38
การออกแบบและปฏิบัติ ชุดการเรียนรู ชุดที่ 4 ชุดการเรียนรู้ เรื่อง การสร้างสรรค์สิ่งของเครื่องใช้จากวัสดุเหลือใช้ ตามกระบวนการเทคโนโลยี ชั ้นมัธยมศึกษาปีที5 ชุดที่ 4 การออกแบบและปฏิบัติ โสภา เส้งสุย ตาแหน่งครู วิทยฐานะครูชานาญการ กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี โรงเรียนมัธยมศึกษาจุฬาภรณ์ สังกัดสานักงานเขตพื ้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 12 สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั ้นพื ้นฐาน

ชุดการเรียนรู้ชุดที่ 4

Embed Size (px)

Citation preview

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

ชดการเรยนร เรอง การสรางสรรคสงของเครองใชจากวสดเหลอใช

ตามกระบวนการเทคโนโลย

ชนมธยมศกษาปท 5

ชดท 4 การออกแบบและปฏบต

โสภา เสงสย ต าแหนงคร วทยฐานะครช านาญการ

กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย

โรงเรยนมธยมศกษาจฬาภรณ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 12

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

ค าน า

ชดการเรยนร เรองการสรางสรรคสงของเครองใชจากวสดเหลอใชตามกระบวนการเทคโนโลย ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 จดท าขนเพอเปนสอการเรยนรส าหรบผเรยนและเปนเครองมอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน โดยยดนกเรยนเปนส าคญ มงเนนใหนกเรยนมสวนรวมและปฏบตจรงในการเรยนรผานกจกรรมและกระบวนการเรยนรทหลากหลาย สามารถสรางองคความร ไดดวยตนเองทงรายบคคลและรายกลม บทบาทของครเปนผใหค าปรกษาใหค าแนะน า ชแนะ และอ านวยความสะดวก ชวยกระตนใหนกเรยน เรยนรไดอยางเตมศกยภาพ ประสบผลส าเรจในการเรยนร ซงจะชวยใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยสงขน ชดการเรยนรนมสาระการเรยนรทสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนรและตวชวด สาระท 2 ออกแบบและเทคโนโลย ตวชวด ง 2.3 ม.5/3, ม.5/4, ม.5/5 โดยแบงชดการเรยนร เปนจ านวน 7 ชด ประกอบดวย ชดท 1 การก าหนดปญหาหรอความตองการ ชดท 2 การรวบรวมขอมล ชดท 3 การเลอกวธการแกปญหา ชดท 4 การออกแบบและปฏบต ชดท 5 การทดสอบ ชดท 6 การปรบปรงแกไข ชดท 7 การประเมนผล ส าหรบการจดกจกรรมการเรยนการสอนตามแผนการจดการเรยนร หนวยการเรยนร เรองการสรางสรรคสงของเครองใชตามจากวสดเหลอใชตามกระบวนการเทคโนโลย ในคมอคร จ านวน 10 แผนการจดการเรยนร โดยออกแบบการจดการเรยนรแตละแผนการจดการเรยนรตามขนตอนแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร ผจดท าหวงเปนอยางยงวา ชดการเรยนรชดนจะเปนประโยชนตอการเรยนการสอนสามารถชวยพฒนาผเรยนใหเกดการเรยนรอยางเตมศกยภาพ บรรลเปาหมายและตามวตถประสงคของหลกสตร หากพบมขอบกพรองประการใด ผจดท าขอนอมรบเพอน าไปรบปรงและพฒนาในโอกาสตอไป

โสภา เสงสย

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

สารบญ

หนา ค าน า สารบญ สารบญภาพ คมอนกเรยน ......................................................................................................... ก ค าชแจงการใชชดการเรยน ................................................................................... ข สวนประกอบชดการเรยน .................................................................................... ค บตรค าสง ............................................................................................................. 1 แบบทดสอบกอนเรยน ......................................................................................... 2 เรองยอยท 1 การออกแบบและปฏบตของกระบวนการเทคโนโลย .................... บตรกจกรรมท 1 ..................................................................................... 6 บตรกจกรรมท 2 ..................................................................................... 7 บตรความรท 1 ........................................................................................ 8 บตรกจกรรมท 3 ..................................................................................... 9 บตรกจกรรมท 4 ..................................................................................... 10 บตรกจกรรมท 5 ..................................................................................... 11 เรองยอยท 2 กระบวนการPDCA กบการออกแบบและปฏบต บตรกจกรรมท 6 ..................................................................................... 13 บตรกจกรรมท 7 ..................................................................................... 14 บตรความรท 2 ........................................................................................ 15 บตรกจกรรมท 8 ..................................................................................... 17 บตรกจกรรมท 9 ..................................................................................... 18 บตรกจกรรมท 10 ................................................................................... 20

