Upload
chanan-b
View
151
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
TCP/IP and internet
Citation preview
TCP/IP และอนเทอรเนต
(TCP/IP AND INTERNET)
1
วตถประสงค
1. สามารถสรปประวตโดยยอของอนเทอรเนตได 2. สามารถอธบายกลไกการท างานของโปรโตคอล IP ไดอยางถกตอง 3. สามารถจดสรรคลาสตางๆ บน IPv4 ได 4. สามารถแบงเครอขายยอยดวยการใชซบเนตมาสกได 5. เขาใจหลกการของ CIDR และสามารถน าไปใชเพอการจดสรรหมายเลขไอพแอดเดรสได อยางเหมาะสม 6. สามารถค านวณหาแอดเดรสซบเนตได 7. บอกวตถประสงคของ NAT และวธการ NAT ในรปแบบตางๆ ได 8. บอกหนาทการท างานของโปรโตคอลทอยบนชนสอสารเนตเวรก ทรานสปอรตและ แอปพลเคชนได 9. เขาใจในโครงสรางของ IPv6 และสามารถก าหนดแอดเดรสดวย IPv6 ไดอยางถกตอง
2
ประวตเครอขายอนเทอรเนต (Brief History of Internet)
อนเทอรเนตเกดจากโครงการเครอขายอารพาเนต (Advanced Research Project
Agency Network : ARPANET) ภายใตกระทรวงกลาโหมของประเทศสหรฐอเมรกา ซงม
วตถประสงคดงน คอ
1. เพอใหนกวทยาศาสตรทวจยดานเทคโนโลยทอยตามพนทตางๆ หางไกลกน
สามารถแลกเปลยนขอมลระหวางกนไดในโครงการวจยทางการทหาร
2. เครอขายจะยงคงสามารถสอสารใชงานไดถงแมวาจะถกโจมตหรอถกท าลาย
ดวยอาวธนวเคลยร
3
ประวตเครอขายอนเทอรเนต (Brief History of Internet) มการทดลองใชงานเมอป พ.ศ. 2512 โดยประกอบดวยคอมพวเตอรทเปน
ศนยกลางอย 4 เครองดวยกน
1. มหาวทยาลยแคลฟอรเนยรแหงนครลอสแอนเจลส
2. มหาวทยาลยแคลฟอรเนยรแหงนครซานตา บารบารา
3. มหาวทยาลยยทาห
4. สถาบนวจยสแตนฟอรด
หลงจากนนเปนตนมา หนวยงานตางๆ ไดเลงเหนประโยชนจากเครอขายดงกลาว และไดม
การพฒนาเครอขายเพอใชงานในหนวยงานของตน จนกระทงมการเชอมโยงเครอขาย
ดวยโปรโตคอล TCP/IP เปนครงแรก และตอมากไดมการเปลยนจากเครอขาย
เฉพาะกลมมาเปนเครอขายสาธารณะทสามารถใชงานอยในปจจบนเรยกวา
“เครอขายอนเทอรเนต”
4
ชนสอสารเนตเวรก (Network Layer)
ชนสอสารเนตเวรก ท าหนาทเลอกเสนทางเพอจดสงขอมลในรปแบบแพกเกต โดยจะใชอลกอรทมในการก าหนดเสนทางทเหมาะสม โปรโตคอลทส าคญคอ IP จะท างานรวมกบอปกรณเราเตอรในการสงขอมลไปยงเครอขายตางๆ นอกจากนยงมโปรโตคอลทเกยวของคอ ARP, RARP, ICMP และ IGMP เปนตน
5
OSI Model กบ Protocol ตางๆ 6
OSI Model
TCP/IP Model กบ Protocol ตางๆ 7
IP เปนโปรโตคอลหลกในการสอสารขอมล เปนกลไกส าคญ ทท าใหขอมลสามารถเคลอนยายไปยงปลายทาง
ICMP (Internet Control Message Protocol) ท าหนาท
เสรมการท างานของ IP ใหสมบรณโดยจะแจงขอผดพลาดแก IP
IGMP (Internet Group Management Protocol)
ท าหนาทในการสง UDP ไปยงกลม
ของโฮสตหรอโฮสตหลายๆ ตวพรอมกน
ARP (Address Reservation Protocol) ท าหนาทเปลยน ระหวาง Address ทใชโดย IP ใหเปน Address ของ Network
Interface
RARP (Reverse ARP) ท าหนาทสลบกนกบ ARP คอเปลยน
ระหวาง Address ของ Network Interface ใหเปน Address
ทใชโดย IP
โปรโตคอล TCP/IP (TCP/IP Protocol)
TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) เปนชดของโปรโตคอลทถกใช ในการสอสารผานเครอขายอนเทอรเนต โดยมวตถประสงคเพอใหสามารถใชสอสารจากตน
ทางขามเครอขายไปยงปลายทางได และสามารถหาเสนทางทจะสงขอมลไปไดเองโดย
อตโนมต ถงแมวาในระหวางทางอาจจะผานเครอขายทมปญหา โปรโตคอลกยงคงหาเสนทาง
อนในการสงผานขอมลไปใหถงปลายทางได
8
โปรโตคอล TCP/IP (TCP/IP Protocol)
TCP/IP มจดประสงคของการสอสารตามมาตรฐาน คอ
1. เพอใชตดตอสอสารระหวางระบบทมความแตกตางกน
2. ความสามารถในการแกไขปญหาทเกดขนในระบบเครอขาย เชนในกรณทผสงและผ รบ
ยงคงมการตดตอกนอย แตโหนดกลางทใชเปนผชวยรบ-สงเกดเสยหายใชการไมได หรอสาย
สอสารบางชวงถกตดขาด กฎการสอสารนจะตองสามารถจดหาทางเลอกอนเพอท าใหการ
สอสารด าเนนตอไปไดโดยอตโนมต
3. มความคลองตวตอการสอสารขอมลไดหลายชนดทงแบบทไมมความเรงดวน เชน การจดสง
แฟมขอมล และแบบทตองการรบประกนความเรงดวนของขอมล เชน การสอสารแบบ
real-time และทงการสอสารแบบเสยง (Voice) และขอมล (data)
9
การบรการการเชอมตอการสอสาร
การบรการการเชอมตอการสอสารระหวางตนทางและปลายทาง ประกอบดวยการสอสาร 2
แบบ คอ การสอสารแบบ Connectionless และแบบ Connection oriented สวนในรปแบบ
OSI จะใหความส าคญเฉพาะบรการแบบ Connection - oriented เทานน
10
การสอสารแบบ Connection-oriented
1. การสอสารแบบ Connection-oriented จะมการก าหนดชวงเวลา (Session) ส าหรบการตดตอยนยนการสง-รบขอมลระหวางคอมพวเตอรทง 2 เครอง เชนเดยว กบการ
ท างานของโปรโตคอล Session ในรปแบบ OSI ซงท าใหโปรโตคอล TCP เปนโปรโตคอลทม
ความนาเชอถอ (Reliable) เพราะใหความแนนอนวาแพกเกจขอมลทถกสงออกไปจากตนทาง
จะไปถงยงปลายทาง อยางเปนล าดบ และไมมความผดพลาด หรอสญหายของขอมล
11
การสอสารแบบ Connectionless
2. การสอสารแบบ Connectionless ของโปรโตคอล จะมลกษณะแบบเดยวกบ โปรโตคอล UDP (User Datagram Protocol)และ โปรโตคอล IP (Internet Protocol) คอ
