Upload
-
View
135
Download
7
Embed Size (px)
Citation preview
4 ؟ زنملاذا حت
بسم هللا الرمحن الرحيم املقـدمة
إن احلمددد م همددد ع نه دددتغفره نه دددتاهلل ع نهغددد ددد م ددد ددد ن أههلل ر ن سفئ ت أعم لر يه ع هللا فال ضل له ن يضدلل فدال هدددد ه لدددده نأ دددده أن ح إلدددده إح هللا نشدددد ع ح دددد ي لدددده نأ دددده أن
حمم ا عب ع ن س له أ غ : يك ددد هبدددغ و هه ن هددد – ددد هام حل احلفددد –فدددال يدددرال ا ددد
عر هدد هه ر دده ا مدد م ففهدد أشف هدد ففئهدد هه نيفئدده شفردد ففهللدد هه نهكذا يغفش ز هه ني أف ا نأر ا هه نأشران ناهش ا هه نرل سدر
هللا حل احلف ه ــــــا ا ــــــا ــــــض ذا ماــــــض ال علــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــة وفرق
ـــــــش وب ـــــــر و حـــــــزان ـــــــد ومشل ومي
اإله دد ن حل الدد هف ق يلددة ع يدد عدد ايشددرانه لفدد دد نشفدد الددددبال هه سددددهل يئدددده هه ددددل لئددددا دمرن.دددد شالن دددد دددد ا الددددبال هه
لقـد }نخمل ط لذ شدء د الكبد نالشدئ هه نلدذل عد ل رغد ن سان ف كبد ا ال ه [4]البلد: {خلق همد د ن د هه يك د لفغدفش –أ إه ن –نه ه اإله ن
هه يك دددد رغبدددده ل اشدددد هه ن. عدددده ي ددددل هه نعفشدددده دددد ح ر ا هه نش ا ره لظل هه ن هع للب س هه ن ضه ل نا هه ن دفف هه لدذ هه نههفددد ع تدددذ ددد. ا غددد ه هه نهددد اع ه هددد هه نأشراهددده ل ددد هه
فع أهكددددددد ه عفشددددددده هه نظلددددددس الرددددددد س دددددد يلة احل ددددددد هه نح يدددددددرال يدددددد ا ن را ت شف ره حل شلته إ هللاه
؟ زنملاذا حت
5
نال دد حل أن شفدد اإله دد ن نتدد ت ردده للتالدده علدد هبددغ و هدد بيـــدل ال ل ـــ }أن احلفدد ا ددد لئددا ي.دددل ا ت هدددهه تـبــاكك الـــ
يـا ل ح وا خلـم ال ـش ق قـد*را الـ ـم وه ش علـض ك ـ يـ ل ـشك م *ك يبـ سن ع ل ه [2 – 1]املل : { ح
ف ف اشه ال هه يبتل ففه لشك نأشراهه ال يبتل ففه ل هه
نح يرال ني البال ي شىت يلئ هللاه نرفادد ايشددران علدد دد .هددل أهبددل احلفدد نشئفئتهدد هه ن لدد
هه ن سد ع هه .د هال شني ي ت لس يهك هه هه ني درع رهد سد ره هنا ايشران هه ن رهج افغته حل احلف هه فكفف ل ؟
كثر ما خياف ال *شن
يشكل اي ف هلل ي الا . هب ف.ا حل خ ف ا لسهه فه فج ب. رت لل ره أفك رت عدع د اهه نأ فد رتد . ضد ا
الئلدددههه نررهدددرم أ هددد هه لتهللددد حل علددده ايددد اف أشراهددد يتهللفددد ددد الرهلل، نير ث غه التهلل ؤل هه نرتال . هه إ اع ت اي ل هه
ن لم ازهاه اي ف الا هه ازهاه ا س نالاس نالئلةههومـــا } دد ا يددد ف دد الاددد نأهددا ح رددد ددد ا رك دده ففددده؟
سب غدا ك نـف سا ماذا ت ه [34]لق ان: {تد نفس علب ه نرتغه فك ك حل ء ق ي غ فئ ه؟ ا
6 ؟ زنملاذا حت
أق رغلس أن أ ث خي ف ح يك نه؟ نأن ا تئبل ح رؤث ففه الظر نهه
نأن رئله ايي م نهن ان ايش ال فر نهه نأن ع هللا حل ؤنن ايلة ف ق إه اك الغئ لهه نهظ الغف نهه
حلظ أ س؟!أق ر فف رب ه حل لفل أ سه نر فع حل أق ر فف يظه هللا الغج اه الغ مهه؟
إن عدد هللا علدد ايلددة هه نيفي ردده حل الئضدد نالئدد هه نشدد اه اييدددد م هه نشك يدددد ت الر دددد نهه ن رفددددة الغئددددلهه لهدددد ردددد ل علدددد أن أشدد ال الر دد ن ة يبدد ايطدد ا هه تئلبدد ايكدد ط هه ح نكمهدد الئدد اهني
ر ت الرظ ي ههالغئلف هه نح التخمففمهمدد ر عددع ا ت عغدد ن هه نردد شء ا ت شدد ن هه نهظدد ا رظدد نن هه
ف كم هللا حل لئه ضف هه نعض ؤع حل احلف س هه إن الليــــــــــــــا وا *ــــــــــــــام حاملــــــــــــــة
ولــــــــيس * لــــــــم غــــــــ هللا مــــــــا تلــــــــد فلمددد ا نددد م ههلل ددد لدددذ احسدددتمت ل حل ضددد هه لتجغدددل أنع رددد
عغدد ت شريرددد هه ردددؤ ق لفلدد هه ن ددد ع ففتددد الثمفردد دددتهلك حل ر نن ق علب هه
ددد ا رئهللدددر علددد ناعدددع احل ضددد هه نرهللددد ددد سدددال ته نه ناددده هه نع ففتدده هه لتئددت س كف لدد ظلمدد ت الادد هه نركتدده أعدد ا ع لشددك ك
؟ زنملاذا حت
7
نال س نس نالظر ن هه مث ر د عه هه نرتجد ل يفح هد هه نأهدا ح زلدا ه هه نق متض ز هه! أهل احل ض ق رب ك ه
عر ك ل يكهللف هه ني ف فئ الا ! نعر ك ع فف نهر هه ني ف ا ضهه ناهغ ام الشهلل !
