Ch 6 Macro1

CHƯƠNG 6

LẠM PHÁT VÀ THẤT NGHIỆP

Biên soạn chính: Th.S. Hoàng Văn Kình

Th.S. Phan Thế Công

© BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM

BỘ MÔN KINH TẾ HỌC - ĐHTM

CHƯƠNG 6

Néi dung cña ch ¬ng

I. ThÊt nghiÖp– ThÊt nghiÖp vµ nguyªn nh©n cña thÊt nghiÖp.– Ph©n lo¹i thÊt nghiÖp– YÕu tè ¶nh h ëng tíi thÊt nghiÖp tù nhiªn– Gi¶i ph¸p h¹ thÊp tû lÖ thÊt nghiÖp

II. L¹m ph¸t– L¹m ph¸t vµ quy m« cña l¹m ph¸t– T¸c h¹i cña l¹m ph¸t– Nguyªn nh©n cña l¹m ph¸t– BiÖn ph¸p kiÒm chÕ sù gia t¨ng cña l¹m ph¸t

III. Mèi quan hÖ gi÷a l¹m ph¸t vµ thÊt nghiÖp– § êng cong Phillips ban ®Çu– § êng cong Phillips më réng– § êng Phillips trong dµi h¹n



CHƯƠNG 6

Mét sè kh¸i niÖm liªn quan

Ng êi trong ®é tuæi lao ®éng Lùc l îng lao ®éng Ng êi kh«ng n»m trong lùc l îng

lao ®éng Ng êi cã viÖc lµm Ng êi thÊt nghiÖp Kh¸i niÖm kh¸c: thÊt nghiÖp thËt

sù, tr¸ h×nh, b¸n thÊt nghiÖp



CHƯƠNG 6

MỘT SỐ KHÁI NIỆM LIÊN QUAN

Nguồn nhân lực: là những người trong độ tuổi lao động (nữ 16-55, nam 16-60), có quyền lợi và nghĩa vụ lao động được quy định trong hiến pháp của nhà nước và pháp luật lao động.

Lực lượng lao động: là những người trong độ tuổi lao động đang làm việc tại các tổ chức, cơ quan, doanh nghiệp,… và những người chưa có việc làm nhưng đang tích cực tìm kiếm việc làm.



CHƯƠNG 6

MỘT SỐ KHÁI NIỆM LIÊN QUAN

Những người thuộc lực lượng lao động chưa có việc làm nhưng đang tích cực tìm kiếm việc làm đó là những người thất nghiệp.

Thất nghiệp: sinh viên mới tốt nghiệp, thanh niên mới vào độ tuổi lao động, quay lại làm việc, bỏ việc cũ để tìm việc mới,...

Những người ốm đau bệnh tật, không có khả năng làm việc và các bà nội trợ không phải là những người thất nghiệp.



CHƯƠNG 6



CHƯƠNG 6

Minh ho¹

D©n sè

Trong ®é

tuæilao

®éng

Ngoµi ®é tuæi

lao ®éng

Lùc l î ng lao ®éng

Ngoµilùc l î ng lao ®éng

Cã viÖc

ThÊt nghiÖp



CHƯƠNG 6

Theo dâi d©n sè, lao ®éng vµ viÖc lµm



CHƯƠNG 6



CHƯƠNG 6



CHƯƠNG 6

2. Ph©n lo¹i thÊt nghiÖp

a. Theo ®Æc tÝnh chñ thÓ thÊt nghiÖp– Theo giíi tÝnh– Theo løa tuæi– Theo vïng l·nh thæ– Theo ngµnh nghÒ– Theo d©n téc, chñng téc

b. Theo lý do thÊt nghiÖp– Bá viÖc– MÊt viÖc– Míi vµo– Quay l¹i



CHƯƠNG 6

2. Ph©n lo¹i thÊt nghiÖp (tiÕp)

c. Theo nguån gèc thÊt nghiÖp– ThÊt nghiÖp t¹m thêi– ThÊt nghiÖp c¬ cÊu– ThÊt nghiÖp do thiÕu cÇu– ThÊt nghiÖp do yÕu tè ngoµi thÞ tr êng

d. Ph©n lo¹i theo tiÕp cËn m« h×nh cung cÇu– ThÊt nghiÖp tù nhiªn– ThÊt nghiÖp tù nguyÖn (do thiÕu cÇu, tæng

cÇu suy gi¶m)



