Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl1
Moderne wellness- en zwemparadijzen bieden de gasten veel meer dan alleen een gelegenheid om te zwemmen. Waterattracties zoals glijbanen, wildwa-terbanen en complete waterspeeltuinen voor kinderen bieden plezier voor de gehele familie. Buiten het zwembad zijn gebieden waar kan worden ontspannen en uitgerust. De daarmee verbonden langere verblijftijd van de gasten in deze ruimte verzwaren de eisen van het klimaat in de zwemhal.
Vanwege de continue verdamping van het zwembadwater, en om te voldoen aan alle behaaglijkheidseisen worden ontvochtigingsunits ingezet. Afhankelijk van de gestelde eisen zorgen
moderne regelsystemen voor handhaving van temperatuur, luchtvochtigheid en voldoende buitenlucht om, conform de gestelde eisen te kunnen ontvochtigen. Het voorgeschreven minimum buiten-luchtaandeel moet gehandhaafd worden.
Naast de behaaglijkheid van de badgas-ten is de bescherming van de gebouw-constructie van essentieel belang. Een doordachte luchthuishouding zorgt er voor dat iedere plek in de zwemhal doorspoeld wordt. Zo wordt de opeen-hoping van vocht voorkomen en daarmee een mogelijke dauwpuntonderschrijding (condensatie) op de bouwdelen.Onafhankelijk van het gebruik en het soort overdekt zwembad is altijd een
24-uursbedrijf van de klimaatunit noodzakelijk. De keuze van een hoog rendement ontvochtigingsunit is noodza-kelijk om in een zwembad de stijgende energiekosten laag te houden.
De luchtkwaliteit maakt het verschilWAAROM KLIMATISERING IN EEN ZWEMBAD ZO BELANGRIJK IS
Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl 2Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl
Goede lucht zorgt voor een goed humeur!De kwaliteit van de lucht maakt het verschil of een klant terug-komt of naar de concurrentie gaat. Is het te zwoel, te koud of is er tocht, dan zult u de klant zeker niet terug zien. Luchtkwaliteit is een van de belangrijkste parame-ters voor klantenbinding in een overdekt zwembad!
Bouwconstructie bescher-men! Een slechte isolatie in combina-tie met een niet goed uitgevoer-de dampdichte laag is de grootste oorzaak van mogelijke schade door dauwpuntonder-schrijding op de binnenzijde van de bouwschil van een zwemhal.
Energiekosten besparen!De kosten voor water, energie en onderhoud van een overdekt zwembad stijgen jaar na jaar. Iedere mogelijkheid tot besparing moet gebruikt worden om de toegangsprijzen betaalbaar te houden. De inzet van hoog efficiënte techniek reduceert de energievraag aanzienlijk.
Gezondheidsrisico‘s vermijden!Als gevolg van de waterbehande-ling kan het tot een concentratie van desinfectiebijproducten in de lucht komen; de bekende chloorlucht. Deze moeten door een ventilatie-unit in combinatie met een goed doordacht luchtver-deel- en afzuigsysteem uit de zwemhal verwijderd worden.
De badwatertemperatuur van een wedstrijdbad varieert meestal tussen de 26-28° C, die van een recreatiebad tussen de 28-32° C. De ruimteluchttem-peratuur wordt in het algemeen 1 a 2°C. hoger ingesteld dan de watertempera-tuur om onnodige verdamping te voorkomen.
De temperatuur en luchtvochtigheid in de zwemhal dragen sterk bij in het welzijn van de badgasten. Een wezenlij-ke rol speelt de absolute luchtvochtig-heid in het zwembad. Hier mag een waarde van 14,3 g * water per kg lucht niet voor lange tijd overschreden worden, zolang de absolute luchtvochtig-heid van de buitenlucht < 9 g/kg is. Deze waarde vertegenwoordigt de behaaglijk-
heidsgrens van niet geklede mensen. OppervlaktetemperatuurEen te groot temperatuurverschil tussen de verschillende ruimten, muren en vloeren wordt door de badgast als onbehaaglijk ervaren, en kan tot dauwpuntonderschrijding leiden.
De warmtevraag van een overdekt zwembad wordt door drie variabelen bepaald:
1. Warmtevraag transmissie: De hoeveelheid warmte die nodig is om het warmteverlies door de bouwschil te compenseren. Een hoogwaardige isolatie vermindert deze warmtevraag.
2. Warmtevraag ventilatie: De hoeveel-
heid warmte die nodig is voor opwar-ming van de buitenlucht op ruimtetem-peratuur. Een hoogefficiënte warmteterugwinning vermindert deze warmtevraag.
3. Warmtevraag verdamping: De hoeveelheid warmte die nodig is ter compensatie voor het verlies door de verdamping van badwater. De door verdamping onttrokken energie komt voor 90% uit het badwater en voor 10% uit de lucht. Dit warmteverlies moet met een verwarmingssysteem of door een ontvochtigingsunit met geïntegreerde warmtepomp gedekt worden. Hierbij komt nog de aanvulling van het (verdampte) water en de energie die nodig is om dit op te warmen.
TEMPERATUUR EN WARMTEVRAAG
* Afhankelijk van het soort bad
Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl3
De Tongelreep, Eindhoven
WEDSTRIJDBADIn het grootste zwemcentrum van Europa worden o.a. internationale wedstrijden gehouden.
Van Maanenbad, Rotterdam
WEDSTRIJD- EN INSTRUCTIEBADMonumentaal zwembad gebouwd in 1937. In 2014 is het zwembad ingrijpend gereno-veerd.
Tikibad Duinrell, Wassenaar
WATERPARKMet elf glijbanen is het Tikibad het grootste overdekte glijbanenparadijs van de Benelux.
Dolfinarium, Harderwijk
ZOUTWATERBADDolfijntheater vol 3D- water- en lichtef-fecten. In 2013 is Aqua Bella benoemd tot beste show van de wereld.
