Komputery i teksty
w z technicznego punktu widzenia. ! sane " milionów a obecnie sto # #
$ pisania"% & ' ( ) ' - * $ procesory przeznaczone do redakcji tekstu+ ( tekstu, *
)$, 2
niem tekstów, od edytorami tekstu. O szczególnej klasie edytorów, # - procesorami tekstów. Programy o jeszcze bardzi DTP.
./-tych na 0 enie Wordstar % + &1dzisi ) tekstów ma takich sekwencji kontrolnych wiele - lub kilkadzie- + 2
( ) 3/- ed " innymi program $ % & lub procesora tekstu oraz #
1 poprawiania i edycji kolejnych wersji tekstu, s 4 5 wania tekstu nie 6 pisania na maszynie.
)$, 3
7 Wordnews.
Typowe cechy i funkcje edytorów tekstu
+ trybie tekstowymszybciej, a trybu graficznego (WYSIWYG: What You See Is What You Get (to co widzisz to dostajesz). Jest to 2 ybkich kart graficznych i 32-bitowych mikroprocesorów. Na starszych komputerach osobistych, klasy IBM-XT z kartami 8 'na dzisiejszych komputerach 32-bitowych klasy 386, a nawe93: ;<0 )=+>)=< i + ? +graficznego obrazu na ekranie przy wyborze drukarki postscriptowej. Zagadnienia te . W # $ ' - w czasie pracy
Podstawowe funkcje procesorów tekstu. ) #
)$, 4
przez kody kontrolne, czyli kombinacje klawiszy takich jak Ctrl, Alt lub Macro oraz klawiszy funkcyjnych F1-F12 % funkcyjnych, np. w komputerach Macintosh wszystkie operacje wykona &) rozwijalnych menu $ yszy - szybkiego kopiowania @” (zwanego po @A&6 $
zy tak, by rozpoc
Poprawianie razy - koniec z przepisywaniem, wymazywaniem, zaklejaniem czy wybielaniem tekstu # 6wstawianie tekstu (w insert mode), gdy nowe znaki rozsuwtekstu (nadpisywania, czyli overwrite mode& @szukaj i A- @A poprawek w którym stary tekst nie jest wymazywany a jedynie % &?est to bardzo ' nad tym samym dokumentem.
Formatowanie % & dokumentu to standardowa # > b zaznaczonego bloku
)$, 5
kombinacji klawiszy Ctrl f.
# 6 # $ % & $ ! %$!& bardziej rozbudowane procesory tekstów.
Wybór atrybutów czcionek ) w pisma oraz stosowanie indeksów dolnych i ( raz pierwszy z edytorem tekstu trudno litery greckie lub symboli specjalnych, takich jak #, $, &, §, ±.
Makropolecenia " @1BA @A# CC# makropolecenia, np. przy pomocy glosariusza.
Grafika ) 0+1>>
)$, 6
0+1>>'
Formaty i importowanie/eksportowanie tekstu2 opra % &Nie ma w tym zak na drugi. Niektóre z ba %& %&$ rtych w popularnych arkuszach kalkulacyjnych oraz bazach #
$ temu przygotowanych dokumentów. W systemach zorientowanych graficznie, takich jak MS-)(+DB + ." z dowolnych innych aplikacji.
Przenoszenie wyrazów 0 sposób $ ortograficzne, rzadziej % &+
Wymieniam tu zarówno niektóre funkcje spotykane w bardziej rozbudowanych
# wykorzystanie bazy danych z adresami lub innymi in( )E+0 ) angielskim nazwiska nie '
)$, 7
@2A atyczny sposób, @2A#
! Niektóre edytory pozwala ' , tworzenie spisu % &
Styl $ ) pewnych elementów ' 6
Szablony (templates) o elementy, takie jak nazwisko cz '
Automatyczna numeracja F@ G9HA' G9H GIH
Sortowanie "jest sortowanie wierszy lub wyrazów tekstu alfabe
)$, 8
- ograniczonym obszarze ekranu, np. kilku pierwszych kolumnach.