CHƯƠNG 6

3. ThÊt nghiÖp tù nhiªn vµ nh©n tè ¶nh h ëng

a. ThÊt nghiÖp tù nhiªn– C©n b»ng cung cÇu lao ®éng– Lùc l îng lao ®éng

ThÊt nghiÖptù nhiªn

Lùc l înglao ®éng

C©n b»ng cungcÇu lao ®éng

= -



CHƯƠNG 6

b. Nh©n tè ¶nh h ëng

Kho¶ng thêi gian thÊt nghiÖp– Çch thøc tæ chøc thÞ tr êng lao ®éng– C¬ cÊu nh©n khÈu thÊt nghiÖp– C¬ cÊu viÖc lµm vµ kh¶ n¨ng cã s½n

TÇn sè thÊt nghiÖp– Sù thay ®æi nhu cÇu lao ®éng cña çc

doanh nghiÖp– Sù gia t¨ng tû lÖ tham gia vµo lùc l îng lao

®éng



CHƯƠNG 6

ViÖc lµm, thÊt nghiÖp – Tû lÖ thÊt nghiÖp thµnh thÞ

ViÖt Nam (%)2000 6.42

2002 6.01

2003 5.78

2004 5.60

2005 5.31

2006

2007

2008



CHƯƠNG 6

THẤT NGHIỆP DO QUY ĐỊNH TIỀN CÔNG TỐI THIỂU

Thị trường lao động cân bằng tại mức tiền công w0.

Tại mức tiền công w1, lượng lao động thất nghiệp là đoạn AB = L2 – L1

LL2L10

W1

W

SL

DL

A B

E0W0

L0



CHƯƠNG 6

THẤT NGHIỆP DO THIẾU CẦU

Tổng cầu suy giảm, một số ngành suy thoái, cầu lao động dịch sang trái, tiền công cứng nhắc, xảy ra thất nghiệp là đoạn E0E1 = L2 – L1

LL2L10

W1

W

SL

D’L

E2

E0

E1W0

L0

DL



CHƯƠNG 6

THẤT NGHIỆP TỰ NHIÊN VÀ THẤT NGHIỆP TỰ NGUYỆN

Thất nghiệp tự nhiên xảy ra khi thị trường lao động cân bằng.

Thất nghiệp tự nguyện xảy ra khi có những người tự nguyện bỏ việc cũ để tìm việc mới (do tiền công thấp, do môi trường công tác không phù hợp,…).

Thất nghiệp không tự nguyện: thất nghiệp do thiếu cầu,…



CHƯƠNG 6

THẤT NGHIỆP TỰ NHIÊN

L0

W thực tế

SL

DL

E0W0

L0

S’L

W1

L2L1

B

A

Thị trường lao động đạt trạng thái cân bằng vẫn tồn tại thất nghiệp.



CHƯƠNG 6

THẤT NGHIỆP TỰ NHIÊN

Đường SL là đường cung lực lượng lao động xã hội;

Đường S’L là đường cung bộ phận lao động sẵn sàng chấp nhận việc làm tương ứng với các mức tiền công của thị trường lao động.

Lượng thất nghiệp tự nguyện là đoạn AB = L2 – L1, cũng chính là số người thất nghiệp tự nhiên.



