*

*Օրգանական միացությունների առանձնահատկություններըկապված են ածխածնի ատոմի՝քիմիական կապեր ուերկրաչափական կառուցվածքներ առաջացնելու բացառիկհատկության հետ, որոնք առավել բազմաքանակ են, քան մյուսբոլոր տարրերի առաջացրած տարրերի առաջացրածկառաուցվածքներն ու կապեր: Ածխածնի յուրահատկութունն այնէ,որ դրա ամեն մի ատոմ կարոխ է առաջացնելու կայունկովալենտային կապեր նույն՝ ածխածնի չորս այլ ատոմներիհետ,որի հետևանքով կարող են առաջանալ C-C կապեր երկարշղթաներ:

*Թթվածինը, ազոտը և սիլիցիումը նույնպես կարող ենառաջացնել միացություներ,որոնցում այդ տարրերըկապված են շղթայում. H-O-O-H, H2N-N2H, H3Si-SiH3:սակայննման միացությունների թիվը սահմանափակ է, ևմոլեկուլներն էլ համեմատաբար անկայուն են:

*Ածխածին տարի ատոմում առկա է 4 վալենտայինէլեկտրոն(2s22p2):Սակայն ախծխածնի ատոմը քիչքանակությամբ էներգիա կլանելով,հիմնական վիճակիցվերածվում ՝ գրգռված վիճակի՝ արտաքին շերտի 2s12s3

*Էլեկտրոնային փոխդասավորությամբ:

*Չորս կապը,որոնք կարողանում ՝ առաջացնել ածխծնիատոմը, պայմանավորում են ևս մի շատ կարևոր նաևվճռոռոշ առանձնահատկություն՝ ածխածնիմիացությունների բազմաքանակությունը:Ածխծնիատոմներն ընդունակ են առաջացնելու և շղթաներ, ևցանցեր, և տարածական կմախքայինկառուցվածքներ:Ածխածինի ատոմները իրար միանալովառաջացնում են բարդ գեղեցիկ տարածականկառուցվածքներ՝ ալմաստ,

գրաֆիտ,կարբին,ֆուլերեն,ապակյա ածխածին:

*Ալմաստ

*Գրաֆիտ

*Ֆուլերեն

*Կարբին

*Ածխածին տար բազմատվությանպատճառնեից են նաև իզոմերիան ևհոմոլոգիան:

*Այն,նյութերը որոնք ունեն նույնմոլեկուլային զանգվածը (նյութերն են որոնքունեն նույն քանակական և որակականբաղադրություն), բայց տարբերվում ենկապերի բնույթով(էլեկտրոնայինկառուցվածքով), կապերիհաջորդականությամբ և մոլեկուլումմիմյանց հետ անմիջականորեն կապված ենատոմների կամ ատոմական խմբերի հետկոչվում են իզոմերներ,իսկ երևույթըիզոմերիա:

Իզոմերիայի տեսակներն են՝

1)Կառուցվածքային

-Ածխածնային կմախքի

-Բազմակի կապի

-ֆունկցիոնալ խմբի դիրքի

2)Տարածական

-Երկրաչափական(ցիս-,տրանս-)

-Օպտիկական

*Հոմոլոգիա*Նույն դասին պականող օրգանականմիացությունների այն շարքը,որումնյութերը դասավորված ենմոլեկուլային զանգվախի աճմանկարգով, և րի յուրաքանչյուր անդամնախորդից տարբերվում է՝ (CH2)

խմբով, անվանվում է հոմոլոգիականշարք, շարքի անդամները՝ հոմոլոգներեն, իսկ (CH2) խումբը՝հոմոլոգիականտարբերություն:

Բանաձևը(CnH2n-2) Անվանումը Ագրեգատային

վիճակը

Բանաձևը

(CnH2n-1)

Անվանումը

CH4 Մեթան -161,6 CH3 Մեթիլ

C2H6 Էթան -88,6 Գազեր C2H5 Էթիլ

C3H10 Պրոպան -42,1 C3H7 Պրոպիլ

C4H10 Բութան -0,5 C4H9 Բութիլ

C5H12 Պենտան +36,07 Հեղուկներ C5H11 Պենտիլ

C6H14 Հեքսան +68,7 C6H13 Հեքսիլ

C7H16 Հեպտան +98,05 C7H15 Հեպտիլ

C8H18 Օկտան +125,6 C8H17 Օկտիլ

C9H20 Նոնան +150,7 C9H19 Նոնիլ

C10H22 Դեկան +174,0 C10H21 Դեկիլ

*Նյութը պատրաստեց՝-ՀամլետԲաղդասարյանը

*Ուսուցիչ՝-Վեներա Խառատյան

*Աղբյուր՝-քիմիա 11 դասարանիդասագիրք (հեղ.՝ Լ.Սահակյան,Ա.Խաչատրյան )