Kolumny i praca na ograniczonym obszarze ekranu przydatna jest bardzo w ' pozost "
Makropolecenia 7 EuroScript ' Mind reader i w innych programach: szych )# popularny jest program Ways for Windows -
Pisanie w poprzek strony 0 %@A&F%@ A& drukowania przy orientacji poziomej jest w drukarkach niewielka jedynie drukowanie ' obracania tekstu
Typografia strony a w szcze edycji tekstu.
Ramki % &% & " obiekt zawarty w ramce lub tak, b " "
)$, 9
" we jest w %""+-Windows) w bardziej graficznych (obrazów binarnych i rysunków wektorowych), wzorów matematycznych jak i skompli
Tworzenie rysunków zintegrowanym z niektórymi procesor( importowania i skalowania grafiki $ niektóre procesory tekstu jest bardzo wygodna.
Tabele czy raport1 # ) ci graficzne arkuszy kalkulacyjnych, czyli prosta grafika prezentacyjna
Wstawianie notatek towane dane. Bardziej wyrafinowana forma notatek w przypadku pracy w sieci komputerowej przez wiele osób nad tym samym
Wstawianie daty i czasu aktualizowanego automatycznie w momencie drukowania -
Tekst na ekranie # # systemy komput ( )=+>)=< tryb typograficzny procesorów tekstu. Rzadziej spotykany jest tryb hierarchiczny ki tekstu (por. Styl &
)$, 10
Zamiana liter
ana funkcja.
Tworzenie czcionek ) $ !czcionek wektorowych dla graficznych procesorów tekstu jest bardziej skomplikowane i F du zawodowych typografów.
Szybkie formatowanie 'potykana opcja,
Edytory i drukowanie
wydrukuje nie jest bynajmniej bezpo" sterownik drukarki sterowniki do najbardziej popularnych drukarek. Najbardziej rozbudowane procesory J// *# 0+1>>? # których dysponujemy bardzo nowym modelem drukarki i starszym, nietypowym edytorem tekstu, ) ukarki
$ 6 lub % &0+1>>( '
)$, 11
) mi % - WordPerfect).
" drukowanie graficzne, czyli traktowanie tekstu jako 0+1>> K// edytory tekstu c L- K// !Me z komputerem PC-0! *
" % „downloading fonts”&20" # 0"1 % 0" o energii) nie
)=+>)=< czcionkach, jakimi dysponuje dana drukarka. W czasie pisania mamy do wyboru te e tekstowym oraz te, które dany ( ce jednego typu, na %& miejsce dzielenia %& *
)$, 12
# $ + ' komputera, którym dysponujemy. Problem ten dotyczy szczególnie procesorów tekstu "+-)" #odele drukarek Hewletta-8+9 "+-) razu strony jest #
) 0 ' zyk programowania przystosowany zarówno do przechowywania ilustracji lub %7+& %+&! wektorowy, > > FNB% & # JI// % & 0" MO%www.xerox.com.pl/net_druk.html).
Typografia komputerowa, rodzaje czcionek
' niektóre terminy. Przy opisie znaków drukarskich fontu, kroju pisma i czcionki$ ( wizerunkiem na papierze. Font to zbiór znaków (
)$, 13
1#: jest to pismo szeryfowe, bezszeryfowe, pisanki, pisma gotyckie i ozdobne. Krój pisma to komplet znaków o 2 2 # # 1<M;> $
Kroje pisma mo odmianach, czyli znakach o jednakowej ! 6% & %& nacje. Dla niektórych krojów liczba odmian przekracza 2 akcentów, wersalików. ) Punkt typograficzny % & 7/K.I0 JD.B % 0.351 mm) i @A+ JD9# cycero równe 12 punktom i garmont, czyli 10 punktów. $# st %&#JB JIB/ % &J/ , )
) %& ligatury, czyli zestawy dwóch lub trzech znaków traktowa # 5 $JB- kerningF WAW, przy zastos @A >tracking !tego subiektywnego odczucia.
)$, 14
' 4( - (hardware fonts) - czcionki programowe%& # Courier, Times i , w kilku odmianach i stopniach.
