Kenmerk 8: De ontwikkeling van het
jodendom en het christendom als de eerste monotheïstische
godsdiensten Les 7: ontwikkeling van het
jodendom en het christendom
Ontstaan Jodendom
• Op zoek naar het Beloofde Land (13e VC)– Ten tijde van farao Rames II– Mozes (in de Sinaï)– Tien Geboden
• Een zeer belangrijke was:
Gij zult geen andere goden voor Mijn aangezicht hebben
• Waarom?
• De Tanach– T van Thora (Wet)
• Eerste vijf boeken Bijbel – N van Nevi’iem (Profeten)
• leefregels en wetten van de Thora in het
dagelijkse leven – CH van Ketoeviem
(Geschriften)
• zeer diverse verzameling poëzie en proza
Tanach
H2:§ 12:p36-38 3000
2000
1500
1000
700
400
200
1
200
400
Joodse geschiedenis
• Een van lange overheersing– Alleen omstreeks 1000 VC vormden de Joodse
stammen een (zelfstandig) koninkrijk
• Door al die overheersing wachtte men op een verlossing, een messias– Ten tijde van het Romeinse Rijk (ingelijfd vanaf 63
VC) hoopte men wederom op een verlosser– Een aantal mensen zag in Jozua uit Nazareth een
messias• Deze Jozua vertegenwoordigde een groep gelovigen – de
Essenen – die niets wilden weten van de heersende priesterklasse in het land
3000
2000
1500
1000
700
400
200
1
200
400
Joodse Koninkrijk
Joodse geschiedenis en de diaspora
• Deze Jozua had de lastige reputatie, doordat – hij tegen het gezag (hier: de Joodse priesters en de Romeinse
overheerser) aan trapte en zijn mond opentrok– de gemiddelde Jood hem niet zag als de verlosser, maar één
van de velen “would be” verlossers. – zijn optreden hem het leven koste
• Zijn leven én dood werden echter een voorbeeld voor velen
– De Joden verzette zich uiteindelijk massaal tegen de Romeinen• Gevolgen: de (Joodse) Tempel werd vernietigd (71 NC) en de Joden
vluchtten massaal weg uit hun Beloofde land ( de diaspora)
3000
2000
1500
1000
700
400
200
1
200
400
Diaspora
3000
2000
1500
1000
700
400
200
1
200
400
De Joodse historicus Flavius Josephus (37-98 nc) over Jezus
About this time there lived Jesus, a wise man, for he was a performer of wonderful deeds, a teacher of such men as are happy to accept the truth. He won over many of the Jews and many of the Gentiles [niet Joodse stammen]. When Pilate, at the suggestion of the leading men among us, had condemned him to the cross, those who had loved him at the first did not forsake him; and the tribe of Christians, so named from him, are not extinct to this day.'
Dit stuk is een parafrase van de “oorspronkelijke” tekst (63-64 nc) daar vroege christenen waarschijnlijk aan de oorspronkelijke hebben gesleuteld
3000
2000
1500
1000
700
400
200
1
200
400
Jozua werd Jezus
• Het verhaal van Jozua werd op vele manieren doorverteld en werd uiteindelijk aan het papier toevertrouwd
– Na een eeuwenlange discussie worden uit de tientallen evangeliën vier gekozen die tezamen – met een aantal andere geschriften – het Nieuwe Testament vormden (367 nc).
• De kern van een evangelie1. Jezus was de zoon van God (door God gezonden)2. Jezus verloste met zijn dood de mensen van hun zonde3. Gelijkheid van alle (gelovige) mensen4. Geloven is Jezus betekent vergeving van je zonde en verkrijgen
van het eeuwige leven5. Ongelovigen verdwijnen op de Dag des Oordeels in de hel
3000
2000
1500
1000
700
400
200
1
200
400
Van sekte tot godsdienst
• In eerste instantie was het Christendom een sekte in het huidige Midden-Oosten– Kleine groep fanatieke aanhangers
• Echter, het vroege Christendom had sterke aantrekkingskracht op– De vele armen en onderdrukten (lees: slaven) in het Romeinse
Rijk
• Echter, het afzweren van het polytheïsme en niet meer vereren van de goddelijk geworden keizers (caesar), leidde tot volle arena’s (vervolging tot in de dood)
3000
2000
1500
1000
700
400
200
1
200
400
Verspreiding Vroege Chistendom