رظل اهلل ررتعه هه رد غدني التشد ؤم ةد ك حل أسد أ هبد هه نأعتس ل نه
أي ثئت م؟ أي ر ل علفه؟ أي اطمئر ه إلفه؟ أ ك إلفه؟ أي ش ظر ه؟ أي رهلل يض
ـــب }أنل دددا رئددد أ حل الئددد يفن ـــش حس {ومـــن *ـ ـشكـــ علـــض او فـب أن ه دددفا أن ر ففئددد نهددد اكهه نطغ ددد ن دددهلل ك هه [3]الطـــلق:
وإذا }ن هلل يتدد نأ ردد فدد ع نشدد ع؟ ــق و*س ــ ــش * ط ه والــ ف ه [88 – 79]ال راق: {مرض د فـب ش *
فيق إال باو علي تـشكل د وإلي نيب } ه [88]هش : {وما تـش *ن آم شا} ه [38]اج: {إن او * دافع عن ال
سدد ل .ددل ش متدد ايهبددس فئدد ل: عددالم رفددا أ دد ك هددذا حل الت ددل عل هللا؟
عدددددء ح ي لددددده ةددددد. ، عددددد ل: علددددد ددددد ل أ دددددع: علمدددددا أن ز ف طم ها ههلل ءه نعلما أن عملء ح يغملده ةد. ف هد شدا ل ده، نعلما أن ا ت ي رني ات ف ه أ ه ع نعلما أين ح أ ل د عدني
هللا شفث را ف ه تح رهه
8 ؟ زنملاذا حت
ال إمنـــــــــا الـــــــــدنيا غاـــــــــاك *ـــــــــة
إذا اخار م با انب حف انـب
ومــــــا الــــــدهر واعمــــــال إال ف ــــــا ع
عليبـــــا ومـــــا اللـــــاح إال م ـــــا ب
فـــــل ت نـــــ عي ـــــاك م بـــــا ب ـــــ
علـــــض ذاهـــــب م بـــــا ف نـــــ ذاهـــــب
دد ا دد ي دد هه أشضدد ففدده فكدد كه نا ددتال ففدده دد يرهللغدد هه فددددون ي دددد شئفئدددد هه نةدددد ك فدددد ل هه فددددال رددددرتك احلئدددد اة نرشددددتال
هللاهه يف ل هه هل عر الا فوهه شكس الافه هه نح يغلمه إحــرا}نح يدد اي دد إح هدد ه ــد ذلــ م ــدع بـ ك ل ــ او {ال تــد
ه [1]الطلق:
إن مل *ن ما تر*د فأك ما *شنح دددد أن الفمدددد نعلدددد ا مدددد حل ا ت دددد ال ددددغ ه ناحلفدددد
ا رف حمم ه عر نثة حل ههلل ه الشك عل الرغسه ي غ حل ل نعا نشني لفغدفش عفشد –ه ن ناإله ن د ل إ
اضددف هرفئدد ع يدد عدد ا دد اه نالددبال نايشددران هه مدد عدد ل رغدد : م ل ت } ه [4]اللي: {إن س ي
لك لف ل ي ي ع اإله ن يك نهه نهردد شفرمدد يتردد عض ناعددع احلفدد ددع طمدد اإله دد ن هه نشفرمدد
؟ زنملاذا حت
01
عدد ا هه مث ح يكدد ن حل علبدده هدد ال ضدد هه ر ددبح يف لدده ضدد رفدد اي
ي فبه اإلشب ط ني عه الف س هه نر كره ايشران هه نح يرال ذل علئ ئفب نامج نه يد يف لده حمفمد شدىت يد ففده التشد ؤم هه فدال ي دددل حل ددد. أ ددد ا هه نشفرمددد ر دددبح أشراهددده ر رددد ن ددده ددد علبددده
تمكر هه دددؤ ددد م .دددل نعدددالهه نأن ددد هللددد هات هه ردددذ أهددد خـــ
إمي هدد دد م أن رددؤ ئضدد اه نعدد ع ه نأهدده سددب هه ق يظلمدد ددفئ نأهه ع ل حل شكمه شفس حل رئ ي عه
ن ئتضدددد إمي هدددد لئدددد أن رغلددددس أهدددد ل ددددا دددد دددد ه سدددد. شف ردددد نإكدددد دددد هه هه نيئدددد ه لدددد هللا سددددب هه هه نفددددة شكمتدددده