, 8 fonty rastrowe, bitmapowymi lub fontami mapy bitowej, dla których wzorce znaków ) rukarki to - pikseli na ekranie, kropelek tuszu lub tonera na wydruku % &, $ - rozmia
$ fonty wektorowe $ - , z rastrowy, który # 6 tematycznego J/// matema , % ale i wszelkim innym) dzia ) na komputerach Apple Macintosh i na niektórych stacjach roboczych.
ektorowych czcionki rasteryzerami' ' ( @A oces rasteryzacji nie jest ograniczony tylko do czcionek lecz konieczny do pokazania lub wydrukowania
)$, 15
>%> rastrowe przetwarzanie obrazu).
Rasteryzery ekranowe i drukarkowe %,"& 1 wertery formatów czcionek. Niestety, opracowanymi dla danego formatu. Znanymi programami programy AllType i SoftType. ' technologia postscriptowa, opracow0 20 program Adobe Type Manager (ATM), który jest rasteryzerem stosowanym w procesorów tekstu, takich jak Wordperfect, Word cz 0)0!"8N1!< 1 B/ L// * 0 @! JA @A%& E ! K @A0
$ format TrueType 0% pierwszy w Systemie 7.0 na Macintoshach) i Microsoft. Kilka pierwszych fontów tego )K/JLL/ -K/// !! znakami. Format True! postscriptowe Adobe (B-splines, czyli krzywe sklejane, zamiast krzywych Beziera), przez ! 1. Pliki z fontami 0 ! J0!" na dowolnych innych drukarkach.
> -,%K//&F F %J///&0
)$, 16
Intellifont (format stosowany w drukarkach laserowych Hewletta-Packarda), Nimbus Q, Speedo i LXO (LaserMaster) i wiele innych. Typografia komputerowa, czyli tworzenie i > E okumencie ,0P 6DDD >%>,0N&
lub edytorami fo% @A ! , &#( $ Publishers Type Foundry, Font Foundry, Font Monger i Fontographer. Ciekawym programem jest Fonts on the Fly, MS-DOSem, takie jak Wordperfect. Program ten jest w zasadzie interpreterem 8-Packarda, PCL 5.
' którym !M) >!M ! # natomiast wersja TeXa o nazwie LaMeX, z profesjonalnie dorobionymi polskimi znakami oraz nieco bardziej uniwersalny pakiet PO POLSKU do LaTeXa 2e. Fonty w !M MetaFont wektorowych w czasie drukowania.
) ) 0 "" krojach w siebie, ( TrueImage, opracowany na zlecenie Microsoftu. Program 0 ! J! K
2 $czcionki pod Windows w najbardziej popularnych krojach, tj. szeryfowym Times (typowe &bezszeryfowym, Arial i Helvetica %
)$, 17
&#polskie znaki w plikach z tymi fonta 1JBI/ ) ,!7!0I//postscriptowych krojów pisma z polskimi znakami kodowanymi w systemie PL-EURO, zachodnioeuropejskich. Istnieje kwartalnik The ITC Directory of New Typefaces
+ - # @A@ A @ A# $ intensywnie nad stworzeniem nowoczesnej le )JLLI E7% E 0"& @ A$ + 6
COR @A Ami Pro. Program pozwala ChiWriter, WordStar2000, Worperfect 4, TeX0+1>> ) %L/Q-99%). Program nie rozpoznaje 2% do 10% wyrazów, #COR ich 0+1>>JB3)przypadkach jednoznacznie rozstrzygalnych COR
)$, 18
sie zamieni na # Ort ' rafii, ale nie bardzo @A ! dobremu korektorowi -
+ edytory tekstu: QR-Tekst i TAG. Pierwszy z nich, QR-Tekst 5.0, jest stosunkowo wolny, L9QLLQ 9-8% wyrazów poprawnych !0<B/ %B/Q& %J/Q& )JLLI!8R+ 9//// %& 0)) ) !1$-ROMie, "+-Windows i pod systemem operacyjnym Windows 95 zapowiada PWN na JLL:roku.
# B/-tomowy Oxford English Dictionary 1$-ROM. +B/ w, pomimo tego wyszukanie wyrazu trwa na 1$-(" 2 6 7) @ AJ3////B.I/// $ miczne czy medyczne McGraw-Hill i inne.