โปรโตคอลจะมหนาทควบคมการสง – รบขอมลโดยไมมการรอคอย หรอการยนยนการตอบรบ
ขอมลจากปลายทาง ท าใหบรการแบบนใหความนาเชอถอนอยกวา แตกท าใหการสอสาร
ขอมลรวดเรวยงขนถาไมมความผดพลาดเกดขนในการสง-รบขอมล
12
การบรการการเชอมตอการสอสาร
สรป
- Connection-Oriented ตองสราง connection กอน เสยเวลาตอนเรมตนหลงจากนนจงเรม สงได มการรบประกนวาขอมลถงปลายทางอยางถกตอง ตวอยางการใชงาน เชน
E-mail, World Wide Web และ FTP (File Transfer Protocol) เปนตน
- Connectionless ไมมการสราง connection สงไดเลย ท าไดรวดเรว แตไมมการรบประกนวา ขอมลถงปลายทางอยางถกตองครบถวน ตวอยางการใชงาน เชน สญญาณ Video, เสยง
ซงขอมลสามารถหายไปบางสวนได
13
โปรโตคอล IP (Internet Protocol)
โปรโตคอล IP (Internet Protocol) เปนโปรโตคอลทท าหนาทรบภาระในการน าขอมล ไปยงปลายทาง ในอนเตอรเนต โปรโตคอลตางๆ ทง TCP,UDP,ICMP ตางกใชระบบนทงสน เนองจากโปรโตคอล IP มกลไกทฉลาดในการคนหาเสนทางขนสงขอมล แตจดดอยโปรโตคอล IP คอเปนโปรโตคอลทท างานแบบ Connectionless (เปรยบเสมอนระบบขนสงทสามารถน าสงของไปยงปลายทางไดอยางรวดเรวแตไมรบประกน วาขอมลจะถงปลายทางหรอไม) ซงโปรโตคอล IP อยในชน Network Layer หรอ Internet Layer
14
โปรโตคอล IP (Internet Protocol)
หากตองการความนาเชอถอในการสงขอมลไปยงปลายทาง โปรโตคอล IP จะท างาน ควบคไปกบโปรโตคอลทมเครองมอในการตรวจสอบขอมลวาสงถงปลายทางหรอไม คอ โปรโตคอล TCP ตวอยางเชน การสงจดหมาย หากเปนการสงแบบปกต จะไมมการรบประกน วาจดหมายจะถงมอผ รบหรอไม เนองจากอาจมการตกหลนหรอสญหายระหวางทาง ดงนน หากตองการสงจดหมายทมความนาเชอถอมากขน อาจเลอกวธการสงแบบลงทะเบยน ซง จะมการรบรองวาจดหมายจะสงถงมอผ รบอยางแนนอน ดงนน IP เปรยบเสมอนการสง จดหมายแบบธรรมดาและ TCP คอการสงจดหมายแบบลงทะเบยน
15
การก าหนดต าแหนงทอยใน IPv4 (IPv4 Addressing)
TCP/IP จะก าหนดทอยดวยไอพแอดเดรส โดยไอพแอดเดรส คอ ชดตวเลขฐานสองขนาด 32 บต ทใชก าหนดทอยของโฮสต โดยแตละ 32 บตของไอพแอดเดรสจะถกแบงออกเปน 2 สวน คอ NetID และ HostID ถกออกแบบมาเพอใชส าหรบการหาเสนทาง • แอดเดรสในสวนของ NetID จะชระบเครอขาย (Physical Network) ทคอมพวเตอร เชอมตอ • แอดเดรสในสวนของ HostID จะชระบต าแหนงของอปกรณ เชน คอมพวเตอรทเชอมตอ กบเครอขาย
16
การก าหนดต าแหนงทอยใน IPv4 (IPv4 Addressing)
ไอพแอดเดรสจะประกอบดวย 4 ไบต หรอ 4 ออคเทต (32 บต) โดยในชดของหมายเลขไอพ จะมฟลด 3 ฟลด คอ - ประเภทของคลาส (Class) - สวนทใชเปนหมายเลขเครอขาย (Network Address) - สวนทใชเปนหมายเลขเครอง (Host Address)
17
Network ID and Node ID concepts 18
การแทนคาไอพแอดเดรสแบบเลขฐานสองและฐานสบ (Binary and Dotted Decimal Notation)
IP Address ขนาด 32 bit จะเปนไปตามขอก าหนดของ IPv4 จ านวน bit ดงกลาว สามารถแทนเลขหมายหรอ address ของอปกรณไดประมาณ 4 พนลานเครอง หรอเทากบ 232 (4,294,967,296) แตไมไดน ามาใชงานทงหมดเนองจากมการสงวนไวใชงานเฉพาะอยาง
และดวยขนาด 32 bit ของ IP Address ท าใหยากตอการจดจ า จงมการแทนเครองหมายในรป แบบของเลขฐานสบ และใชจดทศนยมคนระหวางตวเลขแตละชด ดงรป
19
IP Address ในรปแบบเลขฐานสอง และฐานสบทมจดทศนยมคนระหวางตวเลขแตละชด
การจดสรรไอพแอดเดรสแบบใชคลาส (Classful Addressing) เปนแนวคดในการแบงคลาสออกเปน 5 ชนดโดยแตละคลาสทออกแบบมาจะรองรบ ความตองการทแตกตางกนแลวแตองคกรปจจบนคลาส A และคลาส B ถกน ามาใชจนเตม แลว เหลอแต คลาส C ทยงมการใชงานอย คลาส D ถกสงวนไวส าหรบเปนมลตคลาสต แอดเดรส และคลาส E ถกสงวนไวใชงานในอนาคต
20
Network Class Range
Class A 0.0.0.0 ถง 127.255.255.255
Class B 128.0.0.0 ถง 191.255.255.255
Class C 192.0.0.0 ถง 223.255.255.255
Class D 224.0.0.0 ถง 239.255.255.255
Class E 240.0.0.0 ถง 247.255.255.255
จ านวนโฮสตในแตละเครอขาย = 2HostID-2
จ านวนเครอขาย = 2NetID
21
การจดสรรไอพแอดเดรสแบบใชคลาส (Classful Addressing) Class A
การจดสรรไอพแอดเดรสแบบใชคลาส (Classful Addressing) Class A คลาส A จะมสวนของหมายเลขเครอขาย (NetID) ขนาด 7 บต - บตแรกจะเปนคาคงท คอ 0 เพอใชแทนวาเปนคลาส A - จ านวนเครอขายทสามารถมได เทากบ 126 (27-2) เครอขาย - ออคเทตแรกทมคาเปน 0 (00000000) และ 127 (01111111) จะถกสงวนไว - แตละเครอขายสามารถมจ านวนโฮสตไดถง (224-2) โฮสต - สามารถน าไปใชงานกบองคกรหรอหนวยงานทมขนาดใหญ ทจ าเปนตองม โฮสตจ านวนมาก
22
การจดสรรไอพแอดเดรสแบบใชคลาส (Classful Addressing) Ex. จงแปลงเลขฐานสองตอไปน 0 1 0 1 1 1 0 1 เปนเลขฐานสบ
23
27 26 25 24 23 22 21 20
128 64 32 16 8 4 2 1
0 1 0 1 1 1 0 1
จากโจทยจะได 64 + 16 + 8 +4 +1 = 93
การจดสรรไอพแอดเดรสแบบใชคลาส (Classful Addressing) Class B คลาส B จะมสวนของหมายเลขเครอขาย (NetID) ขนาด 14 บต - 2 บตแรกจะเปนคาคงท คอ 10 เพอใชแทนวาเปนคลาส B - จ านวนเครอขายทสามารถมได เทากบ (214-2) เครอขาย - ออคเทตแรกทมคาเปน 128 (10000000) และ 191 (10111111) จะถกสงวนไว - แตละเครอขายสามารถมจ านวนโฮสตไดถง (216-2) โฮสต - เหมาะสมกบการน าไปใชงานกบองคกรขนาดกลาง เชน สถาบนการศกษา