ن عم ل هه ن ره نحب ل فه يرغس عل عد م د ل ان د الدرغسهه دبه الرد س هغمد هه نهدء حل شئفئتهددد هئدددس حل هبددد هغدددس هه فهدددؤح عددد م عددد نن عددد ةبفددد ع علددد ةر عهه نمتر ا ك هته نعرع ن. هه أنا علفه د الرغدفس هه لكد د .د
أ ددددد أ دددد هللا ن دددددف ددددده هه ربدددددني دددددس أن هغمددددده علددددد عددددد نن هدددددا اسددت ا. نرا يدد ا دده هه نهردد ك علمدد ا أن دد دد ه ا ففدده هدد الرغمدد هه نأن
م س *ـق شلـ شن }هغم ع نن هء الرئمد هه انـ بـا ا م *ن دت ــش الـ ـب و ص أن او *ـب س ط الر ز ق ل ن * اق من عبا ل و*ـق دك لش ال ن ا و* من او عليـ
افر ون ال ل أن ال *ـ ف ه [82]الق ص: {لسف ب ا و* ن مدد أن الرغمدد سددتك ن شئفئتهدد هئمدد هه فكددذل ا ددفب ردد هغم د هللاهه يت لد رهد ال د الدذ هد هللتد اورد هه نيكت ده
00 ؟ زنملاذا حت
ف اده نعبد هع ا تئدني هلدفال و ي. الغظفس، نلذل .غل هللا دال ع يهب عل حمبته سه هه حل اومدع دني اةبد نالدبال هه نأن ا دتال هللا لغبد ع تأم خـ
ه هلفل عل حمبته هه فهذع شئفئد ح ر دتئ إح حل علده فئفده دؤ ك حلئفئ احلف ن اه هللا ففه عب هعهه يئ ل ال سد ل هبدل هللا
جلــزاق مــع عظــم الــبلقإ وإن هللا إذا حــب إن عظــم ا»علفدده نسددلس: «قشمــا ابــ لهمإ ف ــن كضــ فلــ الرضــاإ ومــن ســ ط فلــ الســ ط
(ه035ال ل ل ال ف عس )عدالم ندرن نعد علمدا أهده ح يت د ف حل الكد ن ةدد. هللا هه نأن أها ففه ع أ اهع هللا هه فون را ع اهك اضف هه نل ا عد
وهددد أ لددده! أيددد علمددد حل علدددس هللاهه نأيددد ا تفددد ك ددد اه هللا اضدددف ف لرهلل ا تف هللا ل هه
ال بــــد ذو ضــــ ر والــــر ذو قــــدك
ـــرزق مقســـشم ـــدهر ذول ول وال وال
والــــ يــــع في ــــا اخ ــــاك خالق ــــا
ـــــشم وال ـــــشم ـــــاك ســـــشال الل وف اخ ي
: إن الغبد لدفهس د ي د التجد قال ابن مس ش كض هللا ع ـ أن اإل دد شددىت يف دد لدده، ففرظدد هللا إلفدده ففئدد ل للمالاكدد : اهبدد ف ع عردده فوين إن ي ره أه لته الر ، فف فه هللا عره، ففظدل يت د ، يئد ل سدبئ
فالن هه ين فالنه ن ه إح فضل هللا عر ن.له عدد ل: عدد ل سدد ل هللا هبددل وعــن و ــش بــن لبيــد كضــ هللا ع ــ
هللا ت ـا لين ـ عبـدل املـممن مـن الـدنيا وهـش إن»هللا علفه نسدلس:
؟ زنملاذا حت
01
ناع « ي ك ا حت شن مر*ام من الط ام وال را ختـافشن عليـ
(ه 0701أمح ، هب فح او ع ) قــد *ــ م هللا بــالبلشع وإن عظ ــد
ــــــال م ــــــا ب ــــــع ال ــــــض هللا ب و*ب ل
اك سب مشهبة ال سيانح يدد نن لدده ش ددر ثدد. دد الردد س يظردد ن الر ددف ن يففدد نهئمدد هه
رذ ! فرم ل ر ل اإله ن أ ع ل . ع هغم حل أشف ن ث. ه إهددده يفلددد غر يددد عجفبددد هه متددد علددد يددد ت ال ددد هه نايشدددران ناآلحم نا م م هه فتم ه نرذ ه ع عد هبهلل دهلل ح رد ففهد ع .د
نح أ ت ه رالز ده –ه دف ن –لد عد ش ا د يفهم د ةد. –أ دء –ر
ا م م م ل نعغا عبل حلظ هه فال خيتلف نعغه شدني ش د هه ع نعغه غ عش سرني! فف س عته ستك ن شف اإله ن!
