Türkiye’de Bankacılık Sektörü
1960-2013
2
Bu çalışma, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Bankacılık Düzenleme ve DenetlemeKurumu, Türkiye İstatistik Kurumu, Sermaye Piyasası Kurumu, Bankalararası Kart Merkezi,International Monetary Fund, European Banking Federation ile Türkiye Bankalar Birliğitarafından yayımlanan veriler baz alınarak hazırlanmıştır.
Türkiye Bankalar Birliği, bu çalışmada yer alan bilgilerin yanlışsız olması için gerekliözeni göstermiş olmakla birlikte, bu konuda herhangi bir sorumluluk üstlenmez.
Aksi belirtilmediği durumlarda veriler; mevduat, kalkınma ve yatırım bankalarınıkapsamaktadır.
Bu çalışma, araştırmacıların Türkiye Bankacılık Sektöründeki gelişmeleri izlemesive değerlendirmesi amacıyla hazırlanmıştır. Düzenli olarak yıllık bazda güncellenecektir.
Görüş ve önerilerinizin TBB’ne iletilmesi, çalışmanın geliştirilmesi için büyük önemtaşımaktadır.
Görüş ve önerileriniz için:Emre Alpan İnan, [email protected], 0212 282 09 73Ümit Ünsal, [email protected], 0212 282 09 73
Son güncelleme tarihi: Şubat 2014
İçindekiler
3
• Genel Bilgiler
• Bilanço Göstergeleri
• Seçilmiş Göstergeler
• Gelir / Gider Göstergeleri
• Uluslararası Karşılaştırmalar
Genel Bilgiler
4
Türkiye’de Bankacılık Sektörü
5
• Bankacılık sektöründe Aralık 2013 itibariyle 32 adet mevduat, 13 adet kalkınma ve yatırım, 4 adetkatılım bankası olmak üzere toplam 49 banka bulunmaktadır. 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’na göre:
• Mevduat bankası: Kendi nam ve hesabına mevduat kabul etmek ve kredi kullandırmak esas olmaküzere faaliyet gösteren kuruluşlar ile yurtdışında kurulu bu nitelikteki kuruluşların Türkiye’dekişubelerini,
• Katılım bankası: Özel cari ve katılma hesapları yoluyla fon toplamak ve kredi kullandırmak esas olmaküzere faaliyet gösteren kuruluşlar ile yurt dışında kurulu bu nitelikteki kuruluşların Türkiye’dekişubelerini,
• Kalkınma ve yatırım bankası: Mevduat veya katılım fonu kabul etme dışında; kredi kullandırmak esasolmak üzere faaliyet gösteren ve/veya özel kanunlarla kendilerine verilen görevleri yerine getirenkuruluşlar ile yurt dışında kurulu bu nitelikteki kuruluşların Türkiye’deki şubelerini ifade etmektedir.
Banka Sayısı
6
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2013
Mevduat Bankaları 51 46 44 40 40 47 56 55 61 34 32 32
Kamusal Sermayeli 14 12 12 12 12 12 8 5 4 3 3 3
Özel Sermayeli 20 23 22 23 24 20 25 32 28 17 11 11
Yabancı Sermayeli 5 5 5 5 4 15 23 18 18 13 17 17
Mahalli 12 6 5 - - - - - - - - -
Tas.Mevd.Sig.Fonu. Devr. - - - - - - - - 11 1 1 1
Kalkınma ve Yatırım Bankaları 0 2 2 2 3 3 10 13 18 13 13 13
Katılım Bankaları - - - - - - - - - 4 4 4
Toplam 51 48 46 42 43 50 66 68 79 51 49 49
Kaynak: BDDK
7
Şube ve Personel Sayısı (Bin)
Katılım bankaları dahil edilmiştir.
