El aletlerinde iş güvenliği sorular

EL ALETLERİNDE İSG MEHMET CEYLAN

EMEKLİ ÖĞRETİM GÖREVLİSİ

İSG UZMANI VE EĞİTİCİ

Çıkmış Sorular (Aralık-2010/C)

Elektrili el aletlerinin üzerinde bulunan aşağıdaki şekil ne anlam taşımaktadır?

A) El aletinin cift yalıtımlı olduğunu gösterir

B) El aletinin 220 volt ile çalıştığını gösterir

C) el aletinin topraklı olarak kullanılması gerektiğini gösterir

D) El aletinin İSG yönünden güvenli olduğunu gösterir

11.03.2013 Mehmet Ceylan 2


Elektrili el aletlerinin üzerinde bulunan aşağıdaki şekil ne anlam taşımaktadır?

A) El aletinin cift yalıtımlı olduğunu gösterir

B) El aletinin 220 volt ile çalıştığını gösterir

C) el aletinin topraklı olarak kullanılması gerektiğini gösterir

D) El aletinin İSG yönünden güvenli olduğunu gösterir



Aşağıdakilerden hangisi matkap ile çalışmada karşılaşılabilecek risklerden birisi değildir?

A) Elektrik çarpması B) Titreşim

C) Gürültü D) Sicak çarpması



Aşağıdakilerden hangisi matkap ile çalışmada karşılaşılabilecek risklerden birisi değildir?

A) Elektrik çarpması B) Titreşim

C) Gürültü D) Sicak çarpması



I- Elektrik aletinin Korunma sınıfı II (çift yalıtımlı) olması

II- Elektrik aletini besleyen elektrik hattı üzerinde toprak kaçak akım şalteri bulunması

III- elektrik aletini besleyen elektrik hattı üzerinde aşırı akım sigortası bulunması

Yukarıdaki durumlardan hangisinde/hangilerinde elektrik aletleri kullanılırken topraklamaya gerek yoktur?

A) Yalnız I B) Yalnız II

C) I ve II D) I, II ve III



I- Elektrik aletinin Korunma sınıfı II (çift yalıtımlı) olması

II- Elektrik aletini besleyen elektrik hattı üzerinde toprak kaçak akım şalteri bulunması

III- elektrik aletini besleyen elektrik hattı üzerinde aşırı akım sigortası bulunması

Yukarıdaki durumlardan hangisinde/hangilerinde elektrik aletleri kullanılırken topraklamaya gerek yoktur?

A) Yalnız I B) Yalnız II

C) I ve II D) I, II ve III


Çıkmış Sorular (Mayıs-2012/C)

I- Eklemlerin hareket alanı

II- El-sap arasındaki ilişki

III- İşgörenin bedeninin işlem yönüne göre konumu

Yukarıdakilerden hangisinde/hangileri alet- sap uyumunda dikkate alınacak faktörlerdendir?

A) Yalnız II B) II ve III

C) I ve III D) I, II ve III


Çıkmış Sorular (Mayıs-2012/C)

I- Eklemlerin hareket alanı

II- El-sap arasındaki ilişki

III- İşgörenin bedeninin işlem yönüne göre konumu

Yukarıdakilerden hangisinde/hangileri alet- sap uyumunda dikkate alınacak faktörlerdendir?

A) Yalnız II B) II ve III

C) I ve III D) I, II ve III


Çıkmış Sorular (Mayıs-2012/B)

Aşağıdakilerden hangisi alet sapları tasarımında dikkate alınacak faktörlerden birisi değildir?

A) Sapın ele uyumu

B) Sapın malzemesi

C) Uygulanacak kuvvet

D) Kullanacak işçinin cinsiyeti


Çıkmış Sorular (Mayıs-2012/B)

Aşağıdakilerden hangisi alet sapları tasarımında dikkate alınacak faktörlerden birisi değildir?

A) Sapın ele uyumu

B) Sapın malzemesi

C) Uygulanacak kuvvet

D) Kullanacak işçinin cinsiyeti


Çıkmış Sorular (Mayıs-2012/A)

Aşağıdakilerden hangisi elekrtrikli el aletlerinin inşaat şantiyelerinde kullanılması esnasında alınması gereken önlemlerden değildir?

A) El aletleri küçük gerilim ile çalıştırılacaktır.

B) El aletleri özel olarak imal edilmiş, iki yalıtkanlı olacaktır.

C) El aletlerinde, devreyi kapalı tutmak için, sürekli olarak basılması gereken yaylı devre kesicileri bulunacaktır.

D) Birden fazla el aleti kullanıldığı taktirde, bunları tümü aynı güvenlik transformatörünün (sargıları birbirinden ayrı olan transformatör) çıkış devresine bağlanacaktır.



