ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΤΜΗΜΑ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑ: ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΡΓΩΝ

ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΜΕ ΘΕΜΑ «ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΟΝ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ 10 ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ»

ΠΑΚΕΤΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:4ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ 10: ΕΚΘΕΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ: 20/12/13ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΕΝΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ: 20/12/13

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΠΑΡΑΔΟΤΕΟΥ : ΛΕΛΑΚΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Στόχος της παρούσας εργασίας είναι η έρευνα σχετικά με τη μεταβολή που υπέστη ο εθελοντισμός από το 2004 μέχρι το 2013, δηλαδή τα τελευταία 10 χρόνια. Η χρονική αυτή περίοδος επιλέχθηκε έτσι ώστε να γίνει σύγκριση της περιόδου πριν την οικονομική κρίση και μετά από αυτή, έτσι ώστε να εξεταστεί αν όντως αυξήθηκε ο εθελοντισμός, όπως είναι αναμενόμενο, καθώς το ποσοστό των ατόμων που έχουν οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα ολοένα και αυξάνεται. Αρχικά, παρατίθενται τα αποτελέσματα της έρευνας για το έτος 2004 για την Ελλάδα, όπου έγιναν οι Ολυμπιακοί αγώνες, τις ΗΠΑ, την Αυστραλία και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ακολουθούν στοιχεία για το έτος 2006 για την Ελλάδα και γίνεται σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη, για το 2008 και το 2010 μέχρι και το 2013. Επίσης, αναφέρονται πηγές χρηματοδότησης για κάποιες μη-κυβερνητικές οργανώσεις.

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ

Για την εκπόνηση της παρούσας εργασίας η ομάδα εργάστηκε ως εξής:

1. Αρχικά, πραγματοποιήθηκε αναζήτηση στο διαδίκτυο, προκειμένου να εντοπιστούν παρόμοιες έρευνες από κάθε μέλος της ομάδας και να δημιουργηθεί ένα έγκυρο ερωτηματολόγιο.

2. Μετά την έρευνα, κάθε μέλος κατέγραψε προτεινόμενες ερωτήσεις που θεώρησε πιο εύστοχες από την έρευνά του.

3. Η ομάδα συγκεντρώθηκε, μελέτησε τις ερωτήσεις κάθε μέλους και κατέληξε στις πιο επιτυχημένες. Με αυτές συνέθεσε το ερωτηματολόγιο.

4. Παράλληλα με τη δημιουργία του ερωτηματολογίου, κάθε μέλος επικοινώνησε με τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις που είχε αναλάβει (κάθε μέλος από 2) για την πραγματοποίηση των συνεντεύξεων.

5. Λόγω αποτυχίας πραγματοποίησης των συνεντεύξεων, η ομάδα, μετά από συνάντηση, αποφάσισε να ακολουθηθεί το εναλλακτικό σχέδιο. Διαχωρίστηκε η

έρευνα σε πέντε βασικούς άξονες, οι οποίοι μοιράστηκαν ένας σε κάθε μέλος προκειμένου να βρει πληροφορίες στο διαδίκτυο για τον άξονα που έχει αναλάβει.

6. Μετά την συλλογή πληροφοριών, η ομάδα συγκεντρώθηκε και κατέγραψε τις πληροφορίες κάθε μέλους, διαχωρίζοντάς τες και καταγράφοντάς τες ανά έτος αναζήτησης.

7. Τέλος, καταγράφηκε το επίσημο έγγραφο με τα αποτελέσματα της έρευνας και «ανέβηκε» στο SlideShare. Παράλληλα έγινε και προώθησή του μέσω του Facebook.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ

Έτος 2004:Πηγή: Σχετική εργασία με θέμα «Μελέτη του εθελοντισμού στην Ελλάδα».ΕΛΛΑΔΑ (2004)

Το 91,5% των εθελοντικών οργανισμών είχε µη κερδοσκοπικό χαρακτήρα και χρηματοδοτήθηκε κατά 70% από εισφορές των µελών και κατά 30% από κρατικές επιχορηγήσεις. Ειδικότερα, το 75% των οργανώσεων έλαβαν κρατική χρηματοδότηση σε ποσοστό έως και το 1/4 του προϋπολογισμού τους, ενώ το 25% των εθελοντικών οργανισμών έλαβαν κρατικές επιχορηγήσεις που ανήλθαν σε περισσότερο από το 1/4 έως και το 100% του προϋπολογισμού τους.

Το 65% του συνόλου των ελληνικών εθελοντικών οργανισμών είχε λιγότερα από 50 µέλη, το 12% είχε 50 έως 100 µέλη, ενώ το 23% είχε περισσότερα από 100 µέλη.

Οι τομείς δραστηριοποίησης ήταν σε γενικές γραμμές οι ακόλουθοι τρεις: Οι φιλανθρωπικές δραστηριότητες: 65% του συνόλου των εθελοντικών

οργανισμών. Η ενασχόληση µε διάφορες πολιτιστικές δραστηριότητες: 28% του συνόλου. Η προστασία του περιβάλλοντος και οι οικολογικοί οργανισμοί: 27,5% του συνόλου. Σχετικά με τον εθελοντισμό στους Ολυμπιακούς Αγώνες «Αθήνα 2004» υπήρξαν

160.000 αιτήσεις εθελοντών (από τους οποίους όμως 25% ήταν αλλοδαποί και το 10% ομογενείς), ενώ ο τελικός αριθμός των εθελοντών έφτασε τους 58.000, με το 43% εξ αυτών να απαρτίζεται από νέους ηλικίας μέχρι 24 ετών. Σημαντικός αριθμός πολιτών, περίπου 25.000, συμμετείχαν, επίσης, σε εθελοντικές δραστηριότητες κατά τη διοργάνωση των Παγκόσμιων Αγώνων Special Olympics 2011 στην Αθήνα.

Συμπεράσματα:Το 2004 το ελληνικό κράτος βοήθησε το 22,5% το εθελοντικών οργανώσεων με επιχορηγήσεις που έφταναν στο 25% του προϋπολογισμού τους, ενώ ο μέσος όρος των μελών τους έφτασε τα 61 άτομα. Από τα παραπάνω στατιστικά, καταλαβαίνουμε ότι η διοργάνωση των Ολυμπιακών αγώνων στην Αθήνα ήταν το κίνητρο για πολλούς να στραφούν στον εθελοντισμό, ωστόσο τα ποσοστά των αιτήσεων δείχνουν μια αδιάφορη τάση των Ελλήνων πολιτών, σε σύγκριση με τους αλλοδαπούς. Εν τέλει, όμως, το ελληνικό κράτος προτίμησε να δεχθεί ως επί το πλείστον την εθελοντική προσφορά των Ελλήνων νέων πολιτών, έναντι των άλλων.