Kaynak: BDDK
0
2
4
6
8
10
12
14
0
50
100
150
200
250
1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2011 2012 2013
Şube Sayısı (sağ eksen) Personel Sayısı
8
Kadın / Erkek Çalışan Oranı(Yüzde)
Kaynak: TBB
1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2013
Kadın 25 32 35 35 33 35 37 41 47 50 51
Erkek 75 68 65 65 67 65 63 59 53 50 49
9
Sermaye Yapısı *,**(Ödenmiş sermaye bazında, 2013 Eylül itibariyle, yüzde)
* Halka arz edilen bölümünde sahiplik dağılımı dikkate alınmamıştır.** Sermaye yapısı, ödenmiş sermaye payları ile ağırlıklandırılarak hesaplanmıştır.***İMKB’de işlem gören hisselerdeki dağılım dahil edilmemiştir.
Kaynak: TBB
Halka Arz Edilen Halka Arz Edilmeyen
YerleşikYerleşik
Olmayan***
Sektör Toplamı 15,7 55,8 28,5Mevduat Bankaları 19,8 42,7 37,4Kamusal Sermayeli Bankalar 19,9 80,1 0,0Özel Sermayeli Bankalar 29,5 50,0 20,5Tas.Mevd.Sig.Fon.Devr. Bankalar 0,0 100,0 0,0Yabancı Bankalar 0,1 1,9 98,0
Kalkınma ve Yatırım Bankaları 15,7 55,8 28,5
10
Sermaye Yapısı *,**
(Ödenmiş sermaye bazında, Eylül 2013 itibariyle, yüzde)
* Halka arz edilen bölümünde sahiplik dağılımı dikkate alınmamıştır.** Sermaye yapısı, ödenmiş sermaye payları ile ağırlıklandırılarak hesaplanmıştır.***İMKB’de işlem gören hisselerdeki dağılım dahil edilmemiştir.
Kaynak: TBB
Halka Arz Edilen Halka Arz Edilmeyen
Dönemler YerleşikYerleşik
Olmayan***
2008 16,3 55,1 28,62009 15,8 55,8 28,42010 16,2 56,2 27,72011 15,4 57,0 27,72012 16,3 55,9 27,8Eyl-13 15,7 55,8 28,5
11
ATM, POS, Banka Kartı ve Kredi Kartı Sayısı (Bin)
Kaynak: BKM
2002 2005 2010 2013
ATM 12 15 28 42
POS 496 1.141 1.824 2.293
Banka Kartı 35.057 48.243 69.917 100.165
Kredi Kartı 15.705 29.978 46.956 56.835
12
İnternet Bankacılığı Kullanan Kişi Sayısı ve Toplam İşlem Hacmi
*Aktif müşteri sayısı: Son bir yıl içinde en az bir kez sisteme giriş yapmış müşteri sayısı.
Kaynak: TBB
2005 2010 2012 2013
Aktif Müşteri Sayısı (Milyon) 3,2 6,7 10,6 12,4
İşlem Hacmi (Milyar TL) 287 1.030 1.769 2.153
13
İhtiyaç Kredisi, Diğer Krediler ve Konut Kredileri Stoku (Bakiye ve Kişi Başına Miktar)
*İhtiyaç kredileri: Dayanıklı tüketim malları, yarı dayanıklı tüketim malları ile evlilik, eğitim ve sağlık için kullandırılan kredilerdir.**Diğer krediler: İhtiyaç, konut ve taşıt kredileri kategorisinde sınıflandırılamayan kredilerdir.