> analizy gramatycznej angielskich lub niemieckich tekstów, np. Grammatik V, czy programy wbudowane w procesory tekstów Word, Ami )# @ A @ A
)$, 19
@ A $ ' + zadaniem i
)# # )dows, takie jak Word for Windows czy Ami Pro $!+ graficznych do grafiki rastrowej (binarnej) jak i wektorowej. Do rysunków technicznych grafika ( 6 " ze skane+ ( grafika prezentacyjna programu. Rozbudowane procesory ych. Ami Pro czy Word 0? ów, np. " jak Microsoft Graph. ( % & znaki symboli <
)$, 20
Edytory tekstu w Polsce
# ! ) $ )>-"-PC i innych: Ami Pro, MS-Word l )"
Przystosowanie programu do pisania po ) na ekranie, tworzenie ( ej ) F "L/-
Problem polskich liter
Jednym z problemów jgdzieniegdzie polskie klawiatury maszynistki, z wydzielonymi polskimi znakami w !"+-DOSie program do konfiguracji klawiatury, keyb.com pl $ Alt+aNiestety, wiele programów korzysta z takich kombinacji klawiszy i Alt+a ' klawisza Alt lub klawisza Ctrl - l > %1),B & %@ A&D S T$ % & i natomiast przerobienie
)$, 21
ASCII na drugi, np. z Mazovii na Latin-B# !0< 0+1>> ASCII w innym standardzie. Na komputerach IBM-PC w systemie MS-$(+ ;<0% 7<0& instrukcji (por. Dodatek). Polecenie country.sys przestawia sposób zapisu dat, czasu i waluty dla danego kraju. Wpisywany w tym poleceniu numer kraju zgodny jest z %/93& i fontów ekranu dla instalacji.
+ >-"-PC w systemie MS-$(+ 0+1>>FB @3IBA + " $ francuskimi akcentami lub symbole semigraficzne. W praktyce oznacza 0+1>> pod MS-$(+ ( FB konania $ +prog FB" $8#
) odmienna strona kodowa ANSI CP 1250, czy w polskiej wersji systemu MacOS na ") +% JLL9& polskich (ISO 8859-B& rdzie MIME, wymaga to jednak instalacji odpowiednich czcionek i jest bardzo rzadko stosowane. W JLLI O polskimi literami (podobne problemy ma wiele krajów europejskich) nie zostanie chyba kodowania Unicode.
)$, 22
rsji.
Ami Pro i Word Pro
0 ) F% IBM), to jeden z trzech najbardziej znanych i rozbudowanych procesorów tekstu. Jego %$!& )0KJ%B/ &)JLLI 9/F0) 0 JI"- 9"-0"'typowy produkt przeznaczony dla systemu graficznego, d )=+>)=< je @ A wyrównania i wiele innych parametrów stylu. 0) formie jeszcze w 1996 roku. Ami zawiera pols % & ! (%:./& 0
0 6 % & mentarzy, ) % z &+ %& Fimporto grafiki.
0) !M # !M0) !M0 "
)$, 23
!M )0KJ !M )
$ :// ? ! 0 ) ) # ) 0 plikacji ) (F7$ $0
$0 %)& ( !Mniewielki wybór krojów znaków -
)) > 8!"F# 0 % &
0) )%0 )KJ&(+DB EO EO #$(+) - Wordem i Wordperfectem - nie bez znaczenia dla 0 na polskim rynku.
)$, 24
ChiWriter
1 1) $3/- Wers9/ chem # oprogramowaniu do poprawiania i tworzenia fontów - czcionki greckie.
(1) 1 ten znajdu -- jego rola na rynku polskim stopniowo maleje. ChiWriter raczej traci starszych % rozbudowanych procesor0 )& 1) ) matematycznych i chemicznych.
MS-Word
Starsze wersje MS-)$(+one "+-Windows na IBM-PC oraz na Apple Macintosh. Word to bardzo popularny % 0&Windows. Monochro )0 < tor wzorów matematycznych oraz program MS-Graph do )(F7$ , takie jak Ami Pro czy Wordperfect w wersji dla Windows.