หนวยงานของรฐ หรอเอกชน
24
การจดสรรไอพแอดเดรสแบบใชคลาส (Classful Addressing) Ex. จงแปลงเลขฐานสองตอไปน 1 0 1 1 1 1 1 1 เปนเลขฐานสบ
25
27 26 25 24 23 22 21 20
128 64 32 16 8 4 2 1
1 0 1 1 1 1 1 1
จากโจทยจะได 128 + 32 + 16 + 8 + 4 + 2 + 1 = 191
26
การจดสรรไอพแอดเดรสแบบใชคลาส (Classful Addressing) Class C
การจดสรรไอพแอดเดรสแบบใชคลาส (Classful Addressing) Class C คลาส C จะมสวนของหมายเลขเครอขาย (NetID) ขนาด 21 บต - 3 บตแรกจะเปนคาคงท คอ 110 เพอใชแทนวาเปนคลาส C - จ านวนเครอขายทสามารถมได เทากบ (221-2) เครอขาย - ออคเทตแรกทมคาเปน 192 (11000000) และ 223 (11011111) จะถกสงวนไว - แตละเครอขายสามารถมจ านวนโฮสตได 254 (28-2) โฮสต
- เหมาะสมกบการน าไปใชงานกบองคกรขนาดเลก
27
การจดสรรไอพแอดเดรสแบบใชคลาส (Classful Addressing) Ex. จงแปลงเลขฐานสองตอไปน 1 1 1 1 1 1 1 0 เปนเลขฐานสบ
28
27 26 25 24 23 22 21 20
128 64 32 16 8 4 2 1
1 1 1 1 1 1 1 0
จากโจทยจะได 128 + 64 +32 + 16 + 8 + 4 + 2 = 254
การจดสรรไอพแอดเดรสแบบใชคลาส (Classful Addressing) Class D คลาส D จะไมมการก าหนดหมายเลขเครอขาย และถกสงวนไวส าหรบเปนมลตคาสต - 4 บตในออคเทตแรกจะเปนคาคงท คอ 1110 เพอใชแทนวาเปนคลาส D - แอดเดรสเรมตน คอ 224 (11100000) และแอดเดรสสดทาย คอ 239 (11101111)
29
การจดสรรไอพแอดเดรสแบบใชคลาส (Classful Addressing) Class E คลาส E จะไมถกน ามาใช โดยจะถกสงวนไวใชงานในอนาคต - 4 บตในออคเทตแรกจะเปนคาคงท คอ 1111 เพอใชแทนวาเปนคลาส E - แอดเดรสเรมตน คอ 240 (11110000) และแอดเดรสสดทาย คอ 255 (11111111)
30
การจดสรรไอพแอดเดรสแบบใชคลาส (Classful Addressing)
31
Network Class Range
Class A 0.0.0.0 ถง 127.255.255.255
Class B 128.0.0.0 ถง 191.255.255.255
Class C 192.0.0.0 ถง 223.255.255.255
Class D 224.0.0.0 ถง 239.255.255.255
Class E 240.0.0.0 ถง 255.255.255.255
Class เลขน าหนา จ านวนเครอขาย จ านวนโฮสตสงสด ตอหนงเครอขาย
Class A 0 - 127 126 Address (7Bits) 16,777,214 Address (24Bits)
Class B 128 - 191 16,382 Address (14Bits) 65,534 Address (16Bits)
Class C 192 - 223 2,097,152 Address (14Bits) 254 Address (8Bits)
การจดสรรไอพแอดเดรสแบบใชคลาส (Classful Addressing)
เนองจากไอพแอดเดรสถกแบงเปน 2 สวนประกอบกน คอ หมายเลขเครอขาย และ หมายเลขโฮสต ท าใหงายตอการออกแบบระบบ โดยในการสงแพกเกตขอมลบนเครอขาย เราเตอรจะพจารณาเลอกเสนทางเฉพาะสวนของหมายเลขเครอขายเทานน โดยโฮสตหรอ อปกรณทมหมายเลขเครอขายชดเดยวกนจะอยบนเครอขายเดยวกนหรอเรยกวาอยบน เนตเวรกเดยวกน
32
การแบงเครอขายยอย (Subnetting) การท า Subnet คอการแบงเนตเวรกยอยภายในเนตเวรกหลกเพอใหแตละเนตเวรกม ขนาดทเหมาะสมกบปรมาณโฮสตทมอย โดยใชหลกการเดยวกบการน า IP Address มาแยก เปน Host id และ Network id ขอดของการท า Subnet 1. ใชเครอขายไดเตมประสทธภาพ 2. สามารถก าหนดหรอแจกจายหมายเลข IP ไดตามทตองการ
33
http://www.infocellar.com/networks/ip/subnets.htm
34
การแบงเครอขายยอย (Subnetting)
ซบเนตมาสก (Subnet Mask) การท าซบเนตมาสกจะด าเนนการควบคไปกบการท าซบเนต โดยซบเนตมาสกเปน กระบวนการทบอกใหรวา เครอขายทใชงานอยนนมการแบงเปนซบเนต มบตทยมไปเพอ ด าเนนการแบงซบเนตจ านวนกบต และใชต าแหนงใดเพอระบเปนหมายเลขเครอขายยอย ปกตคาของซบเนตจะมการระบไวแลว เรยกวา คาดฟอลต (Default) หากไมมการท าซบเนต คาของซบเนตมาสกจะเปนคาดฟอลต ดงน
35
Class Subnet Mask (Binary) Dotted-Decimal CIDR A 11111111 00000000 00000000 00000000 255.0.0.0 /8
B 11111111 11111111 00000000 00000000 255.255.0.0 /16
C 11111111 11111111 11111111 00000000 255.255.255.0 /24
Default subnet mask แบบ Classful
การจดสรรไอพแอดเดรสแบบไมใชคลาส (Classless Addressing)
ในปจจบนมการใชงานอนเตอรเนตสงขนและการใชแอดเดรสแบบ Classful Addressing มขอจ ากดอยมาก และกอใหเกดการใชงานไอพแอดเดรสอยางไมมประสทธภาพ คอท าให สญเสยไอพแอดเดรสไปจ านวนมาก จงไดมแนวทางในการจดสรรไอพแอดเดรสแบบ Classless Addressing ดวยการมงเนนจ านวนโฮสตทตองการใชงานจรงเปนส าคญ โดยไมม การแบงแอดเดรสออกเปนคลาส คอ การจดสรรจ านวนไอพแอดเดรสใหเหมาะสมกบจ านวนท น าไปใชงานจรง
36
การจดสรรไอพแอดเดรสแบบไมใชคลาส (Classless Addressing)
CIDR Notation (Classless Inter-Domain Routing) CIDR อานวา ไซเดอร (CI-DER) เปนการแทนคาในรปแบบใหมทใชส าหรบการมาสกง ดวยการเพมสญลกษณ “ / (Slash) “ แลวตามดวยขนาดของมาสก เชน ไอพแอดเดรส 128.10.0.0 (Class B) ประกอบดวย NetID ในสวนของ 16 บตแรก และ HostID ใน 16 บต หลง ดงนนการแทนแอดเดรส ในรปแบบของ CIDR สามารถเขยนไดดงน 128.10.0.0/16 ซงจะ ท าใหเราสามารถทราบวามาสกของแอดเดรสนคออะไร
