13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 1
EDCAMP
De kunst van het nieuwe ‘helpen’
lifestylecoaching
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 2
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 3
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 4
Goede coaching: haalt het beste uit mensen
– Introspectie: wie? Identiteit • wie ben je?
– Directie: wat? Effectiviteit • waarnaar je leven richten, visie op de toekomst,
referentiekaders
– Actie: hoe? • welke stappen nemen?
– Evaluatie: checken • hoe het gaat en bijstellen
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 5
Je bent niet de som van je gedragingen
• Je kunt reflecteren over vaardigheden en gedrag maar wat het met je doet, kun je alleen zelf checken.
• Meeste mensen doen– Dingen die ze niet willen– Dingen die niet bij hun karakter passen– Dingen die boven of onder competentieniveau liggen
Kost allemaal energie.
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 6
Emotie versus energie (human resources)
Hoe leef ik ergens naartoe? VoorHoe voel ik me tijdens de activiteit? TijdensHoe voel ik me achteraf? Na
Waarom voel ik dat? En wat zegt dat over mij?
Emoties weerspiegelen de mate vanzelfvertrouwen: bij individuen maar ook bij samenlevingen.
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 7
Voel, denk en doe of laat
Nadenken
Voordenken
Ontwikkelen
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 8
Van Ik naar Wij
• Je hebt de ander nodig om te bereiken wat je wil.
• Persoonlijke ontwikkeling en persoonlijk geluk via de ander.
• Groei en geluk liggen niet in je comfortzone. Vragen inspanning.
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 9
Personal Branding
• In het tijdperk van globalisering is de relatie tot de ander fundamenteler dan ooit– 20ste eeuw = strijd om de ideologie– 21ste eeuw = strijd om de identiteit
Oefening: personal branding – vergelijk je met een sterk merk en waarom. Vb. Ik ben Google, vol mogelijkheden, af en toe creatief, antwoord op al je vragen.Ben je slappe thee voor iedereen of een glas champagneWaarden, passies, talenten, doelen en hoe we ze zelf verknoeien
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 10
WEBA-proces
• Bijna alles wat mensen voor elkaar doen, is het resultaat van iets wel of niet gunnen.
• Ziet• Hoort• Ruikt• Proeft• Voelt
Waarnemen
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 11
Psychologie van het gunnen5 regels
1. Gunnen gaat om veranderen2. Veranderen is primair emotioneel3. Onze invloed op de ander is indirect4. Creëer consequent positieve lading5. Ons ego zit meestal in de weg
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 12
1. Gunnen gaat om veranderen
• Mensen willen en kunnen veranderen, maar willen niet veranderd worden!
Kennis (wat)
Keuze (willen)
Kunde (hoe)
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 13
• Iedereen die jij niet mag, mag jou ook niet.
• De ‘ik’-factor heerst alom. • De overdreven aandacht voor het ‘zelf’:
zelfontplooiing, zelfactualisatie, zelfevaluatie…• We zijn een beetje ontspoord in het voor
elkaar zorgen.• Alles mag en niets meer moet.
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg
What’s in it for me?
14
G7 zelfbeschikking
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 15
Gelijk-waardigheid in de relatie
Gebruiker: van onderwijs: leerling-leraar,van zorg: zorgvrager– zorgverlener,van dienstverlening: klant/consument- verkoper/producentvan ….
Psychologie van het gunnen5 regels
1. Gunnen gaat om veranderen2. Veranderen is primair emotioneel3. Onze invloed op de ander is indirect4. Creëer consequent positieve lading5. Ons ego zit meestal in de weg
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 16
2. Veranderen is primair emotioneel
• Doorgaans teveel bezig om de ander via kennis en kunde tot verandering te brengen.
• Als iemand er niets voor voelt, gebeurt er niets.• Kennis kan je overdragen, kunde kan je
aanleren, maar de keuze (het willen) ligt bij de ander.
• Hoe krijg je dus de ander gemotiveerd? Ervoor zorgen dat de ander iets voor jou wil doen.
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 17
Iemands keuze = fijn-pijn overweging
• Wordt bepaald door 2 krachten:– Welk fijn gevoel/genot/geluk/baten… hou ik er aan
over?– Hoeveel pijn/verdriet/angst/kosten… kan ik erdoor
vermijden?= kosten-baten analyse.De ander associeert ‘fijn’ of ‘pijn’ met ons of met ons veranderingsvoorstel, dan pas met het resultaat.Als je andermans drijfveren genoeg ‘voeding’ (feed-back/forward) geeft (fijn) of in gevaar brengt (pijn), kan je ze tot alles toe bewegen.
