1st
Sarga(attha pratthamassargaha)
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---
thatho: ra:vanani:tha:ya:h si:tha:ya:h sathrukarsanaha |
iye:sha padamanve:shtum cha:rana:charithe: patthi || 1
du:shkaram nishprathidwandwam chikirshan karma va:narah |
samu:dagrasiro:gri:vo: gava:m pathiriva:babhau || 2
mahe:ndraparvatha:th hanumathaha uthpathanam
attha vaidu:ryavarne:shu sa:dvale:shu maha:balah |
dhi:rah salilakalpe:shu vichacha:ra yattha:sukham || 3
dvija:n vi:thra:sayan dhima:nurasa: pa:dapa:n haran |
mruga:mscha subahu:n nighnan pravruddha iva ke:sari: || 4
nilalo:hitha ma:njishtta pathravarnaih si:tha:sithaihi |
swabha:va vihithaischithrair dha:thubhihi samalankrutham || 5
ka:maru:pibhihi a:vishtamabhikshanam saparichhadaihi |
yakshaki:nnara gandharvaihi de:vakalpaisha pannagaihi || 6
sa thasya girivaryasya thale: na:gavara:yuthe: |
thi:shtthan kapivarasthathra hrade: na:ga iva:babhau || 7
sa su:rya:ya mahe:ndra:ya pavana:ya swayambhuve: |
bhuthe:schascha:njalim kruthwa: chaka:ra gamane: mathi:m || 8
anjalim pra:gnmu:khaha kurthva pavana:ya:thmayo:naye: |
thatho::bhi vavrudhe: ganthum dakshino: dakshina:m di:sam || 9
plawangapravarair drushtah plavane: kruthanischayaha |
vavrudhe: ra:mavruddhya:rttham samudra iva parvasu || 10
ni:shprama:nasarirah samli:langhayishurarnavam |
ba:hubhya:m pidaya:ma:sa charana:bhya:m cha parvatham || 11
sa chacha:la:chalascha:pi muhu:rtham kapipi:dithaha |
tharu:na:m pushpitha:gra:na:m sarvam pushpamasa:thayath || 12
hanumathaha pa:dapi:dani:na mahe:ndara:dre:he samkshobhaha
the:na pa:dapamukthe:na pushpaughe:na su:gandhina: |
sarvathah samvruthaha sailo: babhau pushpamayo: yattha: || 13
the:na cho:thamavi:rye:na pidyama:nah sa parvathaha |
salilam samprasusra:va madam matha iva dvi:pah || 14
pidyama:nasthu balina: mahe:ndrasthe:na parvathah |
rithirnivartharya:ma:sa ka:nchana anjanara:jathi:hi || 15
mumo:cha cha si:la:h sailo: visa:la:h samanah si:la:h |
madhyme:na:rchi:sha: jushto: dhu:mara:jiri:va:nalaha || 16
giri:na: pi:dyama:ne:na pi:dyama:na:ni sarvathaha |
guha:vishta:ni bhu:tha:ni vine:durvikruthaihi svaraihi || 17
sa maha:n sathvasanna:daha shailapi:da:nimithajaha |
prutthvim purya:ma:sa disascho:pavana:ni cha || 18
si:ro:bhihi prutthubhis sarpa: vyaktha swasthika lakshanaihi |
vamamthah pa:vakam gho:ram dadamsurdasanaihi sila:h || 19
tha:sthada: savishairdashta:h kupithaihi thairmaha:sila:h |
jajvaluhu pa:vako:ddiptha: bibhiduscha sahasradha: || 20
ya:ni choushadha ja:la:ni thasmin ja:tha:ni parvathe: |
vishaghna:nyapi na:ga:na:m na se:kuh samithum visham || 21
bhidyathe::yam girirbhu:thairithi mathwa: thapaswinaha |
thrastha: vidya:dhara:sthasma:th uthpe:thuhu sthri:ganaihi saha || 22
pa:nabhumigatham hithwa haimama:sava bha:janam |
pa:thra:ni cha maha:rha:ni karaka:mscha hiranmaya:n || 23
le:hya:nuchcha:vacha:n bhakshya:n ma:msa:ni vividha:ni cha |
a:rshabha:ni cha charma:ni khadga:mscha kanakathsaru:n || 24
kruthakanttaguna:h kshi:ba: rakthama:lya:nule:pana:ha |
raktha:ksha:h pushkara:ksha:scha gaganam prathipe:dire: || 25
ha:ranu:pura ke:yu:ra pa:riha:ryadhara:ha sthriyaha |
vismitha:h sasmitha:sthastthuhu a:ka:se: ramanaihi saha: || 26
darsayamtho: maha:vidya:m vidya:dharamaharshayaha |
sahitha:sthastthuhu a:ka:se: vi:ksha:mchakruscha parvatham || 27
susruvuscha thada: sabdamrushi:na:m bha:vitha:thmana:m |
cha:rana:na:m cha siddha:na:m stthitha:na:m vimale::mbare: || 28
e:sha parvatha samka:so: hanu:ma:n ma:rutha:thmajaha |
thithi:rshathi maha:ve:gam samudram makara:layam || 29
ra:ma:rttham va:nara:rttham cha chiki:rshan karma dushkaram |
samudrasya param pa:ram dushpra:pam pra:pthumichhathi || 30
ithi vidya:dhara: ssruthwa: vachasthe:sha:m maha:thmana:m |
thamaprame:yam dadrusuh parvathe: va:nararshabham || 31
dudhuve: cha sa ro:ma:ni chakampe: cha:chalo:pamaha |
nana:da su maha:na:dam sumaha:niva tho:yadaha || 32
a:nupu:rvyena: vruttham cha la:mgu:lam ro:mabhischitham |
uthpathishyan vichikshe:pa pakshira:ja ivo:ragam || 33
thasya la:mgu:lama:viddham a:ththave:gasya prushttathaha |
dadruse: garude:ne:va hriyama:no: maho:ragaha || 34
ba:hu: samsthambhaya:ma:sa maha:parighasannibhau |
sasa:da cha kapih katya:m charanau sanchuko:cha cha || 35
samhruthya cha bhujau sri:ma:n thatthaiva cha si:rodhara:m |
the:jah sathvam thattha: vi:ryama:vive:sa sa vi:ryava:n|| 36
ma:rgama:lokayan du:ra:du:rdhwam pranihithe:kshanaha |
ruro:dha hrudaye: pra:na:na:ka:samavalo:kayan || 37
padbhya:m drudhamawasttha:nam kruthwa: sa kapikunjaraha |
nikunchya karno: hanuma:n uthpathishyan maha:balaha || 38
va:nara:n va:narasre:shtta idam vachanamabravi:th |
yattha: ra:ghavanirmukthah saraha swasanavikramaha || 39
gachhe:th thadwath gamishya:mi lanka:m ra:vanapa:litha:m |
na hi drakshya:mi yadi tha:m lanka:ya:m janaka:thmaja:m || 40
ane:naiva hi ve:ge:na gamishya:mi sura:layam |
yadi va:thridive: si:tha:m na drakshya:myakruthasramaha || 41
baddhwa: ra:kshasara:ja:na ma:nayishya:mi ra:vanam |
sarvattha: kruthaka:ryo:: hame:shya:mi saha si:thaya: || 42
a:nayishya:mi va: lanka:m samuthpa:tya sara:vana:m |
e:va mukthwa: thu hanuma:n va:naran: va:naro:ththamaha || 43
uthpapa:tha:ttha ve:ge:na ve:gava:navicha:rayan |
suparnamiva cha:thma:nam me:ne: sa kapikunjaraha || 44
samuthpathathi thasmimsthu ve:ga:va:navicha:rayan |
samhruthya vitapa:n sarva:n samuthpe:thuhu samanthathaha || 45
sa maththako:yashtimaka:n pa:dapa:n pushpasa:linaha |
udvahannu:ru ve:ge:na jaga:ma vimale::mbare: || 46
u:ruve:go:ddhatha: vruksha: muhu:rtham kapimanvayuhu |
prastthitham di:rghamadhva:nam swabandhumiva ba:ndhava:ha || 47
thamu:ruve:go:nmatthitha:ha sa:la:scha:nye: nago:ththama:h |
anujagmurhanu:mantham sainya: iva mahi:pathim || 48
supushpitha:grairbahubhihi pa:dapairanvithah kapihi |
hanu:ma:n parvatha:ka:ro: babhu:va:dbhutha darsanaha || 49
sa:ravantho::ttha ye: vruksha: nyamajjan lavana:mbhasi |
bhaya:diva mahe:ndrasya parvatha: varuna:laye: || 50
sa na:na:kusumaihi ki:rnah kapih sa:nkurako:rakaihi |
susubhe: me:ghasanka:saha khadyo:thairiva parvathaha || 51
vimuktha:sthasya ve:ge:na mukthva: pushpa:ni the: druma:ha |
avasi:ryantha salile: nivruththa:h suhrudo: yattha: || 52
laghuthve:no:papannam thad vichithram sa:gare::pathath |
druma:na:m vividham pushpam kapiva:yusami:ritham | 53
tha:ra:sathamiva:ka:sam prababhau cha maha:rnavah ||
pushpaughe:na nubaddhe:na na:na:varne:na va:naraha | 54
babhau me:gha iva:ka:se: vidyudgunavibhu:shithaha |
thasya ve:gasama:dhu:thaih pushpaistho:yamadrusyatha | 55
tha:ra:bhirabhi ra:ma: bhihi uditha:bhiriva:mbaram ||
thasya:mbaragathau ba:hu: dadrusa:the: prasa:rithau | 56
parvatha:gra:d vinishkra:nthau pancha:sya:viva pannagau ||
pibanniva babhau cha:pi so:rmija:lam maha:rnavam | 57
pipa:suriva cha:ka:sam dadruse: sa maha:kapihi ||
thasya vidyuth prabha:ka:re: va:yuma:rga:nusa:rinaha | 58
nayane: vipraka:se:the: parvathasttha: viva:nalau ||
pinge: pinga:kshamukhyasya bruhathi: parimandale: | 59
chakshushi: sampraka:se:the: chandrasu:rya:vivo:dithau ||
mukham na:sikaya: thasya tha:mraya: tha:mrama:babhau | 60
sandhyaya: samabhisprushtam yattha: thath su:ryamandalam ||
la:mgu:lam cha sama:viddham plavama:nasya so:bhathe: | 61
ambare: va:yuputhrasya sakradhwaja ivo:chhrithaha ||
la:mgu:lachakre:na maha:n sukladamshthro::nila:thmajaha | 62
vyaro:chatha maha:pra:jnah parive:shi:va bha:skaraha ||
sphigdhe:se:na:thitha:mre:na rara:ja sa maha:kapihi | 63
mahatha: da:rithe:ne:va girirgairikadha:thuna: ||
thasya va:narasimhasya plavama:nasya sa:garam | 64
kaksha:ntharagatho: va:yurji:mu:tha iva garjathi ||
khe: yattha: nipathamthyulka: hyuththara:ntha:d vinisrutha: | 65
drusyathe: sa:nubandha: cha thattha: sa kapikunjaraha ||
pathathpathangasanka:so: vya:yathas susubhe: kapihi | 66
pravruddha iva ma:thangaha kakshyaya: badhyama:naya: ||
uparishta:chhari:re:na chha:yaya: cha:vaga:dhaya: | 67
hanu:mathaha samudralanghanam
sa:gare: ma:rutha:vishta: nauriva:si:ththada: kapihi ||
yam yam de:sam samudrasya jaga:ma sa maha:kapihi | 68
sa sa thasyo:ru ve:ge:na so:nma:da iva lakshyathe: ||
sa:garasyo:rmi ja:la:na:murasa: sailavarshmana:m | 69
abhighnamsthu maha:ve:gah pupluve: sa maha:kapihi ||
kapiva:thascha balava:n me:ghava:thascha nissruthaha | 70
sa:garam bhi:manirghosham kampaya:ma:sathurbhrusam |
vikarshannu:rmija:la:ni bruhanthi lavana:mbhasi || 71
pupluve: kapisa:rdu:lo: vikiranniva ro:dasi: |
me:rumandarasanka:sa:n uddhtha:n sa maha:rnave: || 72
athikra:manmaha:ve:gaha tharanga:n ganayanniva |
thasya ve:gasamuddhu:tham jalam sajaladam thada: || 73
ambarasttham vibabhra:ja sa:rada:bhramiva:thatham |
thiminakrajhusha:h ku:rma: drusyamthe: vivrutha:sthada: || 74
vasthra:pakarshane:ne:va sari:ra:ni sari:rina:m |
plavama:nam sami:kshya:ttha bhujanga:h sa:gara:laya:ha || 75
vyomni tham kapisa:rdu:lam suparna ithi me:nire: |
dasayo:jana visthi:rna: thrimsadyo:jana ma:yatha: | 76
chha:ya: va:nara simhasya jale: cha:ruthara:bhavath |
swe:tha:bhraghanara:ji:va va:yuputhra:nuga:mini: || 77
thasya sa: susubhe: chha:ya: vithatha: lavana:mbhasi |
susubhe: sa maha:the:ja: maha:ka:yo: maha:kapihi || 78
va:yuma:rge: nira:lambe: pakshava:niva parvathaha |
ye:na:sau ya:thi balava:n ve:ge:na kapikunjaraha || 79
the:na ma:rge:na sahasa: dro:ni:krutha iva:rnavaha |
a:pa:the: pakshisangha:na:m pakshira:ja iva vrajan || 80
hanuma:n me:ghaja:la:ni prakarshan ma:rutho: yattha: |
pa:ndura:runavarna:ni ni:lamanjishttaka:ni cha || 81
kapina:krushyama:na:ni maha:bhra:ni chaka:sire: |
pravisannabhra ja:la:ni nishpathamscha punah punaha || 82
prachhannascha praka:sascha chandrama: iva lakshyathe: |
plavama:nam thu tham drushtwa: plavangam thwaritham thada: || 83
vavarshuhu pushpa varsha:ni de:vagandharva da:nava:ha |
thatha:pa nahi tham su:ryaha plavantham va:naro:ththamam || 84
sishe:ve: cha thada: va:yu: ra:maka:rya:rttha siddhaye: |
rushayaha thushtuvuschainam plavama:nam viha:yasa: || 85
jaguscha de:vagandharva:h prasamsantho: mahaujasam |
na:ga:scha thushtuvuryaksha: raksha:msi vibudha:h khaga:ha || 86
pre:kshya sarve: kapivaram sahasa: vigathaklamam |
thasmin plavagasa:rdu:le: plavama:ne: hanu:mathi || 87
hanumathaha maina:kasamma:nanam
ikshva:kukula ma:na:rtthi: chinthaya:ma:sa sa:garaha |
sa:ha:yyam va:nare:ndrasya yadi na:ham hanu:mathaha || 88
karishya:mi bhavishya:mi sarvava:chyo: vivakshatha:m |
ahamikshva:kuna:tthe:na sagare:na vivarddthithaha || 89
ikshva:ku sachivascha:yam na:vasi:dithu marhathi |
thattha: maya: vidha:thavyam visrame:tha yattha: kapihi || 90
se:sham cha mayi visra:nthaha sukhe: na:thipathishyathi ||
ithi kruthwa: mathim sa:dhvi:m samudras channamambhasi || 91
hiranyana:bham maina:kam uva:cha girisaththamam ||
thwamiha:surasangha:na:m pa:tha:la thalava:sina:m | 92
de:vara:jna: girisre:shtta ! parighassannive:sithaha
thwame:sha:m ja:thavi:rya:na:m punare:vo:thpathishyatha:m II 93
pa:tha:lasya:prame: yasya dwa:rama:vruthya thishttasi|
thiryagu:rdhwamadhaschaiva sakthisthe: saila vardhithum || 94
thasma:th sanchodaya:mi thva:muthishtta girisaththama |
sa e:sha kapisa:rdu:laha thwa:m uparye:thi vi:ryava:n || 95
hanu:ma:n ra:maka:rya:rttham bhi:ma karma: khama:pluthaha |
asya sa:hyam maya: ka:rya mikshwa:kula varthinaha || 96
mama hi:kshwa:kavaha pu:jya:ha param pu:jya thama:sthava |
kuru sa:chivyamasma:kam na nah ka:ryamathikrame:th || 97
karthavya makrutham ka:ryam satha:m manyumudi:raye:th |
salila:du:rdhvamuththishta thishttathwe:sha kapisthwayi || 98
asma:kamathitthischaiva pu:jyascha plavatha:m varaha |
cha:mi:karamaha:na:bha! de:vagandharva se:vitha! || 99
hanu:ma:msthwayi visra:nthaha thathah se:sham gamishyathi |
[sa e:sha kapisa:rdu:la sthwa: muparye:thi vi:ryava:n]
ka:kuthstthasya:n rusamsyam cha maitthilya:scha viva:sanam || 100
sramam cha plavage:ndrasya sami:kshyo:tthathumarhasi |
hiranyana:bho: maina:ko: nisamya lavana:mbhasaha || 101
uthpapa:tha jala:th thu:rnam maha:drumalatha:yuthaha |
sa sa:gara jalam bhithva: babhu:va:bhyutthithasthada: || 102
yattha: jaladharam bhithva: di:ptha rasmirdiva:karaha |
sa maha:thma: muhu:rthe:na sarvathah salila:vruthaha || 103
darsya:ma:sa srunga:ni sa:gare:na niyojithaha |
sa:thakumbha mayaih srungaihi sakinnaramaho:ragaihi || 104
a:dithyo: dayasanka:saihi a:likhadbhiri va:mbaram |
thaptha ja:mbu:nadaih srungaih parvathasya samutthithaihi || 105
a:ka:sam sasthrasanka:sam abhavath ka:nchana prabham |
ja:tharu:pamayaih srungaihi bhra:jama:naihi swayamprabhaihi || 106
a:dithya sasthasanka:sah so::bhavadgirisaththamaha |
thamutthithamasange:na hanu:ma:nagrathas stthitham || 107
madhye: lavanatho:yasya vighno::yamithi nischithaha |
sa thamuchhrithamathyarttham maha:ve:go: maha:kapihi || 108
urasa: pa:thaya:ma:sa ji:mu:thamiva ma:ruthaha |
sa thada: pa:thithasthe:na kapina: parvatho:ththamaha || 109
buddhwa: thasya kape:rve:gam jaharsha cha nananda cha |
thama:ka:sagatham vi:rama:ka:se: samupastthithaha || 110
pri:tho: hrushtamana: va:kyamabravi:th parvathah kapim |
ma:nusham dha:rayan ru:pam a:thmanah sikhare: stthithaha || 111
dushkaram kruthava:n karma thwamidam va:naroththama! |
nipathya mama srunge:shu visramaswa yattha:sukham || 112
ra:ghavasya kule: ja:thairudadhih parivardhithaha |
sa thwa:m ra:mahithe: yuktham prathyarchayathi sa:garah || 113
kruthe: cha prathikarthavyame:sha dharmah sana:thanaha |
so::yam thwath prathika:ra:rtthi: thwaththaha samma:namarhathi || 114
thwannimiththa mane:na:ham bahuma:na:th prachodithaha |
thistta thwam kapisa:rdu:la! maya visramya gamyatha:m II 115
yo:jana:na:m satham cha:pi kapire:sha sama:pluthaha |
thava sa:nushu visra:nthas se:sham prakramatha: mithi II 116
thadidam gandhavath swa:du kandamu:laphalam bahu |
thada:swa:dya harisre:shtta! visra:ntho::nu gamishyasi || 117
asma:kamapi sambandhaha kapimukhya! thwaya:sthi vai |
prakhya:thasthrishu lo:ke:shu maha:guna parigrahaha || 118
ve:gavanthaha plavantho: ye: plavaga: ma:rutha:thmaja |
the:sha:m mukhyathamam manye: thwa:maham kapikunjara! || 119
athitthih kila pu:ja:rhah pra:krutho::pi vija:natha: |
dharmam jijna:sama:ne:na kim punasthva:druso: maha:n || 120
thwam hi de:vavarishttasya ma:ruthasya maha:thmanaha |
puthra sthasyaiva ve:ge:na sadrusah kapikunjara! || 121
pu:jithe: thwayi dharmajna! pu:ja:m pra:pno:thi: ma:ruthaha |
thasma:th thwam pu:jani:yo: me: srunu cha:pyathra ka:ranam || 122
pu:rvam kruthayuge: tha:tha! parvatha:h pakshino::bhavan |
the::hi jagmurdisah sarva: garuda: nila ve:ginaha || 123
thathasthe:shu praya:the:shu de:vasangha:h saharshibhihi |
bhu:tha:ni cha bhayam jagmusthe:sha:m pathanasankaya: || 124
thathah kruddhah sahsra:kshah parvatha:na:m sathakrathuh |
paksha:mschichhe:da vajre:na thathra thathra sahasrasaha || 125
sa ma:mupagathah kruddho: vajramudyamya de:vara:t |
thatho::ham sahasa: kshipthaha swasane:na maha:thmana: || 126
asmin lavanatho:ye: cha prakshipthah plavago:ththama! |
gupthapaksha samagrascha thava pithra:bhirakshithaha || 127
thatho::ham ma:naya:mi thwa:m ma:nyo:hi mama ma:ruthaha |
thwaya: me: hye:sha sambandhah kapimukhya! maha:gunaha || 128
asminne:vangathe: ka:rye: sa:garasya mamaiva cha |
pri:thim pri:thamana:h karthum thwamarhasi maha:kape: || 129
sramam mo:kshaya pu:ja:m cha gruha:na kapisaththama! |
pri:thim cha bahu manyaswa pri:tho::smi thawa darsana:th || 130
e:vamukthah kapisre:shttastham nago:ththamamabravi:th |
pri:tho::smi kruthama:thitthyam manyure:sho::pani:yatha:m || 131
thvarathe: ka:ryaka:lo: me: ahascha:pyathivarthathe: |
prathijna: cha maya: daththa: na sttha:thavyamiha:nthare: || 132
ithyukthwa: pa:nina: sailama:labhya haripungavaha |
jaga:ma:ka:sama:visya vi:ryava:n prahasanniva || 133
sa parvathasamudra:bhya:m bahuma:na: dave:kshithaha |
pu:jithas cho: papanna: bhihi a:si:rbhihi anila:thmajaha || 134
attho:rdhwam du:ramuthpathya hithwa: sailamaha:rnavau |
pithuh panttha:nama:sttha:ya jaga:ma vimale::mbare: || 135
bhu:yascho:rdhvam gathim pra:pya girim thamavalo:kayan |
va:yusu:nurnira:lambe: jaga:ma vimale:mbare: || 136
hanumathaha surasa: vijayaha
thad dwithi:yam hanumatho: drushtwa: karma sudushkaram |
prasasamsuhu sura:h sarve: siddha:scha paramarshayaha || 137
de:vatha:scha:bhavan hrushta:ha thathrasttha:sthasya karmana: |
ka:nchanasya suna:bhasya sahasra:kshascha va:savaha || 138
uva:cha vachanam dhi:ma:n paritho:sha:th sagadgadam |
suna:bham parvathasre:shttam svayame:va sachi:pathihi || 139
hiranyana:bha! saile:ndra! parithushto::smi the: bhrusam |
abhayam the: prayachha:mi thishtta saumya! yattha:sukham || 140
sa:hyam krutham the: sumahad vikra:nthasya hanu:mathaha |
kramatho: yo:janasatham nirbhayasya bhahye: sathi || 141
ra:masyaisha hi du:thye:na ya:thi da:saratthe:r harihi |
sathkriya:m kurvatha: thasya tho:shitho::smi drudham thwaya:|| 142
thathahah praharshamagamad vipulam parvatho:ththamaha |
de:vatha:na:m pathim drushtwa: parithushtam sathakrathum || 143
sa vai daththavarah sailo: babhu:va:vastthithasthada: |
hanuma:mscha muhu:rthe:na vyathichakra:ma sa:garam || 144
thatho: de:va:h sagandharva:ha siddha:scha paramarshayaha |
abruvan su:ryasanka:sa:m surasa:m na:gama:tharam || 145
ayam va:tha:thmajah ssri:ma:n plavathe: sa:garo:pari |
hanu:ma:n na:ma thasya thwam muhu:rtham vighnama:chara || 146
ra:kshasam ru:pama:sttha:ya sugho:ram parvatho:pamam |
damshtra:kara:lam pinga:ksham vakthram kruthwa: nabhassamam || 147
balamichha:mahe: jna:thum bhu:yascha:sya para:kramam |
thwa:m vije:shyathyupa:ye:na visha:dam va: gamishyathi || 148
e:vamuktha: thu sa: de:vi: daivathairabhisathkrutha: |
samudramadhye: surasa: bibhrathi: ra:kshasam vapuhu || 149
vikrutham cha viru:pam cha sarvasya cha bhaya:vaham |
plavama:nam hanu:mantha ma:vruthye:dam uva:cha ha || 150
mama bhakshaha pradishtasthvami:svaraihi va:nararshabha !|
aham thwa:m bhakshayishya:mi pravise:dam mama:nanam || 151
e:vamukthah surasaya: pranjalirva:nararshabhaha |
prahrushta vadanaha sri:ma:nidam vachana mabravi:th II 152
ra:mo: da:saratthirna:ma pravishto: dandaka:vanam |
lakshmane:na saha bhra:thra: vaide:hya: cha:pi bha:ryaya: || 153
anyaka:ryavishakthasya baddha vairasya ra:kshasaihi |
thasya si:tha: hrutha: bha:rya: ra:vane:na yasasvini: || 154
thasya:h saka:sam du:tho::ham gamishye: ra:masa:sana:th |
karthumarhasi ra:masya sa:hyam vishayava:sini || 155
atthava: maitthili:m drushtwa: ra:mam cha:klishtaka:rinam |
a:gamishya:mi the: vakthram sathyam prathisruno:mi the: || 156
e:vamuktha: hanumatha: surasa: ka:maru:pini: |
abravi:nna:thivarthe:nma:m kaschide:sha varo mama || 157
*tham praya:ntham samudwi:kshya surasa: va:kyamabravi:th |
balam jijna:sama:na: vai na:gama:tha: hanu:mathaha || (1)
pravisya vadanam me::dya ganthavyam va:naro:ththama! |
vara e:sha pura: datho: mama dha:thre:thi sathvara: || (2)
vya:da:ya vakthram vipulam stthitha: sa: ma:ruthe:h puraha |
eva mukthah surasaya: kruddho: va:nara pungavah || (3)
abravi:th kuru vai vakthram ye:na ma:m vishahishyasi |
ithyukthwa: surasa:m kruddho: dasa yo:jana ma:yatham || (4)
dasayo:janavistha:ro: babhu:va hanu:ma:m sthada: |
tham drushtwa: me:ghasanka:sam dasayo:jana ma:yatham | (5)
chaka:ra surasa: cha::syam vimsad yo:jana ma:yatham |
tha:m drushtwa: visthrutha:sya:m thu va:yuputhras subuddhima:n II (6)
hanu:ma:msthu thathah kruddha sthrimsa dyojanama:yathaha |
chaka:ra surasa: vakthram chathva:rimsath tattho:chhritham || (7)
babhu:va hanuma:n vi:rah pancha:sad yo:jano:chhrithaha |
chaka:ra surasa: vakthram shashti yo:jana ma:yatham || (8)
tatthaiva hanuma:n vi:rahs sapthathi: yo:jano:chhrithaha |
chaka:ra surasa: vakthram asi:thi: yo:jana:yatham || (9)
hanu:ma:nachalaprakhyo: navathi: yo:jano:chhrithah |
chaka:ra surasa: vakthram sathayo:janama:yatham || (10)
tha ddrushtva: vya:ditham thva:syam va:yuputhraha ssubuddhima:n |
(di:rghajihvam surasaya: sugho:ram narako:pamam)
su sankshipya:thmanaha ka:yam babhu:va:mghusttama:thrakaha | 158
so::bhipathya:su tadvakthram nishpathya cha maha:javaha |
antharikshe: stthithah sri:ma:nidam vachana mabravi:th || 159
pravishto::smi hi the: vakthram da:ksha:yani namo::sthu the: |
gamishye: yathra vaide:hi: sathyam cha:si: dvara sthava || 160
tham drushtva: vadana:nmuktham chandram ra:humukha:diva |
abravith surasa: de:vi sve:na ru:pe:na va:naram || 161
hanumatha: simhika:bhamjanam
artthasiddhyai harisre:shtta gachha saumya! yattha:sukham |
sama:na yaswa vaide:hi:m ra:ghave:na maha:thmana: || 162
thath thruthi:yam hanumatho: drushtva: karma sudushkaram |
sa:dhu sa:dhvithi bhu:tha:ni prasasamsu sthada: harim || 163
sa sa:garamana:dhrushya mabhye:thya varuna:layam |
jaga:ma:ka:sama:visya ve:ge:na garudo:pamah || 164
se:vithe: va:ridha:ra:bhihi pathagaischa nishe:vithe: |
charithe: kaisika:cha:ryai raira:vathanishe:vithe: || 165
simhakunjara sa:rdu:la patha goragava:hanaihi |
vima:naih sampathadbhischa vimalaih samalankruthe: || 166
vajra:sanisamagha:thaih pa:vakairupa so:bhithe: |
krutha punyair maha:bha:gaih svarga jidbhiralamkruthe: || 167
vahatha: havyamathyarttham se:vithe: chithrabha:nuna: |
graha naakshathra chandra:rka tha:ra:gana vibhu:shithe: || 168
maharshi ganagandharva na:gayakshasama:kule: |
vivikthe: vimale: visve: visva:vasunishe:vithe: || 169
de:vara:ja gaja:kra:nthe: chandrasu:ryapatthe: sive: |
vitha:ne: ji:valo:kasya vithathe: bramhanirmithe: || 170
bahusah se:vithe: vi:rairvidya: dharaganairvaraihi |
jaga:ma va:yuma:rge: thu garuthma:niva ma:ruthihi || 171
pra:drusyama:nah sarvathra hanu:ma:nma:rutha:thmajah |
bhe:je::mbaram nira:lambam lambapaksha iva:drira:t || 172
plavama:nam thu tham drushtva: simhika: na:ma ra:kshasi: |
manasa: chinthaya:ma:sa pravruddha: ka:maru:pini: || 173
adya di:rghasya ka:lasya bhavishya: myaha ma:si:tha: |
idam hi me: maha:sathvam chirasya vasama:gatham || 174
ithi sanchinthya manasa: chha:ya: masya sama:kshipath |
chha:ya:ya:m grhyama:na:ya:m chinthaya:ma:sa va:naraha || 175
sama:kshiptho::smi sahasa: pangu:krutha para:kramaha |
prathilo:me:na va:the:na maha:nau riva sa:gare: || 176
thirya gu:rdhva madhaschaiva vi:kshama:nasthathah kapihi |
dadarsa sa mahath saththva mutthitham lavana:mbhasi || 177
thad drushtva: chinthaya:ma:sa ma:ruthir vikrutha:nanam |
kapira:je:na: katthitham saththva madbhuthadarsanam || 178
cha:ya:gra:hi maha:vi:ryam thadidam na:thra samsayaha |
sa tha:m buddhvartthathaththve:na simhika:m mathima:n kapihi || 179
vyavardhatha maha:ka:yaha pra:vrushi:va vala:hakaha |
thasya sa: ka:ya mudvi:kshya vardhama:nam maha:kape:h || 180
vakthram prasa:raya:ma:sa patha:la:nthara sanibham |
ghanara:ji:va garjanthi: va:naram sambhidravath || 181
sa dadarsa thathasthasya: vivrutham sumaha nmukham |
ka:yama:thram cha me:dha:vi: marma:ni cha maha:kapihi || 182
sa thasya: vivruthe: vakthre: vajrasamhananah kapihi |
sankshipya muhura:thma:nam nishpapa:tha maha:balaha || 183
a:sye: thasya: nimajjantham dadrusuh siddhacha:rana:ha |
grasyama:nam yattha: chandram pu:rnam parvani ra:huna: || 184
thathasthasya: nakhaisthi:kshnaihi marma:nyuthkruthya va:naraha |
uthpapa: tha:ttha ve:ge:na manassampa:thavikramaha || 185
tha:m thu drushtva: cha dhruthya: cha da:kshinye:na nipa:thya cha |
sa kapipravaro: ve:ga: dvavrudhe: punara:thmava:n || 186
hanumathaha pa:ragamanaha
hruthahruth sa: hanumatha: papa:tha vidhura:mbhasi |
tha:m hatha:m va:nare:na:su pathitha:m vi:kshya simhika:m || 187
bhu:tha:nya:ka:sacha:ri:ni thamu:chuhu plavagoththamam |
bhi:ma madya krutham karma mahathsaththvam thvaya: hatham || 188
sa:dhaya:rttha mabhipre:tha marishtam plavatha:m vara! |
yasya thve:tha:ni chathva:ri va:nare:ndra yattha: thava || 189
dhruthirdrshtirmathir da:kshyam swa karmasu na si:dathi |
sa thai ssambhavithaha pu:jyah prathi pannaprayojanaha || 190
jaga: ma:ka:sa ma:visya pannaga:sanavath kapihi |
pra:pthabhu:yishttapa:rasthu sarvathah prathilo:kayan || 191
yojana:na:m sathasya:nthe: vanara:ji:m dadarsa saha |
dadarsa cha pathanne:va vividhadrumabhu:shitham || 192
dvi:pam sa:kha:mrugasre:shtto: malayo:pavana:ni cha |
sa:garam sa:gara:nu:pam sa:gara:nu:paja:n druma:n || 193
sa:garasya cha pathni:na:m mukha:nyapi vilo:kayan |
sa maha:me:ghasanka:sam sami:kshya:thma:nama:thmava:n || 194
nirundhantha miva:ka:sam chaka:ra mathima:n mathim |
ka:yavruddhim prave:gam cha mama drustvaiva ra:kshasa:ha || 195
mayi kauthu:halam kuryu rithi me:ne: maha:kapihi |
thatha ssari:ram sankshipya thanmahi:dharasamnibham || 196
punah pakruthi ma:pe:de: vi:thamo:ha iva:thmava:n |
thadru:pa mathisankshipya hanuma:nprakruthau stthithaha || 197
thri:n krama:niva vikramya balivi:rya haro: harihi | 198
hanumathaha thriku:tashikara prapthihi
sa cha:ru na:na:vidha ru:padha:ri: param sama:sa:dya samudrathi:ram |
parairasakyaha prathipannaru:paha sami:kshitha:thma: samave:kshitha:rtthaha || 199
thatha ssa lambasya gire:h samruddhe: vichithraku:te: nipapa:tha ku:te: |
sa ke:thako:dda:laka na:like:re: maha:driku:taprathimo: maha:thma: || 200
thathasthu sampra:pya samudrathi:ram sami:kshya lanka:m girivaryamu:rdhni |
kapisthu thasmin nipapa:tha parvathe: vidhu:ya ru:pam vyatthayanmrugadvija:n || 201
sa sa:garam da:navapannaga:yutham bale:na vikramya maho:rmima:linam |
nipathya thi:re: cha maho:dadhe:sthada: dadarsa lanka: mamara:vathi:miva || 202
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye: chathurvimsathsahasrika:ya:m
samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: attha pratthamassargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
2nd sarga attha dvithi:ya sargaha
sa sa:garamana: adhrushyamathikramya maha:balaha |
thriku:ta sikhare: lanka:m stthitha:m swasttho: dadarsa ha || 1
thathah pa:dapamukthe:na pushpavarshe:na vi:ryava:n |
abhivrushtas stthithasthathra babhau pushpamayo: yattha: || 2
yo:jana:na:m satham sri:ma:n thi:rthva: pyuththamavikramaha |
anissvasan kapihi thathra na gla:nimadhigachhathi || 3
hanumatha: thriku:tasikhara:th lanka:darsanam
satha:nyaham yo:jana:na:m krame:yam subahu:nyapi |
kim punah sa:garasya:ntham sankhya:tham sathayo:janam || 4
sa thu vi:ryavatha:m sre:shttah plavatha:mapi cho:ththamaha |
jaga:ma ve:gava:n lanka:m langhayithwa: maho:dadhim || 5
sa:dvala:ni cha ni:la:ni gandhavanthi vana:ni cha |
gandhavanthi cha madhye:na jaga:ma nagavanthi cha || 6
saila:mscha tharusanchhanna:n vanara:ji:scha pushpitha:h |
abhichakra:ma the:jaswi: hanuma:n plavagarshabhaha || 7
sa thasminnachale: thisttan vana:nyupavana:ni cha |
sa naga:re: cha tha:m lanka:m dadarsa pavana:thmajaha || 8
sarala:n karnika:ra:mscha kharju:ra:mscha supushpitha:n |
priya:la:n muchulinda:mscha kutaja:n ke:thaka:napi || 9
priyangu:n gandhapu:rna:mscha ni:pa:n sapthachhada:m sthattha: |
asana:n kovida:ra:mscha karavi:ra:mscha pushpitha:n || 10
pushpa bha:ranibadha:mscha thatha: mukulitha:napi |
pa:dapa:n vihaga:ki:rna:n pavana:dhu:thamasthaka:n || 11
hamsaka:randava:ki:rna: va:pi:h padmo:thpala:yuthaha |
a:kri:da:n vividha:n ramya:n vividha:mscha jala:saya:n || 12
santhatha:n vividhai rvrukshaihi sarvarthu phalapushpithaihi |
udya:na:ni cha ramya:ni dadarsa kapikunjaraha || 13
sama:sa:dya cha lakshmi:va:n lanka:m ra:vanapa:litha:m |
parikha:bhih sapadma:bhih so:thpala:bhira lankrutha:m || 14
si:tha:paharana:th the:na ra:vane:na surakshitha:m |
samamtha:d vicharadbhischa ra:kshasairugradhanvibhihi || 15
ka:nchane:na vrutha:m ramya:m pra:ka:re:na maha:puri:m |
gruhaischa grahasanka:saihi sa:rada:mbudasannibhaihi || 16
pa:ndura:bhih pratho:li:bhihi uchcha:bhirabhisamvrutha:m |
atta:lakasatha:ki:rna:m patha:ka: dhwajama:lini:m || 17
tho:ranaih ka:nchanaihi divyair latha:pankthi vichithrithaihi |
dadarsa hanuma:n lanka:m divi de:vapuri:miva || 18
girimu:rdhni stthitha:m lanka:m pa:ndurairbhavanaihi subhaihi |
dadarsa sa kapisreshttaha pura:ma:ka:sagam yattha: | 19
pa:litha:m ra:kshase:ndre:na nirmitha:m visvakarmana: |
plavama:na:miva:ka:se: dadarsa hanuma:n puri:m || 20
vapra pra:ka:ra jaghana:m vipula:nbuvana:mbara:m |
sathaghni:su:lake:sa:ntha:m atta:laka vathamsaka:m || 21
manase:va krutha:m lanka:m nirmitha:m visvakarmana: |
dva:ramuththarama:sa:dya chinthaya:ma:sa va:naraha || 22
kaila:sasikhara prakhya:m a:likhanthi: miva:mbaram |
di:yama:na: miva:ka:sam uchhrithair bhavano:ththamaihi || 23
sampu:rna:m ra:kshasair gho:raihi na:gair bhogavathi:miva |
achinthya:m sukrutha:m spashta:m kube:ra:dhyushitha:m pura: || 24
damshtribhirbahubhihi su:raih su:lapattisapa:nibhihi |
rakshitha:m ra:kshasairgho:raihi guha: ma:si:vishairiva || 25
thasya:scha mahathi:m gupthim sa:garam cha niri:kshya saha |
ra:vanam cha ripum gho:ram chinthaya:ma:sa va:naraha || 26
a:gathya:pi:ha harayo: bhavishyanthi nirartthaka:ha |
nahi yuddhe:na vai lanka: sakya: je:thum surairapi || 27
ima:m thu vishaya:m durga:m lamka:m ra:vanapa:litha:m |
pra:pya:pi sa maha:ba:huhu kim karishyathi ra:ghavaha || 28
avaka:so: na sa:mthwasya ra:ksha se:shvabhigamyathe: |
na da:nasya na bhe:dasya naiva yuddhasya drusyathe: || 29
chaturna:me:va hi gathir va:nara:na:m maha:tmana:m|
va:liputhrasya ni:lasya mama ra:jnascha dhi:mathaha || 30
ya:vajja:na:mi vaide:hi:m yadi ji:vathi va: na va: |
thathraiva chinthayishya:mi drushtva: tha:m janaka:thmaja:m || 31
thathassa chinthaya:ma:sa muhu:rtham kapikunjaraha |
giri srunge: stthitha sthasmin ra:masya: bhyudaye: rathaha || 32
ane:na ru:pena maya: na sakya: rakshasa:m puri: |
prave:shtum ra:kshasairguptha: kru:rair balasamanvithaih || 33
ugraujaso: maha:vi:rya: balavanthascha ra:kshasa:ha |
vanchani:ya: maya: sarve: ja:naki:m parima:rgatha: || 34
lakshya: lakshye:na rupe:na ra:thrau lanka:puri: maya: |
prave:shtum pra:pthaka:lam me: kruthyam sa:dhayithum mahath || 35
hanumatha: lanka: prave:so:pa:ya chinthanam
tha:m puri:m ta:drusi:m drustva: dura:dharsha:m sura:suraihi |
hanuma:m schinthaya:ma:sa vinischithya muhurmuhuh || 36
ke:nopa:ye:na pasye:yam maitthil:m janaka:thmaja:m |
adrushto: ra:kshase:ndre:na ra:vane:na dura:thmana: || 37
na vinasye:th kattham ka:ryam ra:masya viditha:thmanah |
e:ka:me:kascha pasye:yam rahithe: janaka:thmaja:m || 38
bhu:tha:scha:rttha: vipadyanthe: de:sa ka:la viro:dhitha:ha |
viklabam du:thama:sa:dya thamah su:ryo:daye: yattha: || 39
arttha:narttha:nthare: buddhirnischitha:pi na so:bhathe: |
gha:thayanthi:hi ka:rya:ni du:tha:h pandithama:ninaha || 40
na vinasye:th kattham ka:ryam vaiklab:yam na kattham bhaveth |
langhanam cha samudrasya kattham nu na vruttha: bhave:th || 41
mayi drushte: thu raksho:bhi: ra:masya viditha:thmanah |
bhave:d vyartthamidam ka:ryam ra:vana:narttha michhathaha || 42
nahi sakyam kvachith sttha:thumavijna:the:na ra:kshasaih |
api ra:kshasaru:pe:na kimutha:nye:na ke:nachith || 43
va:yurapyathra na jna:thaschare:dithi mathirmama |
nahyasthyaviditham kinchidrakshasa:na:m bali:yasa:m || 44
iha:ham yadi thishttha:mi sve:na ru:pena samvruthah |
vina:samupa:ya:sya:mi bhartharartthascha hi:yathe: || 45
hanumathaha lanka:darsanam
thadaham sve:na ru:pena rajanya:m hrasvatha:m gathah |
lanka:mabhipathishya:mi ra:ghava sya:rttha siddhaye: || 46
ra:vanasya puri:m ra:thrau pravisya sudura:sada:m |
vichinvan bhavanam sarvam drakshya:mi janaka:thmaja:m || 47
ithi samchithya hanuma:n su:rya sya:sthamayam kapihi |
a:chaka:nkshe: thada: vi:ro: vaide:hya: darsano:thsukaha || 48
su:rye: cha:stham gathe: ra:thrau de:ham sankshipya ma:ruthihi |
prushadamsakama:thra ssan babhu:va:dbhutha darsanah || 49
prado:shaka:le: hanuma:m sthu:rnamuthpluthya vi:ryava:n |
pravive:sa puri:m ramya:m suvibhaktha maha:pattha:m || 50
pra:sa:dama:la:vithatha:m sthambhaihi ka:nchana ra:jathaihi |
sa:thakumbha mayai rja:lai gandharva nagaro:pama:m || 51
sapthabhauma:shta bhaumaischa sa dadarsa maha:puri:m |
thalaih sphatikasanki:rnaih ka:rtha svaravibhu:shithaihi || 52
vaidu:ryamanichithraischa muktha:ja:lavibhu:shithaihi |
thalai ssusubhire: tha:ni bhavana:nyathra rakshasa:m || 53
ka:nchana:ni vichithra:ni tho:rana:ni cha rakshasa:m |
lanka: mudyo:thaya:ma:suhu sarvathah samalankrutha:m || 54
achinthya:madbhutha:ka:ra:m drushtva: lanka:m maha:kapihi |
a:si:d vishanno: hrustascha vaide:hya: darsano:thsukaha || 55
sa pa:nduro:dviddha vima:nama:lini:m maha:rhaja:mbu nadaja:lathorana:m |
yasasvini:m ra:vanaba:hupa:litha:m kshapa:charair bhi:mabalaih ssama:vrutha:m || 56
chandro::pi sa:chivyamiva:sya kurvam tha:ra: ganairhi madhyagatho: vira:jan |
jyothsna:vitha:ne:na vithathya lo:kam uththishttathe: naikasahasrarasmihi || 57
sankhaprabham kshi:ramruna:lavarnam udgachhama:nam vyavabha:sama:nam |
dadarsa chandram sa haripravi:raha po:plu:yama:nam sarasi:va hamsam || 58
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye: chathurvimsathsahasrika:ya:m
samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: attha dvithi:ya sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
3rd
Sarga attha thruthi:yo:sargaha
sa lambasikhare: lambe: lambatho:yada sannibhe: |
saththvama:sttha:ya me:dha:vi: hanuma:n ma:rutha:thmajaha | 1
nisi lanka:m maha:sathvo: vive:sa kapikunjaraha |
ramyaka:nanatho:ya:dhya:m puri:m ra:vana pa:litha:m || 2
sa:rada:m budharaprakhyaihi bhavanai rupaso:bhitha:m |
sa:garo:pama nirghosha:m sa:gara: nila se:vitha:m || 3
supushta bala samghushta:m yatthaiva vitapa:vathi:m |
cha:rutho:rana niryu:ha:m pa:ndura dwa:rathorana:m || 4
bhujaga:charitha:m guptha:m subha:m bho:gavathi:miva |
tha:m savidyudghana:ki:rna:m jyothirma:rganishe:vitha:m || 5
mandama:rutha sancha:ra:m yatthe:ndra sya:mara:vathi:m |
sa:thakumbhe:na mahatha: pra:kare: na:bhi samvrutha:m || 6
kinkini:ja:la ghosha:bhih patha:ka:bhiralankrutha:m |
a:sa:dya sahasa: hrushtaha pra:ka:ram abhipe:diva:n || 7
vismaya: vishta hrudayaha puri:ma:lo:kya sarvathaha |
ja:mbu:nada mayaihi dva:raihi vaidu:rayakrutha ve:dikaihi || 8
vajra sphatika muktha:bhihi mani kuttimabhu:shithaihi |
thapthah a:takaniryu:hai ra:ja tha:mala pa:nduraihi || 9
vaidu:ryakruthaso:pa:naihi shpa:tika:nthara pa:msubhihi |
cha:rusanjavano:pe:thaihi khamivo:th pathithais subhaihi || 10
krauncha barhina sanghushtai ra:jahamsa nishe:vithaihi |
thu:rya:bharana nirgho:shaihi sarvathah prathina:ditha:m || 11
vasvo:kasa:ra: prathima:m tha:m vi:kshya nagari:m thathaha |
khamivo:th pathithum ka:ma:m jaharsha hanuma:n kapihi || 12
tha:m sami:kshya puri:m ramya:m ra:kshasa:dhipathe:h subha:m |
anuththama:mruddhiyutha:m chinthaya:ma:sa vi:ryava:n || 13
ne:yamanye:na nagari: sakya: dharshayithum bala:th |
rakshitha: ra:vana balaihi udyatha:yudha dha:ribhihi || 14
kumuda:ngadayorva:pi sushe:nasya maha:kape:h|
prasiddhe:yam bhave:d bhu:mihi mainda dwividayo:rapi || 15
vivaswathasthanu:jasya hare:scha kusa parvanaha |
rukshasya ke:thuma:lasya mama chaiva gathirbhave:th || 16
sami:kshya thu cha maha:ba:hu: ra:ghavasya para:kramam |
lakshmanasya cha vikra:ntham abhavath pri:thima:n kapihi || 17
tha:m rathnavasano:pe:tha:m ko:shtta:ga:ra:vathamsaka:m |
yanthra: ga:rastha ni:mruddha:m pramada:miva bhu:shitha:m || 18
tha:m nashta thimira:m di:pthair bha:svaraischa maha:gruhaihi |
nagari:m ra:kshase:ndrasya dadarsa sa maha:kapihi || 19
attha sa: harisa:rdu:lam pravisantham maha:balam |
nagari: swe:na ru:pe:na dadarsa pavana:thmajam || 20
sa: tham harivaram drushtwa: lanka: ra:vanapa:litha: |
svaya me:vo:tthitha: thathra vikrutha:nanadarsana: || 21
purastha:th kapi varyasya va:yu su:no:rathishttatha |
munchama:na maha:na:dam abravith pavana:thmajam || 22
kasthvam ke:na cha ka:rye:na iha pra:ptho: vana:laya |
katthaya sve:ha yaththaththvam ya:vath pra:na: dharanthi the: || 23
na sakyam khalviyam lanka: prave:shtum va:nara thwaya: |
rakshitha: ra:vana balairabhiguptha: samanthathaha || 24
attha tha:mabravi:d vi:ro: hanuma:nagrathah stthitha:m |
katthayishya:mi the: thathvam yanma:m thwam paripruchhasi || 25
ka: thwam viru:panayana: puradwa:re: :vathishttasi |
kimarttham cha:pi ma:m ruddhva: nirbharthsayasi da:runa: || 26
hanumadvachanam sruthva: lanka: sa: ka:maru:pini: |
uva:cha vachanam kruddha: parusham pavana:thmajam || 27
aham ra:kshasara:jasya ra:vanasya maha:thmanaha |
a:jna:prathi:ksha: durdharsha: raksha:mi nagari:mima:m || 28
na sakya: ma:mavajna:ya prave:shtum nagari: thwaya: |
adya pra:naih parithyakthaha swapsyase: nihatho: maya: || 29
aham hi nagari: lanka: svayame:va plavangama! |
sarvathah pariraksha:mi hye:thath ththe: katthitham maya: || 30
lanka:ya: vachanam sruthwa: hanu:ma:n ma:rutha:thmajaha |
yathnava:n sa harisre:shttaha stthitha ssaila iva:parah || 31
sa tha:m sthri:ru:pavikrutha:m drushtwa: va:narapungavaha |
a:babha:she:ttha me:dha:vi: saththvava:n plavagarshabhaha || 32
drakshya:mi nagari:m lanka:m sa:tta pra:ka:ra tho:rana:m |
ithyartthamiha sampra:pthah param kauthu:halam hi me: || 33
vana:nyupavana:ni:ha lanka:ya:h ka:nana:ni cha |
sarvatho: gruhamukhya:ni drashtuma:gamanam hi me: || 34
thasya thad vachanam srutha: lanka: sa: ka:maru:pini: |
bhu:ya e:va purnava:kyam babha:she: parusha:ksharam || 35
ma:manirjithya durbuddhe:! ra:kshase:swara pa:litha:m |
na sakyamadya the: drashtum puri:yam va:nara:dhama || 36
thathassa kapisa:rdu:laha tha:muva:cha nisa:chari:m |
drushtwa: puri:mima:m bhadre: punarya:sye: yattha:gatham || 37
thathah kruthwa: maha:na:dam sa: vai lanka: bhaya:vaham |
thale:na va:narasre:shttam ta:daya:ma:sa ve:githa: || 38
thathah sa kapisa:rdu:lo: lankaya: tha:ditho: bhrusam |
nana:da sumaha:na:dam vi:ryava:n pavana:thmajaha || 39
thathah samvarthaya:ma:sa va:mahasthasya so::nguli:hi |
mushtina:bhijagha:naina:m hanu:ma:n kro:dha mu:rchhithaha II 40
sthri: che:thi manyama:ne:na na:thikro:dhah svayam kruthaha |
sa: thu the:na praha:re:na vihvala:ngi: nisa:chari: II 41
papa:tha sahasa: bhu:mau vikrutha:nanadarsana: ||
thathasthu hanuma:na:n pra:jnastha:m drushtwa: vinipa:thitha:m | 42
krupa:m chaka:ra the:jaswi: manyama:nah sthriyam thu tha:m ||
thatho: vai bhrusasamvigna: lanka: sa: gadgada:ksharam | 43
uva:cha:garvitham va:kyam hanumantham plavangamam ||
prasi:da sumahaba:ho: ! thra:yaswa harisaththama | 44
samaye: saumya thishttamthi saththva vamtho: maha:bala:ha ||
aham thu nagari:m lanka: swaya me:va plavangama | 45
nirjitha:ham thvaya: vi:ra! vikrame:na maha:bala !||
idam thu thatthyam srunu vai bruvanthya: me: hari:swara! | 46
svayam bhu:va: pura: daththam varada:nam yattha: mama ||
yada: thwa:m va:naraha kaschid vikrama:dwasama:naye:th | 47
thada: thwaya: hi vijne:yam rakshasa:m bhayama:gatham ||
sa hi: me: samayah saumya! pra:ptho::dya thava darsana:th | 48
swayambhu:vihithah sathyo: na thasya:sthi vyathikramaha ||
si:tha:nimiththam ra:jnasthu ra:vanasya dura:thmanaha | 49
rakshasa:m chaiva sarve:sha:m vina:saha samupa:gathaha ||
thath pravisya harisre:shtta puri:m ra:vana pa:litha:m | 50
vidhathswa sarvaka:rya:ni ya:ni ya:ni:ha va:nchhasi || 51
pravisya sa:po:pahatha:m hari:swaraha
subha:m puri:m ra:kshasamukhyapa:litha:m |
yadruchhaya: thwam janaka:thmaja:m sathi:m
vima:rga sarvathra gatho: yattha:sukham ||
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: attha
thruthi:yo:sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
4th
Sarga - Chathurtthah sargah
sa nirjithya puri:m sre:shtta:m lanka:m lanka:m tha:m ka:maru:pini:m |
vikrame:na maha:the:ja: hanu:ma:n kapisaththamaha || 1
adva:re:na maha:ba:huhu pra:ka:ramabhipupluve: |
pravisya nagari:m lanka:m kapira:ja hithamkaraha || 2
chakre::ttha pa:dam savyam cha sathru:na:m sa thu mu:rdhani |
pravishtaha sathwasampanno: nisa:ya:m ma:rutha:thmajaha | 3
sa maha:patthama:sttha:ya muktha:pushpavira:jitham |
thathasthu tha:m puri:m lanka:m ramya:mabhiyayau kapihi || 4
hasitho:thkrushta ninadaihi thu:rya gho:shapurassaraihi |
hanumathaha lanka: parisi:lanam
vajra:mkusa nika:saischa vajraja:la vibhu:shithaihi || 5
gruhame:ghaih puri: ramya: babha:se: dyauriva:mbudaihi |
prajajva:la thada: lanka: raksho:gana gruhaih subhaihi || 6
sitha:bhrasadrusaihi chithraihi padma swasthika samstthithaihi |
vardhama:na gruhaischa:pi sarvathah suvibhu:shitha: || 7
tha:m chithrama:lya:bharana:m kapira:jahitham karaha |
ra:ghava:rttham charan sri:ma:n dadarsa cha nananda cha || 8
bhavana:d bhavanam gachhan dadarsa pavana:thmajaha |
vividha:kruthiru:pa:ni bhavana:ni thathasthathaha || 9
susra:va madhuram gi:tham thristtha:naswarabhu:shitham |
sthri:na:m mada samruddha:na:m divi cha:psarasa:miva || 10
susra:va ka:nchi:ninadam nu:pura:na:m cha niswanam |
so:pa:na ninada:mschaiva bhavane:shu maha:thmana:m || 11
a:spho:tithanina:da:mscha kshwe:litha:mscha thathasthathaha |
susra:va japatha:m thathra manthra:n raksho:gruhe:shu vai || 12
swa:dhya:ya niratha:mschaiva ya:thudha:na:n dadarsa saha |
ra:vanasthava samyuktha:n garjatho: ra:kshasa:napi || 13
ra:jama:rgam sama:vruthya stthitham raksho:balam mahath |
dadarsa madhyame: gulme: ra:vanasya chara:n bahu:n || 14
di:kshitha:n jatila:n munda:n go::jina:mbarava:sasah |
darbha mushtti praharana:n agni kunda:yudha:m sthattha: || 15
ku:tamudgarapa:ni:mscha danda:yudhadhara:napi |
e:ka:ksha:ne:ka karna:mscha lambo:darapayo:dhara:n || 16
kara:la:n bhugnavakthra:mscha vikata:n va:mana:msthattha: |
dhanvinah khadginaschaiva sathaghni:musala:yudha:n || 17
parigha:ttha mahastha:mscha vichithrakavacho:jjwala:n |
na:thistthu:la:n nathikrusa:n na:thi di:rgha:thi hrasvaka:n || 18
na:thigaura:n na:thi krushna:n na:thi kubja:n na va:mana:n |
viru:pa:n bahuru:pa:mscha suru:pa:mscha suvarchasaha || 19
dhvaji:n patha:kinaschaiva dadarsa vividha:yuda:n |
sakthi vruksha: yudha:mschaiva pattisa:sanidha:rinaha || 20
kshe:pani:pa:sahastha:mscha dadarsa sa maha:kapihi |
sragvinasthwanuliptha:mscha vara:bharanabhu:shitha:n || 21
na:na:ve:shasama:yuktha:n yattha: swairagatha:n bahu:n |
thi:kshna su:ladhara:mschaiva vajrinascha maha:bala:n || 22
sathasa:hasram avyagram a:raksham madhyamam kapihi |
raksho::dhipathinirdishtam dadarsa:nthah pura:grathaha || 23
sa thada: thad gruham drushtwa: maha: ha:takatho:ranam |
ra:kshase:ndrasya vikhya:thamadrimu:rdhni prathishttitham || 24
pundari:ka:vathamsa:bhih parigha:bhiralamkrutham |
pra:ka:ra:vruthamathyantham dadarsa sa maha:kapihi || 25
thrivishtapanibham divyam divyana:davina:ditham |
va:jihe:shitha sanghushtam na:ditham bhu:shanaisthattha: || 26
ratthairya:naihi vima:naischa thattha: hayagajaih subhaihi |
va:ranaischa chathurdanthaihi swe:tha:bhranichayo:pamaihi | 27
bhu:shitham ruchiradwa:ram maththaischa mrugapakshibhihi |
rakshitham sumaha:vi:ryaihi ya:thudha:nais sahasrasaha || 28
ra:kshasa:dhipathe:r gupthama:vive:sa gruham kapihi || 29
sa he:maja:mbu:nadachakrava:lam
maha:rha muktha:manibhu:shitha:ntham |
para:rdhya ka:la guru chandana:ktham
sa ra:vana:nthah purama:vive:sa || 30
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye: chathurvimsathsahasrika:ya:m
samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: - Chathurtthah sargah
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
5th
Sarga – panchama sargaha
thathassa madhyangathamam sumantham
jyo:thsna:vitha:nam maha dudwamantham |
dadarsa dhi:ma:n dhivi bha:numantham
go:shtte: vrusham maththamiva bhramantham || 1
lo:kasya pa:pa:ni vina:sayantham
maho:dadhim cha:pi same:dhayantham |
bhu:tha:ni sarva:ni vira:jayantham
dadarsa si:tha:msu mattha:bhiya:ntham || 2
ya: bha:thi lakshmi:hi bhuvi mandarasttha:
thattha: prado:she:shu cha sa:garasttha: |
thatthaiva tho:ye:shu cha pushkarasttha:
rara:ja sa: cha:runisa:karasttha: || 3
chandrapraka:savarnanam
hamso: yattha: ra:jathapanjarastthaha
simho: yattha: mandara kandarastthaha |
vi:ro: yattha: garvithakunjarastthaha
chandro: vibabhra:ja thattha:mbarastthaha || 4
stthithah kakudma:niva thi:kshnasrungo:
maha:chalas swe:tha ivo:chcha srungaha |
hasthi:va ja:mbu:nada baddhasrungo:
rara:ja chandraha paripu:rnasrungaha || 5
vinashtasi:tha:mbu thusha:rapanko:
maha: graha gra:ha vinashtapankaha |
parka:sa lakshmya:sraya nirmala:nko:
rara:ja chandro: bhagava:n sasa:nkaha || 6
sila:thalam pra:pya yattha: mruge:ndro:
maha:ranam pra:pya yattha: gaje:ndraha |
ra:jyam sama:sa:dya yattha: nare:ndraha
thattha: parka:so: virara:ja chandraha || 7
parka:sachandro:dayanashtado:shaha
pravruththarakshaha pisitha:sado:shaha |
ra:ma:bhira:me:ritha chiththado:shaha
swargapraka:so: bhagava:n prado:shaha || 8
thanthri:swana:h karnasukha:h pravruththa:ha
swapanthi na:ryah pathibhih ssuvruththa:ha |
naktanchara:scha:pi thattha: pravruththa:
viharthumathyadbhutha raudvravruththa:ha || 9
maththapramaththa:ni sama:kula:ni
rattha: svabhadra:sanasankula:ni |
vi:rasriya: cha:pi sama:kula:ni
dadarsa dhi:ma:n sa kapih kula:ni || 10
parasparam cha:dhikama:kshipanthi
bhuja:mscha pi:na:nadhinikshipanthi |
maththaaprala:sa: nadhivikshipanthi
matha:ni cha:nyo:nya madhikshipanthi || 11
raksha:msi vaksha:msi cha vikshipanthi
ga:thra:ni ka:ntha:su cha viksipanthi |
ru:pa:ni chithra:ni cha vikshipanthi
drudha:ni cha:pa:ni cha vikshipanthi || 12
dadarsa ka:ntha:scha sama:labhanthyaha
thattha:para:sthathra punah svapanthyaha |
suru:pavakthra:scha thattha: hasanthyaha
kruddha:h para:scha:pi vinisswasanthyaha || 13
maha:gajaischa:pi thattha: nadadbhih
supu:jithaischa:pi thattha: susadbhihi |
rara:ja vi:raischa vinaswasadbhihi
hrado: bhujangairiva nissvasadbhihi || 14
buddhipradha:na:n ruchira:bhidha:na:n
samsraddhada:na:n jagathaha pradha:na:n |
na:na:vidha:na:n ruchira:bhidha:na:n
dadarsa thasya:m puri ya:thudha:na:n || 15
nananda drushtwa: sa cha tha:n suru:pa:n
na:na:guna:na:thma guna:nuru:pa:n |
vidyo:thama:na:n thada:nuru:pa:n
dadarsa ka:mschichcha punarviru:pa:n || 16
thatho: vara:rha:h suvisuddhabha:va:ha the:sha:m
sthriyasthathra maha:nubha:va:ha |
priye:shu pa:ne:shu cha sakthabha:va:
dadarsa tha:ra: iva suprabha:va:h || 17
sriya: jwalanthi:hi thrapayo:pagu:dha:
nisi:tthaka:le: ramano:pagu:dha:ha |
dadarsa ka:schith pramadopagu:dha:ha:
yattha: vihanga:h kusumo:pagu:dha:ha || 18
anya:h punarharmyathalo:pavishta:ha
thathra priya:nke:shu sukho:pavishta:ha |
bharthuhu priya: dharmapara: nivishta:ha
dadarsa dhi:ma:n madana:bhi vishta:ha || 19
apra:vrutha:h ka:nchanara:jivarna:h
ka:schit para:rdhya:ha thapani:yavarna:h |
punascha ka:schichchasalakshmavarna:h
ka:nthaprahi:na: ruchira:ngavarna:h || 20
hanumatha: si:tha:nve:shanam
thathah priya:n pra:pya mano:bhira:ma:n
supri:thiyuktha:h prasami:kshya ra:ma:h |
gruhe:shu hrushta:h parama:bhira:ma:ha
haripravi:ras sa dadarsa ra:ma:ha || 21
chandra parka:sa:scha hi vakthrama:la:
vakra:kshi pakshma:scha sune:thrama:la:ha |
