อกขระโบราณและอกษรปจจบน

ตวอกษรจนสามารถแบงออกเปนอกขระทใชในสมยโบราณกบ

อกษรทใชใน ปจจบน ตวอยางเชน อกษรลซซงเปนรปแบบ

ของอกขระโบราณ อนเปนตนแบบของการปฏรปลกษณะ

ตวอกษรจนครงใหญ กลายเปนเสนแบงระหวางอกษรรนเกา

และใหม ยคสมยทใชอกษรลซและกอนหนานน ถอเปนอกขระ

โบราณ ไดแก อกษรจารบนกระดกสตวหรอเจยกเหวนจากสมย

ซาง อกษรโลหะจากราชวงศโจวตะวนตก อกษรเสยวจวนจาก

ยคสมยจนกวอและสมยฉน หลงจากก าเนดอกษรลซใหถอเปน

อกษรในยคปจจบน อนไดแก อกษรลซ อกษรขายซ ส าหรบ

อกษรเฉาซและสงซ อาจกลาวไดวาเปนเพยงพฒนาการของ

รปแบบตวอกษร ไมใชววฒนาการของตวอกษรจนโดยรวม

จดท ำโดย

นางสาวเสาวลกษณ แสงจนทร 563050547-6

สำขำกำรสอนภำษำจนในฐำนะภำษำตำงประเทศ

คณะศกษำศำสตร มหำวทยำลยขอนแกน

ประเทศจน พระราชวงตองหาม

อกษรสงซ

อกษรสงซ（行书）เปนรปแบบตวอกษรทอยกงกลาง

ระหวางอกษรขายซและ อกษรเฉาซ เกดจากการเขยนอกษร

ตวบรรจงทเขยนอยางหวดหรออกษรตวหวดทเขยน อยาง

บรรจง อาจกลาวไดวา เปนตวอกษรกงตวหวดและกงบรรจง

อกษรสงซก าเนดขนในราวปลายราชวงศฮนตะวนออก

รวบรวมเอาปมเดนของอกษรขายซและเฉาซเขาดวยกน

อกษรเฉาซ

ตงแตก าเนดมตวอกษรจนเปนตนมา อกษรแตละรปแบบลวน

มวธการเขยนแบบตวหวดทงสน จวบจนถงราชวงศฮน อกษร

หวดจงไดรบการเรยกขานวา ‘อกษรเฉาซ’ （草书）อยาง

เปนทางการ (ค าวา ‘เฉา’ ในภาษาจนหมายถง อยางลวก ๆ

หรออยางหยาบ) อกษรเฉาซ เกดจากการน าเอาลายเสนทม

แตเดมมายนยอเหลอเพยงขดเสนเดยว โดยฉกออกจาก

รปแบบอนจ าเจของกรอบสเหลยมในอกษรจน หลดพนจาก

ขอจ ากดของขนตอนวธการขดเขยนอกษรในแบบมาตรฐาน

ตวคดหรอ ขายซ ในขณะทอกษรขายซอาจประกอบขนจาก

ลายเสนสบกวาสาย แตอกษรเฉาซเพยงใช 2 – 3 ขดก

สามารถประกอบเปนสญลกษณเชนเดยวกนได

ววฒนำกำรตวอกษรจน

นบแตโบรำณกำลมำ ผคนร จกใชเสนเชอก ภำพวำดและเครองหมำย

เพอใชในกำรจดบนทกสงตำง ๆ เมอลวงเวลำนำนเขำ จงเกดววฒนำกำร

กลำยเปนตวอกษร ส ำหรบศลปะในกำรเขยนตวอกษรจนนน ไดถอก ำเนด

ขนมำพรอม ๆกบตวอกษรจนเลยทเดยว ดงนน กำรจะศกษำถงศลปะใน

กำรเขยนตวอกษรจนจงตองท ำควำมเขำใจถงตนก ำเนด ของตวอกษรควบค

กนไป

มาเรมกนทตวอกษรแรก

อกษรภาพทเกาแกทสดในจน

กำรปรำกฏของอกษรจนทเกำแกทสดมำจำกแหลงโบรำณคดปนปอจำก