إن احلدرن نا ددس نالهلل .غدد ركدد ن أعدد دمدد ركدد ن شدد ل ش دد مث ح ردددرال رت دددل يفث هددد هه نررم دددء أهبددد اؤه سددد ع غددد سددد ع ني ددد
ح جمدد ه دد سدد ح رضدد إح أ علددفال هه غدد يدد مهه شددىت ر ددب لبتههه ان زال نعغه
نإن دددئا أن رت دددل أشراهددد هه نردددذن ددد هه ف ت ددده هب الر ف ن هه ن ب ع حل استغم !
02 ؟ زنملاذا حت
لف الئ أن رته ؤنلف ر هه نح أن رتج هل أ ا ح يرال علف عال.ه هه
ا ضدف هه نايشد ا ا ؤ د هه نالهلل ا.دع لك ا ئ ه ه إع او مث عل ش سغ حل ي ت احلف ه
رغلس س ل هللا هبل هللا علفده نسدلس نهد ي .هد إه درهج احــرع علــض مــا * ف ــ إ واســ ن »التغ ددل ددع دد م ا ضددء ففئدد ل
بــاو وال ت ــزإ وإذا صــاب يــق فــل تقــ: لــش ف لــد كــاإ ن كا وكا. ولن ق: قدك هللا وما ياق هللا ف إ ف ن لش تف كا
ناع لسه «ع ال يطانهددذا هدد ا ددرهج ال ددلفس للتغ ددل ددع أشدد ا ا ضددء ا ؤ دد ! نهدد
يتك ن ثالث هئ ط ش مس : الفدد س دد اشتمدد ل ناعددع افرتاضددء . يدد للم ضددء، نهدد ا و :
علفدده نسددلس ئ لدده: ح رئددل: لدد أين دد أ دد إلفدده سدد ل هللا هبددل هللا فغلا ذا ن ذا ن ذاهه
الت ددلفس ئضدد هللا نعدد ع إ عدد هللا اي ددف عبددل لددة الثانيــة:ايلة كم ني ألف سر ، نهذا ايهب ل اإلمي هفد الدي يغتئد ه دل ددلس نهدد دد هل علفدده شدد يث . يددل الف يددل شددني سدد له سدد ل هللا
س أ ين ع اإلمي ن فئ ل: أن رؤ م ن الاكته هبل هللا علفه نسل ن تبه ن سله نالف م اآل نالئ .ع ن ع ناع البخ ف حه
الت ددلفس شددفئ هللا الهللغلفدد الر فددذ حل الغبدد ههه إ ددل دد الثالثــة:
؟ زنملاذا حت
03
اهئض اي إك د ن شدفئ هللا سدب هه هه فهد د عد ن د
نفغلهه لدددددي عبلهددددد ددددد هل علفهددددد ع لددددده هبدددددل هللا علفددددده نسدددددلس: نهدددددذع نا
ه «ولن ق: قدك هللا وما ياق ف »فهذا أه ا لس ع ايش ا ا ضف هه أن ي ت ه حل ه ف هن ل ضددء لئضدد هه ن شددفئ هللا هه نأن يغلددس أهدده عدد .ر علدد إههللدد دد
ي نت حل هره راف.ه هه أشراهده أن يشدال ههلل ده د يرهللغده ندم ي د ع ا دلس علد ه دف ن
هه فون ايش ا ير ء غضه غض هه نايي م يف ل ايشرانهه س اــــ مــــع ا *ــــام كــــ م ــــيبة
وحتـــــدع حـــــداع ت ســـــ امل ـــــا با فدد ق علبدد دد يدد ت ا ضددء هه نعدد ه ههلل دد ه ددف ن أش اثدده
هه ح نس ش ل شه هه ناعفع شبد ل نهبدل ده هه أ دال ل د ه هللا عددد ددد عهه ن ددد لتهللك. حل ددد.ك عددد هكددد ع هه ن دددا ل دددذ
ه فغ ع ف ا.غه نا.غل غ ك حل ل ي م: وإ إذا مـــــا فـــــات ا مـــــر مل بـــــد
قلـــــــــــــب كفـــــــــــــ ـــــــــــــرل م ـــــــــــــدما
اس ن باو وكن ق شعا .دل للم دلس فهللفد احسدتغ ه د م هر ك يفيت ن حل ت هللا ربدني
إ*ــاك } :ع هدده ن هلل يتدده نعر يتددههه اين ع لدده رغدد نعددالهه نا ت دد
04 ؟ زنملاذا حت
ــ ه فهردد مجددع هللا ددني أ دد ي : اينل [5]الفاحتــة: {نـ ب ــد وإ*ــاك نس عب ه ا لس ل ه ، نالث ين ع هه له إ ا عب ع نطله ع ههه
ــاف عب ــدل }أ دد الث هفدد فهددء ع لدده رغدد : ]الزمــر: { لــي س او بفغدددد ن هللا ن هلل يتدددده لغبدددد ع ركدددد ن علدددد عدددد نئفئدددده لغب هيتدددده هه [36
ناهتم ه نا ع نهيره هه ن ذا فون أطفه الر س عفشد نأشئهدس غد ن هللا نر ففئه .غل ه حل هللاهه
*بــــــــــا امل ــــــــــب بــــــــــدا نفســــــــــ
*طلــــــــب الــــــــدنيا حر* ــــــــا اهــــــــدا
