24
ΠΑΣΧΑ ΠΑΣΧΑ Η ΛΑΜΠΡΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Η ΛΑΜΠΡΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Εικόνες, έθιμα και παραδόσεις

GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

Embed Size (px)

DESCRIPTION

A PRESENTATION IN GREEK OF VARIOUS CUSTOMS AND TRADITIONS RELATED TO EASTER

Citation preview

Page 1: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

ΠΑΣΧΑΠΑΣΧΑΗ ΛΑΜΠΡΗ ΤΩΝ Η ΛΑΜΠΡΗ ΤΩΝ

ΕΛΛΗΝΩΝΕΛΛΗΝΩΝΕικόνες, έθιμα και παραδόσεις

Page 2: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

H H ονομασίαονομασία

Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι το Πάσχα προέρχεται από την εβραϊκή λέξη “Pesakh-Passover” που σημαίνει διάβαση, πέρασμα και αποδίδεται στα αγγλικά ως Easter.

Άλλη εκδοχή συνδέει ετυμολογικά τη λέξη με το ελληνικό ρήμα πάσχω/έπαθον που αναφέρεται στη γιορτή που σχετίζεται με τα Πάθη του Κυρίου.

Στα ελληνικά χρησιμοποιείται επίσης η λέξη Λαμπρή που παραπέμπει στη λάμψη και τη λαμπρότητα με την οποία οι χριστιανοί τιμούν την Ανάσταση του Χριστού αλλά και η λέξη Πασχαλιά με την οποία συχνά αναφερόμαστε στις ημέρες πριν και μετά το Πάσχα.

Page 3: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

Η καθιέρωση, ο συμβολισμός Η καθιέρωση, ο συμβολισμός

Χριστιανικό Πάσχα Εβραϊκό Πάσχα

Η μεγαλύτερη κινητή θρησκευτική γιορτή, για την Ανάσταση του Χριστού και τη διάβαση από το θάνατο στη ζωή.

Καθιερώθηκε από τους Αποστόλους και σύμφωνα με απόφαση της Α’ οικουμενικής Συνόδου γιορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας.

Το ορθόδοξο Πάσχα πέφτει πάντα μεταξύ 4 Απριλίου και 8 Μαϊου.

Μεγάλη γιορτή του ιουδαϊσμού ως ανάμνηση της Εξόδου, της απελευθέρωσης δηλαδή των Εβραίων από την αιγυπτιακή σκλαβιά.

Το Πάσχα προϋπήρχε ως έθιμο στην αρχαία Αίγυπτο, όπου γιόρταζαν την άνοιξη το Πισάχ, δηλαδή τη διάβαση του ήλιου από τον ισημερινό.

Το εβραϊκό Πάσχα γιορτάζεται κατά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας, μεταξύ 30 Μαρτίου και 27 Απριλίου.

Page 4: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

Η Κυριακή των ΒαϊωνΗ Κυριακή των Βαϊων

Η τελευταία Κυριακή της Σαρακοστής και η πρώτη ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδας, αφιερωμένη στην είσοδο του Ιησού στην Ιερουσαλήμ πάνω σε γαϊδουράκι.

Ονομάζεται έτσι γιατί κουνώντας κλαδιά φοινικιάς (βάγια) υποδέχτηκαν το Χριστό οι πιστοί.

ΕΘΙΜΑ: Οι εκκλησίες στολίζονται με βάγια που επειδή σπανίζουν στην Ελλάδα αντικαθίστανται από κλαδιά δάφνης, ιτιάς, ελιάς ή και μυρτιάς.Σε κάποιες περιοχές «χτυπούν» με τα βάγια τις έγκυες για να γεννήσουν πιο εύκολα. Αλλού κρεμούνται τα κλαδιά στις πόρτες των σπιτιών ως φυλακτό.

Παραδοσιακά καταναλώνεται ψάρι. Στην Κέρκυρα γίνεται μεγάλη λιτανεία

του Σκηνώματος του Αγίου Σπυρίδωνα. Στο Μεσολλόγι τιμάται η επέτειος της Εξόδου (του 1826) που έγινε τέτοια μέρα.

