e-Öğrenmede İçerik Üretimi ve Yönetimi

Öğr. Gör. Dr. M. Emin MutluAnadolu Üniversitesi – Açıköğretim Fakültesi

III. E-Learning Zirvesi

18 Mart 2004

e-Öğrenme Öğretimde elektronik teknolojilerin kullanıldığı ortamlara

e-öğrenme adını veriyoruz. E-öğrenmenin tarihinde sinema, telefon, radyo, ses kayıt

teknolojileri (plak, kaset) ve televizyon gibi bilgi saklama ve iletme teknolojilerinin kullanıldığını görüyoruz.

Kişisel bilgisayar devrimiyle bilgisayara dayalı öğretim ortamları geliştirilmeye başlıyor.

Ses, görüntü ve video bilgisinin sayısallaştırılmasıyla bilgisayar e-öğrenmede en önemli sunum aracı durumuna gelmektedir.

İnternetin yaygınlaşmasıyla e-öğrenme ortamlarının iletiminde ve eğitim iletişiminde internet altyapısının kullanımı baskın bir yöntem oluyor.

Kablosuz teknolojilerin ortaya çıkışı ise mobil öğrenme dönemine geçme olanağı sağlamakta.

İnternetin Etkisi

Öğretimin temel içeriği diğer ortamlarda (kitap, tv-video, cd-rom, yüzyüze eğitim,…) iletiliyor. İnternetteki içerik ise destekleyici

İnternete Dayalı Öğretim

Temel içerik: öğrencinin değerlendirme aşamasında sorumlu olduğu içerik

Öğretimin temel içeriği internette iletiliyor, diğer ortamlardaki içerik (kitap, tv-video, cd-rom, yüzyüze eğitim,…) ise destekleyici

İnternet Destekli Öğretim

İnternete dayalı öğretim ortamları tasarımı

İyi kurgulanmış öğretici içerik Sanal öğrenme ortamları (sanal şirket, sanal

laboratuvar, sanal gerçeklik) Uygulama olanağı (gerçek dünya problemleri) Senkron ve asenkron akademik danışmanlık Takım çalışması olanağı Ödevler ve projeler Yardımcı içerik ve başvuru kaynakları Yardım masası

İnternete dayalı öğretim ortamı örneği

Temel içerik (yazılım öğretimi ve işletme uygulamaları) internet ortamında sunulmakta

Öğretim yardımcı kitaplar, cd-rom ortamındaki videolar ve senkron sohbet biçimindeki danışmanlıkla desteklenmekte

Açıköğretim Fakültesi Bilgi Yönetimi Önlisans Programı

İnternete Dayalı Bilgi Yönetimi Önlisans Programı

İnternet Ortamındaki Dersler

CD-ROM Ortamında Videolar

Yardımcı Kitaplar Lisanslı Yazılımlar Online Akademik

Danışmanlık Hizmeti İletişim Hizmetleri Erişim Hizmetleri Ödevler Sınavlar Destek Hizmetleri Sanal Şirket

ULAKNET üzerinden http://bilgi.anadolu.edu.tr

TTNET üzerinden http://www.bilgi.aof.edu.tr

İnternet destekli öğretim ortamları tasarımı

Zengin alıştırma-tekrarlama içeriği Etkileşimli örnekler Testler – Deneme sınavları Ders araçları Ders notları Yönergeler Başvuru kaynakları

İnternet destekli öğretim ortamı örneği

Temel içerik kitap ve TV yayınlarıyla aktarılmakta Öğretim, internet ortamındaki Deneme Sınavları,

Alıştırma Yazılımları, e-Kitaplar ve Ders Videolarıyla desteklenmekte

Uzaktan Öğretim Yapan Fakülteler

Deneme sınavlarından, şimdiye kadar 300 bin öğrenci yararlandı. Gerçekleşen sınav adedi ise 12 milyon civarında.

85 ayrı ders için uygulanabilen deneme sınavlarında yaklaşık olarak 10 bin soru bulunuyor.