37
CIDR 128.10.0.0/16 128.10.0.0 + NetID
ตวอยาง ท1 Ex1. จากหมายเลข IP 192.168.100.0/27 จงหา 1. จ านวน Subnet 2. หาหมายเลข Subnet mask 3. จ านวน Host/Subnet
วธคด
จากโจทย IP 192.168.100.0/27
/27 แปลงเปนเลขฐาน 2
11111111.11111111.11111111.111/00000
จากสตรหาจ านวน Subnet = 2n
แทนคาจากสตร
จะได จ านวน Subnet = 23 = 8 subnet
ตวอยาง ท1
โดยท n คอ bit ทยม (bit 1)
ถกยมมา 3 bit
จากโจทย IP 192.168.100.0/27
/27 แปลงเปนเลขฐาน 2
11111111.11111111.11111111.111/00000
Subnet mask
ถาดจากตารางค านวณ
จะได
255.255.255.224
ตวอยาง ท1
วธคด
จากโจทย IP 192.168.100.0/27
/27 แปลงเปนเลขฐาน 2
11111111.11111111.11111111.111/00000
จากสตรจ านวน host/subnet = 2n-2
แทนคาจากสตร
จะได จ านวน Host/Subnet = 25-2= 30 host/subnet
ตวอยาง ท1
โดยท n คอ bit ทเหลอ (bit 0)
บตทเหลอ 5 bit
ตวอยาง ท1
หมายเลข Subnet ทถกตองเปนหมายเลขอะไรบาง ?? Subnet Zero คอ 192.168.100.0 - 192.168.100.31 Subnet แรก คอ 192.168.100.32 - 192.168.100.63 Subnet สอง คอ 192.168.100.64 - 192.168.100.95 Subnet สาม คอ 192.168.100.96 - 192.168.100.127 Subnet ส คอ 192.168.100.128 - 192.168.100.159 Subnet หา คอ 192.168.100.160 - 192.168.100.191 Subnet หก คอ 192.168.100.192 - 192.168.100.223 Subnet เจด คอ 192.168.100.224 - 192.168.100.255
จาก IP 192.168.100.68/27 น าไป set ให host ไดหรอไม
และ IP 192.168.100.32/27 น าไป set ให host ไดหรอไม
ตวอยาง ท1
หมายเหต - สตรทวไปในการหาจ านวน subnet ทจะเกดขนคอ 2n โดยทคา n นน กคอจ านวน host bit ทถกยมมาเปน subnet bit ทเราหาไดมาจาก การเทยบ subnet mask แตถาใชสอบวชา network พนฐาน , สอบ ccna หรอ ใชงาน กบ product ทไมใชของ cisco สตรทใชในการหา subnet กคอ 2n-2 ทตองหกออกไป 2 เพราะวา จะตองตด subnet แรก กบ subnet สดทายออกไป เพราะตดเรอง zero subnet และ all 1s subnet - แตถาใชสอบ certify ตงแต CCNP ขนไป หรอ ใชงาน กบ product ของ cisco ซงใช ios ลาสดสตรทใชในการหา subnet กคอ 2n เหมอนกบอนแรกเลย ทไมตองมการตด subnet แรก และ subnet สดทายออกไป กเพราะวา ปจจบน ios ของ cisco ทใชอยในอปกรณ ตงแตเวอรชน 12.0 ขนไป มค าสง ip subnet zero ซงจะท าใหใชงาน ip ทอยใน subnet แรกไดและ พวก ip ทอยใน subnet สดทายนน ดวย rfc ใหมๆ กก าหนดใหสามารถใชงานไดเชนกน
ตวอยาง ท2 Ex2. IP 10.10.10.0/13 เปน IP ทน าไป set ให host ไดหรอไม วธคด จากโจทย /13 แปลงเปนเลขฐาน 2
11111111.11111/000. 00000000.00000000
จากสตรจ านวน Subnet = 2n แทนคาจากสตร จะได จ านวน Subnet = 25 = 32 Subnet แทนคาจากสตร จะได จ านวน Host/Subnet = 219-2= 524,286 Host/Subnet
สตรหา Host/Subnet = 2n-2
โดยท n คอ bit ทยม (bit 1)
โดยท n คอ bit ทเหลอ (bit 0)
จากโจทย IP 10.10.10.0/13
/13 แปลงเปนเลขฐาน 2
11111111.11111/000. 00000000.00000000
Subnet mask
ถาดจากตารางค านวณ
จะได
255.248.0.0
ตวอยาง ท2
จากโจทย IP 10.10.10.0/13
น ามาเขยนเปนหมายเลข IP Address ไดดงน
10.0.0.0 – 10.7.255.255
10.8.0.0 – 10.15.255.255 10.10.10.0 อยในชวงน
IP ทใชงานไดคอ 10.8.0.1 – 10.15.255.254
IP 10.10.10.0/13 น าไป set ใหhost ไดหรอไม
ตอบ ได
IP Calculator โปรแกรมชวยค านวณ IP Address
ตวอยาง ท2
จากรปถาก าหนด IP มาให เปน 192.168.55.0 /24 ใหท าการแบง จ านวน host ใหเหมาะสมกบแตละ Subnet จะไดดงน
ตวอยางท 3
ตวอยางท 3 วงท 1 ตองการ 7 hosts จะได Mask ทเหมาะสมคอ /28 จะมจ านวน host 14 ตว เพยงพอกบความตองการ ( ใช /29 ไมไดเนองจากจะไดจ านวน hosts เพยง 6 ตวเทานน ซงไมเพยงพอกบความตองการ ) ถาเราใชIP ของ subnet แรกของ /28 IP ทใชงานไปคอ 192.168.55.0 - 192.168.55.15 ดงนน IP ทเหลอทยงไมไดใชคอ IP 192.168.55.16 – 192.168.55.255
ตวอยางท 3 วงท 2 ตองการ 2 hosts จะได Mask ทเหมาะสมคอ ??
/30 จะมจ านวน hosts 2 ตวพอด ในการเลอกใช IP ตองเลอก subnets ทIP ไมซ ากบทแบงใหวงท1 เชน เลอกใช subnet ทม IP ตงแต 192.168.55.16 - 192.168.55.19 ดงนน IP ทเหลอทยงไมไดใชคอ 192.168.55.20 – 192.168.55.255
ตวอยาง ท4 วงท 3 ตองการ 90 hosts จะได Mask ทเหมาะสมคอ ??
/25 จะมจ านวน hosts 126 ตว /25 จะมเพยง 2 subnets ในการเลอกใช IP ตองเลอก subnets ทIP ไมซ ากบทแบงใหวงท2 คอ IP ตงแต 192.168.55.20 - 192.168.55.147 ดงนน IP ทเหลอทยงไมไดใชคอ 192.168.55.148 – 192.168.55.255
ตวอยาง ท4 วงท 4 ตองการ 2 hosts จะได Mask ทเหมาะสมคอ ??
/30 จะมจ านวน hosts 2 ตวพอด ในการเลอกใช IP ตองเลอก subnets ทIP ไมซ ากบทแบงใหวงท3 คอ IP ตงแต 192.168.55.148 - 192.168.55.151 ดงนน IP ทเหลอทยงไมไดใชคอ 192.168.55.152 – 192.168.55.255
ตวอยาง ท4 วงท 5 ตองการ 23 hosts จะได Mask ทเหมาะสมคอ ??