Page 5: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

Η Μεγάλη Εβδομάδα στην εκκλησία Η Μεγάλη Εβδομάδα στην εκκλησία

Μεγάλη Δευτέρα

Μεγάλη Τρίτη

Μεγάλη Τετάρτη

Μεγάλη Πέμπτη

Μεγάλη Παρασκευή

Μεγάλο Σάββατο

Κυριακή του Πάσχα

Ξεκινά η εβδομάδα των Παθών.

Διαβάζεται στην εκκλησία η παραβολή της καταραμένης συκιάς από το Ευαγγέλιο του Ματθαίου.Ξεκινούν πολλοί τη νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας μέχρι να κοινωνήσουν το Μεγάλο Σάββατο.

Διαβάζεται η παραβολή των Μωρών Παρθένων που όταν άκουσαν το «ιδού ο Νυμφίος έρχεται» έτρεξαν να τον δουν χωρίς να βάλουν όλες λάδι στα λυχνάρια, και η παραβολή των Ταλάντων

Το βράδυ ψάλλεται το τροπάριο της Κασσιανής

Τελείται το μυστήριο του Μεγάλου Ευχελαίου.

Κατά τη διάρκειά του διαβάζονται επτά Ευαγγέλια και επτά Ευχές.Ευλογείται έτσι το λάδι με το οποίο ο ιερέας « σταυρώνει» τους πιστούς στο μέτωπο, στο πηγούνι, στα μάγουλα και στις παλάμες.

Αναβιώνονται τα γεγονότα της τελευταίας ημέρας της ζωής του Χριστού στη γη με το Μυστικό Δείπνο και το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας.

Διαβάζονται τα 12 Ευαγγέλια που περιγράφουν τα Άγια ΠάθηΜετά το 5ο Ευαγγέλιο βγαίνει ο Εσταυρωμένος

Οι χριστιανοί όλου του κόσμου ζουν την κορύφωση του θείου δράματος.

Η τελετή της Αποκαθήλωσης γίνεται το μεσημέρι ενώ το βράδυ τελείται η περιφορά του Επιταφίου.Οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα όλη τη διάρκεια της ημέρας.

Το πρωί τελείται η λειτουργία της Πρώτης Ανάστασης. Το βράδυ στη λειτουργία της Ανάστασης στις 12 τα μεσάνυχτα προβάλει ο ιερέας με το άγιο Φως.Ψάλλεται το « Χριστός Ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι ζωήν χαρισάμενος»

Γιορτάζεται η Ανάσταση του Ιησού Χριστού.Τελείται το απόγευμα ο εσπερινός της Αγάπης και οι χριστιανοί ανταλλάσουν αδερφικό ασπασμό διαβάζοντας το Ευαγγέλιο σε διάφορες γλώσσες. Από σήμερα και για 40 μέρες οι Ορθόδοξοι χαιρετούνται λέγοντας: « Χριστός Ανέστη- Αληθώς Ανέστη»

Page 6: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

Τι λένε στην Κεφαλλονιά για τη Τι λένε στην Κεφαλλονιά για τη Μεγάλη ΕβδομάδαΜεγάλη Εβδομάδα

Μεγάλη Δευτέρα, μεγάλη μέρα.

Μεγάλη Τρίτη, μεγάλη κρίση.

Μεγάλη Τετάρτη, μεγάλο σκοτάδι.

Μεγάλη Πέφτη, δάκρυο πέφτει.

Μεγάλη Παρασκευή, θλίψη πολλή.

Μεγάλο Σάββατο, χαρές γιομάτο.

Μεγάλη Λαμπρή, χάσκα μούσκα αυγό κι αρνί.

Page 7: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

Η νηστείαΗ νηστεία

Σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση των ορθόδοξων Ελλήνων η νηστεία του Πάσχα διαρκεί από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι και το Μεγάλο Σάββατο.

Κατά τη νηστεία «επιτρέπεται» η κατανάλωση ψαριού μόνο κατά την εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου ( 25η Μαρτίου) καθώς και την Κυριακή των Βαϊων.