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

สารบญ (ตอ) หนา เรองยอยท 3 การออกแบบและปฏบตเพอสรางสรรคสงของเครองใช ตามกระบวนการเทคโนโลย บตรกจกรรมท 11 ................................................................................... 22 บตรความรท 3 ........................................................................................ 23 บตรกจกรรมท 12 ................................................................................... 25 บตรกจกรรมท 13 ................................................................................... 26

บตรกจกรรมท 14 ................................................................................... 27แบบทดสอบหลงเรยน....................................................................................... 28บรรณานกรม ..................................................................................................... 31 ภาคผนวก .......................................................................................................... 33 เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน ................................................................... 34 เฉลยบตรกจกรรมท 1 ............................................................................. 38 เฉลยบตรกจกรรมท 2 ............................................................................. 39 เฉลยบตรกจกรรมท 3 ............................................................................. 40 เฉลยบตรกจกรรมท 4 ............................................................................. 41 เฉลยบตรกจกรรมท 5 ............................................................................. 42 เฉลยบตรกจกรรมท 6 ............................................................................. 44 เฉลยบตรกจกรรมท 7 ............................................................................. 45 เฉลยบตรกจกรรมท 8 ............................................................................. 47 เฉลยบตรกจกรรมท 9 ............................................................................. 48 เฉลยบตรกจกรรมท 10 ........................................................................... 49 เฉลยบตรกจกรรมท 11 ........................................................................... 51 เฉลยบตรกจกรรมท 12 ........................................................................... 52 เฉลยบตรกจกรรมท 13 ........................................................................... 55 เฉลยบตรกจกรรมท 14 ........................................................................... 56 เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน .................................................................... 57

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

สารบญภาพ

ภาพ หนา 1 แจกนดอกไมจากขยมะพราว .................................................................. 6 2 กระบวนการเทคโนโลย ......................................................................... 8 3 กลองใสของจากถงพลาสตก .................................................................. 13 4 วงจร PDCA............................................................................................ 15 5 การรางงานปนจากขเลอย ....................................................................... 23 6 การรางงานปนจากขเลอย ....................................................................... 24 7 วสดส าหรบการปนจากขเลอย ................................................................ 24 8 ขนตอนการการสรางงานปนจากขเลอย ................................................. 24 9 กลองใสของจากไมไอตม ....................................................................... 39 10 ไมกวาดขวดพลาสตก .............................................................................. 44

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

ชดท 4 เรองการออกแบบและปฏบต ค าชแจง ส าหรบนกเรยน

1. บทเรยนนใชเวลาเรยน 6 คาบ 2. จดมงหมายของบทเรยน

ง 2.3 ม.5/3-5 ออกแบบและปฏบตเพอสรางสรรคสงของเครองใชทจากวสดเหลอใชตามกระบวนการ PDCA ได

3. กจกรรมทนกเรยนตองปฏบต มขนตอนดงน 3.1 ท าแบบทดสอบกอนเรยน 3.2 จบคตามความสมครใจ ทมความชอบ ความถนด คลายคลงกน 3.3 ตวแทนของแตละครบเอกสารจากคร ดงน

1.1 ชดการเรยนร ชดท 4 ออกแบบและปฏบต 2.1 แบบบนทกผลการเรยนรของกลม

3.4 บทบาทหนาทของสมาชก

3.5 ศกษาและปฏบตกจกรรมตาง ๆ ตามบตรค าสง 3.6 ท าแบบทดสอบหลงเรยน

4. การประเมนผลการเรยน 4.1 สงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรม 4.2 ประเมนการน าเสนอผลงาน 4.3 ตรวจแบบทดสอบกอนเรยน – หลงเรยน

คมอนกเรยน

1. รวมมอกนปฏบตงานตามค าสง เนนการมสวนรวม ซอสตย มงมนการท างาน 2. รวมมอกนประสานกบครและตรวจสอบความถกตองเสมอ 3. รวมกนบนทกผลการเรยนรของกลมในการปฏบตกจกรรมตาง ๆ 4. รวมกนท ากจกรรม รวมแสดงความคดเหนอยางเตมความรความสามารถ

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

ชดท 4 เรองการออกแบบและปฏบต

การใชชดการเรยนร ชดท 4 เรองการออกแบบและปฏบต โดยใชกระบวนการเรยนการสอนแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร ใหนกเรยนปฏบตตามขนตอนตามกระบวนการสรางความร ดวยตนเอง และฝกฝนการใชกระบวนการคดและกระบวนการกลม โดยนกเรยนปฏบตตามขนตอนดวยความมงมนตงใจ ดงน

1. ศกษาจดมงหมายของการเรยนร 2. ท าแบบทดสอบกอนเรยน 3. ปฏบตกจกรรมตามขนตอนในชดการเรยน โดยใชขนตอนการสอนแบบแบบวฏจกร การสบเสาะหาความร ซงมขนตอนดงน

3.1 ขนกระตนความสนใจ 3.2 ขนส ารวจและคนหา 3.3 ขนอธบายความร 3.4 ขนขยายความเขาใจ 3.5 ขนตรวจสอบผล