Hotel De L‘Europe, Amsterdam
HOTELBADSfeervol vijfsterren hotel centraal gelegen in het historische hart van Amsterdam direct aan de Amstel rivier.
Zwembad ‘t Bun, Urk
WEDSTRIJD- EN RECREATIEBADVeelzijdig zwembad met diverse baden.
Zwembadontvochtiging
Bepalend voor de verdamping van het zwembadwater zijn de wateroppervlak-te-, diepte en aard van het gebruik van het zwembad.
Een andere belangrijke factor is het drukverschil tussen de verzadigde damp-spanning van het badwater en de druk van de waterdamp in de lucht boven het wateroppervlak. Met deze factoren wordt volgens VDI 2089 blad 1 de
verdamping tijdens bad- en rustbedrijf berekend. Bij waterattracties moet rekening worden gehouden met extra verdamping, afhankelijk van het type attractie.
De maximaal benodigde capaciteit in badbedrijf van de ontvochtigingsunit wordt op deze manier bepaald, geba-seerd op Δxabs = 5,3 g/kg tussen retour- en buitenlucht.
EISEN VAN VERSCHILLENDE TYPE ZWEMBADEN
Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl 4Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl
De luchthuishouding in een overdekt zwembad heeft meerdere functies. De belangrijkste functie is de vochtige retourlucht uit de zwemhal af te voeren naar de ontvochtigingsunit. Gelijktijdig wordt door het kanaalsysteem droge warme toevoerlucht via een luchtver-deelsysteem in de zwemhal ingeblazen. De positie van de inblaas- en afzuigroos-ters in de zwemhal zijn belangrijk voor
het comfort van de badgasten. De luchttoevoer moet zo geplaatst zijn dat het verblijfsgebied van de badgasten tochtvrij is. Met de toevoerlucht wordt een luchtstroom gecreëerd, die een luchtcirculatie in alle gebieden van de zwemhal waarborgt. Het bereiken hiervan hangt in belangrijke mate af of de ventilatoren in alle bedrijfssituaties de juiste toevoer- en retourluchthoeveel-
heid leveren. De positie van de afzuig- roosters wordt dusdanig gekozen dat luchtkortsluiting tussen de toevoer- en retourlucht uitgesloten is.
Ventilatietechniek in zwembadenBASES VAN DE LUCHTHUISHOUDING
RetourluchtToevoerlucht
RL
TL
Technische ruimte
Sleufroosters
BL
AL
In de zwemhal ontstaan bij de reiniging en desinfectie van het zwembadwater bijproducten die in de lucht van de zwemhal terechtkomen. Ook is het doel van de luchthuishouding om een concentratie van deze stoffen te verhinderen.
Voor dit doel is een 4 tot 5-voudige doorspoeling per uur meestal voldoende.
Voorbeeld van een luchthuishouding. Inblazen van de lucht bij de ramen, afzuiging bovenin.
Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl5
De Europese richtlijn 2009/125/EG (ErP- of „Ecodesign-richtlijn“) voorziet in een Europees juridisch kader voor de vastlegging van eisen aan het ecologisch ontwerp van energiegerelateerde producten en is in oktober 2009 in werking getreden. Doel van deze richtlijn is om, voor diverse productgroepen, die onder de categorie van energiegerela-teerde producten vallen, minimumeisen voor energie-efficiëntie te stellen en zo inefficiënte producten van binnen de EU te verdringen, om zo het Europese klimaatdoel te bereiken. De eisen van het ecologische ontwerp van luchtbehande-lingsunits is in de EU-verordening 1253/2014 vastgelegd.
Naast de basiseisen van het ontwerp van de luchtbehandelingsunits worden in twee stappen vanaf 01.01.2016 en met verhoogde eisen vanaf 01.01.2018 efficiëntiecriteria geformuleerd. Bijzon-dere nadruk ligt er op, volgens regels uit de EN 308, de efficiëntie van warmtete-rugwinsystemen. Dit beleid schrijft de testmethode voor van de efficiëntie van alle warmteterugwinningsystemen, en zorgt voor de vergelijkbaarheid hiervan.
Een ander belangrijke factor voor de naleving van de eisen van de Ecode-sign-richtlijn is de stroomopname van de ventilatoren. Indien deze een referentie-waarde overschrijdt dan mag deze unit
niet binnen de EU op de markt worden gebracht.
Doel van de Ecodesign-eisen aan luchtbehandelingsunits is de verhoging van de primaire energiebesparing van deze productgroep naar 60% in het jaar 2025 op basis van de stand van 2010.
Note: Sommige systemen zijn uitgezonderd en vallen niet
onder de ErP.
Ecodesign-richtlijnERP-RICHTLIJN VOOR LUCHTBEHANDELINGSUNITS IN ZWEMBADEN
Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl 6Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl
GEBOUWEN
Energieprestatie - EPCHet Bouwbesluit stelt eisen aan energie-zuinigheid van nieuwe woningen en utiliteitsgebouwen. De maat voor energiezuinigheid heet Energie Prestatie Coëfficiënt (EPC). De bepaling van de EPC ligt vast in de norm NEN 7120 Energieprestatie van gebouwen (EPG).
Energielabel utiliteitsgebouwenBij de verkoop, verhuur en oplevering van utiliteitsgebouwen is een geldig energielabel verplicht. Het label laat de energieprestatie van het gebouw zien.De labelklasse voor utiliteitsbouw loopt van A++++ t/m G, dus van weinig naar veel besparingsmogelijkheden. Het energielabel is maximaal 10 jaar geldig.
Energieprestatie - BENG Vanaf 1-1-2021 moeten alle nieuwe gebouwen in Nederland bijna energie-neutrale gebouwen (BENG) zijn. Dit vloeit voort uit het energieakkoord voor duurzame groei en uit de Europese richtlijn EPBD.