Aşağıdakilerden hangisi elekrtrikli el aletlerinin inşaat şantiyelerinde kullanılması esnasında alınması gereken önlemlerden değildir?

A) El aletleri küçük gerilim ile çalıştırılacaktır.

B) El aletleri özel olarak imal edilmiş, iki yalıtkanlı olacaktır.

C) El aletlerinde, devreyi kapalı tutmak için, sürekli olarak basılması gereken yaylı devre kesicileri bulunacaktır.

D) Birden fazla el aleti kullanıldığı taktirde, bunları tümü aynı güvenlik transformatörünün (sargıları birbirinden ayrı olan transformatör) çıkış devresine bağlanacaktır.



Aşağıdakilerden hangisi alet sap konstrüksiyonu ile ilgili olarak yanlıştır?

A) Sap malzemesi hafif olmalıdır.

B) Sap malzemesi korozyona dayanıklı olmalıdır.

C) Sap malzemesinin ısı iletim katsayısı yüksek olmalıdır.

D) Sapın elle uyumu, hareker serbestliğini etkilememelidir.



Aşağıdakilerden hangisi alet sap konstrüksiyonu ile ilgili olarak yanlıştır?

A) Sap malzemesi hafif olmalıdır.

B) Sap malzemesi korozyona dayanıklı olmalıdır.

C) Sap malzemesinin ısı iletim katsayısı yüksek olmalıdır.

D) Sapın elle uyumu, hareker serbestliğini etkilememelidir.


Çıkmış Sorular (Ekim-2012/A)

El matkabında işlem ekseni ve kol kuvveti eksenleri çakışırsa aşağıda verilen durumlardan hangisi oluşur?

A) Verim yükselir, yorulma azalır.

B) Verim yükselir, yorulma artar.

C) Verim düşer, yorulma azalır.

D) Verim düşer, yorulma artar.


Çıkmış Sorular (Ekim-2012/A)

El matkabında işlem ekseni ve kol kuvveti eksenleri çakışırsa aşağıda verilen durumlardan hangisi oluşur?

A) Verim yükselir, yorulma azalır.

B) Verim yükselir, yorulma artar.

C) Verim düşer, yorulma azalır.

D) Verim düşer, yorulma artar.


Çıkmış Sorular (Ekim-2012/B)

Aşağıdakilerden hangisi çekiç sapı tasarımında

dikkate alınacak temel faktörlerden birisi

değildir?

A) Kullanacak kişinin parmak uzunluğu ve kalınlığı

B) Sapın kavrama genişliği

C) Çekiç başı ağırlığı

D) Sapın uzunluğu


Çıkmış Sorular (Ekim-2012/B)

Aşağıdakilerden hangisi çekiç sapı tasarımında

dikkate alınacak temel faktörlerden birisi

değildir?

A) Kullanacak kişinin parmak uzunluğu ve kalınlığı

B) Sapın kavrama genişliği

C) Çekiç başı ağırlığı

D) Sapın uzunluğu


Çıkmış Sorular (Ekim-2012/C)

Genel olarak el aletlerinde alınması gereken

aşağıdaki önlemlerden hangisi yanlıştır?

A) Çekiç başını tam sıkıştırmak için odun kaması

kullanılmamalıdır.

B) Sadece keskin uçlu keskiler kullanılmalı ve

doğru açıda yerleştirilmelidir.

C) Hasar görmüş el aletleri kullanım dışı bırakılmalıdır.

D) Sivri, keskin aletler kılıfsız taşınmamalıdır.


Çıkmış Sorular (Ekim-2012/C)

Genel olarak el aletlerinde alınması gereken

aşağıdaki önlemlerden hangisi yanlıştır?

A) Çekiç başını tam sıkıştırmak için odun kaması

kullanılmamalıdır.

B) Sadece keskin uçlu keskiler kullanılmalı ve

doğru açıda yerleştirilmelidir.

C) Hasar görmüş el aletleri kullanım dışı bırakılmalıdır.

D) Sivri, keskin aletler kılıfsız taşınmamalıdır.


KONU BAŞLIKLARI

El aletleri;

Elektrikli

Pnömatik

Hidrolik

Mekanik

El aletlerinin kullanımında ortaya çıkabilecek riskler ve dikkat edilecek hususlar

İlgili mevzuat


İnsanların,el aletlerinin tehlikelerini görmez kılan nedir?


ALET YAPAR, EL ÖVÜNÜR

Hemen hemen tüm mesleklerde,evlerde ve herkes tarafından kullanılır.

Yararlarını fazla düşünmeyiz.