vibhu:shana:na:m cha dadarsa ma:la:ha
sathahrada:na:miva cha:ruma:la:ha || 22
na thve:va si:tha:m parama:bhija:tha:m
patthi stthithe: ra:jakule: praja:tha:m |
latha:m prapulla:miva sa:dhuja:tha:m
dadarsa thanvi:m manasa:bhija:tha:m || 23
sana:thane: varthmani sannivishta:m
ra:me:kshana:m tha:m madana:bhivishta:m |
bharthurmanah sri:mad anupravishta:m
sthri:bhyo: vara:bhyascha sada: visishta:m || 24
ushna:rditha:m sa:nusrutha:srakantti:m
pura: vara:rho:ththama nishkakantti:m |
suja:tha pakshma:bhirakthakantti:m
vane: pranrutha:miva ni:lakantti:m || 25
avyaktha re:kha:miva chandrare:kha:m
pa:msupradhigdha:miva he:mare:kha:m |
kshathapraru:dha:miva ba:nare:kha:m
va:yuprabhinna:miva me:ghare:kha:m || 26
si:tha:mapasyan manuje:svarasya
ra:masya pathni:m vadatha:m varasya |
babhu:va duhkha:bhi hathaschirasya
plavangamo: manda iva:chirasya || 27
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye: chathurvimsathsahasrika:ya:m
samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: panchama sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
6th
Sarga – shashtta sargaha
sa nika:mam vima:ne:shu vishannaha ka:maru:padhruk |
vichacha:ra punarlanka:m la:ghave:na samanvithaha || 1
a:sasa:da: dha lakshmi:va:n ra:kshase:ndra nive:sanam |
pra:ka:re:na:rkavarne:na bha:svare:na:bhi samvrutham || 2
rakshitham ra:kshasairgho:raihi simhairiva mahad vanam |
sami:kshama:no: bhavanam chaka:se: kapikunjaraha || 3
ru:pyako:pahithais chithraihi tho:ranair he:mabhu:shithaihi |
vichithra:bhischa kakshya:bhirdva:raischa ruchirairvrutham || 4
gaja:stthithair maha:ma:thraihi su:raischa vigathasramaihi |
upastthithamasamha:ryaihi hayaihi syandanaya:yibhihi || 5
simha:vya: ghrathanuthra:naihi da:nthaka:nchana ra:jathaihi |
gho:shavadbhi vichithraischa sada: vicharitham ratthaihi || 6
bahurathna sama:ki:rnam para:rdhya:sanabha:janam |
maha:rattha sama:va:sam maha:rattha maha:swanam || 7
ra:vana:di gruha:na:mparisi:lanam
drusyaischa paramo:da:raihi thaisthaischa mrugapakshibhihi |
vividhair bahusa:hasraihi paripu:rnam samanthathaha || 8
vini:thairanthapa:laischa raksho:bhischa surakshitham |
mukhya:bhischa varasthri:bhihi paripu:rnam samanthathaha || 9
muditha pramada:rathnam ra:kshase:ndra nive:sanam |
vara:bharanasamhra:daihi samudra swananis swanam || 10
thad ra:jaguna sampannam mukhyaischa garuchandanaihi |
maha:janaihi sama:ki:rnam simhairiva mahad vanam || 11
bhe:ri:mrudanga:bhirutham sankhagho:shanina:ditham |
nithya:rchitham parvahutham pu:jitham ra:kshasais sada: || 12
samudramiva gambhi:ram samudra miva nissvanam |
maha:thmano: mahad ve:sma maha: rathna parichhadam || 13
maha: rathna sama:ki:rnam dadarsa sa maha:kapihi |
vira:jama:nam vapusha: gaja:svarattha sankulam || 14
lanka:bharanamithye:va so::manyatha maha:kapihi |
chacha:ra hanuma:msthathra ravanasya sami:pathaha || 15
gruha:d gruham ra:kshasa:na:mudya:na:ni cha va:naraha |
vi:kshama:no::hyasanthrasthaha pra:sa:da:mscha chacha:ra saha || 16
avapluthya maha:ve:gaha prahasthasya nive:sanam |
thatho:nyath pupluve: ve:sma maha:pa:rsvasya vi:ryava:n || 17
attha me:ghaprathi:ka:sam kumbhakarna nive:sanam |
vibhi:shanasya cha thada: pupluve: sa maha:kapihi || 18
maho:darasya cha gruham viru:pa:kshasya chaiva hi |
vidyujjihvasya bhavanam vidyunma:le:sthatthaiva cha || 19
vajradamshtrasya cha thattha: pupluve: sa maha:kapihi |
sukasya cha maha:the:jas sa:ranasya cha dhi:mathah || 20
thattha: che:ndrajitho: ve:sma jaga:ma hariyutthapaha |
jambuma:le:s suma:le:scha jaga:ma harisaththamaha || 21
rasmike:tho:scha bhavanam su:ryasathro:sthatthaiva cha |
vajraka:yasya cha thattha: pupluve: sa maha:kapihi || 22
dhu:mra:kshasya cha sampa:the:r bhavanam ma:rutha:thmajaha |
vidyudru:pasya bhi:masya ghanasya vighanasya cha || 23
sukana:sasya vakrasya sattasya vikatasya cha |
bhramhakarnasya damshtrasya ro:masasya cha rakshasaha || 24
yudho:nmaththasya maththasya dhwajagri:vasya na:dinaha |
vidyujjihve:ndra jihva:na:m thattha: hasthimukhasya cha || 25
kara:lasya pisa:chasya so:nitha:kshasya chaiva hi |
kramama:naha krame:naiva hanuma:n ma:rutha:thmajaha || 26
the:shu the:shu maha:rhe:shu bhavane:shu maha:yasa:ha |
the:sha:mrudhimatha:mruddhim dadarsa sa maha:kapihi || 27
sarve:sha:m samathikramya bhavana:ni samanthathaha |
a:sasa:da:ttha lakshmi:va:n ra:kshase:ndra nive:sanam || 28
ra:vanasyo:pasa:yinyo: dadarsa harisaththamaha |
vicharan harisa:rdu:lo: ra:kshasi:rvikruthe:kshana:ha || 29
su:lamudgarahastha:scha sakthitho:maradha:rinihi |
dadarsa vividha:n gulma:msthasya rakshahpathe:rgruhe: || 30
ra:kshasa:mscha maha:ka:ya:n na:na:praharano:dyatha:n |
raktha:n sve:tha:n sitha:mschaiva hari:mscha:pi maha:java:n || 31
kuli:na:n ru:pasampanna:n gaja:n paragaja:ruja:n |
nishtti tha:n gajasiksha:ya:m aira:vathasama:n yudhi || 32
nihanthru:n parasainya:na:m gruhe: thasmin dadarsa saha |
ksharathascha yattha: me:gha:n sravathascha yattha: giri:n || 33
me:ghasthanithanirgho:sha:n durdharsha:n samare: paraihi |
sahasram va:hini:sthathra ja:mbu:nadaparishkrutha:h || 34
he:ma ja:la:parichhinna:ha tharuna:dithyasannibha:h |
dadarsa ra:kshase:ndrasya ra:vanasya nive:sane: || 35
maha:gruha darsanam
sibika: vividha:ka:ra:n sa kapirma:rutha:thmajaha |
latha:gruha:ni chithra:ni chithrasa:la: gruha:ni cha || 36
kri:da:gruha:ni cha:nya:ni da:ruparvathaka:napi |
ka:masya gruhakam ramyam diva:gruhakame:va cha || 37
dadarsa ra:kshase:ndrasya ra:vanasya nive:sane: |
sa mandaragiriprakhyam mayu:rasttha:nasankulam || 38
dhwaja yashtibhira:ki:rnam dadarsa bhavano:ththamam |
ane:ka rathna sanki:rnam nidhija:lam samanthathaha || 39
dhi:ranishttithakarma:ntham ghruham bhu:thapathe:riva |
archirbhischa:pi rathna:na:m the:jasa: ra:vanasya cha || 40
virara:jattha thadve:sma rasmima:niva rasmibhihi |
ja:mbu:nada maya:nye:va sayana:nya:sana:ni cha | 41
bha:jana:ni cha mukhya:ni dadarsa hariyu:tthapaha |
madhva:savakruthakle:dam manibha:jana sankulam || 42
mano:rama masamba:dham kube:ra bhavanam yattha: |
nu:pura:na:m cha gho:she:na ka:nchi:na:m ninade:na cha|| 43
mrudangathala gho:shaischa gho:shavadbhirvina:ditham |
pra:sa:da sangha:thayutham sthri:rathna sathasankulam | 44
suvyu:dhakakshyam hanuma:n pravive:sa maha:gruham || 45
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye: chathurvimsathsahasrika:ya:m
samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: shashtta sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
7th
Sarga - Sapthamah Sargaha
sa ve:smaja:lam balava:n dadarsa
vya:sakthavaidu:rya suvarnaja:lam |
yattha: mahathpra:vrushi me:ghaja:lam
vidyuthpinaddham sa vihangaja:lam || 1
pushpaka vima:na parisi:lanam
nive:sana:na:m vividha:scha sa:la:ha
pradha:na sankha:yudhacha:pasa:la:ha |
mano:hara:scha:pi punarvisa:la:ha
dadarsa ve:sma:drishu chandrasa:la:h || 2
gruha:ni na:na:vasura:jitha:ni
de:va:suraischa:pi supu:jitha:ni |
sarvaischa do:shaih parivarjitha:ni
kapirdadarsa swabala:rjitha:ni || 3
tha:ni prayathna:bhisama:hitha:ni
maye:na sa:ksha:diva nirmitha:ni |
mahi:thale: sarvaguno:ththara:ni
dadarsa lanka:dhipathe:rgruha:ni || 4
thatho: dadarso:chhrithra me:gharu:pam
mano:haram ka:nchana cha:ru:ru:pam |
raksho::dhipasya:thma bala:nuru:pam
gruho:thamam hyaprathiru:paru:pam || 5
mahi:tha:le: swargamiva praki:rnam
sriya: jwalantham bahurathnaki:rnam |
na:na:tharu:na:m kusuma:vaki:rnam
gire:riva:gram rajasa:vaki:rnam || 6
na:ri:prave:kairiva di:pyama:nam
thatidbhirambho:dhavadarchyama:nam |
hamsaprave:kairiva va:hyama:nam
sriya: yutham khe: sukrutha:m vima:nam || 7
yattha: naga:gram bahudha:thuchithram
yattha: nabhascha grahachandrachithram |
dadarsa yukthi:krutha me:ghachithram
vima:narathnam bahurathna chithram || 8
mahi: krutha: parvathara:jipu:rna:
saila:h krutha: vrukshavitha:napu:rna:ha |
vruksha:h krutha:h pushpavitha:napu:rna:ha
pushpam krutham ke:sarapathrapu:rnam || 9
krutha:ni ve:sma:ni cha pa:ndura:ni
thattha: supushpa:nyapi pushkara:ni |
punascha padma:ni sake:sara:ni
dhanya:ni chithra:ni thattha: vana:ni || 10
pushpa:hvayam na:ma vira:jama:nam
rathna prabha:bhischa vivardhama:nam |
ve:smo:ththama:na:mapi cho:chchama:nam
maha:kapisthathra maha:vima:nam || 11
krutha:scha vaidu:ryamaya: vihanga:
ru:pyaprava:laischa thattha: vihanga:ha |
chithra:scha na:na:vasubhirbhujanga:
ja:thya:nurupa:ha thuraga:ha subha:nga:ha || 12
prava:laja:mbu:nada pushpa paksha:ha
sali:la ma:varjithajihmapaksha:ha |
ka:masya sa:ksha:diva bha:nthi paksha:ha
krutha: viha:nga:s sumukha:h supaksha:h || 13
niyujyama:na:sthu gaja:h suhastha:n
sake:sara:scho:thpalapathrahastha:ha |
babhu:va de:vi: cha krutha: suhastha:
lakshmi:sthattha: padmini padmahastha: || 14
ithi:va thad gruhamabhigamya so:bhanam
savismayo: nagamiva cha:ruso:bhanam |
punascha thathparama sugandhi sundaram
hima:thyaye: nagamiva cha:rukandaram || 15
thathah sa tha:m kapirabhipathya pu:jitha:m
charan puri:m dasamukhaba:hupa:litha:m |
adrusya tha:m janakasutha:m supu:jitha:m
suduhkhithaha pathigunave:ganirjitha:m || 16
thathasthada: bahuvidhabha:vitha:thmanaha
krutha:thmano: janakasutha:m suvarthmanaha |
apasyatho::bhavadathi duhkhitham manaha
suchakshushaha pravicharatho: maha:thmanaha || 17
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye: chathurvimsathsahasrika:ya:m
samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: Sapthamah Sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
“8th
Sarga”ashtamah sargaha --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----
sa thasya madhye: bhavanasya samstthitham
mahadvima:nam manivajrachithritham |
prathapthja:mbu:nada ja:lakruthrimam
dadarsa vi:raha pavana:thmajah kapihi || 1
thada prame:ya:prathika:rakruthrimam
krutham swayam sa:dhvithi viswakarmana: |
divam gatham va:yupattha prathishttitham
vyara:jatha:dithya patthasya lakshmavath || 2
na thathra kinchinna krutham prayathnatho:
na thathra kinchinna maha:rha rathnavath |
na the: vise:sha: niyatha:h sure:shvapi
na thathra kinchinna maha:vise:shavath || 3
thapah sama:dha:na para:krama:rjitham
manah sama:dha:na vicha:racha:rinam |
ane:kasamsttha:na vise:sha nirmitham
thathasthathasthulya vise:sha darsanam || 4
manah sama:dha:ya thu si:ghraga:minam
dura:varam ma:ruthathulya ga:minam |
maha:thmana:m punyakrutha:m mahardhina:m
yasasvina:m agrya muda:miva:layam || 5
vise:shama:lambya vise:shasamstthitham
vichithraku:tam bahuku:tamanditham |
mano:bhira:mam saradindunirmalam
vichithraku:tam sikharam gire:ryattha: || 6
vahanthi yam kundala so:bhitha:nana:
maha:sana: vyo:machara: nisa:chara:ha |
vivruththa vidhwastha visa:lalo:chana:
maha:jana: bhu:thagana:h sahasrasaha || 7
vasantha pushpo:thkara cha:rudarsanam
vasanthama:sa:dapi ka:nthadarsanam |
sa pushpakam thathra vima:namuththamam
dadarsa thad va:nara vi:rasaththamah || 8
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye: chathurvimsathsahasrika:ya:m
samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: ashtamah sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
9 Sarga atthanavamasargaha
thasya:layavarishttasyamadhye: vipulama:yatham
dadarsabhavanasre:shttamhanuma:nma:rutha:thmajaha || 1
ardhyayo:janavisthi:rnama:yathamyo:janam hi thath |
bhavanamra:kshase:ndrasyabahupra:sa:dasankulam || 2
ma:rgama:nasthuvaide:hi:msi:tha:ma:yathalo:chana:m |
sarvathahparichakra:mahanu:ma:narisu:danaha || 3
uththamamra:kshasa:va:samhanuma:navalo:kayan |
a:sasa:da:ttha lakshmi:va:nra:kshase:ndranive:sanam || 4
chathurvisha:nairdviradaisthrivisha:naisthatthaiva cha |
parikshipthamasamba:dhamrakshyama:namuda:yudhaihi || 5
ra:ksasi:bhischapathni:bhi: ra:vanasyanive:sanam |
a:hrutha:bhischa vikramyara:jakanya:bhira:vrutham || 6
thannakramakara:ki:rnamthimingilajhusha:kulam |
va:yuve:gasama:dhu:thampannagairivasa:garam || 7
ya: hi vaisravane: lakshmi:rya: che:ndre: hariva:hane: |
sa: ra:vanagruhe: ramya: nithyame:va:napa:yini: || 8
ya: cha ra:jnahkube:rasyayamasyavarunasya cha |
tha:drusi: thadvisishta: va: ruddhi: raksho:gruhe:shviha || 9
thasyaharmyasyamadhyastthave:smacha:nyathsunirmitham |
bahuniryu:hasamki:rnamdadarsapavana:thmajaha || 10
bramhano::rtthe: kruthamdivyamdiviyadvisvakarmana: |
vima:nampushpakamna:masarvarathnavibhu:shitham || 11
pare:nathapasa: le:bhe: yathkube:rahpitha:maha:th |
kube:ramo:jasa: jithva: le:bhe: thadra:kshase:svarah || 12
i:ha:mrugasama:yukthaih ka:rthasvarahiranmayaih |
sukruthaira:chithamsthambhaihpradi:pthamiva cha sriya: || 13
me:rumandarasanka:sairullikhadbhiriva:mbaram |
ku:ta:ga:raihsubha:ka:raihsarvathassamalankrutham || 14
jwalana:rkaprathi:ka:samsukruthamvisvakarmana: |
he:maso:pa:nasamyukthamcha:rupravarave:dikam || 15
ja:lava:tha:yanairyukthamka:nchanaihspha:tikairapi |
indrani:lamaha:ni:lamanipravarave:dikam || 16
vidrume:navichithre:namanibhischamaha:dhanaih |
nisthula:bhischamuktha:bhisthale:na:bhivira:jitham || 17
chandane:na cha rakthe:nathapani:yanibhe:na cha |
supunyagandhina: yukthama:dithyatharuno:pamam || 18
ku:ta:ga:rairvara:ka:rairvividhaihsamalankrutham |
vima:nampushpakamdivyama:ruro:hamaha:kapih || 19
thathrastthassathada: gandhampa:nabhakshya:nnasambhavam |
divyamsammu:rchhithamjighradru:pavanthamiva:nilam || 20
sagandhasthammaha:sathvambandhurbandhumivo:thhtamam |
itha e:hi:thyuva:che:va thathrayathrasara:vanah || 21
thathastha:mprastthithassa:la:mdadarsamahathi:msubha:m|
ra:vanasyamanahka:ntha:mka:ntha:mivavarasthriyam || 22
maniso:pa:navikrutha:mhe:maja:lavibhu:shitha:m |
spa:tikairavruthathala:mdantha:ntharitharu:pika:m || 23
muktha:vajraprava:laischaru:pyacha:mi:karairapi|
vibhu:shitha:mmanisthambhaissubahusthambhabhu:shitha:m || 24
samairrujubhirathyuchchaissamantha:thsuvibhu:shithaihi |
sthambhaihipakshairiva:thyuchchairdivamsamprastthitha:miva || 25
mahathya: kutthaya::sthi:rna:mpruthivi:lakshana:nkaya: |
pruthivi:mivavisthi:rna:msara:shtragruhama:lini:m || 26
na:ditha:mmaththavihagairdivyagandha:dhiva:sitha:m |
para:rdhya:stharano:pe:tha:mraksho::dhipanishe:vitha:m || 27
dhu:mra: magurudhu:pe:navimala:mhamsapa:ndura:m |
chithra:mpushpopaha:re:nakalma:shi:mivasuprabha:m || 28
manassamhla:dajanani:mvarnasya:piprasa:dhini:m |
tha:mso:kana:sini:mdivya:msriyassanjanani:miva || 29
indriya:ni:ndriya:rtthaisthupanchapanchabhiruththamaihi |
tharpaya:ma:sama:the:vathada: ra:vanapa:litha: || 30
svargo::yamde:valo:ko::yamindrasye:yampuri: bhave:th |
siddhirve:yam para: hi sya:dithyamanyathama:ruthihi || 31
pradhya:yathaiva:pasyathpradi:pa:msthathraka:nchana:n |
dhu:rtha:nivamaha:dhu:rthairde:vane:napara:jitha:n || 32
di:pa:na:m cha praka:se:nathe:jasa: ra:vanasya cha |
archirbhirbhu:shana:na:m cha pradi:pthe: thyabhyamanyatha || 33
thatho::pasyathkuttha:si:namna:na:varna:mbarasrajam |
sahasramvarana:ri:na:mna:na:ve:shavibhu:shitham || 34
parivruthe::rdhara:thre: thupa:nanidra:vasamgatham |
kri:dithvo:parathamra:thrausushva:pabalavaththada: || 35
thathprasupthamviruruche: nissabda:ntharabhu:shanam |
nissabdahamsabhramaramyattha: padmavanammahath || 36
tha:sa:msamvruthada:ntha:nimi:litha:kshi:nima:ruthihi |
apasyathpadmagandhi:nivadana:nisuyo:shitha:m || 37
prabhuddha:ni:vapadma:nitha:sa:mbhu:thva: kshapa:kshaye: |
punassamvruthapathra:nira:thra:vivababhusthada: || 38
ima:nimukhapadma:niniyathammaththashatpada:h |
ambuja:ni:vaphulla:nipra:rtthayanthipunahpunaha || 39
ithicha:manyathasri:ma:nupapathya: maha:kapihi |
me:ne: hi gunathastha:nisama:nisalilo:dbhavaihi || 40
sa: thasyasusubhe: sa:la: tha:bhihisthri:bhirvira:jitha: |
saradi:vaprasanna: dyaustha:ra:bhirabhiso:bhitha: || 41
sa cha tha:bhihparivruthassusubhe: ra:ksasa:dhipaha |
yattha: hyudupathihisri:ma:mstha:ra:bhirabhisamvruthaha || 42
ya:schyavanthe::mbara: ththa:ra:hpunyase:shasama:vrutha:h |
ima:stha: ssangatha:hkruthsna: ithime:ne: haristhada: || 43
tha:ra:na:mivasuvyakthammahathi:na:msubha:rchisha:m |
prabha:varnaprasa:da:schavire:justhathrayo:shitha:m || 44
vya:vruththagurupi:nasrakpraki:rnavarabhu:shana:h |
pa:navya:ya:maka:le:shunidra:pahruthache:thasaha || 45
vya:vruththathilaka:hka:schithka:schidudbhra:nthanu:pura:h |
pa:rsve: galithaha:ra:schaka:schithparamayo:shithah || 46
muktha:ha:ravrutha: scha:nya:hka:schidvisrasthava:sasaha |
vya:viddharasana:da:ma:hkiso:ryaivava:hitha:h || 47
sakundaladhara: scha:nyavichhinnamrudhithasrajah |
gaje:ndramruditha:hphulla: latha: ivamaha:vane: || 48
chandra:msukirana:bha:schaha:ra:hka:sa:nchidudgatha:h |
hamsa: ivababhussuptha:hsthanamadhye:shuyo:shitha:m || 49
apara:sa:m cha vaidu:rya:hka:damba: ivapakshinah |
he:masu:thra:nicha:nya:sa:mchakrava:ka: iva:bhavan || 50
hamsaka:randava:ki:rna: schakrava:ko:paso:bhitha:h |
a:paga: ivatha: re:jurjaghanaihpulinairiva || 51
kinkini:ja:lasanko:sa:stha: he:mavipula:mbuja:h |
bha:vagra:ha: yasasthi:ra:hsuptha: nadyaiva:babhuh || 52
mrudushvange:shuka:sa:nchithkucha:gre:shu cha samstthitha:ha |
babhu:vurbhu:shana:ni:vasubha: bhu:shanara:jayaha || 53
amsuka:ntha:schaka:sa:nchinmukhama:ruthakampitha:h |
uparyuparivakthra:namvya:dhu:yanthe: punahpunah || 54
tha:hpatha:ka: ivo:ddhu:tha:hpathni:na:mruchiraprabha:ha |
na:na:varnasuvarna:na:mvakthramu:le:shure:jire: || 55
vavalguscha:thraka:sa:nchithkundala:nisubha:rchisha:m |
mukhama:ruthasamsarga: nmandammandamsuyo:shitha:m || 56
sarkara:savagandhaischaprakruthya: surabhissukhaha |
tha:sa:mvadananihsva:sahasishe:ve: ra:vanamthada: || 57
ra:vana:nanasanka:schaka:schidra:vanayo:shithaha |
mukha:nismasapathni:na:mupa:jighranpunahpunaha || 58
athyartthamsakthamanaso: ra:vane: tha: varasthriyah |
asvathanthra:hsapthni:na:mpriyame:va:charamsthada: || 59
ba:hu:nupanidha:ya:nya:hpa:riha:ryavibhu:shitha:n |
amsuka:ni cha ramya:nipramada:sthathrasisyire: || 60
anya: vakshasicha:nyasya:sthasya:hka:schithpunarbhujam |
apara: tvankamanyasya: sthasya:scha:pyapara: bhujau || 61
u:rupa:rsvakati:prushtta manyo:nyasyasama:sritha:ha |
parasparanivishta:ngyo: madasne:havasa:nuga:ha || 62
anyo:nyabhujasuthre:nasthri:ma:la: gratthitha: hi sa: |
ma:le:vagratthitha: su:thre: susubhe: mathashathpada: || 63
latha:na:mma:dhave: ma:siphulla:na:mva:yuse:vana:th |
anyo:nyama:la:gratthithamsamsakthakusumo:chchayam || 64
vyathive:shtithasuskandhamanyo:nyabhramara:kulam |
a:si:d vanamivo:dhu:thamsthri:vanamra:vanasyathath || 65
uchithe:shvapisuvyakthamnatha:sa:myo:shitha:mthada: |
vive:ka:sakya a:dha:thum bhu:shana:ngambarasraja:m || 66
ra:vane: sukhasamvishte: tha:hsthriyo: vividhaprabha:h |
jvalanthahka:nchana: di:pa:hpraikshantho: nimisha: iva || 67
ra:jarshipithrudaithya:na:mgandharva:na:m cha yo:shithah |
rakshasa:na:m cha ya:hkanya:sthasyaka:mavasangatha:h || 68
yuddhaka:me:natha: ssarva: ra:vane:nahrutha:hsthriyah |
samada: madane:naivamo:hitha:hka:schida:gatha:h || 69
nathathraka:schithpramada:hprasahyavi:ryo:papanne:nagune:nalabdha:h |
nacha:nyaka:ma:pinacha:nyapu:rva: vina: vara:rha:mjanaka:thmaja:mtha:m || 70
nacha:kuli:na: na cha hi:naru:pa: na:dakshina: na:nupacha:rayuktha: |
bha:rya:::bhavaththasyanahi:nasathva: nacha:pika:nthasyanaka:mani:ya: || 71
babhu:vabuddhisthuhari:svarasyayadi:drusi: ra:ghavadharmapathni: |
ima: yattha: ra:kshasara:jabha:rya:hsuja:thamasye:thi hi sa:dhubuddhe:h || 72
punascha so::chinthayada:rtharu:po: dhruvamvisishta: gunatho: hi si:tha: |
attha:yamasya:mkruthava:nmaha:thma: lanke:svarahkashtamana:ryakarma || 73
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye: chathurvimsathsahasrika:ya:m
samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: atthanavamasargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
Sarga 10 – (attha dasamasasargaha)
thathra divyo:pamam mukhyam spha:tikam rathnabhu:shitham |
ave:kshama:no: hanuma:n dadarsa sayana:sanam || 1
da:nthaka:nchana chithra:ngairvaidu:ryaischa vara:sanaihi |
maha:rha:stharano:pe:thai rupapannam maha:dhanaihi || 2
thasya chaikathame: de:se: so:::gryama:la:vibhu:shitham |
dadarsa pa:nduram chhathram tha:ra:dhipathisannibham || 3
hanumatha: nidra:na ravanadarshanam
ja:tharu:paparikshiptham chithrabhanu samaprabham |
aso:kama:la:vithatham dadarsa parama:sanam || 4
va:lavyajana hastha:bhi vi:jyama:nam samanthathaha |
gandhaischa vividhairjushtam varadhu:pe:na dhu:pitham || 5
parama:stharana:sthi:rnam a:vika:jina samrvrutham |
da:mabhirvarama:lya:na:m samantha: dupaso:bhitham || 6
thasmin ji:mu:thasanka:sam pradi:ptho:ththamakundalam |
lo:hitha:ksham maha:ba:hum maha:rajathava:sasam || 7
lo:hithe: na:nuliptha:ngam chandane:na sugandhina: |
sandhya:rakthamiva:ka:se: tho:yadam sathatidganam || 8
vrutha ma:bharanairdivyaihi suru:pam ka:maru:pinam |
savrukshavanagulma:dhyam prasupthamiva mandaram || 9
kri:dithvo:paratham ra:thrau vara:bharanabhu:shitham |
priyam ra:kshasakanya:na:m ra:kshasa:na:m sukha:vaham || 10
pi:thva:::pyuparatham cha:pi dadarsa sa maha:kapih |
bha:svare: sayane: vi:ram prasuptham ra:kshasa:dhipam | 11
nihsvasantham yattha: na:gam ra:vanam va:nararshabhaha |
a:sa:dya paramo:dvignah so:::pa:sarpath subhi:thavath || 12
attha:::ro:hanama:sa:dya ve:dika:ntharama:srithaha |
suptham ra:kshasasa:rdu:lam pre:kshathe: sma maha:kapihi || 13
susubhe: ra:kshase:ndrasya svapatha ssayano:ththamam |
gandhahasthini samvishte: yattha: prasravanam mahath || 14
ka:nchana:n gadasannadhau dadarsa sa maha:thmanaha |
vikshipthau ra:kshase:ndrasya bhuja:vindra dhvajo:pamau || 15
aira:vatha visha:na:grair a:pi:danakruthavranau |
vajro:llikhithapi:na:msau vishnuchakra parikshathau || 16
pi:nau samasuja:tha:msau sangathau balasamyuthau |
sulakshananakha:ngushttau svanguli:thalalakshithau || 17
sangathau parigha:ka:rau vruththau karikaro:pamau |
vikshipthau sayane: subhre: panchasi:rsha:vivo:ragau || 18
sasakshathajakalpe:na susi:the:na sugandhina: |
chandane:na pra:rdhye:na svanulipthau svalankruthau || 19
uthamasthri:vimrudhithau gandho:ththamanishe:vithau |
yaksha kinnara gandharva de:va da:nava ra:vinau || 20
dadarsa sa kapisthasya ba:hu: sayanasamstthithau |
mandara sya:nthare: supthau maha:hi: rushitha:viva || 21
tha:bhya:m sa paripu:rna:bhya:m bhuja:bhya:m ra:kshase:svarah |
susubhe::chalasanka:sah srunga:bhya:miva mandaraha || 22
chu:thapunna:ga surabhir vakulo:ththamasamyuthah |
mrushta:nna rasa samyukthaha pa:nagandhapurasasarah || 23
thasya ra:kshasasimhasya nischakra:ma maha:mukha:th |
saya:nasya vinisva:saha pu:rayanniva thad gruham || 24
muktha:manivichithre:na ka:nchane:na vira:jitham |
mukute: na:pavruththe:na kundalo:jjvalitha:nanam || 25
rakthachandana digdhe:na thattha: ha:re:na so:bhina: |
pi:na:yathavisa:le:na vakshasa:bhivira:jitham || 26
hanumatha: ra:vanavara sthri:darsnam
pa:ndare: na:paviddhe:na kshaume:na kshathaje:kshanam |
maha:rhe:na susamvi:tham pi:the:no:ththamava:sasa: || 27
ma:shara:si prathi:ka:sam nihsvasantham bhujangavath |
ga:nge: mahathi tho:ya:nthe: prasupthamiva kunjaram || 28
chathurbhih kanchanair di:pair di:pyama:na chathurdisam |
parka:si:krutha sarva:ngam me:gham vidyudganairiva || 29
pa:damu:lagatha:scha:pi dadarsa sumaha:thmanaha |
pathni: ssa priyabha:ryasya thasya rakshahpathe:rgruhe: || 30
sasipraka:sa vadana: scha:rukundalabhu:shitha:ha |
amla:nama:lya:bharana: dadarsa hariyu:tthapaha || 31
nruththa va:dithrakusala: ra:kshase:ndra bhuja:nkaga:h |
vara:bharanadha:rinyo: nishanna: dadruse: harihi || 32
vajravaidu:rya garbha:ni sravana:nthe:shu yo:shitha:m |
dadarsa tha:pani:ya:ni kundala:nyangada:ni cha || 33
tha:sa:m chandro:pamairvakthraihi subhair lalitha kundalaihi |
virara:ja vima:nam thath nabhastha:ra:ganairiva || 34
madavya:ya:ma khinna:stha: ra:kshase:ndrasya yo:shithaha |
the:shu the:shvavaka:se:shu prasuptha: thanu madhyama:ha || 35
angaha:raisthatthaiva:nya: ko:malairnruththasa:lini: |
vinyasthasubhasarva:ngi: prasuptha: varavarnini: || 36
ka:chidvi:na:m parishvajya prasuptha: sampraka:sathe: |
maha:nadi:praki:rne:va nalini: po:thama:sritha: || 37
anya: kakshagathe:naiva madduke:na:sithe:kshana: |
prasuptha: bha:mini: bha:thi ba:laputhre:va vathsala: || 38
pataham cha:rusarva:ngi: pi:dya se:the: subhasthani: |
chirasya ramanam labdhva: parishvajye:va bha:mini: || 39
ka:chid vamsam parishvajya suptha: kamalalo:chana: |
rahah priyathamam gruhya saka:me:va cha ka:mini: || 40
vipanchi:m parigruhya:nya: niyatha: nruththasa:lini: |
nidra:vasamanupra:ptha: sahaka:nthe:va bha:mini: || 41
anya: kanakasanka:sairmrudupi:nair mano:ramaihi |
mrudangam paripi:dhya:ngaih prasuptha: maththalo:chana: || 42
bhujapa:rswa:ntharastthe:na kakshage:na kruso:dari: |
panave:na saha:nindya: suptha: madakruthasrama: || 43
dindimam parigruhya:nya: thatthaiva:saktha dindima: |
prasuptha: tharunam vathsa mupagu:hye:va bha:mini: || 44
ka:chida:dambaram na:ri: bhujasamyo:gapi:ditham |
kruthva: kamalapathra:kshi: prasuptha: madamo:hitha: || 45
kalasi: mapavidhya:nya: prasuptha: bha:thi bha:mini: |
vasanthe: pushpasabala: ma:le:va parima:rjitha: || 46
pa:nibhya:m cha kuchau ka:chith suvarnakalaso:pamau |
upagu:hya:bala: suptha: nidra:balapara:jitha: || 47
anya: kamalapathra:kshi: pu:rne:ndu sadrusa:nana: |
anya:ma:lingya susro:ni:m prasuptha: madavihvala: || 48
a:tho:dya:ni vichithra:ni parishvajya varasthriyah |
nipi:dya cha kuchaih suptha:h ka:minyah ka:muka:niva || 49
tha:sa: me:ka:nthavinyasthe: saya:na:m sayane: subhe: |
dadarsa ru:pa sampanna:mapara:m sa kapih sthriyam || 50
hanumatha: mandho:dari:darshanam
muktha: manisama:yukthair bhu:shanai ssuvibhu:shitha:m |
vibhu:shayanthi:miva thathsvasriya: bhavano:ththamam || 51
gauri:m kanaka varna:bha:m ishta:manthah pure:svari:m |
kapirmando: dari:m thathra saya:na:m cha:ruru:pini:m || 52
sa tha:m drushtva: maha:ba:hur bhu:shitha:m ma:rutha:thmajah |
tharkaya:ma:sa si:the:thi ru:payauvana sampada: |
harshe:na mahatha: yuktho: nananda hariyu:tthapaha || 53
a:spho:taya:ma:sa chuchumba puchham nananda chikri:da jagau jaga:ma |
sthambha:naro:han nipapa:tha bhu:mau nidarsayan sva:m prakruthim kapi:na:m || 54
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye: chathurvimsathsahasrika:ya:m
samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: attha dasamasasargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
11th sarga attha e:ka:dasassargaha
avadhu:ya cha tha:m buddhim babhu: va:vastthitha sthada: |
jaga:ma cha:para:m si:tha:m prathi maha:kapihi || 1
na ra:me:na viyuktha: sa: pvapthu marhathi bha:mini: |
na bho:kthum na:pyalamkarthum na pa:na mupase:vithum.|| 2
na:nyam nara mupasttha:thum sura:na: mapi che:svaram |
na hi ra:masamaha kaschi dvidyathe: thridase: shvapi. || 3
anye:ya mithi nischithya pa:vabhu:mau chacha:ra saha |
kridithe: na:para:ha kla:amtha: gi:the:na cha thattha:2para:ha || 4
nruththe:na cha:para:ha kla:amtha:ha pa:naviprahatha:sthattha: |
muraje:shu mru:damge:shu pi:ttika:su cha samstthitha:ha || 5
thattha:stharanamukhye:shu samvishta: scha:para: ssthriyaha |
amgana:na:m sahasre:na bhu:shithe:na vibhu:shanaihi || 6
ru:pasalla:pasi:le:na yukthagi:tha:rtthabhashina: |
de:saka:la:bhiyu:kthe:na yu kthava:kya:bhidha:yina: || 7
ratha:bhirathasamsuptham dadarsa hariyu:tthapaha |
tha:sa:m madhye: maha:ba:hu ssusubhe: ra:kshase:svaraha || 8
go:shtte: mahathi mukhya:na:m gava:m mdhye: yattha: vrushaha |
sa ra:kshase:mdra sussubhe: tha:bhi parivrutha ssvayam || 9
kare:nubhi ryattha::ranye: pariki:rno: maha:dvipaha |
sarvaka:mai rupe:tha:m cha pa:nabhu:mim maha:thmanaha || 10
dadarsa harisa:rdu:la sthasya rakshahapathe: rgruhe: |
mruga:na:m mahisha:na:m cha vara:ha:na:m cha bha:gasaha || 11
thathra nyastha:ni ma:msa:ni pa:nabhu:mau dadarsa saha |
raukme:shu cha visa:le:shu bha:jane:shvardhabhakshitha:n || 12
dadarsa harisa:rdu:lo: mayu:ra: nkukkuta:m sthattha: |
vara:hava:rtthra:nasaka:n dadhisauvarchala:yutha:n || 13
salya: nmrugamayu:ra:m schahanuma: nanvavaikshatha |
krakara: nvividha: nniddha:m schako:ra: vardhabhakshitha:n || 14
mahisha: ne:kasalya:mscha chha:ga:mscha kruthanishttitha:n |
le:hya: nuchcha:vacha: npe:ya:n bho:jya:ni vividha:ni cha. || 15
thattha:mlalavano:ththam sai rvividhaira:gasha:dhbaihi |
ha:ra nu:pura ke:yu:rai rapaviddhai rmaha:dhavaihi || 16
pa:nabha:janavikshipthaihi phalaischa vividhai rapi |
kruthapushpo:paha:ra: bhu: radhikam pushyathi sriyam || 17
thathra thathra cha vinyasthai ssuslishtai ssayana:sanaihi |
pa:nabhu:mi rvina: vahnim pradi:pthe: vo:palakshyathe: || 18
bahupraka:rai rvividhai rvarasamska:rasamskruthaihi |
ma:msaihi kusalasamprukthaihi pa:nabhu:migathaihi prutthak || 19
divya: prasanna: vividha: ssura:ha kruthasura: api |
sarkara:sava ma:dhvi:ka pushpa:sava phala:sava:ha || 20
va:sachu:rnaischa vividhai rdrushta: sthai sthaihi pruttha kprutthak |
samthatha: susubhe: bhu:mi rma:lyai scha bahusamstthithaihi || 21
hiranmyai scha vividhai rbha:janaisspha:tikaihi api |
ja:mbu:nadamayai scha:nyaihi karakai rabhisamvrutha: || 22
ra:jathe:shu cha kumbhe:shu ja:mbu:nadamaye:shu cha |
pa:nasre:shttam thada: bhu:ri kapisthathra dadarsa ha || 23
so::pasya chchha:thakumbha:ni sila:manimaya:ni cha |
ra:jatha:ni cha pu:rna:ni bha:jana:ni maha:kapihi . || 24
kvachi dardha:vase:sha:ni kvachi thpi:tha:ni sarvasaha |
kvachi nnaiva prapi:tha:ni pa:na:ni sa dadarsa ha || 25
kvachi dbhakshya:m scha vividha:n kvachi thsa:na:ni bha:gasaha |
kvachi dardha:vase:sha:ni pasya nvai vichacha:ra ha || 26
kvachi thprabhinnaihi karakaihi kvachi da:lo:lithai rghataihi |
kvachi thsamprukthama:lya:ni jala:ni cha phala:ni cha || 27
sayana: nyathra na:ri:na:m subhra:ni bahudha: punaha |
parasparam sama:slishya ka:schi thsuptha: vara:mgana:ha || 28
ka:schi chcha vasthra manyasya: ssvapamthya:ha paridha:ya cha |
a:hruthya cha:bala: ssuptha: nidra: balapara:jitha:ha || 29
tha:sa: muchhya:sava:the:na vasthram ma:lyam cha ga:thrjam |
na:thyarttham spamdate: chithram pra:pya mamdamiva:nilam || 30
chamdanasya cha si:thasya si:dho:rmadhurasasya cha |
vividhasyacha ma:lyasya dhu:pasya vividhasya cha || 31
bahudha: ma:rutha sththra gamdham vividha mudvahan |
rasa:na:m chamdana:na:m cha dhu:pa:na:m chaiva: mu:rchhitha || 32
pravavau surabhi rgmdho: vima:ne: pushpake: thada: |
sya:ma:vada:tha: sthathra:nya:ha ka:schi thkrushna: vara:mgana:ha || 33
kaaschi thka:mchanavarna:mgyaha pramada: ra:kshasa:laye: |
tha:sa:m nidra:vasathva:chcha madane:na vimu:rchhitham. || 34
padmini:na:m prasuptha:na:m ru:pa ma:si: dyatthaiva hi |
e:vam sarva mase:she:na ra:vana:mthahapuram kapihi || 35
dadarsa sumaha:the:ja: na dadarsa cha ja:naki:m |
niri:kshama:na scha thada: tha: ssthriya ssa maha:kapihi || 36
parada:ra:varo:dhasya prasupthasya niri:kshanam |
idam khalu mama:thyarttham dharmalo:pam karishyathi || 37
na hi me: parada:ra:na:m drushti rvishayavarthini: |
ayam cha:thra maya: drushtaha parada:raparigrahaha || 38
thasya pra:durabhu: chchimtha: puna ranya: manasvinaha |
nischithaika:mthachiththasya ka:ryanischayadarsinaha || 39
ka:mam drushta: maya: sarva: visvastha: ra:vanasthriyaha |
na hi me: manasaha kimchi dvaikruthya mupapadyathe: || 40
mano: hi he:thu ssarve:sha: mimdriya:na:m pravarthane: |
subha:subha: svavasttha:su thachcha me: suvyavastthitham || 41
na:nyathra hi maya: sakya: vaide:hi : parima:rgithum |
sthriyo: hi sthri:shu drushyamthe: sadha: sam parima:rgane: || 42
yasya saththvasya ya: yo:ni sthasya:m thathparima:rgyathe: |
na sakya: pramada: nashta: mrugi:shu parima:rgithum || 43
thadidam ma:rgitham tha:va chhude:na manasa: maya: |
ra:vana:mthahapuram sarvam drushythe: na cha ja:naki: || 44
de:vagamdharvakanya:shcha na:gakanya:shcha vi:ryava:n |
ave:kshama:no: hanuma: nnaiva:pasyatha ja:naki:m || 45
tha: mapasya nkapi sthathra pasyam scha:nya: varasthriya: |
apakramya thada: vi:raha pradhya:thu mupachakrame: || 46
sa bhu:ya sthu param sri:ma:nma:ruthi ryathna ma:stthithaha |
a:pa:nabhu:mi muthsrujya thadviche:thum prachakrame: || 47
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: attha
e:ka:dasassargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
12th Sarga attha dva:dasassargaha
sa thasya madhye: bhavanasya ma:ruthi rlatha:gruha:m schithragruha:
nnisa:gruha:n |
jaga:ma si:tha:m prathi darsano:thsuko: na chaiva tha:m pasyathi
cha:rudarsana:m || 1
sa chimthaya:ma:sa thatho: maha:kapihi priya: mapasya nraghunamdanasya
tha:m |
dhruvam hi si:tha: mriyathe: yattha: na me: vichinvatho: darsana me:thi
maitthili: || 2
sa: ra:kshasa:na:m pravare:na ja:naki: svasi:lasamrakshanathathpara: sathi: |
ane:na nu:nam prathi dushta: karmana: hatha: bhave: da:ryapatthe:pare:
stthitha: || 3
viru:paru:pa: vikrutha: vivarchaso: maha:nana: di:rghaviru:padarsana:ha |
sami:ksya sa: ra:kshasara:jayo:shitho: bhaya: dvinashta: janake:svara:thmaja:
|| 4
si:tha: madrushtva: hyanava:pya paurusham vihruthya ka:lam saha va:narai
schiram |
na me::sthi sugri:vasami:paga: gathi ssuthi:kshnadamdo: balava:mscha
va:naraha || 5
drushta mamthahapuram sarvam drushta: ra:vanayo:shithaha |
na si:tha: dhrusyathe: sa:dhvi: vruttha: ja:tho: mama sramaha || 6
kim nu ma:m va:nara: ssarve: gatham vakshyamthi samgatha: |
gathva: thathra thvaya: vi:ra kim krutham thadvadasva naha || 7
adrushtva: kim pravakshya:mi tha: maham janaka:thmaja:m |
dhruvam pra:ya mupaishyamthi ka:lasya vyathivarthane: || 8
kimva: vakshyathi vruddhascha ja:mbava: namgadascha saha |
gatham pa:ram samudrasya va:nara: scha sama:gatha:ha || 9
anirve:da ssriyo: mu:la manirve:daha param sukham |
anirve:do: hi sathatham sarva:rtthe:shu pravarthkaha || 10
karo:thi saphalam jantho:ho karma yaththa thkaro:thi saha |
thasma: danirve:dakrutham yathnam che:shte::ha muththamam || 11
bhu:ya stha:va dviche:shya:mi de:sa: nra:vanapa:litha:n |
a:pa:nasa:la: vichitha: sthattha: pushpagruha:ni cha || 12
chithrasa:la: scha vichitha: bhu:yaha kri:da:gruha:ni cha |
nishkuta:nthararatthya:scha vima:na:ni cha sarpasaha || 13
ithi samchithya bhu:yo::pi viche:thu mupachakrame: |
bhu:mi:gruha:m schaithyagruha:n gruha:thigruha:ka:napi || 14
uthpatha nnishpatham scha:pi thishttan gachha npunha punaha |
apa:vrunvam scha dva:ra:ni kava:ta: nyavagha:tayan || 15
pravisa nnishpatham scha:pi pravatha nnuthpatha nnapi |
sarva mapyavaka:sam sa vichacha:ra maha:kapi: || 16
chathuramgulama:thro::pi na:vaka:sa ssa vidyathe: |
ra:vana:mthahapure: thasmin yam kapirna jaga:ma saha || 17
pra:ka:ra:nthararatthya:scha ve:dika: schaithyasamsraya:ha |
di:rghika:ha pushkarinya scha sarvam the: na:valo:kitham || 18
ra:kshasyo: vividha:ka:ra: viru:pa: vikrutha: sthattha: |
dhrushta: hanumatha: thathra nathu sa: janaka:thmaja: || 19
ru:pe:na: prathima: lo:ke: vara: vidya:dharasthriyaha |
dhrushta: hanumatha: thathra na thu ra:ghavanandini: || 20
na:gakanya: vara:ro:ha:ha pu:rnachamdra nibha:nana:ha |
dhrushta: hanumatha: thathra na thu si:tha: sumadhyama: || 21
pramadhya ra:kshase:mdre:na de:vakanya: bala:ddhrutha:ha |
dhrushta: hanumatha: thathra na sa: janakanandini: || 22
so::pasyam stha:m maha:ba:huhu pasyam scha:nya: varasthriyaha |
vishasa:da muhu rdhi:ma:n hanuma: nma:rutha:thmajaha || 23
udyo:gam va:nare:mdra:na:m plvanam sa:garsya cha |
vyarttham vi:kshya:nilasutha schimtha:m puna rupa:gamath || 24
avathi:rya vima:na: chcha hanuma: nma:rutha:thmajaha |
chimtha: mupajaga:ma: ttha so:ko:pahathache:thanaha || 25
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: attha
dva:dasassargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
13th
Sarga attha thrayo:dasassargaha
vima:na:ththu susamkramya pra:ka:ram hariyu:tthapa: |
hanuma: nve:gava: na:si: dyattha: vidyudgha:na:mthare: || 1
samparikramya hanuma: nra:vanasya nive:sana:t |
adrushtva: ja:naki:m si:tha: mabravi: dvachanam kapihi || 2
bhu:i:shttam lo:litha: lamka: ra:masya charatha: priyam |
na hi pasya:mi vaide:hi:m si:tha:m sarva:mgasoa:bhana:m || 3
palva:la:ni thata:ka:ni sara:msi saritha stha: |
nadyo::nu:pavana:mtha: scha durga:scha dharani:dhara:ha || 4
lo:litha: vasudha: sarva: na thu pasya:mi ja:naki:m |
iha sampa:thina: si:tha: ra:vanasya nive:sane: || 5
a:khya:tha: grudhrara:je:na na cha pasya:mi tha: maham |
kim su si:tha:ttha vaide:hi: maitthili: janaka:thmaja: || 6
upathishtte:tha vivasa: ra:vanam dushtacha:rinam |
kshipra muthpathatho: manye: si:tha: ma:da:ya rakshasaha || 7
bibhyatho: ra:maba:na:na: mamthara: pathitha: bhave:th |
atthava: hriyama:na:ya: patthi siddhanishe:vithe: || 8
manye: pathitha ma:rya:ya: hrudayam pre:kshya sa:garam |
ra:vana syo:ruve:ge:na bhuja:bhya:m pi:dithe:na cha || 9
thaya: manye: visa:la:kshya: thyaktham ji:vitha ma:ryaya: |
uparyupari va: nu:nam sa:garam krmatha sthada: || 10
vive:shtama:na: pathitha: samudhre: janaka:thmaja: |
aho: kshudre:na va:ne:na rakshamthi: si:la ma:thmanaha || 11
abamdhu rbhakshitha: si:tha: ra:vane:na thapasvini: |
atthava: ra:kshase:mdhrasya pathni:bhi rasithe:kshana: || 12
adushta:dhushtabha:va:bhi rbhkshitha: sa: bhavishyahthi |
sampu:rnachamdra prathimam padmapathranibhe:kshanam || 13
ra:masya dhya:yathi: vakthram pamchathvam krupana: gatha: |
ha: ra:ma lakshmane:thye:vam ha::yo:dhye: che:thi maitthili: || 14
vilapya bahu vaide:hi: nysthade:ha: bhavishyathi |
atthava: nihitha: manye: ra:vanasya nive:sane: || 15
ma:nam la:lapyathe: si:tha: pamjarastthe:va sa:rika: |
janakasya sutha: si:tha: ra:mapathni: sumadhyama: || 16
kattha muthpalapathra:kshi: ra:vanasya vasam vraje:th |
vivnashta: va: pranashta: va: mrutha: va: janaka:thmaja: || 17
ra:masya priyabha:ryasya na nive:dayithum kshamam |
nive:dyama:ne: do:sha ssya:ddo:sha ssya: danive:dane: || 18
kattham nu khalu karthavyam vishamam prathibha:thi me: |
asmi nne:vam gathe: ka:rye: pra:pthaka:lam kshamam cha kim || 19
bhave: dithi matham bhu:yo: hanuma:npravicha:rayath |
yadi si:tha: madrushtwa:ham va:nare:mdhrapuri: mithaha || 20
gamishya:mi thathaha ko: me: purusha:rttho: bhavishyathi |
mame:dam lamghanam vyarttham sa:garasya bhavishyathi || 21
prave:sa schaiva lamka:ya: ra:kshasa:na:m cha darsanam |
kim ma:m vakshyathi su:gri:vo: harayo: va: sama:gatha:ha || 22
kishkimdha:m samanupra:ptham thau va: dasarattha:thmajau |
gathva: thu yadi ka:kuthtthsam vakshya:mi paramapriyam || 23
na drushte:thi maya: si:tha: thatha sthksyathi ji:vitham |
parusham da:runam kru:ram thi:kshna mimdriyatha:panam || 24
si:tha:nimiththam durva:kym shruthva: sa na bhavishyathi |
tham thu kruchhragatham dhrushtva: pamchathvagathama:nasam || 25
bhrusa:nuraktho: me:dha:vi: na bhavishyathi lakshamanaha |
vinashta: bhra:tharau shruthva: bharatho::pi marishyathi || 26
bharatham cha krutham drushtva: sathrughno: na bhavishyathi |
puthra:n mruta:n sami:kshya:ttha na bhavishyamthi ma:tharaha || 27
kausala: cha sumithra: cha kaike:yi: cha na samsayaha |
kruthajina ssathyasamdha scha sugri:vaha plavaga:dhipaha || 28
ra:mam thattha:gatham drushtva: thatha sthyakshyathi ji:vitham |
durmana: vyatthitha: di:na: nira:namada: thapasvini: || 29
pi:ditha: bharthruso:ke:na ruma:thyaksyathi ji:vitham |
va:lije:na thu duhkhe:na pi:ditha: so:kakarsitha: || 30
pamchathvam cha gathe: ra:jni tha:ra:pi na bhavishyathi |
ma:tha:pithro: rvina:se:na sugre:vavyasane:na cha || 31
kuma:ro::pyamgada: kasma: dda:rayishyathi ji:vitham |
bbarthruje:na thu dhukhe:na hyabhibhu:tha: vanaukasaha || 32
sira:m syabhihanishyamthi thalai rmushtibhi re:va cha |
sa:mthve: na:nuprada:ne:na ma:ne:na cha yasasvina: || 33
la:litha:ha kapira:je:na pra:na:m sthyakshymthi va:nara: |
na vne:shu na saile:shu na niro:dhe:shu va: punaha || 34
kri:da: manubhavishyamthi same:thya kapikumjara:ha |
saputhrada:ra: ssa:ma:thya: bharthruvyasanapi:ditha: || 35
saila:gre:bhyaha pathishyamthi same:thya vishame:shu cha |
visha mudbamdhanam va:pi prave:sam jvalanasya va: || 36
upava:sa madho: sasthram pracharishyamthi va:nara: |
gho:ra ma:ro:danam manye: gathe: nuyi bhavishyathi || 37
ikshya:kukulana:sascha na:sa vanaukasa:m |
so::ham naiva gamishya:mi kishkimdha:m nagari: mithaha || 38
na cha sakshaya: myaham drashtum sugri:vam maitthili:m vina: |
ma yyagachchathi che:hastthe: dharma:thma:nau maha:ratthau || 39
a:saya: thau dharishye:the: va:nara: scha manasvinaha |
hastha:da:no: mukha:da:no: niyatho: vrukahamu:likaha || 40
va:naprasttho: bhavishya:mi hyadrushtva: janaka:thmaja:m |
sa:gara:nu:paje: de:se: bahumu:laphalo:dake: || 41
chitha:m kruthva: prave:kshya:mi samiddha marani:sutham |
upavishtasya va: samyaglimgini:m sa:dhayishyatha || 42
sari:ram bhakshayishyamthi va:yasa: ssva:pada:ni cha |
idam maharshibhi rdrushtam nirya:na mithi me: mathihi || 43
samyaga:paha prave:kshya:mi na che: thpasya:mi ja:naki:m |
suja:thamu:la: subhaga: ki:rthima:la: yasasvi:ni: || 44
prabhagna: chirara:thri:yam mama si:tha: mapasyathaha |
tha:paso: va: bhavishya:mi niyatho: vrukshamu:likaha || 45
ne:tha prathigamishya:mi tha: madrushtwa:sithe:kshana:m |
yadi:thaha prathigachha:mi si:tha: manadhigamya tha:m || 46
amgada ssaha thai ssarvai rva:narai rnabhavishayathi |
vina:se: bahavo: do:sha: ji:van bhadra:ni pasyathi || 47
thasma: thpra:na:n dharishya:mi dhruvo: ji:vithasamgamaha |
e:vam bahuvidham duhkham manasa: dha:raya nmuhuhu || 48
na:dhyagachhaththada: pa:ram so:kasya kapikumjaraha |
ra:vanam va: vadhishya:mi dasagri:vam maha:balam || 49
ka:ma masthu hrutha: si:tha: prathya:chi:rnam bhavishyathi |
attha vainam samuth kshipya hyupa ryupari sa:garam || 50
ra:mo: yo:paharishya:mi pasum pasupathe: riva |
ithi chimtha:m sama:panna ssi:tha: manadhigamya tha:m || 51
dhya:naso:kapari:tha:thma: chimthaya:ma:sa va:naraha |
ya:va thsi:tha:m na pasya:mi ra:mapathni:m yasasvini:m || 52
tha:va de:tha:m puri:m lamka:m vichino:mi punha punaha |
sampa:thivachana: chcha:pi ra:mam ya dya:naya: myaham || 53
apasyan ra:ghavo: bha:rya:m nirdahe: thsarvava:nara:n |
ihaiva niyatha:ha:ro: vathsya:mi niyathe:mdriyaha || 54
na mathkrutrhe: ninasye:yu ssarve: the: narava:nara:ha |
aso:kavanika: che:yam drusyathe: ya: maha:druma: || 55
ima: madhigamishya:mi nahi:yam vichitha: maya: |
vasu:n rudhr:m sthattha:dithya: n asvinau marutho::pi cha || 56
namaskrutha: gamishya:mi rakshasa:m so:kavardhanaha |
jithva: thu ra:kshasa:n sarva: nikshva:kukulanamdini:m || 57
samprada:sya:mi ra:ma:ya yattha: siddhim thapasvine: |
sa muhu:rtha mivadhya:thva: chmitha:vagratthithe:mdriyaha || 58
udathishtta nmaha:the:ja: hanuma: nma:rutha:thmajaha |
namo::sthu ra:ma:ya salakshamana:ya
de:vyai cha thasyai janaka:thmaja:yai
namo::sthu rudre:mdra yama:nile:bhyo:
namo::sthu chamdra:rka marudgane:bhyaha || 59
sa the:bhya sthu namaskruthya sugi:va:ya cha ma:ruthihi || 60
disa ssarva: ssama:lo:kya hyaso:kavanika:m prathi |
sa gathva: manasa: po:rva maso:kavanika:m subha:m || 61
uththaram chimthaya:ma:sa va:naro: ma:rutha:thmaja |
dhruvam thu raksho:bahula: bhavishyathi vana:ku:la: || 62
aso:kavanika::chimthya: sarvasamskra:rasamskrutha: |
rkshina: scha:thra vihitha: nu:nam rakshamthi pa:dapa:n || 63
bhagava: napi sarva:thma: na:thiksho:bhim prava:thi vai |
samkshiptho::yam maya:thma:cha ra:ma:rtthe: ra:vanasya cha || 64
siddhim me: samvidha:syamthi de:va: ssarshigana: sthviha |
brahma: svayambhu: rbhagava::de:va: schaiva disamthu me: || 65
siddhi magni scha va:yu scha puruhu:tha scha vajrabhruth |
varunaha pa:sahastha scha so:ma:dithyau thatthaiva cha || 66
asvinau cha maha:thma:nau marutha ssargva e:va cha |
siddhim sarva:ni bu:tha:ni bhu:tha:na:m chaiva yaha prabhuhu || 67
da:syamthi mama ye: cha:nye: hyadrusta: patthi go:chara:ha
thadunnasam pa:mduradamthamavranam
suchismitham padmapala:salo:chanam
drakshye: thada:rya:vadanam kada:nvaham
prasanna tha:ra:dhipathulyadarsanam || 68
kshudre:na pa:pe:na nrusamsakarmana:
suda:runa:lamkrutha ve:shadha:rina:
bala:bhibhu:tha: hyabala: thapasvini:
kattham nu me:drushtipatthe::dya sa: bhave:th || 69
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: attha
thrayo:dasassargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
14th
Sarga attha chathurdasassargaha
sa muhu:rthamiva dhya:thva:manasa: cha:dhigamya tha:m |
avaplutho: maha:the:ja: pra:ka:ram thasya vea:smanaha || 1
hanumathaha aso:kavanika:gamanam
sa thu samhrushtasarva:mga pra:ka:rasttho: maha:kapihi |
pushpitha:gra: nvasamtha:dau dadarsa vividha:n druma:n || 2
sa:la: naso:ka: nbhavya:m scha champaka:m scha supushpitha:n |
udda:laka: nna:gavrukha:m schu:tha: nkapimukha: napi || 3
attha:mravanasamchhanna:m latha:sathasama:vrutha:m |
jya:muktha iva na:ra:cha pupluve: vrukshava:tika:m || 4
sa pravisya vichithra:m tha:m vihagairabhina:ditha:m |
ra:jathaihika:mchanai schaiva pa:dapai ssarvatho: vrutha:m || 5
vihagai rmrugasamghai scha vichitha:m chithraka:nana:m |
uditha:dithyasamka:sa:m dadarsa hanuma: nkapihi || 6
vrutha:m na:na:vidhai rvrukshaihi pushpo:gaphalo:pagaihi |
ko:kilai rbhrumgara:jai scha maththai rnithyanishe:vitha:m || 7
prahrushtamanuje: ka:le: mrugapakshisama:ku:le: |
maththabarhinasamghustha:m na:na:dvijagana:yutha:m || 8
ma:rgama:no: vara:ro:ha:m ra:japuthri: mnimditha:m |
sukhaprasutha: nvihaga:nbo:dhaya:ma:sa va:naraha || 9
uthpatharbhi rdvijaganaihi pakshai ssa:la: ssama:hatha: |
ane:kavarna: vividha: mumuchuhu pushpavrushtayaha || 10
pushpa:vaki:rna ssusubhe: hanuma: nma:rutha:thamjaha |
aso:kavanika:madhye: yattha: pushpamayo: girihi || 11
disa ssarvaha pradha:vamtham vrukshashamdagatham kapihi |
drushtva: sarva:ni bhu:tha:ni vasamtha ithi me:nire: || 12
vrukshe:bhyaha pathithai pushpai ravaki:rna: prutthagvidhaihi |
rara:ja vasudha: thathra prama de:va vibhu:shitha: || 13
tharasvina: the: tharava stharasa: bhiprakampitha: |
kusuma:ni vichithra:ni sasrujuhu kapina: thada: || 14
nirdhu:thapaththrasikhara: ssi:rnapushphaphala: druma:ha |
nikshipthavasthra:bharana: dhu:rtha: iva pra:jitha:ha || 15
hanumatha: aso:kavanika:ya:m si:tha:parima:rganam
hanumatha: ve:gavatha: kampitha:sthe: nago:ththama:ha |
pushpaparna phala:nya:su mumuchuhu pushpasa:linaha || 16
vihamagasamghai rhina: sthe: skamdhama:thra:sraya: druma:ha |
babhu:vu ragama: ssarve: ma:ruthe: ne:va nirdhutha: || 17
nirdhu:thake:si: yuvathi ryattha: mrudithavarnaka: |
nishsi:thasubhadamtho:shtti: nakhai rdamthai scha vikshatha: || 18
thattha: la:mgu:lasthai scha charana:bhya:m cha marditha: |
babhu: va:so:kavanika: prabhagnavarapa:dapa: || 19
maha:latha:na:m da:ma:ni vyathamaththarasa: kapihi |
yattha: pra:vrushi vimdyasya me:ghaja:la:ni ma:ruthaha || 20
sa thathra manibhu:mi: scha ra:jathi: scha mano:rama: |
thattha: ka:mchanabhu:mi: scha dadarsa vichara nkapihi || 21
va:pi:scha vividha:ka:ra:ha pu:rna:ha paramava:rina: |
maha:rhai rmaniso:pa:nai rupapanna: sthatha sthathaha || 22