Energy Performance of Buildings Directive - EPBDDe Europese richtlijn energieprestatie gebouwen, afgekort als EPBD (Energy Performance of Buildings Directive) is de richtlijn 2002/91/EC (EPBD, 2003) van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie van 16 december 2002 betreffende de energieprestatie van gebouwen.
BELANGRIJKE NORMEN EN RICHTLIJNEN
LUCHTBEHANDELING
CE-markering machinerichtlijn (2006/42/EG) Harmoniseert de regels voor de verkoop van machines binnen de EU.
Ecodesign-richtlijn 2009/125/EGEisen inzake ecologisch ontwerp voor energiegerelateerde producten
CE-markering elektromagnetische compatibiliteit (EMC) (2014/30/EU) Begrenst de elektromagnetische emissies van uitrusting (apparatuur en vaste installaties) om te voorkomen dat de uitrusting storingen bij andere uitrustingen veroorzaken of zelf door storingen wordt beïnvloed.
CE-markering drukapparatuur (2014/68/EU)Stelt essentiële veiligheidseisen aan drukapparatuur en samenstellen waarvan de maximaal toelaatbare druk PS meer dan 0,5 bar bedraagt.
EN 378 Veiligheids- en milieu-eisen aan koelsys-temen en warmtepompen
NEN-EN 13779 Ventilatie voor utiliteitsgebouwen - Pres-tatie-eisen voor ventilatie- en luchtbe-handelingssystemen
NEN-EN 15251 Binnenmilieu gerelateerde input parameters voor ontwerp en beoorde-ling van energieprestatie van gebouwen
NEN-EN 12599 Beproevingsprocedures en meetmetho-den voor de oplevering van geïnstalleer-de ventilatie- en luchtbehandelingssys-temen
VDI 2089 Technische installaties in zwembaden; Blad 1 = Overdekte zwembadenBlad 2 = Efficiënte inzet van energie en water
LUKA - Nederlandse vereniging van luchtkanalenfabrikantenDe Luka heeft primair als doel de bevordering van de technische ontwik-keling van luchtkanalen in al haar facetten.
NEN-EN 13053 Luchtbehandelingskasten - Nominale waarden en prestatie voor bouwelemen-ten en bouwgroepen
NEN-EN 13501 Deel 1 (mei 2007) Brandclassificatie van bouwproducten en bouwdelen
NEN-EN 1886 Luchtbehandelingskasten - Mechanische eigenschappen en beproevingsmetho-den
VDI 3803 Centrale luchtbehandelingssystemen –Structuur en technische voorschriften (VDI-ventilatievoorschriften)
NEN-EN 1751Onderdelen van het luchtverdeelsys-teem
VDI 6022 Richtlijn voor hygiëne in luchtbehande-lingssystemen
BELANGRIJKE LABELS
ErP-richtlijnUnit voldoet aan de richtlijn
2009/125/EG
EUROVENTCertificeringsprogramma voor
koel- en klimaatproducten
voldoet aan
ECODESIGN RICHTLIJN 2009/125/EC
2016 + 2018
7 Openbare zwembaden | 2016/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl
OntwerpparametersVOOR OPENBARE OVERDEKTE ZWEMBADEN
Belangrijke ontwerpparameters Bassinoppervlakte, bassindiepte Watertemperatuur Luchttemperatuur- en vochtigheid Type en aantal attracties Bedrijfstijden Gebruiksvorm
Ontwerp Meervoudig gebruik van de lucht
bewerkstelligen Natte gebieden in onderdruk t.o.v.
droge gebieden Luchthuishouding moet luchtverver-
sing in de zwemhal garanderen
Planning Mogelijke bouwkundige openingen
voor transport naar binnen vroegtijdig vaststellen Bij de opstelling van de unit en
ontwerp van de kanalen minimale ruimte voor onderhoudswerkzaamhe- den in acht nemen Bij het buitenluchtaanzuig- en afblaas
luchtrooster dient rekening te worden gehouden met luchtkortsluiting. Reinigingsmogelijkheid en afvoer van
evt. binnengedrongen water
Inspectie-opening bij sectie of kanaal Brandveiligheid controleren!
Rookmelder in het toevoer- en retourkanaal voorzien, om de unit in geval van brand automatisch uit te schakelen Regeling afhankelijk van de ruimte-
temperatuur en ruimteluchtvochtigheid, alternatief afhankelijk van de ruimte temperatuur en badwatertemperatuur Absolute luchtvochtigheid in de
zwemhal van 14,3 g/kg* alleen bij een buitenluchtvochtigheid >9 g/kg overschrijden Verlaging van de minimale buiten-
luchthoeveelheid van 30% naar 15% is mogelijk indien voldaan wordt aan wettelijke eisen aan de luchtkwaliteit welke van toepassing zijn Chemiecaliënopslag bewaken
* Afhankelijk van het type zwembad is een
hogere waarde mogelijk.
Onderhoud Monitoring met automatisch alarm
voorzien Jaarlijks onderhoud inplannen en
maatregelen nemen voor energetische verbeteringen
Inspectie tweemaal per jaar Inspecties documenteren in het
apparatuurrregister
Ontwerpparameter(Standaardparameter, kunnen naar wens van de exploitant aangepast worden)
Ruimtetemperatuur Zwemhal 30 - 34° C Kleedruimten 22 - 28° C Douches 26 - 34° C Toiletten 26 - 34° C Personeelruimte 22 - 26° C Ingangshal > 20° C Bijgebouw > 20° C Trappenhuis > 18° C
Badwatertemperatuur Zwembad 28° C Duikbad 28° C
Recreatiebad 29 - 32° C Peuterbad 30° C Therapiebad 36° C Whirlpool 36° C Koudwaterbad 15° C Warmwaterbad 35° C
Luchthoeveelheden Ingangshal 5 m3/hm2
Enkele kleedruimte 15 m3/hm2
Gezamelijke kleedruimte 20 m3/hm2
Toezichtsruimte 25 m3/hm2
Sanitaire ruimten 25 m3/hm2
Toilet 100 m3/h Douches (per douche) 220 m3/h
Oppervlaktetemperaturen Vloer bij zit- en ligbanken 30° tot 39° C Vloer in blote voeten zone 22° tot 30° C Radiatoren in blote voeten zone < 50° C
Verdere informatie en parameters kunt u vinden in de VDI 2089 blad 1 en 2.