Tehlikeleri önemsenmez.

Ancak masum değillerdir.

İşyerlerinde kazaların %7-8’i el aletleri kaynaklı.

Avrupa Tüketici Ürünleri Güvenliği komisyonu; El aletlerinden kaynaklı yılda 100.000 den fazla kazazedenin hastanelerde tedavi edildiğini söylüyor.

Güvenli kullanım için eğitim gerekli.

Güvenli el aletleri kullanma kültürü…


EL ALETLERİ

El becerisine dayalı olarak kullanılan aletler, el aletleridir.

El aletleri ile ilgili kazaların tamamı ,kusurlu, standart dışı ve yanlış aletlerin eğitimsiz kişilerce kullanımından kaynaklanmaktadır.

Üretim, kullanım ve bakım onarım süreçlerinde TSE ve İSO gibi standartlara uygunluk gözetilmeli.

İyi tasarlanmış kalite seviyesi yüksek el aletleri kullanmak bir zevktir. Zamanla profesyonel sonuçlar verir.


SINIFLANDIRMA(Mekanik)

Kesici Aletler; Kesme, düzeltme, şekil verme gibi işlemler için; keser, rende, keski, testere, eğe, bıçak, raspa, makas gibi.

Vurma Aletleri; Çakma, kırma ve şekil verme gibi işlemler için; çekiç, keser tokmak, balyoz gibi.


http://www.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.davutoglukardesler.com.tr/files/varyoz.jpg&imgrefurl=http://www.davutoglukardesler.com.tr/balyoz-ve-keser-%25C3%2587e%25C5%259Fitleri,243.html&usg=__we41FEZuPgWPvuusHSpDnNf238Q=&h=300&w=400&sz=9&hl=tr&start=4&zoom=1&um=1&itbs=1&tbnid=Jn6J2EXTAAzreM:&tbnh=93&tbnw=124&prev=/images%3Fq%3Dvaryoz%26um%3D1%26hl%3Dtr%26sa%3DN%26rlz%3D1R2ADBF_en%26tbs%3Disch:1&ei=ssVNTb7cJYf24Abop6SoCQ

SINIFLANDIRMA(Mekanik) Sıkıştırma Aletleri;

Parçaları tutma, sıkıştırma, sökme ve sabitleme gibi işlemlerde; anahtar, tornavida, pense işkence ve mengene gibi.

Ölçme ve kontrol aletleri; metre, kumpas, gönye, mikrometre gibi.

Markalama Aletleri; İş parçalarının işaretlenmesi işlemlerinde kullanılan pergel, gönye, zımba, çizecek gibi.


http://www.google.com.tr/imgres?imgurl=http://scs03.resimyukle.com/files/view/ryu.pho.img/873/20/ingiliz-anahtari_3.jpg&imgrefurl=http://www.resimyukle.com/ingiliz-anahtari_1vdk%3Fopr%3Dplugin.share&usg=__XowfuLeCgHJ9qYsOZYYH9bXVdVU=&h=381&w=600&sz=21&hl=tr&start=9&zoom=1&itbs=1&tbnid=FPmQMfhGIeZcaM:&tbnh=86&tbnw=135&prev=/images%3Fq%3Dingiliz%2Banahtar%25C4%25B1%2Bresmi%26hl%3Dtr%26gbv%3D2%26tbs%3Disch:1&ei=x8xbTbaHCMTPsgb5uKmHBw

SINIFLANDIRMA

Elektrikli; El matkabı, spiral, zımpara, taşlama, testere, havya, silikon tabanca gibi.

Hidrolik; krikolar

Pnomatik; Havalı tabancalar, deliciler ve kırıcılar gibi.


http://www.gozdenalbur.com/PicPopup

Titreşim

İnsan, 1-1000 Hz. titreşimleri algılar.

En düşük frekanslarda etkisi en büyük

Vibrasyon Dedektörü ile ölçülür.

Denetimlerde üzerinde fazla durulmaz Nedeni; titreşimin çok iyi bilinmemesi ve çalışanların şikayet etmemeleridir.

Teknik, tıbbi bir eğitimle korunulabilir.

Korunmada temel hedef; titreşimi kaynağında azaltmaktır.


Titreşim

İnsan Vücuduna Etkileri

Fiziksel ve biyomekanik

Psikolojik ve sensoryel

Fizyolojik

Patolojik

NOT: Bu etkiler birbirleri ile ilişkilidr. İnsan vücuduna belirgin etkisi olan titreşim; 1-100 Hz. dir.

