรบปรงขอมลในฐานขอมล NRPM แมจะเสรจสนการดำาเนนการวจยและพฒนาแลว
ขอมลในปจจบนทจำาแนกตามสาขาวจยอาจไมถกตอง เนองจากระบบการตรวจสอบความถกตองของขอมลยงทำาไดไมดนก
วช. ควรขยายฐานขอมล NRPM ใหมครอบคลมเพมขน เชน เพมโครงการทหนวยงานภาครฐวาจางทปรกษาภายนอกมาชวยทำาการวจยและพฒนา
148
149
4.3
ตวชวดกระบวนการบรหารจดการท 3
การรวมลงทนวจยและพฒนาระหวางหนวยงานภาครฐและเอกชน
4.3.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล
ในปจจบน ยงไมมการเกบรวบรวมขอมลทสามารถนำามาใชในการจดทำาตวชวดการรวมลงทนวจยและพฒนาระหวางหนวยงานภาครฐและเอกชน อยางไรกตาม ในอนาคต แหลงทมาของขอมลอาจไดมาจาก
การสำารวจคาใชจายและบคลากรทางการวจยและพฒนาของประเทศไทย โดยสำานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) ซงจะมการเพมคำาถามในแบบสอบถามระดบโครงการ (ดรายละเอยดไดในภาคผนวก)
การสำารวจการวจยและพฒนา และกจกรรมนวตกรรมของภาคเกษตรกรรม ภาคอตสาหกรรม และธรกจบรการ โดยสำานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมแหงชาต (สวทน.) ซงจะมการเพมคำาถามในแบบสอบถาม
ขอมลทจะไดจากทง 2 แหลงขอมลสามารถนำามาจำาแนกตามหนวยงานททำาการวจย (sector of performance) ได ขอมลการรวมลงทนวจยและพฒนาระหวางหนวยงานภาครฐและเอกชนมทงทอยในหนวยเงนบาทและจำานวนโครงการ
4.3.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด
การจดทำาตวชวดการรวมลงทนวจยและพฒนาระหวางหนวยงานภาครฐและเอกชนจะดำาเนนการไปพรอมกบการจดทำาตวชวดการลงทนดานการวจย (ดรายละเอยดไดในหวขอ 2.1.2)
150
4.3.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด
ในการจดทำาตวชวดการรวมลงทนวจยและพฒนาระหวางหนวยงานภาครฐและเอกชน มขอสงเกตและขอควรระวงดงตอไปน
ในการนำาขอมลทไดจากการสำารวจโดย วช. และ สวทน. มารวมกน ควรมการตรวจสอบขอมลอยางละเอยด เพอปองกนปญหาการนบซำา
151
152
บทท 5 การจดทำาตวชวดดานผลลพธและผลกระทบ
5.1 ทมาของแหลงขอมลและลกษณะของขอมล
การจดทำาตวชวดดานผลลพธและผลกระทบใชขอมลจากแหลงขอมลดงตอไปน
รายงานการสำารวจผลผลต ผลลพธ และผลกระทบในเบองตน (preliminary report)
รายงานการประเมนการนำาผลงานวจยไปใช (adoption study) รายงานการประเมนผลกระทบทเกดจากการวจยและพฒนา
(impact study)
รายงานดงกลาวจะมการจดทำาขนทกป แตมความครอบคลมของผใหขอมลแตกตางกน โดยรายงานการสำารวจผลผลต ผลลพธ และผลกระทบในเบองตนจะมการใหขอมลโดยนกวจยในแตละโครงการวจยทกโครงการ สวนรายงานการประเมนการนำาผลงานวจยไปใชและรายงานการประเมนผลกระทบทเกดจากการวจยและพฒนาจะมการใหขอมลโดยนกวจยเฉพาะโครงการทไดรบเลอกประเมนตามหลกเกณฑ ประกอบกบการจดเกบขอมลทเกยวของจากผมสวนไดเสยอนๆ ทไดรบผลกระทบจากการวจยและพฒนา (ดภาพท 5.1 ประกอบ)
ภาพท 5.1 แนวทางการประเมนผลลพธและผลกระทบจากการวจยและพฒนา
153
ทมา: สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (2555). โครงการการประเมนผลการวจยของประเทศ
ขอมลดานผลลพธทมการจดเกบ ไดแก• ผลลพธเชงเทคโนโลย (technological outcome) • ผลลพธเชงสถาบน (institutional outcome) • ผลลพธเชงพฤตกรรม (behavioral outcome) • ผลลพธเชงแนวคด (conceptual outcome)• การเสรมสรางความสามารถ (capacity building)
ขอมลดานผลกระทบทมการจดเกบ ไดแก• ผลกระทบทางเศรษฐกจ ซงอาจเปนไดทง
o ผลกระทบทางเศรษฐกจทตคาเปนตวเงนไดในรปมลคาสวนเกนทางเศรษฐกจ (economic surplus)
154
การประเมนในเบองตน
(preliminary report)
การประเมนการนำาผลงานวจยไปใช
(adoption study)การประเมนผลกระ
ทบ(impact study)
o ผลกระทบทางเศรษฐกจเชงปรมาณทไมสามารถตคาเปนตวเงนไดงาย
o ผลกระทบทางเศรษฐกจเชงคณภาพทสำาคญ• ผลกระทบทางสงคม ซงอาจเปนไดทง
o ตวชวดภาวะสงคม เชน การกระจายรายได อตราการเจบปวย ดชนครอบครวอบอน ดชนความอยเยนเปนสข
o ผลกระทบทางสงคมเชงคณภาพทสำาคญ• ผลกระทบทางสงแวดลอม ซงอาจเปนไดทง
o ผลกระทบทางสงแวดลอมทแปลงเปนมลคาทางเศรษฐกจไดดวยวธตางๆ เชน Preventive/Replacement cost method
o ตวชวดภาวะสงแวดลอม เชน การใชพลงงาน การปลอยกาซคารบอนไดออกไซด พนทปาไม ปรมาณของเสย
o ผลกระทบทางสงแวดลอมเชงคณภาพทสำาคญ
155
5.2 ขนตอนการจดทำาตวชวด
ในการจดทำาตวชวดดานผลลพธและผลกระทบ มขนตอนการดำาเนนการดงตอไปน (ดภาพท 5.2 ประกอบ)
156
ภาพท 5.2 กระบวนการทำางานตามชวงเวลาของการประเมนผลลพธและผลกระทบ
157