8Openbare zwembaden | 2016/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nlOpenbare zwembaden | 2016/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl
Attracties Technische gegevensRel. veldver-sterking
Aantal jets per unit
Verdamping in kg/h
Verdamping in kg/h/m2
Wildwaterkanaal 6 tot 8 80 tot 100 - 30
Waterpaddestoel - 40 tot 50 - 5
Tegenstroomapparaat 1 tot 2 20 tot 50 - 20
Massagedouche - 30 tot 60 - 6
Onderwaterjets - 50 tot 100 - 4
Borrelbank - - 200 tot 300 3
Spuiter - 50 tot 70 - 3
Kinderglijbaan - 60 - 3
Massageplaats - 10 tot 20 - 4
Ligplaats - - 40 tot 50 2
Zitplaats - - 40 tot 50 2
AttractiesOverzicht van de parameters van de relatieve veldversterking volgensVDI 2089 blad 1.
Gedetailleerde instructies voor de berekening volgens de VDI 2089 is op aanvraag beschikbaar.
Terme di Merano, Meran
Foto: Helmuth Rier
Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl9
Maak de juiste keuze!SYSTEEM- EN COMPONENTENKEUZE
UNITKEUZERecuperatieve warmteterugwinsystemen dragen de voelbare warmte in de retourlucht over aan de toevoerlucht. Stoffen welke zich in de retourlucht bevinden worden niet overgedragen aan de toevoerlucht. De luchtstromen zijn geheel gescheiden. Alleen de buitenlucht die nodig is voor ontvochtiging en luchtkwaliteit wordt bijgemengd.
Recuperatief: unit met tegen-stroom-warmtewisselaar, zonder warmtepompUnits met tegenstroom-warmtewisselaars behalen hoge voelbare rendementen. Moderne regelsystemen zorgen voor een bijmenging van een juiste hoeveelheid buitenlucht welke voor de ontvochtiging benodigd is. De warmte welke benodigd is voor de ventilatielucht wordt tot een minimum gereduceerd. Dit systeem past ideaal bij goed geisoleerde zwembaden waarbij de warmte door een goedkope alternatieve warmtebron geleverd wordt.
Recuperatief: unit met kruis-stroom-warmtewisselaar en warmte-pompBij de tweetraps warmteterugwinning van recuperator en nageschakelde warmtepomp wordt naast de voelbare energie door de recuperator ook nog de latente energie door de warmtepomp teruggewonnen. Deze energie wordt gebruikt voor verwarming van de lucht en/of het badwater. Op deze wijze wordt een groot deel van het warmteverlies door teruggewonnen energie gedekt. Dit systeem is in vrijwel alle zwembaden toepasbaar.
EXTRA BESPARINGSuppletiewaterverwarmer / badwater-condensorDe suppletiewatervoorverwarmer wordt gebruikt om met restwarmte het suppletiewater met 16 °C. te verhogen. Indien de zwembadhal op temperatuur is wordt de niet gebruikte warmte van de
warmtepomp traploos overgedragen aan het badwater. Dit zorgt voor een buiten-gewoon hoog rendement van de warmtepomp. Gemiddelde COP van 7,2.
Regeneratief: unit met rotatie-warmte-wisselaar; warmtewielBij regeneratieve warmteterugwinning d.m.v. een warmtewiel kan naast de voel-bare warmte ook stoffen uit de zwemhal-lucht overgedragen worden aan de toevoerlucht. In geval van een dauw-punt-onderschrijding ontstaat er vochtte-rugwinning, omdat bij een warmtewiel het ontstane condensaat door de rotatie in de toevoerluchtstroom komt. Deze vochtterugwinning verhoogt de absolute vochtigheid in de toevoerlucht en moet met een grotere hoeveelheid buitenlucht gecompenseerd worden. Samen met het hogere opgenomen vermogen van de ventilatoren resulteert dit in een hoger energieverbruik.
Energetische vergelijking van recuperatieve (links) en warmteterugwinning met een warmtewiel (rechts). De grafieken laten zien dat bij lage buitenluchttemperaturen een groter onderscheid in de absolute vochtigheid tussen retour- en buitenlucht bestaat.
-12-10 -8
-6-4
-20
24
68
1012
1416
1820
2224
2628
3032
3436
Enthalpie [kJ/kg]
3840
4244
4648
5052
5456
5860
6264100 %
80 %
60 %
40 %
20 %
90 %
70 %
50 %
30 %
10 % 25
%
20 %
15 %
10 %5 %
1,34
1,32
1,30
1,28
1,26
1,24
1,22
1,20
1,18
1,16 Soortelijke massa vochtige lucht [kg/m³]
1,14
1
2
3
4
Luchtdruk: 1.013,3 hPa
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16Absolute vochtigheid [g/kg]
-12
-10
-8
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
22
24
26
28
30
32
34
36
38
Tem
pera
tuur
[°C
]
-12-10 -8
-6-4
-20
24
68
1012
1416
1820
2224
2628
3032
3436
Enthalpie [kJ/kg]
3840
4244
4648
5052
5456
5860
6264100 %
80 %
60 %
40 %
20 %
90 %
70 %
50 %
30 %
10 % 25
%
20 %
15 %
10 %5 %
1,34
1,32
1,30
1,28
1,26
1,24
1,22
1,20
1,18
1,16 Soortelijke massa vochtige lucht [kg/m³]
1,14
1
2
3
4
Luchtdruk: 1.013,3 hPa
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16Absolute vochtigheid [g/kg]
-12
-10
-8
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
22
24
26
28
30
32
34
36
38
Tem
pera
tuur
[°C
]
Energetische vergelijking van recuperatieve en regeneratieve warmteterugwinning
Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl 10Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl
BL
AL
RL
TL
BL
AL
RL
TL
BL
AL
RL
TL
BL
AL
RL
TL
BL
AL
RL
TL
BL
AL
RL
TL
Rustbedrijf recirculatie / verwarmenVerwarming naar behoefte in rustbedrijf. De buitenlucht- en afblaasluchtkleppen zijn gesloten.