Kaynak: TBB
İhtiyaç* Kredisi ve Diğer** Krediler
2007 2008 2009 2010 2011 20122013 Eylül
Toplam (Milyon TL) 27.303 36.110 41.365 59.275 82.537 94.971 115.803
Kişi Başı (Bin TL) 4,8 4,5 4,8 6,0 7,7 8,3 9,5
Konut Kredisi 2007 2008 2009 2010 2011 20122013 Eylül
Toplam (Milyon TL) 30.735 37.347 42.733 57.584 69.755 79.552 97.550
Kişi Başı (Bin TL) 45,1 49,0 43,9 53,2 54,5 55,4 59,4
14
Bilanço Göstergeleri
15
Toplam Aktifler (Sabit fiyatlarla 1964=100, bin TL)
Kaynak: BDDK, TBB
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
16
Menkul Değerler Cüzdanı (Sabit fiyatlarla 1964=100, bin TL)
Kaynak: BDDK, TBB
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
17
Likit Aktifler(Sabit fiyatlarla 1964=100, bin TL)
Kaynak: BDDK, TBB
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
18
Kredi ve Alacaklar(Sabit fiyatlarla 1964=100, bin TL)
Kaynak: BDDK, TBB
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
19
Mevduat (Sabit fiyatlarla 1964=100, bin TL)
Kaynak: BDDK, TBB
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
4000
4500
20
Özkaynaklar(Sabit fiyatlarla 1964=100, bin TL)
Kaynak: BDDK, TBB
0
500
1000
1500
2000
2500
21
Mevduat Dışı Kaynaklar(Sabit fiyatlarla 1964=100, bin TL)
Kaynak: BDDK, TBB
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
22
Mevduatın Dağılımı (Yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
1985 1990 1995 2000 2005 2010 2013
TP YP
23
Seçilmiş Bilanço Göstergeleri(Milyon TL)
1960 1970 1980 1990 2000 2010 2013
Krediler ve Alacaklar 0,010 0,049 1 80 34.206 508.862 985.386
Menkul Değerler Cüzdanı 0,001 0,005 0,1 18 11.991 308.992 281.903
Likit Aktifler 0,003 0,014 0,4 38 21.480 104.691 247.291
Toplam Aktifler 0,019 0,090 2 170 104.088 961.876 1.636.333
Kaynak: BDDK, TBB
24
Seçilmiş Bilanço Göstergeleri(Milyar Dolar)
1960 1970 1980 1990 2000 2010 2013
Krediler ve Alacaklar 1 3 10 27 51 331 462
Menkul Değerler Cüzdanı 0,1 0,4 1 6 18 201 132
Likit Aktifler 0,4 1 5 13 32 68 116
Toplam Aktifler 2 6 19 58 155 626 767
Kaynak: BDDK, TBB
25
Seçilmiş Bilanço Göstergeleri(Milyon TL)
1960 1970 1980 1990 2000 2010 2013
Mevduat 0,0079 0,0381 0,8150 95 68.442 614.681 884.457
TP - - - 73 36.916 427.625 557.485
YP - - - 23 31.527 187.055 326.972
Mevduat Dışı Kaynaklar 0,0005 0,0103 0,1031 34 19.773 161.783 439.453
Özkaynaklar 0,0027 0,0075 0,0680 13 5.048 129.087 184.956
Toplam Pasifler 0,0194 0,0903 1,6628 170 104.088 961.876 1.636.333
Kaynak: BDDK, TBB
26
1960 1970 1980 1990 2000 2010 2013
Mevduat 1 3 9 33 102 400 414
TP - - - 25 55 278 261
YP - - - 8 47 122 153
Mevduat Dışı Kaynaklar 0,1 1 1 12 29 105 206
Özkaynaklar 0,3 1 1 5 8 84 87
Toplam Pasifler 2 6 19 58 155 626 767
Seçilmiş Bilanço Göstergeleri(Milyar Dolar)
Kaynak: BDDK, TBB
27
Toplam Aktiflerin Büyüme Hızı (Beş yıllık ortalama, yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
* 2013 verileri BDDK’dan alınmıştır, TBB verileri ile farklılık gösterebilmektedir.
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
28
Toplam Aktiflerin Büyüme Hızı (Beş yıllık ortalama, ÜFE’ye göre düzeltilmiş, yüzde)
2004 yılına kadar yapılan enflasyon hesaplamasında TEFE kullanılmıştır.Kaynak: BDDK, TBB
* 2013 verileri BDDK’dan alınmıştır, TBB verileri ile farklılık gösterebilmektedir.