Για τους πιστούς που τηρούν πιστά τη θρησκευτική παράδοση, η Τετάρτη και η Παρασκευή είναι ημέρες νηστείας όλο το χρόνο, εκτός της εβδομάδας μετά το Πάσχα.

Εντός της περιόδου της νηστείας του Πάσχα η κατανάλωση ελαιολάδου και κρασιού περιορίζεται στα Σάββατα – εκτός του Μ.Σαββάτου- και τις Κυριακές .

Page 8: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

Τα κόκκινα Τα κόκκινα αυγάαυγά

Βάφονται κάθε Μεγάλη Πέμπτη.Σε αυτό οφείλεται η ονομασία της ημέρας ως Κόκκινη Πέμπτη.Οι χριστιανοί βάφουν κόκκινα τα αυγά για να τιμήσουν τη θυσία του Χριστού.

Στα χρόνια του Βυζαντίου ξεκίνησε το έθιμο να φτιάχνονται κουλούρια με ένα κόκκινο αυγό στο κέντρο.Όταν δεν υπήρχαν βαφές για τα αυγά χρησιμοποιούνταν φυσικά υλικά για το βάψιμο, όπως τα παντζάρια, οι παπαρούνες και τα κρεμμύδια.

Σε διάφορα μέρη τηε Ελλάδας το πρώτο αυγό που βάφεται λέγεται «το αυγό της Παναγίας» και φυλασσεται στο εικονοστάσι για ένα χρόνο.Σε κάποιες περιοχές τα αυγά βάφονται μόνο σε αχρησιμοποίητο σκεύος.

Tο τσούγκρισμα των πασχαλινών αυγών συμβολίζει την Aνάσταση του Xριστού. Tο αυγό συμβολίζει τη ζωή και τη δημιουργία. Tο αυγό κλείνει μέσα του τη ζωή και όταν σπάσει με το τσούγκρισμα το κέλυφός του, γεννάται μια ζωή, . Eτσι και το πασχαλινό αυγό όταν με το τσούγκρισμα σπάσει το κέλυφος συμβολίζει το σπάσιμο του τάφου του Xριστού και την Aνάστασή Tου. Tο έθιμο τούτο χρονολογείται από το 1250.

Page 9: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

Το πασχαλινό τσουρέκιΤο πασχαλινό τσουρέκι

Το τσουρέκι είναι το απαραίτητο γλυκό ψωμί του πασχαλινού τραπεζιού που συνήθως παρασκευάζεται από τις νοικοκυρές τη Μεγάλη Πέμπτη, την ίδια μέρα δηλαδή που γίνεται και η βαφή των αυγών.

Το όνομά του προέρχεται από την τούρκικη λέξη κορέκ που αναφέρεται σε όλα τα είδη ψωμιού με μαγιά.

Άλλες καθαρά ελληνικές ονομασίες είναι Λαμπρόψωμο-Λαμπροκουλούρα.

Αν και ποικίλουν τα είδη τσουρεκιού ανάλογα με τις τοπικές συνήθειες το πιο γνωστό σχήμα είναι η πλεξούδα με ή χωρίς κόκκινο αυγό.

Το ψωμί αυτό είναι συμβολικό της ζωής και αντιπροσωπεύει την Ανάσταση του Χριστού ενώ συνδέεται και με την αρχαία ελληνική παράδοση.

Page 10: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

Ο επιτάφιος στην ΎδραΟ επιτάφιος στην Ύδρα

Στην Ύδρα, το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής οι νέοι χωρίζονται σε δύο ομάδες, η μία πηγαίνει στην εκκλησία να στολίσει τον Επιτάφιο και η δεύτερη πηγαίνει στο λιμάνι. Εκεί, πάνω σε μια βάρκα φτιάχνουν μια κρεμάλα που κρέμεται πάνω από τη θάλασσα και στην οποία κρεμούν το ομοίωμα του Ιούδα.

Το βράδυ, μετά την περιφορά του Επιταφίου, ο ιερέας ανεβαίνει επάνω στη βάρκα, και βάζει φωτιά στο ομοίωμα.Την Μεγάλη Παρασκευή , ο Επιτάφιος της συνοικίας Καμίνι μπαίνει στη θάλασσα και διαβάζεται η Ακολουθία του Επιταφίου, δημιουργώντας μία ατμόσφαιρα κατανυκτική. Στη συνέχεια οι Επιτάφιοι τεσσάρων ενοριών συναντώνται στο κεντρικό λιμάνι, δίνοντας ένα ιδιαίτερο χρώμα.