กำาหนดเปาหมายทางยทธศาสตร
เลอกเปาหมายทางยทธศาสตรเพอทำา IAS
Preliminary Report
ปรบเปาหมายทางยทธศาสตรตามโครงการจรง
Adoption Study
Impact Assessment Study (IAS)
ขอมล หลง ” ”
การนำาผลงานวจยไปใช ในระยะแรก พฤตกรรมการนำาผลงานวจยไปใช สดสวนของกลมเปาหมายทนำาเอางานวจยไปใช
ชวงดำาเน
นการวจย
ทนทหลงโครงการวจย
เสรจสน
3-5 ปหลง
โครงการวจย
เสรจสน
5-10 ปหลง
โครงการวจย
เสรจสน
ชวงเวลากระ
บวนการทำางานการเกบขอมล
กำาหนดปทจะทำา Adoption Study
วาจางทปรกษาภายนอก กำาหนดปทจะทำา IAS กำาหนดขอมลทตองเกบ เพมในการทำา IAS
ผลกระทบเบองตน
ผลกระทบอยางละเอยด
ขอมล กอ”
น ก”ารนำาผลงานวจยไปใช
ชวงนำา
เสนอโครงการวจย
ขอมล หลง ” ”
การนำาผลงานวจยไปใช ขอมลอน ๆ เพอประเมนผลกระทบในรายละเอยด
1. ในชวงนำาเสนอโครงการวจย (หรอกอนการนำาเสนอโครงการวจย)
หนวยงานทเกยวของกบการกำาหนดนโยบายการวจยของประเทศอยางเชน วช.และหนวยงานอนๆ ทเกยวของ (ตอไปจะเรยกสนๆ วา หนวยงานนโยบายวจย) ควรกำาหนด priority area ทจะทำาการประเมนผลลพธ/ผลกระทบ โดยควรเลอก priority area ทมความจำาเปนและเรงดวนในการแกปญหาของประเทศ จากนนใหทำาการกำาหนดเปาหมายทางยทธศาสตรทตองการโดยเปาหมายตองมลกษณะจำาเพาะเจาะจงวาตองการแกปญหาอะไร กลมเปาหมายคอใคร และตองการใหกลมเปาหมายเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมอะไร (ดภาพท 5.3 ประกอบ)
เมอมการกำาหนดเปาหมายทางยทธศาสตรทเหมาะสมแลว ใหเปดรบขอเสนอโครงการวจยโดยควรสนบสนนใหมการเสนอโครงการทสอดคลองกบเปาหมายทางยทธศาสตรทวางไว หลงจากไดขอเสนอโครงการแลว หนวยงานนโยบายวจยจะมความเขาใจมากขนวา สำาหรบเปาหมายทางยทธศาสตรทกำาหนดไวแตแรกนน กลมเปาหมายในการใชงานวจยนาจะเปนใคร (ใหดจากขอเสนอโครงการ) จากนนใหทำาการสำารวจขอมลของกลมเปาหมายดงกลาว กอนใชงานวจย “ ”
ภาพท 5.3 การกำาหนดเปาหมายทางยทธศาสตร
158
2. ทนทหลงโครงการเสรจสน
ใหทำาการประเมนในเบองตน (preliminary report) ในทกโครงการ โดยหวหนาโครงการหรอนกวจยหลกเปนผดำาเนนการ (ดรายละเอยดเรองแบบฟอรมและแนวทางคำาถามสำาหรบการประเมนในเบองตนในภาคผนวก) ทงนใหหนวยงานนโยบายวจยทำาการปรบเปาหมายทางยทธศาสตรและกลมเปาหมายในการใชงานวจยทกำาหนดไวกอนหนานตามโครงการจรงทมการเสนอเขามา ทงนเนองจากโครงการวจยทถกเสนอเขามาอาจจะไมสอดคลองกบเปาหมายทางยทธศาสตรทวางไวกอนหนาน เชน ในกรณ priority area เรองขาว เปาหมายทวางไวอาจเปนเรองความมนคงทางดานอาหารของกลมชาวนาในเขตทสง แตโครงการทเสนอเขามาอาจเปนเรองการลดตนทนการผลตขาวเปนสวนใหญ จงอาจตองมการปรบเปาหมายในเรองน และทำาการสำารวจขอมล กอนการนำาผลงานวจยไป“
159
ปญหาของประเทศ
กลมเปาหมายทางยทธศาสตร(strategic
group)
Priority
areas เปาหมายทางยทธศาสตรควรมลกษณะจำาเพาะเจาะจงซงจะทำาใหการประเมนทำาไดตรงจดและชดเจน ระบกลมเปาหมายในการนำาผลงานวจยไปใชชดเจน ระบปญหาทตองการแกไขอยางเฉพาะเจาะจง
เปาหมายทางยทธศาสตรทตองการประเมนควรมความสำาคญและเรงดวนในการชวยแกปญหาของประเทศ
ใช ของกลมเปาหมายใหม ” (ขอมลทสำารวจนจะไมใชขอมล กอนการนำาผล“งานวจยไปใช ในความหมายทแทจรง แตพอจะอนโลมไดวาโครงการวจย”ตางๆ พงจะเสรจสน ดงนน การนำาผลงานวจยไปใชยงไมนาจะสงนก) สดทายใหหนวยงานนโยบายวจยกำาหนดปทจะทำา adoption study โดยใหดจาก expected adoption profile จาก preliminary report ของแตละโครงการ (ดรายละเอยดไดในภาคผนวก) โดยใหเลอกปทโครงการสวนใหญในเปาหมายทางยทธศาสตรทตองการทำา adoption study นนผานชวงทมการนำาเอางานวจยไปใชสงสด (peak adoption) ไปแลว
3. ชวง 3-5 ป หลงจากโครงการเสรจสน
เมอถงปทกำาหนดใหมการทำา adoption study ของกลมโครงการตามเปาหมายทางยทธศาสตรแลว กใหทำา adoption study ทงนตองมการเกบขอมล หลงจากมการนำาผลงานวจยไปใช เพอใชเปรยบเทยบกบ“ ”ขอมล กอนการนำาผลงานวจยไปใช เพอทำาการประเมนผลกระทบในเบอง“ ”ตน
เมอไดผลจากการทำา adoption study แลว ใหหนวยงานนโยบายวจยเลอกกลมโครงการทจะทำา impact study โดยดจากผลการทำา adoption study วาเปนกลมโครงการทมผลกระทบในเบองตนสงและ/หรอ มการนำาเอาผลงานวจยไปใช (adoption) สง
เมอเลอกกลมโครงการทนาจะมการทำา Impact study ตอแลว ใหมอบหมายให องคกรทปรกษาภายนอก (independent consultant) เพอมาทำา Impact study โดยเมอมอบหมายไดแลวใหมการประชมรวมกนระหวางองคกรทปรกษาภายนอก กบ หนวยงานของ วช.ททำา adoption study ในประเดนตอไปน