Vibrasyon dedektörü ile ölçülür


Titreşim

Maruziyet Sonucu Oluşan Etkinin Derecesi;

Titreşimin frekansına,

Titreşimin şiddetine,

Titreşimin yönüne

Maruz kalınan süreye,

Titreşimin uygulandığı bölgeye ve bölgenin büyüklüğüne,

Maruz kalan kişinin; yaşına, cinsiyetine, kişisel duyarlılığı ve genel sağlık durumuna bağlıdır.


Gürültü

Genel olarak; istenmeyen ve rahatsız eden ses. Endüstride; Çalışanların üzerinde fizyolojik ve psikolojik etkiler

bırakan, iş ahengini olumsuz etkileyen sesler. Fizikte ise; Ortamda madde moleküllerinin sıkışıp

genleşmesinden meydana gelen ve madde içinde yayılabilen titreşim olayıdır.

Sesin frekansı, yoğunluğu, şiddeti, yüksekliği, kaynaktan uzaklığı, ve basıncı sesin (gürültünün) tanınmasını sağlar.

Gürültü seviyesi; DOZİMETRE ile ölçülür. Sağlıklı ve genç bir insan kulağı; 20-20000dB(Hz.) arasındaki

sesleri duyar Sabsonik ve ultrasonik sesleri duymaz Karşılıklı konuşmada, 25-65 dB ses vardır.


Gürültü

Kaynak Gürültü Düz.

Fısıltılı konuşma 30 dB

Sessiz bir oda 40 dB

Şehirde bir büro 50 dB

Dikey matkap 70 dB

Yüksek sesle konuşma 80 dB

Kuvvetlice bağırma 90 dB

Dokuma atelyeleri 100 dB

Havalı çekiç, ağaç işleri 110 dB

Bilyeli değirmen 120 dB

Çalışan uçakların yanı 130 dB

Ağrı eşiği 140 dB


Gürültü

Gürültünün Psikolojik ve Fizyolojik Etkisi

İşitme kaybı (birden çok nedenli)

Konsantrasyon, dikkat ve reaksiyon kapasitesi zayıflar.

Yorgunluk, uyku bozuklukları ve geç uyuma görülebilir.

Merkezi sinir sistemi bozukluları, baş ağrıları ve stres.

Metabolik ve hormonal bozuklular görülebilir.


Gürültü

Ani ve Şiddetli Bir Gürültünün Etkisi

Kan basıncı (tansiyon) yükselmesi.

Kardiyo vasküler (dolaşım) bozukluk.

Solunum hızı değişmesi,

Terlemenin artması görülür.

Gürültü Ayrıca;

Konuşurken bağırma ihtiyacı doğurur.

Sinirli olma durumu yaratabilir.

Karşılıklı anlaşma (İletişim) zorluğu yaratır.

Kişiler arasında olumsuzluklar,

Algı, iletişim ve işitme kaybına neden olarak;

İş kazalarının artmasına nede olur.


Gürültüden Korunma

Gürültü Kaynağında Alınması Ger.Önlem

1. Kullanılan makinaların gürültü düzeyi düşük olanlarla değiştirilmesi.

2. Gürültülü işlemlerin daha az gürültü oluşturanlarla değiştirilmesi.

3. Gürültü kaynağının ayrı bir bölmeye alınması.



Gürültülü Ortamda Alınması Gereken Önlemler

1. Makinaların yerleştiği zeminde önlem almak.

2. Gürültü kaynağı ile maruz kişiler arasına engel koymak.

3. Gürültü kaynağı ile maruz kişiler arasındaki mesafeyi artırmak.

4. Sesin geçebileceği ve yansıyabileceği duvar, taban ve tavan gibi yerleri ses emici maddelerle kaplamak.



Gürültüye maruz Kişi İçin Alınacak Önlemler 1. Maruz kişinin izole edilmiş yere alınması. 2. Gürültülü ortamda çalışma süresinin azaltılması. 3. Gürültüye karşı KKD kullanmak; Pamuk 5-16 dB düşürür. Parafinli pamuk 20-35 dB düşürür. Cam pamuğu 7.5-32 dB düşürür. Kulak tıkacı 20-45 dB düşürür. Kulaklık 12-48 dB düşürür.



Tıbbi Korunma

1. Gürültülü ortamlarda çalışacakların işe girişlerinde odyogramları alınmalıdır.

2. Doğuştan sağır olanlar düşünülebilir.

3. Gürültülü ortamlarda çalışmakta olanların her 6 ayda bir odyogramları alınmalı, işitme kaybı görülenler için gerekli önlemler alınmalıdır.



