Сяргей Салей, Гродна (Беларусь)

Досвед працы грамадскага клуба "Стары горад" у

Гродна

Сяргей СалейГродзенскае абласное грамадскае аб’яднанне

маладых навукоўцаў «ВІТ»

Грамадскі клуб "Стары горад" быў створаны ў межах праекта

“Новыя магчымасці старому гораду” (2003-2004) пры падтрымцы

Праграмы дапамогі «Каўнтэрпарт»

Праблема

• Існаванне адмысловых мясцовых сацыяльных праблем, якія тычацца жыхароў цэнтральнай часткі г. Гродна, і якія не вырашаюцца з-за недастатковай грамадскай актыўнасці жыхароў гэтага раёна

• Недастаткова добра наладжаная сістэма ўзаемадзеяння паміж грамадзянамі, грамадскімі арганізацыямі, прадпрымальнікамі і мясцовымі органамі ўлады, якія дзейнічаюць на гэтай тэрыторыі

Тэрыторыя

Праект быў рэалізаваны ў цэнральнай частцы горада Гродна (у межах тапаграфіі горада канца XVIII ст., паміж сучаснымі вуліцамі Вялікая Траецкая, Ажэшкі, Будзёнага, Свердлава і Парыжскай Камуны).

Гродна ў к. XVIII ст.

Цэнтральная частка г. Гродна (1795)

• Гістарычны цэнтр горада Гродна характарызуецца наяўнасцю дастаткова вялікай колькасці адміністрацыйных будынкаў, офісаў камерцыйных арганізацый, гiсторыка-культурных помнiкаў і месцаў адпачынку

• На тэрыторыі цэнтральнай часткі горада знаходзіцца дзве вышэйшыя навучальныя установы (Гродзенскі дзяржаўны універсітэт імя Я.Купалы, і недзяржаўны БIП-Інстытут права), 2 школы, 2 дзіцячых садка, 3 медыцынскія ўстановы, аптэкі і разнастайныя крамы

• Пры гэтым на тэрыторыі гістарычнай часткі горада пражывае каля 5 тысяч чалавек

Цэнтральная частка г. Гродна (2003)

Мэта праектаПавышэнне грамадскай актыўнасці і падтрымка сацыяльна-эканамічных ініцыятыў жыхароў цэнтральнай часткі г. Гродна і стварэнне сістэмы ўзаемадзеяння актыўных грамадзян, грамадскіх арганізацый, прадпрымальнікаў і мясцовых органаў улады па вызначэнні і вырашэнні мясцовых сацыяльна-значных праблем праз стварэнне і наладжванне працы Грамадскага клуба

Грамадзяне

Улады БізнэсНГА

Задачы праекта

1. Ініцыіраваць да сярэдзіны кастрычніка 2003 г. стварэнне сістэмы ўзаемадзеяння максімальна адкрытага кола зацікаўленых грамадскіх арганізацый, СМІ, прадпрымальнікаў і мясцовых органаў улады па вызначэнні і вырашэнні сацыяльна-значных праблем цэнтральнага раёна г. Гродна з як мага больш шырокім прыцягненнем мясцовых жыхароў.

2. Распрацаваць і наладзіць да канца кастрычніка 2003 года механізм працы і прыняцця рашэнняў у створанай сістэме ўзаемадзеяння ў выглядзе Грамадскага клуба, у склад якога ўвойдуць зацікаўленыя ў вырашэнні існуючых праблем грамадскія арганізацыі, прадпрымальнікі і актыўныя грамадзяне пры ўдзеле прадстаўнікоў мясцовых органаў улады.

3. Арганізаваць пачынаючы з кастрычніка 2003 г. пастаяннае інфармаванне насельніцтва аб працы Клуба з мэтай далучэння як мага большай колькасці мясцовых жыхароў да вызначэння праблем, якія хвалююць большасць насельніцтва цэнтральнай часткі горада, і дзейнасці па іх вырашэнню праз удзел у працы Клуба.

Задачы праекта4. Выявіць і прыярытэзаваць не менш за 10 мясцовых сацыяльна-значных

праблем, якія хвалююць жыхароў цэнтральнай часткі г. Гродна, праз правядзенне на працягу студзеня 2004 г. аналіза зваротаў грамадзян у дзяржаўныя і грамадскія арганізацыі, інфармацыйна-аналітычныя мерпрыемствы, а таксама сацыялагічнае даследванне фокуснай группы жыхароў цэнтральнай часткі г. Гродна.