ควรทำา IAS เมอไหร? ใหดจาก updated adoption profile และผลกระทบในเบองตน (ขอมลทงสองประการเปน
160
ขอมลทไดจากการทำา adoption study ดรายละเอยดไดจากภาคผนวก) วากลมโครงการทจะทำา Impact study ตอ นาจะเกดผลเตมทเมอไหร
หากตองการศกษาผลกระทบอยางละเอยด (เชน ตองการดทง economic, social, environment impacts) ตองมการเกบขอมลอะไรเพมบาง และตองเรมเกบปนเลย (ปททำา adoption study) แลวเกบตอเนองทกปจนถงปททำา Impact study หรอ สามารถเกบปนแลวไปเกบอกครงตอนปททำา Impact study เลย
ประเดนอนๆ ในการทำาการประเมนผลกระทบในรายละเอยด
4. ชวง 5-10 ปหลงโครงการเสรจสน
เมอถงปทกำาหนดวาควรมการทำา Impact study กใหดำาเนนการประเมนผลกระทบ ทงนใหเกบขอมล หลงจากมการนำาผลงานวจยไปใช “ ”ของกลมเปาหมาย รวมถงขอมลอนๆ ทจะใชประกอบในการประเมนผลกระทบอยางละเอยด เพอนำาไปเปรยบเทยบกบขอมล กอนการนำาผลงานวจย“ไปใช ทเกบมาในตอนตน”
ภาพท 5.4 แสดงตวอยางการดำาเนนงาน จะเหนวาเปาหมายทางยทธศาสตรแตละเปาหมายอาจมจำานวนโครงการไมเทากน และระยะเวลาดำาเนนงานของแตละโครงการกอาจแตกตางกนออกไป โดยกลมโครงการทอยในเปาหมายทางยทธศาสตรท 1 และ 4 เทานนท เมอผานการทำา adoption study แลว ไดผลวามผลกระทบในเบองตนสงและ/หรอมการนำาผลงานวจยไปใชสง จงผานเกณฑและใหมการทำา Impact study ตอไป
161
ภาพท 5.4 ตวอยางการดำาเนนงานประเมนในสามรปแบบ
5.3 ขอสงเกตและขอควรระวงในการจดทำาตวชวด
ในการจดทำาตวชวดดานผลลพธและผลกระทบ มขอสงเกตและขอควรระวงดงตอไปน
ควรมการสมตรวจสอบความถกตองของขอมล เพอปองกนพฤตกรรมการใหขอมลเกนจรง
162
โครงการ 1
โครงการ 2
โครงการ 3
โครงการ 4
เปาหมายทางยทธศาสตร 2
Prelim Report
Prelim Report
Prelim Report
Prelim Report
โครงการ 2
โครงการ 3 โครงการ 4
เปาหมายทางยทธศาสตร 1
Prelim Report Preli
m Report
Prelim ReportPrelim Report
โครงการ 1
โครงการ 2
โครงการ 3
เปาหมายทางยทธศาสตร 3
Prelim Report
Prelim ReportPrelim Report
โครงการ 1
โครงการ 2
เปาหมายทางยทธศาสตร 4
Prelim Report
Prelim Report
เลอกเปาหมายทางยทธศาสตรเพอทำา IAS
Adoption Study
Impact Assessment Study (IAS)
ปรบเปาหมายทางยทธศาสตรตามโครงการจรง
กำาหนดปทจะทำา Adoption Study
วาจางทปรกษาภายนอก กำาหนดปทจะทำา IAS กำาหนดขอมลทตองเกบ เพมในการทำา IAS
ภาคผนวก ก
ตวอยางแบบสอบถามสำาหรบการสำารวจขอมลการลงทนและบคลากรทางการวจยและพฒนา
สวนท 1 สำาหรบผประสานงานวจยของหนวยงาน
วตถประสงค1. เพอใชเปนขอมลสนบสนนการกำาหนดนโยบายและยทธศาสตรการวจย
ของชาต2. เพอใชจดทำาดชนการวจยและพฒนาของประเทศไทย ประจำา
ปงบประมาณ พ.ศ. 25xx และใชในการจดอนดบความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยกบนานาประเทศโดยสถาบน IMD
คำาชแจง 1. แบบสำารวจชดนสำาหรบ ผประสานงานวจยของหนวยงาน 2. เพอกรอกรายละเอยดเกยวกบขอมลโครงการวจยในปงบประมาณ พ.ศ. 25xx ทงหมด ทกโครงการและทกแหลงทน ของหนวยงาน
1. ชอหนวยงาน คณะ/สำานก/ศนย มหาวทยาลย/วทยาลย/สถาบน
2. ทตงหนวยงาน เลขท ตรอก/ซอย ______________ถนน แขวง/ตำาบล ___________________เขต/อำาเภอ จงหวด ______________________รหสไปรษณย โทรศพท ______________________โทรสาร
3. ชอผประสานงาน โทรศพท________________________
163
4. ในปงบประมาณ 25xx หนวยงานของทานมงานวจยหรอไม
มงานวจย ดำาเนนการวจยเอง จำานวน โครงการ (กรณากรอกขอมล ขอ 5) ใหทน จำานวน โครงการ (กรณากรอกขอมล ขอ 6)
ไมมงานวจย (โปรดสงคนแบบสอบถามไปยงสำานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต)
164
5. สรปโครงการวจยทหนวยงานของทาน ดำาเนนการวจยเอง ในปงบประมาณ 25xx (ทงหมดทกโครงการและทกแหลงทน)
ลำาดบ
ชอโครงการหวหนาโครงการ
/นกวจยรวมสงกด
(คณะ/สำานก/ศนย)
งบประมาณ(บาท) แหลงทนวจย*
6. สรปโครงการวจยทหนวยงานของทานได ใหทน วจยกบหนวยงานอนดำาเนนการวจยในปงบประมาณ 25xx
ลำาดบ
ชอโครงการหวหนาโครงการ
/นกวจยรวมหนวยงานผรบ
ทนงบประมาณ
(บาท)แหลงทมาของ
ทนทให
165
แหลงทนวจย* หมายถง โครงการนนๆ ไดรบงบประมาณวจยมาจากแหลงทนใด เชน งบประมาณแผนดน,บรษทเอกชน,องคกรตางประเทศ, สกว., วช., สกอ., สวทช., สวรส. เปนตน
166
7. สาธารณปโภคและสงกอสราง
7.1 อนเทอรเนต7.1.1 หนวยงานของทานใชบรการอนเทอรเนตขนาดความเรว...............................Mbps7.1.2 จำานวนบคลากรในหนวยงานของทาทสามารถใชอนเทอรเนตได
