ΕΝΟΤΗΤΑ 3η Η έκρηξη και η εξέλιξη της γαλλικής επανάστασης (1789-1794)

Η κατάσταση της γαλλικής κοινωνίας του 18ου αιώνα πριν την επανάσταση

Στη γαλλική κοινωνία του 18ου αιώνα υπήρχαν 3 τάξεις:

ο ανώτερος κλήρος (0,5%) οι ευγενείς (1,5%)και η Τρίτη τάξη (98%) που αποτελούνταν από αστούς, εργάτες και αγρότες

Οι 2 πρώτες τάξεις είχαν μόνο προνόμια, ενώ η Τρίτη είχε μόνο υποχρεώσεις.

Καρικατούρα του 18ου αιώνα που αναπαριστά την τρίτη τάξη στην Γαλλία σε πλήρη εκμετάλλευση, να έχει στους ώμους της τις υπόλοιπες δύο τάξεις

Η κατάσταση αυτή γεννά δυσαρέσκεια στην 3η τάξη:

στην αστική τάξη, η οποία αν και δεσπόζει στην οικονομία είναι αποκλεισμένη από τη λήψη πολιτικών αποφάσεων

και στα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα, των οποίων οι συνθήκες ζωής επιδεινώνονται συνεχώς

Αίτια της Γαλλικής Επανάστασης :

Η Τρίτη Τάξη πλήρωνε το σύνολο των φόρων και ήταν αποκλεισμένη από την λήψη πολιτικών αποφάσεων.

Οι 2 πρώτες τάξεις είχαν μόνο προνόμια και δεν φορολογούνταν

Οικονομική κρίση και σπατάλη της Αυλής Η πείνα του 1788-89 συνέπεια του φοβερού

χειμώνα

Γεγονότατης Γαλλικής Επανάστασης

5 Μαΐου 1789 Εξαιτίας των προβλημάτων που

προκάλεσε η πείνα του 1788-89, ο Λουδοβίκος ΙΣΤ’

συγκάλεσε συνέλευση των τριών τάξεων

για να τους ανακοινώσει την επιβολή νέων φόρων, ενώ αρνείται

οποιαδήποτε μεταρρύθμιση Λουδοβίκος ΙΣΤ (Louis

XVI)

Η συνέλευση των τριών τάξεων

Γεγονότατης Γαλλικής Επανάστασης

Οι εκπρόσωποι της τρίτης τάξης αντιδρούν, αυτοανακηρύσσονται σε εθνοσυνέλευση με το επιχείρημα ότι εκπροσωπούν το 98% του γαλλικού λαού

Ο βασιλιάς αρνείται να τους αναγνωρίσει και διατάζει να κλείσει η αίθουσα

όπου συνεδριάζουν οι τάξεις

Γεγονότατης Γαλλικής Επανάστασης

20 Ιουνίου 1789: Οι εκπρόσωποι της τρίτης τάξης αντιδρούν, συγκεντρώνονται στην αίθουσα του σφαιριστηρίου

και δίνοντας τον «όρκο του σφαιριστηρίου» απαίτησαν Σύνταγμα

«Ο ΟΡΚΟΣ ΤΟΥ ΣΦΑΙΡΙΣΤΗΡΙΟΥ»

ΤΟΝ ΙΟΥΝΙΟ ΤΟΥ 1789 Η ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΕΔΩΣΕ ΟΡΚΟ ΟΤΙ ΘΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕΙ ΕΝΑ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΓΑΛΛΙΑ.

Γεγονότατης Γαλλικής Επανάστασης

9 Ιουλίου 1789: Οι αντιπρόσωποι της 3ης τάξης ανακηρύσσουν Συντακτική Συνέλευση με σκοπό να δώσει στη Γαλλία σύνταγμα

Η υποχώρηση του βασιλιά, ωστόσο, ήταν μια κίνηση τακτικής, καθώς την ίδια στιγμή συγκέντρωνε στρατό για να διαλύσει την εθνοσυνέλευση

Όταν έγιναν γνωστές οι προθέσεις του βασιλιά, οργισμένοι πολίτες οπλίστηκαν για να υπερασπιστούν την Εθνοσυνέλευση

Γεγονότατης Γαλλικής Επανάστασης

14 Ιουλίου 1789

Ο λαός ωθείται σε εξέγερση και καταλαμβάνει τη Βαστίλη (τόπο φυλάκισης και βασανιστηρίων για πολιτικούς κρατούμενους, μισητό

σύμβολο της απολυταρχίας )

14 ΙΟΥΛΙΟΥ 1789 ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΒΑΣΤΙΛΗΣΗ 14 Ιουλίου αποτελεί σήμερα την

εθνική γιορτή των Γάλλων

26 Αυγούστου 1789 Η Συντακτική Συνέλευση ψήφισε τη

«Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη» (βασισμένη στις αρχές του Διαφωτισμού)

που κατήργησε όλα τα προνόμια των ευγενών

Γεγονότατης Γαλλικής Επανάστασης

5 Οκτωβρίου 1789: Ο επαναστατημένος λαός καταλαμβάνει

τα ανάκτορα των Βερσαλιών και ο βασιλιάς αναγκάζεται να αποδεχθεί τις

αποφάσεις της Συντακτικής

Σκίτσο (1790) με την πορεία των γυναικών στις Βερσαλίες

(προάστιο του Παρισιού, όπου ήταν το παλάτι). Τον Οκτώβρη του 1789, οι κάτοικοι του Παρισιού, κυρίως γυναίκες, έκαναν μια μεγάλη πορεία στις Βερσαλίες ζητώντας από το βασιλιά ψωμί.