ΗΠΑ (2004) Οι γυναίκες παρείχαν εθελοντική εργασία σε μεγαλύτερο βαθµό από τους άνδρες. Τα άτομα ηλικίας 35–45 ετών ήταν πιο πρόθυμα για προσφορά εθελοντικής

εργασίας µε ποσοστό 34,2% του πληθυσμού. Ακολουθούν οι ηλικίες 45–55 ετών με ποσοστό 32,8% και οι 55–65 ετών με αντίστοιχο ποσοστό 30,1%. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα ποσοστά σε ηλικίες 65 και άνω μειώνονται µε την αύξηση της ηλικίας.

Το 31,2% των εργαζόμενων προσέφερε εθελοντική εργασία. Τα ποσοστά των ανέργων είναι συγκριτικά χαμηλότερα (25,6%), ενώ οι ημι-απασχολούμενοι είχαν μεγαλύτερη εθελοντική δραστηριότητα (38,5%) σε σχέση με τους πλήρως απασχολούμενους (29,6%).

Οι εθελοντές δαπάνησαν κατά µέσο όρο 52 ώρες σε εθελοντικές δραστηριότητες. Εθελοντές 65 ετών και άνω εργάστηκαν κατά µέσο όρο 96 ώρες ετησίως, ενώ οι

εθελοντές 20-25 ετών εργάστηκαν 36 ώρες.

Οι περισσότεροι εθελοντές συμμετείχανε σε έναν (69,6%) ή δύο (19,2%) οργανισμούς.

Άτομα υψηλότερου μορφωτικού επιπέδου προσέφεραν σε μεγαλύτερο βαθμό εθελοντική εργασία σε πολλαπλούς οργανισμούς σε σχέση µε άτομα χαμηλότερου μορφωτικού επιπέδου.

Το συμπέρασμα που προκύπτει από τα παραπάνω στατιστικά, είναι ότι οι γυναίκες, οι ημι-απασχολούμενοι και οι άνθρωποι ηλικίας 35-45 ετών προσέφεραν, κατά το 2004, περισσότερη εθελοντική εργασία, αλλά οι πολίτες ηλικίας άνω των 65 ετών, αν και λιγότεροι σε αριθμό, εργάστηκαν εθελοντικά 2,5 φορές παραπάνω από τους νεότερους (σε ώρες). Επίσης, όσο υψηλότερο ήταν το μορφωτικό επίπεδο των εθελοντών, τόσο περισσότερη ήταν η προσφορά τους σε πολλαπλούς οργανισμούς.

ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ (2004)

Το 46% των ερωτηθέντων προσέφερε τον προηγούμενο χρόνο εθελοντική εργασία. Η κατανομή του εθελοντισμού ως προς τις διάφορες ηλικιακές ομάδες εμφανίζεται

σχετικά ισότιμη. Ο εθελοντισμός είναι επίσης ίσα κατανεμημένος ως προς το φύλο, την κοινωνικό -

οικονομική θέση, το εισόδημα και την εργασιακή κατάσταση. Οι βασικοί λόγοι για την προσφορά εθελοντικής εργασίας είναι κυρίως

αλτρουιστικής φύσης. Η Αυστραλία φαίνεται πως θεωρεί πολύ σημαντική τη δράση του εθελοντισμού στην κοινωνία, καθώς το 50% του πληθυσμού συμμετέχει σε εθελοντικές δράσεις. Γενικά, δεν υπάρχουν δημογραφικές διαφορές στα μέλη των οργανώσεων και ο αλτρουισμός είναι η τάση που ωθεί τους πολίτες να στραφούν σε τέτοιου είδους δράσεις.

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ (2004) Τα ποσοστά των ενεργών εθελοντών κυμαίνονται από 27% στην Ολλανδία σε 51%

στην Αυστρία. Η εθελοντική συμμετοχή είναι μεγαλύτερη στα περισσότερο μορφωμένα στρώματα

του πληθυσμού. Ο εθελοντισμός καλύπτει ένα μεγάλο εύρος ηλικιών, αν και φαίνεται ότι υπάρχουν

λιγότεροι νεαροί εθελοντές (κάτω των 35 ετών) σε σύγκριση µε τις μεγαλύτερες ηλικίες.

Κατά συνέπεια, η Ελλάδα ανήκει μαζί με την Πολωνία και τη Σλοβακία στις χώρες με το μικρότερο ποσοστό της οικονομικής αξίας εθελοντικής εργασίας (<0,1%), τη στιγμή που στην Αυστρία, την Ολλανδία και τη Σουηδία διακυμαίνεται από 3% έως 5% σε σχέση με το εκάστοτε εθνικό ΑΕΠ. Συγκεκριμένα, και εδώ η Ελλάδα κατέχει το αρνητικό ρεκόρ με την αξία της εθελοντικής εργασίας να ανέρχεται μόλις στο 0,06%.

Ένα θετικό στοιχείο της έρευνας για την Ελλάδα είναι ότι ανήκει στις 10 χώρες, που την τελευταία δεκαετία παρουσιάζουν αύξηση του εθελοντισμού, αλλά και εδώ θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η μετεωρική αύξηση κατά την Ολυμπιάδα της Αθήνας το 2004.

Όσον αφορά την Ευρωπαϊκή Ένωση, ως σύνολο, οι μορφωμένοι πολίτες ηλικίας 35 και άνω φαίνεται ότι ενδιαφέρονται γενικά για εθελοντικές δράσεις, όμως αυτό δεν ισχύει ιδιαίτερα στην Ελλάδα, η οποία κατέχει ένα αρκετά χαμηλό ποσοστό στις συγκρίσεις, αν και τα τελευταία 10 χρόνια έχει παρατηρηθεί μία σχετική αύξηση.

Έτος 2006:Πηγή : Meda Communications (εταιρία που δραστηριοποιείται και στον τομέα της έρευνας του εταιρικού εθελοντισμού)Αποτελέσματα:Έρευνα για την συμμετοχή των Ελλήνων στις εθελοντικές δράσεις το 2006

Το 2006 σε έρευνα της Meda Communications σε ό,τι αφορά τις ΜΚΟ, η μεγάλη πλειοψηφία των ερωτηθέντων απάντησε ότι τις εμπιστεύεται πολύ κατά 19,6% και αρκετά κατά 55,9% .

Ένας στους τρεις (34,8%) πιστεύει ότι οι ΜΚΟ ανταποκρίνονται άμεσα σ' εκείνες τις απαιτήσεις των πολιτών που αφορούν κοινωνικά και περιβαλλοντικά θέματα ενώ

οκτώ στους δέκα πολίτες (75,8%) δεν συνεισέφεραν τον τελευταίο χρόνο σε καμία οργάνωση ή δραστηριότητα εθελοντικού χαρακτήρα.

