SPIS TREŚCIINWESTOR 2System Budownictwa Buszrem – nowoczesny system prefabrykacji budowlanej 2
PROJEKTANT 7Keramzyt – lekkie kruszywo budowlane 8
Beton z kruszywem keramzytowym – nowoczesny materiał budowlany 9
Naturalna radioaktywność materiałów budowlanych 10
Akustyka ścian wykonanych z betonu keramzytowego 11
Odporność ogniowa ścian z betonu keramzytowego 12
Parametry termiczne betonu na kruszywie keramzytowym 13
Ogólna charakterystyka linii technologicznej fi rmy Buszrem 14
Obliczenia statyczne konstrukcji wykonanych z betonu keramzytowego 15
Analiza konstrukcji prefabrykowanych 16
Usztywnienie przestrzenne budynku 16
Złącza i podparcia elementów prefabrykowanych 17
Ogólne zasady projektowania i konstruowania złączy 17
Zakres specyfi kacji wykonawczej 18
Tolerancje geometryczne 18
WYKONAWCA ROBÓT BUDOWLANYCH 22Transport elementów prefabrykowanych 22
Rozładunek 23
Składowanie 23
Montaż 24
Wykaz norm, przepisów prawa i literatury 26
RYSUNKI 27Złącze pionowe ściana-ściana (typ 1) 27
Złącze pionowe ściana-ściana (typ 2) 28
Złącze pionowe ściana-ściana (typ 3) 29
Złącze pionowe ściana-ściana (typ 4) 30
Złącze poziome ściana-strop (góra i dół) 31
Połączenie ściany żelbetowej ze ścianą murowaną 32
Połączenie ściany żelbetowej ze ścianą warstwową 33
Mocowanie ściany w płaszczyźnie słupa 34
Połączenie ściany ze słupem żelbetowym 35
Połączenie ściany ze słupem stalowym 36
Oparcie ściany jednowarstwowej na wsporniku słupa 37
Oparcie ściany wielowarstwowej na wsporniku słupa 38
Detal wykończenia fugi na połączeniu dwóch ścian (typ 1) 39
Detal wykończenia fugi na połączeniu dwóch ścian – naroże (typ 2) 40
BUSZREM S.A. 2013
2
Firma BUSZREM S.A., którą mam przyjemność reprezentować jako Prezes
Zarządu, działa na polskim rynku od ponad 24 lat. Obszarem aktywności fi rmy
jest sektor budownictwa. Działalność na rynku rozpoczynaliśmy od generalnego
wykonawstwa, by w kolejnych latach wejść również w działalność produkcyjną.
Jesteśmy cenionym i uznanym producentem kostki brukowej i płyt tarasowych
(produkcja roczna wynosi ponad 2 mln m2). Zaangażowaliśmy się również
w działalność deweloperską, budując w makroregionie warszawskim kilkaset lokali
mieszkaniowych i użytkowych rocznie.
Zdobyte wieloletnie doświadczenie, zrozumienie potrzeb rynku i trendów
nowoczesnego budownictwa, zaowocowało zakupieniem linii technologicznej do
produkcji wielkogabarytowych prefabrykatów betonowych. Materiałem, z którego
wytwarzamy elementy prefabrykowane, jest beton na kruszywie keramzytowym
– lekki materiał o bardzo dobrych parametrach izolacyjnych i akustycznych,
szeroko stosowany w wielu miejscach Europy, szczególnie zaś doceniony w krajach
Skandynawii i w Niemczech.
Jesteśmy przekonani, że budownictwo wielorodzinne z prefabrykatów jest
odpowiedzią na duże potrzeby mieszkaniowe młodych ludzi. Łączy ono bowiem
dedykowaną użytkownikom wysoką jakość wykonawstwa z efektywnością
ekonomiczną inwestycji służącą inwestorowi.
Przekazujemy na Państwa ręce katalog Systemu Budownictwa Buszrem (SBB),
który stanowi kompendium wiedzy w zakresie naszej technologii.
Jesteśmy do Państwa dyspozycji, oferujemy doradztwo i pomoc na każdym etapie
procesu inwestycyjnego. Mamy nadzieję, że zaufacie nam Państwo, tak
jak zaufało już wiele tysięcy dotychczasowych klientów, kupujących
nasze produkty i korzystających z naszych usług.
Zapraszamy do współpracy,
Prezes Zarządu
Jarosław Buszewski
1
S Y S T E M B U D O W N I C T W A B U S Z R E M
System Budownictwa Buszrem – nowoczesny system prefabrykacji budowlanejPrefabrykacja budowlana to przyszłość nowoczesnego budow-
nictwa – taką tezę potwierdzają doświadczenia
w zastosowaniu prefabrykacji w krajach Unii
Europejskiej i na całym świecie. Prefabrykacja,
w różnym zakresie, stosowana jest we
wszystkich gałęziach budownictwa. Dotyczy
to zarówno konstrukcji stalowych, betonowych,
jak i drewnianych. Nie istnieje dziedzina budow-
nictwa nie objęta większym lub mniejszym
zakresem prefabrykacji.
Dlaczego prefabrykacja jest tak szeroko stosowana?
Prefabrykacja odpowiada na potrzeby współczesnego
budownictwa poprzez:
uniezależnienie się lub znaczne ograniczenie wpływu warun-
ków atmosferycznych na tempo przebiegu procesu budowla-
nego – większość elementów budynku jest dostarczana na
budowę z wytwórni i montowana „z kół”;
optymalizację elementów konstrukcyjnych – duża dokładność
wykonania elementów prefabrykowanych, zastosowanie
materiałów o ściśle kontrolowanych parametrach, optymaliza-
cja wielkości przekrojów elementów konstrukcyjnych, kontrola
jakości materiałów, możliwość wykonania skomplikowanych
technicznie elementów konstrukcji o wysokich walorach
estetycznych;
oszczędność czasu i nakładów pracy – zmechanizowanie
i zautomatyzowanie procesów produkcyjnych oraz montażo-
wych, zoptymalizowanie zużycia materiałów, ograniczenie
zastosowania deskowań i innego wyposażenia niezbędnego
przy tradycyjnych sposobach wznoszenia budynków;
zwiększenie tempa prowadzenia procesu budowlanego –
prowadzenie robót budowlanych w większości ogranicza się
do montażu gotowych, wielkogabarytowych elementów
układu konstrukcyjnego budynku (ścian, płyt stropowych etc.).
INWESTOR
– siedziba fi rmy
– zakład produkcyjny
– skład fabryczny
2
Współczesne budownictwo poszukuje rozwiązań efektywnych ekonomicznie
i atrakcyjnych pod względem zastosowanych materiałów. Materiałem o dobrych
parametrach zarówno wytrzymałościowych, jak i w zakresie izolacyjności termicznej
i akustycznej jest beton keramzytowy.
System Budownictwa Buszrem SBB to system prefabrykacji budowlanej z betonu keramzytowego o szerokim
obszarze zastosowań – budownictwo wielorodzinne, jednorodzinne, użyteczności publicznej, przemysłowe
i rolnicze.
SBB jest systemem indywidualnie dobranym do potrzeb inwestora.
Asortyment produkcji obejmuje:
– wielkogabarytowe elementy ścian zewnętrznych typu sandwich (nośne i samonośne), składające się
z trzech warstw: wewnętrznej betonowej, warstwy izolacji termicznej, oraz zewnętrznej okładzinowej
betonowej o dowolnej fakturze oraz kolorze;
– wielkogabarytowe elementy jednowarstwowych ścian nośnych zewnętrznych i wewnętrznych;
– prefabrykowane elementy okładzinowe;
– prefabrykowane ściany klatek schodowych oraz inne elementy (biegi schodowe, cokoły attyki, ściany
piwnic);
– inne elementy konstrukcyjne, np. stopy fundamentowe, słupy, belki, stropy.
3
S Y S T E M B U D O W N I C T W A B U S Z R E M
W trakcie podejmowania decyzji o wyborze prefabrykacji, Inwestor może liczyć na wszechstronne wsparcie
i pomoc fi rmy Buszrem S.A.
System budownictwa SBB to PRODUKT + USŁUGA. Firma Buszrem S.A. towarzyszy Inwestorowi nie tylko
w podjęciu decyzji o wyborze prefabrykacji, ale również w trakcie przebiegu całego procesu inwestycyjnego.