Hiçbir Önlem Alınmaksızın Gürültü Düzeylerine Göre Günde En Fazla Çalışılabilecek Süreler

Gürültü Düzeyi Çalıma Süresi 90 db’den az süresiz 90 dB 8 saat 92 dB 6 saat 95 dB 4 saat 97 dB 3 saat 1oo dB 2 saat 102 dB 1.5 saat 105 dB 1 saat 110 dB 0.5 saat 115 dB 0.25 saat 115 dB’den çok çalışılamaz 11.03.2013 Mehmet Ceylan 40

EL ALETLERİ KULLANIMINDA RİSKLER ve ÖNLEMLER

Her el aleti amaca uygun tasarlanmıştır. Daima işe uygun alet seçilmeli; (tornavida keski yerine, anahtar çekiç yerine kullanılmamalı.)

İşe uygun boyutta aletler kullanılmalı.

El aletleri sürekli bakım ister; her kullanımdan önce ve sonra kontrol edilmeli. 11.03.2013 Mehmet Ceylan 41


Kullanıcılar, doğru kullanım konusunda mutlaka eğitilmeli.

Uygun koşullarda bakımlı, temiz, düzenli ve kendine ait yerlerinde tutulmalı.



Hasarlı veya arızalı olanlar kullanılmamalı.

Uygun kıyafet ve KKD kullanılmalı.

Yüzük, saat, kıravat vb. kullanılmamalı.

Çekiç, balta ve balyoz gibi el aletlerinin sapları gevşek olmamalı.



Çekiç ve keskilerde mantarlaşma giderilmeli.

Ceplerde kesici ve delici aletler taşınmamalı

Sapları çatlamış, yarılmış, ayrılmış el aletleri kullanılmamalı.

Vurma aletlerinden kaynaklı kazaların büyük bölümü, sap kısmından kaynaklanır.



Parça ve kıvılcım sıçramaları için gözlük veya maskeler kullanılmalı.

El aletlerine gereğinden fazla kuvvet veya basınç uygulanmamalı.

Taşınmalarında alet çantaları kullanılmalı.



Anahtarlar işleme uygun ölçülerde seçilmeli, kol uzatıcı boru vb. araçlar kullanılmamalı.

Çalışma ortamı veya tezgahı tertip ve düzenli olmalı.

Ergonomik olmalı, tekrarlanan hareketler için karpal tunel riski dikkate alınmalı.



İskele vb. yüksek yerlerdeki çalışmalarda el aletlerinin nakli ve kullanımı daha özenli olmalı.

Ölçme ve kontrol aletleri, kesici ve aşındırıcı diğer aletlerden ayrılmalı.

Eğeler fırça ile temizlenmeli, eskimiş olanlar kullanılmamalı ve keski, bıçak gibi aletler yapılmamalı.

Kontrol kalemleri, büyük vidalar için değil amacına uygun kullanılmalı.

Havyalar altlıkları ile kullanılmalı, işi bitince fişten çekilmeli.


İZOLELİ ALETLERDE

Enerji bulunan (canlı elektrik) devreler kesinlikle izoleli araçlar kullanmayı gerektirir.

Yalıtılmış el aletleri (1000V) işaretlenmiş olmalı (ASTM F1505)

Her yalıtımlı araç; 10000 V da test edilir.

İzole; riski azaltmak içindir.

Ağaç, plastik ve daldırma plastik izolasyon için değil, konfor içindir.

Elektrik bandı ile sarılmış olanlar izolasyon sağlamaz.


ELEKTRİKLİ EL ALETLERİ(Genel)

Elektrikli aletleri kullananlar tehlikelerin farkında olmalıdırlar.

Tasarım amaçlarına uygun kullanılmalı.

Yaralanmalar ve hafif elektrik Şokları, bazen de ciddi elektrik kazaları olabilir

Merdiven ya da yüksek yerlerde çalışmalarda düşmeler.

Tüm elektrikli el aletleri her zaman bakımlı ve temiz tutulmalı.

Elektrik işlerinde kullanılan el aletleri çift izolasyonlu olmalıdır



Uygun fiş, kablo ve hortumlar kullanılmalı.

Eldiven ve koruyucu ayakkabı tavsiye edilir.

Kullanılmadan önce mutlaka kontrol edilmeli.

Kullanılmadıkları zaman kuru ortamlarda muhafaza edilmeli.

Islak ve nemli yerlerde kullanılmamalı

Çalışma alanları iyi aydınlatılmış olmalı.

Üreticilerin kullanım talimatlarına uyulmalı.



Taşınabilir olanlar asla kablo ve hortumlarından tutularak taşınmamalı

Hortum ve kablolar uygun bağlanmış olmalı. Hızlı ve ani çekmelerden kaçınılmalı.