) )"+)B/F # + 1( #iestety, w polskiej wersji Worda nie ma
)$, 25
)B/F % & B"-0"1 na dysku „zaledwie” 9 MB. Wersja 6.0 FB3"- 9"-0"E dialogowych i „kreatorów”, czyli systemu pod #
):/F% B/& ) 0Wordperfecta. Technologia AutoSens pozwala w automatyczny sposób na nadawanie stru 2 @A%& ) # ) II % J/B9U.3:&' tekstu Word pozwala na edyc
) %)0&$ ekstu ozdobne pierwsze litery ) # 0" czy rysunków.
) MS-Works m ) takich jak pisanie tekstu w wielu szpaltach czy tworzenie tabel. Jest to jednak edytor zw%zintegrowanych).
Poltekst Unikum
' 8 ' edytor - JK/$I"- sieciach LAN.
)$, 26
2 % & $ BII% 3$(+&+ )1 %temu Poltekst jest szybszy od edytorów & % )&3*
$ 6 (10 krojów skalowanych od 6 do 72 & J:// ! JK' L$ Do wad programu (zapewn & ' samych komputerów.
QR-TEKST
Edytor ten (produkcji firmy Malkom& ' o $(+) EO)$(+ 1M!/I"- # %!>,& !0<ChiWritera, Wordperfecta, plików ASCII i kilku rzadziej spotykanych edytorów.
QR-!$(+') innymi „okienkowymi” programami: potrzebuje jedynie 2 MB RAM i 3 MB dysku. 2 ) @A0 zachowali typowe cechy aplikacji Windows, takie jak konfigurowalna listwa
)$, 27
# P!)6 % la Worda i Wordperfecta) oraz baz danych, % uproszczony & kontekstowa pomoc. $ $ 0+1>> -matematycznych, tworzenia wykresów i przesuwalnych ramek. QR Tekst dla Windows pr
6à2:2
Jest to nowy, polski edytor tekstu, przeznaczony dla niewielkich firm i JLLBDOSem na komputerach M! BI"- ( @+A % &
trybie graficznym lub tekstowym i wykor ) + E 1 Do wad na% -"& - @+A
)$, 28
TAG
TAG firmy Infoservis to jeden z najstarszych polskich edytorów tekstu na >-"1' ' % & ! imów. Program informuje o liczbie i czasie edycji ! ' ) ,J,J/ kombinacje klawiszy Alt i Cltr.
$ >N!0< TIG czy program TLX do E teleksów. Wkrótce program ten rozszerzony zostanie $!0< % ? ony).
Wordperfect PL
#JLLK )opinie jednego z najtrudniejszych do opanowania (w sumie prawie 1500 stron *&2 ) ( ) '))graficznie -)%:/$(+ &' 6$(+)(+DBEOkomputerach Atari ST, Amiga, Macintosh, stacjach roboczych Next a nawet na minikomputerach Vax firmy DEC.
)IJFI"- 1-M!
)$, 29
%&' $) % B///& 7 JI// wielu wersjach programów i w wielu krojach. Godnym polecenia jest pakiet skalowalnych czcionek Fonts-on-the-Fly skraca + ))%! J& rasteryzacji (jest nim Adobe Type Manager).
7 ) $ aniowy kalkulator. Wygodna jest ! 7 " yjnej,
0) ) >))P, P, IQwe miejsca, ))) przez inne programy Windows (np. graficzne). W terminologii Wordperfecta przyciski Button Bar' )" dokumen
Locoscript
Czy w czasach 32-bitowych komputerów z okienkowymi systemami graficznymi 3- 1D"4 3/-tych najta 0' % #+&2 % & J3/-% .B/-&
)$, 30
ie LocoScript (Locomotive +&+ ' $
2 # stosowany 011 KIC F IBM-PC, jednak po F3-bitowych >-"-1nie takie proste. Na kompute0110+1>>
Edytory shareware
# 2 1 najnowszy model Mercedesa - odpowiedzieli przedstawiciele firm komputerowych,
) # # 1) 1 %) &# % & % &profesjonalne !M
Matematyka w tekstach
Pisanie wzorów matematycznych przy pomocy edytora tekstów jest zagadnieniem # mboli ASCII, -
)$, 31
1) $ niew, # %!M& ywnie.