CHƯƠNG 6

c. BiÖn ph¸p gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp

§èi víi thÊt nghiÖp tù nhiªn– Thóc ®Èy ®Çu t – C¶i thiÖn thÞ tr êng lao ®éng cho n¨ng

®éng ®Ó h¹n chÕ thÊt nghiÖp c¬ cÊu– Ph¸t triÓn ®µo t¹o nghÒ cho phï hîp nhu

cÇu

§èi víi thÊt nghiÖp chu kú– ChÝnh s¸ch t¨ng tæng cÇu+ T¨ng tiªu dïng ç nh©n+ T¨ng chi tiªu chÝnh phñ



CHƯƠNG 6

GIẢI PHÁP GIẢM TỶ LỆ THẤT NGHIỆP

Mở rộng GD&ĐT, hình thành các trường, các trung tâm đào tạo nghề cho nhiều ngành nghề khác nhau.

Thu hút đầu tư trong và ngoài nước. Đa dạng hóa các thành phần kinh tế Mở rộng hoạt động kinh tế đối ngoại. Các giải pháp thúc đẩy tăng trưởng

kinh tế để giảm thất nghiệp



CHƯƠNG 6

II. L¹m ph¸t

1. L¹m ph¸t2. Quy m« cña l¹m ph¸t3. T¸c h¹i cña l¹m ph¸t4. Nguyªn nh©n cña l¹m ph¸t

Do cÇu kÐo Do chi phÝ ®Èy



CHƯƠNG 6

1. L¹m ph¸t

L¹m ph¸t lµ sù t¨ng lªn cña møc gi¸ trung b×nh theo thêi gianIP lµ chØ sè gi¸

iP lµ chØ sè gi¸ cña lo¹i hµng

d lµ tû träng møc tiªu dïng cña lo¹i hµng trong giá

gp lµ l¹m ph¸t

100.11

P

P

PP

I

Igp

diI



CHƯƠNG 6

2. Quy m« cña l¹m ph¸t

L¹m ph¸t võa ph¶i – 1 con sè L¹m ph¸t phi m· - 2 con sè Siªu l¹m ph¸t – trªn 2 con sè



CHƯƠNG 6

3. T¸c h¹i cña l¹m ph¸t

L¹m ph¸t thuÇn tuý: gi¸ c¶ çc lo¹i hµng ho¸ t¨ng ®ång ®Òu

T¸c h¹i:– Phân phối lại thu nhập đối với cả người tiêu dùng

và doanh nghiệp– Ảnh hưởng trực tiếp đến những người làm công ăn

lương, đặc biệt là cán bộ - công chức nhà nước.– BiÕn d¹ng c¬ cÊu s¶n xuất trong nÒn kinh

tÕ– Tác động đến doanh nghiệp: chi phí sản xuất tăng,

lợi nhuận giảm, đồng tiền mất giá.



CHƯƠNG 6

4. Nguyªn nh©n

Do cÇu kÐo– § êng tæng cÇu chuyÓn sang ph¶i

Do chi phÝ ®Èy– § êng tæng cung chuyÓn sang tr¸i

L¹m ph¸t dù kiÕn L¹m ph¸t, tiÒn tÖ vµ l·i suÊt

L¹m ph¸tCung tiÒn

gi¶mL·i suÊt

t¨ng§Çu t gi¶m



CHƯƠNG 6

LẠM PHÁT DO CẦU KÉO

Do chi tiêu trong nền kinh tế tăng nhanh (cú sốc về phía tổng cầu), sản lượng vượt quá sản lượng tiềm năng, lạm phát xảy ra nhanh, giá cả tăng từ P1 đến P2. Y

0

P2

P1

P

AD1

AD2

ASSASL

E2

Y* Y2



CHƯƠNG 6

LẠM PHÁT CHI PHÍ ĐẨY

Do chi phí đầu vào của các mặt hàng vật tư tăng nhanh: xăng dầu, điện nước,...; hoặc giá cả của các đầu vào tăng (cú sốc cung), tổng cầu không đổi, tổng cung suy giảm.