Page 11: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

Οι κανάτες της ΚέρκυραςΟι κανάτες της Κέρκυρας

Στην Κέρκυρα ο πολιούχος της πόλης Άγιος Σπυρίδωνας περιφέρεται την Κυριακή των Βαΐων.

Το Σάββατο του Πάσχα κεραμικά και κανάτες ρίχνονται στους δρόμους. Στις 11 το πρωΐ του Μ. Σαββάτου ο κόσμος περιμένει την πρώτη Ανάσταση. Όταν τελειώνει η ακολουθία στη Μητρόπολη, χτυπούν οι καμπάνες των εκκλησιών και από τα παράθυρα των σπιτιών πέφτουν κατά χιλιάδες, πήλινα δοχεία (μπότιδες) στους δρόμους, με μεγάλο κρότο. Αυτό το έθιμο έχει τις ρίζες του στο χωρίον του Ευαγγελίου 'Συ δε Κύριε Ανάστησόν με ίνα συντρίψω αυτούς ως σκεύη κεραμέως". 

Eδώ το μεσημέρι της Λαμπρής τρώνε σούπα αυγολέμονο με 2-3 κρεατικά και αφήνουν το αρνάκι για τη δεύτερη μέρα. Tσουγκρίζουν τα κόκκινα αυγά και κολλάνε τα τσόφλια στις πόρτες ή τα πετάνε στους κήπους, για να ‘ναι ευλογημένη η σοδιά.

Page 12: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

Ο «ρουκετοπόλεμος» στη ΧίοΟ «ρουκετοπόλεμος» στη Χίο

«ΕΜΕΙΣ ΚΙ ΑΝ ΠΟΛΕΜΗΣΑΜΕ ΚΑΚΙΑ ΔΕΝ ΘΑ ΜΕΙΝΕΙ, ΤΗΝ ΑΛΛΗ ΜΕΡΑ ΤΗΣ ΛΑΜΠΡΗΣ ΕΚΛΕΙΣΑΜΕ ΕΙΡΗΝΗ»

Ανάσταση στο Βροντάδο

Ο ρουκετοπόλεμος στο Βροντάδο της Χίου είναι ένα εντυπωσιακό έθιμο που ξεκινησε από την εποχή της Τουρκοκρατίας

Πρόκειται για ένα «πόλεμο» βεγγαλικών ανάμεσα στις ενορίες του Αγίου Μάρκου και Της Παναγίας της Ερειθανής.

Λέγεται ότι ξεκίνησε από πιτσιρικάδες που έπαιζαν πετροπόλεμο με σφεντόνες για να μπλεχτούν στη συνέχεια μεγαλύτεροι που αντικατέστησαν τις σφεντόνες με κανονάκια.Το έθιμο πέρασε από πολλές φάσεις και έλαβε μεγάλες διαστάσεις το 1889 με αποτέλεσμα να απαγορευτεί από τους Τούρκους.

Συνεχίζεται ως τις μέρες μας ενώ είχε περιοριστείστα χρόνια της κατοχής και της δικτατορίας.

Οι προετοιμασίες της κατασκευής ρουκετών ξεκινούν το καλοκαίρι και η μάχη δίνεται το βράδυ της Ανάστασης.

Page 13: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

Η μαγειρίτσαΗ μαγειρίτσα

Παραδοσιακό πιάτο, είδος σούπας, για το βράδυ της Ανάστασης που περιλαμβάνει συκωταριά και αντεράκια από το κατσικάκι ή το αρνάκι που πρόκειται να σουβλιστεί ανήμερα το Πάσχα.

Χρησιμοποιούνται ακόμη διάφορα χορταρικά, συνήθως ψιλοκομμένα μαρούλια, κρεμμυδάκια και άνιθο ενώ δεν λείπει ποτέ το αυγολέμονο.