4. ท าแบบทดสอบหลงเรยน 5. หากนกเรยนมขอสงสยใหขอค าปรกษาหรอชแนะจากครผสอนทนท

ค าชแจงการใชชดการเรยนร

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

ชดท 4 เรองการออกแบบและปฏบต

แบงเปน 1 เรองยอย ประกอบดวย เรองยอยท 1 การออกแบบและปฏบตของกระบวนการเทคโนโลย เรองยอยท 2 กระบวนการ PDCA กบการออกแบบและปฏบต เรองยอยท 3 การออกแบบและปฏบตเพอสรางสรรคสงของเครองใชจากวสดเหลอใช ตามกระบวนการ PDCA

สวนประกอบของชดการเรยนร มดงน 1. คมอนกเรยน 2. ค าชแจง 3. บตรค าสง 4. แบบทดสอบกอนเรยน 5. บตรความร 6. บตรกจกรรม 7. แบบทดสอบหลงเรยน

สวนประกอบของชดการเรยนร

เรมเรยนรกนเลยนะ

จะ

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

บตรค าสง

ชดท 4 เรองการออกแบบและปฏบต

ค าชแจง ใหนกเรยนแตละกลมปฏบตดงน 1. ใหนกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยนเปนรายบคคล ใชเวลา 10 นาท

2. นกเรยนแตละครวมกนศกษาชดการเรยนร ตามขนตอนตามแบบวฏจกรการสบเสาะหา

ความรตามล าดบ

3. แตละครวมกนแสดงความคดเหน ระดมความคดเหนและลงขอสรป

4. แตละครวมกนบนทกผลการปฏบตกจกรรมเปนองคความรของกลม

5. รวมกนน าเสนอผลงานในรปแบบทนาสนใจ ใชเวลาคละไมเกน 3 นาท

6. ตวแทนของแตละครบบตรเฉลยกจกรรมจากครผสอน รวมกนตรวจสอบความถกตองดวย

ความซอสตย และบนทกคะแนนของแตละค

7. นกเรยนเขยนสรปผลการเรยนรส าหรบผเรยน

8. นกเรยนท าแบบทดสอบทดหลงเรยนเปนรายบคคลใชเวลา 10 นาท

1

จ าไวนะจะ

เมอนกเรยนศกษาและปฏบตกจกรรมเสรจเรยบรอยแลว เกบเอกสารทงหมดลงกลอง ชดการเรยนรใหเรยบรอย กอนสงคนคณครนะคะ

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

ชอ .......................................................นามสกล...................................................ชน........เลขท...........

ค าชแจง ใหนกเรยนท าเครองหมายกากบาท(X)ทบตวอกษรหนาค าตอบทถกตองทสด

1. เดกหญงฟกแฟงรางภาพ 3 มตของโคมไฟจากกะลามะพราวทท าส าเรจแลวและลงมอท าโคมไฟ จากกะลามะพราวหมายถงขอใด

ก. รวบรวมขอมล ข. ออกแบบและปฏบต ค. เลอกวธการแกปญหา ง. ก าหนดปญหาหรอความตองการ

2. การเขยนแบบรปแปลนโคมไฟ เปนขนตอนใดในกระบวนการเทคโนโลย ก. เลอกวธการแกปญหา ข. การออกแบบและปฏบต ค. ก าหนดปญหาหรอความตองการ ง. การรวบรวมขอมลเพอแสวงหาวธการแกปญหา

3. การจดเตรยมวสดอปกรณ เครองมอเครองใชในการผลตชนงาน จดอยในขนตอนใด ของกระบวนการเทคโนโลย

ก. Do ข. Act ค. Plan ง. Check

แบบทดสอบกอนเรยน ชดท 4 การออกแบบและปฏบต

2

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

4. “พรชยรางแบบตเกบอปกรณไฟฟา” พรชยปฏบตงานขนตอนใดของกระบวนการเทคโนโลย

ก. การทดสอบ ข. การรวบรวมขอมล ค. การออกแบบและปฏบต ง. การเลอกวธการแกปญหา

5. ขอความใดแสดงวาเปนขนตอนการออกแบบและปฏบตของกระบวนการเทคโนโลย ก. การเขยนภาพรางตามจนตนาการ ข. รวบรวมขอมลจากหนงสอวารสารหรอต ารา ค. เปรยบเทยบขอด – ขอเสยของการแกปญหา ง. การน าทางเลอกทไดมาล าดบความคดเพอสรางแนวทางแกปญหา

6. ขอใดสอดคลองกบความวา Plan ของกระบวนการ PDCA ในการออกแบบและปฏบต ก. รางแบบ ข. ถายแบบลงบนชนงาน ค. จดเตรยมเครองมอวสด อปกรณ ง. ตรวจสอบความแขงแรงของชนงาน