ال لــــــــــ الــــــــــدنيا وال نــــــــــد ــــــــــا
ـــــــــــ ا ـــــــــــ ـــــــــــا واحـــــــــــدافا
مـن »نه ه س ل هللا هبل هللا علفده نسدلس يئد لد نيئد ل: ــ ا ــشم ــا واحــدا كفــال هللا ســا ر ا ــشم.. ومــن ت ــ بد بــ
ه «ا شم من الدنيا مل *بال هللا ف و * با هل ع ل حمم س ع : أ ان ل ق هغذ إح وم لكر ت ئني
غددذا : أشدد ه يددرهاه حل ههفدد ع ففهللدد ف شدد ، دد علددس هللا ردده عدد ومدد الأهه ف شء ع زيد حل هيرده ثلده، نأشد ه يدرئد د ههفد ع فف درن
شره علس هللا ره ع أهه شرن عل ء هئ ه هيره ثلهه عدددالم ندددرنهه نههفددد ك لهددد سدددج عددد شب دددا ففدددههه ررظددد دددىت
الهلل فح الرغفس حل اور نه يهلل ت عر لرت.ع إه فت امسددع إه نهبددف عبدد هللا دد عمدد ن نهدد ي ددف الدد هف يئدد ل: إن ال هف .ر الك ف ، نسج ا ؤ هه نإك ثدل ا دؤ شدني يد ت ههلل ده
؟ زنملاذا حت
05
مثددددل .ددددل ددددد ن حل سددددج فدددد ت رددددده فجغددددل يتئلددددده حل اي ض
نيتهلل ح ففه ه ــــــا واــــــشا ع ت قاــــــ دتــــــر اللي
ن كقــــــــش كأضــــــــ اع حــــــــلم و ــــــــ و ـــــب مـــــن ذا ةـــــا قـــــدك ســـــاعة
جتــــــــــد ب ــــــــــا ســــــــــ ا و ــــــــــن ق ــــــــــش هبددخ رتهللتددا علفهدد سدد ا ا مدد مهه ن لدد –أ ددء –نالئر عدد
ين رش ا م م نايشران حل الئلههه فمىت ا ت ففه لدف ال ةبد ت نالفمددع ناوشددع ر لدد ففدده دد احل دد ئدد دد خيفدد دد نئفددة رلدد
ل سدد ل هللا هبددل هللا علفدده نسددلس: إكدد الادد ةدد ال ةبدد ت ، ن ددذا عددالئلدددددههه نإكددددد الهللئددددد فئددددد الئلددددده هبددددد فح الرتةفددددده نالرتهفددددده عدددددس
(ه 2112) : إه ه ن غذ ن حل ال هف : قال مشيط بن ع لن
ة أعفء ال هف فه و شا له نفئددددد. زنيدددددا عرددددده فهددددد يتبغهدددددد ههلل دددددهه فرهلل ددددده رتئفدددددع علفهدددددد
ش اته : ا ددؤ حل الدد هف همدد م شددري هه دده اــي بــن عــا*عقــال الف
عددد .هددد زع، ن ددد ددد ن حل الددد هف دددذل ، فدددال هدددس لددده إح التدددرنه ددد يرهللغددده عرددد الغددد ه إه نطرددده، فدددال يرددد ف أهدددل البلددد الدددذ هددد ة يددده
فرهس حل عرهس، نح رل الذل عر هسه
06 ؟ زنملاذا حت
ــا *ســ طب بــ مــن يــاق عي ــا كحيب
نيــــــــــــــال إقبــــــــــــــاال ف * ــــــــــــــ ف
ــــــــا ــــــــ وكع ــــــــن فشق فلي ظــــــــرن إ م
ولي ظـــــــــرن إ مـــــــــن ونـــــــــ مـــــــــاال
ـــن م ـــاذ : دددكني ا ددد يفهم لددد ددد ف الرددد مددد وقـــال ـــع ب خي ف الهللئ ه ل اور ه
: إن دد ن يارفدد دد الدد هف دد يكهللفدد ، وقــال ســل ة بــن * ــاكفددد هي عدددفش ددد الددد هف يكهللفددد ، نإن ددد ن يارفددد ددد يكهللفددد فلدددف
ء يكهللف ه حــــت مــــت نــــد ف حــــ وترحــــال
وطـــــــــشل ســـــــــ وإ بـــــــــاك وإقبـــــــــال ونـــــــاز الـــــــداك ال * ف ـــــــ م بـــــــا
عــــــــن ا حبــــــــة ال *ــــــــدكون باــــــــال مب ــــــــرق ا ك طــــــــشال م ر ــــــــا
ال خيطر املشح من حرع علض بـال ولــــش ق ــــد تــــاك الــــرزق ف عــــة
إن الق ـــــــش ال ـــــــ ال كثـــــــر املـــــــال : الره حل ال هف اش الئله نالب نهع ر قال
ال يرط ايا أن احلفددد فبفغتهددد ددال يبتلددد اإله ددد ن –أ ددء –لئدد علمدددا
ففه ه ال ا ض هه نا ك نه ت ر ت .ه ره هب ا نثب ر !
