ERİŞKİN VE ÇOCUK TEMEL
YAŞAM DESTEĞİ
UYGULAMALARI
Başkent Üniversitesi Tıp FakültesiAnesteziyoloji ve Reanimasyon AD
Doç. Dr. Şule AKIN
1.7.2014 1
1.7.2014 2
1.7.2014 3
KPR - TANIMAni ve beklenmedik bir şekilde solunumu ve/veya
dolaşımı durmuş canlıya yapılan acil müdahale
1.7.2014 4
KPR - AMAÇ Hayati organların fonksiyonlarının korunması için
yeterli miktarda oksijenlenmiş kanı vücuda sağlamak
1.7.2014 5
1.7.2014 6
KPR - AMAÇ
1.7.2014 7
KARDİYOPULMONER ARREST NEDENLERİ
Havayolu tıkanıklıkları
Solunum yetmezlikleri
Kardiyak problemler
1.7.2014 8
KPR - TARİHÇE
“Elijah ağzını çocuğun ağzına dayadı ve soluk verdi...”
İncil, 2Kings, iv, 34
1.7.2014 9
KPR - TARİHÇE
1.7.2014 10
KPR - TARİHÇE1767 “Boğulmuş Kişileri Kurtarma Derneği”Amsterdam
1796 Ağızdan ağıza solunum
1901 İnternal kardiyak masaj
1937 İnternal defibrilasyon
1956 Eksternal defibrilasyon
1960 Ağızdan-ağıza solunum + kalp masajı
1966 İlk KPR konferansı “National Academy of Science”
2000 İlk uluslararası KPR konferansı (ILCOR)
1.7.2014 11
KPR - TARİHÇEILCOR
(International Liaison Committee On Resuscitation)
American Heart Association (AHA)
European Resuscitation Council (ERC)
Heart and Stroke Foundation of Canada (HSFC)
Australian Resuscitation Council (ARC)
Resuscitation Councils of Southern Africa (RCSA)
Council of Latin America for Resuscitation (CLAR)
Circulation, Mayıs 2000
Circulation, Kasım 2005
Resuscitation, Aralık 2005
1.7.2014 12
KPR - TARİHÇEILCOR
(International Liaison Committee On Resuscitation)
American Heart Association (AHA)
European Resuscitation Council (ERC)
Heart and Stroke Foundation of Canada (HSFC)
Australian Resuscitation Council (ARC)
Resuscitation Councils of Southern Africa (RCSA)
Council of Latin America for Resuscitation (CLAR)
Circulation, Mayıs 2000
Circulation, Kasım 2005
Resuscitation, Aralık 2005
1.7.2014 13
KPR
Temel Yaşam Desteği
(Basic Life Support)
İleri Yaşam Desteği
(Advanced Life Support)
Uzun Vadeli Yaşam Desteği
(Prolonged Life Support)
1.7.2014 14
YAŞAM KURTARMA ZİNCİRİ
Yardım almak Zaman kazanmak Kalbi çalıştırmak Stabilizasyon
ERKEN ERİŞİM ERKEN TYD ERKEN
DEFİBRİLASYONERKEN İYD
“Chain of Survival Concept”
Circulation 83: 1832-1847, 1991Resuscitation 46: 29-71, 2000
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ
(TYD)
1.7.2014 15
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ
(TYD)
1.7.2014 16
1.7.2014 17
TYD
Kalbi durduran neden ortadan kaldırılıncaya
kadar hayati organlara oksijen sağlanması
Havayolunun açılması
Yapay solunum
Kalp masajı
A
B
C
C
B
Kalp masajı
Yapay solunum
1.7.2014 18
ERKEN
MÜDAHALE !
4-5 dk
BEYİN HASARI
1.7.2014 19
TYD – SONUCU ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Ortam; hastane-içi / hastane-dışı ?
Olaya tanık; var / yok ?
Olay yerinde KPR; var / yok ?
Erken defibrilasyon
1.7.2014 20
ERİŞKİN TYD
112/KARDİYAK ARREST EKİBİNİ ARAYINIZ
2 KURTARICI NEFES
30 KOMPRESYON
NORMAL SOLUMUYOR?
HAVAYOLUNU AÇINIZ
YARDIM İÇİN BAĞIRINIZ
YANITSIZ HASTA
A
B
C30 GÖĞÜS KOMPRESYONU
1.7.2014 21
ERİŞKİN TYD
112/KARDİYAK ARREST EKİBİNİ ARAYINIZ
2 KURTARICI NEFES
30 KOMPRESYON
NORMAL SOLUMUYOR?
HAVAYOLUNU AÇINIZ
YARDIM İÇİN BAĞIRINIZ
YANITSIZ HASTA
A
B
C30 GÖĞÜS KOMPRESYONU
1.7.2014 22
“İyi misiniz?”