Έρευνα για τους νέους και τον εθελοντισμό και σύγκριση με την Ευρώπη Σε σχετική έρευνα η πλειοψηφία των νέων (59.4%) δηλώνει πως δεν συμμετέχει σε

κανενός είδους οργάνωση συλλογικής δράσης. Το πιο δημοφιλές κανάλι δραστηριοποίησης των νέων είναι οι αθλητικοί σύλλογοι που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό θετικών απαντήσεων (19.8%) προτίμηση που συμβαδίζει με τις αντίστοιχες επιλογές των νέων σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Αμέσως επόμενη κατηγορία που είναι οι πολιτιστικοί σύλλογοι (11.2%). Ακολουθούν οι μαθητικές/φοιτητικές παρατάξεις και τα πολιτικά κόμματα με 9.1%. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, τα ποσοστά συμμετοχής των νέων σε εθελοντικές οργανώσεις στην Ελλάδα (4.7%), παραμένουν πάρα πολύ χαμηλά σε σύγκριση με εκείνα άλλων ευρωπαϊκών χωρών, όμως, η συντριπτική τους πλειονότητα θα ήθελε να δραστηριοποιηθεί σε εθελοντικές οργανώσεις με μόνο το 9.9% να μην επιθυμεί την εμπλοκή του σε καμία από τις προτεινόμενες δραστηριότητες.

Όσον αφορά την ιδιαίτερη προτίμηση των νέων στα πεδία εθελοντικής προσφοράς, προηγείται η προσφορά βοήθειας σε παιδιά (46.9%), η εθελοντική αιμοδοσία (40.8%), και η εθελοντική συμμετοχή σε φορείς καταπολέμησης των ναρκωτικών (36.5%), ενώ στην τελευταία τριάδα συναντά κανείς την βοήθεια σε ψυχικά πάσχοντες (13.1%), την προστασία του καταναλωτή (11.1%) και, τέλος, τη βοήθεια σε μετανάστες και πρόσφυγες (8.7%).

Συμπεράσματα:Η έρευνα διαπιστώνει ότι αυτή η αποστασιοποίηση των πολιτών αυξάνεται διαχρονικά και εκτιμά ότι σηματοδοτεί την αδυναμία των ελληνικών εθελοντικών και μη κυβερνητικών οργανώσεων να δημιουργήσουν συνεργασίες και συντονισμένες δράσεις που θα ενισχύουν τη συμμετοχή των πολιτών. Το ποσοστό των πολιτών που δεν συνεισέφεραν τον τελευταίο χρόνο σε καμία οργάνωση ή δραστηριότητα εθελοντικού χαρακτήρα ανέρχεται σε 75,8%.Για τους νέους :Η εμπλοκή με οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των εθελοντικών οργανώσεων αποτελεί ένα ακόμη πεδίο όπου αποτυπώνεται η δυσπιστία των νέων και η σχετικά προβληματική σχέση με τον ευρύτερο χώρο της κοινωνικής συμμετοχής σύμφωνα με έρευνα για τη Νέα Γενιά στην Ελλάδα η πλειοψηφία των νέων σε ποσοστό 59.4% δηλώνει πως δεν συμμετέχει σε κανενός είδους οργάνωση συλλογικής δράσης. Επίσης το πιο δημοφιλές κανάλι δραστηριοποίησης των νέων είναι οι αθλητικοί σύλλογοι που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό θετικών απαντήσεων (19.8%) προτίμηση που συμβαδίζει με τις αντίστοιχες επιλογές των νέων σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.Τα ποσοστά συμμετοχής των νέων σε εθελοντικές οργανώσεις στην Ελλάδα παραμένουν πάρα πολύ χαμηλά, σε σύγκριση με εκείνα άλλων ευρωπαϊκών χωρών, στο 4.7% Τομείς ευαισθητοποίησης νέων:Οι νέοι ευαισθητοποιούνται ιδιαίτερα στην προσφορά βοήθειας σε παιδιά κατά 46.9%,

στην η εθελοντική αιμοδοσία (40.8%), και στις εξαρτήσεις-καταπολέμηση των ναρκωτικών (36.5%), Ενώ το χαμηλότερο ποσοστό ευαισθητοποίησης σημειώνει η βοήθεια σε μετανάστες και πρόσφυγες (8.7%).

Έτος 2008:Πηγή: η ιστοσελίδα της μη κυβερνητικής οργάνωσης PRAKSIS Ποσοστό Ελλήνων που χρειάζονται την στήριξη των φιλανθρωπικών οργανώσεωνΤο ποσοστό τον Ελλήνων που αναζήτησε οικονομική βοήθεια(άμεση ή έμμεση κλήση) από φιλανθρωπικές οργανώσεις την περίοδο Ιούλιος-Δεκέμβριος 2008 αυξήθηκε κατά 1,8%Ενώ αποδείχτηκε ότι 1 στους 5πολίτες (20%) θεωρείται φτωχός.

Παρακάτω αναφέρονται οι πηγές χρηματοδότησης μίας ΜΚΟ κατά το 2008

Η PRAKSIS (Προγράμματα Ανάπτυξης, Κοινωνικής Στήριξης και Ιατρικής Συνεργασίας), είναι μία ανεξάρτητη Μη Κυβερνητική Οργάνωση, που έχει σαν κύριο στόχο τη δημιουργία, εφαρμογή και υλοποίηση προγραμμάτων ανθρωπιστικής και ιατρικής δράσης.Τα συνολικά έσοδα της PRAKSIS για το διάστημα Οκτώβριος 2007–Σεπτέμβριος 2008 προήλθαν από 2 πηγές και συγκεκριμένα: Α) από ιδιωτικούς πόρους, σε ποσοστό 27,84% (€ 216.017,09)Β) από θεσμικούς πόρους, σε ποσοστό 72,16% (€ 559.994,10)

Συμπεράσματα:Το 2008 αυξήθηκε το ποσοστό των πολιτών που αναζητούν και χρειάζονται φιλανθρωπική βοήθεια.Η πηγές χρηματοδότησης των ΜΚΟ προερχόταν στο μεγαλύτερο τους ποσοστό από θεσμικούς κυρίως πόρους.

Έτος 2010:Πηγές: Ιστοσελίδα της ΜΚΟ «ΜΠΟΡΟΥΜΕ» και απαντήσεις από συνέντευξη της PRAKSIS.

Το ποσοστό κλήσεων με άμεση ή έμμεση αναφορά στην οικονομική κρίση αυξήθηκε από 1,8% σε 26,9% την περίοδο Ιούλιος-Δεκέμβριος το 2009 και το 2010.