7. ขอใดกลาวถงกระบวนการ PDCA ถกตองทสด ก. เปนกระบวนการแกปญหา ข. เปนกระบวนการควบคมการท างาน ค. เปนกระบวนการท างานอยางเปนระบบ ง. เปนกระบวนการพฒนาความคดสรางสรรค

8. ขนตอนใดของกระบวนการเทคโนโลยทตองใชความคดสรางสรรคและจนตนาการ ก. ทดสอบ ข. ประเมนผล ค. เลอกวธการแกปญหา ง. การออกแบบและปฏบต

3

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

9. หลงจากเลอกวธการแกปญหาหรอสนองความตองการแลว ขนตอนตอไปคอขนตอนใด

ก. การรวบรวมขอมล ข. การปรบปรงแกไข ค. การออกแบบและปฏบต ง. การก าหนดปญหาหรอความตองการ

10. เมอลงมอปฏบตตามแบบรางเรยบรอยแลวขนตอนตอไปควรเปนขนตอนใด ก. ทดสอบ ข. ประเมนผล ค. ปรบปรงแกไข ง. รวบรวมขอมล

4

ถาพรอมแลวไปเรยนรเรอง ออกแบบและปฏบตกนเถอะ

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

เรองยอยท 1 การออกแบบและปฏบต

ของกระบวนการเทคโนโลย

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

ค าชแจง : ใหนกเรยนรวมกนสงเกตสงของเครองใชและภาพทก าหนดให แลวรวมกนแสดงความ คดเหนตอบประเดนค าถามตอไปน

ภาพท 1 แจกนดอกไมจากขยมะพราว ทมา : โสภา เสงสย (2556ก : ภาพถาย)

1. นกเรยนมคดวาสงของเครองใชชนดงกลาว มวธการสรางอยางไร น าวธการเทคโนโลยสะอาดมาใชอยางไร

………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… 2. จงบอกวสด อปกรณสงของเครองใชในภาพ ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… 3. สงของเครองใชดงกลาวสามารถออกแบบในรปแบบอนไดหรอไม อยางไร ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….…

6

บตรกจกรรมท 1 กระตนความสนใจ

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ค าชแจง : ใหนกเรยนศกษาตวอยางสงของเครองใชจากวสดเหลอใช แลวเขยนแบบรางและก าหนด วสดอปกรณในการสรางกลองใสของจากวสดเหลอใช แลวบนทกผลพรอมน าภาพ ตวอยางมาประกอบ

7

บตรกจกรรมท 2

ส ารวจและคนหา

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

เรอง การออกแบบและปฏบตของกระบวนการเทคโนโลย

ภาพท 2 กระบวนการเทคโนโลย ทมา : โสภา เสงสย (2556ฉ : ภาพวาด)

ขนตอนท 4 การออกแบบและปฏบต เปนขนตอนทส าคญในการใชความคดสรางสรรคและ

จนตนาการในการออกแบบเพอสรางสงของเครองใช การออกแบบจงเปนการล าดบความคดหรอจนตนาการอยางเปนขนตอน เพอน าไปสการเขยนแบบและการลงมอปฏบตตามแบบจนไดสงของเครองใชตามความตองการ ส าหรบการออกแบบ เรมตงแตการรจกการวางแผนการท างานทกขนตอน รวมถงการรางแบบ การเขยนแบบดวยการจดองคประกอบทงทเปน 2 มต และ 3 มต เขาดวยกนอยางมหลกเกณฑ รจกเลอกใชวสดและวธการใหสอดคลองกบรปแบบของชนงานและคณสมบตของวสดทเลอก

8

บตรความรท 1

กระบวนการเทคโนโลย

การก าหนดปญหาหรอความตองการ

การรวบรวมขอมล

การเลอกวธการแกปญหา

การออกแบบและปฏบต

การทดสอบ

การปรบปรงแกไข

การประเมนผล

ส ารวจและคนหา

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

ค าชแจง : จงชวยกนระดมความคดเหนและอธบายตอบค าถามตอไปนใหถกตอง

9

บตรกจกรรมท 3

1. จงอธบายวธการออกแบบและปฏบต ของกระบวนการเทคโนโลย ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…… 2. จากสถานการณ “จนทรเจา ตองการท าตไปรษณยตดตงไวทประตหนาบาน แบบประหยด คาใชจายสวยงามไมเหมอนใครและเปนมตรกบสงแวดลอม” นกเรยนจะชวยจนทรเจา ออกแบบและปฏบตอยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

อธบายความร

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

การออกแบบและปฏบตสงของเครองใชจากวสดเหลอใช……………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ค าชแจง : นกเรยนศกษาเพมเตมเกยวกบขนตอนการออกแบบและปฏบตของกระบวนการเทคโนโลย แลวรวมกนระดมความคดเหนเพอออกแบบภาพรางสงของเครองใชจากวสดเหลอใช ของแตละคแลวบนทกผล โดยน าขอมลจากการปฏบตในขนตอนท 3 ของกระบวนการ เทคโนโลย (การเลอกวธการแกปญหาหรอความตองการ) มาใชในการปฏบต