จำานวน...................................คน
7.2 คาสาธารณปโภครวม .............................................................. บาท(เชน คานำา คาไฟ คาบรการโทรศพท คาบรการไปรษณย คาสอสารผานดาวเทยม คาใชจายเกยวกบการใชระบบ
อนเทอรเนต)
7.3 คาเชาสำานกงาน ทดน และสงกอสราง .............................................................. บาท
167
168
ภาคผนวก ข
ตวอยางแบบสอบถามสำาหรบการสำารวจขอมลการลงทนและบคลากรทางการวจยและพฒนา
สวนท 2 สำาหรบหวหนาโครงการหรอนกวจย
วตถประสงค
1. เพอเกบรวบรวมขอมลเกยวกบคาใชจายและบคลากรทางการวจยในปงบประมาณ พ.ศ. 25xx เพอใชจดทำาดชนการวจยและพฒนาของประเทศไทย และเปนขอมลสนบสนนการกำาหนดนโยบายและยทธศาสตรการวจยของประเทศ
2. เพอใชเปนขอมลในการจดอนดบขดความสามารถทางการแขงขนของประเทศกบตางประเทศของสถาบน IMD
คำาชแจง
แบบสำารวจนสำาหรบหวหนาโครงการ/นกวจย แตละโครงการวจย เพอ
กรอกรายละเอยดเกยวกบการลงทนและบคลากรทางการวจยและพฒนาของโครงการวจย (1 ชด ตอ 1 โครงการ ) และสงคนท ผประสานงานวจยของหนวยงานของทานเปนผรวบรวมสงกลบ วช. พรอมกนในคราวเดยวตามทอยดานลาง
1. ผกรอกแบบสำารวจ โทรศพท __________________
2. ชอหนวยงาน คณะ/สำานก/ศนย
169
มหาวทยาลย/วทยาลย/สถาบน
3. ทตงหนวยงาน เลขท ตรอก/ซอย ______________ถนน แขวง/ตำาบล ___________________เขต/อำาเภอ จงหวด ______________________รหสไปรษณย โทรศพท ______________________โทรสาร
170
4. ชอโครงการ ………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………………………………......... 5. ประเภทของการวจย พนฐาน ประยกต การวจยพฒนา
6. สาขาการวจย ซงจำาแนกตาม OECD ( โปรดทำาเครองหมาย ลงใน )
สาขาการวจยหลก สาขาการวจยยอย
(1) วทยาศาสตรธรรมชาต
คณตศาสตร คอมพวเตอรและสารสนเทศ (เฉพาะซอฟแวร)
วทยาศาสตรฟสกส
วทยาศาสตรเคม
วทยาศาสตรชววทยา
วทยาศาสตรสงแวดลอม
วทยาศาสตรธรรมชาตอนๆ
(2) วศวกรรมศาสตรและเทคโนโลย
วศวกรรมโยธา วศวกรรมไฟฟา,อเลกทรอนกส และสารสนเทศ
วศวกรรมเครองกล วศวกรรมเคม
วศวกรรมโลหการและวสด
เทคโนโลยชวภาพสงแวดลอม
วศวกรรมการแพทย วศวกรรมสงแวดลอม
เทคโนโลยชวภาพอตสาหการ
นาโนเทคโนโลย
วศวกรรมและเทคโนโลยอนๆ
(3) วทยาศาสตรการแพทย
การแพทยพนฐาน การแพทยคลนก วทยาศาสตรสขภาพ
เทคโนโลยชวภาพทางดานการแพทย วทยาศาสตรทางการแพทยอนๆ
(4) เกษตรศาสตร เกษตรกรรม ปาไม ประมง สตวศาสตร
สตวแพทย
171
เทคโนโลยชวภาพทางดานการเกษตร วทยาศาสตรทางดานการ
เกษตรอนๆ
(5) สงคมศาสตร จตวทยา ศกษาศาสตร
เศรษฐศาสตร สงคมศาสตร
รฐศาสตร นตศาสตร
ภมศาสตรทางสงคมและเศรษฐกจ
นเทศศาสตรและสอสารมวลชน
สงคมศาสตรอนๆ
(6) มนษยศาสตร ประวตศาสตรและโบราณคด ภาษาศาสตรและวรรณคด
ศลปะ
ปรชญา,จรยธรรม และศาสนา มนษยศาสตรอนๆ
Organization for Economic Co-operation and Development (OECD) หมายถง องคการเพอความรวมมอทางเศรษฐกจและการพฒนา
172
7. รายละเอยดแหลงทนและจำานวนคาใชจายของโครงการวจยในปงบประมาณ 25xx
แหลงทน
จำานวนคาใชจายทงสนของโครงการวจยในปงบประมาณ 25xx (บาท)(หากไมสามารถกรอกเปนจำานวนเงนไดกรณาประมาณ
เปน% ของคาใชจายทงหมด)รวม
(ระบเปนจำานวนเงนเทานน)(6)
คาตอบแทน1
คาวสดใชสอย(4)
คาครภณฑ
& ซอฟตแว
ร2(5)
นกวจย(1)
ผชวยนกวจย (2)
บคลากรอนๆ(3)
งบประมาณแผนดน ไดมาจาก 1) หนวยงานราชการ ชอแหลงทน............................................ 2) หนวยงานรฐวสาหกจ ชอแหลงทน....................................... 3) สถาบนอดมศกษาของรฐ ชอแหลงทน.................................ไมใชงบประมาณแผนดน ไดมาจาก (1) (2) (3) (4) (5) (6) 4) หนวยงานราชการ ชอแหลงทน.............................................. 5) หนวยงานรฐวสาหกจ ชอแหลงทน....................................... 6) สถาบนอดมศกษาของรฐ ชอแหลง
173
ทน.................................. 7) สถาบนอดมศกษาของเอกชน ชอแหลงทน............................ 8) บรษทเอกชน ชอแหลงทน................................................... 9) องคกรเอกชนไมคากำาไร ชอแหลงทน..................................
10) องคกรตางประเทศ ชอแหลงทน.......................................... 11) อนๆ ระบ........................................................................