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 18
De paradox van de keuze
• Hoe meer opties, hoe hoger de verwachtingen.• Hoe meer mogelijkheden, hoe meer spijt over
een of meerdere aspecten van je keuze.• Het laat de mens altijd onbevredigd achter met
wat hij uiteindelijk uitpikt.• Hoe meer er af te wegen valt, hoe meer uitstel
en hoe meer afstel.• Kortom: keuzevrijheid verlamt, keuzestress
neemt toe. Het grote ‘teveel’ willen.
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 19
Psychologie van het gunnen5 regels
1. Gunnen gaat om veranderen2. Veranderen is primair emotioneel3. Onze invloed op de ander is indirect4. Creëer consequent positieve lading5. Ons ego zit meestal in de weg
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 20
3. Onze invloed op de ander is indirect
• Opbouwen , groei en verbetering kunnen alleen indirect = kost tijd/ruimte: effectiviTIJD
• Kapot maken kan altijd rechtstreeks en direct (cfr. angst en vernedering).
Het enige in de wereld dat je rechtstreeks en direct kan beïnvloeden is je eigen gedrag.• De knoppen tot verandering van de ander,
zitten bij jezelf. 13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 21
Het Wij-bewustzijn
• Hoe mooi je het ook zegt, jouw echte mening geef je door toon, volume en houding.
• 3 V-opties als reactie– Vechten: moedig, strijdbaar maar constructief en
gepassioneerd– Vluchten: uit de weg gaan– Vriezen: accepteren – zich schikken
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 22
Geopolitiek van de emotie
• Hoe culturen van angst, vernedering en hoop de wereld veranderen (Dominique Moïsi)
– Angst voor de ander, voor verandering, voor verlies controle, …
– Vernedering is onmacht , gebrek aan vertrouwen
– Hoop en vertrouwen zijn vitaal: stellen iemand in staat zich in de toekomst te verplaatsen en zijn talenten te benutten
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 23
Emotie is een virus
• De paradox van de westerse samenleving is dat die nog nooit zo vreedzaam en veilig was, en dat we toch in een angstcultuur leven.
• Kritische acties van burgers en consumenten op sociale netwerken vallen amper in de hand te houden.
(Jaap van Ginneken – massapsycholoog)
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 24
Onze harde schijf (hersenen) slaat niet de realiteit op(hoofdweg – sluipweg)Waarne
men van de
realiteit
Interpretatie van de
realiteit
Betekenis
geven aan
Eigen versie, mening vormen
Emotie
Connotati
e
Koppeling
Herinnering13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg
Connotatie = gevoelswaarde
terz
elfd
ertij
d
25
Psychologie van het gunnen5 regels
1. Gunnen gaat om veranderen2. Veranderen is primair emotioneel3. Onze invloed op de ander is indirect4. Creëer consequent positieve lading5. Ons ego zit meestal in de weg
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 26
4. Creëer consequent positieve lading
• Een positieve lading heeft effect als je er bij bent of ter sprake komt.
• Een negatieve lading verspreidt zich ook zonder jou.
“Met een open toekomst en een aan vrijheid gekoppelde verantwoordelijkheid is optimisme onze morele plicht.”
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 27
Het spel van plussen en minnen
• Is het hoogste goed het verlangen om te groeien (zelfontwikkeling)? (Maslow)
• Is het wondermiddel om te groeien evaluatie?• Wat moet er in godsnaam dan maar altijd
blijven groeien?• “Luister eerst naar wat mijn gedrag verzwijgt”
– Lieven Jonckheere
• Behaviorisme = permanente vorm van evaluatie van het gedrag
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 28
Gelukzoekers
• Word gelukkig! Het nieuwe mantra! Alle mogelijkheden zijn er, alleen de juiste kiezen.
• Mis kozen, eigen schuld, dikke bult!
• Meest verwende generatie met alle mogelijkheden om te worden wie ze willen, is daarom niet gelukkiger dan de voorgaande.
• Alles wat moeite waard is, kost MOEite en is MOEilijk!