10

บตรกจกรรมท 4 ขยายความเขาใจ

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

1. สาระส าคญทไดจากกจกรรมการเรยนร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. คณธรรมจรยธรรม/เจตคตทนกเรยนไดเรยนร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. หลงจากเรยนเรองนแลวนกเรยนเกดสมรรถนะส าคญใดบาง ความสามารถในการคด ความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชวต ความสามารถในการใชเทคโนโลย

4. หลงจากเรยนเรองนแลวนกเรยนเกดทกษะกระบวนการใด ทกษะกระบวนการกลม ทกษะกระบวนการท างาน ทกษะการคดวเคราะห

5. นกเรยนมความรสกอยางไรหลงจากเรยนเรองนจบแลว …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

ค าชแจง : ใหนกเรยนชวยกนบนทกผลการเรยนรจากเรอง กระบวนการเทคโนโลยขนท 4 กบการสรางสรรคสงของเครองใชจากวสดเหลอใช

11

บตรกจกรรมท 5 ประเมนผล

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

เรองยอยท 2 กระบวนการ PDCA

กบการออกแบบและปฏบต

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

ค าชแจง : ใหนกเรยนรวมกนสงเกตสงของเครองใชและภาพทก าหนดให แลวรวมกนแสดง ความคดเหนในประเดนตอไปน

ภาพท 3 กลองใสของจากถงพลาสตก ทมา : โสภา เสงสย (2556ข : ภาพถาย)

1. นกเรยนสงเกตภาพ แลววเคราะหวาการจะสรางสงของเครองใชดงกลาว จะตองผานขนตอน การสรางอยางไร

……………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. นกเรยนยกตวอยางชนงานหรอสงของเครองใชทพบเหนในชวตประจ าวน แลวอธบายวา ชนงานนนมขนตอนการสรางอยางไร

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

13

บตรกจกรรมท 6 กระตนความสนใจ

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

ค าชแจง : ใหนกเรยนรวมกนศกษาคนควาและรวมกนแสดงความคดเหนในประเดนตอไปน

1. นกเรยนศกษาการน ากระบวนการเทคโนโลยมาใชในการออกแบบสงของเครองใชจาก วสดเหลอใช จากแหลงเรยนรพรอมยกตวอยางและบนทกผลการศกษา ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. นกเรยนศกษาบตรความรท 2 เรองกระบวนการ PDCA กบการผลตชนงานหรอสงของเครองใชเพอสงแวดลอมแลวสรปองคความร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

14

บตรกจกรรมท 7 ส ารวจและคนหา

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

เรองกระบวนการ PDCA กบการสรางสรรคสงของเครองใชจากวสดเหลอใช

ภาพท 4 วงจร PDCA

ทมา : โสภา เสงสย (2556ช : ภาพวาด) วงจร PDCA เปนวงจรพฒนาคณภาพงาน โดยเปนวงจรพฒนาพนฐานหลกของการพฒนาคณภาพ ทงระบบ คนทวไปจงรจกวงจร PDCA ประกอบดวย 4 ขนตอน คอ การวางแผน Plan = P การปฏบต Do = D การตรวจสอบ Check = C การปรบปรงแกไข Action = A วงจร P-D-C-A คอ PDCA คอ วงจรการบรหารงานคณภาพ ประกอบดวย P = Plan คอ การวางแผนงานจากวตถประสงค และเปาหมายทไดก าหนดขน ประกอบดวย 1. ก าหนดวตถประสงคทชดเจนโดยการพจารณาถงตวแปรทเกดขนทชดเจน 2. ก าหนดเปาหมายทสามารถบรรลได 3. ก าหนดวธการทจะปฏบตเพอใหบรรลตามเปาหมายทก าหนด

15

บตรความรท 2

Plan Do

วางแผน ปฏบต Check Action

ตรวจสอบ ปรบปรง

ส ารวจและคนหา

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

D = Do คอ การปฏบตตามขนตอนในแผนงานทไดเขยนไวอยางเปนระบบ และม ความตอเนอง ประกอบดวย

1. ศกษาขนตอนการปฏบตงานและวธการตามทแผนงานก าหนด 2. ลงมอปฏบตตามขนตอนทก าหนดไว 3. รวบรวมขอมลเพอใชในการตดสนใจ

C = Check คอ การตรวจสอบผลการด าเนนงานในแตละขนตอนของแผน งานวามปญหาอะไรเกดขน จ าเปนตองเปลยนแปลงแกไขแผนงานในขนตอนใด ประกอบดวย

1. ตรวจสอบผลในขณะทการปฏบตงานของพนกงานนนเปนไปตามขนตอนทจดตงไว 2. ตรวจสอบผลโดยการวดความผดพลาด,ความแปรปรวนตางๆทเกดขนจากผล การด าเนนงาน 3. ตรวจสอบผลคณลกษณะดานคณภาพเปรยบเทยบกบเปาหมายทจดตงไว