5. Распрацаваць на працягу лютага 2004 г. папярэдні план дзеянняў Грамадскага клуба па вырашэнню 5 прыярытэтных праблем з максімальным прыцягненнем жыхароў раёна і мясцовых органаў улады, з рэгулярным удакладненнем распрацаванага плана на працягу сакавіка-верасня 2004 г.

6. Дапамагчы ўдзельнікам Клуба на працягу першай паловы 2004 года распрацаваць не меньш за 3 праекты, накіраваныя на вырашэнне вызначаных праблем, прыцягнуць, пры неабходнасці, знешнія рэсурсы на рэалізацыю падрыхтаваных праектаў і распачаць іх рэалізацыю.

7. Правесці ў лютым і верасні 2004 года, пры ўдзеле ўсіх зацікаўленых бакоў, аценку працы Клуба, адпаведна, за першае і дугое паўгоддзі, удакладніць і вызначыць перспектыўныя накірункі дзейнасці на наступныя перыяды.

Праведзеныя мерапрыемствы• 24 паседжанні магістрата

Грамадскага Клуба "Стары горад" (ГК)

• АСП (ацэнка супольнасцю сваіх патрэбаў) па выяўленні і прыярытэзацыі 5 мясцовых праблем

• 5 круглых сталоў па планаванню дзейнасці па вырашэнні выяўленых мясцовых праблем

• Трэнінг па падрыхтоўцы праектных прапаноў па вырашэнні мясцовых праблем

• 2 грамадскiя акцыi, накіраваныя на прыцягненне ўвагі насельніцтва да дзейнасці ГК ("Каляды" і добраўпарадкаванне тэрыторыі Старога замка)

• 2 ўлёткі па 1000 экземпляраў аб ГК і магчымасці далучэння да яго працы

• Iнтэрнэт-старонкa Грамадскага Клуба

• 24 публікацыі ў мясцовых выданнях і інтэрнэце аб дзейнасці ГК

АНКЕТА

«НОВЫЕ ВОЗМОЖНОСТИ СТАРОМУ ГОРОДУ»

ПОЖАЛУЙСТА, ОТВЕТЬТЕ НА ВОПРОСЫ: 1) Как вы оцениваете идею создания Общественного клуба, который будет заниматься

проблемами «старого города»? это нужное и полезное начинание работа клуба не принесет пользы «старому городу» затрудняюсь ответить

2) Будете ли вы принимать участие в работе Общественного клуба?

да, обязательно да, по мере возможностей нет, это не интересно

Если Вас заинтересовала идея создания Общественного клуба, пожалуйста, заполните таблицу, для того чтобы клуб мог с Вами связаться.

Ф.И.О Контактная информация (телефон и/или адрес)

__________________________________________

_________________________________________

Ацэнка супольнасцю сваіх патрэбаў (АСП)

• Знаемства з тэхналогiяй АСП (лiстапад 2003 г.)• Фармаванне iнiцыятыўнай групы (лiстапад 2003 г.)• Вызначэнне мэты i планаванне правядзення АСП (снежань

2003 г.)• Iнфармаванне жыхароў i значнае акружэнне пра планы

правядзення АСП, запрашэнне да ўдзелу (студзень 2004 г.)• Правядзенне АСП (20, 24 студзеня 2004 г.)

- вызначэнне мясцовых праблем у 4 групах (73 чал.)

- прыярытызацыя праблем у вялiкай групе (56 чал.)• Фармаванне працоўных груп па выпрацоўцы планаў

вырашэння прыярытэтных праблем (студзень 2004 г.)• Iнфармаванне грамадскасцi пры вынiкi АСП (люты 2004 г.)

ОСП: 20.01.04. ---------24.01.04.

Фасилитаторы: 1. Мисаревич Таня 2. Михно Наташа 3. Залевский Саша 4. Хижняков Олег 5. Кевляк Люда 6. Климчук Наташа 7. Салей Сергей 8. Кузьминич Игорь 9. Егоров Дима Подготовительная встерча и адресные приглашения 12.01.04. в 17.00 Место проведения: Буденного 48а Менеджеры ОСП: Климчук Н. Егоров Д. Реклама: Егоров Д.


На першым этапе АСП было вызначана 76 мясцовых праблем, якiя былi аб'яднаны ў 13 тэматычных блокаў.

1. Загруженность Центра города транспортом 1.1. Интенсивное движение транспорта в центре города:

Перегруженность улиц Центра транспортом; Загруженность транспортом ул. К. Маркса, Кирова,

Социалистической, Советской площади; Движение транспорта по пешеходным улицам (ул. Советская, часть

ул. Ожешко); Проезд большегрузных автомобилей по двору д.29 ул. Мостовая

(предприятие «Акцент»); Проблема шума от свадеб на площади Советской; Загазованность атмосферы транспортными выхлопными газами.