/27 จะมจ านวน hosts 32 ตว ในการเลอกใช IP ตองเลอก subnets ทIP ไมซ ากบทแบงใหวงท4 คอ IP ตงแต 192.168.55.152 - 192.168.55.183 ดงนน IP ทเหลอทยงไมไดใชคอ 192.168.55.184 – 192.168.55.255
การค านวณหาแอดเดรสซบเนต จะใชประโยชนจากซบเนตมาสกและไอพ แอดเดรส โดยความยากงายในการค านวณจะขนอยกบคาซบเนตมาสกวาเปนคาดฟอลต หรอ เปนคาทก าหนดเอง (Custom Subnet Mask) 1. การมาสกแบบ Boundary-Level เปนวธการตงคาซบเนตมาสกตามคาดฟอลตของแตละ คลาส จะท าดวยการก าหนดบตเปน 1 หรอ 0 ทงหมดในแตละออคเทต ดงนนคาทเปนไปได ตรงกบเลขฐานสบ คอ 0 หรอ 255 เทานน
54
การค านวณหาแอดเดรสซบเนต
2. การมาสกแบบ Nonboundary-Level เปนกรณทการมาสกไมไดก าหนดเปน 255 หรอ 0 ซงเปนการก าหนดซบเนตมาสกแบบ Custom วธนเปนตวก าหนดจ านวนซบเนต และจ านวน โฮสตเองตามความเหมาะสม ดงนนในการหาแอดเดรสซบเนตจะมความแตกตางจากวธแรก ดวยการน าต าแหนงออคเทตของมาสกทมคานอกเหนอจากไปเทยบบตตอบตกบไอพแอดเดรส ดวยโอเปอรเรชน AND ซบเนต
55
การค านวณหาแอดเดรสซบเนต
0 AND 0 = 0 0 AND 1 = 0 1 AND 0 = 0 1 AND 1 = 1
Ex. 123 = 192 = 64 = ดงนน IP Address 45.123.21.8 ทมคา mask เปน 255.192.0.0 จะม Address Subnet คอ 45.64.0.0
56
การค านวณหาแอดเดรสซบเนต
Octed 1 Octed 2 Octed 3 Octed 4
IP Address 45 . 123 . 21 . 8 Mask 255 . 192 . 0 . 0 Subnetwork Address 45 . 64 . 0 . 0
0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 AND
0 1 0 0 0 0 0 0
ตารางชวยค านวณ
1 1 1 1 1 1 1 1
27 26 25 24 23 22 21 20
128 64 32 16 8 4 2 1
57
123 แปลงเปนเลขฐาน 2 0 + 64 + 32 + 16 + 8 + 0 + 2 + 1 = 123 ( 0 1 1 1 1 0 1 1 )2
1 1 0 0 1 1 1 1
การค านวณ IP Address เมอเราไดหมายเลข IP Address มา 1 ชด สงทจะบอกไดจาก IP Address ทไดมาคอ • Subnet Mask คอ อะไร • Network IP คอ อะไร • Broadcast IP คอ อะไร • Range host IP ทสามารถน ามาใชงานได ม IP อะไรบาง • จ านวน Subnet , จ านวน hosts / Subnet
58
Subnet Mask คออะไร
เปน Parameter ทระบควบคกบหมายเลข IP Address หนาทของ Subnet Mask คอชวยในแยกวาสวนใดภายในหมายเลข IP Address เปน Network Address และสวนใดเปนหมาย เลข Host Address
Network Class Subnet Mask
Class A 255.0.0.0
Class B 255.255.0.0
Class C 255.255.255.0
59
วธการหา Subnet Mask
/30 หมายถง mask 30 bits แรก /27 หมายถง mask 27 bits แรก ใหท าการแปลง mask bit ทก าหนดให เปนคา Subnet Mask วธการกคอ bits ทอยหนาตว mask ใหแทนดวยเลข 1 bits ทอยหลงใหแทนดวยเลข 0
60
วธการหา Subnet Mask Ex. /30 /30 แปลงเปนเลขฐาน 2 ไดดงน 11111111.11111111.11111111.111111/00 255 . 255 . 255 . 252 111111/00 แปลงเปนเลขฐาน 10 ไดดงน (1 x 27) + (1 x 26) + (1 x 25) + (1 x 24) + (1 x 23) + (1 x 22) + (0 x 21) + (0 x 20) จะไดคาคอ 252
61
วธการหา Subnet Mask จากโจทย ค าตอบทไดคอ /30 255.255.255.252 แตถามตารางชวย เราจะสามารถค านวณหรอหา IP ไดเรวขน
62
วธการหา Subnet Mask Ex. /27 /27 แปลงเปนเลขฐาน 2
11111111.11111111.11111111.111/00000
จากโจทย ค าตอบทไดคอ /27 255.255.255.224
63
วธการหา Subnet Mask Ex. /20 /20 แปลงเปนเลขฐาน 2
11111111.11111111.1111/0000.00000000
จากโจทย ค าตอบทไดคอ /20 255.255.240.0
64
วธการหา Network IP และ Broadcast IP
Network IP คออะไร
คอ IP ตวแรกของ Subnet ปกตจะน าไปใชประกาศเรองของ Router จะไมสามารถ set ใหกบอปกรณหรอเครอง PC ได
Broadcast IP คออะไร
คอ IP ตวสดทายของ Subnet ปกตจะท าหนาท Broadcast ใหอปกรณทอยในวงเดยวกน จะไมสามารถ set ใหกบอปกรณหรอเครอง PC ได
65
Ex.1 192.168.22.50/30 จากโจทย /30 เมอแปลงเปน Subnet Mask จะได 255.255.255.252 ขนตอไปหาวาจ านวน IP ตอ Subnet จากสตร หาจ านวน IP ตอ Subnet 2n โดย n คอ bit ทเหลอ (bit 0) จาก 11111111.11111111.11111111.111111/00 น าคาแทนในสตรกจะได 22 = 4 สรปคอ จ านวน Host ตอ Subnet คอ 4 ตว
วธการหา Network IP และ Broadcast IP 66
วธการหา Network IP และ Broadcast IP เทคนค
จาก 11111111.11111111.11111111.111111/00 เทยบตารางจะได 22
ดงนน /30 จ านวน Host ในแตละ Subnet ทเปนไปไดคอ 0-3 , 4-7,….,252-255
67
น ามาเขยนเปนหมายเลข IP Address ไดดงน 192.168.22.0 – 192.168.22.3 192.168.22.4 – 192.168.22.7 192.168.22.8 – 192.168.22.11 ---------------------------------------- 192.168.22.48 – 192.168.22.51 192.168.22.50 ---------------------------------------- 192.168.22.252 – 192.168.22.255
วธการหา Network IP และ Broadcast IP
68
จากโจทย 192.168.22.50/30 ตอบ 1. Network IP คอ 192.168.22.48 2. Broadcast IP คอ 192.168.22.51 3. Range hosts IP ทสามารถน าไปใชงานได หรอจ านวน hosts Per Subnet คอ 192.168.22.49 – 192.168.22.50 น ามา set เปน host ได 2 IP
วธการหา Network IP และ Broadcast IP
69
เทคนคการหา IP ตวแรกของ Subnet หรอ Network IP จากโจทย 192.168.22.50/30 192.168.22.48 – 192.168.22.51
วธการหา Network IP และ Broadcast IP
วธการหา Network IP นอกเหนอจากการเขยนตามดานบนแลวยงหาไดโดยวธการปกตท าไดโดยการน าเอา Subnet Mask มา AND กบ IP Address ทใหมา หรอหมายถง Address Subnet นนเอง
70
วธการหา Network IP และ Broadcast IP