-10
-5
0
5
10
15
20
29
Toplam Aktiflerin Büyüme Hızı(Beş yıllık ortalama, dolar kuruna göre düzeltilmiş, yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
-5
0
5
10
15
20
25
30
* 2013 verileri BDDK’dan alınmıştır, TBB verileri ile farklılık gösterebilmektedir.
30
Likit Aktiflerin Büyüme Hızı(Beş yıllık ortalama, yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
* 2013 verileri BDDK’dan alınmıştır, TBB verileri ile farklılık gösterebilmektedir.
31
Likit Aktiflerin Büyüme Hızı(Beş yıllık ortalama, ÜFE’ye göre düzeltilmiş, yüzde)
2004 yılına kadar yapılan enflasyon hesaplamasında TEFE kullanılmıştır.Kaynak: BDDK, TBB
-5
0
5
10
15
20
25
30
* 2013 verileri BDDK’dan alınmıştır, TBB verileri ile farklılık gösterebilmektedir.
32
Likit Aktiflerin Büyüme Hızı(Beş yıllık ortalama, dolar kuruna göre düzeltilmiş, yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
0
5
10
15
20
25
30
35
* 2013 verileri BDDK’dan alınmıştır, TBB verileri ile farklılık gösterebilmektedir.
33
Menkul Değerler Cüzdanının Büyüme Hızı(Beş yıllık ortalama, yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
-20
0
20
40
60
80
100
* 2013 verileri BDDK’dan alınmıştır, TBB verileri ile farklılık gösterebilmektedir.
34
Menkul Değerler Cüzdanının Büyüme Hızı(Beş yıllık ortalama, ÜFE’ye göre düzeltilmiş, yüzde)
2004 yılına kadar yapılan enflasyon hesaplamasında TEFE kullanılmıştır.Kaynak: BDDK, TBB
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
25
30
35
* 2013 verileri BDDK’dan alınmıştır, TBB verileri ile farklılık gösterebilmektedir.
35
Menkul Değerler Cüzdanının Büyüme Hızı(Beş yıllık ortalama, dolar kuruna göre düzeltilmiş, yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
-20
-10
0
10
20
30
40
50
* 2013 verileri BDDK’dan alınmıştır, TBB verileri ile farklılık gösterebilmektedir.
36
Kredi ve Alacakların Büyüme Hızı(Beş yıllık ortalama, yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
* 2013 verileri BDDK’dan alınmıştır, TBB verileri ile farklılık gösterebilmektedir.
37
Kredi ve Alacakların Büyüme Hızı(Beş yıllık ortalama, ÜFE’ye göre düzeltilmiş, yüzde)
2004 yılına kadar yapılan enflasyon hesaplamasında TEFE kullanılmıştır.Kaynak: BDDK, TBB
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
25
* 2013 verileri BDDK’dan alınmıştır, TBB verileri ile farklılık gösterebilmektedir.
38
Kredi ve Alacakların Büyüme Hızı(Beş yıllık ortalama, dolar kuruna göre düzeltilmiş, yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
-5
0
5
10
15
20
25
30
35
* 2013 verileri BDDK’dan alınmıştır, TBB verileri ile farklılık gösterebilmektedir.
39
Mevduatın Büyüme Hızı(Beş yıllık ortalama, yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
0
20
40
60
80
100
120
140
Toplam TL YP
* 2013 verileri BDDK’dan alınmıştır, TBB verileri ile farklılık gösterebilmektedir.
40
Mevduatın Büyüme Hızı(Beş yıllık ortalama, ÜFE’ye göre düzeltilmiş, yüzde)
2004 yılına kadar yapılan enflasyon hesaplamasında TEFE kullanılmıştır.Kaynak: BDDK, TBB
-20
-10
0
10
20
30
40
50
60
Toplam TL YP
* 2013 verileri BDDK’dan alınmıştır, TBB verileri ile farklılık gösterebilmektedir.
41
Mevduatın Büyüme Hızı(Beş yıllık ortalama, dolar kuruna göre düzeltilmiş, yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB* 2013 verileri BDDK’dan alınmıştır, TBB verileri ile farklılık gösterebilmektedir.