Badbedrijf ontvochtiging bij een unit met tegenstroom-warmtewisselaarOntvochtiging van de zwemhallucht door bijmenging van een minimaal noodzake-lijke buitenluchthoeveelheid (VDI 2089)
Buitenlucht-afblaasluchtbedrijfWanner de vochtigheid in de buitenlucht toeneemt, wordt de recirculatieklepzover als nodig dichtgestuurd. Bij eenhoge vochtigheid van de buitenlucht sluitde klep volledig, en werkt de unit met 100% buitenlucht.
OntdooibedrijfAlle recuperatieve warmtewisselaarshebben de neiging bij lage buitentempe-raturen in te vriezen. Dit wordt door het openen van de omloop-ontdooiklep voorkomen.
RustbedrijfIndien de temperatuur en luchtvochtig-heid op setpoint zijn, dan werkt de unit in recirculatiebedrijf. Luchtcirculatie met gereduceerd luchtdebiet.
Warmtewisselaar-bypass Bij warme zomerdagen wordt de lucht geheel of gedeeltelijk door de bypass geleid. (vrije koeling)
Zo functioneert het…TEGENSTROOM-WTW EN KRUISSTROOM-WTW MET WARMTEPOMP
VK
BL
AL
RL
TL
VK VK
BL
AL
RL
TL
VK
BL
AL
RL
TL
VK
BL
AL
RL
TL
naar de recirculatie luchtstroom. Indien nodig wordt de toevoerluchtm.b.v. de verwarmingsbatterij naverwarmd tot de gewenste inblaastemperatuur.
Badbedrijf ontvochtiging van een unit met warmtepompDe retourlucht wordt in de recuperator voorgekoeld en in de verdamper onder het dauwpunt gekoeld. Buitenlucht met een lager vochtge-halte wordt in de warmtewisselaar voorgewarmd, en dan met een
aandeel recirculatielucht gemengd, door de condensor opgewarmd en als toevoerlucht in de zwemhal ingeblazen. Indien nodig door de verwarmingsbatte-rij naverwarmd. Tijdens badbedrijf wordt het buitenluchtaandeel naar behoefte geregeld, waarbij een noodzakelijk mini-mum aandeel aangehouden wordt.
VK VK
BL
AL
RL
TL
Unit met tegenstroom-warmtewisselaar zonder warmtepomp
Unit met kruisstroom-warmtewisselaar en nageschakelde warmtepomp
Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl11
KwaliteitsfactorenEIGENSCHAPPEN VAN EEN KWALITEITS LUCHTBEHANDELINGSUNIT
Geïntegreerde regeltechniekGeavanceerde regeltechniek is het belangrijkste onderdeel van ieder betrouwbare en energie-efficiënte luchtbehandelingsunit. De unit kan via BACnet en andere systemen communice-ren en is op afstand te bedienen en te monitoren (Virtual Control en Monitoring - vicomo).
UnitconstructieEen doordachte constructie van het draagframe garandeert de duurzaam-heid, en vereenvoudigt het transport in delen. Menerga units zijn gebaseerd op een duurzame en robuste constructie.
Thermische isolatie Een goede luchtbehandelingsunit beschikt over een uitgebreid isolatiecon-cept. De basis is een solide constructie met voldoende stijfheid van de verbindin-gen met als sandwichconstructie uitgevoerde panelen. Een thermische isolatie reduceert het warmteverlies en daarmee het energieverbruik. Een thermische scheiding is meegenomen in de constructie. Dat betekent: koudebrug-vrij, geen condensatie aan de buitenkant van de unit. Dit is bij zwembadprojecten zeer belangrijk.
Reiniging en onderhoudEen unituitvoering volgens VDI 6022 staat garant voor de hoogste hygiëne-
Meetresultaten conform DIN EN 1886
Mechanische stijfheid D1 (M)
Luchtdichtheid -400 Pa L1 (M)
Luchtdichtheid +700 Pa L1 (M)
Filterbypass luchtdichtheid F9 (M)
Warmtegeleiding T2
Koudebrugfactor TB1
standaard in luchtbehandelingsunits. Dit omvat de mogelijkheid tot grondige reiniging van alle componenten, in het bijzonder de warmtewisselaars. Dit moet in het ontwerp van de constructie zijn meegenomen.
Hoogste rendement bevestigd Menerga is EUROVENT gecertificeerd op grond van metingen en tests die door een onafhankelijke organisatie zoals TÜV gedaan zijn. Daarmee is het ontwerp en de productie naar de hoogste kwaliteits- en rendementscriteria verzekerd.
M-Profiel met isolatieplaat
Om
ega-
Profi
el
met
isol
atie
plaa
t
Paneel
Pane
el
Paneel
50 mmOpbouw van de unit, bovenaanzicht:
Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl 12Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl
Extra corrosiebescherming Bij bijzonder corrosieve zwemhallucht, zoals bijvoorbeeld bij zoutwaterbaden, moeten units met een verhoogde corrosiebescherming worden voorzien. Dat verzekert een lange levensduur.
