SİYASAL SÜREÇTE

ENFORMASYON SORUNLARI VE

DEMOKRASİNİN BAŞARISIZLIĞI

PROF.DR.COŞKUN CAN AKTAN

PİYASA EKONOMİSİNDE ENFORMASYON

SORUNU

• PARETO OPTİMALİTESİ

• EKSİK ENFORMASYON

• ASİMETRİK BİLGİLENME

• AHLAKİ TEHLİKE

• TERS SEÇİM

• ASİL VEKİL PROBLEMİ

SİYASAL SÜREÇTE ENFORMASYON

SORUNLARI • Halk kamu işlerine ilgi duyar

• Olup bitenden haberdardır.

• Akılcı çözümlere varır.

• Bireysel kanılar toplum için de geçerlidir.

• Ulaşılan yargılar akılcı bir biçimde seçimlerde ortaya konur.

• Çoğunluğun görüşleri yansır.

• Kamu etkin ve şeffaf bir şekilde toplumu aydınlatarak siyasetini sürdürür.

KAMUSAL KARAR ALMADA

ENFORMASYON SORUNLARI

• Rasyonel bilgisizlik

• Rasyonel ilgisizlik

• Seçmen unutkanlığı

• Mali aldanma

• Bürokrasinin bilgi hakimiyeti

• DOWNS HİPOTEZİ: siyasal partilerin oy kazandıran politikaları formüle etmeleri

Rasyonel bilgisizlik

*eğitim düzeyinin yetersizliği

*enformasyon toplama imkanlarının sınırlı oluşu

*kamu hizmetlerinin bohça şeklinde sunumu

*kaynak israfları

*eşitlik hakkının zedelenmesi

*rüşvetin yaygınlaşması

*lobilik imkanlarının genişlemesi

*ideolojilerinin hakimiyetinin güçlenmesi

Rasyonel ilgisizlik

• Bedavacılık sorunu • Depolitizasyon • Seçmen miyopluğu • Seçmen unutkanlığı • Bürokrasinin bilgi hakimiyeti • Kamusal tekelcilik • Gizlilik ve örtbas eğilimleri • Aşırı bilgi sunma • Mali aldanma

ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

• Hayek: idareler arası rekabet • Ayaklarıyla oylama: seçmenler uygulamaları

hakkında bilgi sahibi oldukları yerel yönetimlere göç edeceklerdir.

• Parti içi demokrasi • Siyasal temsilin güçlendirilmesi • Devletin küçültülmesi • Şeffaf, basit, anlaşılır vergi yapısı

Prof.Dr.Coşkun Can Aktan Sosyal Bilimler Araştırmaları Derneği http://www.sobiad.org Dokuz Eylül Üniversitesi, İİBF http://www.canaktan.org