Kablo ve hortumlar, yağ, sıcak cisimlerden keskin kenar ve köşelerden korunmalı.

İlk kullanımı, montaj ve kesicilerin takılma işleri servislerce yapılmalı.

Emniyet sistemleri devre dışı bırakılmamalı.



Taşımalarda, parmak, siviç buton üzerinde olmamalı.

Çalışma alanında diğer çalışanlar uygun uzaklıkta bulunmalılar.

Uzun saç, kravat, yüzük vb. takılar olmamalı veya güvenli hale getirilmiş olmalı.

Eski, yırtık, geniş kolçaklı iş elbiseleri giyilmemeli.

Sıçrayabilecek parçalar için önlem alınmalı.

Uygun KKD kullanılmalı.


Aşındırıcı Tekerlekli Elk. El Aletleri

Kesme, zımparalama, taşlama, parlatma ve cilalama işlerinde kullanılırlar.

Kendine özgü risklere sahiptirler.

Aşındırıcılar, takılmadan önce kontrol edilmeli.

Takılacakları mile uygun olmalı. Yeterince sıkılmalı. (üreticilerin tavsiyesi)

Taşın ilk çalışmasında kararlı çalışıp çalışmayacağı ve dağılma ihtimali düşünülmeli.

Seyyar zımpara taş aparatları, koruyucusuz kullanılmayacak ve koruyucunun taşlama ağzı 180 dereceden fazla olmayacaktır. (İSİG Tüzüğü Madde:173)


http://www.gozdenalbur.com/PicPopup


Taşın dağılma ihtimali ve çalışanı koruma amaçlı muhafazası olmalı, hiçbir zaman çıkarılmamalı.

Her zaman koruyucu gözlük veya uygun maske kullanılmalı.

Boşta çalıştırılmamalı.

Taşınabilir olanlar, hiçbir şekilde mengeneye bağlanarak çalışılmamalı.

Kullanılmazken enerji kesilmeli.


Aşındırıcı Tekerlekli Elk. El Aletleri Zımpara taşları koruyucularında,

aşağıdaki özellikler bulunacaktır:

Zımpara taşı koruyucusu, milin ucunu, sıkma somununu ve flanjlarını içine alacak teknik gereklere göre zımpara taşının çevresini ve yanlarını kapatacak nitelikte yapılmış ve tezgahın gövdesine sağlam bir şekilde bağlanmış olacaktır.



Et kalınlığı 10 mm.den az, çelik döküm veya saç kalınlığı 5 milimetreden az olan koruyucular, çapı 40 santimetre ve genişliği 10 santimetreden daha büyük olan taşlarda kullanılamazlar. Çapı 30 santimetreden büyük ve kalınlığı 12 milimetreye kadar olan ve çevre hızı 70 metre/saniyenin üstünde bulunan kesici taşların koruyucusu 3 ila 6 milimetre kalınlığında çelik saçtan yapılmış olacaktır.

Yeni takılan bir zımpara taşı ile koruyucu arasında, çap yönündeki boşluk 40 milimetreden az olacak, yan

boşlukların her biri 30 santimetre taş çapına kadar 20 milimetreden ve daha büyük çaplardaki taşlarda ise 25 milimetreden fazla olmayacaktır.



Çalışma sonucu aşınan taşların, koruyucuya nazaran küçülmesi ile taşlama ağzında artan boşluğu ayarlayabilmek için, koruyucunun önünde ayarlı bir kapak bulunacak ve bu kapak, taşla koruyucu önündeki açıklığı 6mm ye indirecek şekilde ayarlanacaktır. 11.03.2013 Mehmet Ceylan 57


Zımpara taşlarının tezgaha bağlanmasında aşağıdaki tedbirleri alınacaktır : Madeni bir kısma yapıştırılmamış veya herhangi bir şekilde mile

bağlanmamış zımpara taşları, taşın çapına ve şekline uygun bir flanjla tezgaha takılacaktır.

Zımpara taşları, yerlerine takılmadan önce kontrol edilecek çatlak ve hasarlı olanları kullanılmayacaktır.

Zımpara taşları, tezgaha takılırken flanjla taş arasına, kağıt, kauçuk ve deri gibi yumuşak malzemeden yapılmış uygun pullar konulacaktır.

Zımpara taşının takıldığı miller, tekniğe uygun yapılmış ve yataklanmış olacak, salgısız dönecek ve sıkıştırma somunları, dönme yönünde gevşemeyecek, tarzda vidalanmış olacaktır.



Zımpara taşları, imalatçının belirttiği karakteristiklere uymayan tezgahlarda kullanılmayacaktır.