muktha:prava:lasikatha: ha spha:tika:mtharakuttima:ha |
ka:mchanai stharubhi schithraisthri:rajai rupaso:bhitha:ha || 23
phullapadmo:thpalavana: schakrava:ko:paku:jitha:ha |
nathyu:ha ruthasamghushta: hamsasa:rasana:ditha:ha || 24
di:rgha:bhi rdrumayuktha:bhi ssaridbhi scha samamthathaha |
amrutho:pama tho:ya:bhi ssiva:bhi rupasamaskrutha: || 25
latha:sathai ravathatha: ssamtha:nakusuma:vrutha: |
na:na:gulma:vruthaghana: karavi:rakrutha:mthara:ha || 26
thatho::budhara samka:sam pravruddhasikharam girim |
vichithraku:tam ku:tai scha sarvathaha pariva:ritham || 27
sila:gruhai ravathatham na:na:vrukshai ssama:vrutham |
dadarsa harisa:rdu:lo: ramyam jagathi parvathm || 28
dadarsa cha naga:ththasma: nnadi:m nipathitha:m kapihi |
amka: diva samuthsathya priyasya pathitha:m priya:m || 29
jale:nipathitha:grai scha pa:dapai rupaso:bhitha:m |
va:ryama:na: miva kruddha:m pramada:m priyabamdhubhihi || 30
puna ra:vruththatho:ya:m cha dadarsa sa maha:kapihi |
prasanna miva ka:mthasya ka:mtha:m puna rupastthitha:m || 31
thasya:du:ra: thsapadminyo: na:na:dvijagana:yutha:ha |
dadarsa harisa:rdu:lo: hanuma: nma:rutha:thmajaha || 32
kruthrima:m di:rghika:m cha:pi pu:rna:m si:the:na va:rina: |
manipravaraso:pa:na:m muktha:sikathaso:bhitha:m || 33
vividhai rmruga samghaischa vichithra:m chithraka:nana:m |
pra:sa:dai ssumahadbhi scha nirmithai rvisvakarmana: || 34
ka:nanai kruthrimai scha:pi sarvtha ssamalamkrutha:m |
ye:ke:chi thpa:dapa: sthathra pushpo:pagaphalo:paga:ha || 35
sachhathra: ssavithardi:ka: ssarve: sauvarnave:dika:ha |
latha:pratha:nai rbahubhihi parnaischa bahubhi rvrutha:m || 36
ka:mchani:m simsupa: meka:m dadarsa hariyu:tthapaha |
vrutha:m he:mamayi:bhi sthu ve:dika:bhi ssamamthathaha || 37
the:sha:m druma:na:m prabhaya: me:ro: riva diva:karaha |
amanyatha thada: vi:raha ka:mchano: 2smi:thi va:naraha || 38
so::pasya dbhu:mibha:ga:m scha garthaprasravana:ni cha |
suvarnavruksha: napara:n dadarsa sikhisannibha:n || 39
tha:m ka:mchanai stharuganai rma:ruthe:na cha vi:jitha:m |
kimkini:sathanirgho:sha:m drushtva: vismaya ma:gamath || 40
sa pushpitha:gra:m ruchira:m tharuna:mkurapallava:m |
tha: ma:ruhya maha:ba:hu ssimsupa:m parnasamvrutha:m || 41
itho: drakshya:mi vaide:hi:m ra:mdarsanala:lasa:m |
itha sche:tha scha duhkha:rtha:m samapathamthi:m yadruchhaya: || 42
aso:kavanika: che:yum drudham ramya: dura:thmanaha |
champakai schamdanai scha:pi vakulai scha vibhu:shitha: || 43
iyam cha nlini: ramya: dvijasamghanishe:vitha: |
ima:m sa: ra:mamahishi: nu:na me:shyati ja:naki: || 44
sa:ra:ma: ra:mamahishi: ra:ghavasya priya: sathi: |
vanasamcha:rakusala: nu:na me:shyathi ja:naki: || 45
atthava: mrugasa:ba:kshi: vana sya:sya vichakshana: |
vana me:shyathi sa:ryeha ra:machimatha:nukarsitha: || 46
ra:maso:ka:bhisamthaptha: sa: de:vi: va:malo:chana: |
vanava:se: ratha: nithya me:shyathe: vanacha:rini: || 47
vane:chara:na:m sathatham nu:nam spruhayathe: pura: |
ra:masya dayitha: bha:rya: janakasya sutha: sathi: || 48
samdhya:ka:lamana: ssya:ma:dhruva me:shyathi ja:naki: |
nadi:m che:ma:m sivajala:m samdhya:rtthe: varavarnini: || 49
thasya: scha: pyanuru:pe:ya maso:kavanika: subha: |
subha: ya: pa:rtthive:mdrasya pathni: ra:masya sammatha: || 50
yadi ji:vathi sa: de:vi: tha:ra:dhipanibha:nana: |
a:gamishyathi sa:vasya mima:m sivajala:m nadi:m || 51
e:vam thu mathva: hanuma: nmaha:thma: prathi:kshama:no:
manuje:mdrapathni:m |
ave:kshama:na scha dadarsa sarvam supushpithe: parnaghane: nili:naha || 52
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: attha
chathurdasassargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
15th
Sarga: attha pamchadasassargaha
sa vi:kshama:na sthathrasttho: ma:rgama:nascha maitthi:li:m |
ave:kshama:na scha mahi:m sarva:m tha: manvavaikshatha || 1
samtha:naka latha:bhi scha pa:dapai rupaso:bhitha:m |
divyagamdharaso:pe:tha:m sarvatha ssamalamkrutha:m || 2
tha:m sa namdanasamka:sa:m mrugapakshibhi ra:vrutha:m |
harmyapra:sa:dasamba:dha:m ko:kila:kulanisvana:m || 3
ka:mchano:thpalapadma:bhi rva:pi:bhi rupaso:bhitha:m |
bahva:sanakuttho:pe:tha:m bahubhu:migruha:yutha:m || 4
sarvarthukusumai ramya:m phalavadbhi scha pa:dapaihi |
pushpitha:na: maso:ka:na:m sriya: su:ryo:dayaprabha:m || 5
pradi:ptha miva thathrasttho: ma:ruthi ssamudaikshatha |
nishpathrasa:kha:m vihagaihi kriyama:na: miva:sakruth || 6
vinishpathadbhi ssathasa schithraihi pushpa:vathamsakaihi |
a:mu:lapushpanichithai raso:kai sso:kana:sanaihi || 7
pushpabha:ra:thibha:rai scha sprusadbhi riva me:dini:m |
karnika:raihi kusumithaihi kimsukai scha supushpithaihi || 8
sa de:saha prabhaya: the:sha:m pradi:ptha iva sarvathaha |
punna:ga: ssapthaparna: scha champako:dda:laka: sthattha: || 9
vivruddhamu:la: bahava sso:bhamthe: sma supushpitha:ha |
sa:mthakumbhanibha:ha ke:chi thke:chi dagnisikho:pama:ha || 10
ni:la:mjananibha: ke:chi ththathra:2so:ka: ssahasrasaha |
namdanam vividho:dya:nam chitram chaitrarattham yattha: || 11
athivruththa miva:chimthyam divyam ramyam sriya: vrutham |
dvithi:ya miva cha:ka:sam pushpajyo:thi rgana:yutham || 12
pushparthnasathai schithram pamchamam sa:garam yattha: |
sarvarthupushpai rnichitham pa:dapai rmadhugamdhibhihi || 13
na:na:nina:dai rudya:nam ramyam mrugaganai rdvijaihi |
ane:kagamdhapravaham punyagamdham mano:ramam || 14
saile:mdra miva gamdha:dhyam dvithi:yam gamdhama:danam |
aso:kavanika:ya:m thu thasya:m va:narapumgavaha || 15
sa dadarsa:vidu:rasttham chaithyapra:sa:da muchhritham |
madhye: sthambhasahasre:na stthitham kaila:sapa:mduram || 16
prava:lakruthaso:pa:nam thapthaka:mchanave:dikam |
mushtamtha miva chakshu:shi dyo:thama:na miva sriya: || 17
vimalam pra:msubha:vathva: dullikhamtha miva:mbaram |
thatho: malinasamvi:tha:m ra:kshasi:bhi ssam:vrutha:m || 18
upava:sakrusa:m di:na:m nissvasamthi:m punaha punaha |
dadarsa suklapaksha:dau chamdrare:kha: miva:mala:m ||
19
mamdam prakhya:yama:ne:na ru:pe:na ruchiraprabha:m |
pinaddha:m dhu:maja:le:na sikha: miva vibha:vaso: || 20
pi:the: naike:na samvi:tha:m klishte: vo:ththamava:sasa: |
sapamka: manalamka:ra:m vipadma: miva padmini:m || 21
vri:litha:m duhkhasamthaptha:m parimla:na:m thapasvini:m |
grahe: na:mga:rake: ne:va pi:ditha: miva ro:hini:m || 22
asrupu:rna mukhi:m di:na:m krusa: manasane:na cha |
so:kadhya:napara:m di:na:m nithyam duhkhapara:yana:m || 23
priyam jana mapasyamthi:m pasyanthi:m ra:kshasi:ganam |
svagane:na mrugi:m hi:na:m svagana:bhivrutha: miva || 24
ni:lana:ga:bhaya: ve:nya: jaghanam gatha yaikaya: |
ni:laya: ni:radapa:ye: vanara:jya: mahi: miva || 25
sukha:rham duhkhasamthaptha:m vyasana:na: mako:vida:m |
tha:m sami:kshya visa:la:kshi :madhikam malina:m krusa:m || 26
tharkaya:ya:sa si:the:thi ka:ranai rupapa:dibhihi |
hriyama:na: thada: the:na rakshasa: ka:maru:pina: || 27
yattha:ru:pa: hi drushta: vai thattha: ru:pe:ya mamgana: |
pu:rnachamdhra:nana:m subhru:m cha:ruvruththapayo:dhara:m || 28
kurvamthi:m prabhaya: de:vi:m sarva: vithimira: disaha |
tha:mni:lake:si:m bimbo:shtti:m sumadya:m suprathishttitha:m || 29
si:tha:m padmapala:sa:kshi:m manmatthasya rathim yattha: |
ishta:m sarvasya jagathaha pu:rnachamdra prabha:miva || 30
bhu:mau suthanuma:si:na:m niyatha: miva thapasi:m |
nissva:sabahula:m bhi:rum bhujage:mdravadhu: miva || 31
so:kaja:le:na mahatha: vithathe:na na ra:jathi:m |
samsaktha:m dhu:maja:le:na sikha: miva vibha:vaso:ho || 32
tha:m smruthi: miva samdigdha: mruddhi:m nipathitha: miva |
viahatha: miva cha sraddha: ma:sa:m prathihatha: miva || 33
so:pasarga:m yattha: siddhim buddhim sakalusha: miva |
abhu:the: na:pava:de:na ki:rthim nipathitha: miva || 34
ra:mo:paro:dhavyadhitha:m rakho:haranakarsitha:m |
abala:m mrugasa:ba:kshi:m vi:kshama:na:m thatha sthatha || 35
ba:shpa:mbuparipu:rne:na krushnavakra:kshipakshmana: |
vadane: na:prasanne:na nissvasamthi:m punaha punaha || 36
mulapamkadhara:m di:na:m mamdana:rha: mamamditha:m |
prabha:m sakshathrara:jasya ka:lame:ghai riva:vrutha:m || 37
thasya samdidihe: buddhi rmuhu ssi:tha:m niri:kshyathu |
a:mna:ya:na: mayo:ge:na vidya:m prasidhila: miva || 38
duhkhe:na bubudhe: si:tha:m hanuma: nanalamkrutha:m |
samska:re:na yattha: hi:na:m va:cha marttha:mtharam gatha:m || 39
tha:m sami:kshya visa:la:kshi:m ra:japuthri: manimditha:m |
tharakaya:ma:sa si:the:thi ka:ranai rupapa:dibhi || 40
vaide:hya: ya:ni cha:mge:shu thada: ra:mo:2nvaki:rthayath |
tha: nya:bharanaja:la:ni sa:kha:so:bhi:nyalaksyayath || 41
sukruthau karnaveshtau cha svadamshtrau cha susamstthithau |
manividrumachithra:ni hasthe: shva:bharana:ni cha || 42
sya:ma:ni chirayukthathva: ththattha: samsttha:navamthi cha |
tha:nye: vaitha:ni manye:2ham ya:ni ra:mo:2nvaki:rthayath || 43
thathraya:nyavahi:na:ni tha: nyaham no:palakshaye: |
ya: nyasya: na:vahi:na:ni tha: ni:ma:ni na samsayaha || 44
pi:tham kanakapatta:bham srastham thadvasanam subham |
uththari:yam naga:saktham thada: drushtam plavamgamaihi || 45
bhu:sha:na:ni cha mukhya:ni drushta:ni dharani:thale: |
anayai va:paviddha:ni svanavamthi maha:mthi cha || 46
idam chiragruhi:thathva: dvasanam klishtavaththaram |
thattha:2pi nu:nam thadvarnam thattha: sri:ma dyatthe:tharath || 47
iyam kanakavarna:mgi: ra:masya mahishi: priya: |
pranashta:pi sathi: ya:2sya manaso: na pranasyathi || 48
iyam sa: yathkruthe: ra:ma schathurbhihi parithapyathe |
ka:runye: na:nrusam sye:na so:ke:na madane:na cha || 49
sthri: pranaste:thi ka:runya: da:srite: thya:nrusamsyathha |
pathni: nashte:thi so:ke:na priye:thi madane:na cha || 50
asya: de:vya: yattha: ru:pa mamgaprathyamga saushttavam |
ra:masya cha yattha:ru:pam thasye:ya masithe:kshana: || 51
asya: de:vya: mana sthismim sthasya cha:sya:m prathishttitham |
the:ne:yam sa cha dharma:thma: muhu:rtha mapi ji:vathi || 52
dushkaram kruthava: nra:mo: hi:no: ya danaya: prabhuhu |
dha:raya thya:thmano: de:ham na so:ke: na:vasi:dathi || 53
dushkaram kuruthe: ra:mo: ya ima:m maththa ka:sini:m |
si:tha:m vina: maha:ba:hu rmuhu:rtha mapi ji:vathi || 54
e:vam si:tha:m thada: drushtva: hrushtva: pavanasambhavaha |
jaga:ma manasa: ra:mam prasasamsa cha tham prabhum || 55
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: attha
pamchadasassargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
16th
Sarga: attha sho:dasassargaha
prasasya thu prasasthavya:m si:tha:m tha:m haripumgavaha |
guna:bhira:mam r:mam cha puna schimtha:paro:2bhavath || 1
si:tha:darsane:na hanumathaha vila:paha
sa muhu:rtha miva dhya:thva: ba:shpaparya:kule:kshanaha |
si:tha: ma:srithya the:jasvi: hanuma: nvilala:pa ha || 2
ma:nya: guruvini:thasya lakshmanasya gurupriya: |
yadi si:tha:pi dhukha:rtha: ka:lo: hi durathikramha || 3
ra:masya vyavasa:yajna: lakshmanasya cha dhi:matha |
na:thyarttham kshubhyathe: de:vi: gamge:va jalda:game: || 4
thulyasi:lavayo:vruththa:m thulya:bhijanalakshana:m |
ra:ghavo::rhathi vaide:hi:m tham che:ya masithe:kshana: || 5
tha:m drushtwa: navahe:ma:bha:m lo:kaka:mtha: miva sriyam |
jag:ma manasa: ra:mam vachanam che:da mabravi:th || 6
asya: he:tho: rvisa:la:kshya: hatho: va:li: maha:balaha |
ra:vanaprathimo: vi:rye: kabamdha scha nipa:thithaha || 7
vira:dha scha hatha ssamkhye: ra:kshaso: bhi:mavikramaha |
vane: ra:me:na vikramya mahe:mdre: ne:va sambaraha || 8
chathurdasasahasra:ni rakshasa:m bhi:makarmana:m |
nihatha:ni janasttha:ne: sarai ragnisikho:pamaihi || 9
kharascha nihatha ssamkhye: thrisira: scha nipa:thitha |
du:shana scha maha:the:ja: ra:me:na viditha:thmana: || 10
aisvaryam va:nara:na:m cha durlabham va:lipa:litham |
asya: nimiththe: sugri:vaha pra:pthava:nlo:kasathkrutham || 11
sa:gara scha maya: kra:mtha ssri:ma: nnadanadi:pathihi |
asya: he:tho: rvisa:la:kshya: puri: che:yam niri:kshitha: || 12
yadi ra:ma ssamudra:mtha:m me:dini:m parivarthaye:th |
asya: kruthe: jaga chcha:pi yuktha mithye:va me: mathi: || 13
ra:jyam va: thrishu lo:ke:shu si:tha: va: janaka:thmaja: |
thrailo:kyara:jyam sakalam si:tha:ya: na:pnuya: thkalam || 14
iyam sa: dharmasi:lasya maitthilasya maha:thmanaha |
sutha: jankara:jasya si:tha: bharthrudrudhavratha: || 15
utthitha: me:dini:m bhithva: kshre:thre: halamukhakshyathe: |
padmarenunibhaihi ki:rna: subhaihi ke:da:rapa:msubhihi || 16
vikra:mtha sya:rya:si:lasya samyuge: shvanivartinaha |
snusha: dasarattha syaisha: jye:shtta: ra:jno: yasasvini: || 17
dharmajnasya kruthajnasya ra:masya viditha:thmanaha |
iyam sa: dayitha: bha:rya: ra:kshasi:vasa ma:gatha: || 18
sarva: nbho:ga: nparithyajya bharthrusne:habala:thkrutha: |
achimthayithva: duhkha:ni pravishta: nirjanam vanam || 19
samthushta: phalamu:le:na bharthrususru:shane: ratha: |
ya: para:m bhajathe: pri:thim vane:2pi bhavane: yattha: || 20
se:yam kanakavarna:mgi: nithyam susmithabha:shini: |
sahathe: ya:thana: me:tha: manarttha:na: mabha:gini: || 21
ima:m thu si:lasampanna:m drashtu marhathi ra:gahvaha |
ra:vane:na pramatthitha:m prapa: miva pipa:sithaha || 22
asya: nu:nam puna rla:bha: dra:ghavaha pri:thi me:shayathi
ra:ja: ra:jyaparibhrashtaha punaha pra:pye:va me:dini:m || 23
ka:mabho:gaihi parithyaktha: hi:na: bamdhujane:na cha |
dha:raya thya:thmano: de:ham thathsama:gamaka:mkshini: || 24
naisha: pasyathi ra:kshasyo: ne:ma: npushpaphaladruma:n |
e:kastthahrudaya: ma:nam ra:ma me:va:nupasyathi || 25
bhartha: na:ma param na:rya: bhu:shanam bhu:shana: dapi |
e:sha: thu rahitha: the:na bhu:shana:rha:na so:bhathe: || 26
dushkaram kuruthe: ra:mo: hi:no: yadanaya: prabhuhu |
dha:raya thya:thmano: de:ham na duhkhe: na:vasi:dathi || 27
ima: masithake:sa:mtham sathapathranibhe:kshana:m |
sukha:rham duhkhitha:m drushtva: mama:pi vyatthitham manaha || 28
kshithikshama: pushkarasannibha:kshi ya: rakshitha:
ra:ghavalakshmana:bhya:m |
sa: ra:kshasi:bhi rvikruthe:kshana:bhi ssamrakshyathe: samprathi vrukshamu:le
|| 29
himahathanalini:na nashtaso:bha: vyasanaparamparaya: nipi:dyama:na: |
saha chararahi the:va chakrava:ki: janakasutha: krupana:m dasa:m prapanna:
|| 30
asya: hi pushpa:vanatha:grasa:kha: sso:kam drudam vai janayamthyaso:ka: |
himavyapa:ye:na cha mamdarasmi rabhyutthitho: naikasahasrasmihi || 31
ithye:va marttham kapi ranvave:kshya si:the:ya mithye:va nivishtabuddhihi |
samsrithya thasmi nnishasa:da vrukshe: bali: hari:na: mrushabha stharasvi: ||
32
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: attha
sho:dasassargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
17th
Sarga: attha sapthadasassargaha
thathaha kumudashamda:bho: nirmalo: nirmalam svayam |
prajaga:ma nabha schamdro: hamso: ni:la mivo:dakam || 1
sa:chivya miva kurvan sa prabhaya: nirmalaprabhaha |
chamdrama: rasmibhi ssi:thai ssishe:ve: pavana:thmajam || 2
sa dadarsa thatha ssi:tha:m pu:rna chamdranibha:nana:m |
so:kabha:rai riva nyastha:m bha:rai rna:va miva:mbhasi || 3
didrukshama:no: vaide:hi:m hanuma: nma:rutha:thmajaha |
sa dada rsa:vidu:rasttha: ra:kshasi: rgho:radarsana:ha || 4
e:ka:kshi: me:kakarna:m cha karna pra:varana:m thattha: |
akarna:m samkukarna:m cha masthako:chhvasana:sika:m | 5
athika:yo:ththama:mgi:m cha thanudi:rghasiro:dhara:m |
dhvastha ke:si:m thattha::ke:si:m kesakambaladha:rini:m || 6
lambakarnalala:ta:m cha lambo:darapayo:dhara:m |
lambo:shtti:m chubuko:shtti:m cha lamba:sya:m lambaja:nuka:m || 7
hrasva:m di:rgha:m thattha: kubja:m vikata:m va:mana:m thattha: |
kara:lam bhugnavakthra:m cha pimga:kshi:m vikrutha:nana:m || 8
vikrutha:ha pimgala:ha ka:li:hi kro:dhana:ha kalahapriya:ha |
ka:la:yasa maha:su:la ku:ta mudgaradha:rini: || 9
vara:ha mruga sa:rdu:la mahisha:ja siva:mukhi:hi |
gajo:shtra hayapa:di:scha nikha:thasiraso: para:ha || 10
e:kahasthaikapa:da:scha kharakarnyasvakarnika:ha |
go:karni:rhasthikarni:scha harikarni: sthattha:para:ha || 11
ana:sa: athina:sa:scha thiryajna:sa: vina:sika:ha |
gajasannibhana:sa:scha lala:to:chhvasana:sika:ha || 12
hasthipa:da: maha:pa:da: go:pa:da:ha pa:dachu:lika:ha |
athima:thrasiro:gri:va: athima:thrakucho:dari:hi || 13
athima:thra:syane:thra:scha di:rghajihva: nakha: sthattha: |
aja:mukhi: rhasthimukhi: rgo:mukhi: ssu:kari:mukhi:hi || 14
hayo:shtrakharavakthra:scha ra:kshasi: rgho:radarsana:ha |
su:lamudgarahastha:scha kro:dhana:ha kalahapria:ha || 15
kara:la: dhu:make:si: scha ra:kshasi: rvikrutha:nana:ha |
pibamthi: ssathatham pa:nam sada: ma:msa sura: priya:ha || 16
ma:msaso:nithadigdha:mgi: rma:msaso:nithabho:jana:ha |
tha: dadarsa kapisre:shtto: ro:maharshanadarsana:ha || 17
skamdhavamtha mupa:si:na:ha pariva:rya vanaspathim |
thasya:dhastha: chcha tha:m de:vi:m ra:japuthri: manimditha:m || 18
hanumatha: si:tha:duravasttha: darsanam
lakshaya:ma:sa lakshmi:va:n hanuma:n janaka:thmaja:m |
nishprabha:m so:kasamthaptha:m malasamkulamu:rdhaja:m || 19
kshi:na punya:m chyutha:m bhu:mau tha:ra:m nipathitha: miva |
cha:rithravyapade:sa:dhya:m bharthrudarsanadurgatha:m || 20
bhu:shanai ruththamairhi:na:m bharthruva:tsalyabhu:shana:m |
ra:kshasa:dhipasamruddha:m bamdhubhi scha vina:krutha:m || 21
viyu:ttha:m simhasamruddha:m baddha:m gajavadhu: miva |
chamdrare:kha:m payo:da:mthe: sa:rada:bhrai riva:vrutha:m || 22
klishtaru:pa: masamsparsa: dayuktha: miva vallaki:m |
si:tha:m bharthruvase: yuktha: mayuktha:m ra:kshasi:vase: || 23
aso:kavanika:madhye: so:kasa:gara ma:phlutha:m |
tha:bhihi parivrutha:m thathra sagraha: miva ro:hini:m || 24
dadarsa hanuma:n de:vi:m latha: makusuma: miva |
sa: male:na cha dhigdha:mgi: vapusha: cha:pyalamkrutha: || 25
mruna:li: pamkdigdhe:va vibha:thi na vibha:thi cha |
maline:na thu vasthre:na pariklishte:na bha:mini:m || 26
samvrutha:m mrugasa:ba:kshi:m dadarsa hanuma: nkapihi |
tha:m de:vi:m di:navadana: madi:na:m bharthruthe:jasa: || 27
rakshitha:m sve:na si:le:na si:tha: masithalo:chana:m |
tha:m drushtva: hanuma:n si:tha:m mrugasa:banibhe:kshana:m || 28
mrugakanya: miva thrastha:m vi:kshama:na:m samamthathaha |
dahamthi: miva nissva:sai rvruksha:n pallavadha:rinaha || 29
samgha:tha miva so:ka:na:m duhkha syo:rmi mivo:tthitha:m |
tha:m ksha:ma:m suvibhaktha:mgi:m vina:bharanaso:bhini:m || 30
praharsha mathulam le:bhe: ma:ruthihi pre:kshya maitthili:m |
harshaja:ni cha so::sru:ni tha:m drushtva: madire:kshana:m || 31
mumo:cha hanuma:m sthathra nama scha kre:cha ra:ghavam |
namaskruthva: sa ra:ma:ya lakshmana:ya cha vi:ryava:n
si:tha:darsanasamhrushto: hanuma:nsamvrutho: 2bhavath || 32
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde:
attha sapthadasassargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
18th
Sarga: attha ashta:dasassargaha
thattha: vipre:kshama:nasya vanam pushpithapa:dapam |
vichinvatha scha vaide:hi:m kimchi chhe:sha: nisa:2bhavath || 1
shamdamgave:davidusha:m krathu pravaraya:jina:m|
susra:va brahmagho:sha:m scha vira:thre: brahmarakshasa:m || 2
attha mamgalava:dithrai ssabdaissro:thramano:haraihi |
pra:budhyatha maha:ba:hu rdasagri:vo: maha:balaha || 3
vibudhyathu yattha:ka:lam ra:kshase:mdraha pratha:pava:n |
srasthama:lya:mbaradharo: vaide:hi: manvachimthayath|| 4
bhrusam niyuktha sthasya:m cha madane:na mado:thkataha |
na sa tham ra:kshasaha ka:mam sasa: ka:thmani gu:hithum || 5
sa sarva:bharanai ryuktho: bibhra chhriya manutthama:m |
tha:m nagai rbahubhi rjushta:m sarvapushpaphalo:pagaihi || 6
vrutha:m pushkarini:bhi scha na:na:pushpo:paso:bhitha:m |
sada:madaischa vihagai rvichithra:m parama:dbhutha:m || 7
i:ha:mrugai scha vividhai rjushta:m drushtimano:haraihi |
vi:tthi: ssampre:kshama:na scha manika:mchanatho:rana:ha || 8
na:na:mrugagana:ki:rna:m phalaihi prapathithai rvrutha:m |
aso:ka:vanika: me:va pra:visa tsamthatha druma:m || 9
amgana:sathama:thram tu tham vrajamtha manuvrajath |
mahe:mdra miva paulasthyam de:vagamdharvayo:shithaha || 10
di:pika:ha ka:mchani:hi ka:schi jjagruhu stathra yo:shithaha |
va:lavyajanahastha:scha tha:lavrumtha:ni cha:para:ha || 11
ka:mchanai rapi bhrumga:rai rjahru ssalila magrathaha |
mamdala:gra:n brusi:mchaiva gruhya2nya:ha prushttatho: yuyuhu || 12
ka:chi drathnamayi:m sttha:li:m pu:rna:m pa:nasya bha:mini: |
dakshina: dakshine: naiva thada: jagra:ha pa:nina: || 13
ra:jahamsaprathi:ka:sam chhathram pu:rnasasiprabham |
sauvarnadamda mapara: gruhi:thva: prushttatho: yayau || 14
nidra:madapari:tha:kshyo: ra:vana syo:ththma:ha sthriyaha |
anujagmuhu pathim vi:ram ghanam vidyullatha: iva || 15
vya:viddhaha:rake:yu:ra: ssama: mrudithavarnaka:ha |
sama:galithake:sa:mtha: ssasve:davadana: sthattha: || 16
gha:rnamthyo: madase:she:na nidraya: cha subha:nana:ha |
sve:daklishta:mgakusuma: ssuma:lya:kulamu:rdhaja:ha || 17
praya:mtham nairruthapathim na:ryo: madiralo:chana:ha |
bahuma:na: chcha ka:ma:chcha priya: bha:rya: stha manvayaha || 18
sa cha ka:mapara:dhi:naha pathi stha:sa:m maha:balaha|
si:tha:sakthamana: mamdo: mada:mchithagathi rbabhau || 19
thathaha ka:mchi:nina:dam cha nu:pura:na:m cha nissvanam |
susra:va parama sthri:na:m sa kapi rma:rutha:thmajaha || 20
tham cha:prathimakarma:na machimthyabalapaurusham |
dva:rade:samanupra:ptham dadarsa hanuma:n kapihi || 21
di:pika:bhi rane:ka:bhi ssamamtha: davabha:sitham |
gamdhataila:vasiktha:bhi rdhriyama:na:bhi ragrathaha || 22
ka:madarpamadai ryuktham jihmatha:mra:ya the:kshanam |
samaksha miva kamdarpa mapaviddhasara:sanam || 23
matthitha:mruthaphe:na:bha marajo:vasthra muththamam |
sali:la manukarshamtham vimuktham saktha mamgade: || 24
tham pathravitape: li:naha paththrapushpaghana:vruthaha |
sami:pa miva samkra:mtham nidhya:thu mupachakrame: || 25
ave:kshama:na sthu thatho: dadarsa kapikumjaraha |
ru:payauvanasampanna: ra:vanasya varasthriyaha || 26
tha:bhihi parivrutho: ra:ja: suru:pa:bhi rmaha:yasa: |
thanmrugadvijasamghushtam pravishtaha pramada:vanam || 27
kshi:bo: vichithra:bharana ssamkukarno: maha:balaha |
the:na visravasaha puththra ssa drushto: ra:kshasa:dhipaha || 28
vruthaha paramana:ri:bhi stha:ra:bhi riva chamdrama:ha |
tham dadarsa maha:the:ja: sthe:jo:vamtham maha:kapihi || 29
ra:vano::yam maha:ba:hu rithi samchithya va:naraha |
avaphlutho: maha:the:ja: hanuma: nma:rutha:thmajaha || 30
sa thattha:pyugrathe:ja: ssannirdhu:tha sthasya the:jasa: |
paththraguhya:mthare: saktho: hanuma:n samvrutho::bhavath || 31
sa tha: masithake:sa:mtha:m susro:ni:m samhathasthani:m |
didrukshu rasitha:pa:mga: mupa:varthatha ra:vanaha || 32
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde:
attha ashta:dasassargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
19th
Sarga: attha e:ko:navimsassargaha
tasmi nne:va thathaha ka:le: ra:japuththri: thvanimditha: |
ru:payauvanasampannam bhu:shano:ththamabhu:shitham || 1
thatho: drushtvaiva vaide:hi: ra:vanam ra:kshasa:dhipam |
pra:ve:patha vara:ro:ha: prava:the: kadali: yattha: || 2
a:chha: dyo:daramu:rubhya:m ba:hubhya:m cha payo:dharau |
upavishta: visa:la:kshi: rudamthi: varavarnini: || 3
dasagri:va sthu vaide:hi:m rakshitha:m ra:kshasi:ganaihi |
dadarsa si:tha:m duhkha:rtha:m na:vam sanna: miva:rnave: || 4
asamvrutha:ya: ma:si:na:m dharanya:m samsrithavratha:m |
chhinna:m prapathitha:m bhu:mau sa:kha: miva vanaspathe: || 5
malamamdanachithra:mgi:m mamdana:rha: mamamditha:m |
mruna:li: pamkadi gdhe:va vibha:thin a vibha:thi cha || 6
sami:pam ra:jasimhasya ra:masya viditha:thmanaha |
samkalpahayasamyukthai rya:mthi: miva mano:ratthaihi 7
sushyamthi:m rudathi: me:ka:m dhya:naso:kapara:yana:m |
duhkha sya:mtha mapasyamthi:m ra:ma:m ra:ma manuvratha:m 8
ve:shtama:na:m thattha:22vishta:m pannage:mdravadhu: miva |
dhu:pyama:na:m grahe: ne:va ro:hini:m dhu:make:thuna: || 9
vruththasi:lakule: ja:tha: ma:cha:ravathi dha:rmike: |
puna ssamska:ra ma:panna:m ja:tha: miva cha dushkule: || 10
abhu:the: na:pava:de:na ki:rthim nipathitha: miva |
a:mna:ya:na: myo:ge:na vidya:m prasitthila: miva || 11
sanna: miva maha:ki:rthim sraddha: miva vima:nitha:m |
pu:ja: miva parikshi:na: ma:sa:m prathihatha: miva || 12
a:yathi: miva vidhvastha:m a:jna:m prathihatha: miva |
di:ptha: miva disam ka:le: pu:ja: mapahrutha: miva || 13
padmini: miva vidhvastha:m hathasu:ra:m chamu: miva |
prabha: miva thamo:dhvastha: mupakshi:na: miva:paga:m 14
ve:di: miva para:mrushta:m sa:mtha: magnisikha: miva |
paurnama:si: miva nisa:m ra:hugrasthe:mdumamdala:m || 15
uthkrushtaparnakamala:m vithra:sithavihamgama:m |
hasthihasthapara:mrushta: ma:kula:m padmini: miva || 16
pathiso:ka:thura:m sushka:m nadi:m visra:vitha: miva |
paraya: mrujaya: hi:na:m krushnapakshanisa: miva || 17
sukuma:ri:m suja:tha:mgi:m rathnagarbhagruho:chitha:m |
thapyama:na: mivo:shne:na mruna:li: machiro:ddhrutha:m || 18
gruhi:tha: ma:litha:m sthambhe: yu:tthape:na vina:krutha:m |
nissvasamthi:m suduhkha:rtha:m gajara:javadhu: miva || 19
e:kaya: di:rghaya: ve:nya: so:bhama:na: mayathnathaha |
ni:laya: ni:rada:pa:ye: vanara:jya: mahi: miva || 20
upava:se:na so:ke:na dhya:ne:na cha bhaye:na cha |
parikshi:na:m krusa:m di:na: malpa:ha:ra:m thapo:dhana:m || 21
a:ya:chama:na:m duhkha:rtha:m pra:mjalim de:vatha: miva|
bha:ve:na raghumukhyasya dasagri:vapara:bhavam || 22
sami:kshama:na:m rudathi: manimditha:m supakshma tha:mra:yatha
suklalo:chana:m |
anuvratha:m ra:ma mathi:va maitthili:m pralo:bhaya:ma:sa vadha:ya ra:vanaha
|| 23
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: attha
e:ko:navimsassargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
20th
Sarga
sa tha:m pathivratha:m di:na:m nira:nanda:m tapasvini:m I
sa:ka:rairmadhuraihi va:kyaihi nyadarsayatha ra:vanaha II 1
ma:m drushtwa: na:gana:so:ru! gu:hama:na: sthano:daram I
adarsanamiva:thma:nam bhaya:nnethum thwamichhasi II 2
ka:maye: thwa:m visa:lakshi! bahumanyaswa ma:m priye: ! I
sarva:nga guna sampanne: ! sarva lo:ka mano:hare:! II 3
ne:ha ke:chinmanushya: va: ra:kshasa:ha ka:maru:pinaha I
vyapa sarpathu the: si:the:! bhayam maththas samutthitham II 4
swadharmo: rakshasa:m bhi:ru ! sarvatthaiva na samsayaha I
gamanam va: parasthri:na:m haranam sampramatthya va: II 5
e:vam chaithadaka:ma:m thu na thwa:m sprakshya:mi maitthili I
ka:mam ka:mas sari:re: me: yattha:ka:mam pravarthatha:m II 6
ra:vane:na si:tha:pralo:bhanam
de:vi! ne:ha bhayam ka:ryam mayi viswasihi priye: I
pranayaswa cha thaththve:na maivam bhu:s so:kala:lasa: II 7
e:kave:ni: dhara: sayya: dhya:nam malina mambaram I
asttha:ne:pyupava:sascha naitha:nyoupayika:ni the: II 8
vichithra:ni cha ma:lya:ni chandana:nyagaru:ni cha I
vividha:ni cha va:sa:msi divya:nya:bharana:ni cha II 9
maha:rha:ni cha pa:na:ni sayana:nya:sana:ni cha I
gi:tham vruttham cha va:dyam cha labha ma:m pra:pya maitthili II
10
sthri:rathnamasi maivam bhu:h kuru ga:thre:shu bhu:shanam I
ma:m pra:pya hi kattham nu sya:sthvamanarha: suvigrahe: II
11
idam the: cha:ru samja:tham yauvanam vyathivarthathe: I
yadathi:tham punarnaithi sro:thas si:ghramapa:miva II
12
thwa:m kruthvo:paratho: manye: ru:pakartha: sa viswasrut I
na hi ru:po:pama: thwanya: thava:sthi subhadarsane: II
13
thwa:m sama:sa:dya vaide:hi ! ru:pa yauvanasa:lini:m I
kah puma:nathivarthe:tha sa:ksha:dapi pitha:mahaha II 14
yadyath pasya:mi the: ga:thram si:tha:msusadrusa:nane: I
thasmimsthasmin prudhusro:ni! chakshurmama nibadhyathe: II 15
bhava maitthili ! bha:rya: me: mo:hame:nam visarjaya I
bahvi:na:muththamasthri:na:m a:hrutha:na:mithasthathaha II 16
sarva:sa: me:va bhadram the: mama:gramahishi: bhava I
lo:ke:bhyo: ya:ni rathna:ni sampramatthya:hrutha:ni vai II 17
tha:ni me: bhi:ru ! sarva:ni ra:jyam chaithadaham cha the: I
vijithya prutthivi:m sarva:m na:na:nagarama:lini:m II 18
janaka:ya prada:sya:mi thava he:tho:rvila:sini! I
ne:ha pasya:mi lo:ke::nyam yo: me: prathibalo: bhave:th II 19
pasya me: sumahadvi:ryam aprathidwandwama:have: I
asakruthsamyuge: bhagna: maya: vimrudithadhwaja:ha II 20
asaktha:ha prathyani:ke:shu sttha:thum mama sura:sura:ha I
ichhaya: kriyatha:madya prathikarma thavo:ththamam II 21
saprabha:nyava sajyamtha:m thava:nge: bhu:shana:ni cha I
sa:dhu pasya:mi the: ru:pam samyuktham prathikarmana: II 22
prathikarma:bhi samyuktha: da:kshinye:na vara:nane: II
bhumkshwa bho:ga:n yattha:ka:mam piba bhi:ru! ramaswa cha II 23
yatthe:shtam cha prayachha thwam prutthivi:m va: dhana:ni cha I
lalaswa mayi visrabdha: dhrushtama:jna:payaswa cha II 24
mathprasa:da:llalamthya:scha lalamtha:m bandhava:sthava I
buddhim mama:nupasya thwam sriyam bhadre: ! yasascha me: II 25
kim karishyasi ra:me:na subhage:! chi:rava:sasa: I
nikshiptha vijayo: ra:mo: gathasri:rvana go:charaha II 26
vrathi: stthamdilasa:yi: cha sanke: ji:vathi va: na va: I
nahi vaide:hi ! ra:masthwa:m drashtum va: pyupalapsyathe: II 27
puro:bala:kairasithaihi: me:ghaihi jyo:thsna: miva:vrutha:m I
na cha:pi mama hastha:thwa:m pra:pthumarhathi ra:ghavaha II 28
hiranyakasipuhu ki:rthim indrahasthagatha:miva I
cha:rusmithe: ! cha:rudanthi ! charune:thre: ! vila:sini ! II 29
mano: harasi me: bhi:ru ! suparnaha pannagam yattha: I
klishtakause:yavasana:m thanvi:mapyanalamkrutha:m II 30
thwa:m drushtwa: swe:shu da:re:shu rathim lo:pala bha:myaham I
anthah pura niva:sinyaha sthriyas sarva guna:nvitha:ha II 31
ya:vamthyo: mama sarva:sa:maisvaryam kuru ja:niki
mama hyasitha ke:sa:nthe: ! thrailo:kya pravara:s sthrimyaha II 32
tha:sthwa:m paricharishyanthi sriyamapsaraso: yattha: I
ya:ni vaisravane: subhru ! rathna:ni cha dhana:ni cha II 33
tha:ni lo:ka:mscha susro:ni ! ma:m cha bhunkshwa yattha: sukham I
na ra:masthapasa: de:vi! na bale:na na vikramaihi II 34
na dhane:na maya: thulya sthe:jasa: yasasa:pi va: II 35
piba vihara ramaswa bhumkshwa bho:ga:n
dhananichayam pradisa:mi me:dini:m cha I
mayi lala lalane: ! yattha:sukham thwam
thwayi cha same:thya lalamthu ba:ndhava:sthe: II 36
kusumitha tharuja:la samthatha:ni
bhramara yutha:ni samudra thi:ra:ja:ni I
kanaka vimala ha:ra bhu:shithangi:
vihara maya: saha bhi:ru ! ka:nana:ni II 37
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye: chathurvimsathsahasrika:ya:m
samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: e:kavimsa sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
21th
Sarga
ithya:rshe: e:kavimsa sargaha
thasya thadwachanam sruthva: si:tha: raudrasya rakshasaha I
a:rtha: di:naswara: di:nam prathyuva:cha sanairvachaha || 1
duhkha:rtha: rudhathi: si:tha: ve:pama:na: thapasvini: I
chinthayanthi: vara:ro:ha: pathime:va pathivratha: II 2
si:thaya: ra:vananirasanam
thrunamantharathaha kruthwa: prathyuva:cha suchismitha: I
nivarthaya mano: maththaha swajane: kriyatha:m manaha II 3
na ma:m prartthayithum yuktham susiddhamiva pa:pakruth I
aka:ryam na maya: ka:ryame:kapathnya: vigarhitham II 4
kulam sampra:pthaya: punyam kule: mahathi ja:thaya: I
e:vamukthwa: thu vaide:hi: ra:vanam tham yasasvini: || 5
ra:kshasam prushtathaha kruthwa: bhu:yo: vachana mabravi:th I
na:hamaupayiki: bha:rya: parabha:rya: sathi: thava II 6
sa:dhu dharma mave:kshaswa sa:dhu sa:dhuvratham chara I
yattha: thava thattha:nye:sha:m da:ra: rakshya: nisa:chara! II 7
a:thma:namupama:m kruthwa: swe:shu da:re:shu ramyatha:m I
athushtam swe:shu da:re:shu chapalam chalithe:ndriyam II 8
nayamthi nikruthi prajnam parada:ra:h para:bhavam I
iha samtho: na va: samthi satho: va: na:nuvarthase: II 9
thattha: hi vipari:tha: the: buddhira:cha:ra varjitha: I
vacho: mitthya: prani:tha:thma: patthyamuktham vichakshanaihi II 10
ra:kshasa:na:mabha:va:ya thwam va: na prathipadyase: I
akrutha:thma:na ma:sa:dya ra:ja:namanaye: ratham II 11
samruddha:ni vinasyanthi ra:shtra:ni nagara:ni cha I
thatthe:yam thwa:m sama:sa:dya lanka: rathnaughusamkula: II 12
apara:dha:ththa vaikasya nachira:dwinasishyathi I
swakruthaihi hanyama:nasya ra:vana ! adi:rgha darsinaha II 13
abhinamdanthi bhu:tha:ni vina:se: pa:pakarmanaha I
e:vam thwa:m pa:pa karma:nam vaksyamthi nikrutha: jana:ha II 14
dishtyai thadvyasanam pra:ptho: raudra ithye:va harshitha:ha I
sakya: lo:bhayithum na:hamaiswarye:na dhane:na va: II 15
ananya: ra:ghave:na:ham bha:skare:na prabha: yattha: I
upadha:ya bhujam thasya lo:kana:tthasya sathkrutham II 16
kattham na:mo: padha:sya:mi bhujamanyasya kasyachith I
ahamoupayiki: bha:rya: thasyaiva vasudha:pathe:h II 17
vrathasna:thasya dhi:rasya vidye:va viditha:thmanaha I
sa:dhu ra:vana ! ra:me:na ma:m sama:naya duhkhitha:m II 18
vane: va:sithaya: sa:rttham kare:nve:va gaja:dhipam I
mithramaupayikpam karthum ra:mah sttha:nam pari:psatha: II 19
vadham cha:nichhatha: gho:ram thwaya:sou purusharshabhaha I
vidithassa hi dharmajnaha sarana:gatha vathsalaha II 20
the:na maithri: bhavathu the: yadi ji:vithu michhasi I
prasa:dayaswa thwam chaivam sarana:gatha vathsalam II 21
ma:m cha:smai prayatho: bhu:thwa: nirya:thayithumarhasi I
e:vam hi the: bhave:th swasthi samprada:ya raghu:ththame: II 22
anyattha: thwam hi kurva:no: vadham pra:psyapi ra:vana I
varjaye: dwajramu:thsrushtam vajraye:damthakaschiram II 23
thwadvidham thu na samkruddho: lo:kana:tthas sa ra:ghavaha I
ra:masya dhanushas sabdam sro:shyasi thwam maha:swanam II 24
sathakrathu visrushtasya nirghoshamasane:riva I
iha si:ghram suparva:no: jwalitha:sya: ivo:raga:ha II 25
ishavo: nipathishyamthi ra:ma lakshmana lakshana:ha I
raksha:msi parinighnamthaha purya:masya:m samamthathaha II 26
asampa:tham karishyamthi pathamthaha kankava:sasaha I
ra:kshase:ndra maha:sarpa:n sa ra:magarudo:maha:n II 27
uddharishyathi ve:ge:na vainathe:ya ivo:raga:n I
apane:shyathi ma:m bhartha: thwaththas si:ghramarimdamaha II 28
asure:bhyassriyam di:ptha:m vishnusthribhiriva kramaihi I
janasttha:ne: hathasttha:ne: nihathe: rakshasa:m bale: II 29
asakthe:na thwaya: rakshaha kruthame:thadasa:dhu vai I
a:sramam thu thayo:ssunyam pravisya narasimhayo:ho II 30
go:charam gathayo:ho bhra:thro:rapani:tha: thwaya:dhama ! I
na hi gandha mupa:ghra:ya ra:ma lakshmana yo:thswaya: II 31
sakyam samdarsane: sttha:thum suna: sa:rdu:layo:riva I
thasya the: vigrahe: tha:bhya:m yugagrahanamastthiram II 32
vruthasye:ve:ndra ba:hubhya:m ba:ho:re:kasya nigrahaha I
kshipram thava sa na:ttho: me: ra:mas soumithrina: saha II 33
tho:yamalpa miva:dithyaha pra:na:na:da:syathe: saraihi I 34
girim kube:rasya gatho::padha:ya va:
sabha:m gatho: va: varunasya ra:jnaha I
asamsayam da:saratthe:he namo:kshyase:
maha:drumaha ka:lahatho::sane: riva II 35
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde:
e:kavimsa sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
Sarga 22- attha dwa:vimsassargaha
si:tha:ya: vachanam sruthwa: parusham ra:kshasa:dhipaha I
prathyuva:cha thathas si:tha:m vipriyam priyadarsana:m II 1
ra:vane:na si:tha:ya: bharthsanam
yattha: yattha: sa:nthwayitha: vasyaha sthri:na:m thattha: thattha: I
yattha: yattha: priyam vaktha: paribhu:tha sthattha: thattha: II 2
sanniyachhathi me: kro:dham thwayi ka:mas samutthithaha I
dravatho::ma:rgama:sa:dya haya:niva susa:ratthihi II 3
va:maha ka:mo: manushya:na:m yasmin kila nibadhyathe: I
jane: thasmimsthu anukro:saha sne:hascha kila ja:yathe: II 4
e:thasma:thka:rana:nna thwa:m gha:thaya:mi vara:nane: I
vadha:rha:mavama:na:rha:m miththya: pravrajithe: ratha:m II 5
parusha:ni:ha va:kya:ni ya:ni ya:ni bravi:shi ma:m I
the:shu the:shu vadho: yuktha sthava maitthili ! da:runaha II 6
e:vamukthwa: thu vaide:hi:m ra:vano: ra:kshasa:dhipaha I
kro:dha samrambha samyukthaha si:tha:muththaramabravi:th II 7
dwou ma:sou rakshithavyou me: yo::vadhisthe: maya: kruthaha I
thathas sayanama:ro:ha mama thwam varavarnini ! II 8
u:rdhwam dwa:bhya:m thu ma:sa:bhya:m bhartha:ram ma:manichhathi:m |
mama thwa:m pra:thara:sa:rdhama:rabhamthe: maha:nase: II 9
tha:m tharjyama:na:m sampre:kshya ra:kshase:ndre:na ja:naki:m I
de:vagandharva kanya:stha: vishe:durvikruthe:kshana:ha II 10
o:shtta praka:rairapara: vakthra ne:thrais thattha:para:ha I
si:tha: ma:swa:saya:ma:sustharjitha:m the:na rakshasa: II 11
tha:bhira:swa:sitha: si:tha: ra:vanam ra:kshasa:dhipam I
uva:chathmahitham va:kyam vruttha soundi:rya garvitham II 12
si:thaya: ra:vanathiraskaranam
nu:nam na the: janaha kaschidasthi nisre:yase: stthithaha I
niva:rayathi yo: na thwa:m karmano::sma:dwigarhitha:th II 13
ma:m hi dharma:thmanaha pathni:m sachi:miva sachi:pathe:he I
thwadanyasthrishu lo:ke:shu prartthaye:nmanasa:pi kaha II 14
ra:kshasa:dhama! ra:masya bha:rya:mamithathe:jasaha I
ukthava:nasi yathpa:pam kwagathasthasya mo:kshyase: II 15
yattha: drupthascha ma:thangas sasascha sahitho: vane: I
thattha: dwiradavadra:masthwam ni:cha sasavath smruthaha II 16
sa thwamikshwa:ku na:ttham vai kshipanniha na lajjase: I
chakshusho:rvishayam thasya na tha:vadupagachhasi II 17
ime: the: nayane: kru:re: viru:pe krushnapingale: I
kshithou na pathithe: kasma:nma:mana:rya niri:kshathaha II 18
thasya dharma:thmanaha pathni:m snusha:m dasaratthasya cha I
kattham vya:haratho: ma:m the: na jihva: vyavasi:ryathe: II 19
asamde:sa:tthu ra:masya thapasascha:nu pa:lana:th I
na thwa:m kurmi dasagri:va ! bhasma bhasma:rha the:jasa: II 20
na:paharthum aham sakya thwaya: ra:masya dhi:mathaha I
vidhisthava vadhartthaya vihitho: na:thra samsayaha II 21
su:re:na dhanadabhra:thra: balais samudithe:na cha I
apo:hya ra:mam kasma:ddhi da:rachauryam thwaya: krutham II 22
si:tha:ya: vachanam sruthwa: ra:vano: ra:kshasa:dhipaha I
vivruthya nayane: kru:re: ja:naki:manva vaikshatha II 23
si:tha:para:bhu:thasya ra:vanasya ko:pavika:raha
ni:la ji:mu:tha samka:so: maha:bhuja siro:dharaha I
simhasathwagathihi sri:ma:n di:pthajivha:gra lo:chanaha II 24
chala:gramakuta pra:msuhu chithra ma:lya:nule:panaha I
rakthama:lya:mbaradharaha thaptha:ngada vibhu:shanaha II 25
sro:nisu:thre:na mahatha: me:chake:na susamvruthaha I
amrutho:thpa:danaddhe:na bhujage:ne:va mandaraha II 26
tha:bhya:m sa paripu:rna:bhya:m bhuja:bhya:m ra:kshase:swaraha I
susubhe:: chalasanka:saha srunga:bhya:miva mandaraha II 27
tharuna:dithya varna:bhya:m kundala:bhya:m vibhu:shithaha I
rakthapallava pushpa:bhya:m aso:ka:bhya:miva:chalaha II 28
sa kalpavruksha prathimo: vasantha iva mu:rthima:n I
smasa:nachaithyaprathimo: bhu:shitho::pi bhayankaraha II 29
ave:kshama:no: vaide:hi:m ko:pasamraktha lo:chanaha I
uva:cha ra:vanassi:tha:m bhujanga iva nissvasan II 30
a:naye:na:bhi sampannam artthahi:namanuvrathe: I
na:saya:myahamadya thwa:m su:ryassandhya:mivaujasa: II 31
ithyukthwa: maitthili:m ra:ja: ra:vanassathru ra:vanaha I
samdide:sa thathassarva: ra:kshasi:rgho:ra darsana:ha II 32
e:ka:kshi:me:kakarna:m cha karnapra:varana:m thattha: I
go:karni:m hasthikarni:m cha lambakarni:makarnika:m II 33
hasthipa:dyaswapa:dyou cha go:pa:di:m pa:dachu:lika:m I
e:ka:kshi:me:kapa:di:m cha prutthupa:di:mapa:dika:m II 34
athima:thra si:ro:gri:va: mathima:thra kucho:dari:m I
athima:thra:syane:thra:m cha di:rgha jivha:majivhika:m II 35
ana:sika:m simhamukhi:m go:mukhi:m su:kari:mukhi:m I
yattha: madvasaga: si:tha: kshipram bhavathi ja:naki: II 36
thattha: kurutha ra:kshasyaha ! sarva:ha kshipram same:thya cha I
prathilo:ma:nulo:maischa sa:mada:na:di bhe:danaihi II 37
a:varjayatha vaide:hi:m dandasyo:dyamane:na cha I
ra:vanasya prathinivarthanam
ithi prathisama:disya ra:kshase:ndraha punah punah II 38
ka:mamanyu pari:tha:thma: ja:naki:m paryatharjayath |
upagamya thathah kshipram ra:kshasi: dha:nyama:lini: II 39
parishwajya dasagri:vamidam vachanamabravi:th I
maya:kri:da maha:ra:ja! si:thaya: kim thava:naya: II 40
vivarnaya: krupanaya: ma:nushya: ra:kshase:swara ! I
nu:namasya: maha:ra:ja! nadivya:nbhogasatthama:n II 41
vidadhathyamarasre:shttasthava bha:hubala:rjitha:n I
aka:ma:m ka:maya:nasya sari:ramupathapyathe: II 42
ichhamthi:m ka:maya:nasya pri:thirbhavathi so:bhana: I
e:vamukthasthu ra:kshasya: samuthkshipthaha thatho: bali: II 43
prahasanme:gha sanka:so: ra:kshasaha sanyavarthatha I
prastthithaha sadasagri:vaha kampayanniva me:dini:m II 44
jwaladbha:skara varna:bham pravive:sa nive:sanam I
de:vagandharva kanya:scha na:gakanya:scha sarvathaha II 45
pariva:rya dasagri:vam vivisusthad gruho:tthamam II 46
sa maitthili:m dharma para:mavastthitha:m
prave:pama:na:m paribharthsya ra:vanaha I
viha:ya si:tha:m madane:na mo:hithaha
swa me:va ve:sma pravive:sa bha:svaram II 47
dwa:vimsa sargaha
==================================================================================
===
23rd Sarga - thrayo:vimsa sargaha
ithyukthwa: maitthili:m ra:ja: ra:vanas sathrura:vanaha I
samdisya cha thathassarva: ra:kshasi:rnirjaga:ma ha II 1
nishkra:nthe: ra:kshase:ndre: thu punaramthaha puram gathe: I
ra:kshasyo: bhi:maru:pa:ha tha:ssi:tha:m samabhidudruvuhu II 2
ra:kshasi:bhihi si:tha:tharjanam
thathassi:tha:mupa:gamya ra:kshasyaha khrodhamu:rcchitha:ha I
param parushaya: va:cha: vaide:hi:midamabruvan II 3
paulasthasya varishttasya ra:vanasya maha:thmanaha I
dasagri:vasya bha:rya: thwam si:the: ! na bahumanyase: II 4
thathaswe:kajata: na:ma ra:kshasi va:kyamabravi:th I
a:mamthrya kro:dhatha:mra:kshi: si:tha:m karathalo:dari:m II 5
praja:pathi:na:m shanna:m thu chathurttho: yah praja:pathihi I
ma:naso: bramhanaha puthraha pulasthya ithi visruthaha II 6
pulasthyasya thu the:jaswi: maharshirma:nasassuthaha I
na:mna: sa visrava: na:ma praja:pathi samaprabhaha II 7
thasya puthro: visa:la:kshi:! ra:vanassathru ra:vanaha I
thasya thwam ra:kshase:ndrasya bha:rya: bhavithu marhasi II 8
mayo:ktham cha:ru sarva:mge:! va:kyam kinna:numanyase: I 9
thatho: harijata: na:ma ra:kshasi: vakyamabravi:th I
vivarthya nayane: ko:pa:th ma:rja:ra sadruse:kshana: II 10
ye:na de:va:sthra yasthrimsath de:vara:jascha nirjitha:ha I
thasya thwam ra:kshase:ndrasya bha:rya: bhavithu marhasi II 11
thathasthu praghasa: na:ma ra:kshasi: kro:dha mu:rchhitha: |
bharthsayamthi: thada: gho:ramidam vachanamabravi:th II 12
vi:ryo:thsikthasya su:rasya samgra:me:shva nivarthinaha I
balino: vi:ryayukthasya bha:rya: thwam kim na lapsyase: II 13
priya:m bahumatha:m bha:rya:m thyakthwa: ra:ja: maha:balaha I
sarva:sa:m cha maha:bha:ga:m thwa:mupaishyathi ra:vanaha II 14
samruddham sthri: sahasre:na na:na:rathno:pa so:bhitham I
anthahpuram samuthsrujya thwa:mupaishyathi ra:vanaha II 15
anya: thu vikata: na:ma ra:kshasi: va:kyamabravi:th I
asakrudde:vatha:yuddhe: na:ga gandharva da:nava:ha II 16
nirjitha:s samare: ye:na sa the: pa:rsvamupa:gathaha I
thasya sarva samruddhasya ra:vanasya maha:thmanaha II 17
kimadya ra:kshase:ndrasya bha:rya: thwam ne:chhse::dhame:! I
thathasthu durmukhi: na:ma ra:kshasi: va:kyamabravi:th II 18
yasya su:ryo: na thapathi bhi:tho: yasya cha ma:ruthaha I
na va:thisma a:yatha:pa:nge:! kim thwam thasya na thishttasi II 19
pushpavrushtim cha tharavo: mumuchuryasya vai bhaya:th I
saila:scha subhru ! pa:ni:yam jalada:scha yade:chhathi II 20
thasya nairrutha ra:jasya ra:jara:jasya bha:mini! I
kim thwam na kurushe: buddhim bha:rya:rtthe: ra:vanasya hi II 21
sa:dhu the: thatthwatho: de:vi! katthitham sa:dhu bha:mini I
gruha:na susmithe:! va:kyamanyattha: na bhavishyasi II 22
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye: chathurvimsathsahasrika:ya:m
samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: - thrayo:vimsa sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
24 Sarga – attha chathurvimsas sargaha
ra:kshasi:bhihi si:tha:tharjanam
thathassitha:mupa:gamya ra:kshasyo: vikrutha:nana:ha I
parusham parusha: na:rya u:chustha:m va:kyamapriyam II 1
kim thwam manthaha pure: si:the:! sarvabhu:thamano:hare:! I
maha:rha sayano::pe:the: na va:samanumanyase: II 2
ma:nushi: ma:nushasyaiva bha:rya: thwam bahumanyase: I
prathya:hara mano: ra:ma:nnathwam ja:thu bhavishyasi II 3
thrailo:kya vasubho:ktha:ram ra:vanam ra:kshase:swaram I
bhartha:rmupasamgamya viharaswa yatthasukham II 4
ma:nushi: ma:nusham tham thu ra:mamichhasi so:bhane: I
ra:jya:dbhrashtamasiddharttham viklabam thwamanindithe: II 5
ra:kshasi:na:m vachassruthwa: si:tha: padmanibhe:kshana:
ne:thra:bhya:m asrupu:rna:bhya:m idam vachanamabravi:th II 6
yadidam lo:kavidwashtam uda:harattha sangatha:ha I
naithanmanasi va:kyam me: kilbisham prathibha:thi vaha II 7
na ma:nushi: ra:kshasasya bha:rya: bhavithu marhathi I
ka:mam kha:datha ma:m sarva: na karishya:mi vo: vachaha II 8
di:no: va: ra:jya hi:no: va: yo: me: bhartha: sa me: guruhu I
tham nithya manuraktha:smi yattha su:ryam suvarchala: II 9
yattha sachi: maha:bha:ga: sakram samupathishttapathi I
arundhathi: vasishttam cha ro:hini: sasinam yattha: II 10
lo:pa:mudra: yattha:gasthyam sukanya:chyavanam yattha: I
sa:vithri: sathyavamtham cha kapilam sri:mathi: yattha: II 11
souda:sam madayamthi:va ke:sini: sagaram yattha: I
naishaddam damayamthi:va bhaimi: pathi manuvratha: II 12
thatha:hamikshava:kuvaram ra:mam pathimanuvratha: I
si:ta:ya: vachanam sruthwa: ra:kshasyaha kro:dhamu:rchhitha: II 13
bharthsayamthi sma parushairva:kyai ra:vanacho:ditha:ha I
avail:nassa nirva:kyo: hanuma:n simsupa:drume: II 14
si:tha:m samtharjayamthi:hi tha:ra:kshasi:rasruno:th kapihi I
tha:mabhikramya samkruddha ve:pama:na:m samamthathaha II 15
bhrusam samlilihuhu di:ptha:n pralamba:ndasanachhda:n I
u:chuscha parama kruddha:h pragruhya:su paraswattha:n II 16
ne:yamarhathi bhartha:ram ra:vanam ra:kshasa:dhipam I
sambharthsya ma:na: bhima:bhi: ra:kshasi:birvara:nana: II 17
sa: bha:shpamupama:rjamthi: simsupa:m tha:mupa:gamath I
thathastha:m simsupa:m si:tha: ra:kshasi:bhi ssama:vrutha:m II 18
abhigamya visa:la:kshi thastthou so:ka pariplutha: I
tha:m krusa:m di:navadana:m malina:baradha:rini:m II 19
bhartha:ya:m chakrire: si:tha:m ra:kshasyastha:m samamthathaha I
thathastha:m vinatha: na:ma ra:kshasi: bhi:ma dasrana: II 20
abravi:thkupitha:ka:ra: kara:la: nirnatho:dari: I
si:the: ! parya:ptahme:tha:vath bharthu sne:ho: nidarsithaha II 21
sarvathra:thikruham bhadre: ! vyasana: yo:pakalpathe: I
parithushta::smi bhadramthe: ma:nushasthe: krutho: vidhihi II 22
mama:pi thu vachaha patthyam bruvamthya:ha kuru maitthili! I
ra:vanam bhaja bhartha:ram bhartha:ram sarva rakshasa:m II 23
vikra:mtham ru:pavamtham cha sure:samiva va:savam I
dakshinam thya:gasi:lam cha sarvasya priyadarsanam II 24
ma:nusham krupanam ra:mam thyakthva: ra:vanama:sraya I
divya:nga ra:ga: vaide:hi ! divya:bharana bhu:shitha:ha II 25
adya prabhruthi sarve:sha:m lo:ka:na:mi:swari: bhava I
agne:sswa:ha: yattha: de:vi: sachi:ve:ndrasya so:bhane: II 26
kim the: ra:me:na vaide:hi! krupane:na gatha:yusha: I
e:thaduktham cha me: va:kyam yadi thwam na karishyasi II 27
asminmuhu:rthe: sarva:sthwa:m bhakshayishya:mahe: vayam I
anya: thu vikata: na:ma lambama:na payo:dhara: II 28
abravi:thkupitha: si:tham mushtimudyamya garjathi: I
bahu:nyapriya ru:pa:ni vachana:ni sudurmathe: II 29
anukro:sa:n mruduthwa:chcha so:dhani thava maitthili!