Polypropyleen recuperator Polypropyleen (PP) is een thermoplas-tisch materiaal dat uitermate geschikt is voor het gebruik in klimaat- en luchtbe-handelingstechniek. Polypropyleen is zeer goed bestand tegen vele soorten van zuren, logen, zouten en oplossings-middelen, en is corrosie- en veroude-rings bestendig. Het materiaal is microbiologisch niet gemetaboliseerd en
biedt geen basis voor bacterien en algen of kalkaanslag. Bij de productie ontstaat aanzienlijk minder CO2-emissie dan bij het alternatief aluminium, en ook is het gewicht een vijf maal lichter. De warm-tewisselaars worden bij Menerga zelf ontwikkelt en geproduceerd.
Warmtewisselaar uit Polypropyleen, volautomatische fabricage.
Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl13
De units van de ThermoCond 19, 23 en 29 series zijn multifunctionele compactsystemen voor de klimatisering van prive-, hotel- en therapiebaden. De combinatie van hoogwaardige componenten en geavanceerde
regeltechniek garanderen te allen tijde een economische werking en een aangenaam zwembadklimaat. ThermoCond-units ontvochtigen, ventileren en verwarmen het zwembad en creëren behalve een goed klimaat ook
een ideale bescherming voor het gebouw.Extra voorzieningen zoals radiatoren of vloerverwarming zijn in de regel niet benodigd.
ThermoCond 19/23/29
Eigenschappen Ontvochtigen, ventileren en verwarmen
Corrosievrije warmtewisselaar van Polypropyleen
Zeer efficiënt systeemontwerp
Compacte bouwwijze voor minimaal benodigde ruimte
Geïntegreerde regeltechniek, bediening en uitlezing via Internet met webbased software
Unit type Lengte(mm)
Breedte1
(mm)Hoogte2
(mm)Gewicht
(kg)
Luchtdebiet (m3/h)
ErP 201819 11 01 1.530 570 1.590 410 770
19 15 01 1.530 730 1.590 440 1.050
19 20 01 1.690 730 1.910 540 1.400
19 25 01 1.690 890 1.910 610 1.750
19 35 01 1.690 1.210 1.910 720 2.450
ThermoCond 19met kruisstroom-platenwisselaar
Unit type Lengte(mm)
Breedte 1(mm)
Hoogte 2(mm)
Gewicht(kg)
Luchtdebiet (m3/h)
ErP 201823 12 01 2.580 570 1.210* 450 1.600
23 18 01 3.060 730 1.530* 600 2.500
23 26 01 3.700 730 1.850 870 3.200
23 36 01 3.700 1.050 1.850 1.100 5.000
ThermoCond 23met kruis-tegenstroom-warmtewisselaar
Unit type
Lengte(mm)
Breedte1
(mm)Hoogte2
(mm)Gewicht
(kg)Luchtdebiet
(m3/h)
29 11 01 1.530 570 1.590 460 4 1.100
29 15 01 1.530 730 1.590 500 4 1.500
29 20 01 1.690 730 1.910 600 4 2.000
29 25 01 1.690 890 1.910 680 4 2.500
29 35 01 1.690 1.210 1.910 830 4 3.500
ThermoCond 29met kruis-tegenstroom-warmtewisselaar en geïntegreerde warmtepomp
BEHAAGLIJKHEID DOOR INTELLIGENTE ZWEMBADTECHNIEK
1 Deurbeslag verhoogt de breedte per bedienzijde met 25 mm2 Incl. 100 mm stelvoeten en 120 mm kanaalansluitingen (Serie 19/29) Incl. 100 mm stelvoeten en 60 mm kabelgoot (Serie 23)3 Ontvochtigingscapaciteit vlgs. VDI 20894 Afwijkend gewicht indien toepassing optionele badwatercondensor* Schakelkast aan unit, schakelkasthoogte (480 mm) toevoegen
Voor servicewerkzaamheden gelieve de breedtemaat van de unit aan te houden, met een minimale vrije ruimte van 1 meter.Houd bij de afmetingen ook rekening met de grootte van de unit, de lucht- kanaalaansluitingen en de schakelkast.
Foto
: T. P
hilip
pi
Ther
moC
ond
29 2
0 01
- v
eree
nvou
digd
e op
stel
ling
Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl 14Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl
De units van de ThermoCond 38 en 39 series bereiken door intelligente techniek tegen de laagst mogelijke energiekosten een optimaal comfort. De ThermoCond 38 is voorzien van een tegenstroom warmtewisselaar, en haalt een rendement van meer dan 95%. Het systeem kan met een optionele suppletiewaterverwarmer uitgerust worden, welke het systeemrendement nog meer verhoogt.
