6

Click here to load reader

ขั้นตอนการทำผ้าบาติก

Embed Size (px)

DESCRIPTION

พนิดา ยิ่งกล้า, ขั้นตอนการทำผ้าบาติก

Citation preview

Page 1: ขั้นตอนการทำผ้าบาติก

ค ำชแจง ใหนกเรยนศกษาใบความรท 2.1 เรอง ขนตอนการท าผาบาตก แลวตอบค าถามใหได ใจความสมบรณ บนทกลงในใบงานท 2.1

1. การยดหรอขงผากบกรอบไม ขนตอนท 1-2 น ากรอบไมทประกอบดวยรปสเหลยมแลว ใชแปรงจมน าเทยนส าหรบเขยนบาตกรอน ๆ ทาใหทวทงกรอบ ทงใหเยน เทยนจะเกาะกรอบไมเปนไข ทาน าเทยนหลายๆ ชน เพอใหเทยนหนาขน

ขนตอนท 3 เมอเทยนเยนแลว น าผาทจะเขยนวางลงบนกรอบไมททาเทยนไว ขนตอนท 4-5 ใชขวดยาหรอขวดแกวขนาดเลก กดผาใหยดตดกบกรอบไม โดยกดขวดถไปมาพรอมกบดงผาใหตงไปดวย ขนตอนท 6 การขงผาใหตงพอดจะท าใหการรางภาพและการเขยนเสนเทยนตง

ใบควำมรท 2.1 เรอง ขนตอนกำรท ำผำบำตก

ขนตอนกำรเตรยมส ำหรบท ำผำบำตกดวยเทคนคระบำยส

Page 2: ขั้นตอนการทำผ้าบาติก

2. กำรรำงภำพ

ผทมความช านาญแลว สามารถใชดนสอรางภาพลงบนผาไดเลย ส าหรบผทเรมฝกควรรางภาพทตองการลงในกระดาษกอน แลวน าแบบรางสอดเขาใตผา เพราะผาทจะน ามาเขยนบาตกน จะมเนอบางจนมองเหนลายทสอดไวดานหลงได รางภาพดวยดนสอย 6B เพราะไสดนสอชนดนจะออน รางเพยงเบาๆ กเหนลายแลว และรอยดนสอกจะไมฝงแนนในเนอผาดวย น าไปซกลาง ท าความสะอาดไดงาย การรางภาพควรอยภายในกรอบไม เพราะหาก เขยนเสนเทยนเกนกรอบไมไป เมอระบายส ลงบนผาสกจะซมเลอะทไมท าใหงานเสยหายได

3. กำรเขยนเสนเทยน ผเรมฝกใหมๆ ควรฝกเขยนกบเศษผากอน โดยรางดนสอเปนลวดลายไว แลวลองเขยนเสนเทยนทบใหตรงกบรอยดนสอ แรก ๆ อาจจะรสกเกรงบาง จบปากกาเขยนเทยนไมถนด กลวเขยนไมตรงกบแบบราง กลวน าเทยนหยดใสผาบาง ปญหานแกไขไดดวยการฝกเขยนกบผาเชดหนาเพยง 2-3 ผน ผฝกกจะมทกษะในการเขยนเพมขนได ขนตอนการเขยนเสนเทยน ขนตอนท 1 น ากอนเทยนไปตมเพอละลาย เมอเทยนละลายแลวปรบอณหภมไดพอด หากมฝนในน าเทยนควรกรองดวยผาขาวบางกอน ขนตอนท 2 น าปากกาเขยนเทยนสวนทเปนโลหะจมลงในน าเทยนรอนๆ สกคร ลองตกน าเทยนแลวเทออกสก 2-3 ครง เพอละลายไขเทยนซงแขงตวอยภายในปากกาเขยนเทยน ขนตอนท 3 จากนนพกปากกาเขยนเทยนกบปากภาชนะ เพอใหน าเทยนหยดลงใสภาชนะไมเปนการเสยน าเทยนไปเปลาๆ

Page 3: ขั้นตอนการทำผ้าบาติก

บาตกระบายสนตองระบายสลงบนผาทเปยกชน เหมอนกบการระบายสน าบนกระดาษทเรยกวา “เปยกบนเปยก” ดวยการใชแปรงขนาดใหญระบายน าเปลาใหทวทงผนกอน แลวรอใหผาหมาดๆ จงระบายส ลงไป

ขนตอนท 4 จากนนใชผาหรอกระดาษทชชซบน าเทยนทเกาะรอบๆ ปากกาเขยนเทยนกอนทกครง เพอกนไมใหน าเทยนหยดใสผา ขนตอนท 5 กอนเขยนเสนเทยนควรทดสอบความพอดของน าเทยน ดวยการเขยนเทยนบนกระดาษหนงสอพมพหรอเศษผาทอยนอกกรอบไมกอน

ขนตอนท 6 จบปากกาเขยนเทยนนน จบเหมอนการเขยนหนงสอทว ๆไป การเขยนเสนเทยน

ใหเขยนไปตามทศทางของดามปากกาเขยนเทยน สวนเสนโคงยาวๆ ผเขยนอาจจะใชวธหมนกรอบไมขณะทเขยน