Wspólnym celem jest uzyskanie jak najwyższej efektywności ekonomicznej inwestycji. Opracowując System
Budownictwa Buszrem, fi rma oparła się przede wszystkim na własnym doświadczeniu inwestorskim. Uspraw-
nienie przebiegu procesu inwestycyjnego, analiza ryzyka z nim związanego, jak również kryteriów podejmowa-
nia decyzji, bezpośrednio przekłada się na konkretne rezultaty. Aby osiągnąć sukces, konieczne jest, na każdym
etapie procesu inwestycyjnego, podejmowanie właściwych decyzji, w szczególności dotyczących przyjęcia
rozwiązań technologicznych i technicznych. Ten sam obiekt można zbudować w różnych technologiach,
uzyskując różne efekty ekonomiczne.
Tab. 1. Przebieg procesu inwestycyjnego
Etapy realizacji inwestycji Sekwencja działań Rezultaty
Etap I
Wybór lokalizacji Analiza uwarunkowań prawno--ekonomicznych
Analiza uwarunkowań przestrzenno--planistycznych
Decyzja dotycząca zakresu inwestycji
Etap II
Opracowanie koncepcji architektonicznej obiektu
Wybór i optymalizacja parametrów technicznych obiektu
Koncepcja inwestycji efektywnej ekonomicznie
Etap III
Opracowanie dokumentacji technicznej
Opracowanie projektu budowlanego
Opracowanie projektu wykonawczego
Kosztorys inwestorski inwestycji
Kompleksowe ujęcie optymalnie dobranych rozwiązań technicznych i technologicznych
Etap IV
Budowa obiektu Wysoka jakość materiałów i wykonawstwa
Szybki proces wznoszenia
Sukces inwestora
4
INWESTOR
System Budownictwa Buszrem tworzy swoisty „parasol ochronny” nad działaniami
Inwestora. SBB odpowiada na indywidualnie zdefi niowane potrzeby Inwestora.
Krok I – wybór lokalizacji – decyzja o wyborze lokalizacji
inwestycji jest jedną z kluczowych. Warunki lokalizacji inwestycji
w dużej mierze determinują jej zakres. Defi niując zakres inwesty-
cji należy wziąć pod uwagę dwa podstawowe obszary, uwarun-
kowania przestrzenno-planistyczne i prawno-ekonomiczne.
Wsparcie SBB – w trakcie analizy uwarunkowań prawno-
-ekonomicznych, dokonując wyboru sektora inwestycyjnego,
bardzo ważny jest właściwy dobór rozwiązań technologicznych
i technicznych, maksymalizujący efekt ekonomiczny inwestycji.
Doradcy fi rmy Buszrem opracowują wstępną propozycję
rozwiązań technologicznych w zakresie prefabrykacji budowla-
nej. Na tym etapie Inwestor, po uzyskaniu wszystkich niezbęd-
nych informacji, podejmuje decyzję dotycząca wyboru SBB.
Krok II – opracowanie koncepcji architektonicznej obiektu
– uszczegółowienie w zakresie konkretnych propozycji
rozwiązań technicznych, indywidualnie dobranych do
potrzeb inwestora, odbywa się w trakcie przygotowania
architektonicznego projektu koncepcyjnego.
Wsparcie SBB – fi rma Buszrem, we współpracy z Inwesto-
rem i architektem, poszukuje optymalnych rozwiązań
w zakresie parametrów technologicznych i technicznych
obiektu (zakresu prefabrykacji, gabarytów elementów
prefabrykowanych etc.) w taki sposób, żeby uzyskać
zakładane przez Inwestora efekty ekonomiczne i funkcjo-
nalne inwestycji. Rezultatem pracy wykonanej w tym
etapie inwestycyjnym będzie gotowa koncepcja architek-
toniczna obiektu, obejmująca niezbędne wytyczne
projektowe w zakresie prefabrykacji.
5
S Y S T E M B U D O W N I C T W A B U S Z R E M
Krok III – opracowanie dokumentacji technicznej
– wielobranżowa dokumentacja techniczna w zakre-
sie wymaganym do uzyskania pozwolenia na
budowę, dokumentacja wykonawcza do projektu
budowlanego, kosztorys inwestorski m.in. niezbędny
do przeprowadzenia procedury przetargowej na
wykonanie robót budowlanych.
Wsparcie SBB – w trakcie prac nad wielobranżową
dokumentacją techniczną fi rma Buszrem wspiera
zespół projektowy specjalistycznym doradztwem,
szczególnie w zakresie projektowania układów
konstrukcyjnych obiektu i elementów prefabrykowa-
nych. Wsparcie udzielone zespołowi projektowemu
dotyczy wszystkich zagadnień technicznych związa-
nych z zastosowaniem systemu prefabrykacji.
Krok IV – budowa obiektu – krótki okres wznoszenia
obiektu, wysoka jakość materiałów budowlanych.
Wsparcie SBB – doradcy fi rmy Buszrem uczestniczą
zarówno w procesie montażu prefabrykowanych
elementów SBB, jak i w radach budowy. Ponadto
aktywnie wspierają fi rmę wykonawczą, inspektora
nadzoru budowlanego i projektantów.
SBB to zrozumienie i wszechstronna analiza
potrzeb Inwestora, począwszy od etapu
podejmowania decyzji o zakresie inwestycji,
do zakończenia robót budowlanych i oddania
obiektu do użytkowania.
6
INWESTOR
System SBB opiera się na znanych i cenionych w wielu
krajach europejskich rozwiązaniach w zakresie zastosowa-
nia prefabrykacji z betonu lekkiego na kruszywie keram-
zytowym.
Projektując obiekty budowlane z prefabrykatów, należy
pamiętać przede wszystkim o wysokich standardach wy-
konania elementów prefabrykowanych i wysokich reżimach
montażowych. Prefabrykacja to więcej niż technologia – to
sposób myślenia o budynku w kategoriach geometrii układu,
optymalnych gabarytów elementów, układu konstrukcyjnego,
technologii montażu obiektu. W trakcie projektowania syste-
mów prefabrykowanych należy uwzględnić wiele zagadnień,
w tym związane z produkcją, transportem i montażem,
a przede wszystkim:
ograniczenia związane z liniami produkcyjnymi
– maksymalne gabaryty prefabrykowanych elementów,
ograniczenia związane z transportem – dopuszczalne
wielkości i ciężary przewożonych elementów,
ograniczenia związane z montażem – udźwig, zasięg
i wysokość użyteczna urządzeń montażowych.
Bardzo ważnym czynnikiem, decydującym o efektywności
ekonomicznej budownictwa prefabrykowanego, jest stopień
integracji systemu polegający na unifi kacji poszczególnych
elementów prefabrykowanych. System zintegrowany nie ozna-
PROJEKTANT
cza, że jest to system zamknięty. Integracja
systemu oznacza stosowanie standardów
prefabrykacji w zakresie materiałowym
i w zakresie rozwiązań konstrukcyjnych (np.
złącza). Każdy obiekt budowlany analizowa-
ny jest pod kątem indywidualnych potrzeb
klienta. Kierunek i zakres prefabrykacji
obiektu ustalany jest w ścisłej współpracy z
zespołem doradców fi rmy Buszrem. Unifi -
kacja w zakresie analizowanego projektu
umożliwia uzyskanie optymalnych korzyści
ekonomicznych co oznacza, że liczba typów
elementów prefabrykowanych układu
konstrukcyjnego powinna być tak dobrana,
aby osiągnąć pożądany kompromis, czyli
swobodę kształtowania bryły obiektu przy
jednoczesnym ograniczeniu liczby typów.
Przekłada się to bezpośrednio na obniżenie
kosztu inwestycji, ponieważ im mniejsza
jest liczba typów elementów prefabryko-
wanych, tym bardziej efektywna ekono-
micznie jest inwestycja.