Χρηματοδοτήσεις & Χορηγίες Τα συνολικά έσοδα της PRAKSIS για το διάστημα από 1η Ιανουαρίου 2009 έως και

31η Δεκεμβρίου 2010 έφτασαν τα 2.500.000,00 ευρώ. Τα έσοδα της οργάνωσης στην πλειοψηφία τους προήλθαν από θεσμικούς πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσφύγων, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ένταξης και του Ελληνικών Υπουργείων (80%, 2.000.000,00 ευρώ).Ποσοστό 20% (500.000,00 ευρώ) από τα έσοδα της οργάνωσης προήλθε από ιδιωτικούς πόρους (χορηγίες και δωρεές).

Σημαντική αύξηση της συμμετοχής μετά την κρίση (2010). Το 44% των πολιτών που έχουν συμμετάσχει σε εθελοντικές πρωτοβουλίες και δράσεις αλληλεγγύης, απαντούν ότι ξεκίνησαν μετά το 2010. Η αύξηση το 2010 ήταν 13%.

Ο εθελοντισμός στην ΕΕ σε σύγκριση με τις Η.Π.Α Συγκρίνοντας τα αντίστοιχα νούμερα σχετικά με τον εθελοντισμό στην Ε.Ε. και στις

Η.Π.Α. διακρίνει κανείς ότι α) ο θεσμός της εθελοντικής βοήθειας είναι πιο διαδεδομένος στις Η.Π.Α. από την

Ευρώπη β) ειδικά στην Ελλάδα, ως χώρα με ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά εθελοντισμού

από τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., έχουμε να καλύψουμε ακόμα πολύ έδαφος για να φτάσουμε τα επίπεδα των άλλων χωρών.

Στις ΗΠΑ, σύμφωνα με μια έρευνα του Pew Research Center, σχεδόν το 36% δήλωσαν ότι πρόσφεραν εθελοντική εργασία στην τοπική τους κοινωνία τον περασμένο χρόνο και 60 εκατομμύρια Αμερικανοί είναι εθελοντές σε μόνιμη βάση. Το 40% των ερωτηθέντων δήλωσαν πως η εθελοντική βοήθεια ήταν ότι πιο σημαντικό έκαναν. Αντίστοιχα στην Ε.Ε., το 18% περίπου είναι εθελοντές, ενώ παρατηρείται επίσης μεγάλη διακύμανση της διάδοσης του θεσμού από χώρα σε χώρα. Σε χώρες όπως η Σουηδία, η Ολλανδία, η Αυστρία και η Αγγλία πάνω από 40% του πληθυσμού ασχολείται με τον εθελοντισμό, ενώ σε χώρες όπως η Βουλγαρία, η Ιταλία, η Λιθουανία και η Ελλάδα, ο εθελοντισμός είναι μέρος της ζωής για κάτω από 10% του πληθυσμού. Μάλιστα, η Ελλάδα κατέχει το αρνητικό ρεκόρ από όλες τις χώρες της Ε.Ε. καθώς το ποσοστό εθελοντισμού στη χώρας μας ανέρχεται στο 0,3%.

Συμπεράσματα για το έτος 2010Το 2010 όσον αναφορά τον εθελοντισμό ήταν μια πολύ σημαντική χρονιά καθώς το 44% των πολιτών που έχουν συμμετάσχει σε εθελοντικές πρωτοβουλίες και δράσεις αλληλεγγύης , απαντούν ότι ξεκίνησαν μετά το 2010.Την χρονιά αυτή οι συμμετέχοντες σε εθελοντικές πρωτοβουλίες και δράσεις αλληλεγγύης αυξήθηκαν κατά 13% από το 2009.Το λογικό συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι με την εμφάνιση της οικονομικής κρίσης ευαισθητοποιήθηκε περισσότερος κόσμος σε σχέση με τον εθελοντισμό και άρχισε να καταλαβαίνει την σημαντικότητα του εθελοντισμού σε μια κοινωνία με μεγάλο πλήθος ατόμων που χρειάζονται τέτοιου είδους βοήθεια. Από την αρχή του 2009 μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2010 η οργάνωση PRAKSIS συγκέντρωσε 2.500.000 ευρώ , το 80 % αυτών των χρημάτων προήλθαν από κρατικά ταμεία και από την ΕΕ ,

πράγμα που δείχνει πόσο σημαντικός είναι ο εθελοντισμός και η ανάπτυξη του και το υπόλοιπο 20% από χορηγίες , δωρεές . Τέλος από έρευνες που πραγματοποιήθηκαν το 2010 για τον εθελοντισμό στην ΕΕ σε σχέση με τις Η.Π.Α παρατηρούμε ότι τα ποσοστά εθελοντών στην ΕΕ είναι κατά πολύ μικρότερα από αυτά των Η.Π.Α, συγκεκριμένα το 36% των πολιτών των Η.Π.Α έχουν ασχοληθεί με εθελοντισμό κάποια στιγμή και 60.000.000 πολίτες ασχολούνται σε μόνιμη βάση, ενώ στην ΕΕ το 18% έχει ασχοληθεί με τον εθελοντισμό. Στην Ελλάδα όμως ο εθελοντισμός είναι λιγότερο διαδεδομένος πράγμα που δείχνει ότι πρέπει να γίνει προσπάθεια για την εξοικείωση περισσότερων πολιτών με τον εθελοντισμό και την φιλανθρωπία , έτσι τον χρόνο αυτό αυξήθηκαν οι διοργανώσεις από 1.8% σε 26.9% τον Δεκέμβριο του 2010.

Α/Α Τομέας % κατανομή οργανώσεων

1 Υγεία και Κοινωνική προστασία 12%

2 Περιβάλλον 12%

3 Πολιτισμό 37%

4 Παιδική Προστασία 1%

5 Κοινωνική Αλληλεγγύη 18%

6 Έρευνα και Εκπαίδευση 6%

7 Άτομα με Αναπηρίες Α.Μ.Ε.Α. 6%

8 Ανθρώπινα Δικαιώματα 5%

9 Αναπτυξιακές Δράσεις 2%

Σύνολο 100%

Έτος 2011:Πηγές: Ιστοσελίδα της εφημερίδας «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ», επίσημη σελίδα του δήμου Ηρακλείου, σχετική έρευνα με θέμα «ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΓΕΝΕΩΝ», σελίδα της εφημερίδας «ΑΥΓΗ».

Εθελοντισμός στην ΕΕ 2011o Η συμμετοχή των Ευρωπαίων στον εθελοντισμό ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των

κρατών μελών. Ποσοστό 24% των ευρωπαίων δραστηριοποιούνται εθελοντικά. Οι χώρες με τον υψηλότερο αριθμό εθελοντών τείνουν να είναι στο βόρειο ήμισυ της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Κάτω Χώρες 57%, Δανία 43%, Φινλανδία 39%).