Ex.2 192.168.5.33/27 IP Address ใดบางทสามารถน ามาใชงานได ก.192.168.5.5 ข.192.168.5.32 ค.192.168.5.40 ง.192.168.5.63 จ.192.168.5.75
71
จากโจทย 192 .168.5.33/27 Subnet Mask จะได 255.255.255.224 เมอดจากตาราง IP ตอ Subnet กจะเปน 32 ใชวธลดหา IP ตวแรกกจะได Network IP คอ 192 .168.5.32 และ Broadcast IP คอ 192 .168.5.63 ค าตอบจงเปนขอ ค. 192.168.5.40
วธการหา Network IP และ Broadcast IP 72
การหาจ านวน host ตอ Subnet จากคา Subnet Mask ทใหมา จะใชสตร 2n -2 โดย n คอ bits ทอยหลงตว Mask สวนเลข 2 ทลบออกไปคอ Network IP และ Broadcast IP EX.3 /30 11111111.11111111.11111111.111111/00 หรอ 255.255.255.252 จ านวน hosts/Subnet = 2n -2 = 22 -2 = 4-2 = 2
วธการหา Host ตอ Subnet
จ านวนโฮสตตอซบเนต = 2n-2
73
การหาจ านวน Subnet จากคา Subnet Mask ในปจจบน ทก subnet สามารถใชไดทงหมด เนองจากเทคโนโลยทใชมการเพม IP Subnet Zero ไวอยแลว โดยใชสตร 2n โดย n คอ bits ทอยหนาตว Mask ถงต าแหนง . (dot) ทใกลทสดหรอต าแหนงทระบไว EX.4 /30 11111111.11111111.11111111.111111/00 หรอ 255.255.255.252 จ านวน Subnet = 2n = 26 = 64
วธการหาจ านวน Subnet
จ านวน Subnet = 2n
74
Ex 1. บรษทแหงหนง ไดรบหมายเลขไอพแอดเดรสเบอร 192.10.10.0 ซงเปนไอพแอดเดรสคลาส C โดยมแผนงานคอ ตองการน าหมายเลขไอพนมาจดสรรดวยการแบงเปน 14 เครอขายยอย เพอกระจาย ไปยงแผนกตางๆ และแตละเครอขายยอยสามารถเชอมตอจ านวนโฮสตสงสดได 10 โฮสต
75
แนวทางในการจดสรรไอพแอดเดรสตามหลก CIDR
Number of needed usable subnets = 14 Number of needed usable hosts = 10 Network Address = 192.10.10.0 Address Class = Class C Default subnet mask = 255.255.255.0 Custom subnet mask = 255.255.255.240 Total number of subnets = 24 = 16 Number of usable subnets = 24 - 2 = 14 Total number of host address = 24 = 16 Number of usable host address = 24 - 2 = 14 Number of bit borrowed = 4
Private IP Address คอหมายเลขไอพเครอง แตละเครอง ในองคกร หนวยงาน โดย ก าหนด ขนมาเองเพอใชในองคกรนนๆ เพอการสอสารภายใน ระบบเครอขายแลน หรอ อนทราเนตภายในเทานนโดยสามารถก าหนดได 2 รปแบบ คอ 1. ก าหนดแบบ Dynamic วธนคอมพวเตอร หรอ DHCP Server จะท าหนาทก าหนดหมายเลข IP และจาย เลข IP ใหกบระบบคอมพวเตอรในกรปนนหรอเรยกการจายไอพแบบนวา (Automatic Private IP Address) 2. ก าหนดแบบ Static เปนวธการก าหนดไอพแอดแดรสแบบคงท โดยผตดตงระบบ ท าหนาทก าหนด หมายเลข IP Address ใหแตละเครอง โดยหามก าหนด IP ซ ากน ( แตเมอมการตดตอกบเครอขาย Internet กจะไดรบหมายเลข ไอพ แอดเดรส "Public IP Address“ จากผ ใหบรการอนเตอรเนตจะจายหมายเลข IP Address ส าหรบใชชวคราว 1 IP หมายเลขทใชไดจรง บนอนเตอรเนตซงกคอหมายเลขไอพทแสดงการ เชคไอพ Check IP นนเอง )
76
เครอขายไอพภายใน (Private IP Network)
Public IP Address หมายเลข IP Address "Public IP" ของแตละเครองบนเครอขายInternet จะไมซ ากนโดยในการเชอมตอ Internet ไปยงผใหบรการอนเตอรเนตจะจายหมายเลข IP Address มาใชชวคราว 1 IP ซงเปน หมายเลข IP ทใชจรงบนอนเตอรเนตโดย เรยก หมายเลข IP นวา "Public IP Address" หมายเลข IP นจะเปลยนไปทกครงทมการเชอมตอใหม โดย หมายเลข IP Address น เปนหมายเลขทจะบอกความเปนตวตนของเครองนน ในการสอสารกน ในระบบ Internetโดยหมายเลข IP Address "Public IP" นเครอง Serverผใหบรการอนเตอรเนต จะเปนผก าหนด จายหมายเลข IP นมา สามารถเชค Public IP ไดท :: http://whatismyipaddress.com/ หรอ http://www.ip-th.com/
77
เครอขายไอพภายนอก (Public IP Network)
นอกจากนยงม loopback address ซงเปนหมายเลขไอพพเศษ ส าหรบทดสอบหรอหา ขอผดพลาด โดยแพกเกตทสงดวย loopback address จะไมมการขามเครอขาย แตจะยอนกลบมายงเครองทสงเองส าหรบ loop back ทนยมใช คอ หมายเลข 127.0.0.1
78
เครอขายไอพภายใน (Private IP Network)
เปนวธการแกไขปญหาการขาดแคลนหมายเลขไอพแอดเดรส โดยมวตถประสงคเพอท า การมลตเพลกซจราจรจากเครอขายภายใน ใหสามารถออกไปยงเครอขายอนเทอรเนตได หลกการท างานของ NAT คอ จะท าการแปลงหมายเลขไพรเวตไอพมาเปนไอพแอดเดรส จรง เพอใหเครอขายภายในสามารถตดตอกบอนเทอรเนตได NAT มหลายประเภท และมลกษณะการท างานทแตกตางกน ดงน
79
Network Address Translation (NAT)
NAT Private IP Public IP
1. NAT แบบสแตตก (Static NAT) หลกการของ NAT แบบสเตตก คอ จะจบคระหวาง Private IP กบ Public IP แบบ หนงตอหนง (one-to-one) เชน คอมพวเตอร IP เบอร 192.168.32.10 เมอเชอมตอ อนเทอรเนตผาน NAT จะได Public IP หมายเลข 213.18.123.110 เสมอซงจะเหนวา NAT แบบสเตตกไมไดชวยประหยดหมายเลขไอพจรงแตอยางใดการจบคแบบตายตวระหวาง Private IP กบ Public IP จะท าใหบคคลภายนอกสามารถเขาถงเครอขายเพอเขาถงการ ใชงานภายเครองคอมพวเตอรภายในเครอขายได
80
Network Address Translation (NAT) Pri
vate
Netw
ork
Pub
lic
Netw
ork
Router/NAT
2. NAT แบบไดนามก (Dynamic NAT) หลกการของ NAT แบบไดนามก จะตางจากแบบสเตตกตรงท การแปลง Private IP มา เปน Public IP ทจดทะเบยน จะจบคแบบไดนามกดวยการหมนเวยนชนดไมตายตว โดยจะได Private IP ชวงแบบไมซ ากน Ex. คอมพวเตอรทใชไอพแอดเดรส 192.168.32.10 เมอมการเชอมตออนเทอรเนตผาน NAT เบอรไอพทไดสามารถมคาภายในชวง 213.18.123.100 ถง 213.18.123.150 ซงไอพแอดเดรสทไดแตละครง อาจเปนเบอรใดเบอร หนงทอยในชวงการ NAT แบบไดนามก เปนความปลอดภยแนวทางหนงในการปดบงโฮสต ภายในเครอขาย เพอปองกนบคคลภายนอกเขามาตรวจสอบคนหารองรอยจากโฮสตภายในได แตการ NAT แบบไดนามกกยงไมชวยประหยดหมายเลขไอพ