ThermoCond 38/39EEN GOED KLIMAAT VOOR OPENBARE ZWEMBADEN
Unit type Lengte(mm)
Breedte1
(mm)Hoogte 2
(mm)Gewicht
(kg)
Luchtdebiet (m3/h)
ErP 201838 03 01 5.130 790 1.700 1.190 3.500
38 05 01 5.290 1.110 1.700 1.460 5.300
38 06 01 5.930 790 2.340 1.600 5.400
38 10 01 5.930 1.110 2.340 1.900 7.500
38 13 01 6.090 1.430 2.340 2.350 10.100
38 16 01 6.090 1.750 2.340 2.650 12.600
38 19 01 9.090 2.070 2.340 3.000 14.800
38 25 01 6.570 2.070 2.980 3.900 20.000
38 29 01 6.570 2.390 2.980 4.300 23.400
38 37 01 6.570 3.030 2.980 5.700 29.500
Unit type Lengte(mm)
Breedte 1(mm)
Hoogte 2(mm)
Gewicht(kg)
Nom. lucht-debiet (m3/h)
Max. lucht-debiet3 (m3/h)
39 03 01 4.260 790 1.700 1.050 2.600 3.500
39 05 01 4.420 1.110 1.700 1.300 3.900 5.300
39 06 01 5.060 790 2.340 1.350 4.000 6.300
39 10 01 5.060 1.110 2.340 1.650 6.000 9.500
39 13 01 5.220 1.430 2.340 2.050 7.900 12.300
39 16 01 5.220 1.750 2.340 2.250 9.800 15.800
39 19 01 5.220 2.070 2.340 2.500 11.800 19.000
39 25 01 6.020 2.070 2.980 3.250 15.800 25.000
39 32 01 6.500 2.070 3.620 3.950 19.900 30.000
39 36 01 6.500 2.390 3.620 4.650 23.100 33.500
ThermoCond 38met tegenstroom-warmtewisselaar en variabel luchtdebiet-regeling
ThermoCond 39met meertraps hoogrendements warmtewisselaar, regelbarewarmtepompontvochtiging, variabel luchtdebiet en suppletie-waterverwarmer.
Eigenschappen Ontvochtigen, ventileren en verwarmen
Corrosievrije warmtewisselaar van Polypropyleen
Regeling met variabel luchtdebiet
Rendement warmteterugwinning 95 %
Regelbare warmtepompontvochtiging (type 39)
1 Deurbeslag verhoogt de breedte per bedienzijde met 65 mm2 Incl. 120 mm verzinkt stalen frame en 60 mm kabelgoot.3 Technische wijzigingen voorbehouden.4 Ontvochtigingscapaciteit vlgs. VDI 2089
Bij de serie 39 afwijkend gewicht indien toepassing optionele badwatercondensor.
Voor servicewerkzaamheden gelieve de breedtemaat van de unit aan te houden, met een minimale vrije ruimte van 1 meter.Voor servicewerkzaamheden is bij unittype 38.37.01 aan de achterzijde een minimale vrije ruimte benodigd van 1,5 meter. Voor servicewerkzaamheden boven de unit graag 50 mm boven de kabelgoot aanhouden.Houd bij de afmetingen ook rekening met de grootte van de unit, de lucht- kanaalaansluitingen en de schakelkast.
Foto
: Kla
us B
auer
Ther
moC
ond
38 1
3 01
- v
eree
nvou
digd
e op
stel
ling
Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl15
BedrijfskostenvergelijkVERGELIJK VAN 3 SYSTEMEN VOOR ZWEMBADONTVOCHTIGING
Ontwerpcondities Afmetingen bad: 25 x 12,5 m Badwatertemperatuur: 28°CLuchtconditie zwemhal: 30°C / 54%R.V. Badbedrijf: 8:00 - 21:00 uurPrijs stroom: € 0,071/kWhPrijs gas: € 0,323/m3
Luchtdebiet: 15.800 m3/hBerekening vlgs. VDI 2089.
SYSTEEMVERGELIJK
Foto: Nationaal Zwemcentrum De Tongelreep
Benodigde warmte voor ventilatie
Unit met kruisstroom-warmtewisselaar en warmtepomp
Unit met tegenstroom-warmtewisselaar Unit met warmtewiel
Onde
rhou
d€
1.20
0,–
Bedr
ijfsk
oste
n€
12.
500,
–
Onde
rhou
d€
1.10
0,–
Bedr
ijfsk
oste
n€
17.
500,
–
Onde
rhou
d€
1.30
0,–
10.000
30.000
20.000
40.000
50.000
60.000
70.000
80.000
10.000
30.000
20.000
40.000
50.000
60.000
70.000
80.000
10.000
30.000
20.000
40.000
50.000
60.000
70.000
80.000
Inve
ster
ings
kost
en
€ 7
8.00
0,–
Inve
ster
ings
kost
en
€ 6
0.00
0,–
Bedr
ijfsk
oste
n€
10.
000,
–
Inve
ster
ings
kost
en€
75.
000,
–
2.5005.0007.500
10.00012.50015.00017.500
20.00022.50025.000
2.5005.0007.500
10.00012.50015.00017.500
20.00022.50025.000
2.5005.0007.500
10.00012.50015.00017.500
20.00022.50025.000
€ 450.000
0
€ 50.000
€ 100.000
€ 150.000
€ 200.000
€ 250.000
€ 300.000
€ 350.000
€ 400.000
1. jaar 2. jaar 3. jaar 4. jaar 5. jaar 6. jaar 7. jaar 8. jaar 9. jaar 10. jaar 11. jaar 12. jaar 13. jaar 14. jaar 15. jaar
Unit met warmtewiel
Unit met tegenstroom- warmtewisselaar
Unit met kruisstroom- warmtewissselaar en warmtepomp
Commulatieve investerings- bedrijfs- en onderhoudskosten Periode: 15 jaar
Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl 16Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl
Foto: Nationaal Zwemcentrum De Tongelreep
TotaalprojectZWEMBADEN EN AANGRENZENDE RUIMTEN ALS TOTAALPROJECT
Een modern openbaar zwembad bestaat niet alleen uit een badhal, maar ook uit vele ruimten, die allemaal andere ventilatie-eisen stellen. De ruimten moe-ten bij voorkeur klimaattechnisch gescheiden worden.
EntreehalHet visitekaartje van een overdekt zwembad. Indien het in deze ruimte naar chloor ruikt, en het is er te warm, dan ontstaat een slechte indruk. Advies van de temperatuur minimaal 20° C.
Toiletten, douchesIn deze ruimten is de bezoeker licht gekleed. De temperatuur in de douche- en sanitairruimten moet tussen de 26° en 30° C zijn.