-10
-5
0
5
10
15
20
25
30
35
Toplam TL YP
42
Mevduat Dışı Kaynakların Büyüme Hızı(Beş yıllık ortalama, yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
0
20
40
60
80
100
120
* 2013 verileri BDDK’dan alınmıştır, TBB verileri ile farklılık gösterebilmektedir.
43
Mevduat Dışı Kaynakların Büyüme Hızı(Beş yıllık ortalama, ÜFE’ye göre düzeltilmiş, yüzde)
2004 yılına kadar yapılan enflasyon hesaplamasında TEFE kullanılmıştır.Kaynak: BDDK, TBB
-20
-10
0
10
20
30
40
50
60
70
* 2013 verileri BDDK’dan alınmıştır, TBB verileri ile farklılık gösterebilmektedir.
44
Mevduat Dışı Kaynakların Büyüme Hızı(Beş yıllık ortalama, dolar kuruna göre düzeltilmiş, yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
-10
-5
0
5
10
15
20
25
30
35
40
* 2013 verileri BDDK’dan alınmıştır, TBB verileri ile farklılık gösterebilmektedir.
45
Özkaynakların Büyüme Hızı(Beş yıllık ortalama, yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
* 2013 verileri BDDK’dan alınmıştır, TBB verileri ile farklılık gösterebilmektedir.
46
Özkaynakların Büyüme Hızı(Beş yıllık ortalama, ÜFE’ye göre düzeltilmiş, yüzde)
2004 yılına kadar yapılan enflasyon hesaplamasında TEFE kullanılmıştır.Kaynak: BDDK, TBB
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
25
30
35
* 2013 verileri BDDK’dan alınmıştır, TBB verileri ile farklılık gösterebilmektedir.
47
Özkaynakların Büyüme Hızı(Beş yıllık ortalama, dolar kuruna göre düzeltilmiş, yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
-20
-10
0
10
20
30
40
50
* 2013 verileri BDDK’dan alınmıştır, TBB verileri ile farklılık gösterebilmektedir.
48
Seçilmiş Göstergeler
49
Şube ve Personel Başına Ortalama Nüfus(Kişi)
Kaynak: TUİK, TBB
0
2.000
4.000
6.000
8.000
10.000
12.000
14.000
16.000
18.000
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2012 2013
Şube Personel (sol eksen)
50
Kişi Başına Ortalama Aktif, Kredi ve Alacaklar, Mevduat ve Gelir(Dolar)
Kaynak: TUİK, BBDK, TBB
0
2.000
4.000
6.000
8.000
10.000
12.000
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2012 2013
Aktifler Kredi ve Alacaklar Mevduat Gsyh
51
Seçilmiş Bilanço Kalemlerinin Gsyh’ya Oranları(Yüzde)
Kaynak: TUİK, BDDK, TBB
Gsyh’ya ait 1998 yılına kadar olan veriler Gsmh’nın 1,3 ile çarpılması ile elde edilmiştir.
0
20
40
60
80
100
120
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2012 2013
Aktifler Kredi ve Alacaklar Mevduat
52
Krediler / Toplam Aktifler (Yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
20
25
30
35
40
45
50
55
60
65
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2012 2013
53
Menkul Değerler Cüzdanı / Toplam Aktifler (Yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
0
5
10
15
20
25
30
35
40
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2012 2013
54
Özkaynaklar / Toplam Aktifler (Yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2012 2013
55
Mevduat Dışı Kaynaklar / Toplam Aktifler (Yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
0
5
10
15
20
25
30
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2012 2013
56
Diğer Aktifler / Toplam Aktifler (Yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
Diğer aktifler kaleminin 2002 yılından önceki döneme ait verileri TBB hesaplamalarından alınmıştır ve BDDK hesaplaması ile farklılık gösterebilmektedir.