MONTAŻ
TRANSPORT
PRODUKCJA
powtarzalność, typizacja
optymalne dobrane kształty prefabrykatów
(prostota kształtów)
wytrzymałość i odporność na uderzenia i wstrząsy,
stateczność własna
typizacja styków i złączy montażowych, łatwość
wykonania połączeń
udźwig i zasięg urządzeń przeładunkowych
dopuszczalne wielkości i ciężary
przenoszonych elementów
udźwig, zasięg i wysokość użyteczna
urządzeń montażowych
wielkość i rodzaje linii produkcyjnych
Rys. 1. Ogólne zasady dotyczące konstrukcji, gabarytów i ciężaru elementów
prefabrykowanych
7
S Y S T E M B U D O W N I C T W A B U S Z R E M
System Budownictwa Buszrem i wieloletnie doświadczenie
fi rmy Buszrem S.A. w prowadzeniu inwestycji i w wyko-
nawstwie budowlanym to...
bezpieczeństwo:– utrzymania parametrów nośności elementów konstrukcyjnych,
– wysokiej termoizolacyjności przegród budowlanych i całego
budynku,
– wysokiej stateczności cieplnej przegród budowlanych –
ograniczenie wychładzania, niedopuszczenie do przegrzania
– wysokiej odporności ogniowej przegród budowlanych (REI 120),
– wysokiej izolacyjności akustycznej przegród budowlanych,
– rozwiązań ekologicznych – przyjazny środowisku
naturalnemu materiał budowlany,
– prowadzenia robót budowlanych – mniejsza liczba osób na
budowie w trakcie ciężkich robót budowlanych.
oszczędność:– kosztu wzniesienia 1 m2 powierzchni budynku – główne
składniki kształtujące koszt 1 m2 budynku to: cena materiału,
czas realizacji, mały udział robocizny,
– powierzchni użytkowej – zoptymalizowanie grubości ścian
systemu SBB (nośnych i działowych) zwiększa efektywną
powierzchnię użytkową lokali,
– kosztów utrzymania obiektu – dobre parametry
termoizolacyjne, niska wilgotność wbudowywanych
elementów prefabrykowanych bezpośrednio przekłada się na
oszczędność energii w trakcie użytkowania budynku,
– kosztów budowy – System Budownictwa Buszrem pozwala
na efektywne wykorzystanie materiałów, a ponadto
umożliwia uniezależnienie się od warunków pogodowych,
– powierzchni placu budowy – prefabrykacja jest niezastąpiona
na małych placach budowy (np. w centrach miast),
– powierzchni na potrzeby składowisk – montaż „z kół”,
– czasu wznoszenia budynku – czas budowy jest znacznie
krótszy w porównaniu do metod tradycyjnych.
estetyka:– wysoki standard wykończenia powierzchni elementów
prefabrykowanych,
– wysoka precyzja wykonania budynku,
– szeroka gama faktur ściennych (duży wybór kolorów),
– ukryte węzły konstrukcyjne, złącza dylatacyjne.
Keramzyt – lekkie kruszywo budowlane
Surowcem do produkcji keramzytu są skały ilaste o zróżnicowanej
strukturze – łupki skał ilastych, iły i ciężkie gliny. Pod wpływem
wysokiej temperatury glina ilasta pęcznieje, tworząc porowatą,
zawierająca wewnątrz pęcherzyki powietrza, strukturę ceramiczną.
Surowiec wypalany jest w piecach obrotowych w temp. 1000÷1250 ºC.
Keramzyt jest kruszywem mineralnym, ceramicznym, przyjaznym
człowiekowi i jego otoczeniu. Dzięki porowatej strukturze jest ma-
teriałem lekkim i ciepłym. Do głównych zalet keramzytu należy:
– wysoka odporność ogniowa,
– odporność na niskie temperatury,
– wysoka wytrzymałość,
– mała nasiąkliwość,
– łatwość obróbki mechanicznej.
Keramzyt jest materiałem obojętnym chemicznie, bez zapachu,
odpornym na działanie pleśni, grzybów i gryzoni. Używany jest
do produkcji lekkich betonów, zapraw ciepłochronnych oraz
wyrobu pustaków ściennych i stropowych, a także wielkowymia-
Tab. 2. Klasy wytrzymałości na ściskanie betonu lekkiego wg. EN 206-1
Klasa wytrzymałości
na ściskanie
Minimalna wytrzymałość charakterystyczna
oznaczona na próbkach walcowych
fck,cyl [N/mm2]
Minimalna wytrzymałość charakterystyczna
oznaczona na próbkach sześciennycha)
fck,cube [N/mm2]
LC8/9
LC12/13
LC16/18
LC20/22
LC25/28
LC30/33
LC35/38
LC40/44
LC45/50
LC50/55
LC55/60
LC60/66
LC70/77
LC80/88
8
12
16
20
25
30
35
40
45
50
55
60
70
80
9
13
18
22
28
33
38
44
50
55
60
66
77
88
a) Można przyjmować inne wartości, jeżeli ustali się z wystarczającą dokładnością oraz udokumentuje zależność między tymi wartościami i odpowiednią wytrzy-małością założoną na walcach.
8
PROJEKTANT
rowych elementów prefabrykowanych. Stosowany jest również jako materiał izolacyjny (izolacje cieplne) i do
wykonywania drenaży, jako zasypka izolacyjna na stropy czy posadzki. W budownictwie znany jest od początku
XX wieku. Używany jest także poza budownictwem, np. w ogrodnictwie.
Zalety keramzytu doceniono na całym świecie, również w Polsce. Keramzyt doskonale znosi wymagające warun-
ki klimatyczne. Materiał ten jest szczególnie popularny w Skandynawii, gdzie stosowany jest do produkcji domów
i budowli przemysłowych.
Kruszywo keramzytowe jest materiałem, którym warto się zainteresować w trosce o solidny, bezpieczny i ener-
gooszczędny dom.
Beton z kruszywem keramzytowym – nowoczesny materiał budowlany
Beton keramzytowy to beton lekki, w którym zamiast żwiru użyto kruszywa keramzytowego, jego specyfi kacja
powinny być zgodna z normą EN 206-1.
Beton lekki jest to beton o gęstości w stanie suchym nie mniejszej niż 800 kg/m3 i nie większej niż 2000 kg/m3.
Beton lekki produkowany jest z zastosowaniem wyłącznie lub częściowo kruszywa lekkiego.
Kruszywo lekkie jest to kruszywo pochodzenia mineralnego o gęstości ziaren w stanie suchym ≤ 2000 kg/m3, ozna-
czonej zgodnie z normą EN 1097-6, lub gęstości nasypowej w stanie luźnym suchym ≤ 1200 kg/m3, oznaczonej
zgodnie z normą EN 1097-3.
Firma Buszrem produkuje elementy prefabrykowane z betonu lekkiego z kruszywem keramzytowym klasy
LC 16/18.
Tab. 3. Klasyfi kacja betonu lekkiego pod względem gęstości dokonuje się na podstawie tablicy 9, EN 206-1Klasa gęstości D1,0 D1,2 D1,4 D1,6 D1,8 D2,0
Zakres gęstości [kg/m3] ≥ 800 i ≤ 1000 > 1000 i ≤ 1200 >1200 i ≤ 1400 > 1400 i ≤ 1600 > 1600 i ≤ 1800 > 1800 i ≤ 2000
Firma Buszrem produkuje elementy prefabrykowane z betonu lekkiego z kruszywem keramzytowym o gęsto-
ści > 1400 i ≤ 1600 (D1,6).
Tab. 4. Do celów projektowych należy posługiwać się klasami gęstości i odpowiadającym im gęstościom obliczeniowym podanymi w tabl. 11 normy EN-1992-1-1
Klasa gęstości 1,0 1,2 1,4 1,6 1,8 2,0
Gęstość [kg/m3] 801-1000 1001-1200 1201-1400 1401-1600 1601-1800 1801-2000
Gęstość [kg/m3]
Beton niezbrojony 1050 1250 1450 1650 1850 2050
Beton zbrojony 1150 1350 1550 1750 1950 2150
9
S Y S T E M B U D O W N I C T W A B U S Z R E M
Naturalna radioaktywność materiałów budowlanych
Tab. 5. Radioaktywność materiałów budowlanych
Lp. Materiał budowlany f1 < 1,2 f2 <240 Bq/kg
1. Silikaty 0,16 20
2. Beton komórkowy piaskowy 0,16 20
3. Beton zwykły 0,22 24
4. Beton keramzytowy 0,36 32
5. Ceramika 0,54 70
6. Beton komórkowy popiołowy 0,56 80
Wartości podane w tabeli zestawiono na podstawie badań przeprowadzonych przez ICIMB, CEBET i CLOR, „Przegląd budowlany 708, 2012.”
Podstawowym aktem prawnym regulującym zasady kwalifi kowania materiałów pod względem promieniotwór-
czości naturalnej, stosowanych w dużych ilościach w budownictwie mieszkaniowym, jest rozporządzenie Rady
Ministrów z dnia 2 stycznia 2007 w sprawie wymagań dotyczących zawartości naturalnych izotopów potasu K-40,
radu Ra-226 i toru Th-228 w surowcach i materiałach stosowanych w budynkach przeznaczonych na pobyt ludzi
i inwentarza żywego, a także w odpadach przemysłowych stosowanych w budownictwie, oraz kontroli zawarto-
ści tych izotopów.