# )=+>)=<%1)!K))0& kodów (np. Wordstar, Word czy Wordperfect). Stosowanie opisu wzorów przy pomocy kodów ASCII, 0+1>> ) 0+1>> ) 0 ) znacznym zakresie.
# - specjalistów w zakresie nauk ych - !M)1)"))!K$ )+)+ !M %3/-tych) standardem w tej dziedzinie (zalecanym np. przez American Mathematical Society). $
TeX, LaTeX i SGML.
% &!M + przez jednego z najbardziej znanych informatyków, Donalda Knutha z Uniwersytetu w - typ!M
)$, 32
teksty zapisane w formacie ASCII, utworzone przy pomocy dowolnego edytora ) eski, np. \ \it fontu Italic. Polecenia !"#$$%! %!%%"&%! "
!M ( - formatów !Mza zbyt prymitywne. Jednym z najbardziej popularnych formatów zbudowanych w !MF!M% FF!M&
)!M !M# sporo darmowych we!M F!M "7!0,(#! wymogów polskiej typografii o nazwie LaMeX+ fontów z polskimi znakami opracowanych przez najlepszych polskich typografów. ( pracy nad tekstem, z drugiej strony obejrzenie ostatecznego rezultatu pracy nad dokumentem wymaga jego )kompilacji program interpretuje polecenia i tworzy graficzny obraz strony. Poprawianie, )=+>)=<)!M Publisher (proc +&# )"(+Word for Science, lub Scientific Workplace, pakiet % "&F!M# wersja 2.0 tego % & F!M
!M ele pism naukowych 0 !M%&które !M Ami Pro/WordPro
)$, 33
!M$ F!M 6 \beginequation M=\left( \beginarraycc \sum_i=1^N\fractionf(x_i)1-f^2(x_i)&\prod_i=1sin^2(x_i)\\ \int_-\infty^\infty\Psi^\ast(x)\Psi(x)d^3 x & \sqrt\nabla\Phi+\fraction\partial\theta(\xi)\partial\xi) \endarray \right) \endequation
# !M 0+1>> stu przez komputerowe sieci. Skompilowane dokumenty, czyli tekst i polecenia dla systemu TeX przepuszczone przez dvi (od device i @A& % formacie EPS wymaga zamiany plików dvi na postscript, co przebiega bardzo sprawnie). "!M +!ricks.
+ !M ) ! E !M sieciach ko $!MF!M % 1!0# 1N!M0N#&!M$(+(+DB( F!M # !M $ owania rubryk i wpisywania w nie tekstu, ) )
) pozostaje miejsca na tekstowo zorientowane systemy takie jak TeX. Idee wprowadzone w !M SGML, czyli + E ' 2 %+<"F&) +<"F+ ):J
!M +<"F 0+1>> zmiary samego
)$, 34
) odczytanie tekstu. SGML jest w istocie nie tyle edytorem tekstu co systemem oznaczania +<"F %>+(33.LJ& %8!"F +<"F &# $JLLI ) +<"F" JLLISGML Author ) stylu Worda do tworzenia szablonów SGML i umieszczania w plikach zarówno tabel jak i $!,+<"F ku programów do obróbki tekstu.
(+<"FHTML 8 !O"F +<"F F!M8!"F!nie 8!"F)-Wide-) +<"F2+<"F przez Microsoft format RTF (Rich Text Format). Microsoft Word i kilka innych !M +<"F postaci \polecenie <parametry>> RTF na format TeX, LaTeX, HTML. > Internecie i na CD-ROMach, jest lansowany przez Adobe format PDF (Portable Document Format), o kt > format PDF.