Zımpara taşları, imalatçının belirttiği hızın üzerinde kullanılmayacak ve taşın karakteristiğini gösteren ve taşın üzerine yapıştırılmış olan etiket hiç bir surette koparılmayacaktır.

Düz satıhlı zımpara taşlarının yan yüzeyleri kullanılmayacaktır. Suni zımpara taşlarının kullanıldığı yerlerde tabii zımpara

taşları kullanılmayacaktır. Tabii zımpara taşı kullanıldığı hallerde, taşın çevresel hızı 15

metre / saniyeyi geçmeyecek ve taş, uygun koruyucu içine alınacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü

Madde:174)


HAVALI(Pnömatik)EL ALETLERİ

Sıkıştırılmış hava ile çalışır. Kesme,perçinleme, delme, çakma, zımparalama

gibi işlemlerde kullanılır Göz koruması gerektirir. Yüz

koruması önerilir. Hava hortumları iyi ve güvenli

bağlanmış olmalı, iyi korunmalı.

Gürültü maruziyeti vardır. Diğer çalışanların da güvenliği

sağlanmalı.



El ve parmaklar asla namlu ucunda tutulmamalı.

Oparatörler mutlaka uygun KKD kullanmalıdır.

Çivi fırlamalarına karşı dikkatli olunmalı.

Her zaman perçinlenecek yüzeye dik konumda ve diğer elle tabanca ağırlığının en az 5 katı kuvvetle desteklenerek kullanılmalı



Hiçbir zaman insanlara yönelik tutulmamalı.

Çalışma bölgesine uyarı levhası konulmalı.

Her zaman güvenli şekilde saklanmalı, diğer çalışan ve çocuklardan uzak tutulmalı.

Kullanılmazken boş tutulmalı.

Parlayıcı ve patlayıcı ortamlarda asla kullanılmamalı


HİDROLİK EL ALETLERİ Sıkıştırılan sıvı(yağ) ile çalışır. Hidrolik krikolar çok yaygındır. Üreticilerin öngördüğü yükle çalışılmalı. Yükü taşımak için değil, kaldırma amaçlı

kullanılmalı. Devrilme ve kaymalar için önlemler alınmış olmalı.

Kullanılırken uygun altlıklar konulmalı. Yük kaldırıldıktan sonra takozlanmalı,

uzun süre kriko üzerinde tutulmamalı. Kaygan zeminlerde özel plaka altlıklar

kullanılmalı.


İSG TÜZÜĞÜ (Madde:355-372)

Madde 355 - İşyerlerinde kullanılacak el aletleri,yapılacak işe uygun malzemeden yapılmış olacak ve yalnız yapımına özgü işlerde kullanılacaktır. Bunların ahşap sapları budaksız,iyi cins ve elyaflı ağaçtan,uygun biçim ve boyutta,kenarları yuvarlatılmış kıymıksız ve düzgün yapılmış olacaktır.

Madde 356 - Kıvılcımın tehlikeli olacağı yerlerde kullanılacak el aletleri, kıvılcım çıkartmayacak malzemeden yapılacak ve bu nitelikte olmayan aletler, bu yerlerde kullanılmayacaktır.



Madde 357 - Çekiç,balyoz,kalem,keski,zımba ve benzeri aletler,standartlarına uygun şekilde ve kaliteli çelikten yapılacak ve bunların bozulan veya çapaklanan başları,taşlama veya eğeleme suretiyle düzeltilecektir.

Madde 358 - El aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işleri,kalifiye işçiler tarafından yapılacak ve bunların sivri veya keskin uçları,kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunacaktır.



Madde 359 – El aletleri, yerlerde, merdivenlerde, geçitlerde veya işçilerin geçit olarak faydalanabileceği herhangi bir yer üzerinde ortada bulundurulmayacak ve bunlar için uygun dolap,askı tablosu veya en az 2 santimetre yükseklikte etekliği bulunan raflar yapılacaktır.

Baş üstü yüksekliğinden düşmelere karşı gerekli tedbirler alınmadan,bunlar elden bırakılmayacaktır.

Madde 360 - Baltalar,keserler,satırlar gibi el aletleri,daima

keskin olarak bulundurulacak,bunların sapları alete sıkı ve sağlam duracak şekilde geçirilecek ve taşınmalarında uygun kılıf,askı veya mahfaza içinde bulundurulacaktır



Madde 361 - Kalemler,keskiler (saplı keskiler), zımbalar ve benzeri aletlerde,kalem uçları,keski ağızları ve zımba burunları,yapılacak işe uygun biçimde ve daima keskin olacak ve bunlar kullanılırken,uygun siper veya paravanalar veya benzeri koruyucular bulundurulacaktır.