0
5
10
15
20
25
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2012 2013
57
Kaynak: BDDK, TBB
Takipteki Alacaklar (Özel karşılık öncesi) / Toplam Krediler (Yüzde)
0
2
4
6
8
10
12
14
1990 1995 2000 2005 2010 2012 2013
58
Mevduat / Toplam Aktifler(Yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
30
35
40
45
50
55
60
65
70
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2012 2013
59
Kredi / Mevduat (Yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
0
20
40
60
80
100
120
140
160
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2012 2013
60
Özkaynak Karlılığı, ÜFE (Beş yıllık ortalama, yüzde)
Kaynak: TUİK, BDDK, TBB2004 yılına kadar yapılan enflasyon hesaplamasında TEFE kullanılmıştır.
-40
-20
0
20
40
60
80
100
Özkaynak Karlılığı ÜFE
61
Sermaye Yeterlilik Rasyosu(Yüzde)
Kaynak: BDDK
14
16
18
20
22
24
26
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
62
Kredi Dağılımı*(Milyon TL)
Kaynak: BDDK
2002 2005 2010 2012 2013
Toplam 61.112 161.073 563.583 837.272 1.101.000
Bireysel 269 47.057 181.780 280.042 353.000
-Kredi kartları 0,15 18.384 49.098 81.489 99,960
-Konut 64 12.423 61.660 86.747 111,170
-Otomobil 46 6.230 6.027 8.299 8,804
-Diğer 159 10.021 64.995 103.506 133,470
Kurumsal 60.843 114.016 381.803 557.230 748.000
-KOBİ kredileri 131.360 204.931 280,2
*Katılım bankaları dahil edilmiştir.
63
Kredi Dağılımı*(Yüzde)
Kaynak: BDDK
2002 2005 2010 2012 2013
Toplam 100 100 100 100 100
Bireysel 0,4 29,2 32,3 33,4 32,1
-Kredi kartları 0,0 11,4 8,7 9,7 9,1
-Konut 0,1 7,7 10,9 10,4 10,1
-Otomobil 0,1 3,9 1,1 1,0 0,8
-Diğer 0,3 6,2 11,5 12,4 12,1
Kurumsal 99,6 70,8 67,7 66,6 67,9
-KOBİ kredileri 23,3 24,5 25,4
*Katılım bankaları dahil edilmiştir.
64
Gelir / Gider Göstergeleri
65
Faiz Geliri, Faiz Gideri ve Net Faiz Gelirinin Toplam Aktiflere Oranı(Yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
0
5
10
15
20
25
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2012 2013
Toplam Faiz Gelirleri Toplam Faiz Giderleri Net Faiz Geliri
66
Net Faiz Dışı Gelir / Toplam Aktifler (Yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
-7
-6
-5
-4
-3
-2
-1
0
11960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2012 2013
67
Net Ücret ve Komisyon Gelirleri / Toplam Aktifler(Yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
0,0
0,2
0,4
0,6
0,8
1,0
1,2
1,4
1,6
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2012 2013
68
Net Faaliyet Kar (Zarar) / Toplam Aktifler(Yüzde)
Kaynak: BDDK, TBB
-3,0
-2,0
-1,0
0,0
1,0
2,0
3,0
4,0
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2012 2013
