Upload
facto-magazine
View
142
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
U weet wat aanbesteden is
U kent globaal de huidige aanbestedingsregels
U wilt zich voorbereiden (mentaal – strategisch) op wat er komt
Wat gaat er veranderen?
17-11-2014Aanbestedingswet weer op de schop
MIJN VOORONDERSTELLINGEN
2
Waarom een nieuwe aanbestedingswet?
Hoofdlijn van verandering
Ruimte voor nationaal beleid
EMVI is geen EMVI meer
Let op bij EMVI: praktijk versus wettekst
Percelen combineren
Meer onderhandelen?
Nog steeds open …
17-11-2014Aanbestedingswet weer op de schop 3
AGENDA
Nieuwe Europese richtlijn – april 2014
Nederland moet dat in eigen wet omzetten per april 2016
Maar we hebben toch net nieuwe wet (Aanbestedingswet 2012)?
Is van april 2013
Uitvloeisel “bouwfraude”: belofte van der Hoeven
Geen enkele Europese noodzaak daarvoor
Nut werd destijds al betwijfeld (2 maal anders in korte tijd, etc.)
17-11-2014Aanbestedingswet weer op de schop 5
WAAROM EEN NIEUWE AANBESTEDINGSWET?
Oude EU richtlijnen (tot en met 2004) gebaseerd op marktdenken:
Doel: realisatie interne markt
Via meer concurrentie in aanbestedingen
Levert Besparingen
Nieuwe EU richtlijn is gebaseerd op kwaliteit samenleving:
Doel: realiseren maatschappelijke doelstellingen
Via inhoudelijke aanpassingen in aanbestedingen
Levert maatschappelijke waarde
17-11-2014Aanbestedingswet weer op de schop 7
HOOFDLIJN VAN VERANDERING
Maatschappelijke waarde kan een brede inhoud hebben: duurzaamheid,
social return, innovatie, klimaat verandering, gezondheid, etc.
Kan terug keren in eisen (uitvoeringsbepalingen), maar ook in selectie
criteria (wie mag offerte uitbrengen) en gunningscriteria (wie wint)
Dan is EMVI (werken met meer criteria) bijna altijd nodig
17-11-2014Aanbestedingswet weer op de schop 8
DIRECT GEVOLG HOOFDLIJN
(45 %) of the Europeans interviewed believe that bribery and the abuse of positions of power for personal gain are widespread among officials awarding public tenders.
The countries where respondents are most likely to think that there is widespread corruption among officials awarding public tenders include the Czech Republic (69 %), the Netherlands (64 %), Greece (55 %), Slovenia (60 %), Croatia (58 %) and Italy (55 %).
Countries with the most consistent positive perceptions of officials in this area include Denmark (22 %), along with Finland (31 %), Ireland (32 %), Luxembourg (32 %) and the UK (33 %).
17-11-2014Aanbestedingswet weer op de schop 11
MAAR:
2013 EUROBAROMETER SURVEY ON CORRUPTION:
Bron: OECD, 200912
WEINIG AANBESTEDINGEN IN TED VANUIT NEDERLAND
17-11-2014Aanbestedingswet weer op de schop
Op heel veel punten stelt de richtlijn: “de lidstaat mag beslissen”
Is een gevolg van compromissen
Bijvoorbeeld:
Invoeren innovatief partnerschap als extra procedure
Regels voor 2B procedures invoeren
Aanbesteding autoriteit instellen
EMVI verplicht stellen voor bepaalde inkooppakketten
Etc.