>!M< E + !M)Akademii Texo+!M serwerze, www.phys.uni.torun.pl/kmk/tex.html. Archiwa programów i dokumentów CETAN %1N!M0N#& ,!w Polsce pod adresem ftp.iD D1!0#D2+<"F(informacje pod adresem www.sgmlopen.com a informacje o formacie PDF najlepiej
)$, 35
Edytory hipertekstu
( - ) > dawna - @ A$
> hipertekstem. 1 ;N-JL9I !#@1F $"A # 2 1 %# Xanadu) rozwój globalnych sieci komputerowych i niezwykle szybki przyrost liczby ormacje na wyspecjalizowane tematy w ))) $ 8!"F )))m w rozdziale o globalnych sieciach komputerowych.
-
%& '
1 ) $(+ %& 2 (Doc-to-Help "+-)pomoc w stylu Windows. ' formacje w prosty,
)$, 36
# #$(+ i
' HyperCard " ' @AHyperTalk# SuperCard i SuperTalk + Jednym z bardziej znanych edytorów hipertekstu jest Guide, stosowany do organizacji informacji i opracowywania > programem komercyjnym, stosowanym przy tworzeniu programów edukacyjnych, jest Toolbook. Oprócz komercyjnie sprzedawanych systemów hipertekstowych sporo jest produktów ) Black Magic, kluc + http://sunsite.icm.edu.pl/pub/msdos/simtelnet/hypertxt/
8 sy # E ) edytory „outlinersA# -@ A4) %&
Systemy autorskie i HTML
Systemy autorskie to rozszerzenie procesorów tekstu w kierunku systemów multimedialnych. Pier
)$, 37
Toolbook (Asymetrix, www.asymetrix.com) jest jednym z bardziej znanych i stosunkowo nieco do HyperCard, programu " + 0 rix reklamuje swój produkt %$ F&)! >> 8!"F 'Ntemu z zasobów Internetu. Ponad 200 appletów napisanych w Javie pomaga w tworzeniu ))) %-in) o nazwie Neuron, ! 0 O)))!->>$)!
Mediaview - to bardzo zaawansowa '@ A wideo czy zamieni zaszyfrowany napis na rysunku.' #O #O+% (+&1 (+ komputerach osobistych jest to bardzo drogi system operacyjny, niezbyt jeszcze "N ,!
# JLLKMosaic, publicznie dos M-Windows na stacjach roboczych, opracowane w NCSA (National Center for Supercomputing Applications, czyli Narodowe 1+&E+0 ) "+-)$ ) + xv showaudio mpeg_play dla sekwencji wideo oraz ghostview dla plików postscriptowych i xdvi dla formatu TeXa i LaTeXa. < > " #1+0 e bardziej zaawansowanych programów hipertekstowych, zarówno darmowych jak i komercyjnych. W 1995 roku 8!"F cznego # 8!"F ))) )))>
)$, 38
#8!"F%Hypertext Mark-up Language, czyli hipertekstowy & L/- )8!"FK %8!"F &> Silicon Graphics. Oprogramowanie WebSpace ; "F%;"F & )))%>&) hipermedialnych systemów autorskich.
Publikacje elektroniczne
$ @ A) 6
Adobe Acrobat, @APDF (Portable Document File), 0 % &do tego formatu. Adob $,$ $, 0 $,)"dowolnych obiektów stworzonych przez mechanizm (F7 )))>F#0 0 dokumentów PDF przechowywanych na serwerach WWW strona po stronie#0 $0 $,0 1grafiki na tekst przy pomocy programu typu OCR z zachowaniem elementów graficznych <$, ) " E+0B/% & F >-" >$,informacje o swoich produktach. Z formatem PDF konkuruje format ENV propagowany przez Wordperfect (Novell), a 7N " 0
)$, 39
(F7 ,No Hands @1 A%Digital Paper, DP) o podobnych $,7;=$ ! - PDF, ENV i DP - ! $Common Ground dla Windows (Common Ground +&' sobie mini- >" %; & 1< )1<
) 0 tworzone przez wszystkie tu wymienione programy %!! & komputerów. Znaczenie opisanych tu programów nie polega jednak tylko na dostarczeniu - iu elektronicznych 'JLLI #N7N Electra# byt
( + ) >chnionych rodzajów pisma, bardzo odmiennych od + % &
)$, 40
% & ideografic > ! ' 'JLLB znaków o nazwie Unisys :IIK:kod otwarty, który nie zawiera sztywno ustalone #:I Niemniej wprowadzenie kodowania Unisys w Windows NT
Ω #dytory, takie 1) 1 4( ndi, % 7& Multilingual Scholar (MLS)" :/ ' e zy E "F+ #wersja tego programu, o nazwie UniVerse"+-Windows i Maci - E zykowych. Warto !M !M $%*&nki dla wielu > '!M'F!M
)$, 41
DTP -
DeskTop Publishing (DTP), czyli przygotowywanie profesjonalnych publikacji $! przez drukarzy i + 0 # $ $!! nie przyzwoitym poziomie graficznym stwarza dla nich spory rynek.