รวมทงหมดหมายเหต โครงการใดทไดรบทนมากกวา 1 แหลงทน ทานสามารถกรอกแหลงขอมลไดมากกวา 1 แหลงทน
คาใชจายของโครงการวจย หมายถง คาใชจายทเกดขนจรง ทใชในกจกรรมของโครงการวจยทงหมด ซงอาจมากกวาหรอนอยกวางบประมาณทไดรบอนมตมาของโครงการ
1 คาตอบแทน หมายถง คาตอบแทน หรอ คาจาง ทจายเปนคาตอบแทนใหแกผทปฏบตงานใหกบโครงการวจย2 คาครภณฑ&ซอฟแวร หมายถง รายจายใหไดมาซงสงของโดยสภาพมลกษณะคงทนถาวร ไดแก คาเครองมอ คาเครองจกร
และ อปกรณ รวมถง คาซอฟแวร ตางๆ
174
8. บคลากรทางการวจยและพฒนา 8.1 นกวจย หมายถง บคลากรผเชยวชาญทมสวนรวมปฏบตงานวจยเกยวกบแนวคดหรอการสรางสรรคความร
ใหมๆ ผลตภณฑ กระบวนการ วธการ และระบบใหมๆ ตลอดจนรวมถงผทเกยวของ ในการบรหารและจดการโครงการวจย
ลำาดบ ชอ -นามสกล
เพศ(โปรด ลงในชอง)
ระดบการศกษาสงสด(โปรด ลงในชอง)
สาขาทจบ (โปรดระบ)
เงนเดอน(บาท/เดอน)
สดสวนเวลาของการทำางาน
ตอคน ใน 1 ป*ชาย หญ
งเอก โท ตร ตำากวา
ป.ตรงานวจย
(%)ไมใชงาน
วจย(%)
175
176
8.2 ผชวยนกวจย หมายถง บคลากรผทมสวนรวมในการปฏบตงานวจยและพฒนา ซงเปนผทมความรดานเทคนคและประสบการณในสาขาวชาการสาขาใดสาขาหนงหรอมากกวาหนงสาขา โดยทำางานภายใตการควบคมกำากบดแลของนกวจยเพออำานวยความสะดวกใหงานวจยของนกวจยดำาเนนไปไดดวยด
ผชวยนกวจย
เพศ(โปรดระบจำานวน)
ระดบการศกษาสงสด(โปรดระบจำานวน)
เงนเดอนเฉลย
(บาท/คน/เดอน)
สดสวนเวลาการทำางาน
เฉลยตอคน ใน 1 ป*
ชาย(คน)
หญง(
คน)
เอก(
คน)
โท(คน)
ตร(คน)
ตำากวา ป.ตร (คน)
งานวจย(%)
ไมใชงานวจย(%)
กลมคนควาเอกสารการวจย ทบทวนวรรณกรรมกลมโปรแกรมเมอร พฒนาระบบคอมพวเตอรกลมดำาเนนการทดลอง ทดสอบและวเคราะหกลมเตรยมวตถดบและอปกรณสำาหรบการทดลอง ทดสอบ และวเคราะหกลมบนทกการวดผล ทำาการคำานวณ เตรยมแผนผงและกราฟกลมดำาเนนการสำารวจและสมภาษณขอมลอนๆ .................................................
หมายเหต กรณาตรวจนบจำานวนรวมของบคลากรในชอง เพศ และ ระดบการศกษา สงสด ตองเทากน
177
8.3 ผทำางานสนบสนน หมายถง บคลากรอน ๆ ทมสวนเกยวของในงานวจย
ผทำางานสนบสนน
เพศ(โปรดระบจำานวน)
ระดบการศกษา(โปรดระบจำานวน) เงนเดอน
เฉลย(บาท/คน/
เดอน)
สดสวนเวลาการทำางานเฉลยตอคน ใน 1 ป*
ชาย(คน)
หญง(คน)
เอก(คน)
โท(คน)
ตร(คน)
ตำากวา ป
.ตร(คน)
งานวจย(%)
ไมใชงานวจย(%)
กลมเลขานการกลมชางฝมอกลมคนงานเกษตรกลมเจาหนาทการเงนอนๆ .................................................
9. ฐานขอมลวารสารวชาการ หมายถง ฐานขอมลทรวบรวมวารสารวชาการสำาหรบการสบคนทางอเลกทรอนกสโดยเสยคาใชจายในการเขาถงขอมลหรอสมครสมาชก
ฐานขอมลวารสารวชาการท ใชในการวจยและพฒนาและสามารถเขาถงได
ฐานขอมลวารสารวชาการท ใชในการวจยและพฒนาแตไมสามารถเขาถงได
ScienceDirect ScienceDirect SpringerLink SpringerLink Wiley Online Library Wiley Online Library
178
JSTOR JSTOR อนๆ โปรดระบ อนๆ โปรดระบ...........................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
.........................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
179
ภาคผนวก ค
ตวอยางแบบสอบถามสำาหรบการประเมนผลลพธและผลกระทบ
ในสวนนจะเปนการนำาเสนอตวอยางแบบสอบถามและอธบายรายละเอยดเพมเตมสำาหรบคำาถามทใชในการประเมนผลลพธและผลกระทบ โดยจะเนนทการประเมนในเบองตน (preliminary report) และการประเมนการนำาผลงานวจยไปใช (adoption study) สวนการประเมนผลกระทบ (impact study) นนจะเปนการใหหลกการกวางๆ ในการดำาเนนการสำาหรบ วช. โดยรายละเอยดจะเปนหนาทของทปรกษาภายนอก (independent consultant) ทไดรบการวาจางเพอดำาเนนการตอไป
1. การประเมนในเบองตน (Preliminary report)ตวอยางแบบสอบถามสำาหรบการประเมนในเบองตนขอมลทวไปของโครงการ1.หมายเลขโครงการ
1.1 โครงการอนๆ ทเกยวของ (ถาม)
1.2 ความสมพนธกบโครงการในขอ 1.