Ik ben benieuwd naar beleid EZ
17-11-2014Aanbestedingswet weer op de schop 13
RUIMTE VOOR NATIONAAL BELEID
EMVI was één van de twee opties:
Laagste prijs
EMVI
EMVI wordt de enige acceptabele methode
Maar de structuur verandert:
17-11-2014
EMVI IS GEEN EMVI MEER
EMVI
Beste prijs-kwaliteit
verhouding
Laagste
prijs
Gunning
EMVI
Laagste
prijs
Aanbestedingswet weer op de schop 15
IN DE PRAKTIJK IS WFS ONZE STANDAARD METHODE
Criteria gewicht prestatie in OFFERTES score * gewicht
Totaal
score
17-11-2014Aanbestedingswet weer op de schop 17
Gunningscriteria prijs en kwaliteit
Offertes worden gescoord:
Punten voor prijs (vermenigvuldigd met gewicht)
Punten voor kwaliteit (vermenigvuldigd met gewicht)
Punten optellen
Meeste punten wint
Heet officieel: gewogen factor score of weighted factor score (WFS)
17-11-2014 18
ZO GEBEURT HET IN DE PRAKTIJKWEIGHTED FACTOR SCORE (WFS)
Aanbestedingswet weer op de schop
17-11-2014 19
VERBIND PUNTEN MET DEZELFDE TOTAAL SCORE
price
quality
Zelfde totaal score
voor alle offertes op
deze lijn
A
B
Aanbestedingswet weer op de schop
Totaal score = punten voor kwaliteit + punten voor prijs
Een zekere totaal score C kun je krijgen door allerlei combinaties van prijs
en kwaliteit (is de aangegeven lijn):
Meer kwaliteit levert meer punten
Minder prijs levert meer punten (dus een min teken)
C = A* kwaliteit – B * prijs
Met wat algebra:
B*prijs = -C + A* kwaliteit of prijs = -C/B + (A/B) *kwaliteit
Voor verschillende C krijg je verschillende groene lijnen
17-11-2014 20
WFS IN EEN KLEIN BEETJE ALGEBRA
Aanbestedingswet weer op de schop
De economisch meest voordelige inschrijving uit het oogpunt van de
aanbestedende dienst wordt vastgesteld op basis van de prijs of de
kosten, op basis van kosteneffectiviteit, zoals de
levenscycluskosten, overeenkomstig artikel 68, waarbij onder meer
de beste prijs-kwaliteitverhouding in aanmerking kan worden
genomen, te bepalen op basis van criteria, waaronder kwalitatieve,
milieu- en/of sociale aspecten, die verband houden met het voorwerp
van de betrokken opdracht
17-11-2014Aanbestedingswet weer op de schop 23
DE TEKST VAN DE RICHTLIJNARTIKEL 67 LID 2
. Uitdrukkelijk moet worden bepaald dat bij het vaststellen van de
economisch meest voordelige inschrijving de beste prijs-
kwaliteitsverhouding bepalend is
17-11-2014Aanbestedingswet weer op de schop 24
DE TOELICHTINGOVERWEGING NR 90
Verhouding is quotiënt (delen door)
(in het Engels: price to quality ratio)
Ook letterlijk:
kwaliteit per prijs eenheid
Kwaliteitspunten gedeeld door totaal prijs
Levert: kwaliteitspunten per Euro
Beste (meeste) wint
17-11-2014Aanbestedingswet weer op de schop 25
PRIJS – KWALITEIT VERHOUDING
VFM is:
Punten toekennen aan alle andere (kwaliteit) criteria
Prijs als prijs (hoef je dus niet te scoren)
Delen kwaliteitspunten door prijs
Geeft kwaliteit per Euro (letterlijk: Value for Money)
Beste wint
Is standaard methode in letterlijke tekst van EU richtlijn:
Prijs-kwaliteitsverhouding
Price to quality ratio
17-11-2014Aanbestedingswet weer op de schop 26
VALUE FOR MONEY
17-11-2014 27
VERBIND PUNTEN MET DEZELFDE TOTAAL SCORE
price
quality
Zelfde totaal score
voor alle offertes
op deze lijn
A
B
Aanbestedingswet weer op de schop
Prijs / Kwaliteit = C
Kun je omzetten in
Prijs = C * Kwaliteit
En voor verschillende C heb je verschillende rode lijnen
17-11-2014 28
EEN KLEIN BEETJE ALGEBRA
Aanbestedingswet weer op de schop
17-11-2014 30
VERSCHILLENDE TOTAAL SCORES IN VFM
price
quality
Betere totaal score
Aanbestedingswet weer op de schop
17-11-2014 31
WAT IS HET VERSCHIL?ER KAN EEN ANDERE WINNAAR UITKOMEN: VERGELIJK A EN B OF C EN D
price
quality
price
quality
B
A
D
C
Aanbestedingswet weer op de schop
Is het erg?
In de praktijk:
Als je duidelijk maakt wat je gaat doen: geen probleem
Als je het open laat: men kan aanvechten …..!
Juridisch:
De richtlijn (wet?) zegt het een en jij doet iets anders?
Ierts voor de aanbestedende dienst? Voor de lidstaat?
17-11-2014 32
CONCLUSIE
Aanbestedingswet weer op de schop
De aanbestedende diensten mogen, zelfs indien er inschrijvingen
mogen worden ingediend voor meer of alle percelen, het aantal aan
één inschrijver te gunnen percelen beperken, mits het maximumaantal
percelen per inschrijver in de aankondiging van de opdracht …. is
aangegeven.
De lidstaten kunnen bepalen dat, indien meer dan één perceel aan
dezelfde inschrijver kan worden gegund, de aanbestedende diensten
opdrachten kunnen gunnen voor een combinatie van percelen of
voor alle percelen, wanneer zij in de aankondiging van de opdracht ….
hebben gespecificeerd dat zij zich daartoe de mogelijkheid voorbehouden
en aangeven welke percelen of groepen van percelen kunnen
worden gecombineerd.
17-11-2014
WAT ZEGT DE RICHTLIJN ?ARTIKEL 46 LID 2 EN 3
Aanbestedingswet weer op de schop 34
Condities/voorwaarden verbinden de percelen aan elkaar:
Gunning van een perceel is afhankelijk van gunning van andere percelen
(offertes zelf zijn niet conditioneel)
Voorbeelden van condities/voorwaarden:
• Max X percelen naar 1 aanbieder (beperken afhankelijkheid)
• Max Y aanbieders die iets winnen (wil niet te veel leveranciers hebben)
• Als een aanbieder perceel A wint dan mag hij niet B winnen
• Etc.