KleedruimtenIn deze ruimte bevinden zich zowel geklede en ongeklede badgasten. Het moet niet te koud of te warm zijn. Daarom wordt de luchttemperatuur in
KeukenIn de keuken moet de ruimteluchttem-peratuur minimaal 17° C zijn en indien mogelijk de 26° C niet overschrijden. Indien de retourlucht vetdeeltjes bevat, dan dient men rekening te houden met een luchtbehandelingsunit die hier voor geschikt is.
SaunaIn het saunagebied kan warmte worden teruggewonnen, maar ook de toevoer van verse lucht moet gewaarborgd zijn. Aanbevolen luchttemperatuur: 22° - 26° C.
Hotel, conferentieruimte en meerMomenteel worden er steeds meer wellnesscentra gebouwd met een hotel en conferentieruimten etc. Ook hier leveren wij een passende oplossing voor het klimaat.
deze ruimten tussen 22° en 28° C gehouden.
PersoneelsruimtenHier bevinden zich vrij dun geklede personen. De ideale luchttemperatuur: tussen de 22° en 26° C.
FitnessruimteOm het lichaam bij sportieve activiteit niet extra te belasten, wordt een luchttemperatuur tussen de 18° en 20° C aanbevolen.
WellnessruimteIn wellnessruimten zijn personen meestal licht gekleed, maar niet nat. De luchttemperatuur is, afhankelijk van de toepassing, gewoonlijk tussen 26° en 30° C.
RestaurantDe luchttemperatuur van een restaurant in een zwembad ligt tussen de 19° en 26° C.
Recreatie Wellness
Kleedruimten
Sauna Restaurant Keuken
Douches
Principeschema van een openbaar zwembad
Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl17
Energie besparen met afvalwaterWARMTETERUGWINNING UIT AFVALWATER
Niet alleen de per bezoeker toegevoerde hoeveelheid leidingwater in het zwem-bad, maar ook het afvalwater van douches bieden een groot energiepoten-tieel.
Per bezoeker wordt in regulier badbedrijf 30 liter leidingwater toegevoerd. Dit betekent dat 30 liter op temperatuur gebracht zwembadwater tegen onver-warmd leidingwater moet worden uitgewisseld. Voor een efficiënt bedrijf is een continue afvalwaterstroom noodza-kelijk, bijv. d.m.v. een vuilwaterbuffer.
Reinigingscyclus
Reinigings-balletjes
M
Afvalwater
Verdamper
Condensor
Recu
pera
torReinigings-
balletjes
M
Afvalwater 31 °C
Afvalwater 8°C
Verdamper
Condensor Warmwater 35°C
Compressor
Leidingwater 10°C
Recu
pera
tor
Afvalwater
InregelventielInregelventiel
Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl 18Openbare zwembaden | 2017/01/NL | Technische wijzigingen voorbehouden. © Menerga GmbH | www.menerga.com/nl
De functie van een AquaCond unit is om koud leidingwater efficiënt op te warmen naar de gewenste gebruiker-stemperatuur.Als warmtebron dient de energie uit het warme afvalwater. De warmte-uitwisse-ling vindt plaats door de combinatie van een recuperatieve warmtewisselaar en een warmtepomp. Het warme afvalwa-ter stroomt door de recuperator en aansluitend door de verdamper van de warmtepomp. In tegengestelde richting
stroomt, fysiek gescheiden, een gelijke hoeveelheid leidingwater door de recuperator en vervolgens door de condensor van de warmtepomp. In de recuperator wordt een groot deel van de energie die uit het afvalwater is onttrok-ken overgedragen aan het koude leidingwater. In de verdamper van de warmtepomp wordt het resterende deel van de warmte uit het afvalwater onttrokken, welke via de condensor aan het reeds door de recuperator voorver-
ZO FUNCTIONEERT HET:Warmteterugwinning uit afvalwater met volautomatisch reinigingssysteem van de warmtewisselaar.
Aantal zwemmers/dag: ca. 700Leidingwater/persoonvlgs. DIN 19643-1: 30 Ltr. Leidingwaterhoeveelheid/dag: 21,6 m3
Prijs stroom: € 0,10/kWhPrijs gas: € 0,39/m3
Leidingwatertemperatuur: 10° CWarmwatertemperatuur: 30° C
BEDRIJFSKOSTENVERGELIJK OPWARMING LEIDINGWATER MET AFVALWATER-WARMTETERUGWINNING
Kosten complete installatie
Bedrijfskosten oud
1. jaar 2. jaar 3. jaar 4. jaar 5. jaar 6. jaar 7. jaar 8. jaar 9. jaar 10. jaar
Bedrijfskosten nieuw
Commulatieve bedrijfs- en investeringskosten
Specificaties van een zwembad, ca. 700 bezoekers per dag
Besparing
warmde leidingwater, wordt afgegeven.Indien het afvalwater organisch is verontreinigd kan bacteriegroei en biofilm ontstaan. Om dit te uit te sluiten wordt door het automatische reinigings-systeem in de warmtewisselaar met regelmatige intervallen reinigingsballe-tjes door het afvalwatertraject gepompt.
De Aquacond is leverbaar in afvalwater-debieten van 1,2 - 5,4 m3/h
0
25.000
50.000
75.000
100.000
Dagelijkse bedrijfskosten voor de benodigde opwarming van leidingwater.
1. Met gas: € 28,2/dag 2. Met afvalwater-wtw: € 4,6/dag
Besparing: € 23,6/dag
Terugverdientijd complete installatie: 5,7 jaar!
Investeringskosten Wtw-unit: € 33.300Installatie: € 25.000
Blijf op de hoogte: Alle nieuwsberichten en nieuwe producten kunt u vinden op www.menerga.com/nl
Menerga KlimaattechnologieVeerpolder 312361 KX WarmondTel.: 071 - 30 124 12 www.menerga.nl [email protected]
Wij creëren een goed klimaat. Al meer dan 30 jaar. Wereldwijd.