1791 / Η Συντακτική ψηφίζει το πρώτο Σύνταγμα της Γαλλίας

Πολίτευμα: Συνταγματική μοναρχία Το έθνος κυρίαρχο Νομοθετικό σώμα η βουλή Δικαίωμα ψήφου μόνο όσοι κατείχαν περιουσία και

πλήρωναν φόρους Εκτελεστική εξουσία: βασιλιάς + 6 υπουργοί Δικαστική εξουσία: αφαιρέθηκε από το βασιλιά και

κηρύχθηκε ανεξάρτητη Εθνικοποίηση της περιουσίας του κλήρου Κατάργηση των συντεχνιών- απαγόρευση απεργιών

Ραγδαίες εξελίξεις μετά τις εκλογές του 1971

Αναγνώριση πολιτικών δικαιωμάτων σε όλους τους άνδρες (καθολική ψηφοφορία)

Δήμευση των περιουσιών των αριστοκρατών που είχαν διαφύγει στο εξωτερικό

Θέσπιση διαχωρισμού εκκλησίας – κράτους Κήρυξη της πατρίδας σε κατάσταση κινδύνου Νίκη κατά των Πρώσων/ διάσωση της

επανάστασης την τελευταία στιγμή

Η δεύτερη φάση της γαλλικής επανάστασης

Σεπτέμβριος 1792- Ιούλιος 1794 (1)

Κατάργηση της μοναρχίας / 21-9-1792 Εγκαθίδρυση (για πρώτη φορά στην Ευρώπη) αβασίλευτης

δημοκρατίας Ο βασιλιάς και η βασίλισσα καταδικάστηκαν και

αποκεφαλίστηκαν

Το βασιλικό ζεύγος Η εκτέλεση του βασιλιά

Χαρακτικό του 1793 με τη Μαρία Αντουανέτα τη στιγμή που την οδηγούν στη γκιλοτίνα.

Η γκιλοτίνα ήταν το βασικό μέσο θανάτωσης κατά τη Γαλλική Επανάσταση, επειδή η εκτέλεση γινόταν γρήγορα και ο κατάδικος δεν υπέφερε για πολλή ώρα. Πήρε το γαλλικό της όνομα (γκιλοτίνα) από τον εφευρέτη της, το γιατρό Γκιγιοτέν, ο

οποίος πρότεινε τη μέθοδο αυτή στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση το φθινόπωρο του 1789.

Αναπαράσταση εκτέλεσης σε γκιλοτίνα.

Η δεύτερη φάση της γαλλικής επανάστασηςΣεπτέμβριος 1792- Ιούλιος 1794 (2)

Δημιουργία επαναστατικής κυβέρνησης, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι εχθροί της επανάστασης τόσο στο εσωτερικό ( εξεγέρσεις ιδίως των ασθενέστερων κοινωνικά στρωμάτων , καθώς η οικονομική κατάσταση επιδεινωνόταν), όσο και στο εξωτερικό (πολλά ευρωπαϊκά κράτη συσπειρώνονται εναντίον της Γαλλίας)

Η δεύτερη φάση της γαλλικής επανάστασηςΣεπτέμβριος 1792- Ιούλιος 1794 (3)

Με επικεφαλής το Ροβεσπιέρο, η επαναστατική κυβέρνηση προχωρά:

Σε αναδιοργάνωση του στρατούΣτην εκτέλεση 40.000 περίπου ανθρώπων (Περίοδος Τρομοκρατίας)Σε κατάργηση της χριστιανικής θρησκείας και θέσπιση της λατρείας τουΑνώτατου ΌντοςΣε μια νέα αλλαγή του ημερολογίου.Σε βελτίωση στο βιοτικό επίπεδο των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων.

Ροβεσπιέρος

Μαξιμιλιανός Ροβεσπιέρος (1758–1794). Ο Ροβεσπιέρος

ήταν δικηγόρος και το 1793 έγινε μέλος της Επιτροπής Κοινής Σωτηρίας.

Ήταν ο μεγάλοςηγέτης στην περίοδο του Τρόμου.

Καταδίωξε ακόμη και συμμάχους του όπως το Δαντόν.

Η δεύτερη φάση της γαλλικής επανάστασηςΣεπτέμβριος 1792- Ιούλιος 1794 (4)

Παρότι κάποια από τα μέτρα του Ροβεσπιέρου ανακούφιζαν τα κατώτερα λαϊκά στρώματα, η βίαιη διακυβέρνησή του οδήγησε στην ανατροπή και την εκτέλεσή του το 1794.

Ο Ροβεσπιέρος είχε παρόμοιο τέλος με τους αντίπαλούς του: με το θάνατό του

στην γκιλοτίνα τερματίζεται και η περίοδος

του Τρόμου.