na cha naha kurushe: va:kyam hitham ka:lapurassaram II 30
a:ni:tha:pi samudrasya pa:ramanyairdura:sadam I
ra:vana:mthaha puram gho:ram pravishtta cha:si maitthili II 31
ra:vanasya gruhe: ruddhamasma:bhisthu surakshitha:m I
na thwa:m sakthaha paritha:thumapi sa:ksha:thpurandaraha II 32
kurushva hithava:dinya: vachanam mama maitthili! I
a:lamasru prapa:the:na thyaja so:kamanartthakam II 33
bhaja pri:thim praharsham cha thyajaitha:m nithya dainyatha:m I
si:the: ! ra:kshasara:je:na saha kri:da yattha:sukham II 34
ja:na:si hi yattha: bhi:ru! sthri:na:m yauvanamadhruvam I
ya:vannathe: vyathikra:me:th tha:vathsukhamava:pnuhi II 35
udya:na:ni cha ramya:ni parvatho:pavana:ni cha I
saha ra:kshasa ra:je:na chara thwam madire:kshane: ! II 36
sthri: sahasra:ni the: saptha vase: stthasyamthi sundari! I
ra:vanam bhaja bhartha:ram sarvarakshasa:m II 37
uthpa:tya va: the: hrudayam bhakshayishya:mi maitthili ! I
yadi me: vya:hrutham va:kyam na yatthavathkarishyasi II 38
thathas chamdo:dari: na:ma ra:kshasi: kro:dha mu:rchhitha: I
bhramayamthi: mahachhu:lamidam vachanamabravi:th II 39
ima:m harinalo:la:kshi:m thra:so:thkampi payo:dhara:m I
ra:vane:na hrutha:m drushtwa: dauhrudo: me: maha:nubhu:th II 40
yakruth pli:hamattho:thpi:dam hrudayam cha sa bandhanam I
a:nthra:nyapi thattha: si:rsham kha:de:yamithi me: mathihi II 41
thathasthu praghasa: sa:ma ra:kshasi: va:kyamabravi:th I
kanttamasya: nrusamsa:ya:h pi:daya:ma kima:syathe: II 42
nive:dyatha:m thatho: ra:jne: ma:nushi: sa: mruthe:thi ha I
na:thra kaschana samde:haha kha:dathe:thi sa vakshyathi II 43
thathasthwaja:mukhi: na:ma ra:kshasi: va:kyamabravi:th I
visasye:ma:m thathassarva:n sama:nkurutha pi:luka:n II 44
vibhaja:ma thathassarva: viva:do: me: na ro:chathe: I
pe:yama:ni:yatha:m kshipram le:hyamuchcha:vacham bahu II 45
thathassu:rpanakha: na:ma ra:kshasi: va:kyamabravi:th I
aja:mukhya: yaduktham hi thade:va mama ro:chathe: II 46
sura: cha:ni:yatha:m kshipram sarva so:ka vina:sini: I
ma:nusham ma:msama:swa:dya nruthya:mo:ttha nikumbhila:m II 47
e:vam sambharthsyama:na: sa: si:tha: surasutho:pama: I
ra:kshasi:bhissugho:ra:bhihi dhairya muthsrujya ro:dithi II 48
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye: chathurvimsathsahasrika:ya:m
samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde attha chathurvimsas sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
25 Sarga - panchavimsassargaha
thattha: tha:sa:m vadamthi:na:m parusham da:runam bahu I
ra:kshasi:na:ma soumya:na:m ruro:da janaka:thmaja: II 1
e:vamuktha: thu vaide:hi: ra:kshasi:bhirmanaswini: I
uva:cha paramathrastha: ba:shpa gadgadaya: gira: II 2
ra:kshasi:thrjanaihi si:tha:ya:ha vila:paha
na ma:nushi:ra:kshasasya bha:rya: bhavithu marhathi I
ka:mam khadatha ma:m sarva: na karishya:mi vo: vachaha II 3
sa: ra:kshasi: madhyagatha: si:tha: surasutho:pama: I
na sarma le:bhe: du:kha:rtha: ra:vane:na cha tharjitha: II 4
ve:pathe: sma:dhikam si:tha: visanthi: vamgama:thmanaha I
vane: yu:tthapari bhrashtta: mrugi: ko:kairiva:rditha: II 5
sa: thwaso:kasya vipula:m sa:kha:ma:lambya pushpitha:m I
chinthaya:ma:sa so:ke:na bhartha:ram bhagnama:nasa: II 6
sa: sna:payanthi: vipulau sthanau ne:thra jalasravaihi I
chinthayanthi: na so:kasya thada:mtha madhigachhathi II 7
sa: ve:pama:na: pathitha: prava:the: kadali: yattha: I
ra:kshasi:na:m bhayathrastha: vivarna vadana:bhavath II 8
thasya:ssa: di:rgha vipula: ve:pamthya: si:thaya: thada: I
dadruse: kampini: ve:ni: vya:li:va parisarpathi: II 9
sa: nisswasamthi: duhkha:rtha: so:ko:pa hathache:thana: I
a:rtha: vyasrujadasru:ni maitthili: vilala:pa ha II 10
ha: ra:ma ! ithi cha duhkha:rtha: ha: punarlaksmana ! ithi cha I
ha: swasru! mama kausalye ! ha: sumithre: ! ithi bha:mini: II 11
lo:ka prava:das sathyo::yam pandithaissamuda:hruthaha I
aka:le: durlabho: mruthyuhu sthriya: va: purushasya va: II 12
yathra:hame:vam kru:ra:bhi: ra:ksasi:bhiriha:rditha: I
ji:va:mi hi:na: ra:me:na muhu:rthamapi duhkhitha: II 13
e:sha:lpa punya: krupana: vinasishya:myana:tthavath I
samudramadhye: nauh pu:rna: vayuve:gai riva:hatha: II 14
bhartha:ram thama pasyamthi: ra:kshasi: vasa ma:gatha: I
si:da:mi khalu so:ke:na ku:lam tho:yahatham yattha: II 15
tham padma dalapratha:ksham simha vikra:ntha ga:minam I
dhanya:ha pasyamthi me: na:ttham kruthajnam priyava:dinam II 16
sarvadha: the:na hi:na:ya: ra:me:na viditha:thmana: I
thi:kshnam vishamiva:swa:dya durlabham mama ji:vitham II 17
ki:drusam thu maya: pa:pam pura: janma:mthare: krutham I
ye:ne:dam pra:pyathe: duhkam maya: gho:ram suda:runam II 18
ji:vitham thyakthumichha:mi so:ke:na mahatha: vrutha: I
ra:kshasi:bhischa raksyamthya: ra:mo: na:sa:dyathe: maya: II 19
dhigasthu khalu ma:nushyam dhigasthu paravasyatha:m I
na sakyam yathparithyakthum a:thmachhande:na ji:vitham II 20
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye: chathurvimsathsahasrika:ya:m
samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde panchavimsa sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
26th Sarga – shadvimsa sargaha
prasaktha:srumukhi: thye:vam bruvanthi: janaka:thmaja: I
adho:mukhamukhi: ba:la: vilapthumupachakrame: II 1
unmaththe:va pra:maththe:va bhra:nthachiththe:va so:chathi: I
upa:vruththa: kiso:ri:va vive:shtamthi: mahi:thale: II 2
ra:ghavasya pramaththasya rakshasa: ka:maru:pina: I
ra:vane:na pramatthya:hama:ni:tha: kro:sathi: bala:th II 3
si:thaya:ha duhkha:ve:saha
ra:kshasi:vasama:panna: bharthsyama:na: suda:runam I
chinthayanthi: suduhkha:rtha: na:ham ji:vithumuthsahe: II 4
na hi me: ji:vithairarttho: naiva:rtthairna cha bhu:shanaihi I
vasanthya: ra:kshasi:madhye: vina: ra:mam maha:rattham II 5
asmasa:ramidam nu:na matthava:pya jara:maram I
hrudayam mama ye:ne:dam na duhkhe:na:vasi:ryathe: II 6
dhijma:mana:rya:masathi:m ya:ham the:na vina: krutha: I
muhu:rthamapi raksha:mi ji:vitham pa:paji:vitha: II 7
ka: cha me: ji:vithe: sraddha: sukhe: va: tham priyam vina: I
bhartha:ram sa:gara:mtha:ya: vasudha:ya:h priyamvadam II 8
bhidyatha:m bhakshyatha:m va:pi sari:ram visruja:myaham
na cha:pyaham chiram duhkham sahe:yam priyavarjitha: II 9
charane:na:pasavye:na na spruse:yam nisa:charam I
ra:vanam kim punaraham ka:maye:yam vigarhitham II 10
prathya:khya:tham na ja:na:thi na:thma:nam na:thmanaha kulam I
yo: nrusamsaswabha:ve:na ma:m prarthayithu michhathi II 11
chinna: bhinna: vibhaktha: va: di:pthe:va:gnou pradi:pitha: I
ra:vanam no:pathishtte:yam kim prala:pe:na vaschiram II 12
khya:thaha pra:jnaha kruthajnascha sa:nukro:sascha ra:ghavaha I
sadvruththo: niranukro:saha sanke: madbha:gya samkshaya:th II 13
ra:kshasa:na:m sahasra:ni janasttha:ne: chathurdasa I
ye:naike:na nirastha:ni ma:m kim na:bhipadyathe: II 14
niruddha: ra:vane:na:ha malpavi:rye:na rakshasa: I
samartthah khalu me: bhartha: ra:vanam hamthuma:have: II 15
vira:dho: damdaka:ranye: ye:na ra:kshasapungavaha I
rane: ra:me:na nihathassa ma:m kina:bhipadyathe: II 16
ka:mam madhye: samudrasya lanke:yam dushpradharshana: I
na thu ra:ghava ba:na:na:m gathiro:dhi:ha vidyathe: II 17
kim thu thathka:ranam ye:na ra:mo: drudha para:kramaha I
rakshasa:pahrutha:m bha:rya:mishta:m na:bhyavapadyathe: II 18
ihasttha:m ma:m na ja:ni:the: sanke: lakshmana pu:rvajaha I
ja:nannapi hi the:jaswi: dharshanam marshayishyathi II 19
hruthe:thi yo::dhigathwa: ma:m ra:ghava:ya nive:daye:th I
grudhrara:jo::pi sa rane: ra:vane:na nipa:thithaha: II 20
krutham karma mahatthe:na ma:m thattha:bhyavapadyatha: I
thishttatha: ra:vana dwamdwe: vruddhe:na:pi jata:yusha: II 21
yadi ma:miha ja:ni:ya:dwarthama:na:m sa ra:ghavaha I
adya ba:nairabhikruddhaha kurya:llo:kamara:kshasam II 22
vidhame:chcha puri:m lanka:m so:shaye:chcha maho:dadhim I
ra:vanasya cha ni:chasya ki:rthim na:ma cha na:saye:th II 23
thatho: nihathana:ttha:na:m ra:kshasi:na:m gruhe: gruhe: I
yattha hame:vam rudathi: thattha: bhu:yo: na samsayaha II 24
anvishya rakshasa:m lanka:m kurya:dra:massa lakshmanaha I
na hi tha:bhya:m ripurdrushto: muhu:rthamapi ji:vathi II 25
chitha: dhu:ma:kulapattha: grudhramandalasamkula: I
achire:na thu lanke:yam smasa:na sadrusi: bhave:th II 26
achire:naiva ka:le:na pra:psya:mye:va mano:rattham I
dushprasttha:no::ya ma:khya:thi sarve:sha:m vo: viparyayam II 27
ya:drusa:ni:ha drusyamthe: lanka:ya:masubha:ni vai I
achire:na thu ka:le:na bhavishyathi hathaprabha: II 28
nu:nam lanka: hathe: pa:pe: ravane: ra:kshasa:dhame: I
so:sham ya:syathi durdharsha: pramada: vidhava: yattha: II 29
punyo:thsavasamuttha: cha nashta bharthri: sa ra:kshasi: I
bhavishyathi puri: lanka: nashtabharthri: yattha:ngana: II 30
nu:nam ra:kshasa kanya:na:m rudamthi:na:m gruhe: gruhe: I
sro:shya:mi nachira:de:va duhkha:rtha:na:miha dhwanim II 31
sa:mdhaka:ra: hathadyo:tha: hathara:kshasapungava: I
bhavishyathi puri: lanka: nirdagdha: ra:masa:yakaihi II 32
yadi na:ma sa su:ro: ma:m ra:mo: raktha:mthalo:chanaha I
ja:ni:ya:dwarthama:na:m hi ra:vanasya nive:sane: II 33
ane:na thu nrusamse:na ra:vane:na:dhame:na me: I
samayo: yasthu nirdishtasthasya ka:lo::yama:gathaha II 34
aka:ryam ye: na ja:namthi nairutha:ha pa:paka:rinaha I
adharma:thu maho:thpa:tho: bhavishyathi hi sa:mpratham 35
naithe: dharmam vija:namthi ra:kshasa:ha pisitha:sana:ha I
dhruvam ma:m pra:thara:sa:rtthe: ra:kshasaha kalpayishyathi II 36
sa:ham kattham karishya:mi tham vina: priyadarsanam I
ra:mam raktha:mthanayanamapasyamthi: sudhuhkthitha: II 37
yadi kachchithprada:tha: me: vishasya:dya bhave:diha I
kshipram vaivaswatham de:vam pasye:yam pathina: vina: II 38
na:ja:na:jji:vathi:m ra:maha sama:m lakshmana pu:rvajaha I
ja:namthou thou na kurya:tha:m norvya:m hi mama ma:rganam II 39
nu:nam mamaiva so:ke:na sa vi:ro: lakshmana:grajaha I
de:valo:kamitho: ya:thasthya kthwa: de:ham mahi:thale: II 40
dhanya: de:va:ssagandharva: siddha:scha paramarshayaha I
mama pasyamthi ye: na:ttham ra:mam ra:ji:valo:chanam II 41
atthava: na hi thasya:rttho: dharmaka:masya dhi:mathaha I
maya: ra:masya ra:jarshe:rbha:ryaya: parama:thmanaha II 42
drusyama:ne: bhave:thpri:thihi souhrudam na:sthyapasyathaha I
na:sayamthi kruthaghna:sthu na ra:mo: na:sayishyathi II 43
kinnu me: na guna:ha ke:chith kim va: bha:gyakshayo: mama I
ya:ham si:da:mi ra:me:na hi:na: mukhye:na bha:mini: II 44
sre:yo: me: ji:vitha:nmarthum vihi:na:ya: maha:thmanaha I
ra:ma:daklishta cha:rithra:th su:ra:chhathrunibarhana:th II 45
atthava: nyasthasasthrou thou vane: mu:laphala:sinou I
bhratharou hi narasre:shttou samvrutthou vanago:charou II 46
atthava: ra:kshase:ndre:na ra:vane:na dura:thmana: I
chadmana: sa:dithou su:rou bhra:tharou ra:malakshmanau II 47
sa:hame:vam gathe: ka:le: marthumichha:mi sarvada: I
na cha me: vihitho: mruthyurasmin duhkhe::pi varthathi II 48
dhanya:ha khalu maha:thma:no: munayasthyaktha kilbisha:ha I
ji:tha:thma:no: maha:bha:ga: ye:sha:m na sthaha priya:priye: II 49
priya:nna sambhave:ddhukhamapriya:dadhikam bhayam I
tha:bhya:m hi ye: viyujyamthe: namasthe:sha:m maha:thmana:m II 50
sa:ham thyaktha: priya:rhe:na ra:me:na viditha:thmana: I
pra:na:m sthwakshya:mi pa:pasya ra:vanasya gatha: vasam II 51
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye: chathurvimsathsahasrika:ya:m
samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: shadvimsa sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
27th Sarga– attha saptha vimasassargaha
ithyuktha:ssi:thaya: gho:ra: ra:kshasyaha khrodhamu:rchitha:ha I
ka:schijjagmuhu thada:khya:thum ra:vanasya tharaswinaha II 1
thathassi:tha:mupa:gamya ra:kshasyo: gho:radarsana:ha I
punah parushame:ka:rttham anarttha:rttha mattha::bruvan II 2
adye:da:ni:m thava:na:rye:! si:the: ! pa:pavinischaye: I
ra:kshasyo: bhakshayishyamthi ma:msame:thadyattha:sukham II 3
si:tha:m tha:bhirana:rya:bhihi drushtwa: santharjitha:m thada: I
ra:kshasi: thrijata: vruddha: saya:na: va:kyamabravi:th II 4
a:thma:nam kha:datha:na:rya! na si:tha:m bhakshayishyattha I
janakasya sutha:mishta:m snusha:m dasaratthasya cha II 5
swapno: hyadya maya: drushto: da:runo: ro:maharshanaha I
ra:kshasa:na:mabha:va:ya bharthurasya: bhava:ya cha II 6
e:vamuktha:ha thrijataya: ra:kshasyaha kro:dhamu:rchhitha:ha I
sarva: e:va:bruvan bhi:tha:ha thrijata:m tha:midam vachaha II 7
katthayaswa thwaya: drushtaha swapno::yam ki:druso: nisi I
tha:sa:m sruthwa: thu vachanam ra:kshasi:na:m mukha:chchyutham II 8
thrijataya: swapna vivaranam
uva:cha vachanam ka:le: thrijata: swapnasamsritham I
gajadanthamayi:m divya:m sibika:mantharikshaga:m II 9
yuktha:m hamsasahasre:na swayama:sttha:ya ra:ghavaha I
sukla ma:lya:mbaradharo: lakshmane:na saha:gathaha II 10
swapne: cha:dya maya: drushta: si:tha: sukla:mbara:vrutha: I
sa:gare:na parikshiptham swe:tham parvathama:stthitha: II 11
ra:me:na sangatha: si:tha: bha:skare:na prabha: yattha: I
ra:ghavascha maya: drushtaschathurdamtham maha:gajam II 12
a:ru:ddassaila samka:sam chacha:ra sahalakshmanaha I
thathasthou narasa:rdu:lou di:pyama:nou swathe:jasa: II 13
suklama:lya:mbaradharau ja:naki:m paryupastthithou I
thathasthasya nagasya:gre: hya:ka:sastthasyadanthinaha II 14
bhartha: paragruhi:thasya ja:naki: skandhama:sritha: I
bharthuramka:th samuthpathya thathaha kamalalo:chana: II 15
chandrasu:ryou maya: drushta: pa:nina: parima:rjathi: I
thathastha:bhya:m kuma:ra:bhya:ma:stthithas sagajo:tthamaha II 16
si:thaya: cha visa:la:kshya: lanka:ya: uparistthithaha I
pa:ndurarshabhayukthe:na ratthe:na:shtayuja:: swayam II 17
iho:paya:thaha ka:kuthsttaha: si:thaya: saha bha:ryaya: I
lakshmane:na saha bhra:thra: si:thaya: sahaviryava:n II 18
a:ruhya pushpakam divyam vima:nam su:ryasannibham I
utthara:m disama:lo:kya jaga:ma purusho:tthamaha II 19
e:vam swapne: maya: drushto: ra:mo: vishnupara:kramaha I
lakshmane:na saha bhrathra: si:thaya: saha bha:ryaya: II 20
na hi ra:mo: maha:the:ja:ssakyo: je:thum sura:suraihi I
ra:kshasairva:pi cha:nyairva: swargaha pa:pajanairiva II 21
ra:vanascha maya: drushtaha kshithou thailasamukshithaha I
rakthava:sa:ha pibanmaththaha karavi:rakruthasrajaha II 22
vima:na:thpushpaka:dadya ra:vanaha pathitho: bhuvi I
krushyama:naha sthriya: drushto: mundaha krushna:baraha punaha II 23
ratthe:na kharayukthe:na rakthama:lya:nule:panam I
pibamsthailam hasannruthyan bhranthachittha:kule:ndriyam II 24
gardabhe:na yayau si:ghram dakshina:m disama:stthithaha I
punare:va maya: drushto: ra:vano: ra:kshase:swaraha II 25
pathitho::va:kchhira: bhu:mou gardabha:dbhayamo:hithaha I
sahaso:ttha:ya sambhra:mtho: bhaya:rtho: madavihvalaha II 26
unmattha iva digva:sa: durva:kyam pralapanbahu I
durgandham dussaham gho:ram thimiram narako:pamam II 27
malapankam pravisya:su magna sthathra sa ra:vanaha I
kantte: badhva: dasagri:vam pramada: rakthava:sini: II 28
ka:li: kardamaliptha:mgi: disam ya:mya:m prakarshathi I
e:vam thathra maya: drushtaha kumbhakarno: nisa:charaha II 29
ra:vanasya sutha:ssarve: drushta:ha thailasamu kshitha:ha I
vara:he:na dasagriva ssimsuma:re:na che:ndrajith II 30
ushtre:na kumbhakarnascha praya:tho: dakshina:mdisam I
e:kasthathra maya: drushtaha swe:thachhathro: vibhi:shanaha II 31
suklama:lya:mbaradharassukla gandha:nule:panaha I
sankhadundubhi nirgho:shaihi nruththagi:thairalamkruthaha II 32
a:ruhya sailasamka:sam me:ghasthanithanisswanam I
chathurdamtham gajam divyama:sthe: thathra vibhi:shanaha II 33
chathurbhissachivaissa:rttham vaiha:yasamupastthithaha I
sama:jaschamaya: drushto: gi:thava:dithranisvanaha II 34
pibatha:m rakthama:lya:na:m rakshasa:m rakthava:sasa:m I
lanka: che:yam puri:m ramya: sava:jiratthakunjara: II 35
sa:gare: pathitha: drushta: bhagnago:puratho:rana: I
lanka: drushta: maya: swapne: ra:vane:na:bhirakshitha: II 36
dagdha: ra:masya du:the:na va:nare:na tharasvina: I
pithwa: thailam pranruttha:scha prahasamthyo: mah:swana:ha II 37
lanka:ya:m bhasmaru:ksha:ya:m pravishta: ra:kshasasthriyaha I
kumbhakarna:dayasche:me: sarve: rakshasa pungava:ha II 38
raktham nivasanam gruhya pravishta: go:mayahrade: I
apagachchatha nasyadhwam si:tha:ma:pa sa ra:ghavaha II 39
gha:thaye:thparama:marshi: sarvaissa:rttham hi ra:kshasaihi
priya:m bahumatha:m bha:rya:m vanava:samanuvratha:m II 40
bharthsitha:m tharjitha:m va:pi na:numamsyathi ra:ghavaha I
thadalam kru:rava:kyairvaha sa:nthvame:va:bhidhi:yatha:m II 41
abhiya:cha:ma vaide:hi:me:thaddhi mama ro:chathe: I
yasya:me:vam vidha sswapno: duhkhitha:ya:m pradrusyathe: II 42
sa duhkhairviddhairmuktha: priyam pna:pno:thyanuththamam I
bharthsitha:mapi ya:chadhwam ra:kshasyaha kim vivakshaya: II 43
ra:ghava:ddhi bhayam gho:ram ra:kshasa:na:mupastthitham I
pranipa:thaprasanna: hi maitthili: janaka:thmaja: II 44
alame:sha: parithra:thum ra:kshasyo: mahatho: bhaya:th I
apicha:sya: visa:la:kshya: na kinchidupalakshaye: II 45
viru:pamapi cha:mge:shu susu:kshmamapilakshanam I
chha:ya:vaigunyama:thram thu sankhe: duhkhamupastthitham II 46
aduhkha:rha:mima:m de:vi:m vaiha:yasamupastthitha:m I
artthasiddhim thu vaide:hya:h pasya:myahamupastthitha:m II 47
ra:kshase:ndravina:sam cha vijayam ra:ghavasya cha I
nimiththabhu:thame:thaththu sro:thumasya: mahathpriyam II 48
drusyathe cha sphurachchakshuhu padmapathra miva:yatham I
i:shachcha hrushitho: va:sya: daksina:ya: hyadakshinaha II 49
akasma:de:va vaide:hya: ba:hure:kaha prakampathe: I
kare:nuhastha prathima ssavyascho:ruranuththamaha II 50
ve:pama:nassu:chayathi ra:ghavam purathassththitham I 51
pakshi: cha sa:kha:nilayaha prahrushtaha
punaha punascho:ththama sa:mthwava:di: I
suswa:gatha:m va:chamudi:raya:naha
punaha puna scho:dayathi:va hrushtaha II 52
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: attha
saptha vimasassargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
28th Sarga – attha ashta:vimsa
ssargaha
sa: ra:kshase:ndrasya vacho: nisamya thadra:vanasya: priyamapriya:rtha: I
si:tha: vithathra:sa yattha vana:mthe: simha:bhipanna: gajara:jakanya: II 1
sa: ra:kshasi:madhyagatha: cha bhi:ruhu va:gbhir bhrusam ra:vanatharjitha: cha I
ka:ntha:ramadhye: vijane: visrushta: ba:le:va kanya: vilala:pa si:tha: II 2
sathyam bathe:dam pravadanthi lo:ke: na:ka:lamruthyuhu bhavathi:thi samthaha I
yathra:hame:vam paribharthsya ma:na: ji:va:mi kinchith kshanamapya punya: II 3
sukha:dwihi:nam bahuduhkhapu:rna midam thu nu:nam hrudayam stthiram me I
visi:ryathe: yanna sahasradha::dya vajra:hatham srungamiva:chalasya II 4
naiva:sthi do:sham mama nu:namathra vadhya:ha masya:priyadarsanasya I
bha:vam na cha:sya: hamanuprada:thum alam dwijo: manthra miva:dwija:ya II 5
nu:nam mama:mga:n achira:dana:ryaha sasthrais sithaihi chhe:thasyathi ra:kshase:ndraha
thasminnana:gachchathi lo:kana:tthe: garbhastthajantho:riva salyakrumthaha II 6
duhkham bathe:dam mama duhkhitha:ya: ma:sou chira:ya:dhi gamishyatho: dvou I
baddhasya vadhyasya thattha: nisa:nthe: ra:ja:para:dha:diva thaskarasya II 7
ha: ra:ma! ha: lakshmana ! ha: sumithre: ! ha: ra:mama:thaha ! saha me: jananya: I
e:sha: vipadya:myaha malpabha:gya: maha:rnave: nouriva mu:dava:tha: II 8
tharaswinau dha:rayatha: mrugasya sathve:na ru:pam manje:dra puthrau I
nu:nam visasthou mama ka:rana:ththou simharshabhou dwa:viva vaidyuthe:na II 9
nu:nam sa ka:lo: mruga ru:pa dha:ri: ma:malpa bha:gya:m lulubhe: thada:ni:m I
yathra:rya puthram visasarja mu:dha: ra:ma:nujam lakshmana pu:rvajam cha II 10
ha: ra:ma! sathyavratha! di:rghaba:ho: ! ha: pu:rnachandra prathima:navakthra I
ha: ji:valo:kasya hithaha priyascha vadhya:m na ma:m ve:thsi hi ra:kshasa:na:m II 11
si:tha:ya:h pra:nathya:ga sannahaha
ananya de:vathwamiyam kshama: cha bhu:mou cha sayya: niyamascha dharme: I
pathivratha:thwam viphalam mame:dam krutham kruthaghne:shviva ma:nusha:na:m II 12
mo:gho: hi dharma charitho: maya:yam thatthaikapathni:thwamidam nirarttham I
ya: thwa:m na pasya:mi kursa: vivarna: hi:na: thwaya: sangamane: nira:sa: II 13
pithurnide:sam niyame:na kruthwa vana:nnivruththaha charitha vrathascha
sthri:bhisthu manye: vipule:kshna:bhihi thwam ramsya se: vi:thabhayaha krutha:rtthaha II 14
aham thu ra:ma! thwayi ja:thaka:ma: chiram vina:sa:ya nibaddhabha:va: I
mo:gham charithwa:ttha thapo:vratham cha thyakshyami dhigji:vitha malpabha:gya: II 15
sa: ji:vitham kshipramaham thyaje:yam vishe:na sasthre:na sithe:na va:pi
vishasya da:tha: na hi me: : sthi kaschith sasthrasya va: ve:smani ra:kshasasya II 16
ithi:va de:vi: bahuddha: vilapya sarvathma:na: ra:mamanusmaramthi: I
prave:pama:na : parisushkavakthra: nago:ththamam pushpitha ma:sasa:da II 17
so:ka:bhithaptha: bahudha: vichimthya si:tha:ttha ve:nyudgratthanam gruhi:thwa: I
udbadhya ve:nyudgrutthane:na si:ghram aham gamishya:mi yamasya mu:lam II 18
marano:dyukthaya: si:thaya: subhanimiththa darsanam
upastthitha: sa: mrudusarvaga:thri: sa:kha:m gruhi:thwa:ttha nagasya thasya I
thasya:sthu ra:mam pravichinthayamthya:
ra:ma:nujam swam cha kulam subha:mgya:ha II 19
so:ka: nimiththa:ni thattha: bahu:ni dhairya:rjitha:ni pravara:ni lo:ke: I
pra:durnimiththa:ni thada: babhu:vuhu pura:pi siddha: nyupalakshitha:ni II 20
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye: chathurvimsathsahasrika:ya:m
samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: attha ashta:vimsa ssargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
29th Sarga – attha e:ko:nathrimsa ssargaha
thattha:gatha:m tha:m vyatthitha: maninditha:m vyape:tha harsha:m paridi:nama:nasa:m
subha:m nimiththa:ni subha:ni bhe:jire: naram sriya: jushta mivo:paji:vinaha II 1
thasya:ssubham va:ma mara:lapakshma ra:ji:vrutham krushna visa:lasuklam I
pra:spandathaikam nayanam suke:sya: mi:na:hatham padmamiva:bhitha:mram II 2
bhujascha cha:rvamchithapi:navruththaha para:rdhya ka:la:garuchandana:rhaha I
anuththame:na:dhyushithaha priye:na chire:na va:mas samave:patha:su II 3
gaje:ndra hastha prathimascha pi:nasthayo:ho dwayo:s samhathayo:s suja:thaha I
praspandama:naha punaru:rurasya: ra:mam purastha:th stthitha ma:chachakshe: II 4
subham punarhe:ma sama:navarnam i:shadrajo:dhwastha miva:mala:kshya:ha
va:sa stthitha:ya:s sikhara:gradathya:ha kinchithparisamsratha cha:ruga:thrya:ha II 5
e:thairnimiththaihi aparaischa subhru:s sambo:dhitha: pra:gapi sa:dhusiddhaihi I
va:tha:thapakla:mthamiva pranashtam varshe:na bi:jam prathisamjaharsha II 6
thasya:ha punarbimbaphala:dha ro:shttam swakshibhru ke:santha maralapakshma I
vakthram babha:se: sithasukladamshtram ra:ho: rmukha: chandra iva pramukthaha II 7
sa: vi:tha so:ka: vyapani:tha thandri: sa:nthajwara: harshavivruddha sathwa: I
aso:bhatha:rya: vadane:na sukle: si:tha:msuna: ra:thriri vo:dithe:na II 8
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye: chathurvimsathsahasrika:ya:m
samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: attha e:ko:nathrimsa ssargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
30th Sarga – attha thrimsa ssargaha
hanuma:napi vikra:mthas sarvam susra:va thaththvathaha I
si:tha:ya: thrijata:ya:scha ra:kshasi:na:m cha tharjanam II 1
ave:kshama:na stha:m de:vi:m de:vatha: miva nandane: I
thatho: bahuviddha:m chintha:m chinthaya:ma:sa va:naraha II 2
ya:m kapi:na:m sahasra:ni subahu: nyayutha:ni cha I
dikshu sarva:su ma:rgamthe: se:ya ma:sa:ditha: maya: II 3
cha:re:na thu suyukthe:na sathros sakthi mave:kshatha: I
gu:de:na charatha: tha:va dave:kshitha midam maya: II 4
ra:kshasa:na:m vise:shascha puri: che:ya mave:kshitha: I
ra:kshasa:dhipathe: rasya prabha:vo: ra:vanasya cha II 5
yuktham thasya:prame:yasya sarvasathwa daya:vathaha I
sama:swa:sayithum bha:rya:m pathidarsana ka:nkshini:m II 6
aha ma:swa:saya: mye:na:m pu:rnachandra nibha:nana:m I
adrushta duhkha:m duhkha:rtha:m duhkahsya:nthamagachchathi:m II 7
yadyapyaha mima:m de:vi:m so:ko:pahathache:thana:m I
ana:swa:sya gamishya:mi do:shavadgamanam bhave:th II 8
gathe: hi mayi thathre:yam ra:japuthri: yasaswini:m I
paritha:na mavimdamthi: ja:naki: ji:vitham thyaje:th II 9
maya: cha sa maha:ba:huhu pu:rnachandra nibha:nanaha I
nama:swa:sayithum nya:yyaha si:tha darsanala:lasaha II 10
nisa:chari:na:m prathyaksha manarham cha:pi bha:shanam I
kattham nu khalu karthavya midam kruchhagatho:hyaham II 11
ane:na ra:thri se:she:na yadi na:swa:syathe: maya: I
sarvattha: na:sthi sande:haha parithyakshyathi ji:vitham II 12
ra:mascha yadi pruchhe: nma:m kim ma:m si:tha:bravi:dwachaha I
kimaham tham prathibru:ya:ma sambha:shya sumadhyama:m II 13
si:tha:sande:sarahitham ma:mitha sthwaraya:gatham I
nirdahe: dapi ka:kuthstthaha kruddha sthri:ve:na chakshusha: II 14
yadi cho:dyo:jayishya:mi bhartha:ram ra:maka:rana:th I
vyarttha ma:gamanam thasya sasainyasya bhavishyathi II 15
antharam thwaha ma:sa:dya ra:kshasi:na: miha stthithaha I
sanai ra:swa:sayishya:mi santha:pabahula: mima:m II 16
aham thwathithanuschaiva va:narascha vise:shathaha I
va:cham cho:da:harishya:mi ma:nushi: miha samskrutha:m II 17
yadi va:cham prada:sya:mi dwija:thiriva samskrutha:m I
ra:vanam ma:nyama:na : ma:m si:tha: bhi:tha: bhavishyathi II 18
va:narasya vise:she:na kattham sya:dabhibha:shanam I
avasyame:va vakthavyam ma:nusham va:kya martthavath II 19
maya: sa:thwayithum sakya: na:nyatthe:ya manimditha: I
se:ya ma:lo:kya me:ru:pam ja:naki: bha:shitham thattha: II 20
raksho:bhi sthra:sitha: pu:rvam bhu:ya sthra:sam gamishyathi I
thatho: ja:thaparithra:sa: sabdam kurya: nmanaswini: II 21
ja:nama:na: visala:kshi: ra:vanam ka:maru:pinam I
si:thaya: cha kruthe: sabde: sahasa: rakshasi:ganaha II 22
na:na:praharano: gho:ras same:ya: danthako:pamaha I
thatho: ma:m samparikshipya sarvatho: vikrutha:nana:ha II 23
vadhe: cha grahane: chaiva kuryu ryathnam yattha:balam I
gruhya sa:kha:ha prasa:kha:scha skandha:m scho:ththmasa:khina:m II 24
drushtwa: viparidha:vantham bhave:yu rbhayasankitha:ha I
mama ru:pam cha sampre:kshya vane: vicharatho: mahath II 25
ra:kshasyo: bhayavithrastha: bhave:yu rvikrutha:nana:ha I
thathaha kuryus sama:hva:nam ra:kshasyo: rakshasa:mapi II 26
ra:kshase:ndrani yuktha:na:m ra:kshase:ndra nive:sane: I
the: su:lasakthi nisthrimsa vividha:yudhapa:nayaha II 27
a:pathe:yuhu vimarde::smin ve:ge: no:dwignaka:rinaha I
samruddha sthe:sthu paritho: vidhaman rakshasa:m balam II 28
saknuya:m na thu sampra:pthum param pa:ram maho:dadhe:h I
ma:m va gruhni:yu ra:pluthya bahavas sighraka:rinaha II 29
sya:diyam cha:gruhi:tha:rttha: mama cha grahanam bhave:th I
himsa:bhiruchayo: himsyu rima:m va: janaka:thmaja:m II 30
vipannam sya:ththathaha ka:ryam ra:masugri:vayo: ridam I
udde:se: nashtama:rge::smin ra:kshasaihi pariva:rithe: II 31
sa:gare:na parikshipthe: gupthe: vasathi ja:naki: I
visasthe: va: gruhi:the: va: raksho:bhir mayi samyuge: II 32
na:nyam pasya:mi ra:masya sa:hayyam ka:ryasa:dhane: I
vimrusamscha na pasya:mi yo: hathe: mayi va:naraha II 33
sathayo:jana visthi:rnam langhaye:tha maho:dadhim I
ka:mam hamthum samarttho::smi sahasra:nyapi rakshasa:m II 34
na thu sakshya:mi sampra:pthum varam pa:ram maho:dadheh I
asathya:ni cha yuddha:ni samsayo: me: na ro:chathe: II 35
kascha nissamsayam ka:ryam kurya:th pra:jnas sasamsayam I
pra:nathya:gascha vaide:hya: bhave: danabhibha:shane: II 36
e:sha do:sho: maha:n hi sya:n mama si:tha:bhi bha:shane: I
bhu:tha: stha:rttha: vinasyamthi de:saka:la viro:dhitha:ha II 37
viklabam du:tha ma:sa:dya thama ssuryo:daye: yattha: I
arttha:narttha:mthare: buddhir nischitha:pi na so:bhathe: II 38
gha:thayanthi hi ka:rya:ni du:tha:ha pandithama:ninaha I
na vinasye:th kattham ka:ryam vaiklabyam na kattham bhave:th II 39
langhanam cha samudrasya kattham nu n vruttha: bhave:th I
kattham nu khalu va:kyam me: srunuya: nno:dwije:tha va: II 40
ithi samchimthya hanuma:m schaka:ra mathima:n mathim I
ra:ma maklishta karma:nam swabandhu manuki:rthayan II 41
naina: mudve:jayishya:mi thadbandhu gathama:nasa:m I
ikshwa:ku:na:m varishttasya ra:masya viditha:thmanaha II 42
subha:ni dharma yuktha:ni vachana:ni samarpayan I
sra:vayishya:mi sarva:ni madhuram prabruvan giram II 43
sraddha:syathi yattha hi:yam thattha: sarvam sama:dadhe: II 44
ithi sa bahuvidham maha:nubha:vo:
jagathipathe:h pramada: mave:kshama:naha I
madhura mavithattham jaga:da va:kyam
drumavitapa:nthara ma:stthitho: hanu:ma:n II 45
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye: chathurvimsathsahasrika:ya:m
samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: attha thrimsa ssargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
31 e:katrimshaha sarghaha
e:vam bahuvidha:m chintha:m chinthayithva: maha:kapihi
samsrave: madhuram va:kyam vaide:hya: vya:jaha:ra ha 1
ra:ja: dasarattho: na:ma ratthakunjarava:jima:n
punyasi:lo: maha:ki:rthi rruju ra:si:n maha:yasa:ha 2
ra:jarshi:na:m gunasre:shtta stapasa: charshibhi ssamaha
chakravarthikule: ja:thah purandarasamo: bale: 3
ahimsa:rathi rakshudro: ghruni: satyapara:kramaha
mukhya sche:kshva:kuvamshasya lakshmi:va:n lakshmivardhanaha 4
pa:rthivavyanjanai ryukthaha prutthusri: pa:rtthivarshabhaha
prutthivya:m chathurantha:ya:m vishrutha ssukhada ssukhi: 5
tasya puthraha priyo: jye:shtta stha:ra:dhipanibha:nanaha
ra:mo: na:ma viseshajnaha sreshtta ssarvadhanushmatha:m 6
rakshitha: svasya dharmasya svajanasya cha rakshitha:
rakshitha: ji:valo:kasya dharmasya cha paramthapaha 7
thasya sathya:bhisandhasya vruddhasya vachana:th pithuhu
sabha:rya ssaha cha bhra:thra: vi:rah pravra:jitho: vanam 8
the:na thathra maha:ranye: mrugaya:m paridha:vatha:
ra:kshasa: nihatha: ssu:ra: bahavaha ka:maru:pinaha 9
janasttha:navadham sruthva: hathou cha kharadu:shanou
thatha sthvamarsha:pahrutha: ja:naki: ra:vane:na thu
vanchayithva: vane: ra:mam mrugaru:pena ma:yaya: 10
sa ma:rgama:na stha:m de:vi:m ra:ma ssi:tha: maninditha:m
a:sasa:da vane: mithram sugri:vam na:ma va:naram 11
thatha ssa va:linam hathva: ra:mah parapuranjayaha
pra:yachhath kapira:jyam thath sugri:va:ya maha:balaha 12
sugri:ve:na:pi sandishta: harayaha ka:maru:pinaha
dikshu sarva:su tha:m de:vi:m vichinvanthi sahasrasaha 13
aham sampa:thivachana: chhathayo:jana ma:yatham
asya: he:tho:r visha:la:kshya: ssa:garam ve:gava:n pluthaha 14
yattha:ru:pa:m yattha:varna:m yattha:lakshmi:m cha nischitha:m
ashrousham ra:ghavasya:ham se:ya ma:sa:ditha: maya: 15
virara: maiva mukthva: :: sou va:cham va:narapungavaha
ja:naki: cha:pi thachhruthva: vismayam paramam gatha: 16
thathassa: vakrakesha:ntha: sukeshi: ke:sasamvrutham
unnamya vadanam bhi:ru ssimsupa:vruksha maikshatha 17
nishamya si:tha: vachanam kape:scha disascha sarva:h pradisascha vi:kshya
svayam praharsham paramam jaga:ma sarva:tmana: ra:ma manusmaranthi: 18
sa: thiryagu:rdhvam cha thattha:pyadhastha: nniri:kshama:na: thamachintyabuddhim
dadarsha pinga:dhipathe: rama:thyam va:tha:thmajam su:rya mivo:dayasttham 19
32. dva:thrimsaha sarghaha
thatha ssa:kha:nthare: li:nam drushtva: chalithama:nasa:
ve:shtitha:rjuna vasthram tham vidyuthsangha:tha pingalam 1
sa: dadarsha kapim thathra prashritham priyava:dinam
phulla:so:ko:thkara:bha:sam thapthacha:mi:kare:kshanam
maitthili: chinthaya:ma:sa vismayam paramam gatha:
aho: bhi:ma midam ru:pam va:narasya dura:sadam
durniri:kshamithi jna:thva: punare:va mumo:ha sa:
vilala:pa bhrusham si:tha: karunam bhayamohitha:
ra:ma ra:methi duhkha:rtha: lakshmane:thi cha bha:mini:
ruro:da bahudha: si:tha: mandam mandasvara: sathi:
sa: tham drushtva: hari sreshttam vini:thava dupastthitham
maitthili: chintaya:ma:sa swapno: yamithi bha:mini:
sa: vi:kshama:na: prutthu bhugnavakthram sa:kha:mrugendrasya
yatthokthaka:ram
dadarsha pinga:dhipathe: rama:thyam va:tha:thmajam buddhimatha:m
varrishttam
sa: tham sami:kshaiva bhrusham visanjna: gatha:sukalpe:va babhu:va
si:tha:
chire:na sanjna:m prathilabhya bhu:yo: vichinthaya:ma:sa visa:lane:thra:
swapne: maya: :: yam vikrutho: :: dya drushtaha sa:kha:mruga ssa:sthra
ganairnishiddhaha
svasthyasthu ra:ma:ya salakshmana:ya thattha: pithurme: janakasya
ra:jnaha
33. thrayastrinshaha sargaha
so: :: vathi:rya druma:ththasma: dvidrumaprathima:nanaha
vini:thave:shah krupanah pranipa thyo:pasruthya cha
tha: mabravi:n maha:the:ja: hanuma:n ma:rutha:thmajaha
sira syanjali ma:dha:ya si:tha:m madhuraya: gira:
ka: nu padmapala:sakshi klishtakouseyava:sini
drumasya sa:kha: ma:lambya thishttasi thva manindithe:
kimarttham thava ne:thra:bhya:m va:ri sravathi sokajam
pundari:kapala:sa:bhya:m vipraki:rna mivo:dakam
sura:na: masura:na:m va: na:gagandharva rakshasa:m
yaksha:na:m kinnara:na:m va: ka: thvam bhavasi sobhane:
ka:thvam bhavasi rudra:na: marutha:m va: vara:nane:
vasu:na:m va: vara:rohe: de:vatha: prathibha:si me:
kinnu chandramasa: hi:na: pathitha: vibudha:laya:th
ro:hini: jyothisha:m sreshtta: sreshttasarvagunanvitha:
ka: thvam bhavasi kalyani thva manindithalo:chane:
ko:pa: dva: yadi va: moha: dbhartha:ra masithe:kshane:
vasishttam kopayithva: thvam na:si kalya: nyarundhathi:
ko: nu puthrah pitha: bhra:tha: bhartha:va: the: sumadhyame:
asma:lloka: damum lo:kam gatham thva manusochasi
ro:dana: dathinisva:sa:d bhu:misamsparshana: dapi
na thva:m de:vi: maham manye: ra:jna ssanjna:vadha:rana:th
vyanjana:ni cha the: ya:ni lakshana:ni cha lakshaye:
mahishi: bhu:mipa:lasya ra:jakanya:si me: matha:
ra:vanena janasttha:na: dbala: dapahrutha: yadi
si:tha: thvamasi bhadram the: thanmama:chakshva pruchhathaha
yattha: hi thava vai dainyam ru:pam cha:pyathima:nusham
thapasa: cha:nvitho: ve:sha sthvam ra:mamahishi: dhruvam
sa: thasya vachanam sruthva: ra:maki:rthanaharshitha:
uva:cha va:kyam vaide:hi: hanumantham druma:sritham
prutthivya:m ra:jasimha:na:m mukhyasya vidithathmanaha
snusha: dasarattha sya:ham shatrusainya prata:pinaha
duhitha: janaka sya:ham vaide:hasya maha:thmanaha
si:the:thi na:ma na:mna: :: ham bha:rya: ra:masya dhi:mathaha
sama: dva:dasa thathra:ham ra:ghavasya nive:sane:
bhunja:na: ma:nusha:n bho:ga:n sarvaka:masamruddhini:
thathra thrayo:dashe: varshe: ra:jye: ne:kshva:kunandanam
abhishe:chayithum ra:ja: so:pa:dhya:yaha prachakrame:
thasmin sambhriyama:ne: thu ra:ghava sya:bhishe:chane:
kaike:yi: na:ma bhartha:ram de:vi: vachana mabravi:th
na pibeyam na kha:deyam prathyaham mama bho:janam
e:sha me: ji:vitha syantho: ra:mo: yadyabhishichyathe:
yaththaduktham thvaya: va:kyam pri:thya: nrupathisatthama
thachche:nna vithattham ka:ryam vanam gachchathu ra:ghavaha
sa ra:ja: sathyava:g de:vvya: varada:na manusmaran
mumoha vachanam sruthva: kaike:yya: kru:ra mapriyam
thathasthu stthaviro: ra:ja: sathye: dharme: vyavastthithaha
jyeshttam yashasvinam puthram rudan ra:jya maya:chatha
sa pithu rvachanam sri:ma:n abhishe:ka:th param priyam
manasa: pu:rva ma:sa:dya va:cha: prathigruhi:thava:n
dadya: nna prathigruhni:ya:nna bru:ya:th kinchidapriyam
api ji:vithahe:tho: rva: ra:ma ssathyapara:kramaha
sa viha: yoththari:ya:ni maha:rha:ni maha:yasa:ha
visrujya manasa: ra:jyam jananyai ma:m sama:disath
sa:ham thasya:gratha stu:rnam prastthitha: vanacha:rini:
na hi me: the:na hi:na:ya: va:saha swarge: :: pi ro:chathe:
pra:ge:va thu maha:bha:ga soumithrir mithranandanaha
pu:rvaja sya:nuya:thra:rtthe: drumachi:rai ralankruthaha
the: vayam bharthu ra:de:sam bahuma:nya drudhavratha:
pravishta: sma pura: :: drushtam vanam gambhi:radarshanam
vasatho dandaka:ranye thasya:ha mamithoujasaha
rakshasa: :: pahrutha: bha:rya: ra:vane:na dura:thmana:
dvou ma:sou the:na me: ka:lo: ji:vitha:nugrahah kruthaha
u:rdhvam dva:bhya:m thu ma:sa:bhya:m thathasthyakshya:mi ji:vitham
34. chatustrinshaha sargaha
thasya: sthadvachanam sruthva: hanuma:n hariyu:tthapaha
duhkha: duhkha:bhibhu:tha:ya: ssa:nthva muththara mabravi:th
aham ra:masya sandesha: dde:vi du:tha sthava:gathaha
vaide:hi kusali: ra:ma sthva:m cha kousala mabravi:th
yo: brahma masthram ve:danscha ve:da ve:davida:m varaha
sa thva:m da:saratthi: ra:mo: de:vi kousala mabravi:th
lakshmanascha maha:the:ja: bharthu sthe: :: sucharah priyaha
kruthava:n sokasanthaptha ssirasa: the: :: bhiva:danam
sa: thayo:h kusalam de:vi: nisamya narasimhayo:ha
pri:thi samhrushtasarva:ngi: hanumantha mattha:bravi:th
kalya:ni: batha ga:tthe:yam loukiki: prathibha:thi ma:
e:thi ji:vantha ma:nando: naram varshasatha: dapi
thaya: sama:gathe: thasmin pri:thiruthpa:ditha: :: dbhutha:
paraspare:na cha:la:pam visvasthou thou prachakrathuhu
thasya:sthadvachanam sruthva: hanuma:n hariyu:tthapaha
si:tha:ya: sso:kadi:na:ya: ssami:pa mupachakrame:
yattha: yattha: sami:pam sa hanuma:n upasarpathi
thattha: thattha: ra:vanam sa: tham si:tha: parisankathe:
aho: dhig dushkrathamidam katthitham hi yadasya me:
ru:pa:nthara mupa:gamya sa e:va:yam hi ra:vanaha
tha: maso:kasya sa:kha:m sa: vimukthva: so:kakarshitha:
thasya:me: va:navadya:ngi: dharanya:m samupa:visath
hanuma:napi duhkha:rtha:m tha:m drushtva: bhayamohitha:m
avandatha maha:ba:hu sthatha stha:m janaka:thmaja:m
sa: chainam bhayavithrastha: bhu:yo: nai va:bhyudaikshatha
tham drushtva: vandama:nam thu si:tha: sasinibha:nana:
abravi: ddi:rgha muchhvasya va:naram madhurasvara:
ma:ya:m pravishto: ma:ya:vi: yadi thvam ra:vanaha svayam
uthpa:dayasi me: bhu:ya ssantha:pam thanna sso:bhanam
svam parithyajya ru:pam yaha parivra:jakaru:padhruth
janasttha:ne maya: drushta sthvam sa e:va:si ra:vanaha
upava:sakrusha:m di:na:m ka:maru:pa nisa:chara
santha:payasi ma:m bhu:yassanthaptha:m thanna sobhanam
atthava: naitha de:vam hi yanmaya: parisankitham
manaso: hi mama pri:thi ruthpanna: thava darsana:th
yadi ra:masya du:tha sthva ma:gatho: bhadra masthu the:
pruchha:mi thva:m harishreshtta priya: ra:makattha: hi me:
guna:n ra:masya katthaya priyasya mama va:nara
chiththam harasi me: soumya nadi:ku:lam yattha: rayaha
aho: swapnasya sukhatha: ya: :: ha me:vam chira:hrutha:
pre:shitham na:ma pasya:mi raghave:na vanoukasam
swapne: :: pi yadyaham vi:ram ra:ghavam sahalakshmanam
pasyeyam na:vasi:de:yam swapno: :: pi mama mathsari:
na:ham swapna mimam manye: swapne: drushtva: hi va:naram
na sakyo: :: bhyudayaha pra:pthum pra:ptha scha:bhyudayo: mama
kinnu sya:chchiththamoho: :: yam bhave:dva:thagathi sthviyam
unma:dajo: vika:ro: va: sya:diyam mrugathrushnika:
atthava: na:ya munma:do: mo:ho: :: pyunma:dalakshanaha
sambudhye: cha:ha ma:thma:na mimam cha:pi vanoukasam
ithye:vam bahudha: si:tha: sampradha:rya bala:balam
rakshasa:m ka:maru:pathva: nme:ne: tham ra:kshasa:dhipam
e:tha:m buddhim thada: kruthva: si:tha: sa: thanumadhyama:
na prathvya:jaha: ra:ttha va:naram janaka:thmaja:
si:tha:ya: schinthitham buddhva: hanuma:n ma:rutha:thmajaha
sro:thra:nuku:lai rvachanai sthada: tha:m sampraharshayath
a:ditya iva the:jasvi: lo:kaka:ntha ssasi: yattha:
ra:ja: sarvasya lo:kasya de:vo: vaisravano: yattha:
vikrame: no:papannascha yattha: vishnu r maha:yasa:ha
sathyava:di: madhurava:g de:vo: va:chaspathi ryattha:
ru:pava:n subhagaha sri:ma:n kandarpa iva mu:rthima:n
sttha:nakro:dhah prahartha: cha sre:shtto: lo:ke: maha:ratthaha
ba:huchha:ya: mavashtabdho: yasya lo:ko: maha:thmanaha
apakrushya:sramapada: nmrugaru:pe:na ra:ghavam
su:nye: ye:na:pani:tha:si thasya drakshyasi yathphalam
sachira: dra:vanam sankhye: yo: vadhishyathi vi:ryava:n
ro:shapramukthai rishubhir jvaladbhiriva pa:vakaihi
the:na:ham pre:shitho: du:tha sthvathsaka:sa miha:gathaha
thvadviyo:ge:na duhkha:rtha ssa thva:m kousala mabravi:th
lakshmanascha maha:the:ja: ssumithra:nandavardhanaha
abhiva:dya maha:ba:hu ssa thva:m kousala mabravi:th
ra:masya cha sakha: de:vi sugri:vo: na:ma va:naraha
ra:ja: va:naramukhya:na:m sa thva:m kousala mabravi:th
nithyam smarathi ra:ma sthva:m sasugri:va ssalakshmanaha
dishtya: ji:vasi vaide:hi ra:kshasi:vasa ma:gatha:
sachira:d drakshyase: ra:mam lakshmanam cha maha:balam
madhye: va:narako:ti:na:m sugri:vam cha:mithoujasam
aham sugri:vasachivo: hanuma:n na:ma va:naraha
pravishto: nagari:m lanka:m langhayithva: maho:dadhim
kruthva: mu:rdhni padanya:sam ra:vanasya dura:thmanaha
thva:m drashtu mupaya:tho: :: ham sama:srithya para:kramam
na:ha masmi thattha: de:vi yattha: ma: mavagachhasi
visanka: thyajyatha: me:sha: sraddhathsva vadatho mama
35. panchathrinsasargaha
tha:mthura:makattha:msruthwa: vaide:hi: va:nararshabha:th
uwa:chavachanamsa:nthwamidammadhuraya: gira:
kva the: ra:me:nasansargahakatthamja:na:silakshmanam
va:nara:na:mnara:na:m cha katthama:si:thsama:gamaha
ya:nira:masyalinga:nilakshmanasya cha va:nara
tha:nibhu:yassama:chakshyanama:mso:kassama:viseth
ki:drusamthasyasansttha:namru:pamra:masyaki:drusham
katthamu:ru: katthamba:hu: lakshmanasya cha sansa me:
e:va mukthasthuvaide:hya: hanuma:nma:rutha:thmajaha
thatho: ra:mamyattha:thaththwama:khya:thu mupachakrame:
36. shatthrinsha sargaha
bhu:ya e:va maha:the:ja: hanuma:n marutha:thmajaha
abravi:th prasritham va:kyam si:tha:prathyayaka:rana:th
va:naro: :: ham maha:bha:ge: dutho: ra:masya dhi:mathaha
ra:mana:ma:nkitham che:dam pasya de:vyanguli:yakam
prathyaya:rttham thava: :: :: ni:tham the:na daththam maha:thmana:
sama:svasihi bhadram the: kshi:naduhkhaphala: hyasi
gruhi:thva: prekshama:na: sa: bharthuh karavibhu:shanam
bhartha:ramiva sampra:ptha: ja:naki: muditha: :: bhavath
cha:ru thadvadanam thasya: stha:mrasukla:yathe:kshanam
asobhatha visa:la:kshya: ra:humuktha ivo:dura:t
thatha ssa: hri:mathi: ba:la: bharthrusande:saharshitha:
parithushta: priyam kruthva: prasasansa maha:kapim
vikra:ntha sthvam samarttha sthvam pra:jna sthvam va:naro:ththama
ye: ne:dam ra:kshasapadam thvayaike:na pradharshitham
sathayo:janavisthi:rna ssa:garo: makara:layaha
vikramasla:ghani:ye:na kramatha: go:shpadi:kruthaha
na hi thva:m pra:krutham manye: va:naram va:nararshabha
yasya the: na:sthi santhra:so: ra:vana: nna:pi sambhramaha
arhase: cha kapisre:shtta maya: samabhibha:shithum
ydyasi pre:shitha sthe:na ra:me:na viditha:thmana:
pre:shayishyathi durdharsho: ra:mo: na hyapari:kshitham
para:krama mavijna:ya mathsaka:sam viseshathaha
dishtya: cha kusali: ra:mo: dharma:thma: sathyasangaraha
lakshmanascha maha:the:ja: ssumithra:nandavardhanaha
kusali: yadi ka:kuthstthaha kim nu sa:garame:khala:m
mahi:m dahathi ko:pe:na yuga:ntha:gni rivo:tthithaha