Page 14: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

Πασχαλινά ΤραγούδιαΠασχαλινά Τραγούδια

Βυζαντινά Δημοτικά

Ιδού ο νυμφίος έρχεται Του νυμφώνα σου βλέπω Η ζωή εν τάφω Άξιον εστί Αι γεννέαι Πάσαι Χριστός Ανέστη Μυστικός Δείπνος Τον δι υμάς σταυροθέντα Ευλογεί η ψυχή μου τον Κύριο Εξελου με Κύριε Ανυμνούμεν λαέ Ει αληθώς Κλινόν κύριε το ους σου Απόηχος Ευλογεί η ψυχή μου

Τώρα ω’ αγια Σαρακοστή ( Μ.Ασία) Η Βγενούλα ( Μύκονος) Σταύρι σταυρί βότανε ( Λάρισα) Ζαφείρης ( Ζαγόρι Ηπέιρου) Ήρθ’ ου Λάζαρους ( Κοζάνη) Βάγιες μου βαγίτσες μου ( Γρεβενά) Πού’ σαι Λάζαρε ( Στερεά Ελλάδα) Δόξα να χει πάσα ημέρα ( Κέρκυρα) Χριστός Ανέστη μάτια μου ( Μ. Ασία) Σήμερα Δέσπω μ Πασχαλιά ( Γρεβενά) Ακους ισύ προυτουσύρτη ( Χαλκιδική) Λέιλαλιμ ( Καβάλα) Μέσα στην κούνια κάθεται ( Νάξος) Τα ρουσάλια ( Αττική)

Page 15: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

Το σούβλισμα του αρνιού Το σούβλισμα του αρνιού

Πρόκειται για ελληνικό έθιμο που προήλθε από ανάλογο εβραϊκό, του θυσιαζόμενου αμνού, με το αίμα του οποίου έβαφαν την είσοδο των σπιτιών τους κατ’αναπαράσταση της νύχτας της εξόδου από την Αίγυπτο.

Ο Ιωάννης ο Βαπτιστής είχε παρομοιάσει το Χριστό με τον αμνό του θεού, ο οποίος θα πάρει μαζί του την αμαρτία του κόσμου.

Ο παραδοσιακός οβελίας, όπως είναι αλλιώς γνωστό το ψητό αρνί στα ελληνικά, αποτελεί το σήμα κατατεθέν του πασχαλινού τραπεζιού που θεωρείται το πιο πλούσιο γεύμα ολόκληρης της χρονιάς.

Το ψήσιμο στη σούβλα είναι η πιο χαρακτηριστική εικόνα χαρούμενης ελληνικής οικογενειακής συγκέντρωσης ,με όλο το σκηνικό από μεγάλες παρέες στην εξοχή, και περιλαμβάνει κατανάλωση διαφόρων εδεσμάτων και ποτών, τσούγκρισμα αυγών, πειράγματα, μουσική, χορό και διασκέδαση που διαρκεί ολόκληρη την ημέρα του Πάσχα.

Page 16: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

Οι Σαϊτάδες της ΚαλαμάταςΟι Σαϊτάδες της Καλαμάτας

Ανήμερα του Πάσχα, «τα μπουλούκια», ομάδες πολιτών ντυμένοι ορισμένοι με παραδοσιακές ενδυμασίες, διαγωνίζονται σε σαϊτομαχίες.

Το έθιμο ξεκινά κατά τον απελευθερωτικό αγώνα του 1821 όταν οπλισμένοι με σαϊτες γεμάτες εκρηκτικά οι Μεσσήνιοι αντιμετώπιζαν το τουρκικό ιππικό.

Στις μέρες μας τα μπουλούκια, που απαρτίζουν περίπου 15 ομάδες των 20-30 ατόμων έκαστη, συγκεντώνονται σε γήπεδο της πόλης και αναμετρώνται σε αγώνες επίδειξης δεξιοτεχνίας με τις σαϊίτες τους που είναι σωλήνες από χαρτόνι γεμάτοι μπαρούτι.

Στπ παρελθόν έχουν σημειωθεί τραυματισμοί σαϊτάδων.