Zgodnie z § 2.1 ww. rozporządzenia, zawartość naturalnych izotopów promieniotwórczych potasu K-40, radu
Ra-226 i toru Th-228 w surowcach i materiałach stosowanych w budynkach przeznaczonych na pobyt ludzi lub
inwentarza żywego, a także w odpadach przemysłowych stosowanych w budownictwie ustala się za pomocą:
1) wskaźnika aktywności f1, który określa zawartość naturalnych izotopów promieniotwórczych, oraz
2) wskaźnika aktywności f2, który określa zawartość radu Ra-226.
Zgodnie z § 3 ww. rozporządzenia, wartość wskaźnika aktywności f1 i f2 nie może przekraczać o więcej niż 20 %
wartości:
f1 = 1 i f2 = 200 Bq/kg w odniesieniu do surowców i materiałów budowlanych stosowanych w budynkach
przeznaczonych na pobyt ludzi lub inwentarza żywego.
Przytoczone powyżej analizy wskaźników
aktywności promieniotwórczej pozwalają na
jednoznaczną ocenę betonu keramzytowego jako
materiału bezpiecznego pod względem
promieniotwórczości naturalnej.
10
PROJEKTANT
Akustyka ścian wykonanych z betonu keramzytowego
Ściany wykonane z betonu keramzytowego charakteryzują się bardzo dobrymi parametrami akustycznymi.
Tabela 6 przedstawia wartości Rw dla ścian z betonu keramzytowego, zależne od ich grubości oraz gęstości
objętościowej.
Oceny izolacyjności akustycznej przegród budowlanych dokonuje się w oparciu o wymagania zawarte
w normie PN-B-02151-3:1999:
– do oceny izolacyjności przegród zewnętrznych od dźwięków powietrznych
R’A2 = R’w + Ctr = (Rw + K) + Ctr
– do oceny izolacyjności przegród wewnętrznych od dźwięków powietrznych, wskaźnik oceny izolacyjności
akustycznej właściwej R’A1 lub wskaźnik oceny wzorcowej różnicy poziomów DnT, A1, przy czym:
R’A1 = R’w + C= (Rw + K) + C
DnT, A1 = (DnT, w +K) +C
R’w – wskaźnik ważony izolacyjności akustycznej właściwej przybliżonej (dB)
Rw – wskaźnik ważony izolacyjności akustycznej właściwej wg normy EN ISO 717-1 (dB),
K – oznacza poprawkę przenoszenia bocznego dla odpowiedniej przegrody w budynku (dB),
C – widmowy wskaźnik adaptacyjny 1 według normy EN ISO 717-1 (dB),
Ctr – widmowy wskaźnik adaptacyjny 2 według normy EN ISO 717-1 (dB),
Wartości wskaźników C i Ctr należy obliczać zgodnie z zasadami podanymi w normie PN EN ISO 717-1:1999
R’A1, R’A2 – wskaźniki oceny przybliżonej izolacyjności akustycznej właściwej,
DnT, w – wskaźnik ważony wzorcowej różnicy poziomów,
DnT, A1 – wskaźnik oceny wzorcowej różnicy poziomów.
Tab. 6. Parametry akustyczne ścian z betonu keramzytowego
Lp. Grubość ściany [cm]
Klasa betonu
Gęstość objętościowa [kg/m3]
Masa powierzchniowa [kg/m2]
Izolacyjność akustyczna Rw [dB]
1. 10 LC 16/18LC 16/18
14001600
140160
38,5 40,7
2. 12 LC 16/18LC 16/18
14001600
168192
41,4 43,6
3. 15 LC 16/18LC 16/18
14001600
210240
45,1 47,2
4. 16 LC 16/18LC 16/18
14001600
224256
46,1 48,3
5. 18 LC 16/18LC 16/18
14001600
252288
48,1 50,2
6. 20 LC 16/18LC 16/18
14001600
280320
49,8 51,9
7. 24 LC 16/18LC 16/18
14001600
336384
52,7 54,9
Wartości izolacyjności akustycznej Rw obliczono na podstawie normy EN 12354-1
11
S Y S T E M B U D O W N I C T W A B U S Z R E M
Odporność ogniowa ścian z betonu keramzytowego
Tab. 8. Minimalne wymiary i odległości osiowe dla żelbetowych ścian nośnych
Standardowa odporność
ogniowa
Minimalne wymiary [mm] Grubość ściany/odległość osiowa dla
µfi =0,35 µfi = 0,7
Ściana nagrzewana z jednej strony
Ściana nagrzewana z dwóch stron
Ściana nagrzewana z jednej strony
Ściana nagrzewana z dwóch stron
REI 30 100/10* 120/10* 120/10* 120/10*
REI 60 110/10* 120/10* 130/10* 140/10*
REI 90 120/20* 140/10* 140/25 170/25
REI 120 150/25 160/25 160/35 220/35
REI 180 180/40 200/45 210/50 270/55
REI 240 230/55 250/55 270/60 350/60
* zwykle decydująca jest otulina wymagana przez EN 1992-1-1 Uwaga: Defi nicję µfi podano w punkcie 5.3.2 normy EN 1992-1-2
Odporność ogniowa jest to zdolność elementu budynku do
spełnienia określonych wymagań w warunkach odwzorowu-
jących przebieg pożaru. Miarą odporności ogniowej jest
wyrażony w minutach czas od momentu rozpoczęcia pożaru,
do chwili osiągnięcia przez element budynku jednego z trzech
granicznych kryteriów:
– nośności ogniowej R,
– szczelności ogniowej E,
– izolacyjności ogniowej I.
Klasa odporności ogniowej, której jednostką miary jest czas
podawany w minutach, określa odporność ogniową poszcze-
gólnych elementów budynku poprzez dwa lub trzy kryteria:
nośność ogniową R, szczelność ogniową E, izolacyjność og-
niową I.
Klasa odporności pożarowej budynku. Ustanowione jest
pięć klas odporności pożarowej budynku oznaczonych lite-
rami w kolejności: A, B, C, D i E. Poszczególnym elementom
budynku, zaliczonego do odpowiedniej klasy odporności
pożarowej, odpowiadają warunki w postaci wymaganej od-
porności ogniowej, jak również warunki w zakresie stopnia
rozprzestrzeniania się ognia. Klasy odporności pożarowej
budynku podane są w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury
z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych,
jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
W tabeli 7 podano, zgodnie z normą EN 1992-1-2, minimal-
ne grubości ścian działowych dla których spełnione są wy-
magane kryteria w zakresie izolacyjności ogniowej I
i szczelności E.
Tab. 7. Minimalna grubość ścian nienośnych (działowych)
Standardowa odporność ogniowa
Minimalna grubość ściany [mm]
EI 30 60
EI 60 80
EI 90 100
EI 120 120
EI 180 150
EI 240 175
W przypadku ścian monolitycznych nośnych, można przyjąć,
że nośne ściany monolityczne wykazują należytą odporność
ogniową, jeżeli odpowiadają danym zestawionym w tabeli 8
i podanym poniżej regułom:
– minimalne grubości ścian podane w tab. 8 stosuje się
również do ścian z betonu (EN 1992-1-1, rozdział 12)
– w celu uniknięcia nadmiernej deformacji termicznej
i wynikającej stąd utraty szczelności pomiędzy ścianą
a stropem, stosunek wysokości ściany w świetle do
grubości ściany nie powinien przekraczać 40.