Giá cả tăng từ P1 P2 Y0

P1

P2

P

AD1

ASS0

ASL

Y*

ASS1

E0

E1



CHƯƠNG 6

LẠM PHÁT DỰ KIẾN

Còn được gọi là lạm phát ỳ Giá cả tăng theo gần như một tỷ lệ nhất

định. Có thể dự kiến được tốc độ tăng giá cả

theo thời gian. Xem đồ thị và phân tích trong SGK.



CHƯƠNG 6

LẠM PHÁT, TIỀN TỆ VÀ LÃI SUẤT

Cung tiền tăng, giá cả tăng, lạm phát xảy ra: in tiền là 1 trong nhưng nguyên nhân của lạm phát. Lượng tiền càng tăng thì lạm phát càng cao.

Lãi suất thực tế = lãi suất danh nghĩa – tỷ lệ lạm phát.

Khi tỷ lệ lạm phát tăng lên, lãi suất danh nghĩa tăng theo, tăng chi phí cơ hội của việc giữ tiền, càng giữ nhiều tiền càng thiệt.



CHƯƠNG 6

L¹m ph¸t ở ViÖt Nam

1994 14.4 2000 -0.6

1995 12.3 2001 0.8

1996 4.5 2002 4.0

1997 3.8 2003 3.0

1998 9.2 2004 9.5

1999 0.7 2005 8.4

2006 2007

Nguồn: Niên giám thống kê Việt Nam



CHƯƠNG 6



CHƯƠNG 6

ChØ sè gi¸ nhãm hµng



CHƯƠNG 6

L¹m ph¸t t¹i mét sè n íc

Nguån: http://devdata.worldbank.org/data-query/



CHƯƠNG 6

CÁC BIỆN PHÁP KIỀM CHẾ LẠM PHÁT

Kiểm soát để hạn chế các cú sốc cung và cầu.

Kiểm soát lượng cung tiền trong nền kinh tế: hoạt động của thị trường mở, lãi suất chiết khấu, quy định tỷ lệ dự trữ bắt buộc,…

Kiểm soát để ổn định giá cả, đặc biệt là giá của các mặt hàng vật tư cơ bản như: xăng dầu, điện nước,…



CHƯƠNG 6

III. Mèi quan hÖ gi÷a l¹m ph¸t vµ thÊt nghiÖp

1. § êng Phillips ban ®Çu

*)( uugp gp lµ l¹m ph¸tu lµ tû lÖ thÊt nghiÖp thùc tÕu* lµ tû lÖ thÊt nghiÖp tù nhiªn hÖ sè t ¬ng quan (®é dèc ® êng phillips



CHƯƠNG 6

2. § êng Phillips më réng

*)( uugpgp e gp lµ l¹m ph¸tu lµ tû lÖ thÊt nghiÖp thùc tÕu* lµ tû lÖ thÊt nghiÖp tù nhiªn hÖ sè t ¬ng quan (®é dèc ® êng phillipsgpe lµ tû lÖ l¹m ph¸t dù kiÕn



CHƯƠNG 6

3. § êng Phillips dµi h¹n

*)(0 uu Do trong dµi h¹n gp = gpe

Do ®ã u = u* § êng Phillips dµi h¹n lµ ® êng

th¼ng ®øng



CHƯƠNG 6

Minh ho¹



CHƯƠNG 6

LẠM PHÁT VÀ THẤT NGHIỆP TRONG MÔ HÌNH PHILLIPS

Mô hình đường Phillips chỉ sử dụng để phân tích sự thay đổi về phía TỔNG CẦU, nó không đúng khi có sự thay đổi về phía TỔNG CUNG.

Trong ngắn hạn, có sự đánh đổi giữa lạm phát và thất nghiệp (mối quan hệ ngược chiều).

Trong dài hạn, lạm phát và thất nghiệp không có mối quan hệ gì với nhau.



CHƯƠNG 6

Education

Ch 6 Macro1