atthava: sakthimanthou thou sura:na:mapi nigrahe:
mamaiva thu na duhkha:na: masthi manye: viparyayaha
kachchinna vyatthitho: ra:mah kachchinna parithapyathe:
uththara:ni cha ka:rya:ni kuruthe: purushoththamaha
kachchinna di:na ssambhra:nthah ka:rye:shu cha na muhyathi
kachchith purushaka:rya:ni kuruthe: nrupathe: ssuthaha
dvividham thrividho:pa:ya mupa:yamapi se:vathe:
vijigi:shu ssuhruth kachchinn mithre:shu cha paranthapaha
kachchinn mithra:ni labhathe: mithraischa: pyabhigamyathe:
kachchith kalya:na mithrascha mithraischa:pi puraskruthaha
kachchi dasa:sthi de:va:na:m prasa:dam pa:rtthiva:thmajaha
kachchith purushaka:ram cha daivam cha prathipadyathe:
kachchi nna vigathasne:hah prava:sa:n mayi ra:ghavaha
kachchinma:m vyasana: dasma: nmo:kshayishyathi va:nara
sukha:na: muchitho: nithya masukha:na: manouchithaha
duhkha muththara ma:sa:dya kachchi dra:mo: na si:dathi
kousalya:ya: sthattha: kachchith sumithra:ya: sthatthaiva cha
abhi:kshanam sru:yathe: kachchith kusalam bharathasya cha
mannimiththe:na ma:na:rhah kachchi chho:ke:na ra:ghavaha
kachchi n na:nyamana: ra:mah kachchi nma:m tha:rayishyathi
kachchi dakshouhini:m bhi:ma:m bharatho: bhra:thruvathsalaha
dhvajini:m manthribhir guptha:m pre:shayishyathi mathkruthe:
va:nara:dhipathihi sri:ma:n sugri:vah kachchi de:shyathi
mathkruthe: haribhirvi:rairvrutho: danthanakha:yudhaihi
kachchichcha lakshmanaha suraha sumithra:nandavardhana
asthravi chharaja:le:na ra:kshasa:n vidhamishyathi
roudre:na kachchi dasthre:na jwalatha: nihatham rane:
drakshya: myalpe:na ka:le:na ra:vanam sasuhrujjanam
kachchinna thaddhe:masama:navarnam thasya:nanam padmasama:nagandhi
maya: vina: sushyathi sokadi:nam jalakshaye: padmamiva:thape:na
dharma:padesa:th thyajathascha ra:jyam ma:m cha:pyaranyam nayathah
pada:thim
na:si:d vyattha: yasya na bhi: rna sokhah kachchi thsa dhairyam hrudaye:
karo:thi
na cha:sya ma:tha: na pitha: cha na:nyaha sne:ha: dvisishto: :: sthi maya:
samo:va:
tha:va thvaham du:tha jiji:vishe:yam ya:vath pravruththim srunuya:m
priyasya
ithi:va de:vi: vachanam maha:rttham tham va:nare:ndram madhura:rttha
mukthva:
sro:thum puna sthasya vacho: :: bhira:mam ra:ma:rtthayuktham virara:ma
ra:ma:
si:tha:ya: vachanam sruthva: ma:ruthir bhi:mavikramaha
sira syanjali ma:dha:ya va:kya muththara mabravi:th
na thva: mihasttha:m ja:ni:the: ra:mah kamalalo:chane:
the:na thva:m na:naya thya:su sachi:miva purandaraha
sruthvaiva thu vacho: mahyam kshipra me:shyathi ra:ghavaha
chamu:m prakarshan mahathi:m harryukshaganasankula:m
vishtambhayithva: ba:noughai raksho:bhyam varuna:layam
karishyathi puri:m lanka:m kakutthsaha santhara:kshasa:m
thathra yadyanthara: mruthyur yadi de:va: ssaha:suraha
sttha:syanthi patthi ra:masya sa tha:napi vadhishyathi
thava:darsanaje: na:rye: so:ke:na sa paripluthaha
na sarma labhathe: ra:maha simha:rditha iva dwipaha
malaye:na cha vindhye:na me:runa: mandare:na cha
dardure:na cha the: de:vi sape: mu:laphale:na cha
yattha: sunayanam valgu bimboshttam cha:rukundalam
mukham drakshyasi ra:masya pu:rnachandra mivo:ditham
kshipram drakshyasi vaide:hi ra:mam prasravane: girou
sathakrathu miva:si:nam na:kaprushttasya mu:rdhani
na mamsam ra:ghavo: bhunkthe: na cha:pi madhu se:vathe:
vanyam suvihitham nithyam bhaktha masna:thi panchamam
naiva damsa: nna masaka: nna ki:ta: nna sari:srupa:n
raghavo: :: panaye:d ga:thra:th thvadgathe: na:nthra:thmana:
nithyam dhya:naparo: ra:mo: nithyam sokapara:yanaha
na:nya chchinthayathe: kinchith sa thu ka:mavasam gathaha
anidra ssathatham ra:ma ssuptho: :: pi cha naroththamaha
si:the:thi madhura:m va:ni:m vya:haran prathibudhyathe:
drushtva: phalam va: pushpam va: yadva: :: nyath sumano:haram
bahuso: ha: priye: thye:vam samsam sthva: mabhibha:shathe:
sa de:vi nithyam parithapyama:na sthva:me:va si:the:
thyabhibha:shama:naha
dhruthavratho: ra:jasutho: maha:thma: thavaiva la:bha:ya
kruthaprayathnaha
sa: ra:masanki:rnanavi:thasoka: ra:masya so:ke:na sama:naso:ka:
saranmukhe: sa:mbudase:shachandra: nise:va vaide:hasutha: babhu:va
37. sapthathrinsha sargaha
si:tha: thadwachanam sruthva: pu:rnachandranibha:nana:
hanumantha muva:che:dam dharma:rtthasahitham vachaha
amrutham vishasamsrushtam thwaya: va:nara bha:shitham
yachcha na:nyamana: ra:mo: yachcha so:kapara:yanaha
i:shwarye: va: suvisthi:rne: vyasane: va: suda:rune:
rajjve:va purusham baddhwa: krutha:nthah parikarshathi
vidhi rnu:na masamha:ryah pra:nina:m plawago:ththama
soumithrim ma:m cha ra:mam cha vyasanaihi pashya mo:hitha:n
so:ka sya:sya kada: pa:ram ra:ghawo: :: dhigamishyathi
plawama:nah parisra:ntho: hathanou ssa:gare: yattha:
ra:kshasa:na:m vadham kruthva: su:dayithva: cha ra:vanam
lanka: munmu:litha:m kruthva: kada: drakshyathi ma:m pathihi
sa va:chya ssanthwaraswe:thi ya:vade:va na pu:ryathe:
ayam samwathsarah ka:la stha:vaddhi mama ji:vitham
varthathe: dasamo: ma:so: dwou thu se:shou plawangama
ra:vane:na nrusamse:na samayo: yah krutho: mama
vibhi:shane:na cha bhra:thra: mama nirya:thanam prathi
anuni:thah prayathne:na na cha thath kuruthe: mathim
mama prathiprada:nam hi ra:vanasya na ro:chathe:
ra:vanam ma:rgathe: sankhye: mruthyuh ka:lavasam gatham
jye:shtta: kanya: :: nala: na:ma vibhi:shanusutha: kape:
thaya: mame:dama:khya:tham ma:thra: prahithaya: swayam
asamsayam harisre:shtta kshipram ma:m pra:psyathe: pathihi
anthara:thma: hi me: suddha sthasmin scha bahavo: guna:
uthsa:hah pourusham saththva ma:nrusamsyam kruthajnatha:
vikramascha prabha:vascha santhi va:nara ra:ghave:
chathurdasa sahasra:ni ra:kshasa:na:m jagha:na yaha
janasttha:ne: vina: bhra:thra: sathruh kasthasya no:dvije:th
na sa sakyasthulayithum vyasanaih purusharshabhaha
aham thasya prabha:vajna: sakrasye:va pulo:maja:
saraja:la:msuma:n su:rah kape: ra:madiva:karaha
satruraksho:mayam tho:ya mupaso:sham nayishyathi
ithi sanjalpama:na:m tha:m ra:ma:rtthe: so:kakarshitha:m
asrusampu:rnanayana: muva:cha vachanam kapihi
sruthvaiva thu vacho: mahyam kshipra me:shyathi ra:ghavaha
chamu:m prakarshan mahathi:m harryukshaganasankula:m
atthava: mo:chayishya:mi thva: madyaiva vara:nane:
asma: dduhkha: dupa:ro:ha mama prushtta manindithe:
thva:m hi prushttagatha:m kruthva: santharishya:mi sa:garam
sakthi rasthi hi me: vo:dhum lanka:mapi sara:vana:m
aham prasravanasttha:ya ra:ghava: ya:dya maitthili
pra:payishya:mi sakra:ya havyam hutha miva:nalaha
drakshya syadyaiva vaide:hi ra:ghavam sahalakshmanam
vyavasa:ya sama:yuktham vishnum daithyawadhe: yattha:
thwaddarsanakrutho:thsa:ha ma:sramasttham maha:balam
purandara miva:si:nam na:kaprushttasya mu:rdhani
prushtta ma:ro:ha me: de:vi ma: vika:nkshasva sobhane:
yo:ga manwichha ra:me:na sasa:nke:ne:va ro:hini:
katthayanthi:va chandre:na su:rye:na cha maha:rchisha:
mathprushtta madhiruhya thwam thara:ka:samaha:rnavou
na hi me: sampraya:thasya thwa:mitho: nayatho: :: ngane:
anuganthum gathim saktha: ssarve: lanka:niva:sinaha
yatthaiva:ha miha pra:ptha sthatthaiva:ha masamshayaha
ya:sya:mi pasya vaide:hi thwa: mudyamya viha:yasam
maitthili: thu harisre:shtta: chhruthva: vachana madbhutham
harshawismithasarwa:ngi: hanumantha mattha:bravi:th
hanuman du:ra madhwa:nam kattham ma:m vo:dhu michhasi
thade:va khalu the: manye: kapithwam hariyu:tthapa
kattham va:lpasari:ra sthwam ma: mitho: ne:thu michhasi
saka:sam ma:nawe:ndrasya bharthurme: plawagarshabha
si:tha:ya: vachanam sruthwa: hanuma:n ma:rutha:thmajaha
chinthaya:ma:sa lakshmi:va:n navam paribhavam krutham
na me: ja:na:thi saththvam va: prabha:vam va: :: sithe:kshana:
thasma:th pasyathu vaide:hi: yadru:pam mama ka:mathaha
ithi sanchinthya hanuma:m sthada: plawagasaththamaha
darsaya:ma:sa vaide:hya:ha swaru:pa marimardanaha
sa thasma:th pa:dapa: ddhi:ma: na:pluthya plawagarshabhaha
thatho: vardhithu ma:re:bhe: si:tha:prathyayaka:rana:th
me:rumandarasanka:so: babhou di:ptha:nalaprabhaha
agratho: vyavathastthe: cha si:tha:ya: va:naro:ththamaha
harihi parwathasanka:sa stha:mravakthro: maha:balaha
vajradanshtranakho: bhi:mo: vaide:hi: mida mabravi:th
saparwathawano:ddesha:m sa:ttapra:ka:ratho:rana:m
lanka: mima:m sana:ttha:m va: nayithum sakthi rasthi me:
tha davasttha:pyatha:m buddhi ralam de:vi vika:nkshaya:
viso:kam kuru vaide:hi ra:ghavam sahalakshmanam
tham drushtva: bhi:masanka:sa muva:cha janaka:thmaja:
padmapathra visa:la:kshi: ma:rutha syourasam sutham
thawa saththwam balam chaiva vija:na:mi maha:kape:
va:yo:riva gathim chaiva the:ja scha:gne: riva:dbhutham
pra:krutho: :: nyah kattham che:ma:m bhu:mi ma:ganthu marhathi
udadhe: raprame:yasya pa:ram va:narapungava
ja:na:mi gamane: sakthim nayane: cha:pi the: mama
avasyam sampradha:rya:su ka:ryasiddhir maha:thmanaha
ayuktham thu kapise:shtta mama ganthum thwaya: :: nagha
va:yuve:gasave:gasya ve:go: ma:m mo:haye: ththava
aha ma:ka:sa ma:panna: hyupa ryupari sa:garam
prapathe:yam hi the: prushtta:d bhaya: dwe:ge:na gachhathaha
pathitha: sa:gare: cha:ham thiminakrajhusha:kule:
bhave:ya ma:su vivasa: ya:dasa: manna muththamam
na cha sakshye: thwaya: sa:rdham ganthum sathruvina:sana
kalathravathi sande:ha sthwayyapi sya: dasamsayaha
priyama:na:m thu ma:m drushtwa: ra:kshasa: bhi:mavikrama:ha
anugachhe:yu ra:dishta: ra:vane:na dura:thmana:
sa:yudha: bahavo: vyo:mni ra:kshasa: sthwam nira:yudhaha
kattham sakshyasi samya:thum ma:m chaiva parirakshithum
yudhyama:nasya raksho:bhi sthawa thaihi kru:rakarmabhihi
prapathe:yam hi the: prushtta:d bhaya:rtha: kapisaththama
attha rakshansi bhi:ma:ni maha:nthi balawantha cha
katthanchith sa:mpara:ye: thwa:m jaye:yuh kapisaththama
atthava: yudhyama:nasya pathe:yam vimukhasya the:
pathitha:m cha gruhi:thwa: ma:m naye:yuh pa:para:kshasa:
ma:m va: hare:yu sthwaddhastha:d visase:yu rattha:pi va:
avyavastthou hi drusye:the: yuddhe: jayapara:jayou
aham va:pi vipadye:yam raksho:bhi rabhitharjitha:
thwathprayathno: harisre:shtta bhave: nnishphala e:va thu
ka:mam thwamasi parya:ptho: nihanthum sarvara:kshasa:n
ra:ghawasya yaso: hi:ye:th thwaya: sasthaisthu ra:kshasaihi
atthava:da:ya raksha:nsi nyase:yu ssamvruthe: hi ma:m
yathra the: na:bhija:ni:yur harayo: na:pi ra:ghavou
a:rambhasthu madarttho: :: yam thatha sthawa nirartthakaha
thwaya: hi saha ra:masya maha: na:gamane: gunaha
mayi ji:vitha ma:yaththam ra:ghavasya maha:thmanaha
bhra:thru:na:m cha maha:ba:ho: thawa ra:jakulasya cha
thou nira:sou madarttham thu so:kasantha:pakarsithou
saha sarwarkshaharibhi styakshyathaha pra:nasangraham
bharthur bhakthim puraskruthya ra:ma: danyasya va:nara
na sprusa:mi sari:ram thu punso: va:narapungava
yadaham ga:thrasamsparsam ra:vanasya bala:d gatha:
ani:sa: kim karishya:mi vina:ttha: vivasa: sathi:
yadi ra:mo: dasagri:va miha hathwa: saba:ndhawam
ma:mitho: gruhya gachhe:tha thaththasya sadrusam bhave:th
srutha: hi drushta:scha maya: para:krama: maha:thmana sthasya
rana:vamardinaha
na de:vagandharwabhujangara:kshasa: bhavanthi ra:me:na sama: hi
samyuge:
sami:kshya tham samyathi chitraka:rmukam maha:balam va:savathulya
vikramam
salakshmanam ko: vishahe:tha ra:ghavam hutha:sanam di:pthami
va:nile:ritham
salakshmanam ra:ghava ma:jimardanam disa:gajam maththamiva
vyavastthitham
sahe:tha va:naramukhya samyuge: yuga:nthasu:ryaprathimam sara:rchisham
sa me: harisre:shtta salakshmanam pathim sayu:tthapam kshipra
miho:papa:daya
chira:ya ra:mam prathi so:kakarsitha:m kurushva ma:m va:naramukhya
harshitha:m
38. ashtathrinsa sargaha
thathassa kapisa:rdu:la sthe:na va:kye:na harshithaha
si:tha: muva:cha thachhruthva: va:kyam va:kyavisa:radaha
yuktharu:pam thwaya: de:vi bha:shitham subhadarsane:
sadrusam sthri:svabha:vasya sa:dhvi:na:m vinayasya cha
sthri:thwam na thu samarttham hi sa:garam vyathivarthithum
ma: madhishtta:ya visthi:rnam satayo:jana ma:yatham
dvithi:yam ka:ranam yachcha bravi:shi vinaya:nvithe:
ra:ma: danyasya na:rha:mi samsparsamithi ja:naki
e:tha ththe: de:vi sadrusam pathnya: sthasya maha:thmanaha
ka: hyanya: thwa:mruthe: de:vi bru:ya: dwachana mi:drusam
sro:shyathe: chaiva ka:kuthsttha ssarvam niravase:shathaha
che:shtitham yaththwaya: de:vi bha:shitham mama cha:grathaha
ka:ranair bahubhir de:vi ra:mapriyachiki:rshaya:
sne:hapraskannamanasa: mayaithath samudi:ritham
lanka:ya: dushprave:sathva: ddustharathva:n maho:dadhe:
sa:martthya: da:thmanaschaiva mayaithath samudi:ritham
ichha:mi thwa:m sama:ne:thu madyaiva raghubandhuna:
gurusne:he:na bhakthya: cha na:nyatthaitha duda:hrutham
yadi no:thsahase: ya:thum maya: sa:rdha manindithe:
abhijna:nam prayachha thwam ja:ni:ya: dra:ghavo: hi yath
e:vamuktha: hanumatha: si:tha: surasutho:pama:
uva:cha vachana mandam ba:shpapragratthitha:ksharam
idam sre:shtta mabijna:nam bru:ya: sthwam thu mama priyam
sailasya chithraku:tasya pa:de: pu:rwo:ththare: pura:
thaa:pasa:sramava:sinya:h pra:jyamu:laphalo:dake:
thasmin siddha:srame: de:se: manda:kinya: hyadu:rathaha
thasyo:pavanashande:shu na:na:pushpasugandhishu
vihruthya salilaklinna: thava:nke: samupa:visam
thatho: ma:msasama:yuktho: va:yasaha paryathundayath
thamaham lo:shta mudyamya va:raya:mi sma va:yasam
da:rayan sa cha ma:m ka:ka sthathraiva parili:yathe:
na cha:pyupa:raman ma:msa:d bhaksha:rtthi: balibho:janaha
uthkarshanthya:m cha rasana:m kruddha:ya:m mayi pakshini
srasyama:ne: cha vasane: thatho: drushta: thwaya: hyaham
thwaya: :: pahasitha: cha:ham kruddha: samlajjitha: thada:
bhakshagrudhne:na ka:ke:na da:ritha: thwa: mupa:gatha:
a:si:nasya cha the: sra:ntha: puna ruthsanga ma:visam
krudhyanthi: cha prahrushte:na thwaya: :: ham parisa:nthwitha:
ba:shpapu:rnamukhi: mandam chakshushi: parima:rjathi:
lakshitha: :: ham thwaya: na:ttha va:yase:na prako:pitha:
parisrama:th prasuptha: cha ra:ghava:nke: :: pyaham chiram
parya:ye:na prasupthascha mama:nke: bharatha:grajaha
sa thathra punare:va:ttha va:yasa ssamupa:gamath
thatha ssupthaprabuddha:m ma:m ra:masya:nka:th samuthhitha:m
va:yasa ssahasa: :: :: gamya vidada:ra sthana:nthare:
punah puna rattho:thpathya vidada:ra sa ma:m bhrusam
thathaha samuthkshitho: ra:mo: mukthai sso:nithabindubhihi
va:yase:na thathasthe:na balavath klishyama:naya:
sa maya: bodhithaha sri:ma:n sukhasupthah paranthapaha
sa ma:m drushtwa: maha:ba:hu rvithunna:m sthanayo: sthada:
a:si:visha iva kruddhaha svasan va:kya mabha:shatha
ke:na the: na:gana:so:ru vikshatham vai sthana:ntharam
kah kri:dathi saro:she:na panchavakthre:na bho:gina:
vi:kshama:na sthatha stham vai va:yasam samudaikshatha
nakhai ssarudhirai sthi:kshanai r ma:me: va:bhimukham stthitham
puthrah kila sa sakrasya va:yasah pathatha:m varaha
dhara:ntharagatha ssi:ghram pawanasya gathou samaha
thatha sthasmin maha:ba:huh ko:pasamvarthi the:kshanaha
va:yase: kruthava:n kru:ra:m mathim mathimatha:m varaha
sa darbham samsthara:d gruhya bra:hme:na:sthre:na yo:jayath
sa di:ptha iva ka:la:gni rjwa:la:bhimukho dvijam
sa tham pradi:ptham chikshe:pa darbham tham va:yasam prathi
thatha stham va:yasam darbha sso: :: mbare: :: nujaga:ma ha
anusprushta sthada: ka:ko: jaga:ma vividha:m gathim
lo:kaka:ma imam lo:kam sarvam vai vichacha:ra ha
sa pithra: cha parithyaktha ssuraischa samaharshibhihi
thri:n lo:ka:n samparikramya thame:va saranam gathaha
sa tham nipathitham bhu:mou saranya ssarana:gatham
vadha:rha mapi ka:kutthsah krupaya: paryapa:layath
na sarma labdhwa: lo:ke:shu thame:va saranam gathaha
paridyu:nam vishannam cha sa tha ma:yantha mabravi:th
mo:gham karthum na sakyam thu bra:hmamasthram thaduchyatha:m
hinasthu dakshina:kshi thwachhara ithyattha so: :: bravi:th
thatha sthasya:kshi ka:kasya hinasthi sma sa dakshinam
daththwa: sa dakshinam ne:thram pra:ne:bhyah parirakshithaha
sa ra:ma:ya namaskruthwa: ra:jne: dasarattha:ya cha
visrushta sthe:na vi:rena prathipe:de: swa ma:layam
mathkruthe: ka:kama:thre: thu brahma:sthram samudi:ritham
kasma: dyo: ma:m hara ththwaththah kshamase: tham mahi:pathe:
sa kurushwa maho:thsa:hah krupa:m mayi nararshabha
thwaya: na:tthavathi: na:ttha hyana:ttha: iva drusyathe:
anrusamsyam paro: dharmaha thwaththa e:va maya: sruthaha
ja:na:mi thwa:m maha:vi:ryam maho:thsa:ham maha:balam
apa:rapa:ra maksho:bhyam ga:mbhi:rya:th sa:garo:pamam
bhartha:ram sasamudra:ya: dharanya: va:savo:pamam
e:va masthravida:m sre:shtta ssathyava:n balava:napi
kimarttha masthram rakshassu na yo:jayathi ra:ghavaha
na na:ga: na:pi gandharwa: na:sura: na marudgana:ha
ra:masya samare: ve:gam saktha: prathisama:dhithum
thasya vi:ryavathah kaschi dyadyasthi mayi sambhramaha
kimarttham na saraisthi:kshanaih kshayam nayathi ra:kshasa:n
bhra:thu ra:de:sa ma:da:ya lakshmano: va: paranthapaha
kasya he:tho: rna ma:m vi:rah parithra:thi maha:balaha
yadi thou purushavya:ghrou va:yvagnisamathe:jasou
sura:na:mapi durdharshou kimarttham ma: mupe:kshathaha
mamaiva dushkrutham kinchinmaha dasthi na samsayaha
samarttha:vapi thou yanma:m na:ve:kshe:the: paranthapou
vaide:hya: vachanam sruthwa: karunam sa:sru bha:shitham
attha:bravi:n maha:the:ja: hanuma:n ma:rutha:thmajaha
thwachho:kavimukho: ra:mo: de:vi sathye:na me: sape:
ra:me: duhkha:bhipanne: cha lakshmanaha parithapyathe:
katthanchi dbhavathi: drushta: na ka:lah pariso:chithum
imam muhu:rtham duhkha:na:m drakshya syantha manindithe:
tha:vubhou purushavya:ghrou ra:japuthrou maha:balou
thwaddarsanakrutho:thsa:hou lanka:m bhasmi:karishyathaha
hathwa: cha samare: kru:ram ra:vanam sahaba:ndhavam
ra:ghava sthwa:m visa:la:kshi ne:shyathi swa:m puri:m prathi
bru:hi yadra:ghavo: va:chyo: lakshmanascha maha:balaha
sugri:vo: va:pi thejaswi: harayo: :: pi sama:gatha:ha
ithyukthavathi thasminscha si:tha: surasutho:pama:
uwa:cha so:kasanthaptha: hanumantham plavangamam
kousalya: lo:kabhartha:ram sushuve: yam manaswini:
tham mama:rtthe: sukham pruchha sirasa: cha:bhiva:daya
srajascha sarwarathna:ni priya: ya:scha vara:ngana:ha
aishwaryam cha visha:la:ya:m pruthivya:mapi durlabham
pitharam ma:tharam chaiva samma: nyabhiprasa:dya cha
anupravrajitho ra:mam sumithra: ye:na supraja:ha
anuku:lye:na dharma:thma: thyakthwa: sukha manuththamam
anugachhathi ka:kuthsttham bhra:tharam pa:layan vane:
simhaskandho: maha:ba:hur manaswi: priyadarsanaha
pithruva dvarthathe: ra:me: ma:thruva n ma:m sama:charan
priyama:na:m thada: vi:ro: na thu ma:m ve:da lakshmanaha
vruddho:pase:vi: lakshmi:va:n saktho: na bahubha:shitha:
ra:japuthrah priyaha sre:shttaha sadrusaha swasurasya me:
mama priyatharo: nithyam bhra:tha: ra:masya lakshmanaha
niyuktho: dhuri yasya:m thu tha: mudwahathi vi:ryava:n
yam drushtwa: ra:ghavo: naiva vruththa ma:rya manusmare:th
sa mama:rttha:ya kusalam vakthavyo: vachana:nmama
mrudurnithyam suchir dakshah priyo: ra:masya lakshmanaha
yattha: hi va:narasre:shtta duhkhakshayakaro: bhave:th
thwa masmin ka:ryaniryo:ge: prama:nam harisaththama
ra:ghava sthwathsama:rambha: n mayi yathnaparo: bhave:th
idam bru:ya:scha me: na:ttham su:ram ra:mam punah punaha
ji:vitham dha:rayishya:mi ma:sam dasarattha:thmaja
u:rdhwam ma:sa:nna ji:ve:yam sathye: na:ham bravi:mi the:
ra:vane: no:paruddha:m ma:m nikruthya: pa:pakarmana:
thra:thu marhasi vi:ra thwam pa:tha:la:diva kousiki:m
thatho: vasthragatham mukthwa: divyam chu:da:manim subham
prade:yo: ra:ghava:ye:thi si:tha: hanumathe: dadou
prathigruhya thatho: vi:ro: manirathna manuththamam
angulya: yo:jaya:ma:sa na hyasya pra:bhavad bhujaha
manirathnam kapivarah prathigruhya: :: bhiva:dya cha
si:tha:m pradakshinam kruthwa: pranathah pa:rsvathaha stthithaha
harshe:na mahatha: yuktha ssi:tha:darsanaje:na saha
hrudaye:na gatho: ra:mam sari:re:na thu vishttithaha
manivaramupagruhya tham maha:rham janakanrupa:thmajaya: dhrutham
prabha:va:th
giririva pawana:vadhu:thamuktha ssukhithamana:h prathisankramam
prape:de:
39 SARGA
manim daththva: thatha ssi:tha: hanumantha mattha:bravi:th
abhijna:na mabhijna:tha me:tha dra:masya thaththvathaha 1
manim thu drushtwa: ra:mo: vai thraya:na:m samsmarishyathi
vi:ro: jananya: mama cha ra:jno: dasharatthasya cha 2
sa bhu:ya sthvam samuthsa:he: cho:ditho: harisaththama
asmin ka:ryasama:rambhe: prachinthaya yaduththaram 3
thwamasmin ka:ryaniryo:ge: prama:nam harisaththama
hanuman yathna ma:sttha:ya duhkhakshayakaro: bhave:th 4
sa thatthethi prathijna:ya ma:ruthir bhimavikramaha
sirasa: :: :: vandya vaide:hi:m gamana: yo:pachakrame: 5
jna:thva: samprastthitham de:vi: va:naram ma:rutha:thmajam
ba:shpagadgadaya: va:cha: maitthili: va:kya mabravi:th 6
kushalam hanuman bru:ya: ssahithou: ra:malakshmanou:
sugri:vam cha saha:mathyam vruddha:n sarva:m scha va:nara:n
bru:ya: sthvam va:nara sre:shtta kushalam dharmasamhitham 7
yattha: sa cha maha:ba:hur ma:m tha:rayathi ra:ghavaha
asma:dduhkha:mbusamro:dha:th thvam sama:dha:thu marhasi 8
ji:vanthi:m ma:m yattha: ra:ma ssambha:vayathi ki:rthima:n
thaththattha: hanuman va:chyam va:cha: dharma mava:pnuhi 9
nithya muthsahayuktha:scha va:chaha sruthva: thvaye:ritha:ha
vardhishyathe: da:saratthe: paurusham madava:pthaye: 10
mathsande:shayutha: va:chasthvaththaha sruthvaiva ra:ghavaha
para:kramavidhim vi:ro: vidhivath samvidha:syathi 11
si:tha:ya: vachanam sruthva: hanuma:n ma:rutha:tmajaha
sira syanjali ma:dha:ya va:kya muththara mabravi:th 12
kshipra me:shyathi kakuthsttho: harryakshapravarair rvuthaha
yasthe: yudhi vijithya:ri:n sokam vyapanayishyathi 13
na hi pasya:mi martye:shu na:sure:shu sure:shu va:
yashtasya kshipatho: ba:na:n sttha:thu muthsahathe: :: grathaha 14
apyarkamapi parjanyamapi vaivasvatham yamam
sa hi so:dhum rane: saktha sthava he:tho:r viseshataha 15
sa hi sa:garaparyantha:m mahi:m sasithu mi:hathe:
thvannimiththo: hi ra:masya jayo: janakanandini 16
thasya thadvachanam sruthva: samyak sathyam subhashitham
ja:naki: bahume:ne: :: ttha vachanam che:da mabravi:th 17
thathastham prastthitham si:tha: vi:kshama:na: punah punaha
bharthrusneha:nvitham va:kyam sauha:rda: danuma:nayath 18
yadi va: manyase: vi:ra vasaika:hamarindama
kasminschith samvruthe: de:she: vishra:nthaha svo: gamishyasi 19
mama che: dalpabha:gya:yaha sa:nnidhya:ththava va:nara
asya so:kasya mahatho: muhu:rtham mo:kshanam bhave:th 20
gathe: hi harisa:rdu:la punara:gamana:ya thu
pra:na:na:mapi sande:ho: mama sya:n na:thra samsayaha 21
thava:darsanaja sso:ko: bhu:yo: ma:m paritha:paye:th
duhkha: dduhkhapara:mrushta:m di:payanniva va:nara 22
ayam cha vi:ra sande:ha sthishttathi:va mama:grathaha
sumaha:m sthvathsaha:yeshu harryaksheshu hari:shvara 23
kattham nu khalu dushpa:ram tharishyanthi maho:dadhim
tha:ni harryakshasainya:ni thou va: naravara:tmajou 24
thraya:na: me:va bhu:thana:m sa:gara sya:sya langhane:
sakthihi sya:dvainathe:yasya thava va: ma:ruthasya va: 25
tadasmin ka:ryaniryo:ge: vi:raivam durathikrame:
kim pasyasi sama:dha:nam thvam hi ka:ryavida:m varaha 26
ka:ma masya thvame: vaikah ka:ryasya parisadhane:
parya:pthah paravi:raghna yasasya sthe: phalo:dayaha 27
balai ssamagrair yadi ma:m ra:vanam jitya samyuge:
vijayi: svapuram ya:ya:th thaththu me:sya:d yasaskaram 28
saraisthu sankula:m kruthva: lanka:m parabala:rdanaha
ma:m naye:d yadi kakuthsttha sthaththasya sadrusam bhave:th 29
thadyattha: thasya vikra:ntha manuru:pam maha:tmanaha
bhave: da:havasurasya thattha: thva mupapa:daya 30
thadarttho:pahitham va:kyam sahitham he:thusamhitham
nishamya hanuma:n sesham va:kya muththara mabravi:th 31
de:vi harryakshasainya:na: mi:svaraha plavatha:m varaha
sugri:va ssathvasampanna sthava:rtthe: kruthanischayaha 32
sa va:narasahasra:na:m ko:ti:bhi rabhisamvruthaha
kshipra me:shyathi vaide:hi ra:kshasa:na:m nibarhanaha 33
thasya vikramasampanna: ssaththvavantho: maha:bala:ha
manassankalpasampa:tha: nideshe: harayaha stthitha: 34
ye:sha:m no:pari na:dhastha: nna thiryak sajjathe: gathihi
na cha karmasu si:danthi maha thsvamithatejasaha 35
asakruthththair maho:thsa:hais sa:garadhara:dhara:
pradakshini:krutha: bhu:mir va:yuma:rga:nusa:ribhihi 36
madwisishta:scha thulya:scha santhi thatra vanoukasaha
maththaha pratyavaraha kaschin na:sthi sugri:vasannidhou 37
aham tha:va diha pra:pthah kimpuna sthe: maha:bala:ha
na hi prakrushta:h pre:shyanthe: pre:shyanthe: hi:thare: jana:ha 38
tadalam paritha:pena de:vi sho:ko: vyapaithu the:
ekothpa:the:na the: lanka: me:shyanthi hariyu:tthapa:ha 39
mama prushttagathou thou cha chandrasu:rya: vivodithou
thvatsaka:sam maha:saththvou nrusimha: va:gamishyathaha 40
thatho: vi:rou naravarou sahithou ra:malakshmanou
a:gamya nagari:m lanka:m sa:yakair vidhamishyathaha 41
saganam ra:vanam hathva: ra:ghavo: raghunandanaha
thva: ma:da:ya vara:ro:he: svapuram prathiya:syathi 42
thada:svasihi bhadram the: bhava thvam ka:lakankshini:
sachira:d drakshyase: ra:mam prajvalantha miva:nalam 43
nihathe: rakshasendre: :: smin saputra:ma:thyaba:ndhave:
thvam same:shyasi ra:me:na sasa:nke: ne:va ro:hini: 44
kshipram thvam de:vi so:kasya pa:ram ya:syasi maitthili
ra:vanam chaiva ra:me:na nihatham drakshyase: :: chira:th 45
e:va ma:svasya vaide:hi:m hanuma:n ma:rutha:tmajaha
gamana:ya mathim kruthva: vaide:hi:m puna rabravi:th 46
tamarighnam krutha:tma:nam kshipram drakshyasi ra:ghavam
lakshmanam cha dhanushpa:nim lanka:dva:ra mupastthitham 47
nakhadanshtra:yudha:n vi:ra:n simhasa:rdu:la vikrama:n
va:nara:n varane:ndra:bha:n kshipram drakshyasi sangatha:n 48
saila:mbudanika:sa:na:m lanka:malayasa:nushu
nardatha:m kapimukhya:na: ma:rye: yu:ttha: nyane:kasaha 49
sa thu marmani gho:re:na tha:ditho: manmatthe:shuna:
na sarma labhathe: ra:ma ssimha:rditha iva dvipaha 50
ma: rudo: de:vi so:ke:na ma: bhu:ththe: manaso: :: priyam
sachi:va pathya: sakre:na bharthra: na:tthavathi: hyasi 51
ra:ma: dvisishtah ko: :: nyo: :: sthi kaschith saumithrina: samaha
agnima:ruthakalpou thou bhra:tharou thava samsrayou 52
na:smin schiram vathsyasi de:vi de:se: rakshoganai radhyushithe: :: thiroudre:
na the: chira: da:gamanam priyasya kshamasva mathsangamaka:lama:tram 53
40. chathvarimsaha sarghaha
sruthva: thu vachanam thasya va:yusu:no:r maha:thmanaha
uva: cha:thmahitham va:kyam si:tha: surasutho:pama: 1
thva:m drushtva: priyavaktha:ram samprahrushya:mi va:nara
ardhasanja:thasasye:va vrushtim pra:pya vasundhara: 2
yattha: tham purushavya:ghram ga:thrai sso:ka:bhikarshithaihi
samsprusheyam saka:ma:ham thattha: kuru daya: mayi 3
abhijna:nam cha ra:masya dadya: hariganoththama
kshiptha: mishi:ka:m ka:kasya ko:pa: de:ka:kshisathani:m 4
manassila:ya: sthilako: gandapa:rsve: nive:sithaha
thvaya: pranashte: thilake: tham kila smarthu marhasi 5
sa vi:ryava:n kattham si:tha:m hrutha:m samanumanyase:
vasanthi:m rakshasa:m madhye: mahe:ndravaruno:pamaha 6
e:sha chu:da:manir divyo: maya: supari rakshitaha
e:tham drushtva: prahrushya:mi vyasane: thva: miva:nagha 7
e:sha nirya:thithaha sri:ma:n maya: the: va:risambhavaha
athah param na sakshya:mi ji:vithum so:kala:lasa: 8
asahya:ni cha duhkha:ni va:chascha hrudayachhidaha
ra:kshasi:na:m sugho:ra:na:m thvathkruthe: marshaya: myaham 9
dha:rayishya:mi ma:sam ji:vitham satrusu:dana
u:rdhvam ma:sa: n na ji:vishye: thvaya: hi:na: nrupa:tmaja 10
gho:ro: ra:kshasara:jo: :: yam drushtischa na sukha: mayi
thva:m cha sruthva: vishajjantham na ji:ve:ya maham kshanam 11
vaide:hya: vachanam sruthva: karunam sa:sru bha:shitham
attha:bravi:n maha:te:ja: hanuma:n ma:rutha:thmajaha 12
thvachho:kavimukho: ra:mo: de:vi sathye:na the: sape:
ra:me: duhkha:bhibhu:the: thu lakshmanaha parithapyathe: 13
katthanchith bhavathi: drushta: na ka:lah parisochithum
imam muhu:rtham duhkha:na: mantham drakshyasi bha:mini 14
tha:vubhou purushavya:ghrou ra:japuthra: varindamou
thvaddarsanakruthothsahou lanka:m bhasmi:karishyataha 15
hathva: thu samare: kru:ram ra:vanam sahaba:ndhavam
ra:ghavou thva:m visa:la:kshi sva:m puri:m pra:payishyathaha 16
yaththu ra:mo: vija:ni:ya: dabhijna:na manindithe:
pri:thisanjananam tasya bhu:ya stvam da:thu marhasi 17
sa: :: bravi: ddaththame:ve:thi maya: bijna:na muththamam
eethade:va hi ra:masya drushtva: mathke:sabhushanam
sraddhe:yam hanuman va:kyam thava vi:ra bhavishyathi 18
sa tham manivaram gruhya sri:ma:n plavagasaththamaha
pranamya sirasa: de:vi:m gamana: yo:pachakrame: 19
tha muthpa:thakrutho:thsa:ha mave:kshya haripungavam
vardhama:nam maha:ve:ga muva:cha janaka:thmaja:
asrupu:rnamukhi: di:na: ba:shpagadgadaya: gira: 20
hanuman simhasanka:shou bhra:tharou ra:malakshmanou
sugri:vam cha saha:ma:thyam sarva:n bru:ya: hyana:mayam 21
yattha: cha sa maha:bahur ma:m tha:rayathi ra:ghavaha
asma: dduhka:mbusamro:dha:th thvam sama:dha:thu marhasi 22
imam cha tri:vam mama so:kavegam rakshobhi re:bhihi paribharthsanam cha
bru:ya:sthu ra:masya gatha ssami:pam sivascha the: :: dhva:sthu haripravi:ra 23
sa ra:japuthrya: prathive:dita:rdhah kapih krutha:rdhah parihrushtache:tha:ha
alpa:vase:sham prasami:kshya ka:ryam disham hyudi:chi:m manasa: jaga:ma 24
sarga 41
e:ka chathva:rimsaha sargaha
(Hanuma:n destroying Aso:kavana)
sa cha va:gbhihi prasastha:bhihi gamishyan pu:jitha sthaya: |
thasma: dde:sa: dapakramya chinthaya:ma:sa va:naraha|| 1
alpase:sha midam ka:ryam drushte:ya masithe:kshana: |
thri: nupa:ya: nathikramya chathurdha iha vidyathe: || 2
na sa:ma rakshassu guna:ya kalpathe:| na da:na martthopachithe:shu yujyathe:
|
na bhe:da sa:dhya: baladarpitha: jana:ha| para:krama sthve:va mame:ha
ro:chathe: || 3
na cha:sya ka:ryasya para:krama:druthe:| vinischayaha kaschidihopapadyathe: |
hathapravi:ra: hi rane: hi ra:kshasa:ha| katthanchidi:yu ryadiha:dya
ma:rdavam|| 4
ka:rye: karmani nirdishte: yo: bahu:nyapi sa:dhaye:th|
pu:rvaka:rya:viro:dhe:na sa ka:ryam karthu marhathi|| 5
na hye:ka ssa:dhako: he:thuhu swalpa sya:pi:ha karmanaha
yo: hyarttham bahudha: ve:da sa samarttho::rtthasa:dhane: 6
ihaiva tha:vath kruthanischayo: hyaham yadi vraje:yam plavage:swara:layam|
para:thma sammarda visesha thaththvavith thathaha krutham sya: nmama
bharthru sa:sanam|| 7
kattham nu khalvadya bhave:thsukha:gatham| prasahya yuddham mama
ra:kshasaissaha|
thatthaiva khalva:thmabalam cha sa:ravath| samma:naye:nma:m cha rane:
dasa:nanaha|| 8
thathassama:sa:dya rane: dasa:nanam| samanthrivargam sabalapraya:yinam|
hrudi stthitham thasya matham balam cha vai| sukhe:na mathva:hamithaha
punarvraje: 9
ida masya nrusamsasya nandano:pama muththamam|
vanam ne:thramanahka:ntham na:na:druma latha:yutham|| 10
idam vidhvamsa yishya:mi sushkam vana miva:nalaha|
asmin bhagne: thathaha ko:pam karishyathi dasa:nanaha|| 11
thatho: mahath sa:swamaha:ratthadwipam balam sama:de:shyathi
ra:kshasa:dhipaha
thrisu:la ka:la:yasa pattisa:yudham thatho: maha dyuddha midam
bhavishyathi||
1
2
aham thu ththaissamyathi chandavikramai| ssame:thya raksho:bhi rasahya
vikramaha|
nihathya thadra:vanacho:ditham balam| sukham gamishya:mi
kapi:swara:layam|| 13
thatho: ma:ruthavath kruddho: ma:ruthi rbhi:mavikramaha|
u:ruve:ge:na mahatha: druma:n kshe:pthu mattha:rabhath|| 14
thathasthu hanuma:n vi:ro: babhanja pramada:vanam|
maththadwija sama:ghushtam na:na:drumalatha:yutham|| 15
thadwanam matthiththai rvrukshai rbhinnaischa salila:sayaih|
chu:rniththaih parvatha:graischa babhu: va:priyadarsanam|| 16
na:na:sakunthaviruththaih prabhinnai ssalila:sayaih|
tha:mraih kisalayaih kla:nthaih kla:nthadrumalatha:yutham|
na babhau thadvanam thathra da:va:nalahatham yattha: 17
vya:kula:varana: re:ju rvihvala: iva tha: latha:ha|| 18
latha:gruhaischithragruhaischa na:siththai| rmaho:ragai rva:lamrugaischa
nirdhuththaih|
sila:gruhairunmatthiththaisthattha: gruhaih| pranashtaru:pam
thadabhu:nmahadwanam|| 19
sa: vihvala: so:kalatha:pratha:na: vanasthali: so:kalatha:pratha:na:|
ja:tha: dasa:sya pramada:vanasya| kape:rbaladdhi pramada:vanasya|| 20
sa thasya kruthva:rtthapathe: rmaha:kapi| rmaha dvyali:kam manaso:
maha:thmanaha|
yuyuthsure:ko: bahubhirmaha:balaih| sri:ya: jwalan tho:ranama:stthithah
kapihi|| 21
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: e:kavimsa
sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
Sarga 42
dwichathva:rimsaha sargaha
(ra:kshasa women inform Ra:vana of the destruction of Aso:ka vana)
thathah pakshinina:de:na vrukshabhanga swane:nacha |
babhu:vu sthra:sa sambhra:ntha:ha sarve: lanka:nivasinaha|| 1
vidrutha:scha bhayathrastha: vine:du rmrugapakshinaha|
rakshasa:m cha nimiththa:ni kru:rani prathipe:dire: || 2
thatho: gatha:ya:m nidra:ya:m ra:kshasyo: vikrutha:nana:ha |
thadvanam dadrusu rbhagnam tham cha vi:ram maha:kapim|| 3
sa tha: drushtva: maha:ba:hu rmaha:saththvo: maha:balaha |
chaka:ra sumahadru:pam ra:kshasi:na:m bhaya:vaham || 4
thathastham girisamka:sa mathika:yam maha:balam |
ra:kshasyo: va:naram drushtva: paprachchu rjanaka:thmaja:m|| 5
ko ::yam kasya kutho: va:yam kinnimiththa miha:gathaha|
kattham thvaya: saha:ne:na samva:daha krutha ithyutha || 6
a:chakshva no: visa:la:kshi ma: bhu:ththe: subhage: bhayam |
samva:da masitha:pa:nge: thvaya: kim kruthava:nayam|| 7
attha:bravi ththada: sa:dhvi: si:tha: sarva:ngasundari:|
rakshasa:m bhi:maru:pa:na:m vijna:ne: mama ka: gathihi|| 8
yu:yame: va:bhija:ni:tha yo: :yam yadwa: karishyathi|
ahire:va hyahe: pa:da:n vija:na:thi na samsayaha || 9
ahama pyasya bhi:tha:smi nainam ja:na:mi ko: nvayam|
ve:dmi ra:kshasa me:vainam ka:maru:pina ma:gatham ||
1
0
vaide:hya: vachanam sruthva: ra:kshasyo: vidrutha: disaha|
sthitha:h ka:schi dgatha:h ka:shchith ra:vana:ya nivedithum ||
1
1
ra:vanasya sami:pe:thu ra:kshasyo: vikrutha:nana:ha|
viru:pam va:naram bhi:ma ma:khya:thu mupachakramuhu ||
1
2
aso:ka vanika:madhye: ra:jan bhi:mavapuhu kapihi|
si:thaya: krutha samva:da sthishtta thyamitha vikramaha||
1
3
na cha tham ja:naki: si:tha: harim harinalo:chana: |
asma:bhi rbahudha: prushta: nive:dayithu michchathi ||
1
4
va:savasya bhave: ddu:tho: du:tho: vaisravanasya va: |
pre:shitho: va:pi ra:me:na si:tha:nve:shanaka:mkshaya: ||
1
5
the:na thvadbhutha ru:pe:na yaththath thava mano:haram |
na:na:mruga gana:ki:rnam pramrushtam pramada:vanam ||
1
6
na thathra kaschi dudde:so: yasthe:na na vina:sithaha |
yathra sa: ja:naki: si:tha: sa the:na na vina:sithaha||
1
7
ja:naki: rakshana:rttham va: srama: dwa: no:palabhyathe: |
atthava: kassrama sthasya saiva the:na:bhi rakshitha: ||
1
8
cha:rupallava pushpa:dhyam yam si:tha: swaya ma:stthitha: |
pravruddha ssinsupa: vrukshaha sa cha the:na:bhi rakshithaha ||
1
9
thasyo:gra ru:pa syo:gra! thvam danda ma:jna:thu marhasi|
si:tha: sambha:shitha: ye:na thadwanam cha vina:sitham ||
2
0
manah parigruhi:tha:m tha:m thava raksho:gane:swara |
ka ssi:tha: mabhibha:she:tha yo:na sya:th thyaktha ji:vithaha ||
2
1
ra:kshasi:na:m vachaha sruthva: ra:vano: ra:kshase:swaraha |
hutha:gni riva jajwa:la ko:pa samvarthithe:kshanaha ||
2
2
thasya kruddhasya ne:thra:bhya:m pra:patha nnasrabindavaha|
di:ptha:bhya:miva di:pa:bhya:m sa:rchishaha sne:ha bindavaha ||
2
3
a:thmana ssadrusa:n su:ra:n kimkara: nna:ma ra:kshasa:n |
vya:dide:sa maha:the:ja: nigraha:rttham hanu:mathaha||
2
4
the:sha: masi:thisa:hasram kimkara:na:m tharaswina:m |
niryayu rbhavana: ththasma:th ku:tamudgarapa:nayaha ||
2
5
maho:dara: maha:danshtra: gho:ra ru:pa: maha:bala:ha|
yuddha:bhimanasa ssarve: hanumadgrahanodyatha:h ||
2
6
the: kapi:ndram sama:sa:dya tho:ranasttha mavastthitham |
abhipe:thu rmaha:ve:ga:h pathanga: iva pa:vakam ||
2
7
the: gada:bhi rvichithra:bhihi parighaih ka:nchana:ngadaihi |
a:jaghnu rva:nara sreshttam sarai schadithya sannibhaih|| ||
2
8
mudgaraihi pattisai ssu:laihi pra:satho:marasakthibhihi |
pariva:rya hanu:mantham sahasa: thastthu ragrathaha ||
2
9
hanuma:napi the:jaswi: sri:ma:n parvatha sannibhaha |
kshitha: va:vidhya la:mgu:lam nana:da cha maha:swanam ||
3
0
sa bhu:thva: sumaha:ka:yo: hanuma:n ma:rutha:thmajaha |
dhrushta ma:spho:taya:ma:sa lanka:m sabde:na pu:rayan ||
3
1
thasya:spho:tithasabde:na mahatha: sa:nuna:dina: |
pe:thu rvihanga: gagana: duchchai sche:da magho:shayath ||
3
2
jayathyathi balo: ra:mo: lakshmanascha maha:balaha |
ra:ja: jayathi sugri:vo: ra:ghave: na:bhipalithaha ||
3
3
da:so ::ham ko:sale:ndrasya ra:ma sya:klishta karmanaha |
hanuma:n sathrusainya:na:m nihantha: ma:rutha:thmajaha ||
3
4
na ra:vana sahasram me: yuddhe: prathibalam bhave:th |
sila:bhisthu praharathaha pa:dapaischa sahasrasaha ||
3
5
ardayithva: puri:m lanka: mabhiva:dya cha maitthili:m |
samruddha:rttho: gamishya:mi mishatha:m sarvarakshasa:m ||
3
6
thasya sanna:da sabde:na the :: bhavan bhayasankitha:h |
dadrususcha hanu:mantham sandhya:me:gha mivo:nnatham ||
3
7
swa:misande:sanissanka: sthatha sthe: ra:kshasa:h kapim |
chithraih praharanai rbhi:mai rabhipe:thu sthatha sthathaha ||
3
8
sathaih parivrutha ssurai ssarvatha ssa maha:balaha |
a:sasa:da :: :: yasam bhi:mam parigham thorana:sritham ||
3
9
sa tham parighama:da:ya jagha:na rajani:chara:n |
sa pannaga miva:da:ya sphurantham vinatha: suthaha |
vichacha: ra:mbare: vi:raha parigruhya cha ma:ruthihi ||
4
0
sa hathwa: ra:kshasa:n vi:ra:n kinkara:n ma:rutha:thmajaha |
yuddhaka:nkshi: punarvi:ra stho:ranam samupa:srithaha ||
4
1
thatha sthasma: dbhaya: nmuktha:h kathichith thathra ra:kshasaha|
nihatha:n kinkara:n sarva:n ra:vana:ya nyave:dayan ||
4
2
sa ra:kshasa:na:m nihatham mahadbalam| nisamya ra:ja:
parivruththalo:chanaha |
sama:dithe: sa:prathimam para:krame: | prahasthaputhram samare: sudurjayam
||
4
3
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde:
dwichathva:rimsaha sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
43 thrichathva:rimsaha sargaha
(Hanuma kills the demons in the chaithya pra:sa:da)
thathassa kimkara:n hathva: hanuma:n dhya:na ma:stthithaha |
vanam bhagnam maya: chaithyapra:sa:do: na vina:sithaha || 1
thasma:th pra:sa:dama pye:vam bhi:mam vidhvamsaya: myaham |
ithi samchithya manasa: hanuma:n darsayan balam || 2
chaithyapra:sa:da ma:phluthya me:rusrunga mivonnatham |
a:ruro:ha kapisre:shtto: hanuma:n ma:rutha:thmajaha || 3
a:ruhya girisamka:sam pra:sa:dam hariyu:tthapaha |
babhou sa sumaha:the:ja:h prathisu:rya ivo:dithaha || 4
sampradhrushya cha durdharsham chaithya pra:sa:da muththamam |
hanuma:n prajvalan lakshmya: pa:riya:thro:pamo ::bhavath || 5
sa bhu:thva: sumaha:ka:yaha prabha:va:n ma:rutha:thmajaha |
dhrushta ma:spho:taya:ma:sa lanka:m sabde:na pu:rayan || 6
thasya: spho:tithasabde:na mahatha: sro:thragha:thina: |
pe:thurvihangama: sthathra chaithyapa:la:scha mo:hitha:h || 7
asthra vijjayatha:m ra:mo: lakshmanascha maha:balaha |
ra:ja: jayathi sugri:vo: raghave:na:bhipa:lithaha || 8
da:so ::ham ko:sale:ndrasya ra:masya: klishtakarmanaha
hanuma:n sathrusainya:na:m nihantha: ma:rutha:thmajaha || 9
na ra:vana sahasram me: yuddhe: prathibalam bhave:th |
sila:bhisthu praharathaha pa:dapaischa sahasrasaha || 10
ardayithva: puri:m lanka: mabhiva:dya cha maitthili:m|
samruddha:rttho: gamishya:mi mishatha:m sarva rakshasa:m || 11
e:va mukthva: vima:nastha schaithyastha:n hariyu:tthapaha |
nana:da bhi:ma nirhra:do: rakshasa:m janayan bhayam || 12
the:na sabde:na mahatha: chaithyapa:la: ssatham yayuhu |
gruhi:thva: vividha: nasthra:n pra:sa:n khadga:n paraswattha:n |
visrujantho: maha:ka:ya: ma:ruthim paryava:rayan || 13
the:gada:bhi rvichithra:bhihi parighaihi ka:nchana:ngadaihi |
a:jaghnu rva:narasre:shttam ba:nai scha:dithya sannibhaihi || 14
a:vartha iva ganga:ya: stho:yasya vipulo: maha:n |
parikshipya harisre:shttam sa babhou rakshasa:m ganaha || 15
thatho: va:tha:thmajaha kruddho: bhi:mam ru:pam sama:srithaha || 16
pra:sa:dasya maha:nthasya sthambham he:ma parishkrutham |
uthpa:tayithva: ve:ge:na hanuma:n pavana:thmajaha |
thathastham bhra:maya:ma:sa sathadha:ram maha:balaha || 17
thathra cha:gni ssamabhavath pra:sa:dascha: pyadahyatha || 18
dahyama:nam thatho: drushtva: pra:sa:dam hariyu:tthapaha |
sa ra:kshasa satham hathva: vajre: ne:ndra iva:sura:n || 19
antharikshe: stthitha ssri:ma: nidam vachana mabravi:th |
ma:drusa:na:m sahasra:ni visrushta:ni maha:thmava:n || 20
balina:m va:nare:ndra:na:m sugri:va vasavarthina:m |
atanthi vasudha:m kruthsna:m vayamanye: cha va:nara:ha || 21
dasana:gabala:h ke:chith ke:chi ddasaguno:ththara:ha |
ke:chi nna:gasahasrasya babhu:vu sthulyavikrama:h || 22
santhi chaughabala:h ke:chith ke:chi dva:yubalo:pama:ha |
aprame:yabala: scha:nye: thathra:san hariyu:dhapa:ha || 23
i:drugvidhai sthu haribhi rvrutho: dantha nakha:yudhaihi |
sathai ssathasahasraischa ko:ti:bhi rayuthai rapi |
a:gamishyathi sugri:va ssarve:sha:m vo: nishu:danaha || 24
ne:yamasthi puri: lanka: na yu:yam na cha ra:vanaha |
yasma: dikshva:ku na:tthe:na baddham vairam maha:thmana: || 25
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde:
thrichathva:rimsaha sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
44 sarga chathuschathva:rimsa sargaha
samdishto: ra:kshase:ndre:na prahasthasya sutho: bali: |
jambuma:li: maha:danshtro: nirjaga:ma dhanurdharaha || 1
rakthama:lya:mbaradharaha sragvi: ruchirakundalaha |
maha:n vivruththanayana schanda ssamaradurjayaha || 2
dhanu ssakradhanuh prakhyam maha druchira sa:yakam |
vishpha:raya:no: ve:ge:na vajra:sanisamaswanam || 3
thasya vishphara gho:she:na dhanusho: mahatha: disaha |
pradisascha nabhaschaiva sahasa: samapu:ryatha || 4
ratthe:na kharayukthe:na thama:gatha mudi:kshya saha |
hanuma:n ve:ga sampanno: jaharsha cha nana:da cha || 5
tham tho:rana vitankastham hanumantham maha:kapim |
jambuma:li: maha:ba:huhu rvivya:ttha nisithai ssaraihi || 6
artthachandre:na vadane: sira sye:ke:na karnina: |
ba:hvo: rvivya:ttha na:ra:chai rdasabhi stham kapi:swaram || 7
thasya thachhu subhe: tha:mram sare: na:bhihatham mukham |
saradi: va:mbujam phullam viddham bha:skara rasmina: || 8
thaththasya raktham rakthe:na ranjitham susubhe: mukham |
yattha:ka:se: maha:padmam siktham chandana bindubhihi || 9
chuko:pa ba:na:bhihatho: ra:kshasasya maha:kapihi |
thathah pa:rsve ::thi vipula:m dadarsa mahathi:m sila:m || 10
tharasa: tha:m samuthpa:tyachikshe:pa balavadbali: |
tha:m sarai rdasabhihi kruddha stha:daya:ma:sa ra:kshasaha || 11
vipannam karma thadrushtva: hanuma:n schandavikramaha |
sa:lam vipula muthpa:tya bhra:maya:ma:sa vi:ryava:n || 12