Ποσοστά εθελοντισμού στην Ελλάδα ανά τομέα . Το έτος 2011 το ποσοστό του εθελοντισμού αυξήθηκε κατά 7%. Το ποσοστό στην Ελλάδα ανέρχεται σε 14% και την κατατάσσει στις 5 χώρες

της ΕΕ με τα χαμηλότερα ποσοστά εθελοντικής δράσης. Αλληλεγγύη και ανθρωπιστική βοήθεια: Ποσοστό 37% των ερωτηθέντων στις χώρες της ΕΕ και ποσοστό 43% στην Ελλάδα. Υγειονομική περίθαλψη: Ποσοστό 32% για την ΕΕ και 36% για την Ελλάδα. Το περιβάλλον: Τρίτη προτεραιότητα με ποσοστό 22% για την Ευρώπη ( μαζί με τους τομείς κατάρτισης-εκπαίδευσης), ενώ αποτελεί τον τομέα πρώτης προτεραιότητας για τους Έλληνες ( ποσοστό 50%). Ο τομέας της υγείας παρουσιάζει τη μεγαλύτερη θετική διαφοροποίηση στην Ελλάδα, +14% μεταξύ 2010 και 2011.

Το 10,5% συμμετείχε, τουλάχιστον, μία φορά το χρόνο σε άτυπες κοινωνικές δραστηριότητες, ενώ το 0,6% καθημερινά.

Το 81,1% δε συμμετείχε καμία φορά σε άτυπες κοινωνικές δραστηριότητες.

Το μεγαλύτερο ποσοστό συμμετοχής (τουλάχιστον μία φορά) εμφανίζεται στις ηλικίες 25 – 49 ετών (20,3%), ενώ το μικρότερο στις ηλικίες 16 – 24 ετών.

Οι γυναίκες συμμετείχαν σε υψηλότερο ποσοστό από τους άνδρες. Το 29,1% συμμετείχε σε δραστηριότητες θρησκευτικών ή

εκκλησιαστικών οργανώσεων, ενώ μόλις το 3,2% σε δραστηριότητες φιλανθρωπικών οργανώσεων.

Από το σύνολο των ερωτηθέντων το 8,2% συμμετείχε σε δραστηριότητες ψυχαγωγικών ομάδων και μόλις το 5% σε δραστηριότητες πολιτικών κομμάτων, εργατικών σωματείων, συνδικάτων και συνδικαλιστικών οργανώσεων.

Γενικά παρατηρείται ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ερωτηθέντων (περίπου οι 9 στους 10) δεν συμμετείχε σε οποιουδήποτε τύπου δραστηριότητα οργανώσεων πολιτών. Αν η παράμετρος αυτή συνδυαστεί με τον τύπου του πληθυσμού (φτωχός, μη φτωχός πληθυσμός) σημειώνονται τα ακόλουθα:

Ο φτωχός πληθυσμός συμμετείχε λιγότερο σε δραστηριότητες οργανώσεων πολιτών απ’ ότι ο μη φτωχός πληθυσμός.

Η μεγαλύτερη συμμετοχή τόσο του φτωχού όσο και του μη φτωχού πληθυσμού παρατηρήθηκε στις δραστηριότητες θρησκευτικών ή εκκλησιαστικών οργανώσεων σε ποσοστά 31,5% και 28,5%, αντίστοιχα.

Η διαφορά που παρατηρείται ανάμεσα στους δύο τύπους πληθυσμού, ως προς τη συμμετοχή σε δραστηριότητες πολιτικών κομμάτων,

εργατικών σωματείων / συνδικάτων και συνδικαλιστικών οργανώσεων είναι μεγάλη.

Το ποσοστό συμμετοχής του μη φτωχού πληθυσμού στις παραπάνω δραστηριότητες ανέρχεται στο 5,7%, το οποίο υπερβαίνει κατά 3,4 ποσοστιαίες μονάδες το αντίστοιχο ποσοστό συμμετοχής του φτωχού πληθυσμού στις ίδιες δραστηριότητες. Γενικότερα, παρατηρείται ότι από το σύνολο του πληθυσμού που συμμετέχει σε αυτού του είδους τις δραστηριότητες, το 90%, περίπου, ανήκει στην κατηγορία του μη φτωχού πληθυσμού.

Όσον αφορά τις ΜΚΟ, η αναφορά σε προβλήματα επιβίωσης των ατόμων που απευθύνονται στην τηλεφωνική γραμμή έκτακτης κοινωνικής βοήθειας αυξήθηκε από το 14% το 2009 στο 19,4% το 2011.

Χρηματοδοτήσεις ΜΚΟ o Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι με βάση τα συγκριτικά στοιχεία 2010-2011, η

αύξηση του ποσοστού στην υγειονομική φροντίδα (+14%), σχεδόν διπλάσια από την αντίστοιχη ποσοστιαία αύξησης στην ΕΕ. Το στοιχείο αυτό ενδεχομένως είναι δηλωτικό των αναφυόμενων αναγκών υγειονομικής φροντίδας για σημαντικό τμήμα του πληθυσμού που λόγω ανεργίας απώλεσε την ασφαλιστική υγειονομική κάλυψη αλλά και της ανάδυσης του κύματος των φτωχών εργαζόμενων που παρότι έμμισθα απασχολούμενοι αδυνατούν να ανταπεξέλθουν σε βασικά πάγια έξοδα.

o Τα έσοδα της οργάνωσης PRAXIS για το διάστημα από 1η Ιανουαρίου 2011 έως και 31η Δεκεμβρίου 2011 έφτασαν τα 1.487.288,84 ευρώ. Τα έσοδα της οργάνωσης για το 2011 προήλθαν κατά 67.21% από θεσμικούς πόρους (προγράμματα είτε απευθείας από Ευρωπαϊκή Ένωση είτε συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσφύγων, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ένταξης κλπ. και των Ελληνικών Υπουργείων) και κατά 32.79% από ιδιωτικούς πόρους / Κοινωφελή Ιδρύματα, και ευρύτερος ιδιωτικός τομέας (χορηγίες, δωρεές).

