Анесова Құрма Көпенқызы Атырау облысы, Жылыой ауданы,

Тұрғызба ауылы №4 орта мектептің қазақ тілі мен әдебиеті пәндерінің мұғалімі 

Сабақтың тақырыбы:Сабақтың тақырыбы:СинтаксисСинтаксисСөз тіркесіСөз тіркесі

Тарау бойынша қайталау

І бөлім. Түрткі сұрақтар

1. Морфология дегеніміз не?2. Тілімізде қанша сөз табы бар?3. Етістіктің шақтары дегеніміз не? Шақтар нешеге бөлінеді?4. Етістіктің райлары дегеніміз не?5. Есімше дегеніміз не? Жұрнақтары6. Көсемше дегеніміз не? Жұрнақтары7. Тұйық етістік қай жұрнақ арқылы

жасалады?

““Ой қозғау”Ой қозғау”

Синтаксис Лексика

Сөзжасам

Сөздердің тіркесуі

Тұрақты тіркес Сөз тіркесі

Тіркесті сөздер

Синтаксис Лексика

Сөзжасам

Тұрақты тіркес

Тіркескен сөздер

Мағынаны тануМағынаны тану

Сөз тіркесіСөз тіркесі

Сөйлемнің Сөйлемнің құрамы,құрамы,құрылысықұрылысы

Сөйлем түрлеріСөйлем түрлері

Сөйлем Сөйлем мүшелерімүшелері

Сөйлемнің байланысыСөйлемнің байланысы

СинтаксисСинтаксис(грек. “құрастыру,(грек. “құрастыру,біріктіру”)біріктіру”)

Сөз тіркесіСөз тіркесі Толық мағыналы кемінде екі сөздің өзара

сабақтаса, бірі екіншісіне бағына байланысуын сөз тіркесісөз тіркесі деп атаймыз.

Бағыныңқы сөз Басыңқы сөз темір балға боз інген бес ешкі сол сәт тез жүгірді

Сөз тіркесінің Сөз тіркесінің айрықша белгілеріайрықша белгілері

Кемінде толық мағыналы екі сөзден тұрып,

екі түрлі сұраққа жауап береді

Бірі екіншісінебағына

байланысады

Зат,құбылысжайында нақтылы

түсінік береді

Сөз тіркесінің Сөз тіркесінің түрлерітүрлері

Сөз тіркесінің Сөз тіркесінің түрлерітүрлері

Есімді сөз тіркесі

жаңа киім айтуға құмар оның екеуі

Етістікті сөз тіркесі

жақсы сөйледі кеше келді тез жүгірді

Сөз тіркестерінен сөйлем Сөз тіркестерінен сөйлем жасаладыжасалады

Сөз тіркесіСөз тіркесі СөйлемСөйлем

Бала бөленгенБала бөленгенбесік,бесік-бесік,бесік-тің үсті, жеті нәрсе, тің үсті, жеті нәрсе, үстінеүстінежабыладыжабылады

Бала бөленген бесіктің Бала бөленген бесіктің үстіне жеті нәрсе үстіне жеті нәрсе жабылады.жабылады.

““Ойлан, ізден”Ойлан, ізден”І. Мына екі

бағандағы сөздерді мағынасына сәйкес келетін сөздермен байланыстырып

сөз тіркесін жаса.

Бағыныңқы БасыңқыБес тау

Дәптері арман

Әдемі аспан

Биік үшеу

Асыл ғасыр

Ашық гүл

Сауалнама Сауалнама 1. С1. Сөз тіркесін тап.өз тіркесін тап.А) ала доп В)су жүрек С)жиырма тоғызА) ала доп В)су жүрек С)жиырма тоғыз2 Сөз тіркесінің неше түрі бар?2 Сөз тіркесінің неше түрі бар?А) 5 В)4 С)2А) 5 В)4 С)23 Басыңқы сыңары зат есімнен болған сөз тіркесін тап.3 Басыңқы сыңары зат есімнен болған сөз тіркесін тап.А)өткелден өт В)кең бөлме С)домбыра тартА)өткелден өт В)кең бөлме С)домбыра тарт4. Етістікті сөз тіркесін тап.4. Етістікті сөз тіркесін тап.А) екі сиыр В) жоғары шық С)бұл кітапА) екі сиыр В) жоғары шық С)бұл кітап5.Қайсысы бағыныңқы-басыңқы сыңардан тұрады?5.Қайсысы бағыныңқы-басыңқы сыңардан тұрады?А) тұрақты тіркес В)тіркесті сөз С)Сөз тіркесіА) тұрақты тіркес В)тіркесті сөз С)Сөз тіркесі6. Басыңқы сыңары неден жасалған? 6. Басыңқы сыңары неден жасалған? Бұл кім?Бұл кім?а) жіктеу есімдігі В) етістік С) сұрау есімдігіа) жіктеу есімдігі В) етістік С) сұрау есімдігі7. Сөз тіркесінің белгісі қандай?7. Сөз тіркесінің белгісі қандай?А) зат, құбылыстың атауы болу В) толық мағыналы кемінде екі сөздің тіркесуіА) зат, құбылыстың атауы болу В) толық мағыналы кемінде екі сөздің тіркесуіС)Түбір күйіндегі сөздер ғана тіркесе аладыС)Түбір күйіндегі сөздер ғана тіркесе алады8)Қайсысы сөз тіркесі емес?8)Қайсысы сөз тіркесі емес?А)сұрақ қой В) кілт тоқтады С) он бесА)сұрақ қой В) кілт тоқтады С) он бес

ЖауаптарыЖауаптары

1)А1)А 5 5)С)С2)С 6)С2)С 6)С3)В 7)В3)В 7)В

4)В 84)В 8)С)С

Үйге тапсырмаҮйге тапсырма І. “Мейірімділік”

тақырыбына эссе жазу. ІІ. Ережелерді жаттау.

1.Бүгінгі сабақта не қиын болды? 2. Сабақты қалай түсіндің?3. Не қызық болды?