เมองซอนมณฑลสำนซทำงตะวนตกเฉยงเหนอของประเทศจน สำมำรถนบ

ยอนหลงกลบไปไดกวำ 5,000 ป โดยอยในรปของอกษรภำพทสลกเปน

รปวงกลม เสยวพระจนทรและภเขำหำยอดบนเครองปนดนเผำ จวบจนถง

เมอ 3,000 ปกอนจงกำวเขำสรปแบบของอกษรจำรบนกระดกสตว ซง

อกษรขายซ（楷书）หรอเรยกอกอยางหนงวา

อกษรจรง （真书）เปนอกษรจนรปแบบมาตรฐาน

ใชกนอยางแพรหลายในปจจบน (ค าวา ‘楷’ อานวา

ขาย มความหมายวาแบบฉบบหรอตวอยาง) อกษร

ขายซเปนเสนสญลกษณทประกอบกนขน ภายใต

กรอบสเหลยม หลดพนจากรปแบบอกษรภาพของตว

อกขระยคโบราณอยางสนเชง

อกษรขายซมตนก าเนดในยคปลายราชวงศ

ฮนตะวนออก ภายหลงราชวงศวยจน(สาม

กก) (ครสตศกราช 220 – 316) ไดรบความนยม

อยางแพรหลาย จากการกาวเขาสขอบเขตขนใหม

ของอกษรลซ พฒนาตามมาดวย อกษรขายซ เฉาซ

และสงซ กาวพนจากขอจ ากดของลายเสนทมาจาก

การแกะสลก เมอถงยคถง(ครสตศกราช 618 –

907) จงกาวสยคทองของอกษรขายซอยางแทจรง

จวบจนปจจบน อกษรขายซยงเปนอกษรมาตรฐาน

ของจน

อกษรขายซ

"กระดกมงกร" ทภำยหลงพบวำเปนบนทกอกขระโบรำณ

เมอป ค.ศ. 1899 ชำวบำนจำกหมบำนเลก ๆแหงหนงทำงทศตะวนตก

เฉยงเหนอของอ ำเภออนหยำงมณฑลเหอหนนประเทศจนได คนพบสงท

เรยกกนวำ ‘กระดกมงกร’ จงน ำมำใชท ำเปนตวยำรกษำโรค ตอมำ

เนองจำกพอคำหวงอหรงเกดควำมสนใจตอตวอกษรบนกระดก จงสะสมไว

มจ ำนวนกวำ 5,000 ชนและสงใหผเชยวชำญท ำกำรศกษำวจย จงพบวำ

กระดกมงกรนนแททจรงคอกระดกทจำรกอกขระโบรำณของยคสมย ซำง

ทมอำยเกำแกถง 1,300 ปกอนครสตกำล

จากเจยกเหวนหรออกษรจารบนกระดก

สตว （甲骨文）จนเหวนหรออกษร

โลหะ （金文）อกษรเสยวจวนหรอจวน

เลก（小篆） อกษรลซ（隶书） อกษร

ขายซ （楷书）อกษรเฉาซ（草书）และ

อกษรสงซ（行书）เปนตน

อกษรจารบนกระดกสตว

จากสมยชนชวจนกวอจนถงยคการกอตงราชวงศฉน (770

– 202 ปกอนครสตศกราช) โครงสรางของตวอกษรจน

โดยมากยงคงรกษารปแบบเดมจากราชวงศโจวตะวนตก ซง

นอกจากอกษรโลหะแลว ยงมอกษรรปแบบตาง ๆทเหมาะกบ

การบนทกลงในวสดแตละชนด เชน อกษรทใชในการลง

นามสตยาบนรวมระหวางแวนแควนทสลกลงบนแผนหยกก

เรยกวา หนงสอพนธมตร หากสลกลงบนไมกเรยกสาสนไม

หากสลกลงบนหนกเรยก ตวหนงสอกลองหน ฯลฯ นอกจากน

กอนการรวมประเทศจนบรรดาเจานครรฐหรอแวนแควนตาง

กมตวอกษรทใชแตก ตางกนไป ซงสวนหนงไดแกอกษรจวน

ใหญหรอตาจวน（大篆）ซงเปนตนแบบของเสยวจวนใน