81
Network Address Translation (NAT)
Dynamic NAT
82
Network Address Translation (NAT) Pri
vate
Netw
ork
Pub
lic
Netw
ork
Router/NAT
3. NAT แบบโอเวอรโหลดดง (Overloading NAT) หลกการของ NAT แบบโอเวอรโหลดดง คอ เมอคอมพวเตอรบนเครอขายภายในตองการ เชอมตออนเทอรเนต จะถกแปลงมาเปน Public IP เพยงหมายเลขเดยว แตจะมหมายเลขพอรต ทแตกตางกน ดงนน ดวยหลกการน ท าใหสามารถประหยดหมายเลขไอพไดมาก เนองจากเครอขายภายในทงหมด จะใชหมายเลขไอพจรงเพยงหมายเลขเดยวเทานนใน การเชอมตอกบอนเทอรเนต Ex. คอมพวเตอรทใชไอพแอดเดรส 192.168.32.10 เมอมการเชอมตออนเทอรเนตผาน NAT เบอรไอพทไดคอ 213.18.123.100:101 สวนคอมพวเตอรไอพแอดเดรส 192.168.32.11 เมอเชอมตออนเทอรเนตผาน NAT เบอรไอพท ได คอ 213.18.123.100:102
83
Network Address Translation (NAT)
Overloading NAT
84
Network Address Translation (NAT) Pri
vate
Netw
ork
Pub
lic
Netw
ork
Router/NAT
4. NAT แบบโอเวอรแลปปง (Overlapping) เทคนคของ NAT แบบโอเวอรแลปปงจะถกน ามาใชในกรณทเครอขายภายในมการน า Public IP มาใช ซงไอพแอดเดรสนนเปนของเครอขายอน หรอมการเปลยน ISP รายใหมท าใหไดรบ หมายเลข ไอพทจดทะเบยนใหมแทนทหมายเลขไอพเดม แตไมตองการคอนฟก หมายเลขไอพภายในเครอขายทงหมด และดวยเทคนคการ NAT แบบโอเวอรแลปปงกจะแปลง Public IP ทเปนหมายเลขเดม มาเปน Public IP ทไดจดทะเบยนไว เพอใหสามารถตดตอกบ อนเทอรเนตได Ex. คอมพวเตอรมหมายเลขภายใน 237.16.32.10 เมอมการเชอมตออนเทอรเนตผาน NAT จะไดหมายเลข Public IP เปน 213.18.123.103
85
Network Address Translation (NAT)
Overloading NAT
86
Network Address Translation (NAT) Pri
vate
Netw
ork
Pub
lic
Netw
ork
Router/NAT
87
ไอพเวอรชน 6 (IPv6) IPv6 คออะไร ? หมายเลข IP address ทเราใชกนทกวนน คอ Internet Protocol version 4 (IPv4) ซง ใชเปนมาตรฐานในการสงขอมลในเครอขายอนเทอรเนตตงแตป ค.ศ. 1981 ทงนการขยายตว ของเครอขายอนเทอรเนตในชวงทผานมามอตราการเตบโตอยางรวดเรว นกวจยเรมพบวา จ านวนหมายเลข IP address ของ IPv4 ก าลงจะถกใชหมดไป ไมเพยงพอกบการใชงาน อนเทอรเนตในอนาคต และหากเกดขนกหมายความวาเราจะไมสามารถเชอมตอเครอขายเขากบ ระบบอนเทอรเนตเพมขนไดอก ดงนนคณะท างาน IETF (The Internet Engineering Task Force) ซงตระหนกถงปญหาส าคญดงกลาว จงไดพฒนาอนเทอรเนตโพรโตคอลรนใหมขน คอ รนทหก (Internet Protocol version 6; IPv6) เพอทดแทนอนเทอรเนตโพรโตคอลรนเดม
88
ไอพเวอรชน 6 (IPv6) วตถประสงคของ IPv6 เพอปรบปรงโครงสรางของตวโพรโตคอล ใหรองรบหมายเลขแอดเดรส จ านวนมาก และปรบปรงคณลกษณะอนๆ อกหลายประการ ทงในแงของประสทธภาพและ ความปลอดภยรองรบระบบแอพพลเคชน (application) ใหมๆ ทจะเกดขนในอนาคต และเพม ประสทธภาพในการประมวลผลแพกเกต (packet) ใหดขน ท าใหสามารถตอบสนองตอการ ขยายตวและความตองการใชงานเทคโนโลยบนเครอขายอนเทอรเนตในอนาคตไดเปนอยางด
89
ไอพเวอรชน 6 (IPv6) ประวต IPv6 IPv6 ถกเรมใชมาเปนเวลาหลายปแลว เพยงแตไมไดใชกนอยางแพรหลาย ในประเทศ เกาหล และญป น ไดมการใช IPv6 ในเครอขาย ISP หลายแหง ในประเทศไทยยงไมมการใช IPv6 ในเชงพาณชย มแตในเครอขายทดสอบของหนวยงานวจยและมหาวทยาลยตางๆ” ประโยชนหลกของ IPv6 และเปนเหตผลส าคญของการเรมใช IPv6 ไดแก จ านวน IP address ท เพมขนอยางมากมายมหาศาลเมอเปรยบเทยบกบจ านวน IP address เดมภายใต IPv4 IPv4 address ม 32 บต ในขณะท IPv6 address ม 128 บต ความแตกตางของจ านวน IP address มมากถง 296 เทา
เปรยบเทยบรปแบบของ IPv6 และ IPv4 address
90
ไอพเวอรชน 6 (IPv6) การเขยนเลข IPv4 เชน 192.168.1.1 มาจากเลขฐานสองจ านวน 32 บต ซงเวลาอางถง IP address จะใชวธเปลยนเปนเลขฐานสบ โดยแบงเลขฐานสอง 32 บต ออกเปนชวง ๆ ละ 8 บต 4 ชวง แลวจงแปลงเลขฐานสอง 8 บต เปนเลขฐานสบ แตละชวงคนดวย “.” การเขยนเลข IPv6 ประกอบดวยเลขฐานสองจ านวน 128 บต โดยใชเลขฐาน 16 แทน ฐาน 10 เพราะ 4 บตของเลขฐานสองแปลงเปนเลขฐาน 16 ได 1 หลกพอด ดงนนเลข IP กจะ เปนเลขฐาน 16 จ านวน 32 หลก และเพอใหสงเกตไดงายจงใช “:” คนแตละ 4 หลกของเลข ฐาน 16
11000000 10101000 00000001 000000001
192.168.1.1
แสดงแอดเดรสของ IPv4
3ffe : ffff : 0100 : f101 : 0210 : 94ff : fee3 : 9566
แสดงแอดเดรสของ IPv6
91
ตองการขอมลเพมเตมเกยวกบบรการ IPv6 ของISP ตางๆ ในประเทศไทย จะหา ไดจากทไหน? เวบไซตเหลานใหขอมลเกยวกบความกาวหนาและบรการดาน IPv6 ของ ISP แตละแหงดงน CAT : http://web.ipv6.cattelecom.com InternetThailand : http://www.v6.inet.co.th CS-Loxinfo : http://www.ipv6.loxinfo.net.th TRUE (AsiaInfonet) : http://www.v6.trueinternet.co.th NECTEC : http://www.ipv6.nectec.or.th
ไอพเวอรชน 6 (IPv6)
92
อนเทอรเนตโพรโตคอล IPv6 มขอดทเหนอกวาอนเทอรเนตโพรโตคอล IPv4 ดงน มจ านวนหมายเลขอางองบนเครอขายหรอไอพแอดเดรสทมากกวา มรปแบบเฮดเดอรของตวโพรโตคอลทเรยบงายและยดหยนกวาท าใหประสทธภาพดขนใน หลาย ๆ ดาน สนบสนนแนวคดการคนหาเสนทางแบบล าดบชน สงผลใหตารางการคนหาเสนทางใน เครอขายแบกโบนมขนาดเลก สนบสนนการสรางคณภาพของบรการ (Quality of Service, QoS) สนบสนนการตดตงปรบแตงระบบแบบอตโนมต (Serverless Autoconfiguration) การ ปรบเปลยนแอดเดรส (Renumbering) การเชอมตอหลายผใหบรการ (Multihoming) และ Plug-and-Play สนบสนนกลไกการรกษาความปลอดภยบนพนฐานของ IPSec (IP Security) สนบสนนการสอสารดวยไอพแบบเคลอนท (Mobile IP) มการปรบปรงความสามารถในการ ตดตอแบบมลตคาสต (Multicast)