Page 17: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

Σίφνος - πασχαλινό τραπέζιΣίφνος - πασχαλινό τραπέζι

Οι νοικοκυρές ετοιμάζουν τα παραδοσιακά “πουλιά”, πασχαλινές κουλούρες σε διάφορα σχήματα, ζώων και πουλιών, στολισμένα με κόκκινα αυγά.

Το αρνί ψήνεται στο μαστέλο, τοποθετημένο πάνω σε σχάρα από κληματόβεργες, με ντόπιο κόκκινο κρασί και άνηθο.

Από το εορταστικό τραπέζι δεν απουσιάζει η σπιτική ξινομυζήθρα και η γευστικότατη μελόπιτα, ένα τοπικό γλυκό από μέλι, μυζήθρα και αυγά.

Page 18: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

Οι κούνιες της ΚύθνουΟι κούνιες της Κύθνου

Το πιο εντυπωσιακό έθιμο του νησιού

είναι αυτό της "Κούνιας". Την Κυριακή του Πάσχα, στην πλατεία του νησιού, στήνεται μία κούνια, στην οποία κουνιούνται αγόρια και κορίτσια ντυμένα με παραδοσιακές στολές. Αυτός ή αυτή που θα κουνήσει κάποιον, δεσμεύεται ενώπιον Θεού και ανθρώπων για γάμο.

Το βράδυ του Μ. Σαββάτου επικρατεί το έθιμο του "συχώριου", δηλαδή όλοι όσοι έχουν πεθαμένους συγγενείς φέρνουν στην εκκλησία ψητά, κρασί και ψωμί, τα οποία έχει "διαβάσει" ο παπάς, τα προσφέρουν στους επισκέπτες και στους κατοίκους του νησιού. 

Page 19: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

Τα «Λαζαράκια» της ΡόδουΤα «Λαζαράκια» της Ρόδου

Το Σάββατο του Λαζάρου, τα παιδιά γυρίζουν από πόρτα σε πόρτα και τραγουδούν τον "Λάζαρο", συγκεντρώνοντας χρήματα και αυγά για τους ιερείς. Παλαιότερα, αυτή την ημέρα, κανένας γεωργός δεν πήγαινε στο χωράφι του να εργαστεί, γιατί όπως πίστευαν, ό,τι έπιαναν θα μαραινόταν.

Επιτρεπόταν μόνο η συγκέντρωση ξερών κλαδιών για το άναμμα των φούρνων τη Μεγάλη Εβδομάδα για το ψήσιμο των κουλουριών. Την ημέρα αυτή επίσης, σε όλα τα σπίτια οι νοικοκυρές φτιάχνουν στριφτά κουλουράκια, "τα Λαζαράκια", συμβολίζοντας με τον τρόπο αυτό το σώμα του Λαζάρου που ήταν τυλιγμένο στο σάβανο. 

Page 20: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

Τα Τα ““αντέτιααντέτια”” της Ζακύνθου της Ζακύνθου

Η κατανυκτική ατμόσφαιρα και οι ιδιαιτερότητες του "Ζακυνθινού Πάσχα" με τα ιδιόμορφα "αντέτια" (έθιμα) το κάνουν να είναι ξεχωριστό σε όλη την Ελλάδα. Το μεσημέρι της Μ. Παρασκευής, πλήθος πιστών συμμετέχει στην περιφορά του Εσταυρωμένου που διασχίζει όλη την πόλη.

Στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου των Ξένων, η περιφορά του Επιταφίου, σύμφωνα με παμπάλαιο τοπικό έθιμο, γίνεται τις πρώτες πρωινές ώρες του Μ. Σαββάτου, ενώ με την ανατολή του ηλίου, ο Δεσπότης σηκώνει την Ανάσταση.

Με το πρώτο χτύπημα της καμπάνας, ο Δεσπότης αφήνει ελεύθερα άσπρα περιστέρια ενώ από το καμπαναριό πετάνε στο δρόμο πήλινα δοχεία, όπως και όλοι οι κάτοικοι του νησιού από τα παράθυρά τους.