Συμπεράσματα του έτους 2011Το έτος αυτό η συμμετοχή σε φιλανθρωπικές δραστηριότητες συνεχίζει να αυξάνεται ανεβάζοντας το ποσοστό πολιτών που έχουν ασχοληθεί με τον εθελοντισμό κατά 7% στην Ελλάδα. Από έρευνες που πραγματοποιήθηκαν παρατηρούμε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό πολιτών που ασχολούνται με τον εθελοντισμό είναι άτομα υψηλότερης οικονομικής τάξεως και λιγότεροι από αυτούς είναι άτομα με χαμηλό εισόδημα. η διαφορά που εντοπίστηκε ανάμεσα σε άπορους και εύπορους είναι της τάξης του 3,4 %. Το έτος αυτό αναλύθηκαν ποσοστά εθελοντών ανά τομέα και παρατηρήθηκε ότι την μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση υπήρξε στον τομέα της υγείας για την χώρας μας , το οποίο αυξήθηκε κατά 14%. Το 10% συμμετείχε τουλάχιστον μία φορά σε άτυπες κοινωνικές δραστηριότητες ενώ το 0.6% συμμετέχει καθημερινά. Επίσης, μεγάλο ποσοστό εθελοντισμού παρατηρήθηκε σε οργανώσεις θρησκευτικού και εκκλησιαστικού χαρακτήρα (31.5% και 28.5 αντίστοιχα).Ο τομέας που παρατηρήθηκε μεγαλύτερο ενδιαφέρον σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ είναι το περιβάλλον. Ενδιαφέρον είναι ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των εθελοντών είναι γυναίκες και παρατηρείτε σε ηλικίες 25-49, ενώ το μικρότερο 16-24. Αυτό που προκύπτει είναι ότι πρέπει να γίνουν ενέργειες για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση σχετικά με τον εθελοντισμό κυρίως στις μικρές ηλικίες, ώστε αργότερα να συνεχίσει να αυξάνεται με σκοπό να φτάσει το επίπεδο εθελοντισμού των άλλων χωρών. Σχετικά με τον εθελοντισμό στην ΕΕ για το έτος 2011 βλέπουμε πως περισσότερη συμμετοχή τείνει να υπάρχει στο βόρειο ήμισυ της ΕΕ(Κάτω Χώρες 57%, Δανία 43%, Φινλανδία 39%) ενώ το συνολικό ποσοστό εθελοντών στην Ελλάδα ανέρχεται στο 14% γεγονός που κατατάσσει την Ελλάδα

ανάμεσα στις πέντε χώρες με τα χαμηλότερα ποσοστά εθελοντών στην ΕΕ. Τέλος, όσον αφορά τις χρηματοδοτήσεις παρατηρούμε ότι το ποσό χρημάτων που διατίθεται από χορηγίες, δωρεές, κρατικά ταμεία και από την ΕΕ αυξάνεται. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η PRAKSIS, που στο τέλος του 2011 τα έσοδα της έφτασαν τα 1.487.288,84 ευρώ. Το γενικό συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι η αξία του εθελοντισμού στην εποχή μας συνεχώς αυξάνεται, καθώς αυξάνεται και το ποσοστό των πολιτών που χρειάζονται βοήθεια λόγω οικονομικών και άλλων προβλημάτων και τα ίδια τα κράτη, πλέον, προσπαθούν να δώσουν κίνητρα για την ανάπτυξη τέτοιου τύπου οργανώσεων μέσω διάφορων προγραμμάτων επιδοτήσεων.

Έτος 2012:Πηγή : Ιστοσελίδα της εφημερίδας «ΤΟ ΒΗΜΑ».Αποτελέσματα:

o Τα έσοδα της οργάνωσης για το διάστημα από 1η Ιανουαρίου 2012 έως και 31η Δεκεμβρίου 2012 έφτασαν τα 4.297.725,81 ευρώ. Τα έσοδα της οργάνωσης για το 2012 προήλθαν κατά 30.88% από θεσμικούς πόρους (προγράμματα είτε απευθείας από Ευρωπαϊκή Ένωση είτε συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσφύγων, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ένταξης κλπ. και των Ελληνικών Υπουργείων) και κατά 69.12% από ιδιωτικούς πόρους / Κοινωφελή Ιδρύματα και ευρύτερος ιδιωτικός τομέας (χορηγίες, δωρεές).

o Η αύξηση εθελοντών το 2012 είναι 20%.o Η Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς πραγματοποίησε έρευνα για τους Έλληνες και τον

εθελοντισμό το 2012. Η ποσοτική έρευνα πραγματοποιήθηκε πανελλαδικά, από τις 9 ως τις 25 Μαρτίου 2012, με βάση 1.767 ερωτηματολόγια. Αντίστοιχα, η έρευνα σε εθελοντικές οργανώσεις, διενεργήθηκε από τις 9 ως τις 30 Μαρτίου 2012 με βάση 151 ερωτηματολόγια. Πάντως, η διαχρονική έλλειψη πρωτογενών και δευτερογενών δεδομένων, όπως ανέφεραν κατά την παρουσίαση της έρευνας οι εκπρόσωποι της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς, δεν επιτρέπει να προσδιοριστεί με ακρίβεια ο αριθμός των εθελοντών στην Ελλάδα καθώς και ο βαθμός συμμετοχής του πληθυσμού σε εθελοντικές δραστηριότητες (τυπικές, μέσω των οργανώσεων δηλαδή, ή άτυπες). Τα συμπεράσματά της ήταν:Οι Έλληνες δεν έχουν κουλτούρα εθελοντισμού, παρόλο που τα ποσοστά εθελοντών μετά την κρίση αυξάνονται συνεχώς. Σημαντικό μέρος των πολιτών δεν συμμετέχουν σε εθελοντικές δραστηριότητες και δεν ενεργοποιούνται κοινωνικά. Πιο συγκεκριμένα:

Το 81,1% του πληθυσμού δεν συμμετείχε καμία φορά σ άτυπες κοινωνικές δραστηριότητες

Το 29,1% συμμετείχε σε εθελοντικές δραστηριότητες θρησκευτικών ή εκκλησιαστικών οργανώσεων

Το 3,2% συμμετείχε σε δραστηριότητες φιλανθρωπικών οργανώσεων Το 8,2% συμμετείχε σε δραστηριότητες ψυχαγωγικών ομάδων Το 5% συμμετείχε σε δραστηριότητες πολιτικών κομμάτων, εργατικών

σωματείων, συνδικάτων και συνδικαλιστικών οργανώσεωνo Σύμφωνα με την ανάλυση φαίνεται επίσης ότι αργά και σταθερά υπάρχει μια

αύξηση της συμμετοχής κυρίως των νέων μορφωμένων ατόμων σε μη κερδοσκοπικές οργανώσεις. Ο αριθμός των Ελλήνων εθελοντών, όπως προκύπτει από την έρευνα, ανέρχεται περίπου σε 30 με 32 χιλιάδες και φαίνεται να υπάρχει αυξητική τάση συμμετοχής σε εθελοντικές δραστηριότητες.