2.ชอโครงการ3.องคกรเครอขาย4.หวหนาโครงการ5.ระยะเวลาโครงการ เรม (ว/ด/ป): เสรจสน (ว/ด/ป): รวมระยะเวลา:
6.งบประมาณโครงการ
งบประมาณแยกตามชวงดำาเนนงานโครงการ (phase)
งบประมาณแยกตามแหลงทน (หากมหลายแหลง)
7.หนวยงานทำาวจยทเกยวของ
หนวยงาน สดสวนคาใชจาย
การประเมนในเบองตน8.ขอมลการประเมน วนท ผประเมน
9.แรงจงใจในการศกษาและโจทยวจย
180
10.ผลผลต 10.1 ผลงานตพมพ (หรอยนขอตพมพ) ในวารสาร (journal) ทมการควบคมคณภาพโดยผทรงคณวฒ (peer review) ทงในประเทศและตางประเทศ1)2)10.2 ผลงานตพมพ (หรอยนขอตพมพ) อนๆ ไดแก หนงสอ บทความในหนงสอ (book chapter) บทความในการประชมวชาการ (conference
paper) วทยานพนธ (Thesis) และผลงานตพมพอนๆประเภท ผลงานตพมพหนงสอบทความในหนงสอ (book chapter)บทความในการประชมวชาการ (conference paper)วทยานพนธผลงานตพมพอนๆ10.3 ทรพยสนทางปญญาทเปนผลผลตโดยตรงของการวจยและพฒนา (ยนขอหรอจดทะเบยน)
รายการ วน/เดอน/ปทยนขอ/จดทะเบยน
ยนขอ/จดทะเบยนในนาม
1)10.4 ทรพยสนทางปญญาทเปนผลผลตโดยตรงของการวจยและพฒนาอนๆ
ประเภท ทรพยสนทางปญญาศลปกรรม (เชน จตรกรรม ประตมากรรม ศลปประยกต)วรรณกรรมนาฏกรรมดนตรกรรมสงบนทกเสยงโสตทศนวสดภาพยนตรงานแพรเสยงแพรภาพ
181
ทรพยสนทางปญญาอนๆ10.5 กจกรรมการเผยแพรผลงานอนๆ
ประเภท กจกรรมการเผยแพรการบรรยายในงานสมมนาวชาการทงในและตางประเทศการจดนทรรศการหรอการแสดงทงในและตางประเทศกจกรรมเผยแพรอนๆ10.5 กจกรรมการเผยแพรผลงานอนๆ
ประเภท การไดรบการยกยอง (esteem) จากวงวชาการตางประเทศ
รางวลระดบนานาชาตการเปนนกวจยรบเชญทตางประเทศการเปนบรรณาธการวารสารวชาการระดบนานาชาต
11.ผลลพธทคาดวาจะเกดขน:
กลมเปาหมายการเปลยนแปลงทคาด
วาเกดขนสดสวนของกลมเปา
หมายคำาอธบาย: หากมผนำาผลงานวจยไปใชหลายทอด ใหระบตงแตผนำาผลงานวจยไปใชระยะเรมตน (Initial adopters) ถงระยะสดทาย (Final adopters)
คำาอธบาย: ไดแก เชงพฤตกรรม เชงแนวความคด เชงเทคโนโลย เชงสถาบน (เชน กฎหมาย กฎระเบยบอนๆ) และการเสรมสรางความสามารถ
คำาอธบาย: ทนาจะมการนำาเอาผลงานวจยไปใชในชวงระยะเวลาตางๆ (Expected adoption profile) เชน 1 ปหลงจากโครงการวจยเสรจสน
12.ผลกระทบทคาดวาจะเกดขน
ผลกระทบทางเศรษฐกจ
ผลกระทบทางสงคมผลกระทบทางสง
แวดลอม
รายละเอยดเพมเตม
การประเมนในเบองตนใหทำาทนทหลงโครงการวจยเสรจสนทกโครงการ (ใหสงเปนเอกสารแนบทาย final report ของทกโครงการ)
182
โดยมเนอหาหลกสองสวนคอ สวนแรกเปนขอมลทวไปของโครงการ (คำาถามขอ 1-9) และสวนทสองเปนการคาดการณผลผลต (output) ผลลพธ (outcome) และผลกระทบ (impact) ท นาจะเกดขน “ ” (คำาถามขอ 10-12) ทงนคำาถามในสวนหลงนจะมรายละเอยดเพมเตมดงตอไปน
ผลผลต (คำาถามขอ 10): ใหตอบผลผลตจรงทไดจากการวจย เชน เทคโนโลยใหม องคความรใหม เครองมอทดสอบใหม ฯลฯ สวนการสงผลผลตของงานวจยไปขอตพมพ ขอทรพยสนทางปญญา หรอมแผนการในการเผยแพรงานวจยในการประชม สมมนา ใหระบวาสงไปทใดและมแผนการเผยแพรอยางไร โดยอาจจะยงไมไดรบการตพมพไดรบสทธบตรหรอเผยแพรจรง เนองจากการทำา preliminary report เปนการประเมนตอนโครงการวจยพงเสรจสน กระบวนการตพมพหรอขอสทธบตรอาจจะยงไมแลวเสรจ
ผลลพธทคาดวาจะเกดขน (คำาถามขอ 11): ใหระบรายละเอยดในประเดนตอไปน
กลมเปาหมายในการนำาเอาผลงานวจยไปใชคอใคร หากงานวจยอาจมผนำาไปใชหลายทอด ตองระบทกกลม เชน วคซนตวใหม ผใชกลมแรกอาจเปนโรงพยาบาลตามมหาวทยาลย ผใชกลมถดไปอาจเปนหนวยงานของรฐททำาหนาทผลตวคซนชนดนในปรมาณมาก หลงจากนนโรงพยาบาล/สถานพยาบาลของรฐ โรงพยาบาลเอกชนอาจเปนผใชลำาดบถดไป โดยมผรบการฉดวคซนเปนผใชผลงานวจยเปนลำาดบสดทาย
ใหระบวากลมเปาหมายในการนำาผลงานวจยไปใชนาจะมการเปลยนแปลงพฤตกรรม แนวความคด การปรบใชเทคโนโลย ฯลฯ อยางไร กลาวอกนยหนงคอใหระบวาคาดวาจะเกด ผลลพธ กบ“ ”กลมเปาหมายอยางไร
สดสวนของกลมเปาหมายทนาจะมการนำาผลงานวจยไปใช ณ ชวงเวลาตางๆ (expected adoption profile) นาจะเปนอยางไร
183
โดยใหระบเปนกราฟแสดงระดบการนำาเอาผลงานไปใชในชวงเวลาตางๆ (adoption profile) ดงตวอยางในภาพท ผ 1 ชวงแรกเปนชวงทำาวจยกยงไมมการนำาไปใช (λR) ตอมาเมอเรมมการเผยแพร อตราการนำาไปใชกเรมสงขน (λA) จนถงอตราการนำาไปใชสงสดทคาดวานาจะเกดขนซงจะคงอยทระดบนนชวงระยะเวลาหนง (λM) ภายหลงเทคโนโลยนอาจจะถกแทนทดวยเทคโนโลยอนทำาใหอตราการนำาไปใชลดลง (λD)
184
ภาพท ผ 1 ระดบการนำาเอาผลงานไปใช ณ ชวงเวลาตางๆ
ผลกระทบทคาดวาจะเกดขน (คำาถามขอ 12): ใหคาดการณผลก
ระทบดานเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอมทนาจะเกดขน โดยหากสามารถประมาณการเปนตวเลขไดกใหดำาเนนการ แตตองระบสมมตฐาน และวธการทใชในการประมาณการดวย
หลงจากมการสง preliminary report แลว ใหกรรมการตรวจรบ final report ทำาการตรวจสอบความนาเชอถอ (validate) ขอมลทรายงานใน prelim report อยางละเอยดมากทสดเทาทจะทำาได (เนองจากขอมลใน prelim report อาจถกใชในการเลอกโครงการ/กลมโครงการเพอทำา adoption study ตอไป)
185
2. การประเมนการนำาผลงานวจยไปใช (Adoption study)ตวอยางแบบสอบถามสำาหรบการประเมนการนำาผลงานวจยไปใชการประเมนการนำาผลงานวจยไปใช (Adoption Study)1.เปาหมายทางยทธศาสตรของกลมโครงการน
ปญหาทตองการแกไข กลมเปาหมายในการนำาผลงานวจยไปใช
ผลลพธทตองการใหเกดกบกลมเปาหมาย
2.เปาหมายทางยทธศาสตรนประกอบดวยโครงการวจยอะไรบาง แตละโครงการมความเชอมโยงกนอยางไร
โครงการวจย ความเชอมโยงกนของโครงการเพอบรรลเปาหมายทางยทธศาสตร
3.ผลผลตของแตละโครงการ
โครงการ ผลผลต การตพมพ/การเผยแพรในรปแบบอนๆ/ทรพยสนทางปญญา
4.ผลลพธทเกดขน: หากมผใชงานวจยหลายทอด ใหระบตงแตผนำาผลงานวจยไปใชระยะเรมตน (Initial adopters) ถงระยะสดทาย (Final adopters)
กลมเปาหมายทนำาผลงานวจยไปใช
การเปลยนแปลงเชงพฤตกรรม แนวความคด การปรบใชเทคโนโลยใหม ฯลฯ ทเกดขนกบกลมเปาหมาย
สดสวนของกลมเปาหมายทมการนำาเอาผลงานวจยไปใช (Adoption rate)
5.ปจจยทสงเสรมและเปนอปสรรคตอการนำาผลงานวจยไปใช
ปจจยสงเสรม ปจจยทเปนอปสรรค
6. ผลกระทบเบองตนทเกดขน (ประมาณการเปนตวเลขคราวๆ แสดงการคำานวณ และบอกชวงเวลาทนาจะเกดผลกระทบนนๆ)
ผลกระทบทางเศรษฐกจ มลคาสวนเกน
ทางเศรษฐกจ มลคาเพม การจางงาน
ผลกระทบทางสงคม ผลกระทบทางสงแวดลอม
186
ฯลฯ
รายละเอยดเพมเตม
ตามทคณะผวจยไดนำาเสนอแนวความคดในการประเมนผลลพธและผลกระทบในรายงานฉบบสมบรณ ซงไดเสนอวาเกณฑหนงในการการเลอกกลมโครงการเพอประเมนการนำาผลงานวจยไปใช (adoption study) คอใหเลอกประเมนตามกลมเปาหมายทางยทธศาสตรนนจะมรายละเอยดดงตอไปน
เปาหมายทางยทธศาสตรของกลมโครงการน (คำาถามขอ 1-2): ใหระบปญหาทตองการแกไขกลมเปาหมายรวมของกลมโครงการน และผลลพธทตองการใหเกดกบกลมเปาหมาย (เชน การเปลยนแปลงพฤตกรรม แนวความคด การปรบใชเทคโนโลย ฯลฯ) โดยใหระบวากลมยทธศาสตรนประกอบดวยโครงการวจยอะไรบาง แตละโครงการมความเชอมโยงกนอยางไรในการแกปญหาดงกลาว ยกตวอยางเชน หากเปาหมายทางยทธศาสตรเปนการลดการตดเชอไขหวดนกในกลมผททำางานใกลชดกบสตวปก โครงการวจยเกยวกบปจจยและสาเหตของโรค ระบาดวทยา กลไกการเกดและการรกษาโรค ตลอดจนวธการดแลรกษาและการปองกนการระบาด ควรจะถกจดอยในกลมยทธศาสตรน และใหอธบายถงความสมพนธกนของผลงานวจยในโครงการเหลานในการนำาไปสการลดการตดเชอในกลมเสยงดงกลาว
ผลผลต (คำาถามขอ 3): เนองจากการทำา adoption study เปนการประเมนหลงจากโครงการเสรจสนแลว 3-5 ป จงใหมการระบวาสำาหรบผลผลตแตละชนนนไดรบการตพมพ เผยแพรในรปแบบใดบาง และผลการขอทรพยสนทางปญญาประเภทตางๆ เปนอยางไร
187
ผลลพธทเกดขน (คำาถามขอ 4-5): สำาหรบผลผลตแตละอยางในคำาถามขอ 3 กลมเปาหมายมการนำาไปใชอยางไร (หากมผใชงานวจยหลายทอด ใหระบตงแตผนำาผลงานวจยไปใชระยะเรมตน ถงระยะสดทาย) ระดบของการนำาเอาผลงานไปใชเมอเทยบกบทคาดการณไว โดยใหมการสำารวจโดยการ design sampling group เพอดวา ในกลมเปาหมายทตองการสงเสรมใหมการนำาเอาผลงานวจยไปใชนน ณ เวลาททำาการสำารวจมการนำาเอาผลงานวจยไปใชจรงสกก % แลวใหใชขอมลตรงนในการ update adoption profile ทรายงานไวใน preliminary report นอกจากนใหมการสำารวจพฤตกรรมการนำาเอาผลงานวจยไปใช เชน เหตผลของการนำาเอาผลงานวจยไปใชหรอไมใช ปจจยสงเสรมหรอเปนอปสรรคในการนำาเอาผลงานวจยไปใช เมอมการนำาเอาไปใชแลวเกดปญหาอะไรหรอไม ฯลฯ
ผลกระทบในเบองตน (คำาถามขอ 6): ใหมการเกบขอมลผลกระทบในเบองตน หลงการนำาเอาผลงานไปใช วากอใหเกดผลกระทบทาง“ ”เศรษฐกจ สงคม สงแวดลอมอยางไร ควรมการประมาณการเชงปรมาณ เชน ทำาใหเกดมลคาสวนเกนทางเศรษฐกจ (economic surplus) สำาหรบผผลต ผบรโภค และรฐบาลเทาใด สรางมลคาเพม การจางงาน ฯลฯ มากนอยเพยงใด สวนผลกระทบทางสงคมและสงแวดลอม หากคดวามนยสำาคญ ใหทำาการประมาณการเปนตวเลขคราวๆ และระบสมมตฐานและระเบยบวธ (methodology) ทใชในการประมาณการ
188
3. การประเมนผลกระทบ (Impact study)
ให วช. จดจางทปรกษาภายนอก (Independent consultant) เพอทำาการประเมนผลกระทบในรายละเอยด โดยทปรกษาตองทำาการสำารวจเพอเกบขอมลทจำาเปนตองใชในการประเมนผลกระทบดานเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอมทเกดขนกบกลมเปาหมายทนำาเอาผลงานวจยไปใช (ขอมล หลงจากมการนำาผลงานวจยไปใช“ ”) แลวใหนำาขอมลดงกลาวมาเปรยบ