69
Uluslararası Karşılaştırma
G-20 Ülkelerinde Sermaye Yeterliliği Rasyosu(Yüzde)
70
Kaynak: IMF, Financial Soundness Indicators
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013En son
verinin ait olduğu ay
ABD1 13,0 12,8 12,8 14,3 15,3 15,3 14,6 14,4 Mart
Almanya 12,5 12,9 13,6 14,8 16,1 16,4 17,9 19,1 Eylül
Arjantin 16,9 16,9 16,9 18,8 17,7 15,6 14,1 13,4 EkimAvustralya 10,3 10,1 11,3 11,9 11,4 11,6 11,9 11,9 KasımBirleşik Krallık 12,9 12,6 12,9 14,8 15,9 15,7 16,4 HaziranBrezilya 19,0 18,8 18,3 19,0 17,7 17,3 16,7 17,1 Eylül
Çin 4,9 8,4 12,0 11,4 12,2 12,7 13,3 Aralık
Endonezya1 21,3 19,3 16,8 17,4 17,2 16,1 17,3 17,5 Eylül
Fransa 10,9 10,2 10,5 12,4 12,7 12,3 14,5 AralıkG.Afrika 12,3 12,8 13,0 14,1 14,9 15,1 15,7 14,8 Haziran
Hindistan2 12,3 12,3 13,0 13,2 13,6 14,2 13,4 12,6 Eylül
İtalya 10,1 10,1 10,4 11,7 12,1 12,7 13,3 13,9 HaziranJaponya 13,3 12,3 12,4 13,3 13,3 14,2 14,2 14,7 MartKanada 15,4 14,8 12,2 14,7 15,6 15,9 15,4 14,4 HaziranKore 12,8 12,3 12,3 14,4 14,6 14,0 14,3 14,0 MartMeksika 16,1 15,9 15,3 16,5 16,9 15,7 15,9 16,1 Eylül
Rusya1 14,9 15,5 16,8 20,9 18,1 14,7 13,7 13,4 Eylül
Suudi Arabistan 21,9 20,6 16,0 16,9 17,6 17,6 18,2 17,5 Eylül
Türkiye1 21,9 18,9 18,0 20,6 19,0 16,5 17,9 15,7 Eylül
G-20 Ülkelerinde Özkaynak Karlılığı(Yüzde)
71
Kaynak: IMF, Financial Soundness Indicators,
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013En son
verinin ait olduğu ay
ABD 17,2 11,2 -1,6 -0,5 8,2 6,8 3,1 3 Eylül
Almanya 11,9 6,5 -2,5 5,0 8,8 13,0 10,8 AralıkArjantin 14,3 11,0 13,4 19,2 24,4 25,3 40,0 40,3 EylülAvustralya 27,5 30,0 19,3 18,9 20,1 22,0 20,0 20,8 EylülBirleşik Krallık 8,9 6,2 -2,5 -0,1 6,9 6,1 5,8 HaziranBrezilya 28,7 32,0 14,3 22,0 28,9 14,0 15,8 14,2 Eylül
Çin 14,9 16,7 17,1 16,2 17,5 20,4 19,8 AralıkEndonezya 27,1 27,8 23,9 26,3 26,1 20,3 21,0 20,3 EylülFransa 14,0 9,8 3,6 7,2 12,0 8,3 6,0 AralıkG.Afrika 18,3 18,1 26,9 18,0 18,3 21,0 20,2 19 KasımHindistan 12,7 13,2 12,5 13,1 14,3 15,0 13,8 11,1 Eylül
İtalya 14,8 13,9 4,9 4,0 3,7 -13,0 1,0 0,7 HaziranJaponya 8,5 6,1 -6,9 5,5 5,5 7,3 6,0 7,6 MartKanada 30,6 28,4 15,0 18,2 22,9 22,5 21,5 20,8 EylülKore 14,6 14,6 7,2 5,8 7,2 13,2 8,2 6,4 MartMeksika 31,2 24,1 14,8 15,2 16,8 15,5 17,5 19 Eylül
Rusya 26,3 22,7 13,3 4,9 12,5 17,3 17,9 AralıkSuudi Arabistan 43,4 28,5 22,7 16,4 14,7 16,3 16,0 15,4 EylülTürkiye 27,1 26,6 20,1 26,4 23,9 19,0 19,6 19 Eylül
AB ve Diğer Avrupa Ülkeleri Seçilmiş Bankacılık Göstergeleri (Bin Euro)
Kaynak: EBF
72