A = Action คอ การปรบปรงแกไขสวนทมปญหา หรอถาไมมปญหาใดๆ กยอมรบ แนวทางการปฏบตตามแผนงานทไดผลส าเรจ เพอน าไปใชในการท างานครงตอไป ประกอบดวย

1. ด าเนนการแกไขปญหาทเกดขนโดยทนท 2. เมอการแกไขปญหาบรรลผลส าเรจ ใหจดท าเปนมาตรฐานการท างาน เพอปองกน การเกดซ า ของปญหา 3. ปรบปรงระบบและวธการท างาน

เมอไดวางแผนงาน (P) น าไปปฏบต (D) ระหวางการปฏบตกด าเนนการตรวจสอบ (C) พบปญหากท าการแกไขหรอปรบปรง (A) การปรบปรงกเรมจากการวางแผนกอน วนไปเรอยๆ โดยสรปแลว PDCA คอการบรหารงานใหมคณภาพ มการวางแผน มการลงมอปฏบตใหม

ประสทธภาพ มการตรวจสอบในขณะทเราลงมอปฏบตงาน มการปรบปรงแกไขเมอมขอผดพลาด

และไดปรบปรงแกไขงานในครงตอไปเพอไมใหเกดปญหาซ าซาก

ทมา : วงจร PDCA (2556 : ออนไลน)

16

เขาใจใชไหมคะ

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

ค าชแจง : จงชวยกนระดมความคดเหนและอธบายตอบค าถามตอไปนใหถกตอง

1. การสรางสงของเครองใชจากวสดเหลอใชดวยกระบวนการ PDCA ใชปฏบตอยางไร ……………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. รวมกนอภปรายรวมกนถงองคประกอบของวงจร PDCA วาประกอบดวยขนตอนใดบาง ……………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. ชวยกนแสดงความคดเหนเกยวกบวงจร PDCA วามเทคนคในแตละขนตอนอยางไร ……………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

บตรกจกรรมท 8

17

อธบายความร

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

ค าชแจง : จงชวยกนระดมความคดเหนและอธบายตอบค าถามตอไปนใหถกตอง

1. การออกแบบกลองอเนกประสงคจากวสดเหลอใชตามขนตอน Do มลกษณะอยางไร ……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. การออกแบบกลองอเนกประสงคจากวสดเหลอใชตามขนตอน Check มลกษณะอยางไร ……………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. ถากลองอเนกประสงคขนาดรปรางเลกทใสของไดนอยชน นกเรยนจะด าเนนการอยางไร ……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

18

บตรกจกรรมท 9 ขยายความเขาใจ

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

ค าชแจง : จงชวยกนระดมความคดเหนแลวปฏบตและบนทกผลการปฏบตในประเดนตอไปน

แบบบนทกการออกแบบและปฏบตตามกระบวนการPDCA

1. ภาพราง 2. รายการวสด อปกรณ

...........................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... 3. ปฏบตตามแบบทก าหนด 3.1 การเตรยมวสด อปกรณ

...........................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................... 3.2 ขนตอนการสราง/ปฏบต

...........................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................... 4. การทดสอบ ปญหาหรอขอบกพรองของสงของเครองใช

...........................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................... 5. การปรบปรงแกไขพฒนาผลงาน

...........................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................... 6. ภาพการสรางสรรคสงของเครองใชตามขนตอน

บตรกจกรรมท 9(ตอ)

19

ขยายความเขาใจ

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

1. สาระส าคญทไดจากกจกรรมการเรยนร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. คณธรรมจรยธรรม/เจตคตทนกเรยนไดเรยนร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. หลงจากเรยนเรองนแลวนกเรยนเกดสมรรถนะส าคญใดบาง ความสามารถในการคด ความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชวต ความสามารถในการใชเทคโนโลย

4. หลงจากเรยนเรองนแลวนกเรยนเกดทกษะกระบวนการใด ทกษะกระบวนการกลม ทกษะกระบวนการท างาน ทกษะการคดวเคราะห

5. นกเรยนมความรสกอยางไรหลงจากเรยนเรองนจบแลว ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ค าชแจง : ใหนกเรยนชวยกนบนทกผลการเรยนรจากเรอง กระบวนการ PDCA กบการออกแบบ และปฏบต

บตรกจกรรมท 10

20

ประเมนผล

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

เรองยอยท 3 การออกแบบและปฏบตเพอสรางสรรค

สงของเครองใชจากวสดเหลอใช ตามกระบวนการ PDCA

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

ค าชแจง : ใหนกเรยนแตละคสงเกตและศกษาตวอยางสงของเครองใชจากวสดเหลอใชแลวรวมกน แสดงความคดเหนในประเดนค าถามตอไปน แลวบนทกผล 1. การรางแบบ ……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. รายการวสด มอะไรบาง ……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……