1.2. Недостаток автостоянок и мест для парковки автомобилей в центральной части города

недостаток автостоянок; неправильное расположение автостоянок; отсутствие мест для парковки (автотранспорт стоит на

тротуарах, проезжей части, что затрудняет движение пешеходов и автомобилей)

2.Недостаток туалетов в центре города:

мало приличных круглосуточных общественных туалетов в центре города

не во всех барах и кафе есть туалеты

3. Плохо развитая система организации досуга разных возрастных груп в Старом городе:

3.1. Отсутствие мест отдыха для детей:

Неблагоустроенный детский городок в старом парке Отсутствие детского бара в центре города Отсутствие мест для отдыха с детьми в Старом городе

3.2. Недостаток мест отдыха в Старом городе:

Отсутствие развитой системы общепита (мало дешевых кафе);

Проблема оборудования мест отдыха; Отсутствие круглосуточных мест досуга в центре города

4. Проблема сохранения историко-культурного наследия:

4.1. Плачевное состояние исторических зданий: Небрежное отношение к памятникам архитектуры Проблема сохранения исторических и археологических памятников Проблема восстановления исторических зданий Проблема восстановления замкового комплекса Неудовлетворительное состояние Лестницы Влюбленных Проблема восстановление фары Витовта Проблема реставрации Синагоги Проблема реставрации дома, в котором жил Земенгоф (ул.

Академическая 15), и открытия там клуба и музея Использование бывшего иезуитского комплекса не по

назначению (тюрьма) 4.2. Мало памятников в Старом городе:

Мало памятников общественным и культурным деятелям, чья жизнь была связанна с г. Гродно; Отсутствие памятников животным, которые можно потрогать

4.3. Недостаток малых архитектурных форм:

Недостаток фонтанов в Старом городе; Проблема реставрации фонтана в старом парке

4.4. Переименование улиц:

Проблема возвращения к историческим названиям улиц; «Совковые» названия улиц

4.5. Неразвитость садово-парковой культуры в Старом городе:

Малое количество зеленых насаждений Проблема ухода за деревьями Бездумная вырубка деревьев. Проблема реконструкции ботанического сада в старом парке Полное отсутствие специалистов по садово-парковой

архитектуре.

5. Отсутствие туристической инфраструктуры Старого города Необустроенность замкового комплекса; Необустроенность набережной; Нет стендов с указанием исторических памятников; Нет указателей/путеводителей по Старому городу; Уже долгое время не работает музей истории религии; Проблема определения исторической миссии Старого города; Отсутствие согласованной стратегии превращения старой части города в туристический центр

6. Неудовлетворительная организация работы коммунальных

служб:

6.1. Проблемы освещения в центре города: Плохая освещенность дорог и дворов Не экономная система использования электроэнергии

6.2. Критическое состояние систем жизнеобеспечения:

Неудовлетворительное состояние системы отопления Проблема инженерного обеспечения центра канализацией Отсутствие современных канализационных систем Обветшалость труб

6.3. Мусор:

Проблема уборки мусора Не своевременная уборка снега Недостаточное количество урн Проблема грязных подъездов Проблема грязных улиц

6.4. Разное:

«Страшненькие» внутренние дворики Отсутствие асфальта во дворах Антисанитарные условия проживания Много бездомных животных в центре; Отсутствие мест для выгула собак

6. Неблагополучная экологическая обстановка в городе: Слив грязи в реку Неман; Загрязнение реки Городничанки; Загрязненный воздух

7. Проблемы Обучения/Профориентации/Трудоустройства

молодежи и взрослых: Проблема трудоустройства молодежи; Недостаток образовательных и профориентирующих

программ для детей, молодёжи и взрослых Неудобное расписание компьютерных клубов Низкий содержательный и технический уровень

компьютерных клубов 9. Социальные проблемы

9.1. Проблемы малообеспеченных и социально-неблагополучных жителей центра города:

Неудовлетворительное состояние системы реабилитации детей-инвалидов

Малое внимание к взаимоотношениям разновозрастных групп Отсутствие консультационного и антикризисного центра для

малообеспеченных и социально-неблагополучных жителей центра города

9.2. Разное: Месторасположение тюрьмы в центре города

10. «Не народ для урада, а ўрад для народа»:

Неумение гражданами использовать госорганы для решения местных проблем;

Некомпетентность правовоохранительных органов



На другiм этапе АСП былi вызначаны 5 прыярытэтных праблем:1. Праблемы, звязаныя з захаваннем гістарычна-культурнай спадчыны;

2. Адсутнасць турыстычнай інфраструктуры Старога горада;

3. Няўменне грамадзянамі эфектыўна выкарыстоўваць вызначаныя прававым полем магчымасці для вырашэння мясцовых праблем;

4. Праблемы, звязаныя з навучаннем і працаўладкаваннем моладзі і дарослых;

5. Адсутнасць дастатковай колькасці прыбіральняў у цэнтры горада.