o Το 81,1% του πληθυσμού δε συμμετείχε καμία φορά σε άτυπες κοινωνικές δραστηριότητες, το 29,1% συμμετείχε σε εθελοντικές δραστηριότητες θρησκευτικών ή εκκλησιαστικών οργανώσεων, το 3,2% σε δραστηριότητες φιλανθρωπικών οργανώσεων, το 8,2% σε δραστηριότητες ψυχαγωγικών ομάδων και μόλις το 5% σε δραστηριότητες πολιτικών κομμάτων, εργατικών σωματείων, συνδικάτων και συνδικαλιστικών οργανώσεων. Από τα πορίσματα της μελέτης προκύπτει ότι η παρουσία του επίσημου εθελοντισμού στη χώρα μας αν και παρουσιάζει χαμηλά ποσοστά είναι σημαντική, λαμβάνοντας υπόψη την τάση που παρουσιάζεται για ενδελεχή και πολυσχιδή παρουσία των εθελοντικών

οργανώσεων στη σύγχρονη πραγματικότητα μέσα σε ένα περιβάλλον οικονομικών δυσχερειών, αλλά και προκλήσεων, οι οποίες αποτελούν χαρακτηριστικά του μετασχηματισμού της ελληνικής κοινωνίας. Δυστυχώς στη χώρα μας, ο εθελοντισμός ως θεσμός, όχι μόνο δεν είχε ανάλογη ανάπτυξη με αυτή άλλων χωρών αλλά είναι αρκετά υποβαθμισμένος και παραμελημένος.Στην Ελλάδα, το ποσοστό εθελοντών ανέρχεται μόλις στο 1,2% των πολιτών, όταν σε ευρωπαϊκά κράτη με ανεπτυγμένη κοινωνική συνείδηση, όπως η Ιρλανδία, η Ολλανδία, η Δανία ή η Σουηδία, φτάνει το 24,5%.

o Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του Μητρώου (Δεκέμβριος 2012), έχουν πιστοποιηθεί 545 οργανώσεις, εκ των οποίων το μεγαλύτερο τμήμα είναι οι ΜΚΟ Θρησκευτικής Πίστης, δηλαδή εθελοντικές οργανώσεις που λειτουργούν στο πλαίσιο της Εκκλησίας είτε γύρω από την Εκκλησία και η κοινωνική τους δράση εμπνέεται και καθοδηγείται από την κοινωνική αποστολή και διδασκαλία της Εκκλησίας. Οι πιστοποιημένες οργανώσεις σαφώς αποτελούν ένα περιορισμένο δείγμα του συνόλου των εθελοντικών οργανώσεων πρόνοιας και κοινωνικής αλληλεγγύης.

Συμπεράσματα:Υπάρχει μια αργή και σταθερή αύξηση των εθελοντών στις μη κυβερνητικές οργανώσεις κυρίως νέων, μορφωμένων ατόμων. Συγκεκριμένα, ο αριθμός των εθελοντών στην Ελλάδα ανέρχεται σε 30 με 32 χιλιάδες και υπάρχει αυξητική τάση συμμετοχής σε εθελοντικές δραστηριότητες λόγω κρίσης, παρόλο που σημαντικό μέρος των πολιτών δε συμμετέχουν σε εθελοντικές δραστηριότητες και δεν ενεργοποιούνται κοινωνικά . Το 81,1% του πληθυσμού δε συμμετείχε καμία φορά σε άτυπες κοινωνικές δραστηριότητες, το 29,1% συμμετείχε σε εθελοντικές δραστηριότητες θρησκευτικών ή εκκλησιαστικών οργανώσεων, το 3,2% σε δραστηριότητες φιλανθρωπικών οργανώσεων, το 8,2% σε δραστηριότητες ψυχαγωγικών ομάδων και μόλις το 5% σε δραστηριότητες πολιτικών κομμάτων, εργατικών σωματείων, συνδικάτων και συνδικαλιστικών οργανώσεων. Τέλος, έχουν πιστοποιηθεί 545 οργανώσεις, εκ των οποίων το μεγαλύτερο τμήμα είναι οι ΜΚΟ Θρησκευτικής Πίστης.

Έτος 2013: o Η διαβίωση κάτω από τα όρια της φτώχειας στην Ελλάδα του 2013, σύμφωνα με

στοιχεία του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ, αφορά τον έναν περίπου στους 3 Έλληνες.

o Οι πηγές χρηματοδότησης της σήμερα (2013) είναι κυρίως χορηγίες ιδιωτών(μασούτης, lidl ,ελληνικά πετρέλαια , ίδρυμα Μποδοσάκη, κοινωφελές ίδρυμα Ιωάννη Σ.Λάτση,TITAN,ODEON κ.α)

o Η εθελοντική συμμετοχή παραμένει χαμηλή σε σύγκριση με τα ισχύοντα στην ΕΕ. Μόνο το 3% των πολιτών είναι μέλος κάποιας εθελοντικής οργάνωσης, ένα επιπλέον 5% έχει σταθερή συμμετοχή σε πρωτοβουλίες και ένα πρόσθετο 7% συμμετέχει περιστασιακά. Το υπόλοιπο 85% δεν είχε ποτέ συμμετοχή. Ωστόσο, το 34% θεωρεί πολύ πιθανό να συμμετάσχει στο μέλλον σε δράσεις για απόρους, για το παιδί, για το περιβάλλον, για ανταλλαγή προϊόντων και υπηρεσιών.

o Το 2013 παρατηρείται σημαντική αύξηση κατά 44% της συμμετοχής πολιτών σε εθελοντικές πρωτοβουλίες, με μεγαλύτερη αυτή της παροχής ειδών σε απόρους/ανασφάλιστους, των δράσεων για την υγεία απόρων/ανασφάλιστων, της ανταλλαγής προϊόντων και υπηρεσιών, προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των δράσεων για το περιβάλλον και τη γειτονιά. Υποχωρούν ή μένουν σταθερές δράσεις για αστικές παρεμβάσεις, για τέχνη/πολιτισμό.