1.7.2014 23
ERİŞKİN TYD
112/KARDİYAK ARREST EKİBİNİ ARAYINIZ
2 KURTARICI NEFES
30 KOMPRESYON
NORMAL SOLUMUYOR?
HAVAYOLUNU AÇINIZ
YARDIM İÇİN BAĞIRINIZ
YANITSIZ HASTA
A
B
C30 GÖĞÜS KOMPRESYONU
1.7.2014 24
YARDIM EDİNİZ !
1.7.2014 25
ERİŞKİN TYD
112/KARDİYAK ARREST EKİBİNİ ARAYINIZ
2 KURTARICI NEFES
30 KOMPRESYON
NORMAL SOLUMUYOR?
HAVAYOLUNU AÇINIZ
YARDIM İÇİN BAĞIRINIZ
YANITSIZ HASTA
A
B
C30 GÖĞÜS KOMPRESYONU
1.7.2014 26
Havayolunun Açılması ve
Kontrolü (A= Airway)
Havayolu
Bölümleri
Nazofarinks
Farinks
Özefagus
Burun
Ağız
Dil
Larinks
Trakea
Bronş
Akciğer
Diyafragma
1.7.2014 27
Baş – Çene Manevrası
Bir el ile alt çene öne doğru kaydırılırken diğer el ile
baş arkaya atılarak dil ağız arka duvarından
uzaklaştırılır
1.7.2014 28
Baş – Çene Manevrası
1.7.2014 29
Baş – Çene Manevrası
Üçlü Manevra
Boyun travması kuşkusu varsa boyun hareket
ettirilmeden, iki elle çene köşeleri kavranıp
kaldırılmalıdır
1.7.2014 30
ERİŞKİN TYD
112/KARDİYAK ARREST EKİBİNİ ARAYINIZ
2 KURTARICI NEFES
30 KOMPRESYON
NORMAL SOLUMUYOR?
HAVAYOLUNU AÇINIZ
YARDIM İÇİN BAĞIRINIZ
YANITSIZ HASTA
A
B
C30 GÖĞÜS KOMPRESYONU
Havayolu açıklığı sağlandıktan sonra;
Solunumu yanağınızda HİSSETmeye çalışınız
Solunum hareketi için göğüsü İZLEyiniz
Solunum seslerini DİNLEyiniz
1.7.2014 31
Solunum (B = Breathing)
BAK !DİNLE !HİSSET !
1.7.2014 32
ERİŞKİN TYD
112/KARDİYAK ARREST EKİBİNİ ARAYINIZ
2 KURTARICI NEFES
30 KOMPRESYON
NORMAL SOLUMUYOR?
HAVAYOLUNU AÇINIZ
YARDIM İÇİN BAĞIRINIZ
YANITSIZ HASTA
A
B
C30 GÖĞÜS KOMPRESYONU
1.7.2014 33
ERİŞKİN TYD
112/KARDİYAK ARREST EKİBİNİ ARAYINIZ
2 KURTARICI NEFES
30 KOMPRESYON
NORMAL SOLUMUYOR?
HAVAYOLUNU AÇINIZ
YARDIM İÇİN BAĞIRINIZ
YANITSIZ HASTA
A
B
C30 GÖĞÜS KOMPRESYONU
1.7.2014 34
Dolaşım (C=Circulation)
Kalbin
yerleşimi
Sternum
Kalp
Ksifoid
proçes
1.7.2014 35
Göğüs Kompresyonu (30)
1.7.2014 36
Göğüs Kompresyonu (30)
1.7.2014 37
ERİŞKİN TYD
112/KARDİYAK ARREST EKİBİNİ ARAYINIZ
2 KURTARICI NEFES
30 KOMPRESYON
NORMAL SOLUMUYOR?
HAVAYOLUNU AÇINIZ
YARDIM İÇİN BAĞIRINIZ
YANITSIZ HASTA
A
B
C30 GÖĞÜS KOMPRESYONU
1.7.2014 38
Solunum (B = Breathing)
1.7.2014 39
Ventilasyon (2)
1.7.2014 40
Göğüs Kompresyonu (30)
Etkili kompresyonun kesintiye uğramaması çok önemlidir!
Kompresyon ve dekompresyon fazlarının sürelerinin birbirine
eşit olmasına dikkat ediniz!
Kompresyonun önemi
41
1.7.2014 42
ERİŞKİN TYD
112/KARDİYAK ARREST EKİBİNİ ARAYINIZ
2 KURTARICI NEFES
30 KOMPRESYON
NORMAL SOLUMUYOR?