12
PROJEKTANT
Parametry termiczne betonu na kruszywie keramzytowym
Współczynnik przewodzenia ciepła λ10,dry , µ współczynnik dyfuzji pary wodnej, c – ciepło właściwe
Tab. 9. Przewodność cieplna betonu (wg EN 1745:2000). Beton na kruszywie z glin spęcznianych
Gęstość materiału
[kg/m3]
Współczynnik przewodzenia ciepłaλ10,dry [W/mK]
Współczynnik dyfuzji pary wodnej
µ
Ciepło właściwec
[kJ/kgK]P = 50 % P = 90 %
800 0,22 0,25 5/15 1,0
900 0,26 0,28 5/15 1,0
1000 0,30 0,32 5/15 1,0
1100 0,34 0,36 5/15 1,0
1200 0,39 0,41 5/15 1,0
1300 0,43 0,46 5/15 1,0
1400 0,48 0,51 5/15 1,0
1500 0,53 0,56 5/15 1,0
1600 0,60 0,63 5/15 1,0
1700 0,67 0,70 5/15 1,0
fu = 4 kg/kg, jeśli gliny spęczniane są kruszywem dominującymfu = 2,6 kg/kg, jeśli gliny spęczniane są jedynym kruszywem
λ10,dry – współczynnik przewodzenia ciepła w stanie suchym w średniej temperaturze 10 °C [W/mK]
P – kwantyl [%]
µ – współczynnik dyfuzji pary wodnej [1]
c – ciepło właściwe [kJ/kgK]
fu – współczynnik przeliczeniowy wyrażany jako ułamek masowy [kg/kg]
Z powyższego zestawienia wynika, że beton keramzytowy posiada bardzo dobre parametry w zakresie izolacyjno-
ści termicznej.
Izolacyjność termiczna to zdolność do stawiania oporu przepływowi ciepła z ośrodka cieplejszego do chłodniejszego.
Miarą izolacyjności jest współczynnik przenikania ciepła U. Im grubsza jest izolacja termiczna ścian, tym lepszą mają one
izolacyjność termiczną, czyli tym mniejsza jest wartość U tych przegród (i tym większy opór R).
Akumulacyjnością przegrody nazywa się jej zdolność do gromadzenia ciepła. Jest ona tym większa, im większa jest masa
przegrody, stąd budynki ze ścianami z betonu keramzytowego mają zdecydowanie większą akumulacyjność niż lekkie
budynki szkieletowe.
W zależności od masy i rodzaju materiału, nieróżniące się izolacyjnością termiczną przegrody zewnętrzne mogą mieć różną
akumulacyjność cieplną. Dlatego też „ciepłe”, dobrze izolowane budynki szkieletowe stygną stosunkowo szybko po wyłą-
czeniu ogrzewania. W podobnie ocieplonych budynkach ze ścianami z betonu keramzytowego temperatura wewnętrzna
spada wolniej.
13
S Y S T E M B U D O W N I C T W A B U S Z R E M
Od akumulacyjności przegród i ich izolacyjności zależy stateczność cieplna budynku, czyli czas, w jakim
utrzymuje się w nim stała temperatura wewnętrzna, mimo zmian warunków zewnętrznych (np. wystąpienia
silnego mrozu albo porywistego wiatru) lub wyłączenia ogrzewania.
Stateczność cieplną przegród defi niuje się jako zdolność zachowania względnej stałości temperatury, przy
wahaniach natężenia strumienia cieplnego oddziałującego na przegrodę.
Projektowanie pod względem stateczności cieplnej przegród budowlanych ma na celu:
– ograniczenie wychładzania się przegród i pomieszczeń w czasie przerw ogrzewania lub jego osłabienia, jak
również przy spadku temperatury zewnętrznej,
– niedopuszczenie do przegrzania się pomieszczeń, głównie pod wpływem nasłonecznienia.
Jedną z cech przegrody budowlanej związanej z akumulacyjnością cieplną jest pojemność cieplna powierzch-
niowa wyrażana wzorem:
Cp = c × ρ × d, J/m2 K,
gdzie: c – ciepło właściwe,
ρ – gęstość materiału
d – grubość warstwy
Im gęstszy i bardziej masywny jest materiał, tym większa jest jego zdolność akumulacyjna.
Ogólna charakterystyka linii technologicznej fi rmy Buszrem
Firma Buszrem posiada profesjonalną linię technologiczną do
produkcji elementów prefabrykowanych w cyklu potokowym. Linia
technologiczna wyposażona jest w komorę do przyśpieszania
procesu dojrzewania betonu (w komorze mieści się około 40 sto-
łów ze ścianami o standardowych gabarytach). Stoły do produkcji
prefabrykowanych elementów ściennych mają wymiary
3,2 m × 6,2 m. Uchylny mechanizm, w jaki wyposażone są stoły,
pozwala na sprawne i bezpieczne zdjęcie prefabrykowanej ściany
ze stołu. W trakcie zdejmowania ścian stoły produkcyjne można
ustawić w pozycji prawie pionowej. Zakład produkcyjny wyposażo-
ny jest również w platformy umożliwiające produkcję prefabryka-
tów o ponadstandardowych wymiarach w zakresie szerokości,
długości i grubości elementu. Platforma do produkcji elementów
o wymiarach ponadstandardowych nie jest wyposażona w mecha-
nizm uchylny i prefabrykaty podnoszone są w pozycji horyzontal-
nej. Produkcja elementów o ponadstandardowych gabarytach jest
prowadzona w sytuacjach realizacji wyjątkowych projektów.
Dokumentacja projektowa takich prefabrykatów musi uwzględniać
ograniczenia produkcyjne związane m.in. z podnoszeniem elemen-
tów z platform.
14
PROJEKTANT
Projektując budynki prefabrykowane szczególną uwagę należy poświęcić geometrii budynku i poszczególnych
elementów prefabrykowanych. Wszystkie elementy prefabrykowane powinny być zaprojektowane i wykonane
z wysoką dokładnością wymiarów. Każdy element prefabrykowany ma ściśle określone miejsce w obiekcie bu-
dowlanym. Wykonując rysunki wykonawcze poszczególnych prefabrykatów należy kontrolować przestrzenny
układ geometryczny budynku.
Obliczenia statyczne konstrukcji wykonanych z betonu keramzytowego
Projektowanie konstrukcji z betonu keramzytowego należy prowadzić zgodnie z rozdziałem 11 normy Eu-
rokod 2 – EN 1992-1-1, dotyczącym konstrukcji z lekkich betonów kruszywowych. Lekki beton kruszywowy jest
betonem o strukturze zwartej i gęstości nie większej 2200 kg/m3, którego składnikiem jest sztuczne lub naturalne
kruszywo lekkie z ziaren o gęstości mniejszej niż 2000 kg/m3. W większości wszystkie punkty normy Eurokod 2
mają zastosowanie do projektowania konstrukcji z betonów lekkich, o ile w wymienionym rozdziale 11, nie po-
dano specyfi cznych wymagań dotyczących tego materiału.
Projektowanie konstrukcji z betonu powinno być zgodne z ogólnym zasadami podanymi w EN 1990.
W konstrukcjach z betonu podstawowe wymagania podane w rozdziale 2 EN 1990 uważa się za spełnione wtedy,
gdy spełnione są wszystkie poniższe wymagania:
– zastosowano koncepcję stanów granicznych w połączeniu z metodą współczynników częściowych
zgodnie z EN 1990;
– oddziaływania przyjęto zgodnie z EN 1991;
– nośność, trwałość i użytkowalność określono zgodnie z normą EN 1992-1-1:2004+AC:2008.
W rozdziale 10 normy EN 1992-1-1:2004+AC:2008 podane są dodatkowe reguły dotyczące elementów i konstruk-
cji prefabrykowanych.
Obliczając i konstruując betonowe elementy i konstrukcje prefabrykowane należy szczególną uwagę zwrócić na:
– sytuacje przejściowe,
– podpory tymczasowe i stałe,
– połączenia i złącza między prefabrykatami.
Sytuacje przejściowe w betonowych konstrukcjach prefabrykowanych obejmują:
– rozformowanie,
– transport na miejsce składowania,
– składowanie (warunki podparcia i obciążenia),
– transport na budowę,
– wznoszenie (podnoszenie),
– budowę (montaż).
15
S Y S T E M B U D O W N I C T W A B U S Z R E M
Analiza konstrukcji prefabrykowanych
Postanowienia ogólne
W obliczeniach konstrukcji prefabrykowanych należy wziąć pod uwagę:
– zachowanie się elementów konstrukcyjnych we wszystkich stadiach wznoszenia konstrukcji, stosując
w każdym stadium odpowiednie dane dotyczące geometrii, właściwości elementów oraz ich
współdziałania z innymi elementami (np. współdziałanie z betonem układanym na budowie, z innymi
elementami prefabrykowanymi);
– zachowania się systemu konstrukcyjnego w zależności od zachowania się połączeń między elementami, ze
szczególnym uwzględnieniem rzeczywistych odkształceń i wytrzymałości połączeń;
– niepewności wpływające na stopień zamocowania i przekazywania sił między elementami, wynikające
z odchyłek geometrii oraz usytuowania elementów i podpór.