ULAKNET üzerinden http://ds.anadolu.edu.tr

TTNET üzerinden http://ds.aof.edu.tr

Açıköğretimde İnternete Dayalı Deneme Sınavları

Açıköğretimde Çokluortam CD-ROM’ları

Genel Matematik Atatürk İlkeleri ve

İnkılâp Tarihi

Uzaktan öğretim yönergesi

Alıştırma yazılımı Dersin kitabının PDF

dosyası Dersin TV programları Deneme sınavlarına

bağlantı

Bu cd-rom’lardan toplam 250.000 adet dağıtıldı.

Alıştırma yazılımlarında konu anlatımını, soru çözüm yöntemlerini, alıştırma ve test sorularını ve yardımcı (sözlük, hesap makinası, vb. gibi) araçları barındıran ders yazılımı, ünitelere ait televizyon programlarından görüntüler, kitabın tam metnini içeren dosyalar, deneme sınavları ve diğer yardımcı kaynaklara bağlantılar yer almaktadır

Açıköğretimde İnternete Dayalı Alıştırma Yazılımları

ULAKNET üzerinden http://dersler.anadolu.edu.tr

TTNET üzerinden http://dersler.aof.edu.tr

Bu yöntemle hazırlanan 10 derse ait alıştırma yazılımının yayınıyla 1.482.000 öğrenci-ders’e erişmek hedeflenmektedir.

Bu öğretim yılı başından itibaren 25.000 öğrenci bu sistemden yararlandı.

Açıköğretimde İnternete Dayalı Alıştırma Yazılımları

İnternet Ortamında Açıköğretim Ders Kitapları ve TV Programları

ULAKNET üzerinden http://kitaplar.anadolu.edu.trTTNET üzerinden http://kitaplar.aof.edu.tr

Bu öğretim yılı başından itibaren 25.000 öğrenci bu sistemden yararlandı.

E-öğrenme içeriği üretiminde ekipler

İçerik tasarımıÖğretim ortamları

tasarımıÖğretim

Uygulaması

Tasarım Ekipleri İçerik Üretim Ekipleri Uygulama Ekipleri

Öğreticiler

Konu Uzmanları, öğretim tasarımcıları

ve gerçekleştirmeciler

Yazılım uzmanları ve

eğitim teknolojisi uzmanları

Öğretim ortamları tasarımı Hedef kitlenin özellikleri ve öğretim amaçlarına

uygun olarak öğretim ortamının tasarımı gerçekleştirilir.

Uygulanacak standartlara ait düzenlemeler gerçekleştirilir.

Senkron ve asenkron iletişim gereksinimleri tasarıma eklenir.

İnternet ortamı dışındaki içerik gereksinimi ve nasıl tedarik edileceği belirlenir.

İnternet ortamındaki bileşenlerin üretimde kullanılacak şablonları hazırlanır.

Öğretim uygulamasına ait yönergeler hazırlanır.

Öğretim Ortamı Tasarım Ekibi

Yazılım Uzmanları

Eğitim Teknolojisi Uzmanları

Proje Yöneticileri

İçerik Tasarımı

Derse ait öğretim hedefleri belirlenir Öğretim hedeflerine ulaşmayı sağlayacak

kapsam ve akış belirlenir. Değerlendirme ölçütleri belirlenir. İçerikte kullanılacak malzemeler üretilir Malzemeler, eğitsel sonuçlar üretecek şekilde

kurgulanır.

İçerik üretiminde değişik büyüklüklerde ekipler

Küçük Ekipler

Orta Büyüklükte Ekipler

Büyük Ekipler

E-öğrenme içeriği üretiminde en küçük ekip

veya

•Öğretim tasarımcısı (aynı zamanda konu uzmanı - konu danışmanı)•Denetleyen(Editör)

•Konu uzmanı - Konu danışmanı (aynı zamanda öğretim tasarımcısı)•Denetleyen (Editör)

E-öğrenme içeriği üretiminde standart ekip

Konu uzmanı – Konu danışmanı

Öğretim tasarımcısı Gerçekleştirenler Denetleyen

(Editör)

E-öğrenme içeriği üretiminde gelişmiş ekip

Konu uzmanı – konu danışmanı - alan uzmanı

Öğretim tasarımcısı Gerçekleştirenler Grafik tasarımcıları Sunucular Denetleyen (Editör) Koordinatör