ไอพเวอรชน 6 (IPv6)
สรป
TCP/IP จะก าหนดทอยดวยไอพแอดเดรส โดยไอพแอดเดรสคอชดตวเลขฐานสองขนาด 32
บต (IPv4) ทใชก าหนดทอยของโฮสต ซงมความส าคญตอกลไกในการสอสารจากโฮสตหนง
ไปยงอกโฮสตหนงในระบบสอสาร
ไอพแอดเดรส จะถกแบงออกเปน 2 สวนดวยกน คอ NetID และ HostID โดย NetID จะช
ระบเครอขายทคอมพวเตอรเชอมตอ ในขณะท HostID จะชระบต าแหนงของอปกรณ
ไอพแอดเดรสเปนเพยงลอจคอลแอดเดรส ซงไมใชเปนหมายเลขทใชอางองโฮสตหนงโฮสตใด
จรงๆ แตการอางองถงต าแหนงจรงๆ ของโฮสตจะใชหมายเลขแมคแอดเดรสบนการดเครอขาย
ซงเปนฟสคลแอดเดรส
93
สรป
เพอใหไอพแอดเดรสงายตอการอานและจดจ า จงมการแทนเครองหมายในรปแบบของ
เลขฐานสบและใชจดทศนยมเปนตวคนระหวางไบต
รปแบบของคลาสทใชงานมอย 5 คลาสดวยกนคอ คลาส A, B, C, D และ E
Class A สามารถมจ านวนเครอขาย 126 เครอขาย และมจ านวนโฮสตเชอมตอมากถง
16,777,214 โฮสต โดย Class A มจ านวนเครอขายนอย แตมโฮสตเชอมต าจ านวนมาก
Class B สามารถมจ านวนเครอขาย 16,382 เครอขาย และมจ านวนโฮสตเชอมตอมากถง
65,534 โฮสต โดย Class B มจ านวนเครอขายและมโฮสตเชอมตอจ านวนปานกลาง
Class C สามารถมจ านวนเครอขาย 2,097,150 เครอขาย และมจ านวนโฮสตเชอมตอ 254
โฮสต โดย Class C มจ านวนเครอขายมาก แตมโฮสตเชอมตอนอย
94
สรป
การท าซบเนต คอการแบงสวนเครอขายออกเปนเครอขายยอยๆ ดงนนจงตองมการแบงไอพ
แอดเดรสออกเปน 3 ระดบดวยกน คอ 1) NetID ใชระบไซต, 2) SubNetID ใชระบฟสคลซบ
เนตเวรก 3) หมายเลขโฮสต
ซบเนตมาสกหรอมาสกง เปนกระบวนการทบอกใหรวาเครอขายของเราไดมการแบงเปน
ซบเนต มบตทใชแบงซบเนตจ านวนกบต และใชต าแหนงใดเพอระบเปนหมายเลขเครอขายยอย
คาของซบเนตมาสกในแตละคลาส ปกตจะมการระบคาใวอยแลว ซงเรยกวาคา Default
หลกการจดสรรไอพแอดเดรสแบบ Classless จะไมมการแบงแอดเดรสออกเปนคลาสเหมอน
แบบ Classful แตจะมงประเดนไปทการจดสรรจ านวนไอพแอดเดรส ใหเหมาะสมกบจ านวน
โฮสตทตองการน าไปใชงานจรงๆ เปนหลก เพอใหการจดสรรเปนไปอยางมประสทธภาพ และยง
คงเหลอหมายเลขไอพส าหรบบรการแกลกคารายอนๆ ไดตอไป
95
สรป
CIDR (CI-DER) เปนการแทนคาทใชส าหรบการท ามาสกง ดวยการเพมสญลกษณ / (Slash)
แลวตามดวยขนาดของมาสก เชน 128.211.0.16/28
การค านวณหาแอดเดรสซบเนต จะใชประโยชนจากซบเนตมาสกและไอพแอดเดรส ทงน
ความยากงายในการค านวณขนอยกบคาซบเนตมาสกวาเปนคาดฟอลต หรอเปนคาซบเนต
มาสก ทก าหนดขนเอง
การมาสแบบ Nonboundary-Level เปนการก าหนดคาซบเนตมาสกแบบ Custom วธนจะ
ใชคาซบเนตมาสกเปนตวก าหนดจ านวนซบเนต และจ านวนโฮสตขนเองตามความเหมาะสม
ดงนนในการหาแอดเดรสซบเนตจงมขนตอนการหาทยงยากกวา ซงจะใชโอเปอเรชน AND
ในการเปรยบเทยบบตตอบตระหวางไอพแอดเดรสและซบเนตมาสก
96
สรป
ไอพแอดเดรสทงคลาส A, B และ C จะมชดแอดเดรสอยกลมหนงทสงวนไวใชงานบน
เครอขายภายในทเรยกวา Private IP โดยเครอขายทใชงานหมายเลขเครอขายภายในเหลาน
จะไมสามารถเชอมโยงเขากบเครอขายภายนอกอยางอนเทอรเนตได ถงแมหลกการโดยทวไป
ของเครอขาย Private IP คอการเชอมโยงเครอขายภายในทไมสามารถเขาถงเครอขายภายนอก
อยางอนเทอรเนตได แตกมกระบวนการอนเตอรเฟซทเรยกวา NAT (Network Address
Translation) ซงจะแปลง Private IP มาเปน Public IP (IP Address จรง) เพอใหเครอขาย
ภายในสามารถตดตอกบอนเทอรเนตได
NAT มอยหลายประเภทดวยกน ซงประกอบดวย NAT แบบสเตตก ไดนามก โอเวอรโหลดดง
และโอเวอรแลปปง โดย NAT แบบโอเวอรโหลดดงจะเปนวธทสามารถประหยดหมายเลขไอพได
97
สรป
หมายเลขไอพ 127.0.0.1 เปน Loopback Address ทน ามาใชส าหรบทดสอบหรอหาขอผด
พลาดโดยแพกเกกทสงดวย Loopback Address นจะไมมการสงขามไปยงเครอขายอนๆ แตจะ
ยอนกลบมายงตนเอง
โปรโตคอล ARP จะท าหนาทในการแปลงไอพแอดเดรสมาเปนแมคแอดเดรส
โปรโตคอล RARP จะท าหนาทในการแปลงแมคแอดเดรสบนการดเครอขายมาเปนไอพ
แอดเดรส
โปรโตคอล ICMP จะใชส าหรบรายงานขอผดพลาดไปยงโฮสตฝายสง เพอใหรบทราบถง
ปญหาทเกดขน
โปรโตคอล IGMP จะสนบสนนวธการสงขอมลแบบมลตคาสตง ดวยการสงขอมลชดเดยว
ไปยงกลมผ รบปลายทางทเปนกลมสมาชกเดยวกน ท าใหลดแบนดวดธบนเครอขายลงไดอยาง
มากเนองจาก สงขอมลผานเครอขายเพยงครงเดยว
98
สรป
IPv4 ทใชงานอยในปจจบนใกลจะเตมหมดแลว ดงนนจงตองมการวางแผนเพอน า IPv6 มา
ใชงานในอนาคต ทงน IPv6 จะมขนาดแอดเดรส 128 บต ซงมากกวา IPv4 ถง 4 เทาตว ท าให
รองรบอตราการใชงานทเตบโตอยางตอเนองในอนาคตได
คณลกษณะส าคญของ IPv6 ทแตกตางไปจาก IPv4 คอ ขนาดของแอดเดรส รปแบบของ
เฮดเดอร สวนขยายของเฮดเดอร การสนบสนนขอมลออดโอและวดโอ และสวนขยายไปยงโปร-
โตคอล
โครงสราง IPv6 มการแบงออกเปน 2 สวนหลกๆ ดวยกนคอ Base Header และ Payload
ทงนในสวนของ Payload ยงประกอบไปดวยสวนขยายของเฮดเดอร (ซงอาจมหรอไมมกได)
และตามดวยขอมล
99
สรป
IPv6 จะรองรบแอดเดรส 3 ประเภทดวยกนดงนคอ ยนคาสต มลตคาสต และเอนนคาสต
เพอชวยใหการอางองแอดเดรสของ IPv6 งายขน จงมการแทนคาไอพแอดเดรสของ IPv6 ในรป
แบบของเลขฐานสบหก โดยมการแบงออกเปน 8 กลม แตละกลมมขนาด 16 บต และใชเครอง
หมาย “:” (Colon) ในการแบงสวนของแตละกลม
100
แบบฝกหดครงท 9
จากโจทย - 10.0.0.1/11 - 172.16.0.1/18 - 192.168.0.1/30 จงหา
1. จ านวน Subnet 2. หาหมายเลข Subnet mask 3. จ านวน Host/Subnet
101