bhra:mayantham kapim drushtva: sa:la vruksham maha:balam |
chikshe:pa subahu:n ba:na:n jambuma:li: maha:balaha || 13
sa:lam chathurbhi schichhe:da va:naram panchabhi rbhuje: |
ura sye:ke:na ba:ne:na dasabhisthu sthananthare: || 14
sa saraihi pu:ritha thanuhu kro:dhe:na mahatha: vruthaha |
thame:va parigham gruhya bhra:maya:ma:sa ve:githaha || 15
athive:go :: thive:ge:na bhra:mayithva: balo:thkataha |
parigham pa:thaya:ma:sa jambuma:le: rmaho:rasi|| 16
thasya chaiva siro: na:sthi na ba:hu: na cha ja:nuni: |
na dhanu rna rattho: na:swa: sthathra: drusyantha ne:shavaha|| 17
sa hatha ssahasa: the:na jambuma:li: maha:balaha|
papa:tha nihatho: bhu:mou chu:rnitha:nga vibhu:shanaha || 18
jambuma:lim cha nihatham kinkara:mscha maha:bala:n |
chukro:dha ra:vanaha sruthva: ko:pasamraktha lo:chanaha || 19
sa ro:sha samvarthitha tha:mralo:chanaha prahasthaputhre: nihathe:
maha:bale:
ama:thyaputhra: nathi vi:rya vikrama:n sama:dide: sa:su nisa:chareswaraha ||
20
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde:
chathuschathva:rimsa sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
45 sarga pancha chathva:rimsaha sargaha (Hanuma:n kills minister’s sons)
thathasthe: ra:kshase:ndre:na cho:ditha: manthrina ssutha:ha |
niryayu rbhavana: ththasma:th saptha saptha:rchivarchasaha || 1
maha:vala pari:va:ra: dhanushmantho: maha:bala:ha|
krutha:sthra:sthravida:m sre:shttah paraspara jayaishinaha|| 2
he:maja:la parikshipthai rdhwajavadbhihi patha:kabhihi |
tho:yada swana nirgho:shai rva:ji yukthai rmaha:ratthaihi || 3
thaptha ka:nchana chithra:ni cha:pa: nyamitha vikramaha |
vishpha:rayanthaha samhrushta: sthatithvantha iva:mbuda:ha || 4
jananyasthu thatha sthe:sha:m vidithva: kinkara:n hatha:n |
babhu:vu sso:ka sambhra:ntha: ssaba:ndhava suhrujjana:ha|| 5
the:paraspara sangharsha:th thaptha ka:nchana bhu:shana:ha|
abhipe:thu rhanu:mantham tho:ranastha mavasthitham || 6
srujantho: ba:navrushtim the: rattha garjitha niswana:ha|
vrushtimantha iva:mbho:da: viche:ru rnairrutha:mbuda:ha|| 7
avaki:rna sthatha stha:bhirhanuma:n saravrushtibhihi|
abhavath samvrutha:ka:ra ssailara:diva vrushtibhihi || 8
sa sara:n mo:ghaya:ma:sa the:sha: ma:sucharaha kapihi |
ratthave:gan cha vi:ra:na:m vicharan vimale ::mbare: || 9
sathaihi kri:dan dhanushmabdhirvyomni vi:raha praka:sathe: |
dhanushmadbhi ryattha: me:ghai rma:ruthaha prabhurambare: || 10
sa kruthva: ninadam gho:ram thra:sayam stha:m maha:chamu:m |
chaka:ra hanuma:n ve:gam the:shu rakshassu vi:ryava:n || 11
thale: na:bhya hanath ka:mschith pa:daihi ka:schith paramthapaha |
mushtina ::bhya hanath ka:mschinnakhaihi ka:mschith vyada:rayath || 12
pramama: ttho:rasa: ka:mschi du:rubhya:m apara:n kapihi|
ke:chi ththasya nina:de:na thathraiva pathitha: bhuvi || 13
thathasthe: shyavasanne:shu bhu:mou nipathithe:shu cha |
thath sainya magamath sarvam diso: dasa bhaya:rditham ||
14
vine:du rviswaram na:ga: nipe:thu rbhuvi va:jinaha |
bhagna ni:da dhwajachchathraihi bhu:scha ki:rna ::bhavadrathhaihi || 15
sravatha: rudhire:na:ttha sravanthyo: darsitha:h patthi |
vividhaischa swarai rlanka: nana:da vikrutham thada: || 16
sa tha:n pravruddha:n vinihathya ra:kshasa:n
maha:balaschandapara:kramaha kapihi |
yuyuthsuranyaihi punare:va ra:kshasaihi
thame:va vi:ro: ::bhijaga:ma tho:ranam | | 17
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: pancha
chathva:rimsaha sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
46 sarga attha shatchathva:rimsassagaha
(Hanuma kills the five army commanders)
hatha:n manthri sutha:n buddhva: va:nare:na maha:thmana: |
ra:vana samvrutha:ka:raha chaka:ra mathi muththama:n || 1
sa viru:pa:ksha yu:pa:kshou: durdharam chaiva ra:kshasam |
praghasam bha:sakarnam cha pancha se:na:gra na:yaka:n || 2
sandide:sa dasagri:vo: vi:ra:n nayavisa:rada:n |
hanumadgrahanavyagra:n va:yuve:ga sama:n yudhi || 3
ya:tha se:na:graga: ssarve: maha:bala parigraha:ha |
sa va:ji ratthama:thanga:ha sa kapihi sa:syatha: mithi || 4
yaththaischa khalu bha:vyam sya: ththama:sa:dya vana:layam |
karma cha:pi sama:dhe:yam de:saka:la viro:dhitham |
na hyaham tham kapim manye: karmana: prathi tharkayan || 5
sarvattha: thanmahadbhu:tham maha:bala parigraham |
bhave: dindre:na va: srushta masmadarttham thapo:bala:th || 6
sa na:ga yaksha gandharva: de:va:sura maharshayaha |
yushma:bhi ssahithai ssarvaihi maya: saha vinirjitha:ha || 7
thai ravasyam vidha:thavyam vyali:kam kimchide:va naha|
thade:va na:thra samde:haha prasahya parigruhyatha:m || 8
na:vama:nyo: bhavadbhischa harir dhi:ra para:kramaha|
drushta: hi harayaha pu:rvam maya: vipulavikrama:ha || 9
va:li: cha saha sugri:vo: ja:mbava:mscha maha:balaha |
ni:la sse:na:pathi schaiva ye: cha:nye: dvivida:dayaha || 10
naivam the:sha:m gathi rbhi:ma: na the:jo: na para:kramaha |
na mathi rna balo:thsa:ho: na ru:pa parikalpanam || 11
mahath saththva midam jne:yam kapiru:pam vyavasthitham |
prayathnam maha da:stha:ya kriyatha: masya nigrahaha || 12
ka:mam lo:ka: sthraya sse:ndra: ssasura:sura ma:nava:ha |
bhavatha: magrathaha stha:thum na parya:ptha: rana:jire: | | 13
thattha:pi thu nayajne:na jaya ma:ka:nkshatha: rane: |
a:thma: rakshyaha prayathne:na yuddha siddhi rhi chanchala: || 14
the: swa:mi vachanam sarve: prathi gruhya mahoujasaha |
samuthpe:thu rmaha:ve:ga: hutha:sa samathe:jasaha || 15
ratthai rmaththaischa ma:thangai rvajibhischa maha:javaihi || 16
sasthraischa vividhai sthi:kshnaihi sarvai scho:pachitha: balaihi |
thathastham dadrusu rvi:ra: di:pyama:nam maha:kapim |
rasmimantha mivo:dyantham swathe:jo: rasmima:linam|| 17
tho:ranasttham maho:thsa:ham maha:saththvam maha:balam |
maha:mathim maha:ve:gam maha:ka:yam maha:balam || 18
tham sami:kshyaiva the: sarve: dikshu sarva: swavastthitha:ha |
thai sthaihi praharanai rbhi:maihi abhipe:thu sthathasthathaha || 19
thasya pancha:yasa: sthi:kshna:ha sitha:ha pi:thamukha: ssara:ha |
sira syuthpala pathra:bha: durdhare:na nipa:thitha:ha || 20
sathaihi panchabhi ra:viddha ssarai ssirasi va:naraha |
uthpapa:tha nadan vyo:mni diso: dasa vina:dayan || 21
thathasthu durdharo: vi:ra ssarattha ssajya ka:rmukaha |
kiran sarasathai sthrikshnai rabhipe:de: maha:balaha || 22
sa kapi rva:raya:ma:sa tham vyo:mni saravarshinam |
vrushtimantham payo:da:nthe: payo:damiva ma:ruthaha || 23
ardyama:na sthatha sthe:na durdhare: na:nila:thmajaha |
chaka:ra kadanam bhu:yo: vyavardhatha cha ve:gava:n || 24
sa du:ram saha so:thpathya durdharasya ratthe: harihi |
nipapa:tha maha:ve:go: vidyudra:si rgira: viva || 25
thathassa matthitha:shta:svam rattham bhagna:kshaku:baram |
viha:ya nyapatha dbhu:mau durdhara sthyaktha ji:vithaha || 26
tham viru:pa:kshayu:pa:kshou drushtva: nipathitham bhuvi |
samja:tha ro:shau durdharsha: vuthpe:thathuhu arindamau|| 27
sa tha:bhya:m saha so:thpathya vishttitho: vimale ::mbare: |
mudgara:bhya:m maha:ba:hu rvaksha syabhihathaha kapihi || 28
thayo:rve:gavatho: rve:gam vinihathya maha:balaha |
nipapa:tha puna rbhu:mau suparna samavikramaha | | 29
sa sa:la vruksha ma:sa:dya tha muthpa:tya cha va:naraha |
tha:vubhau ra:kshasow vi:row jagha:na pavana:thmajaha || 30
thathastha:m sthri:n hatha:n jna:thva: va:nare:na tharaswina: |
abhipe:de: maha:ve:gaha prasahya praghaso:harim || 31
bha:sakarnascha sankruddhaha su:la ma:da:ya vi:ryava:n |
e:kathaha kapisa:rdu:lam yasaswina mavastthitham || 32
pattise:na sitha:gre:na praghasaha prathyayo:dhayath |
bha:sakarnascha su:le:na ra:kshasaha kapisaththam || 33
sa tha:bhya:m vikshathai rga:thraihi asrugdigdha thanu:ruhaha |
abhava dwa:naraha kruddho: ba:la su:rya samaprabhaha || 34
samuthpa:tya gire: ssrungam samruga vya:la pa:dapam |
jagha:na hanuma:n vi:ro: ra:kshasou kapikunjaraha || 35
thathasthe: shvavasanne:shu se:na:pathishu panchasu |
balam thadavese:sham cha n:asaya:ma:sa va:naraha || 36
aswairaswa:n gajairna:ga:n yo:dhairyo:dha:n ratthairattha:n |
sa kapirna:saya:ma:sa sahasra:ksha iva:sura:n|| 37
hathai rna:gaischa thuragaihi bhagna:kshaischa maha:ratthaihi |
hathaischa ra:kshasai rbhu:mi: ruddhama:rga: samanthathaha || 38
thathaha kapistha:n dhwajini:pathi: nrane:
nihathya vi:ra:n sabala:n sava:hana:n |
sami:kshya vi:raha parigruhya tho:ranam
kruthakshanaha ka:la iva praja:kshaye: || 39
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: attha
shatchathva:rimsassagaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
47 sarga attha sapthachathva:rimsa ssargaha
se:na:pathi:npancha sa thu prama:pitha:n
hanu:matha: sa:nuchara:n sava:hana:n |
samikshya ra:ja: samaro:ddhatho:nmukham
kuma:ramaksham prasamaikshatha:grathaha || 1
sa thasya drushtyarpana sampracho:dithaha
pratha:pava:n ka:nchana chithraka:rmukaha |
samuthpapa:tha:ttha sadasyudi:ritho:
dwija:thimukhyaihi havishe:va pa:vakaha || 2
thatho: mahadba:la diva:karaprabham
prathapthaja:mbu:nada ja:la santhatham |
rattham sama:stha:ya yayau sa vi:ryava:n
maha:harim tham prathi nairrutharshabhaha || 3
thathasthapassangraha sanchaya:rjitham
prathaptha ja:mbu:nada ja:laso:bhitham |
patha:kinam ra:thnavibhushithadhwajam
mano:java:shta:swavaraihi suyo:jitham || 4
sura:sura:dhrushyam asangacha:rinam
raviprabham vyo:macharam sama:hitham |
sathu:namashta:si nibaddhabandhuram
yatthakrama:ve:sitha sakthitho:maram || 5
vira:jama:nam prathipu:rna vasthuna:
sa he:mada:mna: sasisu:rya varchasa:
diva:kara:bham ratthama:sthhithasthathaha
sa nirjaga:ma:marathulyavikramaha || 6
sa pu:rayan kham cha mahi:m cha sa:chala:m
thuranga ma:thanga maha:ratthaswanaihi |
balaissame:thaissa hi tho:ranastthitham
samarttha ma:si:nam upa:gamathkapim || 7
satham sama:sa:dya harim hari:kshano:
yuga:ntha ka:la:gnimiva praja:kshaye: |
avastthitham vismitha ja:tha sambhramaha
samaikshatha:ksho:bahuma:nachakshusha: || 8
sa thasya ve:gam cha kape: rmahathmanaha
para:kramam cha:rishu pa:rtthiva:thmajaha |
vidha:rayan swam cha balam maha:balo:
himakshaye: su:rya iva:bhivardhathe: || 9
sa ja:tha manyuhu prasami:kshya vikramam
stthiram stthithassamyathi durniva:ranam|
sama:hitha:thma: hanumanthama:have:
pracho:daya:ma:sa saraisthribhissithaihi || 10
thathaha kapim tham prasami:kshya garvitham
jithasramam sathrupara:jayo:rjitham|
avaikshatha:kshaha samudi:rnama:nasaha
sa ba:napa:nihi pragruhi:thaka:rmukaha ||
11
sa he:manishka:ngada cha:rukundalaha
sama:sasa:da:supara:kramaha kapim |
thayo:rbabhu:va:prathimaha sama:gamaha
sura:sura:na: mapi sambhrama pradaha||
12
rara:sa bhu:mirna thatha:pa bha:numa:n
vavau na va:yuhu prachacha:la cha:chalaha|
kape:h kuma:rasya cha vi:kshya samyugam
nana:da cha dyaurudadhischa chukshubhe: || 13
thathassa vi:ra ssumukha:n pathathrinaha
suvarnapunkha:n savisha:nivo:raga:n |
sama:dhi samyo:ga vimo:kshathaththvavith
sara:nattha thri:nkapimu:rdhnya pa:thayath || 14
sathaissarairmu:rdhni samam nipa:thithaihi
ksharannasrugdigdha vivruththalo:chanaha |
navo:ditha:dithya nibhassara:msuma:n
vyara:jatha:dithya iva:msuma:likaha || 15
thathassa pinga:dhipamanthri saththamaha
sami:kshya tham ra:javara:thmajam rane: |
udagrachithra:yudha chithraka:rmukam
jaharsha cha:pu:ryatha cha:havo:nmukhaha || 16
sa mandara:grasttha iva:suma:liko:
vivruddhako:po: balavi:ryasamyuthaha |
kuma:ramaksham sabalam sava:hanam
dada:ha ne:thra:gni mari:chibhisthada: || 17
thathassa ba:na:sana chithraka:rmukaha
sara pravarsho: yudhi ra:kshasa:mbudaha |
sara:nmumo:cha:su hari:swara:chale:
vala:hako: vrushtimiva:chalo:ththame: || 18
thathaha kapistham ranachandavikramam
vivruddha the:jo: balavi:rya samyutham |
kuma:ra maksham prasami:kshya samyuge:
nana:da harsha:dghana thulya vikramaha || 19
sa ba:la bha:va: dyudhi vi:ryadarpithaha
pravruddhamanyuhu kshathajo:pame:kshanaha |
sama:sasa:da:prathimam kapim rane:
gajo: maha:ku:pamiva:vrutham thrunaihi || 20
sa the:na ba:naihi prasabham nipa:thathaihi
chaka:ra na:dam ghanana:da niswanaha |
samuthpapa:tha:su nabhassa ma:ruthihi
bhujo:ruvikshe:pana gho:ra darsanaha || 21
samuthpathantham samabhidravadbali:
sa ra:kshasa:na:m pravaraha pratha:pava:n |
ratthi: ratthisre:shtta thamaha kiran saraihi
payo:dharassailam iva:smavrushtibhihi: || 22
sa tha:n sara:m sthasya harirvimo:kshayan
chacha:ra vi:raha patthi va:yuse:vithe |
sara:nthare: ma:ruthavadvinishpathath
mano:javassamyathi chanda vikramaha || 23
thama:ththa ba:na:sanam a:havo:nmukham
khama:sthrunamtham visikhai ssaro:ththamaihi |
avaikshatha:ksham bahuma:na chakshusha:|
jaga:ma chintha:m cha sa ma:rutha:thmajaha || 24
thathassarai rbhinna bhuja:ntharaha kapihi|
kuma:ravi:re:na mahathmana: nadan|
maha:bhujaha karmavise:sha thaththvavi
dvichinthaya:ma:sa rane: para:kramam || 25
aba:lavadba:la diva:karaprabhaha
karo:thyayam karma mahanmaha:balaha |
na cha:sya sarva:havakarma so:bhinaha
prama:pane: me: mathirathra ja:yathe: || 26
ayam maha:thma: cha maha:nscha vi:ryatha
ssama:hitha:scha:thi sahascha samyuge: |
asamsayam karmaguno:daya:dayam
sa na:gayakshairmunibhischa pu:jithaha || 27
para:kramo:thsa:ha vivruddha ma:nasaha
sami:kshathe: ma:m pramukha:gatha stthithaha |
para:kramo: hyasya mana:msi kampaye:th
sura:sura:na:mapi si:ghraga:minaha || 28
na khalvayam na:bhibhave: dupe:kshithaha
para:kramo hyasya rane: vivardhathe: |
prama:panam thve:va mama:sya ro:chathe:
na vardhama:no :: gnirupe:kshithum kshamaha || 29
ithi prave:gam thu parasya tharkayan
swakarmayo:gam cha vidha:ya vi:ryava:n
chaka:ra ve:gam thu maha:balasthada:
mathim cha chakre :: sya vadhe: maha:kapihi || 30
sa thasya tha: nashtahaya: nmaha:java:n
sama:hitha:n bha:rasaha:nvivarthane: |
jagha:na vi:raha patthi va:yuse:vithe:
thalapraha:raihi pavana:thmajaha kapihi || 31
thathasthale: na:bhihatho: maha:rattha
ssa thasya pinga:dhipa manthrinirjithaha|
prabhagnani:daha parimukthaku:baraha
papa:tha bhu:mau hathava:jirambara:th || 32
sa tham parithyajya maha:rattho: rattham
saka:rmukaha khadgadharaha khamuthpathan
thapo :: bhiyo:ga:drushirugravi:ryava:n
viha:ya de:ham marutha:miva:layam || 33
thathaha kapistham vicharanthamambare:
pathathrira:ja: nilasiddhase:vithe:
same:thyatham ma:rutha thulyavikramaha
krame:na jagra:ha sa pa:dayordrudham || 34
sa tham sama:vidhya sahasrasaha kapihi
maho:ragam gruhya iva:ndaje:swaraha|
mumo:cha ve:ga:thpithruthulyavikramo:
mahi:thale: samyathi va:naro:ththamaha || 35
sa bhagna ba:hu:rukati:sirodharaha
ksharannasrujnirmatthitha:stthilo:chanaha |
sa bhagna sandhihi praviki:rna bandhano:
hathaha kshithau va:yusuthe:na ra:kshasaha || 36
maha:kapi rbhu:mithale: nipi:dya tham
chaka:ra raksho:dhipathe: rmahadbhayam || 37
maharshibhi schakracharairmaha:vrathaihi
same:thya bhu:thaischa sa yakshapannagaihi |
suraischa se:ndrairbhrusaja:thavismayaihi
hathe: kuma:re: sa kapirniri:kshithaha || 38
nihathya tham vajrisutho:pamaprabham
kuma:ramaksham kshathajo:pame:kshanam |
thame:va vi:ro ::bhijaga:ma tho:ranam
kruthakshanaha ka:la iva praja:kshaye: || 39
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: attha
sapthachathva:rimsa ssargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
48 sarga attha ashtachathva:rimsa ssargaha
thathassa raksho:dhipathi rmaha:thma: hanu:matha:: kshe: nihathe: kuma:re:
|
manassama:dha:ya thade:ndrakalpam sama:dide:se:ndrajitham saro:sham ||
1
thva masthravi chhasthra vida:m varishta ssura:sura:na: mapi so:kada:tha: |
sure:shu se:ndreshu cha drushtakarma:
pitha:maha:ra:dhanasamchitha:sthraha ||
2
thava:sthrabala ma:sa:dya na:sura: na marudgana:ha |
na se:ku ssamare: stha:thum sure:swara sama:sritha:ha ||
3
na kaschi ththrishu lo:ke:shu samyuge: na gathasramaha
bhuja vi:rya:bhigupthascha thapasa: cha:bhirakshithaha
de:saka:la vibha:ganjna sthvame:va mathisaththamaha ||
4
nathe:: sthya sakyam samare:shu karmana: na the::sthya ka:ryam mathipu:rva
manthrane: |
na so:: sthi kaschi ththrishu sangrahe:shu vai na ve:da yasthe:: sthra balam
balam cha the: ||
5
mama:nuru:pam thapaso: balam cha the: para:kramascha:sthra balam cha
samyuge:|
na thva:m sama:sa:dya rana:vamarde: manassramam gachhathi
nischitha:rttham ||
6
nihatha:ha kinkara: ssarve: jambuma:li: cha ra:kshasaha ||
7
ama:thya puthra: vi:ra:scha pancha se:na:graya:yinaha |
bala:ni su samruddha:ni sa:swana:garattha:ni cha ||
8
saho:dara sthe: dayithaha kuma:ro::kshascha su:dithaha |
nahithe:shve:va me: sa:ro yasthva yyarinishu:dana ||
9
idam hi drushtva: mathimanmahadbalam
kape:h prabha:vam cha para:kramam cha |
thvama:thmanascha:pi sami:kshya sa:ram
kurushva ve:gam swabala:nura:pam ||
10
bala:vamardasthvayi sannikrushte: yattha: gathe: sa:myathi sa:nthasathrau |
thattha: sami: kshya:thmabalam param cha
sama:rabha swa:sthravida:m varishta ||
11
na vi:ra se:na: ganaso:chyavanthi na vajrama:da:ya visa:la sa:ram |
na ma:ruthasya:sya gathe:h prama:nam
na cha:gnikalpaha karane:na hanthum ||
12
thame:va marttham prasami:kshya samyak swakarma sa:mya:ddhi
sama:hitha:thma: |
smaramscha divyam dhanusho::sthravi:ryam vraja:kshatham karma
sama:rabhaswa ||
13
nakhalviyam mathihi sre:sh:tta: yathva:m sampre:shaya: myaham|
iyam cha ra:jadharma:na:m kshaththrasya cha mathi rmatha: ||
14
na:na:sasthraischa samgra:me: vaisa:radya marindama |
avasyame:va yoddhavyam ka:myascha vijayo: rane: ||
15
thathaha pithustha dvachanam nisamya pradakshinam
dakshasuthaprabha:vaha|
chaka:ra bhartha:ra madi:nasaththvo: rana:ya vi:raha prathipannabuddhihi ||
16
thathasthai swaganai rishatai rindrajit prathipu:jithaha |
yuddho:ddhathaha krutho:thsa:ha sangra:mam prathyapadyatha ||
17
sri:ma:n padmapala:sa:ksho: ra:kshasa:dhipathe: ssuthaha |
nirjaga:ma maha:the:ja: ssamudra iva parvasu ||
18
sa pakshira:jo:pama thulyave:gaihi rvyalai schathurbhi ssithathikshna
damshtraihi |
rattham sama:yuktha masangave:gam sama:ruro:he:ndraji dindrakalpaha ||
19
sa ratthi: dhanvina:m sre:shtta ssasthrajno :: sthravida:m varaha |
ratthe: na:bhiyayau kshipram hanuma: nyathra so:: bhavath ||
20
sa thasya rattha nirgho:sham jya:swanam ka:rmukasya cha |
nisamya harivi:ro: ::sow samprahrushtatharo :: bhavath ||
21
sumaha chcha:pa ma:da:ya sithasalya:mscha sa:yaka:n |
hanumantha mabhipre:thya jaga:ma ranapandithaha ||
22
thasmin sthatha ssamyathi ja:tha harshe:
rana:ya nirgachhathi ba:napa:nau |
disascha sarva:ha kalusha: babhu:vu
rmruga:scha raudra: bahudha: vine:duhu ||
23
sama:gatha:sthathra thu na:gayaksha: maharshaya schakrachara:scha
siddha:ha |
nabhassama:vruthya cha pakshisangha:
vine:du ruchchaihi paramaprahrushta:ha ||
24
a:ya:ntham sarattham drushtva: thu:rna mindrajitham kapihi |
vinana:da maha:na:dam vyavardhatha cha ve:gava:n ||
25
indrajiththu rattham divya ma:stthitha schithra ka:rmukaha |
dhanu rvishpha:raya:ma:sa thatidu:rjithanissvanam ||
26
thatha ssame:tha: vathi thi:kshnave:gau maha:balau thau rananirvisankau |
kapischa raksho:dhipathe:scha puthraha sura:sure:ndra:viva baddhavairau ||
27
sa thasya vi:rasya maha:ratthasya dhanushmatha ssamyathi sammathasya |
sara prave:gam vyahanath pravruddha scha:ra ma:rge: pithuraprame:ye: ||
28
thathassara: na:yatha thi:kshna salya:n supathrinaha ka:nchana chithra
punkha:n|
mumocha vi:raha paravi:ra hantha: susannatha:n vajranipa:thave:ga:n ||
29
thathasthu thathsyandananisswanam cha mrudanga bhe:ri: patahaswanam
cha |
vikrushyama:nasya cha ka:rmukasya nisamya gho:sham punaruthpapa:tha ||
30
sara:na: manthare: shva:su vyavarthatha maha:kapihi |
hari sthasya:bhilakshasya mo:ghayan lakshyasangraham ||
31
sara:na: magratha sthasya punah samabhivarthatha |
prasa:rya hasthau hanuma: nuthpapa: tha:nila:thmajaha ||
32
tha: vubhau ve:ga sampannau rana karma visa:radau|
sarvabhu:tha mano:gra:hi chakrathu ryuddha muththamam ||
33
hanu:matho: ve:da na ra:kshaso::mtharam na ma:ruthi sthasya maha:thmano:
: ntharam|
parasparam nirvishahow babhu:vathuhu same:thya thau
de:vasama:navikramau ||
34
thathasthu lakshye: sa vihanyama:ne: sare: shvamo:ghe:shu cha sampathathsu
|
jaga:ma chintha:m mahathi:m maha:thma: sama:dhi samyo:ga
sama:hitha:thma: ||
35
thatho: mathim ra:kshasa ra:jasu:nu schaka:ra thasmin harivi:ramukhye: |
avadhyatha:m thasya kape: ssami:kshya kattham nigachhe:dithi
nigraha:rthham ||
36
thathaha paitha:maham vi:ra sso::sthra masthravida:m varaha |
sandadhe: sumaha:the:ja: stham haripravaram prathi ||
37
avadhyo::ya mithi jna:thva: tha masthre: na:sthrathaththvavith|
nijagra:ha maha:ba:hu rma:rutha:thmaja mindrajith ||
38
the:na baddha sthatho :: sthre:na ra:kshase:na sa va:naraha|
abhava nnirviche:shtascha papa:tha cha mahi:thale: ||
39
thatho :: ttha buddhva: sa thada:sthrabandham prabho:h prabha:va:
dvigatha:thmave:gaha|
pitha:maha:nugraha ma:thmanascha vichinthaya:ma:sa haripravi:raha ||
40
thatha ssva:yambhuvai rmanthrai rbramha:sthra mabhimanthritham |
hanuma:m schithaya:ma:sa varada:nam pitha:maha:th ||
41
name :: sthrabandhasya cha sakthi rasthi vimo:kshane: lo:kaguro:h
prabha:va:th |
ithye:va mathva: vihitho :: sthrabandho:h maya :: :: thma yo:ne:
ranuvarthithavyaha ||
42
sa vi:rya masthrasya kapi rvicha:rya pitha:maha:nugraha ma:thmanascha|
vimo:kshasakthim parichinthayithva: pitha:maha:jna: manuvarthathe: sma ||
43
asthre:na:pi hi baddhasya bhayam mamanaja:yathe: |
pitha:maha mahe:ndra:bhya:m rakshitha sya:nile:nacha ||
44
grahane:cha:pi raksho:bhi rmaha:nme: gunadarsanaha |
ra:kshase:ndre:na samva:da sthasma: dgruhnanthu ma:m pare: ||
45
sa nischitha:rtthaha paravi:rahantha: sami:kshyaka:ri: vinivruththa che:shtaha
|
paraihi prasa hya:bhigathai rnigruhya nana:da ththai sthaihi
paribharthsyama:naha ||
46
thatha stham ra:kshasa: drushtva: nirviche:shta marindamam |
babandhu ssanavalkaischa drumachi:raischa samhathaihi ||
47
sa ro:chaya:ma:sa paraischa bandhanam prasahya vi:rairabhinigraham cha |
kauthu:hala:nma:m yadi ra:kshase:ndro: drashtum vyavasye:dithi
nischitha:rtthaha ||
48
sa baddha sthe:na valke:na vimuktho::sthre:na vi:ryava:n |
asthrabandha ssa cha:nyam hi na bandha manuvarthathe: ||
49
atthe:ndrajiththu drumachi:ra baddham vicha:rya vi:raha kapisaththamam
tham|
vimuktha masthre:na jaga:ma chintha:m na:nye:na baddho: hyanuvarthathe
::sthram ||
50
aho: mahath karma krutham nirardhakam na ra:kshasaihi manthragathi
rvimrushta: |
punascha na:sthre: vihathe ::sthra manyath| pravarthathe: samsayitha:h sma
sarve: ||
51
asthre:na hanuma:n muktho: na:thma:na mavabudhyatha |
krushyama:nasthu raksho:bhi sthaischa bandhai rnipi:dithaha ||
52
hanyama:na sthathaha kru:rai ra:kshasaihi ka:shttamushtibhihi |
sami:pam ra:kshase:ndrasya pra:krushyatha sa va:naraha ||
53
atthe:ndraji ththam prasami:kshya muktham asthre:na baddham drumachi:ra
su:thraihi |
vyadarsaya ththathra maha:balam tham haripravi:ram sagana:ya ra:jne: ||
54
tham maththamiva ma:thangam baddham kapivaro:ththamam |
ra:kshasa: ra:kshase:ndra:ya ra:vana:ya nyave:dayan ||
55
ko::yam kasya kutho: va:thra kim ka:ryam ko: vyapa:srayaha |
ithi ra:kshasa vi:ra:na:m thathra samjajnire: kattha:h ||
56
hanyatha:m dahyatha:m va ::pi bhakshyatha: mithicha:pare: |
ra:kshasa: sthathra samkruddha:ha paraspara mattha:bruvan ||
57
athi:thya ma:rgam sahasa: maha:thma: sa
thathra raksho:: dhipa pa:damu:le: |
dadarsa ra:jnaha paricha:ra vruddha:n
gruham maha:rathna vibhu:shitham cha ||
58
sa dadarsa maha:the:ja: ra:vanaha kapisaththamam |
raksho:bhi rvikrutha:ka:raihi krushyama:na mitha sthathaha ||
59
ra:kshasa:dhipathim cha:pi dadarsa kapisaththamaha |
the:jo:bala sama:yuktham thapantha miva bha:skaram ||
60
sa ro:sha samvarthithatha:mra drushtihi
dasa:nana stham kapi manvave:kshya |
attho:pavishta:n kulasi:la vruddha:n
sama:disa ththam prathi manthri mukhya:n ||
61
yattha:kramam thai ssa kapi rviprushtaha ka:rya:rttha martthasya cha mu:la
ma:dau |
nive:daya:ma:sa hari:swarasya du:tha ssaka:sa: daha ma:gatho::smi ||
62
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: attha
ashtachathva:rimsa ssargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
49th Sarga – e:kona pancha:sa ssargaha
thathassa karmana: thasya vismitho: bhi:mavikramaha |
hanu:ma: nro:shatha:mra:ksho: raksho:dhipa mavaikshatha ||
1
bhra:jama:nam maha:rhe:na ka:nchane:na vira:jatha: |
muktha:ja:la:vruthe: na:tha makute:na maha:dyuthim ||
2
vajrasamyo:gasamyukthaihi maha:rha manivigrahaihi |
haimaira:bharanai schithraihi mana se:na prakalpithaihi || 3
maha:rha kshauma samvi:tham raktha chandanaru:shitham |
swanuliptham vichithra:bhihi vividha:bhischa bhakthibhihi||
4
vivruthai rdarsani:yaischa raktha:kshair bhi:ma darsanaihi|
di:pthathi:kshna maha:damshtraihi pralambadasanachhadaihi ||
5
siro:bhir dasabhir vi:ram bhra:jama:nam mahaujasam |
na:na:vya:la sama:ki:rnaihi sikharai riva mandaram ||
6
ni:la:mjana chayaprakhyam ha:re:no:rasi ra:jatha: |
pu:rnachandra:bha vakthre:na sabala:ka miva:mbudam ||
7
ba:hu:bhirbadhake:yu:raihi, chandano:ththamaru:shithaihi |
bhra:jama:n:angadaihi pi:naihi pamchasi:rshairivo:ragaihi||
8
mahathispha:tike: chithre: rathna samyo:ga samskruthe: |
uththama:stharana: sthi:rne: su:pavishtam vara:sane: ||
9
alankrutha:bhi rathyarttham, pramada:bhi ssamanthathaha |
va:lavyajana hastha:bhihi a:ra:thsamupase:vitham ||
10
durdhare:na prahasthe:na maha:pa:rswe:na rakshasa: |
manthribhirmanthrathatthvajnaihi nikumbhe:na cha manthrina: || 11
sukho:pavishtam raksho:bhihi chathurbhihi baladarpithaihi |
kruthsnaha parivrutho: lokaha chathurbhiriva sa:garaihi ||
12
manthribhirmanthra thatthvajnaihi anyai scha subhabuddhibhihi
anva:syama:nam raksho:bhihi surairiva sure:svaram ||
13
apasya dra:ksha sapathim hanu:ma:nathi the:jasam |
vishtittam me:rusikhare: satho:ya miva tho:yadam ||
14
hanumatha: ra:vana darsanam
sa thai ssampi:dyama:no:pi rakshobhi rbhi:ma vikramaihi |
vismayam paramam gathva: raksho:dhipa mavaikshatha ||
15
bhra:jama:nam thatho: drustwa: hanuma:n ra:kshase:swaram |
manasa: chinthaya:ma:sa the:jasa: thasya mo:hithaha ||
16
aho:ru:pa maho:dhairyam aho:saththva maho:dyuthihi |
aho: ra:kshasara:jasya sarvalakshana yukthatha:||
17
yadyadharmo: na balava:n sya: dayam ra:kshase:swaraha |
sya: dayam suralo:kasya, sasakrasya:pi rakshitha: ||
18
asya kru:raihi nrusamsaischa karmabhir lo:kakuthsithaihi |
the:na bibhyathi khalvasma:th lo:ka:h sa:marada:nava:ha ||
19
ayam hyuthsahathe: kruddhaha karthume: ka:rnavam jagath |
ithi chintha:m bahuvidha:m akaro:nmathima:n harihi ||
20
drushtwa: ra:kshasara:jasya prabha:va mamithaujasaha || 21
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: kona
pancha:sa ssargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
50th Sarga – pancha:sassargaha
thamudwi:kshya maha:bahuhu pinga:ksham puratha sthitham |
ko:pe:namahatha:vishto: ra:vano: lokara:vanaha || 1
sanka: hrutha:thma: daddhyau sa kapi:ndram the:jasa:vrutham |
kimesha bhagava:nnandi: bhave:th sa:ksha: di ha:gathaha||
2
ye:na saptho:: smi kailase:maya: sancha:lithe: pura: |
so:: yam va:naramurthi ssya:th kimswidbano:pi va:suraha || 3
sa ra:ja: ro:shatha:mra:kshaha prahastham manthrisatthamam |
ka:layuktha muva:chedam vacho: vipula mardhavath||
4
dura:thma:! pruchhatha: me:sha kuthaha kim va:sya ka:ranam |
vanabhange: cha ko::sya:rttho: ra:kshasi:na:m cha tharjane: || 5
mathpuri: mapradhrushya: m va: gamane: kim prayo:janam |
a:yo:dhane: va: kim ka:ryam pruchhyatha: me:sha durmathihi ||
6
prahasthe:na hanumadvathra:ntha pariprasnaha
ra:vanasya vacha ssruthva: prahastho: va:kya mabravi:th
sama:swasihi bhadranthe: na bhi:hi ka:rya: thvaya: kape:! || 7
yadi tha:vaththwam indre:na pre:shitho: ra:vana:layam |
thaththwa ma:khya:hi ma: bhu:ththe: bhayam va:nara! mo:kshyase: ||
8
yadi vaisravanasya thwam yamasya varunasya cha |
cha:raru:pa midam kruthwa: pravishto: naha puri: mima:m ||
9
vishnuna: pre:shitho: va:pi du:tho: vijayaka:nkshina: |
nahi the: va:naram the:jo: ru:pama:thram thu va:naram ||
10
thaththwatha:ha katthaya swa:dya thatho: va:nara! mo:kshyase:|
anrutham vadatha scha:pi durlabham thawa ji:vitham ||
11
atthava: yannimiththam the: prave:so: ra:vana:laye: |
e:va mukhtho: harisre:shtta:ha thada: raksho:gane:svaram ||
12
abravi: nna:smi sakrasya yamasya varunasya va: |
dhanade:na na me: sakhyam vishnuna: na:smi chodithaha ||
13
ja:thire:va mama thwe:sha: va:naro:: ha miha:gathaha |
darsane: ra:kshase:ndrasya durlabhe: thadidam maya: ||
14
vanam ra:kshasa ra:jasya darsana:rtthe: vina:sitham |
thatha sthe: ra:kshasa:ha pra:ptha balino: yuddha ka:nkshinaha || 15
rakshana:rtham thu de:hasya prathiyuddha: maya: rane: |
asthrapa:sairna sakyo:ham baddhum de:va:surai rapi ||
16
pitha:maha:de:va varo: mama: pyesho:: bhyupa:gathaha |
ra:ja:nam drashtuka:me:na maya::sthra manuvarthitham ||
17
vimuktho: hyaha masthre:na ra:kshasaihi thwabhipi:dithaha |
ke:nachi dra:jaka:rye:na sampra:ptho::smi thava:nthikam ||
18
du:tho:: ha mithi vijne:yo:, ra:ghava sya:mithoujasaha |
sru:yatha:m cha:pi vachanam mama patthya midam prabho: ||
19
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde:
pancha:sassargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
51th Sarga – e:ka pancha:sas sargaha
hanumatha: sugri:vasande:sa katthanam
tham sami:kshya maha:saththvam saththvava:n hari saththamaha |
va:kyamartthava davyagraha thamuva:cha dasa:nanam || 1
aham sugri:vasandesa:th iha pra:ptha sthava:layam |
ra:kshase:ndra hari:sasthva:m bhra:tha: kusalamabravi:th || 2
bhra:thuhu ssrunu sama:de:sam sugri:vasya maha:thmanaha |
dharma:rttho:pahitham va:kyam iha cha:muthra cha kshamam || 3
ra:ja: dasarattho:na:ma ratthakunjarava:jima:n |
pithe:va bandhurlo:kasya sure:svara samadyuthihi || 4
jyeshtta sththasya maha:bahuhu puthraha priyakaraha prabhuhu |
pithurnide:sa: nishkra:nthaha pravishto: dandaka:vanam || 5
lakshmane:na saha bhra:thra: si:thaya: cha:pi bha:ryaya: |
ra:mo: na:ma maha:theja:ha dharmyam panttha:na ma:srithaha || 6
thasya bha:rya: vane: nashta: si:tha: pathi manuvratha: |
vaide:hasya sutha:ra:jno: janakasya maha:thmanaha || 7
sama:rgama:na stha:m de:vi:m ra:japuthras saha:nujaha |
rushyamu:ka manupra:pthaha sugri:ve:na sama:gathaha || 8
thasya the:na prathijina:tham si:thaya:ha parima:rganam |
sugri:vasyapi ra:me:na harira:jyam nive:ditam || 9
thathasthe:na mrutthe: hathva: ra:japuthre:na va:linam |
sugri:va stthapitho: ra:jye: haryruksha:na:m gane:swaraha || 10
thwaya: vijna:tha pu:rvascha va:li: va:nara pungavaha |
ra:me:na nihathas sankhye: sare:naike:na va:naraha || 11
sa si:tha:ma:rgane: vyagraha sugri:vaha sathya sangaraha |
hari:n sampre:shaya:ma:sa disas sarva: hari:swaraha || 12
tha:m hari:na:m sahasra:ni satha:ni niyutha:ni cha |
dikshu sarva:su ma:rganthe: hyadha scho:pari cha:mbare: || 13
vainathe:ya sama:ha ke:chith ke:chith thathra: nilo:pama:ha |
asangagathaya ssi:ghra:ha harivi:ra: maha:bala:ha || 14
aham thu hanuma:nna:ma ma:rutha sowyarasassuthaha |
si:thaya:sthu kruthe: thu:rnam sathayo:jana ma:yatham || 15
samudram langhayithvaiva tha:m didrukshu riha:gathaha |
bhramatha:cha maya:drushta: gruhe:the: janaka:thmaja: || 16
hanumatha: ra:vana:ya hithabodhanam
thadbhava:n drushtadharma:rtthaha thapaha kruthaparigrahaha |
parada:ra:n maha:prajna! no:paro:ddhum thwamarhasi || 17
nahi dharma viruddhe:shu bahva: pa:ye:shu karmasu |
mu:lagha:thishu sajjanthe: buddhimantho: bhavadwidha:ha 18
kascha lakshmana muktha:na:m ra:ma ko:pa:nu varthina:m |
sara:na: magrathaha sththa:thum saktho: de:va:sure:shwapi || 19
na cha:pi thrishu lo:ke:shu ra:jan! vidye:tha kaschana |
ra:ghavasya vyali:kam yaha kruthwa: sukha mava:pnuya:th || 20
tha thrika:la hitham va:kyam dharmya marttha:nubandhi cha
manyasva narade:va:ya ja:naki: prathidi:yatha:m || 21
drushta: hi:yam maya:de:vi: labdham yadiha durlabham |
uththaram karma yachchesham nimiththam thathra ra:ghavaha || 22
lakshithe:yam maya: si:tha: thattha:so:ka para:yana: |
gruhya ya:m na:bhija:na:si pancha:sya:miva pannagi:m || 23
ne:yam jarayithum sakya: sa:suraira marai rapi |
vishasamsrushta mathyarttham bhuktha manna mivowjasou || 24
thapa ssantha:palabadhasthe: yo::yam dharma parigrahaha |
na sa nasayithum nyayyaha a:thmapra:na parigrahaha || 25
avadhyatha:m thapo:bhirya:m bhava:n samanupasyathi |
a:thmanassa: suraihi de:vaihi he:thu sthathra:pyayam maha:n || 26
sugri:vo: nahi de:vo::yam na:suro: nacha ra:kshasaha |
na da:navo: na gandharvo: nayaksho: na cha pannagaha || 27
thasma:th pra:na parithra:nam kattham ra:jan! karishyasi |
na thu dharmo:pa samha:ram adharma phala samhitham || 28
thade:va phalamanve:thi dharmascha: dharma na:sanaha |
pra:ptham dharmaphalam tha:vath bhavatha: na:thra samsayaha II 29
phala masya:pya dharmasya kshiprame:va prapathsya se: |
janasttha:na vadham budhhva: budhhva: va:livadham thattha || 3o
ra:ma sugri:va sakhyam cha budhyaswa hitha ma:thmanaha |
ka:mam khalvaha mapye:kaha sava:ji rattha kunjara:m || 31
lanka:m na:sayithum sakthaha thasyaisha thu na nischayaha |
ra:me:na hi prathijna:tham haryurksha gana sanniddhau || 32
uthsa:dana mamithra:na:m si:tha:yaisthu pradharshitha: |
apakurvanhi ra:masya sa:ksha:dapi puramdaraha || 33
na sukham pra:pnuya: danyaha kim puna sthwadwidho: janaha |
ya:m si:the:thyabhi ja:na:si ye:yam thishttathi the: vase: || 34
ka:lara:thri:thi tha:m viddhi sarvalanka:vina:sini:m |
thadalam ka:lapa:se:na si:tha: vigraha ru:pina: || 35
swayam skandha: vasakthe:na kshama ma:thmani chinthyatha:m |
si:tha:ya: sthe:jasa: dagdha:m ra:ma ko:pa prapi:ditha:m || 36
dahyama:na: mima:m pasya puri:m sa:ttapratho:lika:m |
swa:ni mithra:ni mathri:mscha jna:thi:n bhrathru:n sutha:n hitha:n 37
bhoga:n dara:mscha lanka:m cha ma: vina:sa mupa:naya |
sathyam ra:kshasa ra:jendra! srunushwa vachanam mama || 38
ra:mada:sasya du:thasya va:narasya vise:shathaha |
sarva:n loka:n susamhruthya sabhu:tha:n sachara:chara:n || 39
punare:va thattha: srashtum saktho: ra:mo: maha:yasa:ha |
de:va:sura nare:ndre:shu yaksha raksho: gane:shu cha || 40
vidya: dhare:shu sarve:shu gandharve:shu:rageshu cha |
siddhe:shu kinna rendre:shu pathathrishu cha sarvathaha || 41
sarvabhu:the:shu sarvathra sarvaka:le:shu na:sthi saha |
yo: ra:mam prathiyuddhye:tha vishnuthulya para:kramam || 42
sarvalo:ke:swara syaivam kruthwa: vipriyamuththamam |
ra:masya ra:jasimhasya, durlabham thava ji:vitham || 43
de:va:scha daithyascha nisa:chare:ndra |
gandharva vidya:dhara na:gayaksha:ha |
ra:masya lo:kathraya na:yakasya |
stha:thum na saktha: ssamare:shu sarve: || 44
bramha: svayambhu:hu chathura:nano: va: |
rudrasthrine:thraha thripura:nthako: va: |
indro: mahe:ndra ssurana:yako: va: |
thra:thum na saktha: yudhi ra:mavadhyam || 45
sa soushttavo:pe:tha madi:na va:dinaha |
kape:rni samya: prathimo: priyam vachaha |
dasa:nanaha ko:pavivruththa lo:chanaha |
sama:di saththasya vadham maha:kape:he || 46
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye: chathurvimsathsahasrika:ya:m
samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: e:ka pancha:sas sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
52th Sarga – dwipancha:sassargaha
thasya thadwachanam sruthwa: va:narasya maha:thmanaha |
a:jna:paya dvadham thasya ra:vanaha kro:dhamu:rchhithaha || 1
vadhe: thasya sama:jnapthe: ra:vane:na dura:thmana: |
nive:dithavatho: dauthyam na:nume:ne: vibhi:shanaha || 2
tham raksho:dhipathim kruddham thachcha ka:raya mupastthitham |
vidithwa: chinthaya:masa ka:ryam karyavidhau stthithaha || 3
nischitha:rtthasthatha ssa:mna:, pujya sathrujidagrajam |
uva:cha hitha mathyarttham, va:kyam va:kyavisa:radaha || 4
kshamasva ro:sham thyaja ra:kshase:ndra ! |
prasi:da madva:kya midam srunushva
vadham na kurvamthi para:varajna:
du:thasya santho: vasudhadhipe:ndra:ha || 5
ra:jadharmaviruddham cha lo:kavruththe:scha garhitham |
thava cha:sadrusam vi:ra kape: rasya prama:panam || 6
dharmajnascha kruthajnascha ra:jadharmavisa:radaha |
para:varajno: bhu:tha:na:m thwme:va parama:rtthavith || 7
gruhyamthe: yadi ro:she:na thwa:druso::pi vipaschithaha |
thathas sa:sthra vipaschiththwam, srama e:va hi ke:valam || 8
thasma:th prasi:da sathrughna! ra:kshase:ndra dura:sada |
yuktha:yuktham vinischithya, duthadando: vidhi:yatha:m || 9
vibhi:shanavachas sruthwa: ra:vano: ra:kshase:swaraha |
ro:she:na mahatha::vishto: va:kya muththara mabravi:th || 10
na pa:pa:na:m vadhe:pa:pa:m vidyathe: sathrusu:dana! |
thasma: de:nam vadhishya:mi va:naram pa:pacha:rinam || 11
adharma mu:lam bahudo:shayuktham |
ana:ryajushtam vachanam nisamya |
uva:cha va:kyam parama:rttha thaththwam |
vibhi:shano: buddhimatha:m varishttaha || 12
prasi:da lanke:svara! ra:kshase:ndra |
dharma:rtthayuktham vachanam srunushwa |
du:tha: na vadhya:n samaye:shu ra:jan |
sarve:shu sarvathra vadanthi santhaha || 13
asamsayam sathru rayam pravruddaha |
krutham hyane: na:priya maprame:yam |
na du:thavadhya:m pravadamthi samtho: |
du:thasya drushta: bahavo: hi danda:ha ||
14
vairu:pya mange:shu kasa:bhigha:tho: |
maundyam thattha: lakshmana sanni pa:thaha |
e:tha:n hi du:the: pravadanthi danda:n |
vadhasthu du:thasya na naha srutho::pi || 15
kattham cha dharma:rttha vini:tha buddihi |
para:varaprathyayanischitha:rtthaha |
bhavadwidhaha ko:pavase: hi thishtte:th |
ko:pam niyachhamthi hi saththwavanthaha ||
16
na dharmava:de: na cha lo:kavruththe: |
na sa:sthrabuddi grahane:shu cha:pi |
vidye:tha kaschi ththava vi:ra thulyaha |
thwam hyuththamas sarvasura:sura:na:m ||
17
na cha: pyasya kape:rghathe: kamchithpasya:myaham gunam |
the:shwayam pa:thyatha:m dando: yairayam pre:shithaha kapihi || 18
vibhi:shane:na du:thavadhe: do:shaniru:panam
sa:dhurva: yadiva:: sa:dhuhu parai re:sha samarpithaha |
bruvan para:rttham parava:n na du:tho: vadha marhathi || 19
api cha:sminhathe: ra:jan, na:nyam pasyami khe:charam |
iha yaha punara:gachche:th, param pa:ram maho:dadhe:he || 20
thasma:nna: sya vadhe: yathnaha, karyaha parapuramjaya! |
bhava:n se:ndre:shu de:ve:shu yathna ma:stthathu marhathi ||
21
asmin vinashte: na hi du:thamanyam |
pasya:mi yasthau narara:japuthrau |
yuddha:ya yuddhapriyadurvini:thau |
udyo:jaye:thou di:rghapattha:varuddhau | 22
para:kramo:thsa:ha manaswina:m cha |
sura:sura:na: mapi durjaye:na |
thwaya: mano:nandana nairru:tha:na:m
yuddayathi rna:sayithum na yuktha: ||
23
hitha:scha su:ra:scha sama:hitha:scha |
kule:shu ja:th:ascha maha:gune:shu |
manasvinaha sasthrabhrutha:m varishttaha |
ko:tyagratha sthe: subhrutha:scha yo:dha:ha || 24
thade:kade:se:na balasya tha:vath |
ke:chiththava:de:sakrutho::bhi yamthu |
thau ra:japuthrau vinigruhyamu:ddau |
pare:shu the: bha:vayithum prabha:vam ||
25
nisa:chara:na: madhipo:: nujasya |
vibhi:shana syo:ththama va:kyamishtam |
jagra:ha buddhya: suralo:ka sathruhu |
maha:balo: ra:kshasara:ja mukhyaha ||
26
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye: chathurvimsathsahasrika:ya:m
samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: dwipancha:sassargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
53rd Sarga – thripamchasassargaha
thasya thadwachanam sruthwa: dasagri:vo: maha:balaha |
de:sa ka:lahitham va:kyam bhrathuruththara mabravi:th || 1
samya guktham hi bhavatha: du:thavadhya: vigarhitha: |
avasyam thu vadha: danya:ha, kriyatha: masya nigrahaha || 2
kapi:na:m kila la:mgu:lam ishtam bhavathi bhu:shanam |
thadasya di:pyatha:m si:ghram, the:na dagdhe:na gachhathu 3
thathaha pasyanthwimam di:nam, angavai ru:pya karsitham |
samithrajna:thayas sarve: ba:ndhava:ha sa shrujjana:ha || 4
a:jna:paya dra:kshase:draha puram sarvam sachathwaram |
la:ngu:le:na pradi:pthe:na raksho:bhihi parini:yatha:m || 5
thasya thadvachanam sruthva: ra:kshasa:ha ko:pakarsitha |
ve:shtayanthisma la:mgu:lam ji:rnai ka:rpa:sakaihi pataihi || 6
samve:shtyama:ne: la:mgu:le: vyavardhatha maha:kapihi |
sushka mimdhana ma:sa:dya vane:shviva hutha:sanaha || 7
thaile:na parishichya:ttha the::gnim thathra:bhya pa:thayan |
la:mgu:le:na pradi:pthe:na ra:kshasa:m stha:napa:thayath || 8
ro:sha:marshapari:tha:thma: balasu:ryasama:nanaha |
la:ngu:lam sampradi:ptham thu drashtum thasya hanu:mathaha || 9
sahasthri:ba:lavruddha:scha jagmuhu pri:tha: ni:sa:chara:ha |
sa bhu:yas samgathai:hi kru:rai ra:kshasaihi harisaththamaha || 10
nibaddaha kruthava:nvi:raha thathka:lasadrusi:m mathim |
ka:mam khalu na me: saktha: nibaddasya:pi ra:kshasa:ha || 11
chhithwa: pa:sa:n samuthpathya hanya: maha mima:n punaha |
yadi bharthurhitha:rttha:ya charamtham bharthrusa:sana:th || 12
badhnam thye:the: dura:thma:no nathu me: nishkruthihi krutha: |
sarve:sha: me:va parya:ptho: ra:kshasa:na:maham yudhi || 13
kimthu ra:masya pri:thyarttham vishahishye:: hami:drusam |
lanka: cha:rayithavya: vai punare:va bhave:dithi || 14
ra:thrau nahi sudrushta: me: durgakarmavidha:nathaha |
avasyame:va drashtavya: maya: lanka: nisa:kshaye: ||
15
ka:mam baddasya me: bhu:yaha puchcha syo:ddi:pane:na cha |
pi:da:m kurvamthu raksha:msi name::sthi manasa ssramaha ||
16
dagdhapuchhasya hanumathaha lanka:vi:dhishu bhra:manam
thathasthe: samvrutha:ka:ram sathwavantham maha:kapim |
parigruhya yayurhrushta: ra:kshasa:ha kapi kunjaram ||
17
sankhabhe:ri:nina:daistham gho:shayanthas swakarmabhihi |
ra:kshasa:ha kru:rakarma:naha cha:rayanthisma tha:m puri:m ||
18
anvi:yama:no: raksho:bhihi yayau sukha marimdamaha |
hanuma:m scha:raya:ma:sa ra:kshasa:na:m maha:puri:m ||
19
attha:pasya dwima:na:ni vichithra:ni maha:kapihi |
samvrutha:n bhu:mibha:ga:mscha suvibhaktha:mscha chathvara:n||
20
vi:tthi:scha gruha samba:dhaha kapi ssrunga:taka:ni cha |
thattha: ratthyo: paratthya:scha thatthaiva gruhaka:nthara:n ||
21
gruha:mscha me:gha sanka:sa:n dadarsa pavana:thmajaha |
chathvare:shu chathushke:shu ra:jama:rge: thatthai vacha || 22
gho:shayanthi kapim sarve: cha:ri:ka ithi ra:kshasa:ha |
sthri:ba:lavruddha: nirjagmuhuhu thathra kuthu:hala:th || 23
tham pradi:pitha la:mgu:lam hanu:mantham didrukshavaha |
di:pyama:ne: thatha sthasya la:mgu:la:gre: hanu:mathaha || 24
ra:kshasya stha: viru:pa:kshyaha samsurde:vya: sthadapriyam |
yasthvaya: kruthasamva:daha si:the:! tha:mramukhaha kapihi || 25