Pierwszym etapem projektowania konstrukcji prefabrykowanych jest określenie układu konstrukcyjnego
i wybór schematu statycznego, który odwzorowuje prace tego układu. Następnym działaniem jest dobór
wymiarów poszczególnych elementów konstrukcji, ich ukształtowania i sposobu połączenia. Wymiary i kształty
elementów prefabrykowanych zależą w dużej mierze od wymagań użytkowych – akustyka, odporność
ogniowa, izolacyjność termiczna.
Przy projektowaniu ścian prefabrykowanych rozróżniamy:
– ściany konstrukcyjne – uwzględniane w modelu pracy budynku. Ściany konstrukcyjne dzieli się zazwyczaj
na ściany nośne – przenoszące obciążenia od stropów i ściany samonośne – nie przejmujące tych obciążeń,
– ściany niekonstrukcyjne – spełniające głównie rolę przegród wewnętrznych bądź zewnętrznych.
W układzie statycznym budynku ściany
niekonstrukcyjne przenoszą na elementy konstrukcji
budynku swój ciężar własny i obciążenia
bezpośrednio oddziałujące na te ściany.
Usztywnienie przestrzenne budynku
Ogólną zasadą zapewnienia sztywności przestrzennej
budynków wielokondygnacyjnych jest stosowanie ścian
usztywniających. Ściany usztywniające sytuuje się
w budynku w kierunku podłużnym i poprzecznym.
Podłużne i poprzeczne ściany usztywniające można łączyć
ze sobą tworząc zespoły przestrzenne.
Stropy, współpracując ze ścianami usztywniającymi,
spełniają funkcję przepon (tarcz) poziomych zapewniają-
cych równomierny udział ścian usztywniających, odpo-
wiednio do ich sztywności na zginanie, w przejmowaniu Rys. 2. Usztywnienie budynku za pomocą ścian, obciążenie tarczy
stropowej siłami poziomymi
16
PROJEKTANT
sił poziomych. Tarcze stropowe są elementami przekazującymi i rozdzielającymi
obciążenia poziome budynku na ściany usztywniające.
Sprawdzenie sztywności przestrzennej budynku jest bardzo ważnym etapem
obliczeń statycznych.
Złącza i podparcia elementów prefabrykowanych
Materiały stosowane w złączach konstrukcji prefabrykowanych powinny być:
– stabilne i trwałe w okresie użytkowania konstrukcji,
– chemicznie i fi zycznie zgodne,
– zabezpieczone przed niekorzystnymi wpływami chemicznymi i fi zycznymi,
– odporne na działanie ognia w stopniu zgodnym z wymaganą odpornością
ogniową konstrukcji.
Ogólne zasady projektowania i konstruowania złączy
Złącza powinny być zdolne do przeniesienia efektów oddziaływań zgodnych
z założeniami projektu, dostosowania się do koniecznych odkształceń oraz zapewnie-
nia właściwego zachowania się konstrukcji.
Do kształtowania złącz konstrukcji prefabrykowanych fi rmy Buszrem rekomendowa-
ne są rozwiązania techniczne fi rmy Jordahl & Pfeifer, czyli pętle kotwiące typu VS.
Przykłady typowych złączy zamieszczono na stronach 27-40.
Tab. 10. Zadania i pożądane cechy złączy w ścianach prefabrykowanych
Lp. Czynniki działające na złącze Zadania i pożądane cechy złączy
1. Siły w budowli Przejęcie sił i przeniesienie naprężeń
2. Parcie wiatru z jednoczesnym opadem deszczu
Zapewnienie szczelności połączenia i ochrona przed penetracją wody
3. Zmiany temperatury Swoboda odkształcenia się i zapewnienie odpowiedniej izolacji termicznej uniemożliwiającej powstawanie mostków cieplnych
4. Hałas Zapewnienie odpowiedniej izolacyjności akustycznej
5. Destrukcyjne czynniki atmosferyczne Odporność na korozję chemiczną i biologiczną
6. Ogień Odporność ogniowa, bariera przed przenoszeniem się ognia
17
S Y S T E M B U D O W N I C T W A B U S Z R E M
Zakres specyfi kacji wykonawczej (zgodnie z załącznikiem A, EN13670:2009)
Zaleca się, aby specyfi kacja wykonawcza zawierała:
1. Opis wszystkich wyrobów, które mają być zastosowane, łącznie z wymaganiami odnośnie ich stosowania (informacja na
rysunkach i/lub w opisie technicznym);
2. Specyfi kację projektu, która opisuje klasy wykonania jakie należy stosować, specjalne tolerancje. Zaleca się, aby opis
techniczny zawierał również wszystkie wymagania dotyczące prowadzenia robót: kolejność prowadzenia robót, podpory
tymczasowe, procedury robocze etc.);
3. Rysunki konstrukcyjne zawierające m.in.:
– geometrię konstrukcji,
– ilości i rozmieszczenie zbrojenia,
– w przypadku elementów prefabrykowanych z betonu, uchwyty, ciężary, wkładki itp.;
4. Specyfi kację montażową dotycząca elementów prefabrykowanych z betonu, tam gdzie jest wymagana, zawierającą:
– rysunki montażowe, w tym rzuty i przekroje pokazujące lokalizację połączenia elementów w całej konstrukcji obiektu,
– dane montażowe wraz z niezbędnymi właściwościami materiałów stosowanych na miejscu montażu i niezbędnymi
kontrolami,
– instrukcję montażu z koniecznymi danymi dotyczącymi transportu, składowania, montowania, dopasowania,
połączeń i robót wykończeniowych.
W zakresie prowadzenia robót budowlanych z zastosowaniem elementów prefabrykowanych należy określić:
1. Wymagania w zakresie transportu, składowania zabezpieczenia.
2. Wymagania dotyczące identyfi kacji wyrobu.
3. Wymagania dotyczące montażu, w tym dopuszczalnych technologii specjalnych.
4. Szczegóły i wymagania dotyczące połączeń konstrukcyjnych.
Tolerancje geometryczne
Wykonana konstrukcja budowlana powinna spełniać wymagania w zakresie dopuszczalnych odchyłek. Zachowanie
określonych normą EN 13670:2009 tolerancji geometrycznych pozwala unikać niepożądanych efektów dotyczących:
1. Nośności i stabilności w warunkach wykonania i w warunkach użytkowania;
2. Zachowania użyteczności podczas eksploatacji budynku;
3. Zgodności montażowej pomiędzy konstrukcją a jej niekonstrukcyjnymi elementami.
Wg EN 13670:2009 tolerancja geometryczna w odniesieniu do prefabrykowanych elementów z betonu dzieli się następująco:
1. Tolerancje produkcyjne zdefi niowane w normach wyrobu;
2. Tolerancje montażowe, tj. tolerancje geometryczne dotyczące usytuowania, relacji do pionu, relacji do poziomu lub
innych charakterystyk układu konstrukcyjnego;
3. Tolerancje konstrukcyjne, tj. tolerancje geometryczne, które są połączeniem tolerancji produkcyjnej, tolerancji
z wykonania na placu budowy i tolerancji montażowej.
18
PROJEKTANT
Tab. 11. Dopuszczalne odchyłki pionowe dla słupów i ścian
Nachylenie słupa lub ściany na każdym poziomie w jedno- lub wielopiętrowym budynku
h – swobodna wysokość
h ≤ 10 mh > 10 m
Odchyłka między osiami
Krzywizna słupa lub ściany między sąsiednimi poziomami
Położenie słupa lub ściany na dowolnym piętrze, względem linii pionowej przechodzą-cej przez projektowany środek w poziomie posadowienia w konstrukcji wielopiętrowej
n jest liczbą pięter, gdzie n > 1
Σhi – suma wysokości rozpatrywanych pięter
Rodzaj odchyłki Opis Dopuszczalna odchyłka ∆
Klasa tolerancji 1
Większa z wartości
15 mm lub h/400
25 mm lub h/600
Większa z wartości
t/30
lub
15 mm
ale nie więcej niż 30 mm
Większa z wartości
h/300
lub
15 mm
ale nie więcej niż 30 mm
Mniejsza wartość z
50 mm
lub
Σhi /(200 n1/2)
19
S Y S T E M B U D O W N I C T W A B U S Z R E M
Tolerancja jest wartością bezwzględną, jednak zwykle wyrażaną jako „odchyłka dopuszczalna”, więc jednostka
tolerancji jest taka jak wartość, której dotyczy.