o Αυτό που συγκρατούσε τους περισσότερους από το να προσφέρουν εθελοντική εργασία σε οργανώσεις ήταν κυρίως το εκτεταμένο αίσθημα καχυποψίας για τα κίνητρα και τους σκοπούς των ΜΚΟ, αλλά και η παγιωμένη αντίληψη ότι τις ανάγκες αυτές πρέπει να τις καλύπτει το κράτος. Πιο έντονα αισθάνονται τον φόβο ότι θα χρειαστούν υποστήριξη οι πολίτες μεταξύ 35 – 44 ετών. Εκτιμούν ότι οι ίδιοι ή η οικογένειά τους ενδέχεται να έχουν ανάγκη για συνδρομή, από κάποια πρωτοβουλία αλληλεγγύης (σε είδη πρώτης ανάγκης, για ανταλλαγή προϊόντων και υπηρεσιών, στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων). τελευταίο διάστημα, οι δράσεις για το αστικό περιβάλλον ή τον πολιτισμό εμφανίζουν υποχώρηση, ενώ αντίθετα η εθελοντική συμμετοχή αυξάνεται στην παροχή ειδών σε απόρους/ανασφάλιστους, σε δράσεις για την υγεία απόρων ή ανασφάλιστων, την ανταλλαγή προϊόντων και υπηρεσιών, την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το περιβάλλον, τη γειτονιά. Η αλλαγή αποτυπώνεται και στο γεγονός ότι οι πολίτες δηλώνουν πως το μεγαλύτερο όφελος από την εθελοντική δράση θα είναι το αίσθημα κοινωνικής αλληλεγγύης.

o Σε σχέση με την αξιολόγηση των εννοιών, ο εθελοντισμός αξιολογείται θετικά σε ποσοστό 83%, οι δράσεις αλληλεγγύης σε ποσοστό 71%, η αλληλέγγυα οικονομία σε ποσοστό 65%, το αλληλέγγυο εμπόριο σε ποσοστό 60%, οι μη κυβερνητικές οργανώσεις σε ποσοστό 50% και ο ακτιβισμός σε ποσοστό 46%. H έμφαση δίνεται στα οφέλη προς την κοινωνία και όχι στα προσωπικά οφέλη του ατόμου που συμμετέχει σε μία δράση. Κύριο όφελος θεωρούν την κοινωνική αλληλεγγύη και την ενίσχυση των ευπαθών ομάδων και δίνουν χαμηλή προτεραιότητα αλλά αξιοσημείωτη βαρύτητα, στην αυτοεκπλήρωση των συμμετεχόντων (15%) και στην απόκτηση δεξιοτήτων (5%).

Συμπεράσματα:Παρατηρούμε ότι η Ελλάδα του σήμερα, παρά το γεγονός ότι το επίπεδο των ανθρώπων που βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας έχει αγγίξει την αναλογία 1 στους 3, έχει αυξήσει το ποσοστό συμμετοχής των εθελοντών της και ιδιαίτερα στον τομέα της φροντίδας φτωχών και απόρων. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι αυξάνεται συνεχώς το

ποσοστό των Ελλήνων που πιστεύουν ότι σύντομα θα χρειάζονται οι ίδιοι υποστήριξη από εθελοντικές οργανώσεις. Επίσης, το μεγαλύτερο όφελος που υποστηρίζουν οι Έλληνες εθελοντές ότι έχουν, είναι το αίσθημα της κοινωνικής αλληλεγγύης. Τέλος, όσον αφορά το επίπεδο της, σε σχέση με την ΕΕ, είναι ακόμα σε χαμηλά επίπεδα, αν και η αύξηση του ποσοστού εθελοντισμού είναι εμφανής και συνεχής με την πάροδο των ετών.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Από τη δευτερογενή έρευνα που πραγματοποιήσαμε στο διαδίκτυο, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι ο εθελοντισμός στην Ελλάδα ακολουθεί μια αυξητική τάση από το 2004 μέχρι και το 2013, με κορύφωση αυτής της ακμής τα τελευταία 4 χρόνια που η κρίση έχει χτυπήσει τη χώρα μας.

Λαμβάνοντας υπόψη τα στατιστικά στοιχεία για κάθε χρονιά ξεχωριστά, βλέπουμε ότι το 2004 ήταν μια χρονιά που το ποσοστό των ενδιαφερόμενων για τον εθελοντισμό άγγιζε μόλις το 1%, ενώ στις υπόλοιπες χώρες και ηπείρους το ποσοστό ήταν ασύγκριτα μεγαλύτερο. Ο λόγος που παρατηρήθηκε η ελάχιστη ύφεση στα ποσοστά το έτος αυτό ήταν η διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα, όπου και πάλι οι αιτήσεις για εθελοντική εργασία ήταν ως επί το πλείστον από αλλοδαπούς και όχι από Έλληνες πολίτες.Τα επόμενα χρόνια, από το 2006 μέχρι και το 2008 για τα οποία έχουμε συλλέξει στοιχεία, παρατηρείται μία αύξηση στα ποσοστά εθελοντισμού και θεωρείται πως ο λόγος που οι φιλανθρωπικές δράσεις δεν αποτελούν ενδιαφέροντα άξονα για τους πολίτες είναι η έλλειψη ενημέρωσης και η αδυναμία συνεργασίας των οργανώσεων με άλλους φορείς. Οι χρηματοδοτήσεις όλα αυτά τα χρόνια (2004-2008) από κρατικούς, θεσμικούς φορείς καλύπτουν αρκετά ποσοστά από τα έξοδα των οργανώσεων, κάτι που βοηθά τη σε μεγάλο βαθμό τη λειτουργία τους.

Αξιοσημείωτα είναι τα ποσοστά που παρατηρούνται στα επόμενα χρόνια, από το 2010 έως και το 2013, τα «χρόνια της κρίσης» όπως θα λέγαμε. Η αύξηση του εθελοντισμού τα τελευταία αυτά χρόνια κάθε άλλο παρά μικρή είναι, καθώς η διαφορά του ποσοστού από έτος σε έτος είναι κατά μέσο όρο 15%. Αυτό, πιθανότατα, οφείλεται τόσο στην ενημέρωση των πολιτών για τις σχετικές δράσεις, όσο και στην ευαισθητοποίηση των ανθρώπων για όσους χρειάζονται τη βοήθειά τους. Προφανώς, παρατηρώντας την κατάσταση που επικρατεί μέσα στην κρίση και προβλέποντας την εξέλιξη των πραγμάτων, οι άνθρωποι έγιναν περισσότερο φιλάνθρωποι, ενώ πολλοί είναι αυτοί που φοβούνται πως κάποια στιγμή θα χρειαστούν ανάλογη βοήθεια από τις φιλανθρωπικές οργανώσεις. Οι επιχορηγήσεις των θεσμικών πόρων συνεχίζουν να υφίστανται και είναι πολύ αισιόδοξο το ότι πολλοί είναι αυτοί που προσφέρουν το χρόνο, τις ικανότητες και τις γνώσεις τους για να βοηθήσουν τους συνανθρώπους τους. Μπορεί σε σύγκριση με το εξωτερικό η χώρα μας να διατηρείται ακόμη σε χαμηλά επίπεδα σε αυτό τον τομέα, αλλά ευελπιστούμε ότι μέσα από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε ως πολίτες της Ελλάδας, η αυξητική αυτή τάση δε θα πάψει να ισχύει και για τα επόμενα χρόνια.