BIOLOŠKI VAŢNI SPOJEVI

Biološki vaţni spojevi

Masti Ulja Ugljikohidrati Bjelančevine Enzimi

Masti

Taljenje masnog tkiva ţivotinja

Čvrsto agregacijsko stanje

Ne otapaju se u vodi

Otapaju se u organskim otapalima

Nuţne u čovjekovoj prehrani

Previše masti uzrokuje debljinu (pretilost)

Sastav masti

Esteri alkohola glicerola i triju molekula zasićenih masnih kiselina

Najpoznatije zasićene više masne kiseline:

Palmitinska, C15H31COOH

Stearinska, C17H35COOH

Ulja

Mljevenje sjemenki plodova uljarica

Tekuće agregacijsko stanje

Ne miješaju se s vodom

Vrste:

Masna

Mineralna

Eterična

Sastav ulja

Esteri alkohola glicerola i triju molekula nezasićenih masnih kiselina

Najpoznatije nezasićene više masne kiseline:

Oleinska, C17H33COOH

Linoleinska, C17H31COOH

Linolenska, C17H29COOH

Emulzija

Smjesa dviju nemješivih tekućina

Emulgator

Tvar koja emulziju čini stabilnom

Neke emulzije

Mlijeko

Majoneza

Kozmetički proizvodi

Ugljikohidrati

Slatki i snaţni

Skladištenje i prijenos energije

Pohranjena energija sunca

Spojevi ugljika s vodom

Ugljikohidrati

Jednostavni

Monosaharidi

Glukoza Fruktoza

Sloţeni

Disaharidi

Saharoza Laktoza

Polisaharidi

Škrob Celuloza

Podjela ugljikohidrata

Monosaharidi

GroţĎani šećer

Krv sisavaca, med, groţĎe

Sladak okus

Otapa se u vodi

Neophodna za odrţavanje ţivota

Voćni šećer

NajslaĎi šećer

Otapa se u vodi

Voće i med (u smjesi s glukozom)

Konzumiraju ga dijabetičari

Glukoza, C6H12O6 Fruktoza, C6H12O6

Disaharidi

GraĎena od dviju molekula monosaharida

Hidroliza saharoze –nastaju glukoza i fruktoza

Prehrambena i farmaceutska industrija

Mlijeko sisavaca

Mliječni šećer

Bakterije mliječno-kiselog vrenja razgraĎuju laktozu na mliječnu kiselinu

Saharoza, C12H22O11 Laktoza, C12H22O11

Polisaharidi

Pričuvna tvar u biljkama

Nastaje od glukoze

Pohranjuje se u

sjemenkama

korijenu

gomoljima

Najrašireniji organski spoj

Gradi sav biljni svijet

Nastaje fotosintezom

Osigurava biljkama krutost, jakost i ţilavost

Nije topljiv u vodi

Škrob, (C6H10O5)n Celuloza, (C6H10O5)n

Bjelančevine (proteini)

Bjelančevine iliproteini su uz vodu, najvaţnije tvari u tijelu

Ne mogu se same umnaţati

Aminokiseline

Nalaze se u:

Mlijeku

Jajima

Mesu

Ribi

Enzimi

Biokatalizatori - kataliziraju isključivo kemijske reakcije u ţivim bićima

Enzim + supstrat Enzim-supstrat Enzim + produkt

Pokusi

Ispitivanje topljivosti ulja i masti:

Zaključak: Ulje se ne otapa u vodi.

Napravili

Hrvoje Brkić

Marija Jakić

Ivona Kapša

Katarina Krešo

Nikolina Novaković

8.D