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 29
• De evaluatie als ‘verlangen om het genot (fijn) te meten’, daarna te beheersen door het te becijferen. (versus controle industriële maatschappij)
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 30
Gevaren van evaluatie
• Focus van evaluatie wordt de wijze waarop de imput, waaronder onze eigen ‘resources’ (energie) wordt aangewend om een bepaalde output te realiseren.
• Leiden tot identificatie van ‘groeibehoeften’ of ‘verbeterpunten’.
• Behoeftepiramide van Maslow: top ‘zichzelf ontplooien’ ontpopt zich tot vulkaan: burn-out
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 31
Maakbaarheid van de mens heeft grenzen
• Instrument, standaardeenheden, dezelfde maat meetbaar, iedereen onderling vergelijkbaar
• Beschaafd instrument van uitsluiting• Zelfevaluatie enige manier om weerstand tegen
evaluatie te overwinnen• Inventaris van eigen doen en laten,
‘development plan’ (POP) die iemand zichzelf moet opleggen, liefst SMART-geformuleerd.
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 32
Feedback = meest overschatte interventievorm
• Meestal opgevat als ‘de ander helpen met jouw mening’ leidt meestal tot negatief gevoel bij de ander.
• Bereid zijn je te vinden in de woorden van de ander die alles kan benoemen…??!!
• De 3 regels van feedback– Oordeelloos beschrijven wat je constateert– Aangeven welke emotie bij jou ontstaat– Vraag wat de ander hiervan vindt.
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 33
Je verdraagt maar feedback
• soms van je partner,• altijd van je ouders, • bijna altijd van je allerbeste vriend,• meestal van iemand met geaccepteerde coachrelatie.
• Sta je als leraar in deze laatste rol? – Voorzichtig mee omgaan en niet teveel groei in één keer
aangeven.– Werk met gedragsindicatoren.
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 34
“samen voor ons eigen” (Draulans)
• Voorbereiden op een toekomst die even gevaarlijk als opwindend is: er is een bestemming maar geen weg ernaartoe (Kafka) – de weg is zelf de bestemming (cfr. Ithaca)
Missionstatement voor leraren:• Cultiveer de ‘hoop’ • Overwin de ‘angst’ • Vermijd de ‘vernedering’• Schep het ‘vertrouwen’• Straal ‘optimisme’ uit13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 35
L.E.F.
• Niet jezelf maar samenleving centraal stellen• Duurzame ontwikkeling• Moeilijkheden en keuzemogelijkheden in kaart
brengen• Leren beslissen in situaties van onzekerheid
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg
Liberté Egalité FraternitéVrijheid Gelijkheid Broederlijkheid
Liberale democratie Sociaal-democratie Christen-democratie
maar ook
Leren Evalueren Feedback
36
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg
Missionstatement voor leraren:• Cultiveer de ‘hoop’ • Overwin de ‘angst’ • Vermijd de ‘vernedering’• Schep het ‘vertrouwen’• Straal ‘optimisme’ uit
37
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent
Bronmateriaal
• De schaar van duurzaam coachen. Veranderen? Oké. Persoonlijke ontwikkeling … eindelijk! Annick Noyens gecertificeerde coach, Zaakvoerder Coaching You
• Elkaar gebruiken in positieve zin. Mie Baert Trainer, vzw Vorm
• Surfen op de golven van vergrijzing: van individuele naar globale aanpak van dienstverlening aan bewoners, cliënten en patiënten. Patrick Laisnez en Pascal Debbaut Senior adviseurs consulting, Probis Corporate nv
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent
• Op zoek naar 6 Maria's: aan de slag met competenties in de zorg. Ilse Janssens Coördinator HR, Emmaüs vzw
• Waarderend werken met competenties en talenten. Energie van mensen verbinden tot teamkracht. Arno Vansichen Adviseur, Evenwicht
• Van weinig competenties naar talent. Ellie Rijks Jobcoach, Stichting Wende
Aan te raden boeken
• Geopolitiek van de emotie – Dominique Moïsi - ISBN: 9789046805763
• Iedereen coach – Jef Clement – Lannoo ISBN 9789077445273
• Identiteit - Paul Verhaeghe - De Bezige Bij ISBN13: 9789023473039
• Samen voor ons eigen – Dirk Draulans - De Bezige Bij ISBN 9789085423829
• Absurde overvloed – Michael Foley - Atlas Contact, Uitgeverij ISBN 9789020412420
13/04/2023 Ingrid Molein - DPB Gent - Personenzorg 40