3. สงของเครองใชดงกลาวมล าดบขนตอนการออกแบบและปฏบตอยางไร ……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

22

บตรกจกรรมท 11 กระตนความสนใจ

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

ตวอยาง การน ากระบวนการ PDCA มาใชในการออกแบบและปฏบตสรางงานปน เพอประดบตกแตง จากขเลอย

1. รางแบบงานปนเพอประดบตกแตง(plan) ภาพท 5 การรางงานปนจากขเลอย ทมา : โสภา เสงสย (2556ซ : ภาพถาย) 2. เขยนแบบภาพไอโซนเมตรก แสดงสดสวน ก าหนดขนาด เพอแสดงรปรางชนงานเทาของจรง

ก าหนดรายละเอยดของอปกรณทใชประมาณราคา รายการวสด: ขเลอยละเอยด กาวลาเทก ฟวเจอรบอรด อปกรณงานปน ไมบรรทด มดคดเตอร

3. ขนปฏบตตามแบบทก าหนด(Do) 3.1. จดเตรยมเครองมอวสดอปกรณ 3.2. ล าดบขนตอนกปฏบตงานตามทกษะกระบวนการท างานและการแกปญหา

- ถายแบบลงชนงาน วดขนาด ตด และประกอบชนงานดงน(Do) ผสมขเลอย – กาวลาเทก คลกเคลาใหเขาเปนเนอเดยวกน ปนในสดสวนตามแบบ ตากแดดใหแหง ระบายสหรอ ทาน ายาทาเนอไมรอใหแหง แลวน าตกแตงฝาผนง /บอรด ตามความ

ตองการ ตรวจสอบความแขงแรง ปรบปรงแกไข ผลงานใหสวยงาม ตรงตามแบบ

บตรความรท 3

23

ส ารวจและคนหา

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

ภาพการน ากระบวนการ PDCA มาใชในการออกแบบและปฏบตสรางสรรค งานปนส าหรบประดบตกแตง บอรด ปายนเทศ ประตหรอฝาผนง จากขเลอย

ขนตอนการออกแบบและปฏบต(ใชกระบวนการPDCA)

ภาพการออกแบบและปฏบต(ใชกระบวนการPDCA)

1. รางแบบปนจากขเลอย ภาพท 6 การรางงานปนจากขเลอย ทมา : โสภา เสงสย (2556ซ : ภาพถาย)

2. เตรยมวสด

ภาพท 7 วสดส าหรบการปนจากขเลอย ทมา : โสภา เสงสย (2556ฌ : ภาพถาย)

3. ปฏบตงานตามแบบทก าหนด

ผสมขเลอย+กาว ปนตามแบบ ปนเสรจเรยบรอย

ภาพท 8 : ขนตอนการสรางงานปนจากขเลอย ทมา : โสภา เสงสย (2556ญ : ภาพถาย)

4. ตรวจสอบ ตรวจสอบความสวยงามคงทนโดยฉดน าวาเปอยยยหรอไมและการน าไปประดบตกแตงเหมาะสมสวยงามหรอไม

24

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

ค าชแจง : ใหนกเรยนแตละครวมมอกนระดมความคดเหนเพอใชกระบวนการ PDCA ออกแบบ

และปฏบตสรางสรรคสงของเครองใชจากวสดเหลอใชตามกระบวนการเทคโนโลย ตามขนตอนตอไปน แลวบนทกผลการปฏบต(หากไมเสรจ ด าเนนการตอเปนการบาน)

1. กระบวนการ PDCA ขนPlan รางแบบสงของเครองใชจากวสดเหลอใชตามทไดเลอก วธการแกปญหาเอาไวในขนตอนท 3 ของกระบวนการเทคโนโลย แลวน าปรกษาคร เพอขอค าชแนะ เปนรายบคคล 2. กระบวนการ PDCA ขน Plan ระดมความคดแลวเขยนรายการวสดในการสรางสรรคสงของ เครองใชจากวสดเหลอใช แลวน าปรกษาครเพอขอค าชแนะ

3. กระบวนการ PDCA ขน Do ด าเนนการปฏบตจดเตรยมเครองมอ วสด อปกรณในการสราง 4. กระบวนการ PDCA ขน Do ด าเนนการเขยนล าดบขนตอนและด าเนนการสรางสงของเครองใช จากวสดเหลอใชดวยทกษะกระบวนการท างานและการแกปญหาตามล าดบขน

5. กระบวนการ PDCA ขนCheck และ Action ระหวางด าเนนการสรางสงของเครองใชจาก วสดเหลอใชใหทดสอบความแขงแรง ความสวยงาม ความประณต หากพบจดบกพรอง

ตองด าเนนการแกไขทนท

25

บตรกจกรรมท 12 อธบายความร

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

ค าชแจง : ขณะด าเนนการออกแบบและปฏบตสรางสรรคสงของเครองใชจากวสดเหลอใชตาม กระบวนการ PDCA คละ 1 ชนตามบตรกจกรรมท12 ใหนกเรยนสงเกต และบนทกผล แลวน าเสนอผลงาน บอกถงอปสรรคหรอปญหา พรอมขอเสนอแนะเพมเตม