la:mgu:le:na pradi:pthe:na sa e:sha parini:yathe: |
sruthwa: thadvachanam kruram a:thma:paharano:pamam || 26
si:thaya: agnehesi:thatha:pra:rdhanam
vaide:hi so:kasamthaptha: hutha:sana mupa:gamath |
mamgala:bhimukhi: thasya sa: thada:si:nmaha:kape:he |
upathastthe: visa:la:kshi: prayatha: havya va:hanam || 27
yadyasthi pathisusru:sha: yadyasthi charitham thapaha |
yadi cha:sthye:ka pathni:thwam si:tho: bhava hanu:mathaha || 28
yadi kimchidanu kro:saha thasya mayyasthi dhi:mathaha |
yadi va: bhagya se:sho: me: si:tho: bhava hanu:mathaha || 29
yadi ma:m vruththasampanna:m thathsama:gamala:lasa:m |
sa vija:na:thi dharma:thma: si:tho: bhava hanu:mathaha || 30
yadi ma:m tha:raye: da:ryaha sugri:vaha sathyasangaraha |
asma: dduhkha:mbusamro:dha:th si:tho: bhava hanu:mathaha ||
31
thatha sthi:kshna:rchi ravyagraha pradakhinasikho:: nalaha |
jajwa:la mrugasa:ba:kshya:ha samsanniva sivam kape:he ||
32
hanu:majjanaka scha:pi puchcha:nala yutho:: nilaha |
vavau swa:stthyakaro: de:vya:ha pra:le:ya:nilasi:thalaha ||
33
hanumathaha agne:he saithya:nubhavaha
dahyama:ne: cha la:mgu:le: chinthaya:ma:sa va:naraha ||
34
pradi:ptho:gnirayam kasma:th na ma:m dahathi sarvathaha |
drusyathe: cha maha:jwa:laha karo:thi na cha me: rujam ||
35
sisira sye:va sampa:tho: la:mgu:la:gre: prathishttithaha |
atthava: thadidam vyaktham yaddrushtam plavatha: maya: ||
36
ra:maprabha:va: da:scharyam parvathas saritha:m pathau |
yadi tha:vathsamudrasya maina:kasya cha dhi:mathaha || 37
ra:ma:rttham sambhramaha tha:druk, kimagni rnakarishyathi |
si:tha:ya: scha:nrusamsye:na the:jasa: ra:ghavasya cha ||
38
pithuscha mama sakhye:na na ma:m dahathi pa:vakaha |
bhu:ya ssa chimthaya:ma:sa muhu:rtham kapi kunjaraha ||
39
uthpapa: tha:ttha ve:ge:na nana:da cha maha:kapihi |
puradwa:ram thathaha sri:ma:n sailasrunga mivo:nnatham ||
40
vibhaktha rakshassamba:dham a:sasa: da:nila:thmajaha |
sa bhu:thwa: saila sanka:saha kshane:na punara:thmava:n ||
41
hrasvatha:m parama:m pra:ptho: bandhana: nyavasa:thayath |
vimuktha scha:bhavath sri:ma:n punaha parvathasannibhaha ||
42
vi:kshama:nascha dadruse: parigham tho:rana:sritham |
sa tham gruhya maha:bahuhu ka:la:yasaparishkrutham ||
43
rakshinastha:n punas sarva:n su:daya:ma:sa ma:ruthihi
44
sa tha:nnihathwa: ranachandavikramaha |
sami:ksha ma:naha punare:va lanka:m |
pradi:pthala:ngu:lakrutharchima:li |
prakasa tha:dithya iva:rchima:li: ||
45
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde:
e:kavimsa sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
54th Sarga
chathuhupamcha:sa ssargaha (54)
vi:kshama:nasthatho: lamka:m kapihi kruthamano:ratthaha |
vartthama:nasamuthsa:haha karyase:shamachinthayath || 1
kinnu khalvavasishtam me: karthavaya miha sa:mpratham |
yade:sha:m rakshasa:m bhu:yaha santha:pajananam bhave:th || 2
vanam tha:vathpramatthitham prakrushta: ra:kshasa: hatha:ha |
balaikade:saha kshapithaha se:sham durgavina:sanam || 3
durge: vina:sithe: karma bhave:thsukhaparisramam |
alpayathne:na karye::smin mamasya:th saphalassramaha || 4
yo: hyayam mama la:mgu:le: di:pyathe: hanyava:hanaha |
asya samtharpanam nya:yam karthu me:bhirgruho:ththamaihi || 5
thathaha pradi:pthala:ngu:laha savidyudiva tho:yadaha |
bhavana:gre:shu lanka:ya vichacha:ra maha:kapihi || 6
gruha:dgruham ra:kshasa:na:m udya:na:ni cha va:naraha |
vi:kshama:no: hyasamthrasthaha pra:sa:da:mscha chacha:ra saha || 7
avapluthya maha:ve:gaha prahasthasya nive:sanam |
agnim thathra sa nikshipya swasane:na samo: bali: || 8
thatho::nyathpupluve: ve:sma maha:pa:rsvasya viryava:n |
mumo:cha hanuma:nagnim ka:la:nalasikho:pamam || 9
vajra damshtrasya cha thattha: pupluve: sa maha:kapihi |
sukasya cha maha:the:ja:ha sa:ranasya cha dhi:mathaha || 10
thattha: che:ndrajitho: ve:sma dada:ha hari yu:tthapaha |
jambuma:le: ssuma:le:scha dada:ha bhavanam thathaha || 11
rasmi ke:tho: scha bhavanam surya sathro: sthatthaiva cha |
hrasvakarnasya damshtrasya ro:masasya cha rakshasaha || 12
yuddho:nmaththasya maththasya dhwajagri:vasya rakshasaha |
vidyujjihvasya gho:rasya thattha: hasthi mukhasyacha || 13
kara:lasya pisa:chasya so:nitha:kshasya chaiva hi |
kumbhakarnasya bhavanam, makara:kshasya chaiva hi || 14
yajnasathro:scha bhavanam bramhasathro: sthatthaiva cha |
nara:mthakasya kumbhasya nikumbhasya dura:thmanaha | 15
varjayithva: maha:the:ja: vibhi:shanagruham prathi |
kramama:naha krame:naiva dada:ha haripungavaha || 16
the:shu the:shu maha:rhe:shu bhavane:shu maha:yasa:ha|
gruhe:sh vruddhimatha: mruddhim dada:ha sa maha:kapihi || 17
sarve:sha:m samathikramya rakshase:ndrasya vi:ryava:n |
a:sasa: da:ttha lakshmi:va:n ra:vanasya nive:sanam || 18
thatha sthasmingruhe: mukhye: na:na:rathna vibhu:shithe: |
me:rumandarasamka:se: sarva mangala so:bhithe: || 19
pradi:ptha magni muthsrujya la:mgu:la:gre: prathishttitham |
nana:da hanuma:nvi:ro: yuga:ntha jalado: yattha: || 20
swasane:na cha samyo:ga:th athive:go: maha:balaha |
ka:la:gni riva jajwa:la pra:vardhatha hutha:sanaha || 21
pradi:ptha magnim pavanaha the:shu ve:sma swacha:rayath |
abhu:th svasanasamyo:ga:th athi ve:go: hutha:sanaha || 22
tha:ni ka:nchanaja:la:ni muktha:manimaya:ni cha |
bhavana: nyavasi:ryantha rathnavanthi maha:nthi cha || 23
tha:ni bhagnavima:na:ni nipe:thurvasudha:thale: |
bhavana:ni:va sidda:na:m ambara:thpunya samkshaye: || 24
samjajne: thumula ssabdo: ra:kshasa:na:m pradhavatha:m |
swagruhasya parithra:ne: bhagno:thsa:ho:rjitha sriya:m || 25
nu:na me:sho::gni ra:ya:thaha kapiru:pe:na ha: ithi |
krandanthyas sahasa: pe:thuhu sthanandayadhara:ha sthriyaha || 26
ka:schi dagni pari:the:bhyo: harme:bhyo: muktha mu:rdaja:ha |
pathanthyo: re:jire:bhre:bhyaha sauda:minya iva:mbara:th || 27
vajravidruma vaidu:rya muktha: rajatha samhitha:n |
vichithra: nbhavana:n dha:thu:n syandama:na:ndadarsa saha || 28
na:gni sthrupyathi ka:shtta:na:m thruna:na:m hariyu:tthapaha |
na::gne:rna:pi visastha:na:m ra:kshasa:na:m vasundhara: || 29
kwachith kimsuka samka:sa:ha kvachichcha:lmali sannibha:ha |
kwachith kumkuma samka:sa:ha sikha: vahne: schaka:sire: || 30
hanu:matha: ve:gavatha: va:nare:na maha:thmana: |
lanka:puram pradagdham thath rudre:na thripuram yattha: || 31
thathasthu lanka:pura parvatha:gre: |
samuthtthitho: bhi:ma para:kramo::gnihi |
prasa:rya chu:da:valayam pradi:ptho: |
hanu:matha: ve:gavatha: visrushtaha || 32
yuga:ntha ka:la:nala thulya ve:gaha |
sama:rutho::gni rvavrudhe: divispruk |
vidhu:marasmi rbhavane:shu saktho: |
rakshassari: ra:jyasamarpitha:rchihi || 33
a:dithyako:ti:sadrusa ssutheja: |
lamka:m samastha:m pariva:rya thishttan |
sabdai rane:kai rasanipraru:ddaihi |
bhindanniva:ndam prababhau maha:gnihi || 34
thathra:mbara:dagni rathipravruddho: |
ru:kshaprabhaha kimsukapushpa chu:daha |
nirva:nadhu:ma:kulara:jaya scha |
nilo:thpala:bha:ha prachaka:sire::bhra:ha || 35
vajri: mahendrasthridase:svaro:va: |
sa:ksha:dyamo: va: varuno::nilo: va: |
rudro::gni rarko: dhanadascha so:mo: |
na va:naro::yam swaya me:va ka:laha || 36
kim bramhana ssarvapitha:mahasya |
sarvasya dha:thu schathura:nanasya |
iha::gatho: va:nara ru:padha:ri: |
raksho:pasamha:rakaraha prako:paha || 37
kim vaishnavam va: kapiru:pa me:thya |
raksho:vina:saya param suthe:jaha |
anantha mavyaktha machimthya me:kam |
swama:yaya: sa:mpratha ma:gatham va: || 38
ithye:va mu:chuhu bahavo: visishtta |
raksho:gana: sthathra same:thya sarve: |
sapra:nisangha:m sagruha:m savruksha:m |
dagdha:m puri:m tha:m sahasa: sami:kshya || 39
thathasthu lanka: sahasa: pradagdha: |
sa ra:kshasa: sa:swarattha: sana:ga: |
sapakshisangha: samruga: savruksha: |
ruro:da di:na: thumulam sa sabdam ||
40
ha: tha:tha! ha: puthraka! ka:ntha! mithra! |
ha: ji:vitham bho:gayutham supunyam |
raksho:bhi re:vam bahudha: bruvadbhihi |
sabdaha krutho: gho:rathara ssubhi:maha || 41
hutha:sanajwa:lasama:vrutha: sa: |
hathapravi:ra: parivruththa yo:dha: |
hanu:mathaha kro:dhabala:bhibhu:tha: |
babhu:va sa:po:pa hathe:va lanka: || 42
sasambhramathrastha vishannara:kshasa:m |
samujjwalath jwa:lahutha:sana:mkitha:m |
dadarsa lanka:m hanuma:n maha:mana:ha |
swayambhu ko:popahatha: miva:vanim || 43
bhamkthva: vanam pa:dapa rathna samkulam |
hathwa: thu raksha:msi maha:mthi samyuge: |
dagdhwa: puri:m tha:m gruharathna ma:lini:m |
thastthau hanu:ma:n pavana:thmajaha kapihi || 44
thriku:tasrumga:grathale: vichithre: |
prathishttitho: va:narara:jasimhaha |
pradi:pthala:mgu:lakrutha:rchima:li: |
vyara:ja tha:dithya iva:msuma:li: || 45
sa ra:kshasa:mstha:n subahu:mscha hathwa:n |
suvanam cha bhankthwa: bahupa:dapam thath |
visrujya raksho:bhavane:shu cha:gnim |
jaga:ma ra:mam manasa: maha:thma: || 46
thathasthu tham va:naravi:ramukhyam |
maha:balam ma:ruthathulya ve:gam |
maha:mathim vayusutham varishttam |
prathushtuvurde:vagana:scha sarve: || 47
bhamkthva: vanam maha:the:ja hathwa: raksha:msi samyuge: |
dagdhwa: lanka:puri:m ramya:m rara:jasa maha:kapihi || 48
thathra de:va:n sagandharva:ha sidda:scha paramarshayaha |
drushtwa: lanka:m pradagdha:m tha:m vismayam paramam gatha:ha ||49
tham drushtwa: va:narasre:shttam hanumamtham maha:kapim |
ka:la:gni rithi samchimthya sarva bhu:tha:ni thathrasuhu || 50
de:va:scha sarve: muni pungava:scha |
gandharva vidyadharana:gayaksha:ha |
bhu:tha:ni sarva:ni maha:mthi thathra |
jagmuhu para:m pri:thi mathulya ru:pa:m || 51
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: chathuhupamcha:sa
ssargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
55th Sarga – pamcha
lanka:m samastha:m sandi:pya la:ngu:la:gni:m maha:balaha |
nirva:paya:ma:sa thada: samudre: harisaththamaha || 1
samdi:pyama:na:m vidhwastha:m thrasthraksho:gana:m puri:m |
anvekshya hanuma:n lanka:m chinthaya:ma:sa va:naraha || 2
thasya:bhu:thsumaha:m sthra:saha kuthsa:chathmanya jayatha: |
lanka:m pradahatha: karma kimsvith krutha midam maya: || 3
dhanya:sthe: purusha sre:shtta: ye: buddya: ko:pa mutthitham |
nirundhanthi maha:thma:no: di:pthamagni miva:mbhasa: || 4
kruddaha pa:pam na kurya:thkaha kruddo: hanya:d guru:napi |
kruddhaha parushaya: va:cha: narassadhu:nadhikshipe:th || 5
va:chya: va:chyam prakupitho: vija:na:thi karhichith |
na:ka:rya masthi kruddasya na:va:chyam vidyathe: kwachith || 6
ya ssamuthpathitham kro:dham kshamayaiva nirasyathi |
yatthoragasthvacham ji:rna:m sa vai purusha uchyathe: || 7
dhigasthu ma:m sudarbuddhim nirlajjam pa:pakruththamam |
achinthayithva: tha:m si:tha:m agnidam swa:migha:thukam || 8
;
yadi dagdha:thviyam lanka: nu:na ma:rya:pi ja:naki: |
dagda: the:na maya: bharthuhu hatham ka:rya maja:natha: || 9
yadarttha maya ma:rambhaha thathka:rya mavasa:ditham |
maya: hi dahatha: lanka:m na si:tha: parirakshitha: || 10
i:shathka:rya midam ka:ryam kruthama:si:nna samsayaha |
thasya krodha:bhibhu:the:na maya: mu:lakshayaha kruthaha || 11
vinashta: ja:naki: nu:nam na hyadagdhaha pradrusyathe: |
lamka:ya:m kaschi dudde:saha sarva: bhasmi:krutha: puri: || 12
yadi thadvihatham ka:ryam, mama prajna:viparyaya:th |
ihaiva pra:nasannyaso: mama:pi hyadya ro:chathe: || 13
kimagnau nipatha: myadya a:ho:svid badabamukhe: |
sari:ra ma:ho: saththva:na:m dadmi sa:garava:sina:m || 14
kattham hi ji:vatha: sakyo: maya: drashtum hari:svaraha |
thau va: purushasa:rdu:lau ka:ryasarvasvagha:thina: || 15
maya: khalu thade: ve:dam ro:shado:sha:th pradarsitham |
pratthitham thrishu lo:ke:shu kapithva manavastthitham || 16
dhigasthu ra:jasam bha:vam ani:sa manavastthitham |
i:sware:na:pi yadraga:th maya: si:tha: na rakshitha: || 17
vinashta:ya:m thu si:tha:ya:m tha:vubhau vinasishyathaha |
thayo:r vina:se: sugri:vaha sabandurvina sishyathi || 18
e:tha de:va vacha ssruthva: bharatho: bhra:thruvathsalaha |
dharma:thma: saha sathrughnaha katham sakshyathi ji:vithum || 19
ikshwaku vamse: dharmishtte: gathe: na:sa masamsayam |
bhavishyamthi praja:s sarva:ha so:kasantha:pa pi:ditha:ha || 20
thadaham bha:gyarahitho: lupthadharma:rttha samgrahaha |
ro:shado:shapari:thathma: vyaktham lo:ka vina:sanah || 21
ithi chinthayatha sthasya nimiththa: nyupape:dire: |
pu:rva mapyupalabdhani sa:ksha:th punara chinthayath || 22
atthava: cha:rusarva:ngi: rakshitha: sve:na the:jasa: |
na nasishyathi kalya:ni: na:gni ragnau pravarthathe: || 23
na hi dharma:thmanas thasya bha:rya: mamitha the:jasaha |
swacha:rithra:bhiguptha:m tham sprashtu marhathi pa:vakaha ||24
nu:nam ra:maprabhave:na vaide:hya: ssukruthe:na cha |
yanma:m dahana karma:yam na:daha ddhavya va:hanaha || 25
thraya:na:m bharatha:di:na:m bhra:thru:na:m de:vatha:cha ya:|
ra:masya cha manaha ka:ntha: sa: kattham vinasishyathi || 26
yadva: dahana karmayam sarwathra prabhu ravyayaha |
na me: dahathi la:mgu:lam katthama:ryam pradhakshyathi || 27
puna scha:chinthaya ththathra hanuma:n vismitha sthada: |
hiranya na:bhasya gire:he jalamadhye: pradarsanam || 28
thapasa: sathya va:kye:na ananyathva:chcha bharthari |
api sa: nirdahe:dagnim na tha: magnihi pradhakshyathi || 29
hanumatha: si:tha:prabha:va samsmarana pu:rvakam cha:rana va:kya sravanam
sa thattha: chinthayam sthathra de:vya: dharma parigraham |
susr:va hanu:ma:n vakyam charana:na:m maha:thmana:m || 30
aho: khalu krutham karma dushkaram hi hanu:matha: |
agnim visrujatha::bhi:kshnam bhi:mam ra:kshasave:smani || 31
prapala:yitha rakshaha sthri: balavruddha sama:kula: |
janako:la:hala:dhma:tha: krandanthi: va:drikandare: | 32
dagdhe:yam nagari: sarva: sa:tta pra:ka:ra tho:rana: |
ja:naki: na cha dagdhe:thi: vismayo:dbhutha e:va naha || 33
sa nimiththaischa drushttartthaihi ka:ranai:scha maha:gunaihi |
rushivakyai scha hanuma:n abhavathpri:tha ma:nasaha || 34
thathah kapihi pra:ptha mano:ratthartthaha |
tha:makshatha:m ra:jasutha:m vidithwa: |
prathyakshathastha:m punare:va drushtwa: |
prathi praya:na:ya mathim chaka:ra || 35
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: pamcha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
56th sarga – shatpancha:sassargaha
hanumatha: si:tha:m drushtwa: prathinivarthanam
thathasthu simsupa:mu:le: ja:naki:m paryupastthitha: |
abhiva:dya:bravi:ddishtya: pasyami thva:m iha:kshatha:m || 1
thathastham prastthitham si:tha: vi:kshama:na: punaha punaha |
bharthru sne:ha:nvitham va:kyam hanumamtha mabha:shatha || 2
ka:ma masya thwame:vaikaha ka:ryasya parisa:dhane: |
paryapthaha paravi:raghna yasasyasthe: balo:dayaha || 3
saraisthu samkula:m kruthwa: lanka:m parabala:rdanaha |
ma:m naye:dyadi kakuthstthaha thasya sadrusam bhave:th ||4
thadyattha: thasya vikra:ntham anuru:pam maha:thmanaha |
bhavathya:havasu:rasya thattha: thwamupapa:daya || 5
thadarttho:pahitham va:kyam prasritham he:thu samhitham |
nisamya hanuma:m sthasya: va:kya muththara mabravi:th || 6
kshiprame:shyathi kakuthsttho: haryruksha pravarairvruthaha |
yasthe: yudhi vijithya:ri:n so:kam vyapanayishyathi || 7
hanumatha: arishta parvatha:ro:hanam
e:va ma:swa:sya vaide:hi:m hanuma:nma:rutha:thmajaha |
gamana:ya mathim kruthwa: vaide:hi: mabhya va:dayath || 8
thatha ssa kapisa:rdu:laha, swa:misandarsano:thsukaha |
a:ruro:ha giri sre:shttam arishta marimardanaha || 9
thungapadmakajushta:bhihi ni:la:bhir vanara:jibhihi |
so:ththari:ya miva:mbho:daihi srunga:ntharavilambibhihi || 10
bodhyama:na miva pri:thya: diva:karakarai ssubhaihi |
unmishamtha mivodduthaihi lo:chanairiva dha:thubhihi || 11
tho:yaugha nissvanaihi mandraihi pra:dhi:thamiva parvatham |
pragi:thamiva vispashtaihi na:na: prasravanaswanaihi || 12
de:vada:rubhi rathyuchchaihi u:rdhwa ba:hu miva sthitham |
prapa:tha jala nirgho:shaihi pra:krushtamiva sarvathaha || 13
ve:pama:namiva syamaihi kampama:naihi saradghanaihi |
ve:nubhirma:rutho:ddhuthaihi ku:jantha miva ki:chakaihi || 14
nissvasamtha miva:marsha:th gho:rai ra:si:visho:ththamaihi |
ni:hara krutha gambhi:raihi dhyayantha miva gahvaraihi || 15
meghapadanibhaihi pa:daihi prakra:ntha miva sarvathaha |
jrumbhama:na miva:kase: sikharairabhrama:libhihi || 16
ku:taischa bahudha: ki:rnaihi so:bhitham bahukandaraihi |
sa:latha:lasvakarnai scha, vamsai scha bahubhirvrutham || 17
latha: vitha:nair vithathaihi pushpavadbhi ralamkrutham |
na:na:mruga gana:ki:rnam dhathunishyandabhu:shitham || 18
bahuprasravano:pe:tham sila:samchayasamkatam |
maharshi yaksha gandharva kinnaro:raga se:vitham || 19
latha:pa:dapasamgha:tham simha:dhyushitha kandaram |
vyaghrasangha sama:ki:rnam swa:dumu:laphaladrumam || 20
tha ma:ruro:ha hanuma:n parvatham pavana:thmajaha |
ra:ma darsana si:ghre:na praharshe:na:bhi cho:dithaha || 21
the:na pa:dathala: kra:ntha: ramye:shu girisa:nushu |
sagho:sha: ssamasi:ryantha sila:schu:rni:krutha sthathaha ||22
sa tha ma:ruhya sailendram vyavartthatha maha:kapihi |
dakshina: duththaram pa:ram pra:rtthayan lavana:mbhasaha ||23
adhiruhya thatho: viraha parvatham pavana:thmajaha |
dadarsa sa:garam bhi:mam mi:noraga nishe:vitham || 24
sa ma:rutha iva:ka:sam ma:ruthasya:thma sambhavaha |
prape:de: harisa:rdu:lo: dakshina: duththara:m disam || 25
sa thada: pi:ditha sthe:na kapina: parvotho:ththamaha |
rara:sa sahathai rbhu:thaihi pravisanva sudha:thalam || 26
kampama:nai scha sikharaihi pathadbhirapi cha drumaihi |
thasyo:ru ve:go:nmatthitha:ha pa:dapa:ha pushpasa:linaha || 27
nipe:thurbhuthale: rughna:ha sakra:yudhahatha: iva |
kandara:ntharasamsttha:na:m pi:ditha:na:m mahaujasa:m || 28
simha:na:m ninado: bhi:mo: nabho: bhindan sa susruve: |
srasthavya: viddhavasana: vyakuli:krutha bhu:shana:ha || 29
vidya:dharya ssamuthpe:thuhu sahasa: dharani: dhara:th |
athi prama:na: balino: di:pthajihva: maha:visha:ha || 30
nipi:ditha siro:gri:va: vyave:sttamtha maha:hayaha |
kinnaro:raga gandharva yaksha vidya:dhara: sthada: || 31
pi:ditham tham nagavaram thyakthva: gagana ma:sthitha:ha |
sa cha bhu:mi dhara ssri:ma:n balina: the:na pi:dithaha || 32
sa vruksha sikharo:dagraha pravive:sa rasa:thalam |
dasayo:jana vistha:raha thrimsadyo:jana muchchrithaha || 33
dharanya:m samatha:m ya:thaha sa babhu:va dhara:dharaha |
sa lilamghayishurbhi:mam sali:lam lavana:rnavam | 34
kallo:la:spha:la ve:la:ntham uthpapa:tha nabho: harihi || 35
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye: chathurvimsathsahasrika:ya:m
samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: shatpancha:sassargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
57th Sarga – saptha pamcha:sa
ssargaha
sa chandra kumudam ramyam sa:rka ka:ramdavam subham |
thishyasravanaka:dambam abhrasai va:lasa:dvalam ||
1
punarvasu maha:mi:nam lo:hitha:nga maha:graham |
aira:vatha maha:dvi:pam swa:thi:hamsa vilo:litham ||
2
va:thasamgha:thaja:tho:rmi chandramsu sisira:mbumath |
bhujanga yaksha gandharva prabudda kamalo:thpatham ||
3
hanuma:n ma:ruthagathihi maha:nauriva sa:garam |
apa:ramaparisra:nthaha pupluve: gagana:rnavam ||
4
grasama:na iva:ka:sam tha:ra:dhipa mivo:llikhan |
haranniva sanakshathram gaganam sa:rka mandalam || 5
ma:rutha sya:thmajas sri:ma:n kah vyo:macharo: maha:n |
hanuma:n meghaja:la:ni vikarshanniva gachchathi || 6
pa:ndura:runavarna:ni ni:lama:mjisttaka:ni cha |
haritha:runavarna:ni maha:bhra:ni chaka:sire: || 7
pravisanna bhraja:la:ni nishpathamscha punah punaha |
prachhanna scha praka:sa:scha chandrama: iva lakshyathe: || 8
vividhabhraghana:panna go:charo: dhavala:mbaraha |
drusya:drusyathanurvi:raha thada: chandra:yathe::mbare: || 9
tha:rkshya:yama:no: gagane:, babha:se: vayunandanaha |
da:rayanme:gha brunda:ni nishpatham scha punaha punaha || 10
nadanna:de:na mahatha: meghaswanamaha:swanaha |
pravara: nra:kshasa:n hathva:, na:ma visra:vya cha:thmanaha || 11
akula:m nagari:m kruthava:, vyatthayithva: cha ra:vanam |
artthaithva: balam gho:ram, vaide:hi: mabhiva:dya cha || 12
a:jaga:ma maha:the:ja:ha punarmadhye:na sa:garam |
parvathe:ndram suna:bham cha samupasprusya virya va:n ||
13
jya:muktha iva na:ra:cho: maha:ve:go::bhyupa:gathaha |
sa kimchidanu sampra:pthaha sama:lo:kya maha:girim ||
14
mahe:ndram me:gha samka:sam nana:da haripungavaha |
sa pu:raya:masa kapihi diso:dasa samamthathaha ||
15
vada nna:de:na mahatha:, me:ghaswana maha:swanaha |
sa tham de:sa manupra:pthaha suhruddarsana la:lasaha ||
16
nana:da harisa:rdu:lo: la:mgu:lam cha:pya kampayath |
thasya na:nadyama:nasya suparna charithe: patthi ||
17
phalathi: va:sya gho:she:na gaganam sa:rka mandalam |
ye: thu thathro:ththare: thi:re: samudrasya maha:bala:ha ||
18
pu:rvam samvishttitha: ssu:ra: va:yuputhra didrukshavaha |
mahatho: va:yununnasya tho:yada sye:va garjitham ||
19
hanumathaha prathya:gamane:na va:nara:na:m samuthsa:ha
susruvu sthe: thada:gho:sham, u:ruve:gam hanu:mathaha |
the: di:namanassa sarve:, susruvuhu ka:nanaukasaha ||
20
va:nare:mdrasya nirgho:sham, parjanyaninado:pamam |
nisamya nadatho: na:dam, va:nara:sthe: samanthathaha ||
21
babhu:vu ruthsuka: ssarve:, suhruddarsanaka:mkshinaha |
ja:mbava:n sa harisre:shttaha, pri:thisamhrushta ma:nasaha ||
22
upa:manthrya hari:n sarwa:n, idam vachana mabravi:th |
sarvattha kruthaka:ryo::sau, hanumannathra samsayaha ||
23
na hya sya:kruthaka:ryasya, nada e:vamvidho: bhave:th |
thasya ba:hu:ruve:gam cha , nina:dam cha maha:thmanaha ||
24
nisamya harayo: hrushta:ha, samuthpe:thu stha sthathaha |
the: naga:gra: nnaga:gra:ni, sikhara: chchikhara:ni cha || 25
prahrushta: ssamapadyantha, hanu:mantham didrukshavaha |
the: pri:thaha pa:dapa:gre:shu, gruhya sa:kha:ssunshttithaha || 26
va:sa:msi:va prasa:kha:scha, sama:vidhyantha vanara:ha |
girigahvarasamli:no:, yttha: garjathi ma:ruthaha ||
27
e:vam jagarja balava:n, hanuma: nma:rutha:thmajaha |
thamabhraghanasamka:sam, a:pathantham maha:kapim ||
28
drushtva: the: vanara: ssarve:, thastthuhu pra:mjalaya sthada: |
thathasthu ve:gava:m sthasya, gire: rgirinibhaha kapihi ||
29
nipapa:tha mahemdrasya, sikhare: pa:dapa:kule: |
harshe:na:purya mano::sau, ramye: parvatha nirghare: ||
30
chchinna paksha iva::ka:sa:th, papa:tha dharani:dharaha |
thatha sthe pri:thamanasaha, sarve: va:narapumgava:ha ||
31
hanumantham maha:thma:nam, pariva: ryo:pathastthire: |
pariva:rya cha the: sarve:, para:m pri:thi mupa:gathaha ||
32
prahrushtavadana: ssarve:, tha maro:ga mupa:gatham |
upa:yana:ni cha:da:ya, mu:la:ni cha phala:ni cha ||
33
prathyarchayan harisre:shttam, harayo: ma:rutha:thmajam |
hanuma:m sthu guru:nvruddan, jambavathpramukha:m sthada: ||34
kuma:ra mamgadam chaiva, so::vandatha maha:kapihi |
sa tha:bhyaa:m pu:jithah pu:jyaha , kapibhischa prasa:dithaha || 35
drushta: si:the:thi vikra:nthaha, samkshe:pe:na nyave:dayath |
nishasa:da cha hasthe:na, gruhi:thva: va:lina ssutham ||
36
ramani:ye: vano:dde:se, mahe:ndrasya gire: sthada: |
hanuma: nabravi:ddrushtaha, thada: tha: nva:nararshabha:n || 37
asokavanika:samsttha, drushta: sa: janaka:thmaja |
rakshyama:na: sugho:ra:bhi, ra:kshasi:bhi raninditha: || 38
e:ka ve:ni:dhara: ba:la:, ra:madarsanala:lasa: |
upavasa parisrantha:, jatila: malina: krusa: ||
39
thatho: drushte:thi vachanam, maha:rttha mamrutho:pamam |
nisamya ma:ruthe: ssarve:, muditha: va:nara: bhavan ||
40
kshe:la nthyanye nadanthyanye:, garja nthyanye maha:bala:ha |
chakruhu kilakila: manye:, prathigarjanthi cha:pare: ||
41
ke:chi duchchrithala:mgu:la:ha, prahrushta:ha kapikumjara:ha |
amchitha:yatha di:rgha:ni, la:mgu:la:ni pravivyadhuhu || 42
apare: cha hanu:mantham, va:nara: va:rano:pamam |
a:pluthya girisrumge:bhyaha, samsprusanthi sma harshitha:ha 43
uktha va:kyam hanu:mantham, amgada stha mattha:bravi:th |
sarve:sha:m harivi:ra:na:m, madhye: vachana muththamam || 44
saththve: vi:rye: na the: kaschith, samo: va:nara vidyathe: |
yadavapluthya visthi:rnam, sa:garam punara:gathaha || 45
aho: swamini the: bhakthihi, aho: vi:rya maho:dhruthihi |
dishtya: drushta: thvaya: de:vi:, ra:mapathni: yasasvini || 46
dishtya: thyakshathi ka:kuthstthaha, so:kam si:tha:viyo:gajam |
thatho::mgadam hanu:mantham, ja:mbavantham cha va:nara:ha ||47
pariva:rya pramuditha:ha, bhe:jire: vipula: ssila:ha |
srothuka:ma: ssamudrasya, lamghanam va:naro:ththama:ha || 48
darsanam cha:pi lamka:ya:ha, si:tha:ya: ra:vanasya cha |
thasththhu pramjalaya ssarve:, hanumadvadano:nmukha:ha || 49
thasththau thathra::mgada ssri:ma:n, va:narai rbahubhi rvyruthaha |
upa:syama:no: vibudhaihi, divi de:vapathi ryaththa || 50
hanu:matha: ki:rthimatha: ysasvina:|
thththa:mgade: na:mgadabaddaba:huna: |
muda: thada::dhya:sitha munnatha mmahath |
mahi:dhara:gram jwalitham sriya::bhavath ||
51
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye: chathurvimsathsahasrika:ya:m
samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: saptha pamcha:sa ssargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
58 ashtapancha:saha sargah
thatha sthasya gire: srunge: mahe:ndrasya maha:bala:h|
hanumathpramukha:h pri:thim harayo: jagmu ruththama:m||1
tham thathah pri:thisanhrushtah pri:thimantham maha:kapim|
ja:mbava:n ka:ryavruththa:ntha mapruchha danila:thmajam|| 2
kattham drushta: thvaya: de:vi: kattham va: thathra varthathe:|
thasya:m va: sa katthamvruththah kru:rakarma: dasa:nanaha ||3
thaththvatha ssarva me:tha nnah prabru:hi thvam maha:kape:|
srutha:rttha: schinthayishya:mo: bhu:yah ka:ryavinischayam|| 4
yascha:rttha sthathra vakthavyo: gathai rasma:bhi ra:thmava:n|
rakshithavyam cha yaththathra thadbhava:n vya:karo:thu nah|| 5
sa niyuktha sthatha sthe:na samprahrushtathanu:ruhah|
pranamya sirasa: de:vyai si:tha:yai prathyabha:shatha||6
prathyakshame:va bhavatha:m mahe:ndra:gra:th khama:pluthah|
udadhe:rdakshinam pa:ram ka:nkshama:na ssama:hithah||7
gachhathascha hi me:gho:ram vighnaru:pa miva:bhavath|
ka:nchanam sikharam divyam pasya:mi sumano:haram||8
stthitham panttha:na ma:vruthya me:ne: vighnam cha tham nagam|
upasangamya tham divyam kanchanam nagasaththamam||9
Krutha: me: manasa: buddhi rbhe:ththavyo::yam maye:thi cha|
prahatham cha maya: thasya la:ngu:le:na maha:gire:h|
sikharam su:ryasanka:sam vyasi:ryatha sahasradha:||10
vyavasa:yam cha tham budhdhva: sa ho:va:cha maha:girihi||
puthre:thi madhura:m va:ni:m manah prahla:dayanniva|| 11
pithruvyam cha:pi ma:m viddhi sakha:yam ma:tharisvanah|
maina:kamithi vikhya:tham nivasantham maho:dadhau||12
pakshavanthah pura: puthra babhu:vuh parvatho:ththama:h|
chchandatah prutthivi:m che:ru rba:dhama:na: ssamanthathah|| 13
sruthva: naga:na:m charitham mahe:ndrah pa:kasa:sanah|
chichhe:da bhagava:n paksha:n vajre: naisha:m sahasrasah|| 14
ahan thu mo:kshitha sthasma:ththava pithra: maha:thmana:|
ma:ruthe:na thada: vathsa prakshiptho::smi maha:rnave: || 15
ra:masya cha maya: sa:hye: varthithavya marindama|
ra:mo: dharmabhrutha:m sre:shtto: mahe:ndra samavikramaha || 16
e:tha chhruthva: vacha sthasya maina:kasya maha:thmanaha|
ka:ryama:ve:dya thu gire: rudyatham cha mano:mama|| 17
the:na cha:ha manujna:tho: maina:ke:na maha:thmana:|| 18
sa cha:pyantharhitha ssailo: ma:nushe:na vapushmatha:|
sari:re:na maha:sailah saile:na cha maho:dadhau|| 19
uththamam java ma:sttha:ya se:sham panttha:na ma:stthithaha|
thatho:: ham suchiram ka:lam ve:ge: na:bhyagamam patthi|| 20
thathah pasya: myaham de:vi:m surasa:m na:gama:tharam|
samudra madhye: sa: de:vi: vachanam ma:mabha:shatha|| 21
mamabhakshah pradishta sthva mamarai rharisaththama|
atha sthva:m bhakshayishya:mi vihitha sthvam chirasyame: || 22
e:va muktha ssurasaya: pra:njalih pranathah stthithaha|
vivarnavadano: bhu:thva: va:kyam che:da mudi:rayam|| 23
ra:mo: da:saratthih sri:ma:n pravishto: dandaka:vanam|
lakshmane:na saha bhra:thra: si:thaya: cha paranthapaha|| 24
thasya si:tha: hrutha: bha:rya: ravane:na dura:thmana: |
thasya: ssaka:sam du:tho::ham gamishye: ra:masa:sana:th || 25
karthu marhasi ra:masya sa:ha:yyam vishaye: sathi: || 26
atthava: maitthili:m drushtva: ra:mam cha:klishtaka:rinam|
a:gamishya:mi the: vakthram sathyam prathisruno:mi the: || 27
e:va mukhta: maya: sa: thu surasa: ka:maru:pini: |
abravi: nna:thivarthe:tha kaschi de:sha varo:mama || 28
e:vamukthah surasaya: dasayo:jana ma:yathah |
thatho::rdhagunavistha:ro: babhu: va:ham kshane:na thu|| 29
mathprama:na:nuru:pam cah vya:ditham cha mukham thaya: |
thaddrushtva: vyaditham cha:syam hrasvam hyakaravam vapuh|
thasmin muhu:rthe: cha puna rbabhu: va:ngushttma:thrakah|| 30
abhipathya:su thadvakthram nirgato::ham thathah kshana:th|
abraviyh sursa: de:vi: sve:na ru:pe:na ma:m punah || 31
artthasiddhyai harisre:shtta gachchha saumya yatthasukham|
sama:naya cha vaidi:hi: ra:ghave:na maha:thmana:|
sukhi: bhava maha:ba:ho: pri:tha::smi thava va:nara|| 32
thatho::ham sa:dhu sa:dhvi:thi sarvabhu:thaih prasamsithah|| 33
thatho:nthariksham vipulam plutho::ham garudo: yattha: |
cha:ya: me: nigruhi:tha: cha na cha pasya:mi kinchana || 34
so:: ham vigatha ve:gasthu diso: dasa vilo:kayan|
na kinchi ththathra pasya:mi ye:na me::pahrutha: gathihi ||35
thatho: me: buddhi ruthpanna: kinna:ma gagane: mama|
i:druso: vighna uthpanno: ru:pam yathra na drusyathe: ||36
adho:bha:ge:na me: drushtih so:chatha: pa:thitha: maya: |
thatho::dra:ksha maham bhi:ma:m ra:kshasi:m salile:saya:m ||37
prahasya cha maha:na:da muktho::ham bhi:maya: thaya: |
avastthitha masambhra:ntha midam va:kya maso:bhanam ||38
kva:si gantha: maha:ka:ya kshudhitha:ya: mame:psithaha |
bhakshah pri:naya me: de:ham chira ma:ha:ravarjitham ||39
ba:dha mithye:va tha:m va:ni:m prathyagruhna: maham thathah |
a:syaprama:na: dadhikam thasya:h ka:ya mapu:rayam|
thasya: scha:syam maha dbhi:mam vardhathe: mama bhakshane: || 40
na cha ma:m sa:dhu bubudhe: mama va: nikrutham krutham|| 41
thatho::ham vipulam ru:pam sankshipya nimisha:nthara:th|
thasya: hrudaya ma:da:ya prapatha:mi nabhastthalam|| 42
sa: visrushtabhuja: bhi:ma: papa:tha lavana:mbhasi|
maya:parvatha sanka:sa: nikruththahrudaya: sathi: || 43
sruno:mi khagatha:na:m cha siddha:na:m cha:ranai ssaha |
ra:kshasi: simhika: bhi:ma: kshipram hanumatha: hatha: || 44
tha:m hathva: punare:va:ham kruthyama:thayikam smaran|
gathva: cha:ham maha:dhva:nam pasya:mi nagamanditham|
dakshinam thi:ra mudadhe: rlanka: yathra cha sa: puri: || 45
astham dinakare: ya:the: rakshasa:m nilayam puram|
pravishto::ha mavijna:tho: raksho:bhi rbhi:mavikramaihi || 46
thathra pravisatha scha:pi kalpa:nthaghanasannibha: |
attaha:sam vimunchanthi: na:ri: ka: pyutthitha: puraha || 47
jigha:m samthi:m thatha stha:m thu jvaladagni siro:ruha:m
savyamushtipraha:re:na para:jithya subhairava:m |
prado:shaka:le: pravisam bhi:thaya::ham thayo:dithaha || 48
aham lanka:puri: vi:ra nirjitha: vikrame:na the: |
yasma: ththasma: dvije:tha:si sarvaraksha:m syase:shathaha || 49
thathra:ham sarvara:thram thu vichinvan janaka:thmaja:m |
ra:vana:nthahpuragatho: na cha:pasyam sumadhyama:m || 50
thatha ssi:tha: mapasyansthu ra:vanasya nive:sane: |
so:kasa:gara ma:sa:dya na pa:ra mupalakshaye: || 51
so:chatha: cha maya: drushtam pra:ka:re:na sama:vrutham |
ka:nchane:na vikrushte:na gruho:pavana muththamam || 52
sa pra:ka:ra mavapluthya pasya:mi bahupa:dapam || 53
aso:kavanika:madhye: sinsu pa:pa:dapo: maha:n |
thama:ruhya cha pasya:mi ka:nchanam kadali:vanam || 54
adu:re: sinsupa:vruksha:th pasya:mi varavarnini:m |
sya:mam kamalapathrakshi: mupava:sakrusa:nana:m|| 55
thade:kava:sassamvi:tha:m rajo:dhvsthasiro:ruha:m |
so:kasantha:padi:na:ngi:m si:tha:m bharthruhithe: stthitha:m || 56
ra:kshasi:bhi rviru:pa:bhih kru:ra:bhi rabhisamvrutha:m |
ma:nsaso:nithabhaksha:bhi rvya:ghri:bhi rharini:miva || 57
sa: maya: ra:kshasi:madhye: tharjyama:na: muhurmuhuhu |
e:kave:ni:dhara: di:na: bharthruchintha:para:yana: || 58
bhu:misayya: vivarna:ngi: padmini:va hima:gaye: || 59
ravana:d vinivruththa:rdha: marthavyakruthanischaya: |
katthanchi nmrugasa:ba:kshi: thu:rna ma:sa:ditha: maya: || 60
tha:m drushtva: tha:drusi:m na:ri:m ra:mapathni:m yasasvini:m |
thathraiva sinsupa:vrukshe: pasya nnaha mavastthithah|| 61
thatho: halahala:sabdam ka:nchi:nu:puramisritham |
sruno: myadhikagambhi:ram ra:vanasya nive:sane: || 62
thatho::ham paramo:dvignah svam ru:pam prathisamharan |
aham thu sinsupa:vrukshe: pakshi:va gahane: stthithaha || 63
thatho: ra:vanada:ra:scha ra:vanasch maha:balah |
tham de:sam samanupra:ptha: yathra si:tha:: bhavath stthitha: || 64
thad drushtva:ttha vara:ro:ha: si:tha: raksho: maha:balam |
sankuchyo:ru: sthanau pi:nau ba:hu:bhya:m parirabhya cha|| 65
vithrastha:m paramao:dvigna:m vi:ksma:na:m thatha sthathaha |
thra:nam kinchi dapasyanthi:m ve:pama:na:m thapasvini:m|| 66
tha: muva:cha dasagri:va ssi:tha:m paramaduhkhitha:m|
ava:kchhira:h prapathitho: bahumanyasva ma: mithi || 67
yadi che:ththvam thu darpa: nma:m na:bhinandathi garvithe: |
dvau ma:sa: vantharam si:the: pa:sya:mi rudhiram thava|| 68
e:thachhruthva: vacha sthasya ra:vanasya dura:thmanaha|
uva:cha paramakruddha: si:tha: vachana muththamam|| 69
ra:kshasa:dhama ra:masya bha:rya: mamithathe:jasaha|
ikshva:kukulana:tthasya ssnusha:m dasaratthasya cha|
ava:chyam vadatho: jihva: kattham na pathitha: thava|| 70
kinchi dvi:ryam thava:na:rya yo: ma:m bharthu rasannidhau|
apahruthya:: gathah pa:pa the: na:drushto: maha:thmana: || 71
na thvam ra:masya sadruso: da:sye::pyasya na yujyase:|
yajni:ya sathyava:di: cha ranasla:ghi: cha ra:ghavaha|| 72
ja:nakya: parusham va:kya me:va muktho: dasa:nanah|
jajva:la sahasa: ko:pa: chchitha:sttha iva pa:vakah|| 73
vivruthya nayane: kru:re: mushti mudyamya dakshinam|
maitthili:m hanthu ma:rabdhaha sthri:bhi rha:ha:krutham thada:|| 74
sthri:na:m madhya:th samuthpathya thasya bha:rya: dura:thmanaha|
vara: mando:dari: na:ma thaya: sa prathishe:dhithaha|| 75
ukthascha madhura:m va:ni:m thaya: sa madana:rdithaha|
si:thaya: thava kim ka:ryam mahe:ndrasamavikrama|| 76
de:vagandharvakanya:bhi ryakshakanya:bhi re:va cha|
sa:rdham prabho: ramasve:ha si:thaya: kim karishyasi|| 77
thatha stha:bhi ssame:tha:bhi ssa maha:balaha|
prasa:dya sahasa: ni:tho: bhavanam svam nisacharaha || 78
ya:the: thasmin dasagri:ve: ra:kshasyo: vikrutha:nana:ha|
si:tha:m nirbharthsaya:ma:su rva:kyaihi kru:raihi suda:runaihi|| 79
thrunava dbha:shitham tha:sa:m ganaya:ma:sa ja:naki:|
garjitham cha thada: tha:sa:m si:tha:m pra:pya nirartthakam|| 80
vruttha:garjithanische:shta: ra:kshasyaha pisitha:sana:h|
ra:vana:ya sasamsu stha: ssi:tha:dhyavasitham mahath|| 81
ththastha: ssahitha: ssarva: vihatha:sa: nirudyama:h|
parikshipya samantha: ththa:m nidra:vasa mupa:gatha:h || 82
tha:su chaiava prasuptha:su si:tha: bharthuhithe: ratha:|
vilapya karunam di:na: prasuso:cha suduhkhitha: || 83
tha:sa:m madhya:th samuttha:ya thrijata: va:kya mabravi:th|
a:thma:nam kha:datha kshipram na si:tha: vinasishyathi|
janaka sya:thmaja: sa:dhvi: snusha: dasaratthasya cha|| 84
svapno: hyadya maya: drushto: da:runo: ro:maharshanaha|
rakshasa:m cha vina:sa:ya bharthu rasya: jaya:ya cha|| 85
ala masma:th parithra:thum ra:ghava:d ra:kshasi:ganam|
abhiya:cha:ma vaidihi: me:thaddhi mama ro:chathe: || 86
yasya: hye:vamvidhah svapno: duhkhitha:ya:h pradrusyathe:|
sa: dukhaih rvividhai rmuktha: sukha ma:pno: thyanuththamam|| 87
pranipa:thaprasanna: hi maitthili: janka:thmaja:|| 88
thatha ssa: hri:mathi: ba:la: bharthu rvijayaharhitha:|
avo:chad yadi thaththatthyam bhave:yam saranam hi vaha|| 89
tha:m cha:ham tha:drusi:m drushtva: si:tha:ya: da:runa:m dasa:m|
chinthaya:ma:sa vikra:ntho: na cha me: nirvrutham manaha|| 90
sambha:shana:rttham cha maya: ja:nakya: schinthitho: vidhihi|
ikshva:ku:na:m hi vamsasthu thatho: mama puraskruthaha|| 91
sruthva: thu gaditha:m va:cham ra:jarshiganapu:jitha:m|
prathya bha:shatha ma:m de:vi: ba:shpaihi pihithalo:chana:|| 92
kasthvam ke:na kattham che:ha pra:ptho: va:narapungava|
ka: cha ra:me:na the: pri:thi sthanme: samsithu marhasi|| 93
thasya: sthadvachanam sruthva: hyahamapyabruvam vachaha|| 94
de:vi: ra:masya bharthu sthe: saha:yo: bhi:mavikramaha|
sugri:vo: na:ma vikra:ntho: va:nare:ndro: maha:balaha|| 95
thasya ma:m viddhi bhruthyam thvam hanumantha miha:gatham|
bharthra:ham pre:shitha sthubhyam ra:me: na:klishtakaramana:|| 96
idam cha purushavya:ghrah sri:ma:n da:saratthi ssvayam|
anguli:ya mabhijna:na mada: ththubhyam yasasvini|| 97
thadichcha:mi thvaya::jnaptham de:vi kim karava: nyaham|
ra:malakshmanayo:h pa:rsvam naya:mi thva:m kimuththaram|| 98
e:thachhruthva: vidithva: cha si:tha: janakanandini:|
a:ha ra:vana muthsa:dya ra:ghavo: ma:m nayathvithi|| 99
pranamya sirasa: de:vi: maha ma:rya: maninditha:m|
ra:ghavasya mano:hla:da mabhijna:na maya:chitham|| 100
attha ma: mabravi:th si:tha: gruhyatha: mayamuththmaha|
mani rye:na maha:ba:hu: ra:masthva:m bahumanyathe:|| 101
ithyukthva: thu vara:ro:ha: manipravara madbhutham|
pra:yachhath paramo:dvigna: va:cha: ma:m sandide:sa ha|| 102
thatha sthasyai pranamya:ham ra:japuthryai sama:hithaha|
pradkshinam parikra:ma miha:bhyudgathama:nasaha|| 103
uktho::ham punare:ve:dam nischithya manasa: thaya:|
hanuman mama vruththa:ntham vakthu marhasi ra:ghave:|| 104
yattha: sruthvaiva na chira:th tha:vubhau ra:malakshmanau|
sugri:vasahithau vi:ra: vupe:ya:tha:m thattha: kuru|| 105
yadyanyattha: bhave: de:thad dvau ma:sau ji:vitham mama|
na ma:m draksyathi ka:kutsttho: mriye: sa:ha mana:tthavath|| 106
thachchruthva: karunam va:kyam kro:dho: ma: mabhayavarthatha|
uththaram cha maya: drushtam ka:ryase:sh manantharam|| 107
thataho::vardhatah me: ka:ya sthada: paravathasannibhaha|
yudddhaka:nkshi: vanam thachcha vina:sayithu ma:rabhe:|| 108
thadbhagnam vanashandam thu bhra:nthathrasthamrugadvijam|
prathibuddha: niri:kshanthe: ra:kshasyo: vikrtha:nana:h|| 109
ma:m cha drushtva: vane:thasmin sama:gamya thatha sthathaha|
tha: ssamabhya:gatha:h kshipram ra:vana: ya:chachakshire:|| 110
ra:jan vanamidam durgam thava bhagnam dura:thmana:|
va:nare:na hyavijna:ya thava vi:ryam maha:bala|| 111
durbhuddhe: sthasya ra:je:ndra thava vipriyaka:rinaha|
vadha ma:jna:paya kshipram yattha:sau vilayam vraje:th|| 112
thachhruthva: ra:kshase:ndre:na visrushta: bhrusadurjaya:h|
ra:kshasa:h kinkara: na:ma ravanasya mano:nuga:ha|| 113
thesha: masi:thisa:hasram su:lamudgarapa:nina:m|
maya: thasmin vano:dde:se: parighe:na nishu:ditham|| 114
the:sha:m thu hathase:sha: ye: the: gathva: laghuvikrama:h|
nihatham cha mahath sainyam ra:vana: ya:chachakshire:|| 115
thatho: me: buddhi ruthpanna: chaithyapra:sa:da ma:kramam|| 116
thathrastthan ra:kshasa:n hathva: satham sthambhe:na vai punaha|
lala:mabhu:tho: lanka:ya: ssa vai vidhvamsitho: maya:|| 117
thatah prahasthasya sutham jambuma:lina ma:disath|
ra:kshasai rbahubhi ssa:rdham gho:raru:pai rbhaya:nakaihi|| 118
thamaham balasampannam ra:kshasam ranako:vidam|
parighe: na:thigho:re:na su:daya:mi saha:nugam|| 119
tha chhruthva: ra:kshase:ndrasthu manthriputhra:n maha:bala:n|
pada:thibalasampanna:n pre:shaya:ma:sa ra:vanaha|
parighe:naiva tha:n sarva:n naya:mi yamasa:danam|| 120
manthriputhra:n hatha:n sruthva: samare: laghuvikrama:n|
pancha se:na:graga:n su:ra:n pre:shya:ma:sa ra:vanaha|
tha: naham sahasainya:n vai sarva:ne: va:bhyasu:dayam|| 121
thathah puna rdasagri:vah puthra maksham maha:balam|
bahubhi: ra:kshasai ssa:rdham pre:shaya:ma:sa ra:vanaha|| 122
tham thu mando:dari:puthram kuma:ram ranapanditham|
sahasa: kham samuthkra:ntham pa:dayo:scha gruhi:thava:n|
charma:sinam sathagunam bhra:mayithva: vyape:shayam|| 123
tha maksha ma:gatham bhagnam nisamya sa dasa:nanaha|
thatha indrajitham na:ma dvithi:yam ra:vana ssutham|
vya:dide:sa susamkruddho: balinam yuddhadurmadam|| 124
thachha:pyaham balam sarvam tham cha ra:kshasapungavam|
nashtaujasam rane: kruthva: param harshamupa:gamam|| 125
mahatha:pi maha:ba:huh prathyaye:na maha:balaha|
pre:shitho: ra:vane:naiva saha vi:rai rmado:thkataihi|| 126
so:: vishahyam hi ma:m buddhva: svam balam cha:vamarditham|
bra:hme:na:sthre:na sa thu ma:m pra:badhna: chcha:thive:githaha|| 127
rajjubhi scha:bhibadhnanthi thatho: ma:m thathra ra:kshasa:h|
ra:vanasya sami:pam cha gruhi:thva: ma: mupa:nayan|
drushtva: sambha:shithascha:ham ra:vane:na dura:thmana:|| 128
prushtascha lanka:gamanam ra:kshasa:na:m cha tham vadham|
thathsarvam cha maya: thathra si:tha:rtthamithi jalpitham|| 129
asya:ham darsana:ka:nkshi: pra:ptha sthvadbhavanam vibho:|
ma:rutha syaurasah puthro: va:naro: hanuma: naham|| 130
ra:madu:tham cha ma:m viddhi sugri:va sachivam kapim|
so::ham du:thye:na ra:masya thvathsaka:sa miha:gathaha|| 131
sugri:vascha maha:the:ja: ssa thva:m kusala mabravi:th|
dharma:rttha ka:masahitham hitham patthya muva:cha cha|| 132
vasatho: rusyamu:ke: me: parvathe: vipuladrume:|
ra:ghavo: ranavikra:ntho: mithrathvam samupa:gathaha|| 133
the:na me: katthitham ra:jna: bha:rya: me: rakshasa: hrutha:|
thathra sa:ha:yya masma:kam ka:ryam sarva:thmana: thvaya:|| 134
maya: cha katthitham thasmai va:linascha vadham prathi|
thathra sa:ha:yyahe:tho: rme: samayam karthumarhasi|| 135
va:lina: hruthara:jye:na sugri:ve:na maha:prabhuhu|
chakre::gnisa:kshikam sakhyam ra:ghava ssahalaksmanah|| 136
the:na va:lina muthpa:tya sare: naike:na samyuge:|
va:nara:na:m maha:ra:jah krutha ssa plavatha:m prabhuhu|| 137
thasya sa:ha:yya masma:bhih ka:ryam sarva:thmana: thviha|
the:na prasttha:pitha sthubhyam sami:pa miha dharmathaha|| 138
kshipra ma:ni:yatha:m si:tha: di:yatha:m ra:ghava:ya cha|
ya:va nna harayo: vi:ra: vidhamanthi balam thava|| 139
va:nara:na:m prabha:vo: hi na ke:na vidithah pura:|
de:vatha:na:m saka:sam cha ye: gachchanthi nimanthritha:h|| 140
ithi va:narara:ja sthva: ma:he: thyabhihitho: maya:|
ma:maikshatha thatah kruddha schakshusha: pradaha nniva|| 141
the:na vadhyo::ha ma:jnaptho: rakshasa: raudrakarmana:|
mathprabha:va mavijna:ya ra:vane:na dura:thmana:|| 142
thatho: vibhi:shano: na:ma thasya bhra:tha: maha:mathihi|
the:na ra:kshsara:jo::sau ya:chitho: mama ka:rana:th|| 143
naivam ra:kshasasa:rdu:la thyajyatha: me:sha nischayaha|
ra:jasa:sthravyape:tho: hi ma:rga ssamse:vyathe: thvaya:|| 144
du:thavadhya: na drushta: hi ra:jasa:sthre:shu ra:kshasa|
du:the:na ve:dithavyam cha yattha:rttham hithava:dina:|| 145