؟ زنملاذا حت
07
نحل هذاهه
حل هددددددذا يشددددددرتك ا ددددددؤ نالكدددددد ف هه نال ددددددا. نالكبدددددد.، نالادددددد فددددع نال ضددددفع، نالددددذ نايهثدددد هه فكددددل الردددد س شدددد نط نالهللئدددد.هه نال ف
ئددد ؤع افغددد را دددد ت احلفددد هه ن ك دددد هبدددغ و هه لكدددد ددد ميفددددر ا ددددؤ عدددد ةدددد.ع: أن هبدددد ع علدددد دددد ي ددددفبه حل احلفدددد إكدددد يكدددد ن م سب هه هه فه يتغبد هللا د ع علد دل ضد هه مد يتغبد ع لشدك
يئددد الئددد يفن الكددد ر أن اسدددتخ ات علددد دددل هغمددد ه نحل اضدددع ثددد. ال دددد دددد ا ددددؤ هدددد ة يدددد الددددبال هه نأن هبدددد ع هدددد دددد ط الهللددددال نالرجدد حل لدد الددبال هه ني.ددل رثبفددا ا ددؤ علدد ال دد دد ع هللا بفر فضله نش ث علفه حل أ ث سبغني ضغ حل ت ه الغريرهه
ــــ} ق مــــن ال م ب ــــ ل ــــشن ــــشال ول بـ م ــــص مــــن ا ف واجل ــــش ونـق ش ر ال ابر*ن نـ ف س والث راح وب ه [155]البقر : {وا
ل ــــش } م وال ــــابر*ن ونـبـ م حــــت نـ لــــم ال اهــــد*ن مــــ ل ــــشن ول بـ باكك م ه [31]و د: { خ
رردده .فدد ش ايشددران هه نرالعبددا فمدد ق دد ههلل دده ل دد ة خفه هه نضج ع هه فو ا ه هب يع فرل علدة ح يئد علد ا.هد
ا ض هه نح نل له ضج ع نعلئه احلف ه إن احلفدددد هددددء مدددد لئهدددد هللا أنل دددد هه دددد ض غدددد ع ففدددد هه نفئ غ ة هه نف ع غ ا.تم لهه ن. ل غ بع هه ن ف غد
ا عل ش لهه أ نهه ح رثب صــــ بد علــــض كــــدك و نــــد تر*ــــدها
08 ؟ زنملاذا حت
صــــــــفشا مــــــــن ا قــــــــاق وا كــــــــداك : نلدددد ح أن الدددد هف ها ا ددددتال ق ركثدددد ففهدددد *قــــشل ابــــن اجلــــشز
اي اض ناي ا ، نق يضة الغفش ففه عل ايهبف ناي فد ، فد هم س عدد ي اةدد إه أن دد ت دد الدد هف ، نهدد كدد ثالمث ادده عدد م، نإ دد اهف
يك الرد ، ن دح ال لد ، نيغئد كد شدىت هده د ع، ن سد ع سدد دد ف عدد ن نلئددء دد ع دده اةدد ، نعف دد دد دد ر ح دد ن لدده إح الدددد ا نالغددددفش الضددددر ، نحممدددد هبددددل هللا علفدددده نسددددلس نعلددددفهس أمجغددني، هبدد الهللئدد ، نعتددل عمدده محددر د نهدد أشدده أع ادده إلفدده د ه
هؤح ايهبف ناينلف دم يف ل د ع، نلد نههلل ع ه عره، نة. لئا ال هف للدذ ق يكد شدل للمدؤ رهد ه )ر دلف أهدل ا د اه
(ه 20ص إ اهه فال هلل لإله ن ا اه حل الد هف همد د ن د هههه نح ئدد لدده دد دد ال دد لفغدد دده ناه ايشددرانهه نلددذل .غددل
فددددده نسدددددلس ال ددددد ددددد ط ال دددددغ ه ، نعدددددالت سددددد ل هللا هبدددددل هللا عل ايشران ، فئ ل: إن ال غف .ره الهللنت ن ا تلء ف ه
اصــــــــــ لــــــــــ م ــــــــــيبة وجتلــــــــــد
ــــــــد ــــــــأن املــــــــرق غــــــــ ل ــــــــم ب واعل
و مـــــــا تـــــــرع ن امل ـــــــا ب يـــــــة
ــــــــــا مبرصــــــــــد ــــــــــة لل ب ــــــــــرع امل ي وت
ـــــرع مب ـــــيبة مـــــن مل * ـــــب بـــــن ت
هــــــا ســــــبي لســــــد ع ــــــ بأوحــــــد
؟ زنملاذا حت
11
إذا ذكـــــــرح م ـــــــيبة تســـــــلش ـــــــاو
ــــــــال و ــــــــد ــــــــاذكر م ــــــــاب ب ف