1. ภาพผลงาน

2. ปญหา อปสรรค

3. ขอเสนอแนะ

แบบบนทกผลการออกแบบและปฏบต

บตรกจกรรมท 13

26

ขยายความเขาใจ

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

1. สาระส าคญทไดจากกจกรรมการเรยนร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. คณธรรมจรยธรรม/เจตคตทนกเรยนไดเรยนร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. หลงจากเรยนเรองนแลวนกเรยนเกดสมรรถนะส าคญใดบาง ความสามารถในการคด ความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชวต ความสามารถในการใชเทคโนโลย

4. หลงจากเรยนเรองนแลวนกเรยนเกดทกษะกระบวนการใด ทกษะกระบวนการกลม ทกษะกระบวนการท างาน ทกษะการคดวเคราะห

5. นกเรยนมความรสกอยางไรหลงจากเรยนเรองนจบแลว ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ค าชแจง : ใหนกเรยนชวยกนบนทกผลการเรยนรจากเรอง การออกแบบและปฏบตเพอสรางสรรค สงของเครองใชจากวสดเหลอใช

27

บตรกจกรรมท 14 ประเมนผล

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

ชอ .......................................................นามสกล...................................................ชน........เลขท...........

ค าชแจง ใหนกเรยนท าเครองหมายกากบาท(X)ทบตวอกษรหนาค าตอบทถกตองทสด

1. ขนตอนใดของกระบวนการเทคโนโลยทตองใชความคดสรางสรรคและจนตนาการ ก. ทดสอบ ข. ประเมนผล ค. ออกแบบและปฏบต ง. เลอกวธการแกปญหา

2. หลงจากเลอกวธการแกปญหาหรอสนองความตองการแลว ขนตอนตอไปคอขนตอนใด ก. การรวบรวมขอมล ข. การปรบปรงแกไข ค. การออกแบบและปฏบต ง. การก าหนดปญหาหรอความตองการ

3. เมอลงมอปฏบตตามแบบรางเรยบรอยแลวขนตอนตอไปควรเปนขนตอนใด ก. ทดสอบ ข. ประเมนผล ค. รวบรวมขอมล ง. ปรบปรงแกไข

4. เดกหญงโอปอลรางภาพ 3 มตของโคมไฟจากกะลามะพราวทท าส าเรจแลวและลงมอท าโคมไฟจากกะลามะพราวหมายถงขอใด

ก. รวบรวมขอมล ข. ออกแบบและปฏบต ค. เลอกวธการแกปญหา ง. ก าหนดปญหาหรอความตองการ

แบบทดสอบหลงเรยน ชดท 4 เรองออกแบบและปฏบต

28

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

5. การเขยนแบบรปแปลนโคมไฟ เปนขนตอนใดในกระบวนการเทคโนโลย ก. เลอกวธการแกปญหา ข. การออกแบบและปฏบต ค. ก าหนดปญหาหรอความตองการ ง. การรวบรวมขอมลเพอแสวงหาวธการแกปญหา

6. การจดเตรยมวสดอปกรณ เครองมอเครองใชในการผลตชนงาน จดอยในขนตอนใดของกระบวนการเทคโนโลย

ก. Do ข. Act ค. Plan ง. Check

7. “พรชยรางแบบตเกบอปกรณไฟฟา” พรชยปฏบตงานขนตอนใดของกระบวนการเทคโนโลย ก. การทดสอบ ข. การรวบรวมขอมล ค. การออกแบบและปฏบต ง. การเลอกวธการแกปญหา

8. ขอความใดแสดงวาเปนขนตอนการออกแบบและปฏบตของกระบวนการเทคโนโลย ก. การเขยนภาพรางตามจนตนาการ ข. รวบรวมขอมลจากหนงสอวารสารหรอต ารา ค. การเปรยบเทยบขอด – ขอเสยของการแกปญหา ง. การน าทางเลอกทไดมาล าดบความคดเพอสรางแนวทางแกปญหา

29

การออกแบบและปฏบต

ชดการเรยนร ชดท 4

9. ขอใดสอดคลองกบความวา Plan ของกระบวนการ PDCA ในการออกแบบและปฏบต

ก. รางแบบ

ข. ถายแบบลงบนชนงาน

ค. จดเตรยมเครองมอวสด อปกรณ

ง. ตรวจสอบความแขงแรงของชนงาน

10. ขอใดกลาวถงกระบวนการ PDCA ถกตองทสด

ก. เปนกระบวนการแกปญหา

ข. เปนกระบวนการควบคมการท างาน

ค. เปนกระบวนการท างานอยางเปนระบบ

ง. เปนกระบวนการพฒนาความคดสรางสรรค

30

เรองหม หม จา