sumaha thyapara:dhe::pi du:thasya:thulavikrama|
viru:pakaranam drushtam na vadho::sthi:thi sa:sthrathaha|| 146
vibhi:shane: naivamuktho: ra:vana ssandide:sa tha:n|
ra:kshasa: ne:tha de:va:sya la:ngu:lam dahyatha:mithi|| 147
thathasthasya vachah sruthva: mama puchham samanthathah|
ve:shtitham sanavalkaischa ji:rnaih ka:rpa:sajaih pataihi|| 148
ra:kshasa: ssiddhasanna:ha: sthatha sthe: chandavikrama:h|
thada::dahyantha me: puchcham nighnathah ka:shtamushtibhihi |
baddhasya bahubhih pa:sai ryathrithasya cha ra:kshasaih|| 149
thathasthe: ra:kshasa: ssu:ra: baddham ma: magnisamvrutham|
agho:shayan ra:jama:rge: nagaradva:ra ma:gatha:h|| 150
thatho::ham sumahadru:pam sankshipya punara:thmanah|
vimo:chayithva: tham bandham prakruthistthah stthithah punah|| 151
a:yasam parigham gruhya tha:ni raksha:m syasu:dayam|
thatha sthannagaradva:ram ve:ge: na:pluthava: naham|| 152
puchche:na cha pradi:pthe:na tha:m puri:m sa:ttago:pura:m|
daha:myaha masmbhran:tho: yuga:ntha:gni riva praja:h|| 153
vinashta: ja:naki: vyaktham na hyadagdhah pradrusyathe:|
lanka:ya:m kaschidudde:sa ssarva: bhasmi:krutha: puri:|| 154
dahatha: cha maya: lanka:m dagdha: si:tha: na samsayah|| 155
ra:masya hi mahat ka:ryam maye:dam vithatthi:krutham|
ithi so:kasama:vishta schintha: maha mupa:gathaha|| 156
attha:ham va:cha masrausham cha:rana:na:m subha:kshara:m|
ja:naki: na cha dagdhe:thi vismayo:dantha bha:shina:m|| 157
thatho: me: buddhi ruthpanna: sruthva: tha: madbhutha:m giram|
adagdha: ja:naki:thye:vam nimiththai scho:palakshitha:|| 158
di:pyama:ne: thu la:ngu:le: na ma:m dahathi pa:vakah|
hrudayam cha prahrushtam me: va:tha: ssurabhigandhinah|| 159
thai rnimithaischa drushta:rtthaih ka:ranaischa maha:gunaih|
rushiva:kyaischa siddha:rtthai rabhavam hrushtama:nasaha|| 160
puna rdushtva: cha vaide:hi:m visrushtascha thaya: punah|| 161
thathah parvatha ma:sa:dya thathra:rishta maham punah|
prathiplavana ma:re:bhe: yushmaddarsanaka:nkshaya:|| 162
thathah pavanachandra:rka siddha gandharva se:vitham|
panttha:na maha ma:kramya bhavatho: drushtava: niha|| 163
ra:ghavasya prabha:ve:na bhavatha:m chaiva the:jasa:|
sugri:vasya cha ka:rya:rttham maya: sarva manushttitham|| 164
e:thath sarvam maya: thathra yattha:va dupapa:ditham|
athra yanna krutham se:sham thath sarvam kriyatha:mithi|| 165
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye: chathurvimsathsahasrika:ya:m
samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde: ashtapancha:sah sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
72|| na thvam ra:masya sadruso: da:sye::pyasya na yujyase:|
yajni:ya sathyava:di: cha ranasla:ghi: cha ra:ghavah||
73|| ja:nakya: parusham va:kya me:va muktho: dasa:nanah|
Jajva:la sahasa: ko:pa: chchitha:sttha iva pa:vakah||
74|| vivrthya nayane: kru:re: mushthi mudyamya dakshinam|
maitthili:m hanthu ma:rabdhah sthri:bhi rha:ha:krutham thada:||
75|| sthri:na:m madhya:t samuthpathya thasya bha:rya: dura:thmanah|
vara: mando:dari: na:ma thaya: sa prathishe:dhithah||
76|| ukthascha madhura:m va:ni:m thaya: sa madana:rdithah|
si:thaya: thava kim ka:ryam mahe:ndrasamavikrama||
77|| de:vagandharvakanya:bhi ryakshakanya:bhi re:va cha|
sa:rdham prabho: ramasve:ha si:thaya: kim karishyasi||
78|| thatha stha:bhi ssame:tha:bhi ssa maha:balah|
prasa:dya sahasa: ni:tho: bhavanam svam nisacharah ||
79|| ya:the: thasmin dasagri:ve: ra:kshasyo: vikrutha:nana:h|
si:tha:m nirbharsthyaya:ma:su rva:kthyaih kru:raih suda:runaih||
80|| thrunava dbha:shitham tha:sa:m ganaya:ma:sa ja:naki:|
garjitham cha thada: tha:sa:m si:tha:m pra:pya nirartthakam||
81|| vruttha:garjithanische:shta: ra:kshasyam pisitha:sana:|
ra:vana:ya sasamsu stha: ssi:tha:dhyavasitham mahath||
82|| ththastha: ssahitha: ssarva: vihatha:sa: nirudyama:h|
parikshipya samantha: ththa:m nidra:vasa mupa:gatha:h ||
83|| tha:su chaiava prasuptha:su si:tha: bharthuhithe: ratha:|
vilapya karunam di:na: prasuso:cha sudukhitha: ||
84|| tha:sa:m madhya:th samuttha:ya thrijata: va:kya mabravi:th|
a:thma:nam kha:datha kshiptam na si:tha: vinasishyathi|
janaka sya:thmaja: sa:dhvi: ssnsha: dasaratthasya cha||
85|| svapno: hyadya maya: drushto: da:runo: ro:maharshanah|
rakshasa:m cha vina:sa:ya bharthu rasya: jaya:ya cha||
86|| ala masma:th parithra:thum ra:ghava:d ra:kshasi:ganam|
abhiya:cha:ma vaidihi: me:thaddhi mama ro:chathe: ||
87|| yasya: hye:vamvidhah svapno: duhkhitha:ya:h pradusyathe:|
sa: dukhaih rvividhai rmuktha: sukha ma:pno: thyanuththamam||
88|| pranipa:thaprasanna: hi maitthili: janka:thmja:||
89|| thatha ssa: hri:mathi: ba:la: bharthu rvijayaharhitha:|
avo:chad yadi thathatthhyam bhave:yam saranam hi vah||
90|| tha:m cha:ham tha:drusi:m drushtva: si:tha:ya: da:runa:m dasa:m|
chinthayama:sa vikra:ntho: na cha me: nirvarutham manah||
91|| sambha:shana:rttham cha maya: ja:nakya: schinthitho: vidhih|
iksva:ku:na:m hi vamsasthu thatho: mama puraskruthah||
92|| sruthva: thu gaditha:m va:cham ra:jarshiganapu:jitha:m|
pratyha bha:shatha ma:m de:vi: ba:shpai pihithalo:chana:||
93|| kasthavam ke:na kattham che:ha pra:ptho: va:narapungava|
ka: cha ra:me:na the: pri:thi sthanme: sansithu marhasi||
94|| thasya: sthadvachanam sruthva: hyahamapyabruvam vachah||
95|| de:vi: ra:masya bharthu sthe: saha:yo: bhi:mavikramah|
sugri:vo: na:ma vikra:ntho: va:nare:ndro: maha:balah||
59 Sarga attha e:konshashtithamaha sargaha
hanumatha: va:nara balaso:urya prasamsanam
e:thada:khya:ya thathsarwam hanuma:n ma:rutha:thmajaha |
bhu:yaha samupachakra:ma vachanam vakthumuththaram || 1
saphalo: raghavo:dyo:gaha sugri:vasya cha sambhramaha |
si:lama:sa:dya si:tha:ya: mama cha pravanam manaha || 2
thapasa: dha:raye: llo:ka:n kruddho: va: nirde:he:dapi |
sarvadha:thi pravruddho::sou ra:vano: ra:kshasa:dhipaha || 3
thasya tha:m sprusatho: ga:thram thapasa na vina:sitham |
na thadagnisikha: kurya:th samsprushta: pa:ni:na: sathi: || 4
janakasya:thmaja: kurya:th yath kro:dhakalushi:krutha: |
ja:mbhavath pramukha:n sarva:nanujna:pya maha:hari:n || 5
asminne:vam gathe: ka:rye: bhavatha:m cha nive:dithe: |
nya:yyam sma saha vaide:hya: drashtum thou pa:rtthiva:thmajou || 6
ahameko::pi parya:pthaha sa ra:kshasa gana:m puri:m |
tha:m lanka:m tharasa: hanthum ra:vanam cha maha:balam || 7
kim punaha sahitho: vi:rairbalavadbhihi krutha:thmabhihi |
krutha:sthraihi plavagai ssuraihi bhavadbhir vijayaishibhihi || 8
aham thu ra:vanam yuddhe: sasainyam sapurahsaram |
sahaputhram vadhishya:mi sahodarayutham yudhi || 9
bra:hma maindram cha roudram cha va:yavyam va:runam thattha: |
yadi sakrajitho::sthra:ni durniri:ksha:ni samyuge: || 10
tha:nyaham vidhamishya:mi hanishya:mi cha ra:vanam |
bhavatha:mabhyanujna:tho: vikramo: me: runaddhitham || 11
maya:thula: visrushta: hi saila vrushtirniramthara: |
de:va:napi rane: hanya:thkim punastha:nnisa:chara:n || 12
sa:garo::pyathiya:dwe:la:m mandaraha prachale:dapi |
na jambavantham samare: kampaye:dariva:hini: || 13
sarvara:kshasa sangha:na:m ra:kshasa:ha ye: cha pu:rvaka:ha |
alame:ko: vina:sa:ya vi:ro: va:lisuthaha kapihi || 14
panasasyo:ru ve:ge:na ni:lasya cha maha:thmanaha |
mandaro::pyavasi:rye:tha kimpunaryudhi ra:kshasa:ha || 15
sa de:va asurayakshe:shu gandharvo:ragapakshishu |
maimdasya prathiyo:ddha:ram samsatha dwividasya va: || 16
aswiputhrou maha:bha:ga:ve:thou plavagasaththamou |
e:thayo:ho prathiyo:ddha:ram na pasya:mi rana:jire: || 17
pitha:maha varo:thse:ka:th paramam darpama:stthithou |
amrutha pra:sina:ve:thou sarva va:nara saththmou || 18
aswino:rma:nana:rttham hi sarva lo:ka pitha:mahaha |
sarva:vadhyathwa mathulam anayo:rdhaththava:n pura: || 19
varothse:ke:na maththou cha pramatthya mahathi:m chamu:m |
sura:na:mamrutham vi:rou pi:thavanthou plavangamou || 20
e:tha:ve:va hi samkruddhou sava:jiratthakunjara:m |
lamka:m na:sayithum sakthou sarve: thishttamthu va:nara:ha || 21
mayaiva nihatha: lanka: dagdha: bhasmi:krutha: punaha |
ra:jama:rge:shu sarvathra na:ma visra:vitham maya: || 22
jayathyathi balo: ra:mo: lakshmanscha maha:balaha |
ra:ja: jayathi sugri:vo: raghave:na:bhipa:lithaha || 23
aham ko:sala ra:jasya da:saha pavana sambhavaha |
hanuma:nithi sarvathra na:ma visra:vitham maya: || 24
aso:kavanika:madhye: ra:vanasya dura:thmanaha |
adhastha:th simsupa:vrukshe: sa:dhvi: karunama:sthitha: || 25
ra:kshasi:bhihi parivrutha: so:kasamtha:pa karsitha: |
me:gha le:kha: parivrutha: chandra le:khe:va nishprabha: || 26
achimthayamthi: vaide:hi: ra:vanam bala darpitham |
pathivratha: cha susro:ni: avashtabda: cha ja:naki: || 27
anuraktha: hi vaide:hi: ra:mam sarva:thmana: subha: |
ananyachiththa: ra:me: cha poulo:mi:va puramdare: || 28
thade:kava:saha samvi:tha rajo:dhwastha: thatthaiva cha |
so:ka santha:pa di:na:ngi: si:tha: bharthru hithe:ratha: || 29
sa: maya: ra:kshasi: madhye: tharjyama:na: muhurmuhuhu |
ra:kshasi:bhirviru:pa:bhihi drushta: hi pramada:vane: || 30
e:kave:ni:dhara: di:na: bharthru chintha:para:yana: |
adhaha sayya: vivarna:mgi: padmini:va hima:game: || 31
ra:vana:dwinivruththarttha: marthavya krutha nischaya: |
kattham chinmruga sa:ba:kshi: viswa:samupa pa:ditha: || 32
thathaha sambha:shitha: chaiva sarvamarttham cha darsitha: |
ra:ma sugri:va sakhyam cha sruthva: pri:thi mupa:gatha: || 33
niyathaha samuda:cha:ro: bhakthir bharthari choththama: |
yanna hanthi dasagri:vam sa maha:thma: krutha:gasam || 34
nimiththama:thram ra:masthu vadhe: thasya bhavishyathi |
sa: prakruthyaiva thanvangi: thad viyo:ga:chcha karsitha: || 35
prathipath pa:ttasi:lasya vidye:va thanutha:m gatha: |
e:vamathra maha:bha:ga: si:tha so:kapara:yana: || 36
yadathra prathi karthavyam thath sarvam upapa:dyatha:m || 37
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde:
e:ko:nashashtithamaha sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: namamyaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powroshe:cha: prathidvanndaha sarainam jahi ra:vanim ||
___
60 Sarga attha shashtithamaha sargaha
thasya thath vachanam sruthva: va:lisu:nurabha:shatha |
ayuktham thu vina: de:vi:m drushtavadbischa va:nara:ha ||
sami:pam gamthumasma:bhi: ra:ghavasya maha:thmanaha || 1
drushta: de:vi: na cha:ni:tha: ithi thathra nive:danam |
ayukthamiva pasya:mi bhavadbhihi khya:tha vikramaihi || 2
nahi naha plavane: kasninna:pi kaschith para:krame: |
thulyaha: sa:maradyai the:shu lo:ke:shu harisaththama:ha || 3
the:shwe:vam hathavi:re:shu ra:shase:shu hanu:matha: |
kimanya dathra karthavyam gruhi:thwa: ya:ma ja:naki:m || 4
thame:vam krutha sankalpam jambava:n hari saththamaha |
uva:cha parama pri:tho: va:kyamartthavadartthavith || 5
na th:vade:sha: mathi rakshma:no: yattha:bhava:n pasyathi ra:japuthra!|
yattha:thu ra:masya mathirnivshta: thattha: bhava:n pasyathu ka:rya
siddhim || 6
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsumdaraka:nde:
shashtithamaha sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
___
61 Sarga attha e:kashashtithamaha sargaha
va:naraihi madhuvana bhanjanam
thatho: jambavatho: va:kyamagruhnamtha vanoukasaha |
angada pramukha: vi:ra: hanuma:mscha maha:kapihi || 1
pri:thimamtha sthathaha sarve: va:yu puthra purassara:ha |
mahe:ndra:drim parithyajya pupluvuhu plavagarshabha:ha || 2
me:ru mandara sanka:sa: mattha: iva maha:gaja:ha |
chha:dayantha iva:ka:sam maha:ka:ya: maha:bala:ha || 3
sabha:jya ma:nam bhu:thaisthama:thmavantham maha:balam |
hanu:mantham maha:ve:gam vahantha iva drushtibhihi || 4
ra:ghave: cha:rtthanirvurtthim karthum cha paramam yasaha |
sama:dha:ya samruddha:rttha:ha karma siddhibhirunnatha:ha || 5
priya:khya:no:nmukha:ha sarve: sarve: yuddha:bhinandinaha |
sarve: ra:ma prathi:ka:re: nischitha:rttha: manassvinaha || 6
plavama:na:ha khama:pluthya thathasthe: ka:nanoukasaha |
nandano:pamama:se:durvanam drumalatha:yutham || 7
yaththan madhuvanam na:ma sugri:vasya:bhi rakshitham |
adhrushyam sarvabhu:tha:na:m sarvabhu:tha mano:haram || 8
yadrakshathi maha:vi:ryaha sada: dadhimukhaha kapihi |
ma:thulaha kapimukhyasya sugri:vasya maha:thmanaha || 9
the: thadwanam upa:gamya babhu:vuhu paramo:thkata:ha |
va:nara: va:nare:ndrasya manaha ka:nthathamam mahath || 10
thathasthe: va:rara: hru:shta: drushtwa: madhuvanam mahath |
kuma:ramabhaya:chantha madhu:ni madhu pingala:ha || 11
thathaha kuma:rastha:n vruddha:n ja:mbavath pramukha:nkapi:n |
anuma:nya dadou the:sha:m nisargam madhu bhakshane: || 12
thathascha:numatha:ha sarve: samprahrusta: vanoukasaha |
muditha:ha pre:ritha:scha:pi pranruthyamtho::bhavam sthathaha || 13
ga:yamthi ke:chith pranmamthi ke:chith
nruthyamthi ke:chith prahasamthi ke:chith |
pathamthi ke:chidvicharamthi ke:chith
plavamthi ke:chith pralapamthi ke:chith || 14
parasparam ke:chidupa:srayamthe:
parasparam ke:chidupa:kramamthe: |
parasparam ke:chidupabruvamthe:
parasparam ke:chidupa:ramamthe: || 15
druma:ddrumam ke:chidabhidravamthe:
kshithow naga:gra:nnipathamthi ke:chith |
mahi:thala:thke:chidudi:rnave:ga:
maha:druma:gra:nyabhisampathamthi || 16
ga:yamtha manyaha prahasannupaithi
hasamthamanyaha prarudannupaithi |
rudamthamanyaha pranudannupaithi
nudamthamanyaha pranadannupaithi || 17
sama:kulam thathkapi sainya ma:si:th
madhuprapa:no:thkatasaththwache:shtam |
na cha:thra kaschinna babhu:va maththo:
na cha:thra kaschinna babhu:va thrupthaha || 18
thatho: vanam thath paribhakshya ma:nam
druma:scha vidhvamsithapathrapushpa:n |
sami:kshya ko:pa:ddhadhivakthrana:ma:
niva:raya:ma:sa kapihi kapi:mstha:n || 19
sa thaihi pravruddhaihi paribhathsyama:no:
vanasya go:ptha: harivi:ravruddhaha |
chakara bhu:yo: mathimugrathe:ja:
vanasya raksha:m prathi va:nare:bhyaha || 20
uva:cha ka:mschith parusha:ni dhrusta
masakthamanya:mscha thalair jagha:na |
same:thya kaischith kalaham chaka:ra
thatthaiva sa:mno:pa jaga:ma ka:mschith || 21
sa thairmada:th sampariva:ryava:khyaihi
bala:chcha the:na prathiva:ryama:naihi |
pradharshithasthyakthabhayaihi same:thya
prakrushyathe: cha:pyanave:kshya do:sham || 22
nakhaisthudamtho: dasanairdasamthaha
thalaischa padaischa sama:payamthaha |
mada:thkapim tham kapayaha samagra:
maha:vanam nirvishayam cha chakruhu || 23
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsundaraka:nde:
e:kashashtithamaha sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
___
62 Sarga attha dwishashtithamaha sargaha
tha:nuva:cha harisre:shtto: hanuma:n va:nararshabhaha |
avyagramanasa: yu:yam madhu se:vatha va:nara:ha || 1
ahama:va:rayishya:mi yushma:kam paripamtthinaha |
sruthva: hanumatho: va:kyam hari:na:m pravaro::mgadaha || 2
prathyuva:cha prasanna:thma: pibamthu harayo: madhu |
avasyam kruthaka:ryasya va:kyam hanumatho: maya: || 3
aka:ryamapi karthavyam kimamga punari:drusam |
angadasya mukha:chchruthwa: vachanam va:nararshabha:ha || 4
sa:dhusa:dhvithi samhrushta: va:nara:ha prathyapu:jayan |
pu:jayithwa:mgadam sarve: va:nara: va:nararshabham || 5
jagmurmadhuvanam yathra nadi:ve:ga iva drutham |
the: pravishta: madhuvanam pa:la:na:kramya vi:ryathaha || 6
athisarga:chcha patavo: drushtwa: sruthwa: cha maitthili:m |
papuhu sarve: madhu thada: rasavathphalama:daduhu || 7
uthpathya cha thathaha sarve: vanapa:la:n sama:gatha:n |
thadayamthi sma sathasaha saktha:nmadhuvane: thada: || 8
madhu:ni dro:nama:thra:ni ba:hubhihi parigruhya the: |
pibamthi sahitha:ha sarve: nighnamthisma thattha:pare: || 9
ke:chith pi:thva:pa vidhyamthi madhu:ni madhupi:mgala:ha |
madhu:chchishte:na ke:chichcha jaghnuranyo:nya muthkata:ha || 10
apare: vrukshamu:le: thu sa:kha:m gruhya vyavastthitha:ha |
athyarttham cha madagla:na:ha parna:nya:sthi:rya se:rathe || 11
unmaththabhu:tha:ha plavaga: madhumaththa:scha hrushtavath |
kshipamthi cha thattha:nyo:nyam skhalamthi cha thattha:pare: || 12
ke:chith kshve:la:m prakurvamthi ke:chith ku:jamthi hrushtavath |
harayo: madhuna: maththa:ha ke:chith suptha: mahi:thale: || 13
kruthva: ke:chith hasamthyanye: ke:chithkuryamthi che:tharath |
ye::pyathra madhupa:la:ha ssyuhu pre:shya: dadhimukhasya thu |
the::pi thairva:narairbhi:maihi prathishiddha: diso: gatha:ha || 15
ja:nubhisthu prakrushta:scha de:vama:rgam pradarsitha:ha |
abruvan paramo:dwigna: gathva: dadhimukham vachaha || 16
hanu:matha: daththavarairhatham madhuvanam bala:th |
vayam cha ja:nubhihi krushna: de:vama:rgam cha darsitha:ha || 17
thatho: dadhimukhaha kruddho: vanapasthathra va:naraha |
hatham madhuvanam sruthva: samthwaya:ma:sa tha:n hari:n || 18
iha:gachchatha gachcha:mo: va:nara:n baladarpitha:n |
bale:na va:rayishaya:mo: madhu bhakshayatho: vayam || 19
sruthwa: dadhimukhasye:dam vachanam va:nararshabha:ha |
punarvi:ra: madhuvanam the:naiva sahasa: yayuhu || 20
madhye: chaisha:m dadhimukhaha pragruhya tharasa: tharum |
samabhyadha:vadve:ge:na the: cha sarve: plavamgama:ha || 21
the: sila:ha pa:dapa:mscha:pi parvatha:mscha:pi va:nara:ha |
gruhi:thwa::bhyagaman kruddha:ha yathrathe: kapi kunjara:ha || 22
the: swa:mivachanam vi:ra: hrudaye:shwavasajya thath |
thvaraya: hyabhyadha:vamtha sa:latha:lasila:yuddha:ha || 23
vrukshastthamscha thalastthamscha va:nara:n baladarpitha:n |
abhyakra:mamsthatho: vi:ra:ha pa:la:sthathra sahasrasaha || 24
attha drushtwa: dadhimukham kruddham va:narapumgava:ha |
abhyadha:vamtha ve:ge:na hanumathpramukha:sthada: || 25
tham savruksham maha:ba:huma:pathamtham maha:balam |
a:ryakam pra:haraththathra ba:hubhya:m kupitho::mgadaha || 26
mada:mdhascha na ve:dainama:ryako::yam mame:thi saha |
atthainam nishpi pe:sha:su ve:gavadva sudha:thale: || 27
sa bhagnaba:hu:rubhujo: vihvalaha so:ni:tho:kshithaha |
mumo:ha sahasa: vi:ro: muhu:rtham kapikumjaraha || 28
sa sama:swasya sahasa: samkruddho: ra:jama:thulaha |
va:nara:nva:raya:ma:sa damdena madhumo:hitha:n || 29
sa kattham chidwimukhthaha thairva:naraihi va:nararshabhaha |
uva:chaikanthama:srithya bhruthya:n swa:n samupa:gatha:n || 30
e:the: thishttamthu gachchamo: bhartha: no: yathra va:naraha |
sugri:vo: vipulagri:vaha saha ra:me:na thishttathi || 31
sarvam chaiva:mgade: do:sham sra:vayishya:mi pa:rtthive: |
amarshi: vachanam sruthwa: ghathayishyathi va:nara:n || 32
ishtam madhuvanam hye:thath sugri:vasya maha:thmanaha |
pithru paitha:maham divyam de:vairapi dura:sadam || 33
sa va:nara:nima:n sarva:n madhulubdha:n gatha:yushaha |
gha:thayishyathi damde:na sugri:vaha sa suhrujjana:n || 34
vadhya: hye:the: dura:thma:no: nrupa:jna:paribha:vinaha |
amarsha prabhavo: ro:shaha saphalo: no: bhavishyathi || 35
e:vamukthwa: dadhimukho: vanapa:la:n maha:balaha |
jaga:ma sahaso:thpathya vanapa:laihi samanvithaha || 36
nime:sha:mtharama:thre:na sa hi praptho: vana:layaha |
sahasra:msu sutho: dhi:ma:n sugri:vo: yathra va:naraha || 37
ra:mam cha lakshmanam chaiva drushtwa: sugri:vame:va cha |
samaprathishtta:m jagathi:ma:ka:sa:nnipapa:tha ha || 38
sannipathya maha:vi:ryaha sarvaisthaihi pariva:rithaha |
harirdadhimukhaha pa:laihi pa:la:na:m parame:swaraha || 39
sa di:navadano: bhu:thwa: kruthwa: sirasi cha:mjalim |
sugri:vasya subhou mu:rdhna:charnou prathyapi:dayath || 40
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsumdaraka:mde:
dwishashtithamaha sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
___
63 Sarga attha thrishashtithamaha sargaha
ththo: mu:rdhna: nipathitham va:naram va:nararshabhaha |
drushtvaivo:dvignahrudayo: va:kyame:thaduva:cha ha || 1
uththishtto:ththishtta kasma:ththvam pa:dayo:ho pathitho: mama |
abhayam the: bhave:dwi:ra! sarvame:va:bhi: dhi:yatha:m || 2
sa thu viswa:sithasthe:na sugri:ve:na maha:thmana: |
uthttha:ya sumaha:prajno: va:kyam dadhimukho::bravi:th || 3
naivaruskharajasa: ra:jan! na thvaya: na:pi va:lina: |
vanam nisprushtapu:rvam hi bhakshitham thachcha va:naraihi || 4
e:bhihi pradharshitha:schaiva va:nara: vanarakshibhihi |
madhu:nyachimthayithve:ma:n bhakshayamthi pibamthi cha || 5
sishtamathra:pa vidhyamthi bhakshayamthi thatthapare: |
niva:ryama:na:sthe: sarve: bhruvow vai darsayamthi hi || 6
ime: hi samrabdhathara:ha thattha: thaihi sampradharshitha:ha |
va:rayamtho: vana:ththasma:th kruddhair va:nara pumgavaihi || 7
thathasthairbhahubhihi vi:rairva:naraihi va:nararashbha! |
samrakthanayanaihi kro:dha:th harayaha pravicha:litha:ha || 8
pa:nibhirnihatha:ha ke:chith ke:chijja:nubhira:hatha:ha |
prakrushta:scha yattha:ka:mam de:vama:rgam cha darsitha:ha || 9
e:vame:the: hatha:ha su:ra:sthvayi thishttathi bharthari |
kruthsnam madhuvanam chaiva praka:mam thaihi prabhakshyathe: || 10
e:vam vijna:pyama:nam tham sugri:vam va:nararshabham |
apruchhaththam maha:pra:jno: lakshmanaha paravi:raha: || 11
kimayam va:naro: ra:jan! vanapaha prathyupastthithaha |
kam cha:rtthamabhinirdisya dukhitho: va:kyamabravi:th || 12
e:vamukthasthu sugri:vo: lakshmane:na maha:thmana: |
lakshmanam parathyuva:che:dam va:kyam va:kyavisa:radaha || 13
a:rya lakshmana! sampra:ha vi:ro: dadhi mukhaha kapihi |
amgadapramukhairvi:raihi bhakshitham madhu va:naraihi || 14
vichithya dakshina:ma:sa: ma:gathairharipumgavaihi |
naisha:makruthakruthya:na:m e:drusaha sya:dupakramaha || 15
a:gathaischa pramatthitham yattha: madhuvanam hi thaihi |
dharshitham cha vanam kruthsnam upayuktham cha va:naraihi || 16
vanam yada::bhipanna:sthe: sa:dhitham karma va:naraihi |
drushta: de:vi: na samde:ho: na cha:nye:na hanu:matha: || 17
na hyanyaha sa:dhane: he:thuhu karmano::sya hanu:mathaha |
ka:ryasiddhirmathischaiva thasminva:narapumgave: || 18
vyavasa:yascha vi:ryam cha srutham cha:pi prathisthttitham |
ja:mbava:nyathra ne:tha: sya:damgadascha maha:balaha || 19
hanuma:n cha: pyadhishtta:tha: na thasya gathiranyattha: |
angada pramukhairvi:raihi hatham madhuvanam kila | 20
va:rayamthascha sahitha:sthada: ja:nubhira:hatha:ha |
e:thadartthamayam praptho: vakthum madhurava:giha || 21
na:mna: dadhimukho: na:ma harihi prakhya:thavikramaha |
drushta: si:tha maha:ba:ho:! sowmithre:! pasya thaththvathaha || 22
abhigamya thattha: sarve: pibamthi madhu va:nara:ha |
na chapyadrushtwa: vaide:hi:m visrutha:ha purusharshabha || 23
vanam daththavaram divyam dharshaye:yurvanowkasaha |
thathaha prahrushto: dharma:thma:! lakshmanaha saha ra:ghavaha || 24
sruthva: karnasukha:m va:ni:m sugri:va vadana:chchyutha:m |
prahrushyatha bhrusam ra:mo: lakshmanascha maha:balaha || 25
sruthva: dadhimukhasye:dam sugri:vasthu prahrushya cha |
vanapa:lam punarva:kyam sugri:vaha prathya bha:shatha || 26
pri:tho::smi so::ham yadbhuktham vanam thaihi kruthakarmabhihi |
marshitham marshani:yam cha che:shtitham kruthakarmana:m || 27
ichha:mi si:ghram hanumathpradha:na:n
sa:kha:mruga:mstha:n mrugara:jadarpa:n |
drashtum krutharttha:n saha ra:ghava:bhya:m
sro:thum cha si:tha:dhigame: prayathnam || 28
pri:thisphi:tha:kshou samprahrushtou kuma:rou
drushtwa: siddha:rtthou va:nara:na:m cha ra:ja: |
amgaihi samhrushtaihi karmasiddhim vidithwa:
ba:hvo:ra:sanna:m so::thi ma:thram nanamda || 29
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsumdaraka:mde:
thrishashtithamaha sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
___
64 Sarga atha chathushashtithamaha sargaha
sugri:ve:naivamukthasthu hrushto: dadhimukhaha kapihi |
ra:ghavam lakshmanam chaiva sugri:vam cha:bhyava:dayath || 1
sa pranamya cha sugri:vam ra:ghavau ha maha:balou |
va:naraihi sahithaha su:raihi divame:vo:thpapa:tha ha || 2
sa yatthaiva:gathaha pu:rvam thattthaiva thwaritham gathaha |
nipathya gagana:dbhu:mow thadvanam pravive:sa ha || 3
sa pravishto: madhuvanam dadarsa hariyu:tthapa:n |
vimada:nuthtthitha:nsarva:n mehama:na:n madhu:dakam || 4
sa tha:nupa:gamad vi:ro: baddhva: karaputa:mjalim |
uva:cha vachanam slakshna midam hrushtavadamgadam || 5
sowmya! ro:sho: na karthavyo: yadi:bhi rabhiva:rithaha |
ajna:na:drakshibhihi kro:dha:dhbhavamthaha prathishe:dhitha:ha || 6
yuvara:jaha thami:sascha vanasya:sya maha:bala! |
mourkhya:th pu:rvam krutho: do:shastham bhava:n kshamthu marhathi
|| 7
a:khya:tham hi maya: gathva: pithruvyasya thava:nagha:! |
iho:pa ya:tham sarve:sha:me:the:sha:m vanacha:rina:m || 8
sa thvada:gamanam sruthwa: sahaibhirhariyutthapaihi |
pruhrushto: na thu rushto::sou vanam sruthwa: pradharshitham || 9
prahrushto: ma:m pithruvyasthe: sugri:vo va:nare:swaraha |
si:ghram pre:shaya sarva:mstha:nithi ho:va:cha pa:rtthivaha || 10
sruthwa: dadhimukhasye:dam vachanam slakshnamamgadaha |
abravi:ththa:n harisre:shtto: va:kyam va:kyavisa:radaha || 11
samke: srutho::yam vruththa:mtho: ra:me:na hariyu:tthapa:ha |
thathkshamam ne:ha naha sttha:thum kruthe: ka:rye:paramthapa:ha || 12
pi:thva: madhu yattha:ka:mam visra:mtha: vanacha:rinaha |
kim se:sham gamanam thathra sugrivo: yathra me:guruhu || 13
sarve: yattha: ma:m vakshyamthi same:thya hari yu:tthapa:ha |
thattha::smi kartha: karthavye: bhavadbhihi parava:naham || 14
na:jna:payithu mi:so::ham yuvara:jo::smi yadyapi |
ayuktham kruthakarma:no: yu:yam dharshayithum maya: || 15
bruvathascha:mgadasyaivam sruthva: vachana mavyayam |
prahrushtamanaso: va:kya mida mu:churvanowkasaha || 16
e:vam vakshyathi ko: ra:jan! prabhuhu san va:nararshabha! |
aiswarya madamaththo: hi sarvo::ha mithi manyathe: || 17
thava che:dam su sadrusam va:kyam na:nyasya kasyachith |
sannathirhi thava:khya:thi bhavishyachhubhayo:gyatha:m || 18
sarve: vayamapi pra:ptha:sthathra gamthum kruthakshana:ha |
sa yathra harivi:ra:na:m sugri:vaha pathiravyaha || 19
thvaya: hyanukthaihi haribhirnaiva sakyam pada:thpadam |
kvachidgamthum harisre:shtta! bru:maha sathya midam thu the 20
e:vam thu vadatha:m the:sha:mamgadaha prathyubhashatha |
ba:dham gachhama ithyukthwa: khamuthpe:thur maha:bala:ha || 21
uthpathamtha manu:thpe:thuhu sarve: the: hariyu:tthapa:ha |
kruthva:ka:sam nira:ka:sam yamthro:thkshiptha: iva:chala:ha || 22
the::mbaram sahaso:thpathya ve:gavamthaha plavamgama:ha |
vinadamtho: maha:na:dam ghana: va:the:ritha: yattha: || 23
amgade: hyananupra:pthe: sugri:vo: va:nara:dhi:paha |
uva:cha so:ko:pahatham ra:mam kamala lo:chanam || 24
sama:svasihi bhadram the: drushta: de:vi: na samsayaha |
na:gamthumiha sakyam thairathi:the: samaye: hi naha || 25
na mathsaka:sama:gachhe:th kruthye: hi vinipa:thithe: |
yuvara:jo: maha:ba:huhu plavatha:m pravaro::mgadaha || 26
yadya prakrutha kruthya:na:m i:drusaha sya:dupakramaha |
bhave:th sa di:na vadano: bhra:ntha viplutha ma:nasaha || 27
pithrupaitha:maham chaithath pu:rva kairabhi rakshitham |
na me: madhuvanam hanya:dahrushtaha plavage:swaraha || 28
kousalya: supraja: ra:ma! sama:svasihi suvratha! |
drushta: de:vi: na samde:ho: na cha:nye:na hanu:matha:ha || 29
na hyanyaha karmano: he:thuhu sa:dhane::sya hanu:mathaha |
hanu:mathi hi siddhischa mathischa mathisaththama! || 30
vyavasa:yascha vi:ryam cha su:rye: the:ja iva dhruvam |
jambava:nyarthra ne:tha: sya:damgadascha bale:svaraha || 31
hanuma:mscha:pyadhishtta:tha: na thasya gathiranyattha: |
ma: bhu:schintha: sama:yukthaha samprathyamithavikramaha || 32
thathaha kikila:sabdam susra:va:sannamambare: |
hanumath karma thruptha:na:m nardatha:m ka:nanowkasa:m ||
kishkimdha:mupaya:tha:na:m siddhim katthayatha:miva |
thathaha sruthva: ninadam tham kapi:na:m kapisaththamaha || 34
a:yatha:mchithala:mgu:laha so::bhavaddhrushtama:nasaha |
a:jagmusthe:pi harayo: ra:ma darsana ka:mkshinaha || 34
amgadam purathaha kruthva: hanu:mamtham cha va:naram |
the::mgadapramukha: vi:ra:h prahrushta:scha muda:nvitha:ha || 35
nipe:thurharira:jasya sami:pe: raghavasya cha |
hanu:mamscha maha:ba:huhu pranamya sirasa: thathaha || 36
niyatha:makshatha:m de:vi:m ra:ghava:ya nyave:dayath |
nischitha:rtthaha ththasthasmin sugri:vam pavana:thmaje: || 37
lakshmanaha pri:thima:n pri:tham bahuma:na:davaikshatha |
pri:thya cha ramama:no::ttha raghavaha paravi:raha: || 38
bahuma:ne:na mahatha: hanumamtha mavaikshatha || 39
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsumdaraka:mde:
chathu shashtithamaha sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
___
65 Sarga attha panchashashtithamaha sargaha
hanumatha: si:tha:darsana vruththa:mtha nive:dnam
thathaha prasravanam sailam the: gathwa: chithraka:nanam |
pranamya sirasa: ra:mam lakshmanam cha maha:balam || 1
yuvara:jam puraskruthya sugri:va mabhiva:dya cha |
pravruththimattha si:tha:ya:ha pravakthumupachakramuhu || 2
ra:vana:mthaha pure: ro:dham ra:kshasi:bhischa tharjanam |
ra:me: samanura:gam cha yascha:yam samayaha kruthaha || 3
e:thadakhya:mthi the: sarve: harayo: ra:ma sannidhou |
vaide:hi:makshatha:m sruthva: ra:masthu:ththara mabravi:th || 4
kwa si:tha: varthathe: de:vi:! kattham cha mayi varthathe: |
e:thanme: sarwama:khya:tha vaide:hi:m prathi va:nara:ha || 5
ra:masya gaditham sruthva: harayo: ra:masannidhou |
cho:dayamthi hanu:mamtham si:tha:vruththa:mtha ko:vidam || 6
sruthva: thu vachanam the:sha:m hanuma:n ma:rutha:thmajaha |
pranamya sirasa: de:vyai si:tha:yai tha:m disam prathi || 7
uva:cha va:kyam va:kyajnaha si:tha:ya: darsanam yattha: |
samudram lamghayithwa:ham sathayo:jana ma:yatham || 8
agachham ja:naki:m si:tha:m ma:rgama:no: didrukshaya: |
thathra lamke:thi nagari: ra:vanasya dura:thmanaha || 9
dakshinasya samudrasya thi:re: vasathi dakshine: |
thathra drushta:maya: si:tha: ra:vana:mthahpure: sathi: || 10
samnyasya thyayi ji:vamthi: ra:ma: ra:ma! mano:rattham |
drushta: me: ra:kshasi:madhye: tharjyama:na: muhurmuhuhu || 11
ra:kshsi:bhirviru:pa:bhi: rakshitha: pramada:vane: |
dhukhama:sadyathe: de:vi:! thattha::dhukho:chitha:sathi:! || 12
ra:vana:mthah pure: ruddha:ra:kshasi:bhihi surakshitha |
e:kave:ni:dhara: di:na: thwayi chimtha:para:yana: || 13
adhahsayya: vivarna:mgi: padmini:va hima:game: |
ra:vana:dvinivruththarttha: marthavyakruthanischaya: || 14
de:vi: katthamchithka:kutthsa! thwanmana: ma:rgitha: maya: |
ikshwa:kuvamsa vikhya:thim sanaihi ki:rthayatha:nagha! || 15
sa: maya: narasa:rdu:la! visva:samupapa:ditha: |
thathaha sambha:shitha: de:vi: sarvamarttham cha darsitha || 16
rama sugri:va sakhyam cha sruthwa: prithimupagatha: |
niyathaha samudacha:ro: bhakthischa:sya:sthattha: thwayi || 17
e:vam maya: mahabha:ga: drushta: janakanandini: |
ugre:na thapasa: yuktha: thwadbhakthya: purusharshabha! || 18
abhijna:nam cha me: daththam yattha: vruththam thava:mthike: |
chithraku:te: maha: pra:jna! va:yasam prathi ra:ghava! || 19
vijna:pyascha naravya:ghrou ra:mo: va:yusutha! thwaya: |
akhile:ne:ha yadrushtam ithi ma:ma:ha ja:naki: || 20
ayam chasmai pradathavyo: yathna:thsu parirakshithaha |
bruvatha: vachana:nye:vam sugri:vasyo:pasrunvathaha || 21
e:sha chu:da:mani:hi sri:ma:n maya: supari rakshithaha |
manaha sila:ya:sthilako: gamdapa:rswe: ni:ve:sithaha || 22
thvaya: pranashte: thilake: tham kila smarthumarhasi |
e:sha niryathithaha sri:ma:n maya:the: va:risambhavaha || 23
e:tham drushtwa: pramo:dishye: vyasane: thva:miva:nagha! |
ji:vitham dha:rayishya:mi ma:sam dasarattha:thmaja! || 24
u:rdhvam ma:sa:nna ji:ve:yam rakshasa:m vasama:gatha: |
ithi ma:mabravi:thsi:tha: krusa:mgi: dharmacha:rini: || 25
ra:vana:mthahapure: ruddha: mrugi:vo:thphullalo:chana: |
e:thade:va maya:khya:tham sarvam ra:ghava! yadyattha: || 26
sarvattha: sa:garajale: samtha:raha pravidhi:yatha:m || 27
thow ja:tha:sva:sou ra:japuthrou vidithva:
thachcha:bhijna:nam ra:ghava:ya prada:ya |
de:vya: cha:khaya:tham sarvame:va:nupu:rvya:th
va:cha: sampurnam va:yuputhraha sasamsa || 28
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsumdaraka:mde:
pamchashashtithamaha sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
___
66 Sarga atha shat shashtithamaha sargaha
hanumatha: si:tha: vijna:na kattha:katthanam
e:vamuktho: hanumatha: ra:mo: dasarattha:thmajaha |
tham manim hrudaye: kruthwa: praruro:da salakshmanaha || 1
tham thu drushtwa: mani sre:shttam ra:gavaha so:kakarshithaha |
ne:thra:bhya:m asrupu:rna:bhya:m sugri:vam idamabravi:th || 2
yatthaiva dhe:nuhu sravathi sne:ha:dwathsasya vathsala: |
thattha: mama:pi hrudayam mani ranthnasya darsana:th || 3
mani rathna midam daththam vaide:hya:ha swasure:na me: |
vadhu:ka:le: yattha:baddhamadhikam mu:rdhni so:bhathe || 4
ayam hi jalasambhu:tho: manihi sajjanapujithaha |
yajne: parama thushte:na daththaha sakre:na dhi:matha: || 5
imam drushtwa: manisre:shttam yattha: tha:thasya darsanam |
adya:smi avagathaha sowmya! vaide:hasya thattha vibho:ho || 6
ayam hi so:bhathe: thasya:ha priya:ya: mu:rdhni me: manihi |
asya:dya darsane: na:ham pra:ptha:m tha:miva chimthaye || 7
kima:ha si:tha: vaide:hi: bhru:hi sowmya! punaha punaha |
pipa:sumiva tho:ye:na simchamthi va:kya:va:rina: || 8
ithasthu kim dhukhatharam yadimam va:risambhavam |
manim pasya:mi sowmithre:! vaide:hi:ma:gatha:m vina: || 9
chiram ji:vathi vaide:hi: yadi ma:sam dharishyathi |
kshanam sowmya na ji:ve:yam vina: tha:masithe:kshana:m || 10
naya ma:mapi tham de:sam yathra drushta: mama priya: |
na thishtte:yam kshanamapi pravruththimupalabhya cha || 11
kattham sa: mama susro:ni: bhi:rubhi:ruhu sathi: sada: |
bhaya:vaha:na:m gho:ra:na:m madhye: thishttathi rakshasa:m || 12
sa:radastimironmuktho: nu:nam chamdra iva:mbudaihi |
a:vrutham vadanam thasya: na vira:jathi ra:kshasaihi || 13
kima:ha si:tha: hanuman! thaththvathaha katthaya:dya me: |
e:the:na khalu ji:vishye: bhe:shaje:na:thuro: yattha: || 14
madhura: madhura:la:pa: kima:ha mama bha:mini: |
madvihi:na: vara:ro:ha: hanuman! katthayasva me: || 15
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsumdaraka:mde:
shat shashtithamaha sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
___
67 Sarga atha saptha shashtithamaha sargaha
e:vamukthasthu hanuma:n ra:ghave:na maha:thma:na: |
si:tha:ya: bha:shitham sarvam nyave:dayatha ra:ghave: || 1
ida mukthavathi: de:vi: ja:naki: purushrshabha |
pu:rva vruththamabhijna:nam chithraku:te: yattha:thattham || 2
sukhasuptha: thyaya: sarttham ja:naki: pu:rvamuthtthitha: |
va:yasaha sahaso:thpathya vidada:ra sthana:mthare: || 3
parya:ye:na cha supthasthvyam de:vyam ke: bharatha:graja! |
punascha kila pakshi: sa de:vya: janayathi vyattha:m || 4
punaha punarupa:gamya vidada:ra bhrusam kila |
thathasthvam bo:dhithasthasya:ha so:nithe:na samukshithaha || 5
va:yase:na cha the:naiva sathatham ba:dhyama:naya: |
bo:dhithaha kila de:vya: thvam sukhasupthaha paramathapa || 6
tha:m thu drushtva: maha:ba:ho! da:ritha:m cha sthana:mthare: |
a:si:visha iva kruddho: nisvasannabhyabha:shattha:ha || 7
nakha:graihi ke:na the: bhi:ru da:ritham thu sthana:mtharam |
kah kri:dathi saro:she:na pamchavakthre:na bho:gina: || 8
niri:kshma:naha sahasa: va:yasam sam vaikshattha: |
nakhaihi sarurudhiraisthi:kshnaihi tha:me:va:bhimukham stthitham || 9
suthaha kila sa sakrasya va:yasaha pathatha:m varaha |
dhara:mtharacharaha si:ghram pavanasya gathow samaha || 10
thathasthasminmaha:ba:ho:! ko:pasamvarthithe:kshanaha |
va:yase: thvam kruttha:ha kru:ra:m mathim mathimatha:m vara! || 11
sa darbham samsthara:dgruhya brahma:sthre:na hyayo:jayaha |
pradi:ptha iva ka:la:gnihi jajva:la:bhimukhaha khagam || 12
kshipthava:msthvam pradi:patham hi darbham tham va:yasam prathi |
thathasthu va:yasam di:pthaha sa darbho::nujaga:ma ha || 13
sa pithra: cha parithyakthaha suraischa samaharshibhihi |
thri:n lo:ka:n samparikramya thra:tha:ram na:dhigachchathi || 14
punare:va::gathaha thrasthaha thvathsaka:samarimdama! || 15
sa tham nipathitham bhu:mow saranyaha sarana:gatham |
vadha:rhamapi ka:kuthstthsa! krupaya: paryapa:layaha || 16
mo:ghamasthram na sakyam thu karthumithye:va ra:ghava! |
bhavamsthasya:kshi ka:kasya hinasthisma sa dakshinam || 17
ra:ma! thva:m sa namaskruthya ra:jne: dasarattha:ya cha |
visrushtasthu thda: ka:kaha prathi pe:de: sva:ma:layam || 18
e:vamasthravida:m sre:shtta saththvava:n si:lava:napi |
kimartthamasthram rakshassu na yo:jayathi ra:ghavaha || 19
na na:ga: na:pi gamdharva: na:sura: na marudgana:ha |
na cha sarve: rane: saktha: ra:mam prathisama:sithum || 20
thsya vi:ryavathaha kaschith yadyasthi mayi sambhramaha |
kshipram sunisithairbha:naihi hanyatham yudhi ra:vanaha || 21
bhra:thura:de:sma:jna:ya lakshmano: va: paramthapaha |
sa kimarttham naravaro: na ma:m rakshathi ra:ghavaha || 22
sakthow thow purushavya:grow va:yvagnisamathe:jasow |
sura:na:mapi durdharshow kimarttham ma:mupe:kshathaha || 23
mamaiva dushkrutham kimchinmahadasthi na samsayaha |
samartthow sahithow yanma:m na:ve:kshe:the: paramthapow || 24
vaide:hya: vachanam sruthva: karunam sa:sru bha:shitham |
punarpyahama:rya:m tha:midam vachanamabruvam || 25
thvachcho:kavimukho: ra:mo: de:vi! sathye:na the: sape: |
ra:me: dukha:bhi:bu:the: thu lakshmanaha parithapyathe: || 26
katthamchidbhavathi: drushta: na ka:laha pariso:chithum |
asminmuhu:rthe: dhukha:na:mamtham drakshyasi bha:mini! || 27
tha:vubhow narasa:rdu:low ra:japuthra:vanimdithow |
thvaddarsanakruthothsahow lamka:m bhasmi:karishyathaha || 28
hathva: cha samare: rowdram ra:vanam saha bagdhavam |
ra:ghavasthva:m varaa:ro:he! sva:m puri:m nayathe: dhruvam || 29
yaththu ra:mo: vija:ni:ya:dabhijna:namanimdhithe: |
pri:thisamjananam thasya prada:thum thvamiha:rhasi || 30
sa:bhivi:kshya disaha sarva: ve:nyudgratthithamuththamam |
mukva: vasthra:ddadow mahyam manime:tham maha:bala! || 31
prathiguhya manim divyam thava he:tho: raghu:dvaha! |
sirasa: tha:m pranamya:rya:mhama:gamane: thvare: || 32
gamane: cha krutho:thsa:hamave:kshya varavarnini: |
vivardhama:nam cha hi ma:muva:cha janaka:thmaja: || 33
asrupu:rnamukhi: di:na: ba:shpasamdigdhabha:shini: |
mamo:thpathanasambhramtha: so:kave:gasama:hatha: || 34
hanuman! simhasamka:sa:vubhow: thow ra:malakshmanow |
sugri:vam cha saha:ma:thyam sarva:n bru:ya: hyana:mayam || 35
yattha: cha sa maha:bahurma:m tha:rayathi ra:ghavaha |
asma:ddhukha:mbu samro:dha:ththvam sama:dha:thumarhasi || 36
imamcha thi:vram mama so:ka ve:gam
raksho:bhi:re:bhihi paribhathsanam cha |
bru:ya:sthu ra:masya gathaha sami:pam
sivaschathe::dhva:sthu hari pravi:ra || 37
e:thaththava:rya: nruparajasimaha!
si:tha: vachaha pra:ha visha:dapu:rvam |
e:thchcha buddhva gaditham maya: thvam
sraddhathsva si:tha:m ksala:m samagra:m || 38
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsumdaraka:mde:
saptha shashtithamaha sargaha
a:pada:mapahartha:ram da:tha:ram sarvasampada:m |
lo:ka:bhira:mam sri:ra:mam bhu:yo: bhu:yo: nama:myaham ||
dharma:thama: sathaya sandhascha ra:mo: da:saradhiryadhi |
powrushe:cha: prathidvandaha sarainam jahi ra:vanim ||
___
68 Sarga atha ashta shashtithamaha sargaha
attha:hamuththaram de:vya: punarukthaha sasambhramaha |
thava sne:ha:nnaravya:ghra! sowha:rda:danuma:nya vai || 1
e:vam bahuvidham va:chyo: ra:mo: da:saratthi sthvaya: |
yattha: ma:ma:pnuya:chchi:ghram hathva: ra:vanama:have: || 2
yadi va manyase vi:ra! vasaika:hamarimdama |
kasmimschithsamvruthe: de:se: visra:mthaha svo: gamishyasi || 3
mama cha:pyalpabhagya:ya:ha sa:nnidhyaththava vi:ryavan! |
assya so:kavipa:kasya muhu:rtham sya:dvimo:kshanam || 4
gathe: hi thvayi vikra:mthe: punara:gamana:ya vai |
pra:na:na:mapi samde:ho: mama sya:nna:thra samsayaha || 5
thvadarsanajaha so:ko: bhu:yo: ma:m paritha:paye:th |
dukha:dduhkhapara:bhu:tha:m durgatham duhkhabha:gini:m | 6
ayam cha vi:ra! samde:hasthishttathi:va mama:grathaha |
sumaha:n thvastha saha:ye:shu haryukshe:shu hari:svara || 7
kattham nu khalu dushpa:ram tharishyamthi maho:dadhim |
tha:ni haryukshasainya:ni thow va: naravara:thmajow || 8
thraya:na:me:va bu:tha:nam sa:garasya:sya lamghane: |
sakthihi sya:dvainathe:yassya thava va: ma:ruthasya va: || 9
thdasmin ka:ryaniryo:ge vi:raivam durathikrame: |
kim pasyasi sama:dha:nam bru:hi ka:ryavidam vara! || 10
ka:mamasya thvame:vaikaha ka:ryasya parisa:dhane: |
paryapthaha paravi:raghna! yasasyasthe: balo:dayaha || 11
balaihi samagrairyadi mam hathva: ra:vanama:have: |
vijayi: sva:m puri:m ra:mo: naye:ththathsya:dyasaskaram || 12
yattha:aham thassya vi:rasya vana:dupadhina: hrutha: |
rakshasa thadbhaya:de:va thattha: na:rhathi ra:ghavaha || 13
balaisthu samkulam kruthva: lamkam parabalardanaha |
mam naye:dyathi ka:kutthsaha sththsya sdrusam bhave:th || 14
thdyattha: thasya vikr:mthamanuru:pam maha:thmanaha |
bhavathyahavasu:rasya thattha: thvamupapadaya || 15
thadarttho:pahitham va:kyam prasritham he:thusamhitham |
nisamya:ham thathaha se:sham va:kyamuththaramabruvam || 16
de:vi! haryurkshasainya:na:mi:svaraha plavatham varaha |
sugri:vaha saththvasampannaha thava:rtthe: kruthanischayaha || 17
thasya vikramasampanna:ha sathvavamtho: maha:bala:h |
manah samkalpasampa:tha: nide:se: harayaha stthitha: || 18
e:sham no:pari nadhasthanna thiryak sajjathe: gathihi |
nacha karmasu si:damthi mahathsvamithathe:jasaha || 19
asakruththaihi maha:bhagairva:narai baladarpithaihi |
pradakshni:krutha: bhu:mirva:yuma:rga:nusa:ribhi:hi || 20
madvisista:scha thulya:scha samthi thathra vanowkasaha |
maththaha prathyavaraha kaschinna:sthi sugri:vasannidhow || 21
aham tha:vadiha pra:pthaha kim punasthe: maha:bala:ha |
na hi prakrushta:ha pre:shyamthe: pre:shyamthe: hi:thare: jana:ha || 22
thadalam paritha:pena de:vi! manyurvyapaithu the: |
e:ko:thpa:the:na vai lamka:me:shyamthi hariyutthapa: || 23
mama prushttagathow thow chamdrasurya:vivo:dithow |
thvatsaka:mam mahabha:ge:! nrusimha:va:gamishyathaha || 24
arighnam simhasamka:sam kshipram drakshyasi ra:ghavam |
lakshmanam cha dhanushpa:nim lamka:dva:ramupastthitham || 25
nakhadamshtrayudha:nvi:ra:n simhasa:rdhu:lavikrama:n |
va:nara:nva:rane:mdra:bha:n kshipram drakyasi samgatha:n || 26
saila:mbudanika:sa:nam lamka:malayasa:nushu |
nardatha:m kapimukhyanamachira:th sro:shyasi svanam || 27
nivruththavanava:sam cha thvaya: sartthamarimdamam |
abhishikthamayo:dhya:ya:m kshipram drakshyasi ra:ghavam || 28
thatho: maya: vagbhiradi:nabha:shina:
siva:bhi: rshta:bhirabhiprasa:ditha: |
jaga:ma samthi mama maitthilathmaja:
thava:pi so:ke:na thadabhipi:ditha: || 29
ithya:rshe: sri:madra:ma:yane: a:dika:vye: va:lmi:ki:ye:
chathurvimsathsahasrika:ya:m samhitha:ya:m sri:mathsumdaraka:mde:
ashtashashtithamaha sargaha
sama:pthascha:yam sumdaraka:mdaha
---