نهدذا سد ل هللا هبددل الده علفدده نسدلس غدل ال دد د ط اإلميدد ن، نميتدد ا ددؤ ال دد حل سددف ق التغجددده دد اسددت ا شدد حت الرغمددد
عجبد ي د ا دؤ إن أ د ع لده لده د. د نلدف »نا فب ل يه ففئ ل: د إن أهبدد ته سدد ا ددك فكدد ن دد.ا لدده ، نإن لدد يشدد إح ا ددؤ
ناع «أهب ته ض ا هب فك ن .ا له ، نلدف لد يشد إح ا دؤ لسه
كن مسنا
ح ء ميك أن يئ ن ئ ا عل الاهلل ان!نأها إ ا ر لا حل ع ا م م نايشران ن. نلف عالعد ت
ايلة حم سلبف هه ا.تم عف سلبف يك ن الظلس نس فدددد شران البفدددد تهه ع تهدددد دددد لددددل الغشدددد الرن.فدددد هه فرن.دددد رشدددددك ع ددددد زن.هددددد هه نزنت يدددددئ ندددددا ةف سددددد زن.تددددده هه نأ رددددد يتضدددد ة ن افتئدددد ا إه رددددف ا دددد ه نظددددل احلردددد ن! نيف دددد يشددددك ن دددد
أ ر اهس الغئ قهه نيف دددد حل عملدددده يشددددك دددد ش سدددد إ ا ش دددد هه نيف دددد يشددددك
دددده لل ددددم هه نث لددددث عدددد أ ددددذ لدددده هه ن ا ددددع عدددد هتدددد ع ضددددههه ظ ن دد كدد نا دده فددو ا هدد سددجني هه ي ددمع يهفردده ايهددني هه نع امدد هددذا الردد ل دد ايشددران ط يلدد لكثدد دد حل الظلددس دد ألدد ان! نحل ددل
10 ؟ زنملاذا حت
هدددذع ايشددد ال او لبددد لل ددد نايشدددران ح يظدددل عدددالت ال دددم ش هددد احلرن نا س نالاسهه ففذيبه م يدذن ا لدح ال نا الش حلهه يررل عل
حل ا ه نلددف هددذا دد ع دد الئدد لهه نإكدد هدد ددرهج الردد هبددل هللا علفدده نسلس، فئ ن هبل هللا علفه نسلس أطفده ايلدةهه ن د ن أسدغ الرد س شف هه ن أس ا سغ هره نطفه ههلل ده أهده ق يكد يردتئس لرهلل ده عد هه
ن ددد إه ددد أسددد إلفدددههه نيددد ع إه كددد م دددل ددد ن يغهللددد ني دددهللحاي دددالق هه نرددد ك الاضددده نا.ترددد احهتئددد م للدددرهلل، ن ددد ن هبدددل هللا
ه «وما زا هللا عبدا ب فش إال عزا»علفه نسلس يئ ل إن ال بـد ليبلـحب نسـن خلقـ »ن ن هبل هللا علفه نسلس يئ ل:
دده حب دد ايلددة ناع أ دد هانهه نعدد دده لدده « ك ــة ال ــا م القــا م ه [4]القلم: {وإن ل لض خ ل م عظيم }فئ ل:
فم ر س ه حل مس شته هبل هللا علفه نسلس ، نعهللد ع ، نطفده لئه فئ أ ذ شظ ناف ا ال غ ه ن اش الب ل نلتهره ال ال ه
نإ ا رتبغدددا سددد. ال دددلف ضددد ان هللا علدددفهس نالغلمددد ناحلكمددد هللدددد نمس شدددد ن فددددة هه نهددددء هبددددهلل ت ح دددد ه إح حل ن.دددد س أهددددل ع
ع عددل شكددفس عدد قه نهددذا ا دد الئددفس محدده هللا ي ددف شدد ل ددفخه ا دد ن د أيدا أشد ا أمجدع دذع اي د ل د دف »رفمف محه هللا ففئ ل:
ه «اإلسالم ا رفمف ع س هللا س عن ددد ن غدددض أهبددد ه اي ددد يئددد ل: نههت أين يهبددد ثلددده
ه ، ن أيته ي ع عل أش رهس ع ، ن ن ي ع سه يع اا
؟ زنملاذا حت
11
ن.ئددا ي دد بشدد ا لدده دد ت أ دد أع اادده، نأ دد هس عدد ان نأ
نرركدد ه، ناسددرت.ع، مث عدد م دد فدد ع إه فددا أهلدده –فرهدد ين –لدده فغددراهس نعدد ل: إين لكددس ك هدده، نح يكدد ن لكددس أ دد نتدد . ن ففدده إه
نه هذا الكالمه ع إح نس ع ركس ففهه ف نا ه نهع ا له، نعظم ا هذع احل ل ره، ف محه هللا ن ضء عره
(ه 1/217) ا ت ال لكني هه إهدددد شددددني ر دددد ح الردددد س علدددد أ فدددد اهس نعدددد ان س خــــ