4. กำรระบำยส การท าผาบาตกเทคนคระบายสนจะไดชนงานทมความหลากหลายของสสนมากกวางานผาบาตกเทคนคยอมส วธการระบายสบาตกกคลายกบการระบายสน าลงบนกระดาษทวไป ก าหนดความเขมจางของสดวยน า สามารถน าแมสมาผสมกนเพอใหเกดสใหม ๆ ได เกลยไลสเพอใหเกดแสงเงา มความลก ดมมตได สทใชในการท าผาบาตกเทคนคระบายสน ตองเปนสยอมเยน มลกษณะเปนผง น ามาผสมน าอน อตราสวนของสคอ ส 1 สวน ตอน า 10 สวน ผสมใสกระปองพลาสตกทมฝาปดเพอปองกนฝน ซงเปนสาเหตหนงทท าใหปากกาเขยนอดตน สทผสมไวนสามารถใชไดนานถง 6 เดอน สวนส ทแหงแลวกน ามาละลายใชกบน าไดอก

Page 4: ขั้นตอนการทำผ้าบาติก

เมอระบายสเสรจแลว รอใหแหง ไมควรใชไดรเปาผมหรอน าไปตากแดด เพราะความรอนจะท าใหปฏกรยาท าใหสเปลยนแปลงได แลวแดดแรงๆ จะท าใหเสนเทยนทเขยนไวละลาย

สบาตกขณะทเปยกอยนนจะมความเขมสดกวาสทแหงแลวมาก สบางส เชน สฟาและสเขยว เมอน าไปซกแลวจะกลายเปนสทออนกวาเดม

5. กำรเคลอบน ำยำกนสตก ขอควรระวงทส าคญมากๆ ขอหนงกคอ ภาพทระบายสเสรจแลวหากโดนน าเพยงเลกนอยกจะดางทนท ดงนนชนงานทกชนจะตองเคลอบดวยน ายาเคลอบกนสตกกอน น ายาทวานกคอ “โซเดยมซลเกต” มคณสมบตเปนดาง ลกษณะเหลวขน น ายานจะไปท ากรยาเคมกบส ท าใหสไมตก สตดผาไดนานคงทน

ชนงานทจะน ามาเคลอบตองแหงสนท มวธการเคลอบหลายวธดงน ขนตอนท 1 น าผาทระบายสเสรจแลวและยงคงขงอยกบกรอบไมทาน ายาเคลอบโดยใชแปรงขนาดใหญ

ขนตอนท 2 หากชนงานมขนาดใหญ ใหเทน ายาลงบนผา แลวรบใชทเชดกระจกปาดน ายาใหทว ขนตอนท 3 เทน ายาใสถาดพลาสตก ถงน า หรอกาละมง น าชนงานจมลงในน ายาใหทว แลวบดน ายาออก (ควรใสถงมอ) น ายาทเหลอนสามารถน ากลบมาใชใหมไดอก เคลอบน ายากนสตกอยางนอย 4 ชวโมง หากมเวลากควรเคลอบผาทงไวทงคนเพอใหสตดไดดขน

Page 5: ขั้นตอนการทำผ้าบาติก

6. กำรลำงน ำยำออกจำกผำ หลงจากเคลอบน ายาไดเวลาทก าหนดแลว น ามาซกลางดวยน าเปลา ในน าแรก ๆ สจะตกมาก สทตกมากทสดมกจะเปนสเขยวและสฟา หมนเปลยนน ายอยๆ จนกระทงน าใสไมมสหลดออกมาอก หากยงไมไดตมผาในทนทใหแชผาไวในน าตลอดเวลา เพอปองกนสตกใสกน ดงนนควรเตรยมภาชนะใสน าไวหลายๆ ใบ

7. กำรตมผำเพอละลำยเทยน

น าภาชนะใสน าตมใหเดอด ใสผงซกฟอกหรอสบ เหลวพอประมาณ น าผาจมลงในน าเดอด หมนคนผาไปมาเพอใหเทยนละลายใหหมด ไมควรตมผานานเกนไป เพราะจะท าใหเนอผาเสยหายได โดยเฉพาะผาไหมยงตมนาน เนอผากยงหดหายไปหลายนว

Page 6: ขั้นตอนการทำผ้าบาติก

ซกลางกบน าเปลาอยางเบามอ เพอใหไขเทยนทตดอยกบผาออกดใหหมด จนกวาน าจะใสสะอาด และไมมสหลดออกมาอก

ผาบาตกทไดผานกระบวนการเคลอบซกลาง ท าความสะอาดทถกวธแลว สทระบายบนผนผาจะไมตกอกเลย

หากมผาหลายชนใหใชภาชนะ 2 ใบ ใบแรกตมน าเปลาใหเดอด ใสผ าลงไปเพอละลายเทยนออกกอน จากนนใสผาลงในภาชนะใบทสองทตมน าเดอดผสมกบผงซกฟอกหรอสบเหลว เพอใหเทยนไขทยงคงหลงเหลออยหลดออกไดงายขน ผาบางชนอาจมเทยนตดอยมากตองตมหลายครงกวาเทยนจะหลดออกหมด

8. กำรซกลำงไขเทยนออกจำกผำ

9. กำรตำกผำ น าผาทไดผานการตมและซกแลวมาตาก ควรตากในทรม ไมควรใหถกแดดเพราะส

ทระบายไวจะซดเรว