Na rysunkach podano rodzaje odchyłek geometrycznych związanych z konstrukcjami budowlanymi (odchyłki
konstrukcyjne). Podane wartości dotyczą tolerancji konstrukcyjnych, tj. tolerancji, które mają wpływ na bezpie-
czeństwo konstrukcji. Jeżeli w specyfi kacji wykonawczej nie stwierdzono inaczej, stosuje się klasę tolerancji 1.
Klasa tolerancji 1 określona jest jako tolerancja normalna, która spełnia założenia projektowe EN 1992 i wyma-
gany poziom bezpieczeństwa oraz odnosi się do częściowych materiałowych współczynników bezpieczeństwa
podanych w EN 1992-1-1:2004. Klasa tolerancji 2 przeznaczona jest do stosowania przy zmniejszonych materia-
łowych współczynnikach bezpieczeństwa według EN 1992-1-1:2004, załącznik A.
Większa z wartości*± 20 mm lub ± l/600
ale nie więcej niż 60 mm
± 25 mm
± 25 mm
Położenie w płaszczyź-nie słupa względem linii drugorzędnych
Położenie w płaszczyź-nie ściany względem linii drugorzędnych
Wolna przestrzeń między przyległymi słupami lub ścianami
Rodzaj odchyłki Opis Dopuszczalna odchyłka ∆
Klasa tolerancji 1
* UWAGA! Dokładniejsze tolerancje mogą być wymagane w przypadku słupów i ścian podpierających elementy prefabrykowane z betonu w zależności od tolerancji względem długości podpartych elementów i wymaganej długości podparcia
1 – osie centralne podparcia (przekrój poziomy)
y – linie drugorzędne w kierunku y
x – linie drugorzędne w kierunku x
Tab. 12. Zalecenia dotyczące tolerancji geometrycznych. Dopuszczalne odchyłki położenia słupów i ścian, przekroje poprzeczne
y – linia drugorzędna w kierunku y
20
PROJEKTANT
W przypadku przenoszenia sił pomiędzy elementami poprzez całkowity docisk między powierzchniami
elementów, tolerancje dotyczące takich powierzchni powinny być podane w specyfi kacji wykonawczej.
W przypadku nakładania się wymagań w zakresie dopuszczalnych odchyłek geometrycznych stosuje się
najmniejszą tolerancję.
Tolerancje położenia w płaszczyźnie poziomej odnoszą się do linii drugorzędnych poziomej siatki projektowej.
Tolerancje położenia w płaszczyźnie pionowej odnoszą się do pionowej siatki projektowej, np. przeniesiony
reper. Wymagania dotyczące linii drugorzędnych siatki projektowej powinny być podane w specyfi kacji
wykonawczej.
9 mm4 mm
15 mm6 mm
Większa z wartości
± a/25 mm lub ± b/25
ale nie więcej niż
± 30 mm
Płaskośćl = 2,0 ml = 0,2 m
l = 2,0 ml = 0,2 m
Asymetria przekroju poprzecznego
Prostoliniowość krawędziDla długości:
l < ± 1 ml > 1 m
Rodzaj odchyłki Opis Dopuszczalna odchyłka ∆
Klasa tolerancji 1
powierzchnia deskowana lub wygładzona:ogólnielokalnie
powierzchnia nieformowana:ogólnielokalnie
Tab. 13. Dopuszczalne odchyłki dotyczące powierzchni i prostoliniowości krawędzi
± 8 mm± 8 mm/m,ale nie więcej niż ± 20 mm
21
S Y S T E M B U D O W N I C T W A B U S Z R E M
System prefabrykacji Buszrem składa się z elementów prefabrykowanych produkowa-
nych zgodnie z opracowaną indywidualnie techniczną specyfi kacją projektową.
Istotnymi składnikami specyfi kacji technicznej są projekty wykonawcze elementów
prefabrykowanych uwzględniające wszystkie fazy (produkcji, transportu i montażu), jak
również harmonogram dostaw prefabrykatów opracowywany indywidualnie na
potrzeby każdej budowy. Wznoszenie obiektów z prefabrykatów wymusza efektywną
organizację robót. Często montaż elementów prefabrykowanych prowadzony jest „z kół”
co oznacza, że elementy przywożone są na budowę tuż przed wbudowaniem. Rygory-
styczne przestrzeganie procedur i zaleceń pozwoli nie tylko uniknąć błędów montażo-
wych, zapewni również krótki czas realizacji inwestycji, co bezpośrednio wiąże się
z obniżeniem kosztów budowy.
Roboty budowlane z zastosowaniem prefabrykowanych elementów z betonu powinny
być prowadzone z uwzględnieniem wymagań dotyczących operacji budowlanych
zawartych w normie EN 13670:2009 i innych normach powiązanych oraz z obowiązujący-
mi przepisami prawa.
WYKONAWCA ROBÓT BUDOWLANYCH
Transport elementów prefabrykowanychElementy prefabrykowane ścienne transportowane są
w pozycji wbudowania. Elementy prefabrykowane
wyposażone są w haki montażowe służące do
przenoszenia elementów w czasie transportu
i montażu.
Zalecenia normy EN 13670:2009) w zakresie transpor-
tu i przechowywania:
1. Elementy prefabrykowane należy transportować,
przechowywać i zabezpieczać zgodnie ze
specyfi kacją wykonawczą.
2. Powinna być znana masa całkowita każdego
prefabrykowanego elementu.
3. Na każdym elemencie prefabrykowanym
powinno znajdować się oznakowanie
umożliwiające identyfi kację wyrobu, a także, jeśli
jest to wymagane w specyfi kacji wykonawczej,
określające właściwe umiejscowienie każdego
elementu prefabrykowanego w konstrukcji
obiektu.
22
dobrze
źle
maksymalny kąt
rozwarcia zawiesi
Rys. 3. Podwieszanie elementu na hakach i zawiesiach
Rozładunek
W trakcie rozładunku środków transportu należy zapewnić:
– odpowiednią stateczność elementu
prefabrykowanego,
– warunki bezpiecznego poruszania się załogi
montażowej na pojeździe w trakcie przygotowania
elementów prefabrykowanych do rozładunku,
– prawidłowe zaczepienie elementów na zawiesiach,
– sprawdzenie i zabezpieczenie drogi przenoszenia
ładunku do miejsca składowania lub wbudowania.
Składowanie
Instrukcje składowania elementów prefabrykowanych
powinny określać pozycję podczas składowania oraz
dopuszczalne miejsca podparcia, maksymalną wysokość
stosu (jeżeli prefabrykaty składowane są w stosach), a także
powinny być określone środki zabezpieczające i wymagania
w zakresie zachowania stateczności (jeżeli zachodzi taka
konieczność).
Zasady transportu i składowania elementów prefabrykowa-
nych:
1. Prefabrykowane elementy budynku (oprócz słupów,
biegów schodowych i podobnych elementów układu
budynku) powinny być transportowane i składowane
w położeniu odpowiadającym ich projektowanemu
wbudowaniu.
2. Teren, na którym będą składowane prefabrykowane
elementy budynku powinien być zniwelowany
i utwardzony, należy zapewnić sprawne
odprowadzenie wód opadowych.
3. Nie jest dopuszczone sytuowanie stanowisk pracy,
składowisk wyrobów i materiałów, maszyn
oraz urządzeń budowlanych bezpośrednio pod
napowietrznymi liniami elektroenergetycznymi lub
w odległościach od nich mniejszych niż podane
w § 55.1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia
6 lutego 2003 r. (Dz.U. 2003 r. nr 47, poz. 401) w sprawie
bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania
robót budowlanych.
4. Składowisko elementów prefabrykowanych powinno
być zlokalizowane w zasięgu pracy maszyn
montażowych.
5. Składowanie elementów prefabrykowanych powinno
uwzględniać kolejności ich wbudowania w obiekt.
6. Wykonawca robót budowlanych powinien posiadać
schemat podnoszenia prefabrykatów z określeniem
punktu zawieszenia, wielkości siły oraz ustawienia
systemu podnoszenia, a tam gdzie to niezbędne,
schemat uzupełniony być powinien o przepisy
specjalne.
23
S Y S T E M B U D O W N I C T W A B U S Z R E M
Montaż
Montaż konstrukcji prefabrykowanych powinien odbywać się
zgodnie z opracowanym projektem (specyfi kacją) montażu kon-
strukcji prefabrykowanej. Projekt montażu powinien podawać
szczegółowo przebieg procesu montażu; powinien składać się
z części rysunkowej i opisowej, która zawierać powinna informa-
cje dotyczące rozmieszczenia podpór, niezbędnych metod pod-
parcia i, o ile to będzie konieczne, zasad dotyczących tymczaso-
wego zapewnienia stateczności. Podczas montażu należy
kontrolować właściwe położenie elementów prefabrykowanych,
dokładność wymiarową podpór, stan złączy oraz stan całego
układu konstrukcyjnego.