HAVAYOLUNU AÇINIZ
YARDIM İÇİN BAĞIRINIZ
YANITSIZ HASTA
A
B
C30 GÖĞÜS KOMPRESYONU
1.7.2014 43
ÇOCUKLARDA TYDBİLİNCİ DEĞERLENDİR
YARDIM ÇAĞIR
HAVAYOLU AÇIKLIĞI
SOLUNUMU DEĞERLENDİR
VENTİLASYON
DOLAŞIMI DEĞERLENDİR
KALP MASAJI
RESÜSİTASYONA DEVAM ET
Tanık olunmayan kollaps:Hemen KPR’ye başla; Acil yardım çağır
Tanık olunana kollaps:Acil yardım çağır; sonra KPR’ye başla
Beş kurtarıcı nefes
Nabız + dolaşım belirtileri
(hareket, öksürük, vb..)
10 saniyeden fazla gecikme
Tek kurtarıcı ile 30:2
İki kurtarıcı ile 15:2
Uygulama teknikleri farklı
1.7.2014 44
Göğüs Kompresyonu (30)
1.7.2014 45
Göğüs Kompresyonu (30)
1.7.2014 46
Göğüs Kompresyonu (30)
1.7.2014 47
Solunum (B = Breathing)
1.7.2014 48
Bebekler ve Çocuklarda TYD
Uygulamasının Erişkine Göre
Farkları
Solunumsal olaylar daha fazla
Acil yardım çağırmadan önce kısa bir süre KPR
uygulaması
Solunumu olmayan çocukta kalp masajından
önce beş kurtarıcı nefes!
Kardiyak kompresyon teknikleri farklı
1.7.2014 49
Derlenme Pozisyonu
1.7.2014 50
Derlenme Pozisyonu
1.7.2014 51
Derlenme Pozisyonu
1.7.2014 52
Derlenme Pozisyonu
1.7.2014 53
YCHYO Tedavisi
Boğulmanın ciddiyetini saptayın
Etkin olmayan
öksürük
Etkin
öksürük
Bilinç kapalı
Havayolunu aç
5 solunum
KPR’a başla
Bilinç açık
5 Sırta vuru
5 karına bası
(bebekler için
torakal, bir yaş
üstü çocuklar
için abdominal)
Öksürmesini sağlayınız
Kontrol ediniz:
Etkisiz öksürüğe doğru
kötüleşme
Obstrüksiyon ortadan
kalkması
YCHO genel bulgularıOlaya tanık olma
Öksürük/tıkanma, boğulma
Ani başlangıç
Öncesinde küçük objelerle oynama/yeme hikayesi
Etkin olmayan öksürmeSes çıkaramama
Sessizlik veya sessiz öksürme
Soluk alamama
Siyanoz
Bilincin kapanmaya başlaması
Etkin öksürmeSoruları sözlü cevaplama
veya ağlama
Yüksek sesle öksürme
Öksürmeden önce soluk alabilme
Bilinç tam açık
1.7.2014 54
1.7.2014 55
1.7.2014 56
1.7.2014 57
1.7.2014 58
1.7.2014 59
1.7.2014 60
1.7.2014 61
1.7.2014 62
1.7.2014 63
1.7.2014 64
ALLERJİ/ANAFLAKSİ
ANAFLAKTİK ŞOK
1.7.2014 65
1.7.2014 66
1.7.2014 67
BAŞLANGIÇ BULGULARI
Ölüm korkusu
Ciltte kaşıntı/kızarıklık
Baş dönmesi
Bayılma hissi
CİLT BULGULARI
Ciltte karıncalanma
Sıcak basması
Tüm vücutta kızarıklık
Ürtiker ve Anjiyoödem
GIS BULGULARI
Bulantı-Kusma
Karın ağrısı
İshal
HAVAYOLU BULGULARI
Burun akıntısı, hapşırma
Ses kısıklığı
Boğazda dolgunluk
Boğulma hissi
Göğüste sıkışma hissi
Solunum yetmezliği
‘Wheezing’ (hışıltı)
KVS BULGULARI
Hipotansiyon
Taşikardi
Aritmi
NÖROLOJİK BULGULAR
Baş dönmesi-Bayılma
Oryantasyon bozukluğu
Nöbet – Bilinç kaybı
1.7.2014 68
TEDAVİ1. Pozisyon
2. Allerjeni uzaklaştırınız
3. Oksijen (10lt/dk)
4. İV yol
5. Şok bulguları, HY’da ödem, Solunum sıkıntısı;
ADRENALİN 0.5 mg , im (1:1000)
6. Sıvı tedavisi (1-2 lt, hızlı kristalloid sıvı)
7. Antihistaminik (H1 – H2 reseptör blokerleri)
8. Kortikosteroid - Hidrokortizon: 100 mg,
- Metilprednizolon: 1-2 mg/kg
- Deksametazon: 8 mg
9. Salbutamol nebül, aminofilin, magnezyum sülfat
1.7.2014 69
KARDİYOPULMONER
RESÜSİTASYON
1.7.2014 70
1.7.2014 71
1.7.2014 72
1.7.2014 73
GÜZELLERİ
UYUYAN
UYANDIRABİLİRSİNİZ…
SİZ DE
1.7.2014 74
Dr. Şule AKINDr. Şule AKIN