Крытэрыi прыярытызацыi: вастрыня магчымых негатыўных наступстваў існавання праблемы, рэалістычнасць яе вырашэння, а таксама магчымасць прыцягнення рэсурсаў да яе вырашэння.



На другiм этапе АСП былi вызначаны 5 прыярытэтных праблем:1. Праблемы, звязаныя з захаваннем гістарычна-культурнай спадчыны;

2. Адсутнасць турыстычнай інфраструктуры Старога горада;

3. Няўменне грамадзянамі эфектыўна выкарыстоўваць вызначаныя прававым полем магчымасці для вырашэння мясцовых праблем;

4. Праблемы, звязаныя з навучаннем і працаўладкаваннем моладзі і дарослых;

5. Адсутнасць дастатковай колькасці прыбіральняў у цэнтры горада.

Крытэрыi прыярытызацыi: вастрыня магчымых негатыўных наступстваў існавання праблемы, рэалістычнасць яе вырашэння, а таксама магчымасць прыцягнення рэсурсаў да яе вырашэння.

Дасягненнi• Да працы ў Грамадскiм клубе "Стары горад" далучылiся

прадстаўнiкi 7 грамадскіх арганізацый, 3 СМІ, 4 прадпрымальнікі, дэпутат гарсавета, а таксама каля 10 актыўных жыхароў горада

• Створана дэмакратычная сістэма кiравання Грамадскім клубам - Магістрат

• Вызначаны рэальныя праблемы, што хвалююць грамадскасць• У межах Грамадскага клуба сфармавалася група абаронцаў

гiсторыка-культурнай спадчыны горада, якiя зарганiзавалi ў 2006-8 гг. шырокую грамадскую кампанiю "Выратуем Гародню" супраць бездумный "рэканструкцыi" Старога горада

• Распрацаваныя прапановы па ўдасканаленнi сiстэмы дадатковай адукацыi моладзi i дарослых паспяхова выкарыстоўваюцца грамадскiмi i камерцыйнымi арганiзацыямi горада

• Падрыхтаваная праектная прапанова "Гародня турыстычная" была ўхвалена донарам

• Распрацаваныя прапановы па ўдасканаленнi турыстычнай iнфраструктуры горада выкарыстоўваюцца мясцовымi ўладамi

Доўгатэрміновыя эфекты

Дзякуючы своечасоваму аналізу праблемнай сітуацыі з гістарычнай забудовай старога горада 10 год таму, мы дамагліся захавання раёна «Новы Свет»

Ігар Лапеха

Удзельнік грамдскага клуба ў 2003-2004 гг., Актывіст руху абаронцаў Гародні

Доўгатэрміновыя эфектыЖыхары майго дома больш адказна ставяцца да пытанняў добраўпарадкавання нашага дворыка, імкнуцца зрабіць яго больш утульным – я звязваю гэта з дзейнасцю Грамадскагас клуба «Стары горад»

Таццяна Ларына

Жыхарка Старога горада, актывістка грамадскага клуба ў 2003-2004 гг.

Выклікі• Насцярожанае стаўленне мясцовых улад да

незалежных грамадскіх ініцыятыў• Большасць грамадзян баіцца зменаў і не

вельмі ўтульна адчувае сабе па-за межамі звыклага асяроддзя (дом, праца)

• Недастатковая матывацыя актыву да рэгулярнай працы ў грамадскім клубе

Грамадзяне

УладыБізнэс

НГА

Высновы• Мясцовыя супольнасцi вялiкiх i сярэднiх гарадоў

не заўсёды фармуюцца па месцы пражывання• Значная роля ў развiццi мясцовых супольнасцяў

належыць грамадскім актывістам і арганізацыям• Неабходна далучаць да дзейнасці незаангажаваных

жыхароў i iмкнуцца да рэальнага мiжсектарнага супрацоўнiцтва

• Важнасць валодання тэхналогіямі працы з людзьмі• Патрэба ў інстытуцыялізацыі грамадскіх

ініцыятыў• Важнасць дасягнення станоўчых вынікаў і

дзяліцца гісторыямі поспеху

Дзякуй за ўвагу!

Education

Сяргей Салей, Гродна (Беларусь)