$!"+-Windows lub na komputerach Macintosha oraz komputerach Atari ST# ! importowanej grafiki (np. ze & + ) jest postscript.
! $!% procesory tekstów) to: - ? - ? - automatyczne numerowanie ob? -% & ? - bogaty zestaw fontów, automatyczne dzielenie wyrazów; - rzy druku na
Ventura (Corel Inc., www.corel.com), jeden z najbardziej znanych systemów DTP, ) )=+>)=< "ych formatach. ; %B9 & $ 6 %typografii akapitu), ramek (rozmieszczenie tekstów i rysunków na stronie), graficznym
)$, 42
(tworzenie rysunków i podpisy pod nimi) i tabel. Do typowych efektów specjalnych %& "; kowicie spolszczone wersje. Jest to program bardzo w Polsce popularny,
PageMaker %01& $!$ ) (+DB"( $!" % & ) $ JDJ//! l czy ' ( graficznej bazie danych (library palette). % &"(zamiana formatów graficznych z Windows Metafiles do PICT Maca). Proponuje przy - " - 3 w tworzonej <- 1"=2+ $obrazu strony na Postscript.
) FrameMaker (Adobe), QuarkXPress oraz PagePlus 2.0, $! ) % & ) TrueType. Znakomity program Calamus SL Atari Se+!!! ) )#!istnieje. 6DD Dji na temat DTP.
)$, 43
!
)(1%(1& aki ' oprogramowania.
(1(np. w komputerach klasy Penbook) to tylko drukowane, oddzielone od siebie litery, a i to nie ) bardziej popularnych, takich jak Times, Courier czy Helvetica. Wystarczy jednak, by krój " i @ A (1# @Abitym @A1 # (1 iterka po - (1
> progr (1#+ - ! T# 6%programów pozwala na wybór skanowanej czcionki), której program nie rozpoznaje ) %&-
' polskim i wielu innych jest program Recognita % )& Recognita GO-CR 2.0. ) # )% &Recognita Plus - np. z procesorów tekstu Microsoft Word lub Ami Pro. Otrzymujemy wówczas w oknie naszego programu dodatkowe polecenia 'skaner jest zainstalowany -
)$, 44
TypeReader Profesional %7O;1& (1 nie tylko na ! rozpoznaje ponad B/// % & ' ) 1 (1 O
Literatura Na temat poszczególnych edytoró > Ross Smith, PostScript (Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1995).
Odmiany kroju pisma Times New Roman CE. Pismo proste. Kursywa. ! Stopnie pisma w kroju Times New Roman CE.
8 stopni 10 stopni 12 stopni 14 stopni 16 stopni 18 stopni
20 stopni 24 stopnie 36 stopni
)$, 45
Pismo proste (bezszeryfowe) 12pt '(! %)*'+,-(./012 !"#$%&'()*+,- '+'. /%(01 Photina Casual Black, bdefghijklmnopqrstuwxyz ABDXYZ
Pismo szeryfowe 12pt !# VO 01W7,F5+ !"#$%&'()*+,-./0
!'
+ . 2 !"#$/3%4&'()*05
( + .2
!"#/4&'*15-
!"#$%&'( !"#$%&'()* !"#$%&'()*+,-./01 WingDings Vannevar Bush Acrobat Reader pokazuje miniaturki stron dokumentów zapisanych w formacie PDF.
!
)$, 46
5 0
1 0 0
1 5 0
5 0
100
150
5 0 1 0 0 1 5 0
5 0
100
150
50
100
150