เวลาตอมา

ภายหลงจากจนซฮองเตไดรวมแผนดนจนเขาดวยกน

ในปค.ศ. 221 แลว กท าการปฏรประบบตวอกษรครงใหญ

โดยการสรางมาตรฐานรปแบบตวอกษรทเปนหนงเดยวกน

ทวประเทศ กลาวกนวา ภายใตการผลกดนของมหา

เสนาบดหลซอ ไดมการน าเอาตวอกษรดงเดมของรฐฉน

(อกษรจวน)มาปรบใหเรยบงายขน จากนนเผยแพรออกไป

ทวประเทศ ขณะเดยวกน กยกเลกอกษรทมลกษณะเฉพาะ

จากแวนแควนอน ๆในยคสมยเดยวกน อกษรทผานการ

ปฏรปน รวมเรยกวา อกษรเสยวจวนหรอจวนเลก （小篆）

ถอเปนอกษรทใชทวประเทศจนเปนครงแรก

อกษรจวนเลก

อกษรจารบนกระดกสตว（甲骨文）เปนอกขระ

โบราณทมอายเกาแกทสดของจน เทาทมการคนพบ

ในปจจบน โดยมากอยในรปของบนทกการท านายท

ใชมดแกะสลกหรอจารลงบนกระดองเตา หรอ

กระดกสตว ปรากฏแพรหลายในราชส านกซาง

เมอ 1,300 – 1,100 ปกอนครสตกาล ลกษณะของ

ตวอกขระบางสวน ยงคงมลกษณะของความเปน

อกษรภาพอย โครงสรางตวอกษรเปนรปวงร มขนาด

ใหญเลกแตกตางกน ทขนาดใหญบางสงถงนวกวา

ขนาดเลกเทาเมลดขาว บางครงในอกขระตว

เดยวกนยงมวธการเขยนทแตกตางกน ตวอกษรม

การพฒนาการในแตละชวงเวลา โดยมลกษณะ

พเศษ กลาวคอ ยคตน ตวอกษรมขนาดใหญ ยค

กลาง มขนาดเลกและลายเสนทเรยบงายกวา เมอถง

ยคปลายจะมลกษณะใกลเคยงกบอกษรจนเหวนหรอ

อกษรโลหะทมความ เปนระเบยบส ารวม

อกษรโลหะ（金文）

อกษรโลหะ（金文） เปนอกษรทใชในสมยซางตอเนอง

ถงราชวงศโจว (1,100 – 771ปกอนครสตศกราช) มชอ

เรยกอกอยางหนงวา ‘จงตงเหวน’（钟鼎文）หมายถง

อกษรทหลอมลงบนภาชนะทองเหลองหรอส ารด

เนองจากตวแทนภาชนะส ารดในยคนนไดแก ‘ตง’ซงเปน

ภาชนะคลายกระถางมสามขา ใชแสดงสถานะทางสงคม

ของคนในสมยนนและตวแทนจากเครองดนตรทท าจาก

โลหะ คอ ‘จง’ หรอระฆง ดงนนอกษรทสลกหรอหลอมลง

บนเครองใชโลหะดงกลาวจงเรยกวา ‘จงตงเหวน’ ม

ลกษณะพเศษ คอ มลายเสนทหนาหนก รองลายเสน

ราบเรยบทไดจากการหลอม ไมใชการสลกลงบนเนอ

โลหะ อกษรโลหะในสมยหลงรชสมยเฉงหวงและคงหวง

แหงราชวงศโจว จะมความสงางาม สะทอนภาพลกษณท

สขมเยอกเยน

เนอหาทบนทกดวยอกษรโลหะ โดยมากเปน ค าสงการ

ของชนชนผน า พธการบชาบรรพบรษ บนทกการท า

สงคราม เปนตน มการบนทกการคนพบอกษรโลหะตงแต

รชสมยฮนอตในราชวงศฮน (116 ปกอนครสตศกราช)

บนภาชนะ ‘ตง’ ทสงเขาวงหลวง ดงนน จงมการศกษา

และการท าอรรถาธบายจากปญญาชนในยคตอมา