2011 2012 2011 2012 2011 2012Lüksemburg 2.152 1.832 917 778 910 822İrlanda 293 255 116 91 127 102Danimarka 206 207 113 114 51 52Birleşik Krallık 155 152 67 70 62 64Hollanda 146 149 82 82 61 64
G. Kıbrıs 167 149 98 95 98 85Malta 123 128 39 39 45 46İsveç 121 128 67 72 36 40Fransa 129 124 68 68 61 61Avusturya 120 115 73 70 65 63
Finlandiya 120 111 53 56 30 32Almanya 103 101 57 57 56 56Belçika 109 98 50 44 61 57İspanya 79 78 49 45 49 49İtalya 67 69 41 41 37 38
Portekiz 54 53 30 29 32 30Yunanistan 42 39 27 24 30 28Slovenya 26 25 19 18 19 18Çek Cum. 17 18 10 11 12 13Estonya 14 15 11 12 9 10
Letonya 13 14 8 9 4 5Macaristan 12 11 7 7 6 6Slovakya 11 11 7 7 8 8Polonya 8 9 6 6 5 6Litvanya 8 8 6 6 4 4
Türkiye 7 8 4 4 4 4Bulgaristan 6 6 4 5 4 4Romanya 4 4 3 3 2 2
Kişi Başına Aktif Kişi Başına Kredi Kişi Başına Mevduat
AB ve Diğer Ülkeler Seçilmiş Göstergeler (Yüzde)
Kaynak: EBF
73
Finansal Sektör Seçilmiş Göstergelerinin Gsyh'ya OranıDünya ve Gelişmekte Olan Ülkeler ile Karşılaştırma
(Yüzde)
Kaynak: IMF, Global Financial Stability Report
74
2002 2008 2010 2011 2012
Dünya GOÜ TR Dünya GOÜ TR Dünya GOÜ TR Dünya GOÜ TR Dünya GOÜ TR
Banka aktifi264 145 61 160 87 75 171 106 91 158 100 94 162 106 98
Sermaye piyasası
203 59 59 192 79 47 236 99 75 208 74 59 210 82 69
Hisse senedi 69 25 16 55 42 19 87 58 43 67 38 29 73 42 40
Tahvil ve bono135 35 43 137 38 28 150 41 32 141 36 30 137 40 30
Toplam468 205 120 352 167 121 407 204 166 366 174 153 372 188 167
Dünya ve Gelişmekte Olan Ülkeler ile Karşılaştırma(Yüzde)
Kaynak: IMF, Global Financial Stability Report
75
2001 2002 2010 2011 2012
TR/ Dünya
TR/ GOÜTR/
DünyaTR/ GOÜ
TR/ Dünya
TR/ GOÜTR/
DünyaTR/ GOÜ
TR/ Dünya
TR/ GOÜ
Banka aktifi 0,21 1,65 0,17 1,34 0,62 2,94 0,59 2,54 0,66 2,68
Sermaye piyasası 0,27 4,45 0,21 3,18 0,37 2,59 0,28 2,11 0,36 2,46
Hisse senedi 0,24 3,49 0,17 2,06 0,58 2,51 0,42 2,02 0,59 2,78
Tahvil ve bono 0,29 5,25 0,23 3,98 0,25 2,71 0,21 2,20 0,23 2,13
Toplam 0,24 2,49 0,19 1,87 0,48 2,77 0,41 2,35 0,49 2,59
Gsyh 0,77 3,33 0,72 3,19 1,17 3,40 1,10 3,03 1,09 2,91
76
• Net Faiz Geliri: Faiz Gelirleri – Faiz Giderleri
• Serbest Özkaynak: Özkaynak - (Duran Aktifler+Takipteki Alacaklar(net))
• Mevduat Dışı Kaynaklar: Merkez Bankasına Borçlar + Para Piyasalarına Borçlar +Bankalara Borçlar + Repo İşlemlerinden Sağlanan Fonlar + Fonlar + İhraç Edilen Menkul Kıymetler
• Net Faiz Dışı Gelir (Gider) : Net Faaliyet Kar (Zararı) – Net Faiz Gelir (Gideri)
• Net Ücret Komisyon Geliri (Gideri) : Kredilerden Alınan Ücret ve Komisyonlar - Verilen Ücret ve Komisyonlar
• Diğer Aktifler: Nitelikleri itibarıyla ana bilanço kalemlerine kaydedilemeyen varlıklar
Açıklamalar