เทยบกบขอมลเบองตนทมการเกบกอนกลมหมายดงกลาวจะมการนำาเอางานวจยไปใช (ขอมล กอนการนำาผลงานวจยไปใช“ ”) และขอมลผลกระทบเบองตนทไดจากการทำา Adoption study โดยอยางนอยสำาหรบผลกระทบทางเศรษฐกจตองสามารถประเมนมลคาสวนเกนทางเศรษฐกจ (economic surplus) เพอใชนการคำานวนมลคาปจจบนสทธ (Net present value) และ อตราสวนประโยชนตอทน (Benefit cost ratio) ได ทงนอาจตองมการเกบขอมลบางอยางเพมเตมเพอใหสามารถประเมนผลกระทบเชงสงคมและสงแวดลอมในเชงปรมาณได
ขอควรระวงในการประเมนผลกระทบคอการประเมนผลกระทบของงานวจยทสนใจศกษานน เปนการ เปรยบเทยบ กบกรณไหน การเปรยบ“ ”เทยบดงกลาวควรทำาการเปรยบเทยบกบกรณทไมมการใชงานวจยชนนนแตแนวโนมอนๆ ทางเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอมเปนไปอยางทนาจะเปนมากทสด (ในทางเทคนคเรยกสถานการณทใชในการเปรยบเทยบดงกลาววา counterfactuals) การเปรยบเทยบในลกษณะนจะชวยใหเราสามารถวดวาผลทเกดขนวาเปนผลเนองมาจากการใชผลงานวจยหรอเกดจากปจจยอนๆ (Attribution) ไดถกตองมากขน เปนทนาสงเกตวา การเปรยบเทยบในบางลกษณะจะขดกบหลกการในเรองน เชน การดการเปลยนแปลง กอน และ หลง จากมการใชผลจากงานวจย การ“ ” “ ”เปลยนแปลงทเกดขนอาจจะไมไดเกดจากการใชผลจากงานวจยแตเปนผลจากปจจยอนๆ จงควรหาตวอยางทไมไดมการใชผลจากงานวจยแลวดวาตวอยางดงกลาวมการเปลยนแปลงในเรองทสนใจอยางไร จากนนจง
189
เอาการเปลยนแปลงในตวอยางนไปหกออกจากการเปลยนแปลง กอน “ ”และ หลง ทเรามขอมลอย จงจะไดการเปลยนแปลงทเกดจากการใชผล“ ”ของการวจย
การวเคราะหผลกระทบดานเศรษฐกจ สงคมและสงแวดลอมมกรอบความคดในเบองตนดงตอไปน
ผลกระทบทางเศรษฐกจ:o การวเคราะหการเปลยนแปลงของอปสงค-อปทานของตลาดท
ไดรบผลกระทบโดยตรงจากงานวจยททำาการศกษา: การวเคราะหนทำาใหเราไดการเปลยนแปลงของมลคาสวนเกนของผผลต ผบรโภคและ รฐบาลในชวงเวลาทงานวจยกอใหเกดผล
o การวเคราะหการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจอนๆ ทอาจประเมนเปนมลคาสวนเกน (economic surplus) ไดยาก: เชน การเปลยนแปลงการจางงาน คาแรงทเพมขน ฯลฯ
o การวเคราะหผลกระทบภายนอก (spillovers) และผลกระทบอนๆ ในวงกวางของงานวจยททำาการศกษา:งานวจยบางชนอาจจะมผลกระทบตอภาคการผลตอนๆ ทไมใชภาคการผลตทไดรบผลกระทบโดยตรงจากงานวจยนน เชน เปนการพฒนาฝมอแรงงาน (ซงสงผลดตอภาคการผลตอนๆ) หรอ งานวจยบางชนอาจมผลตอการใชปจจยการผลต เชน แรงงานหรอทน และทำาใหตนทนตอหนวยของปจจยเหลานเปลยนไป การเปลยนแปลงดงกลาวจะสงผลตอภาคการผลตอน จงควรมการวเคราะหผลกระทบดงกลาวดวย (โดยเฉพาะอยางยงในการทำา Impact study)
o การประเมนความนาเชอถอของผลการคำานวณ: เชน การทำา Validation เพอดวาการประมาณการทไดอยในชวงทเหมาะสมเมอเทยบกบการศกษาในลกษณะเดยวกน, Attribution คอการแยกแยะผลกระทบของงานวจยออกจากผลกระทบอน
190
เนองมาจากปจจยอนๆ, Sensitivity analysis คอการดวาผลการวเคราะหเปลยนไปอยางไรเมอคา parameters ตางๆ เปลยนไปจากคาเรมตนทกำาหนดไว
ผลกระทบดานสงคม: เชน ผลกระทบตอสขภาพ ความเทาเทยมกนในการจดสรรทรพยากร-การตดสนใจ จรยธรรม การกระจายรายได ฯลฯ หากคาดวางานวจยททำาการศกษานาจะมผลกระทบดานสงคมเหลานอยางมนยสำาคญกควรจะมความพยายามในการทำาการวเคราะหเชงปรมาณ (Quantitative analysis) นอกเหนอจากการวเคราะหในเชงคณภาพ (Qualitative analysis) ดวย
ผลกระทบดานสงแวดลอม: เชน การปลอยกาซเรอนกระจก การใชทรพยากร การใชสารเคม ฯลฯ ผลกระทบเหลานอาจทำาการวดดวยวธการตางๆ ซงเปนวธการทไมตองอาศยตลาด (non-market based methods) เชน Preventive/Replacement cost methods วธการเหลานเปนการประมาณมลคาผลกระทบตอสงแวดลอมจาก ทางเลอก“อนๆ ททำาใหเกดผลตอสงแวดลอมในลกษณะเดยวกบเทคโนโลย”ททำาการศกษา เชน หากเทคโนโลยททำาการศกษาทำาใหนำาดมมคณภาพดขน การประมาณมลคาเรองนอาจจะคำานวณจากทางเลอกอนๆ ททำาใหกลมประชากรเปาหมายไดมนำาดมคณภาพเดยวกบทเปนผลจากเทคโนโลยน (เชน มลคาการตดตงเครองกรองนำาในทกครวเรอนทเปนกลมเปาหมาย) การวเคราะหผลกระทบเรองสงแวดลอมนจะมลกษณะคลายกบเรองผลกระทบทางสงคมกลาวคอ หากคาดวางานวจยททำาศกษานาจะมผลกระทบดานสงแวดลอมอยางมนยสำาคญกควรจะมความพยายามในการทำาการ
191
วเคราะหเชงปรมาณ (Quantitative analysis) นอกเหนอจากการวเคราะหในเชงคณภาพ (Qualitative analysis) ดวย
192