Madde 362 - Kaldıraçlar ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada,yere veya tezgah üzerine dayalı ve dik olarak bırakılmayacak,yatık olarak bırakılacaktır.



Madde 363 - Eğe ve törpülerin metal bileziği bulunan sağlam sapları veya başka çeşit bir tutacakları olacak ve bunlar sapsız olarak kullanılmayacaktır.

Eğe ve törpüler,sandık açma,çivi sökme veya sert bir cisme vurma işlerinde kullanılmayacak,bunlara çekiç ve benzeri aletle vurulmayacak ve eski eğelerden keski,kalem veya zımba gibi aletler yapılmayacaktır.

Madde 364 - Bıçakların sapları üzerine,gerektiğinde elyaf,deri veya

paslanmaz çelikten yapılmış kabza mahfazaları yapılacak veya parmak kavramları veya kalkan konulacaktır.

Kauçuğun kesilmesinde kullanılan bıçakların uçları,uygun şekilde yuvarlatılacaktır.

Konserve,deri yüzme,deri işleme ve lastik fabrikalarında kullanılacak bıçakların taşınmaları için,uygun kılıfları veya kınları bulunacaktır.



Madde 365 - Krikolar,yük kaldırılırken yere sağlam bir şekilde ve dik olarak konulacak ve yükler istenilen yüksekliğe kaldırıldıktan sonra,krikolar dayanıklı ve uygun takozlarla beslenmedikçe bu yüklerin altında veya üstünde çalışılmayacak ve yüklerin kriko ile indirilmesinde gerekli tedbirler alınacaktır.

Madde 366 - Tomruk veya kütük aktarma veya ambarlama işlerinde kullanılan kancaların veya süngülerin uçları,daima sivri olacak ve el kancalarının kolları, saplarına sağlam ve sıkı bir şekilde geçirilecektir.



Madde 367 - Penseler,tel makasları ve kıskaçları ile gergin tel,yay veya benzeri teller kesilirken,telin kesilen uçlarından biri uygun şekilde tespit edilecektir.

Madde 368 - Somun sıkma veya gevşetme için,uygun

anahtarlar kullanılacak, pense ve benzeri aletler kullanılmayacaktır.Normal kollu anahtarların ucuna boru geçirerek veya benzerleri takılarak uzatılmayacak ve anahtarlar,çekiç olarak kullanılmayacaktır.

Mandren anahtarları,yuvasına gevşek oturacak ve bırakıldığında,kendiliğinden düşebilecek şekilde olacak ve zincir,ip veya benzerleriyle bir yere bağlanmış olmayacaktır.



Madde 369 - Pnömatik seyyar cihazların kumanda tetikleri uygun şekilde konulmuş olacak ve operatör elini çektiğinde,hava giriş supabı otomatik olarak kapanacaktır.Bunların basınçlı hava hortumları ve hortum bağlantıları,yapacakları işe uygun ve dayanıklı olacak ve bunlarla normal onarım dışında bir parça değiştirilirken veya benzeri bir iş yapılırken,hava hortumlarının ana valfları kapatılacaktır

Madde 370 - Pnömatik çekiçlerin pistonları,çalışırken yerlerinden çıkmayacak şekilde yapılmış ve parça fırlamalarına karşı yaylar,güvenlik,kancaları veya benzerleriyle korunmuş olacaktır. Pnömatik çekiçlerden parçalar, basınçlı hava ile fırlatılarak çıkarılmayacaktır.



Madde 371 - Pnömatik keskilerle perçin başı kesilirken,kesilen perçin başlarının bir tel sepet içine düşmesi sağlanacak ve bu işlerde çalışanlara,baş ve gözlerin korunması için uygun koruyucu araçlar verilecektir.

Madde 372 - Basınçlı çivi çakma tabancalarının

tetiklerinde güvenlik tertibatı ve namlularında,parça fırlamalarına karşı,koruyucu bir huni bulunacaktır


ÖZETLE

El aletleri ellerimizin uzantılarıdır.

Yanlış bir deneyim; ellerimizi acıtır.

Yanlış kullanımı, kendimize ve çevremizdekilere zarar verebilir.

Özel uygulamalar için özel tasarımlar mevcuttur.

Her hangi biriminin seçimi yanlıştır. Uygun olan seçilmeli.

Bir keski tornavida gibi kullanılırsa özel tasarıma ihtiyaç duyulması beklenemez.

Kaliteli ve profesyonel el aletleri kullanmak,uzun yıllar mesleğe saygı oluşturur.

Güvenli alet kullanmak, güvenli ortama katkı koyar.


Başarılar Dilerim


Education

El aletlerinde iş güvenliği sorular