Połączenia elementów prefabrykowanych powinny być wykonane
zgodnie z dokumentacją wykonawczą i instrukcją producenta.
Warunki w zakresie bezpieczeństwa montażu prefabrykowanych
elementów wielkowymiarowych zawarte są w rozporządzeniu
Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. (Dz.U. 2003 r. nr 47,
poz. 401) w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas
wykonywania robót budowlanych.
Wykonawca przed przystąpieniem do wykonywania robót bu-
dowlanych jest obowiązany opracować instrukcję bezpieczeństwa
ich wykonywania i zaznajomić z nią pracowników w zakresie
wykonywanych przez nich robót.
Przebieg robót montażowych (wg Dz.U. 2003 r. nr 47, poz. 401)
1. Roboty montażowe konstrukcji stalowych
i prefabrykowanych elementów wielkowymiarowych mogą
być wykonywane, na podstawie projektu montażu oraz
planu bioz, przez pracowników zapoznanych z instrukcją
organizacji montażu oraz rodzajem używanych maszyn
i innych urządzeń technicznych.
2. Urządzenia pomocnicze, przeznaczone do montażu,
powinny posiadać wymagane dokumenty.
3. Stan techniczny narzędzi i urządzeń pomocniczych
sprawdza codziennie osoba, o której mowa w § 5 ww.
rozporządzenia.
4. Przebywanie osób na górnych płaszczyznach ścian, belek,
słupów, ram lub kratownic oraz na dwóch niższych
kondygnacjach, znajdujących się bezpośrednio pod
kondygnacją, na której są prowadzone roboty montażowe,
jest zabronione.
5. Prowadzenie montażu z elementów wielkowymiarowych
jest zabronione:
a) przy prędkości wiatru powyżej 10 m/s;
b) przy złej widoczności o zmierzchu, we mgle i w porze
nocnej, jeżeli stanowiska pracy nie mają wymaganego
przepisami odrębnymi oświetlenia.
6. Punkty świetlne przy stanowiskach montażowych powinny
24
WYKONAWCA
Rys. 4. Strefa niebezpieczna podczas montażu
być tak rozmieszczone, aby zapewniały równomierne
oświetlenie, bez ostrych cieni i olśnień osób.
7. Przed podniesieniem elementu konstrukcji stalowej lub
żelbetowej należy przewidzieć bezpieczny sposób:
a) naprowadzenia elementu na miejsce wbudowania;
b) stabilizacji elementu;
c) uwolnienia elementu z haków zawiesia;
d) podnoszenia elementu, po wyposażeniu
w bezpieczne dojścia i pomosty montażowe, jeżeli
wykonanie czynności nie jest możliwe bezpośrednio
z poziomu terenu lub stropu.
8. Elementy prefabrykowane można zwolnić
z podwieszenia, po ich uprzednim zamocowaniu
w miejscu wbudowania.
9. W czasie zakładania stężeń montażowych,
wykonywania robót spawalniczych, odczepiania
elementów prefabrykowanych z zawiesi
i betonowania styków należy stosować wyłącznie
pomosty montażowe lub drabiny rozstawne.
10. W czasie podnoszenia elementów prefabrykowanych
należy:
a) stosować zawiesia odpowiednie do rodzaju
elementu;
b) podnosić na zawiesiu elementy o masie
nieprzekraczającej dopuszczalnego nominalnego
udźwigu;
c) dokonać oględzin zewnętrznych elementu;
d) stosować liny kierunkowe;
e) skontrolować prawidłowość zawieszenia elementu na
haku po jego podniesieniu na wysokość 0,5 m.
11. W czasie montażu, w szczególności słupów, belek
i wiązarów, należy stosować podkładki pod liny zawiesi,
zapobiegające przetarciu i załamaniu lin.
12. Podnoszenie i przemieszczanie na elementach
prefabrykowanych osób, przedmiotów, materiałów lub
wyrobów jest zabronione.
13. Podanie sygnału do podnoszenia elementu może
nastąpić wyłącznie po usunięciu osób ze strefy
niebezpiecznej.
25
S Y S T E M B U D O W N I C T W A B U S Z R E M
Wykaz norm, przepisów prawa i literatury
1. Normy
– EN 206-1 Beton,
– EN 1992-1-1:2004+AC:2008 (Eurokod 2) Projektowanie konstrukcji z betonu,
– EN 1991-1-1:2002 Oddziaływania na konstrukcje,
– EN 1990 Eurokod – Podstawy projektowania konstrukcji,
– PN-EN 13369:2004 Wspólne wymagania dla prefabrykatów betonowych,
– PN-B- 02151-3 Ochrona przed hałasem w budynkach – Izolacyjność
akustyczna przegród w budynkach oraz izolacyjność akustyczna elementów
budowlanych,
– EN 12354-1 Akustyka budowlana – Określenie właściwości akustycznych
budynków na podstawie właściwości elementów – Część 1: Izolacyjność od
dźwięków powietrznych między pomieszczeniami,
– EN 13670:2009 – Wykonanie konstrukcji z betonu,
– PN-ISO 7976-2 Tolerancje w budownictwie. Metody pomiaru budynków
i elementów budowlanych. Usytuowanie punktów pomiarowych.
2. Przepisy prawa
– Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie
bezpieczeństwa i higieny pracy podczas robót budowlanych,
– Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich
usytuowanie.
3. Literatura
– „Konstrukcje budynków z prefabrykatów wielkopłytowych”. Zasady
projektowania z przykładami obliczeń, COBPOB, Warszawa 1993 r.
– „Budownictwo ogólne i uprzemysłowione”. Mieczysław Rydlewski, Monografi a
167, Politechnika Krakowska
26
Złącze pionowe ściana-ściana (typ 1) źródło: JORDAHL & PFEIFER
27
S Y S T E M B U D O W N I C T W A B U S Z R E M
Złącze pionowe ściana-ściana (typ 2)źródło: JORDAHL & PFEIFER
28
Złącze pionowe ściana-ściana (typ 3)źródło: JORDAHL & PFEIFER
29
S Y S T E M B U D O W N I C T W A B U S Z R E M
Złącze pionowe ściana-ściana (typ 4)źródło: JORDAHL & PFEIFER
30
Złącze poziome ściana-strop (góra i dół)źródło: JORDAHL & PFEIFER
31
S Y S T E M B U D O W N I C T W A B U S Z R E M
Połączenie ściany żelbetowej ze ścianą murowanąźródło: JORDAHL & PFEIFER
32
Połączenie ściany żelbetowej ze ścianą warstwowąźródło: JORDAHL & PFEIFER
33
S Y S T E M B U D O W N I C T W A B U S Z R E M
Mocowanie ściany w płaszczyźnie słupaźródło: JORDAHL & PFEIFER
34
Połączenie ściany ze słupem żelbetowymźródło: JORDAHL & PFEIFER
35
S Y S T E M B U D O W N I C T W A B U S Z R E M
Połączenie ściany ze słupem stalowymźródło: JORDAHL & PFEIFER
36
Oparcie ściany jednowarstwowej na wsporniku słupaźródło: JORDAHL & PFEIFER
37
S Y S T E M B U D O W N I C T W A B U S Z R E M
Oparcie ściany wielowarstwowej na wsporniku słupaźródło: JORDAHL & PFEIFER
38
Detal wykończenia fugi na połączeniu dwóch ścian (typ 1)źródło: JORDAHL & PFEIFER
39
S Y S T E M B U D O W N I C T W A B U S Z R E M
Detal wykończenia fugi na połączeniu dwóch ścian – naroże (typ 2)źródło: JORDAHL & PFEIFER
40
Siedziba fi rmy Zakład Prefabrykacji Sochaczew
BUSZREM S.A.97-300 Piotrków Trybunalskiul. Żwirki 9tel./fax: 44 647 63 45e-mail: [email protected]
96-502 Sochaczewul. Inżynierska 32tel.: 46 863 98 28tel./fax: 46 863 98 29e-mail: [email protected]
www.buszrem.pl
Zobacz nasz nowy katalogKOSTKA BRUKOWA PŁYTY TARASOWEKatalog produktów 2013