نإيدددذااهس لددد سددد ا أ فئددد ا أم رغمددد نا فوهددد دددذل ركددد ن هبددد شه لددفال علدد ه – دد شدد ل –الشخ ددف الهللددذ احلكفمدد هه نلددف لدد
ضددددغف خ ددددفت نعلدددد هبدددد لت هه فددددف نأهددددا حل مس شتدددد ئتدددد ف نل يفهم نه هللا سب هههه؟؟؟
مث إن الغهللددددد نال دددددم ش رثمددددد لددددد أ دددددع مثددددد ، لددددد رر ددددد عددددد حهتئ م نالاضه ناحلئ أ ا:
: أهدد رردد ل ررلدد ا تئددني أهددل ايلددة احل دد الددذي نهبددهللهس و ــان ظدس الادف ، نالغهللد حل يفيد ت ثد. فئد ل سدب هه: هللا هلل الاهلل ان
ـــر ون } ـــم *ـ ف ـــا غاـــب شا ه ـــن }نعددد ل: {وإذا م ـــر م وســـاكع شا إ م ف*ن *ـ فق ـشن ال ك عدح لل ق م و ة عر ض با الس شاح وا كب
ــبك ف الســراق والاــر عــن ال ــا واو وال ــاف ال ــي ــام اق وال س ه [134 – 133]آل ع ران: {ال ن : إهدد عدد ه لر دد نالغددر إ ا عهللدد ت هه نحل هددذا نئفددة الثــا
12 ؟ زنملاذا حت
للمئ دددد ه هه نرهللدددد يض م .ددددال نعددددال ا تكهللددددل لغبدددد ه هه فددددو ا دددد ن هه فون الغر إك يد د لغهلل مد عد ل هبدل هللا ا رتئس لرهلل ه ي ي عره
ــدا ب فــش إال عــزا»علفدده نسددلس: نعدد عفددل: دد اهددتئس «ومــا زا هللا عب عب لرهلل ه إح ل!
: أن الغهللدد ففدده رفففدده للخدد اط هه نإ دد ه لردد الغدد انات الثالــ ســن }فمدد يردد ل لاضدده نهللا .ددل نعددال يئدد ل: ح ــ ه ــال ــع ب ف ا يما عداو ا كأن و مح وبـيـ بـيـ ه [34]ف لد: {ف ذا ال
أن الغهللددد إ ا ق يكت ددده ددده نه الغددد نهه ناهتهددد الظددد ق الرابـــع:ف عدددددل مثددددد ع أهددددده يددددد فع الغددددد انات، نيددددد هل ايعددددد ا عددددد ركددددد ا اي
حهتهد هه لغلمهس م ش ا غت علفدههه نأهده غهللد ع يد ةمهس علد ا فو ا أظه ف ازهاه شئ هس نإن ه ا ضغهلل ه
نحل هذا يئ ل الش فغء محه هللا: ملــــا عفــــشح ومل حقــــد علــــض حــــد
كحـــد نفســـ مـــن ملـــم ال ـــداواح خ ..
ع الت ح نالغهلل رذن ايشرانهه ع التا فل ع اي ف نر ك اة سب ر هلل ا ه نرف لهه
نه ف ن أ ي الا. ررنل ا م مهه ع احللس ف ع عال هه لك إ ا أ ف أش حل شئ م أ لههه
؟ زنملاذا حت
13
لــــــــــيس ال ــــــــــ بســــــــــيد ف قشمــــــــــ
لــــــــــــن ســــــــــــيد قشمــــــــــــ امل ــــــــــــاي : لادد أن .ددال عدد ل آل دد : نهللا لدد )إن( علددا قــال ا صــ
ناش لت مغ عش اه ش ه : لكر إن علا عش ا ق ر مع نافقال اعخر
ن ددتس .ددل احل دد نأ علفدده ، فئدد ل لدده احل دد : أ دد أهددا فمدد أ ئفا فئ ، ن يغلس هللا أ ث ه
نم ه الئ ال: وإذا مرضــــــــــ ا تي ــــــــــاكم ن ــــــــــش كم
وتـــــــــــــــنبشن ف ـــــــــــــــأتيم ون ـــــــــــــــك
* * *
14 ؟ زنملاذا حت
الفبر 4 ههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههه ا ئد
5 هههههههههههههههههههههههههههههههه أ ث خي ف ح يك ن 8 هههههههههههههههههههههههه إن ق يك ر ي ف ه يك ن
01 هههههههههههههههههههههههههههههههه نا ت ه هب الر ف 03 هههههههههههههههههههههههههههههههه استغ م ن عر ع
06 هههههههههههههههههههههههههههههههههههه ال ط احلف 11 ههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههه مس 14 ههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههه الهلله س