17-11-2014
CONDITIONEEL INKOPEN
Aanbestedingswet weer op de schop 35
3 aanbieders voor 3 percelen
Gunnen op laagste prijs
Maar we willen maar maximaal 2 leveranciers
17-11-2014
VOORBEELD VAN CONDITIONEEL INKOPEN
Aanbestedingswet weer op de schop 36
Niet zo simpel uit te rekenen: al bij een paar condities en veel percelen
niet meer met de hand te doen
Standaard software is beschikbaar (LP, IP)
Toepassing stelt (hoge) eisen
Gebruikelijke praktijk in private sector (Heineken, Unilever, Philips,
Imtech, DSM) met honderden percelen en tientallen condities
Ook conditionele biedingen van aanbieders hanteerbaar, bijv.
o Andere prijs bij combinaties van percelen
o Maximum aantal percelen
Dan gespecialiseerde software
17-11-2014
IN DE PRAKTIJK
Aanbestedingswet weer op de schop 38
Overweging 42:
De aanbestedende diensten hebben grote behoefte aan extra
flexibiliteit die ruimte biedt om een aanbestedingsprocedure te kiezen die
voorziet in onderhandelingen
17-11-2014Aanbestedingswet weer op de schop 40
MEER ONDERHANDELEN?
De lidstaten kunnen bepalen dat de aanbestedende diensten in de
volgende gevallen gebruik kunnen maken van een
mededingingsprocedure met onderhandeling of een
concurrentiegerichte dialoog:
a) met betrekking tot werken, leveringen of diensten die aan een of
meer van de volgende criteria voldoen:
i. er kan niet worden voorzien in de behoeften van de
aanbestedende dienst zonder aanpassing van gemakkelijk
beschikbare oplossingen;
In het Engels: niet “of the shelf”
17-11-2014Aanbestedingswet weer op de schop 41
MEER ONDERHANDELEN?ARTIKEL 26 LID 4:
Verplicht:
Vermelden gunningscriteria
En hun gewicht
Maar niet:
Score methodiek
Kan tot vervelende gevolgen leiden
NOG STEEDS OPEN
17-11-2014Aanbestedingswet weer op de schop 43
Inkoop van bedrijfswagens:
Specificaties gegeven
Gunning criteria en hun gewichten: prijs 4x zo belangrijk
Prijs 80%
Levertijd 20%
De aanbiedingen:
17-11-2014
ZO MAAR EEN AANBESTEDING ….
Aanbestedingswet weer op de schop 44
Prijs 80 punten bij $ 0, 0 punten bij $ 80.000
Levertijd 20 punten bij 0 weken, 0 punten bij 20 weken
Het is niet het gewicht alleen dat het belang van een criterium bepaalt:
belang = gewicht X score
17-11-2014
DE BEOORDELING ….
Aanbestedingswet weer op de schop 45
Score graphs kunnen alles duidelijk maken
Per criterium
Prestatie op criterium horizontaal
Punten verticaal
Suggestie:
kijk eens wat er verandert als je 0 punten krijgt bij $ 20.000
Of bij € 1.000.000
We kunnen dus iedereen laten winnen!
zelfs als de gewichten gegeven zijn
17-11-2014
WAT IS ER AAN DE HAND ….?
Aanbestedingswet weer op de schop 46
Bedenk dat bids 1 and 2 van dezelfde aanbieder kunnen zijn
Ook de aanbieder moet kiezen welk bod hij inlevert.
Zonder kennis van de scoringsmethode is het een blinde gok voor de
aanbieders waaraan jij de voorkeur geeft
Wat betekent dat jij mogelijk niet het voor jou beste bod krijgt
Dus levert het weg houden van de scoringsmethode jou mogelijk /
waarschijnlijk slechtere aanbiedingen op.
Met het weghouden van de scoringsmethode schiet je dus in je eigen voet
Dat is niet professioneel inkopen!
17-11-2014
EEN NOG VEEL BELANGRIJKER LES !
Aanbestedingswet weer op de schop 47
Je kunt alle aanbieders zelfs de hele score matrix aanbieden om door hen
te laten invullen:
Internet – website
Als Excel file
Dan kunnen aanbieders echt zo goed mogelijk op jouw wensen inspelen.
Dat vereist wel dat je als inkoper van te voren duidelijk aan moet geven hoe
je ieder criterium waardeert (score graphs)
17-11-2014
ZELF BEREKENEN TOTAAL SCORE
Aanbestedingswet weer op de schop 48
Prof. dr. Jan Telgen
Universiteit Twente
06 53 18 69 58
17-11-2014
CONTACT GEGEVENS
Aanbestedingswet weer op de schop 49