Ekiplere Yardım EdenlerSanat YönetmeniEğitim psikoloğuEğitim sosyoloğu

Ölçme değerlendirme uzmanıVideo tasarımcılarıSes tasarımcılarıCanlandırmacılar

Senaryo

Konu ve alan uzmanları tarafından oluşturulan içerik. Konu anlatımları, örnekler, alıştırmalar, testler, örnek olaylar, başvuru kaynakları, uygulamalar

Öğretim tasarımcısı tarafından oluşturulan öykü panoları, ekran tasarımları, etkileşim kurguları, ders akış çizelgeleri, çoklu ortam gereksinimi ve senkronizasyonu, ölçme-değerlendirme içeriği, yönergeler

Yapım Senaryoları

Eğitim Senaryoları

Geliştirme Süreci

Yapım Senaryosu Hazırlama

Varlıkların Tasarımı

Kurgulama (Yapım)

Teknik Denetim

Akademik Denetim

Eğitim Senaryosu Yazımı

Öğretim Uygulaması

Tamamlanan içerik bir Öğrenim Yönetim Sistemi (ÖYS) yardımıyla yayınlanarak, öğrenciler üzerinde uygulanır.

Uygulama ekipleri teknik ve akademik danışmanlık ve değerlendirme görevlerini üstlenirler.

İçerik Üretimi Yönetimi

Birinci Düzey

İkinci Düzey

Üçüncü Düzey

İçerik Üretimi Yönetiminde 1. Düzey Koordinatörler proje yöneticilerini,

proje yöneticileri de ekip üyelerini görevlendirirler ve yüz yüze iletişimle projeler planlanır ve denetlenir. Bireyler işlerini kendilerine ait bir “yapılacaklar listesi” ile izlerler.

İş akışı, kurum intranetindeki ortak dosya sunucuları üzerinde gerçekleştirilir.

Tamamlanan içerik kurumsal ÖYS üzerinde yayınlanır.

İçerik Üretimi Yönetiminde 2. Düzey

Grup iletişimi yazılımı yardımıyla hiyerarşik görevlendirme, takvimlendirme ve iletişim sağlanır. (Microsoft Exchange Server, Lotus Notes)

Kurumun portal sunucusu ile içerik yönetimi ve iş akışı sağlanır

Tamamlanan içerik kurumsal ÖYS üzerinde yayınlanır.

İçerik Üretimi Yönetiminde 3. Düzey

Proje sunucusu yardımıyla kurumsal planlama ve kaynak dengeleme sağlanır.

Grup iletişimi yazılımı yardımıyla görevlendirme, takvimlendirme ve iletişim sağlanır.

Kurumun portal sunucu ile içerik yönetimi ve iş akışı sağlanır

Tamamlanan içerik kurumsal ÖYS üzerinde yayınlanır.

AÖF BDE Birimi Örneği

Çok sayıda paralel ekip (aynı anda sekiz proje grubu) Kalabalık ekipler (her ekipte 5-12 üye) Ekiplerde serbest çalışanlar ve birim dışı üyelerin

varlığı (her projede ortalama 4-5 konu uzmanı ve editör)

Projelerin tamamlanma sürelerinin uzunluğu (6-12 ay) Uzun dönemli kaynak planlama sorunları

AÖF BDE Birimi’ nde içerik üretiminin yönetimi ikinci düzeyde bulunmakta, üçüncü düzeye geçiş için çalışılmakta

AÖF e-Öğrenme İçerik Üretimi Yönetim Sistemi

Microsoft Project Server 2003

Microsoft Exchange Server 2003

Microsoft SharePoint Portal Server 2003

Macromedia MX 2004

ÖYS

Tasarım aşamasında

Sonuç

İçerik üretimindeki yüksek maliyetlerin denetimi için kurumsal bilgi yönetimi sistemi oluşturmak gerekmektedir.

İçerik üretiminde kurumsal bilgi yönetimi sistemi kullanmak CMM (Capability Maturing Model) 2.0’dan daha yüksek düzeylere çıkmak için zorunludur.