Page 21: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

Το κάψιμο του Ιούδα στην ΚρήτηΤο κάψιμο του Ιούδα στην Κρήτη

Πριν την ανάσταση, τα παιδιά στα χωριά μαζεύουν ξύλα και οτιδήποτε άλλο μπορεί να καεί και τα αφήνουν στο προαύλιο της εκκλησίας. Την παραμονή της Ανάστασης σχηματίζουν ένα βουνό από τα ξύλα και στην κορυφή έχουν ένα σκιάχτρο με ένα παλιό κουστούμι που υποτίθεται ότι είναι ο Ιούδας και την ώρα που ο παπάς λεει το ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ τον καίνε.

Η νύχτα γίνεται μέρα από τα πυροτεχνήματα, η καμπάνα του χωριού χτυπά συνεχώς και μάλιστα οι παλιότεροι λένε ότι όταν αυτοί ήταν μικροί δεν άφηναν 3 μερόνυχτα την καμπάνα να σταματήσει γιατί το θεωρούσαν για καλό. Ξυπνούσαν ακόμα και τη νύχτα να πάνε να την χτυπήσουν.

Ο Άγιος Νικόλαος είναι γεμάτος ενδιαφέροντα όλο το χρόνο. Κάθε Άνοιξη, η δαφνοστόλιστη Κυριακή των Βαΐων, η αναπαράσταση της Σταύρωσης και η Ανάσταση με το περίφημο "Κάψιμο του Ιούδα" στη Λίμνη, μέσα σε μοναδική σε ένταση ατμόσφαιρα, κάνουν το Πάσχα πόλο έλξης για χιλιάδες επισκέπτες

Page 22: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

«Η ημέρα της Λαμπρής» του «Η ημέρα της Λαμπρής» του Διονυσίου Σολωμού Διονυσίου Σολωμού

Kαθαρότατον ήλιο επρομηνούσε Της αυγής το δροσάτο ύστερο αστέρι, σύγνεφο, καταχνιά, δεν απερνούσε  τ' ουρανού σε κανένα από τα μέρη, και από κει κινημένο αργοφυσούσε

τόσο γλυκό στο πρόσωπο τ' αέρι, που λες και λέει μες στης καρδιάς τα

φύλλα, «γλυκειά η ζωή κι ο θάνατος μαυρίλα».

Χριστός ανέστη! Νέοι, γέροι και κόραις

όλοι, μικροί , μεγάλοι ετοιμασθήτε, μέσα στις εκκλησιές τες δαφνοφόραις με το φως της χαράς συμμαζωχθήτε, ανοίξατε αγκαλιές ειρηνοφόραις μπροστά στους αγίους , και φιληθείτε, φιληθείτε γλυκά χείλη με χείλη, Πέστε Χριστός ανέστη, εχθροί και

φίλοι.

Page 23: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

Οι φωνές της ΛαμπρήςΟι φωνές της Λαμπρής

Νίκος Ξυλούρης Μανόλης Μητσιάς

Πέτρος Γαϊτάνος

«Η ζωή εν τάφω» Ηχογράφηση του 1977 (σύνδεση)

Ύμνοι Α΄ (σύνδεση) Ύμνοι Β’ (σύνδεση) Ύμνοι Γ’ (σύνδεση)

Page 24: GREEK EASTER- H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΜΠΡΗ

Ο «κινηματογραφικός»ΙησούςΟ «κινηματογραφικός»Ιησούς

Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ (Jesus of Nazareth) είναι μία τηλεοπτική μίνι σειρά βρετανικής και ιταλικής παραγωγής συνολικής διάρκειας 371 λεπτών.

Θεωρείται ως η μεγαλύτερη θρησκευτική παραγωγή στην ιστορία της μικρής και της μεγάλης οθόνης, που αναφέρεται στη Γέννηση, τη Ζωή, τα Πάθη και την Ανάσταση του Ιησού Χριστού.

Ο Ιταλός σκηνοθέτης Φράνκο Τζεφιρέλι απέδωσε με ευλάβεια τα Πάθη του Ιησού, αναπαριστώντας τα γεγονότα με πίστη στις Γραφές και απόλυτο σεβασμό στην ιερότητα του θέματος.

Τα γυρίσματα κράτησαν τέσσερα χρόνια, έγιναν σε αυθεντικούς χώρους και ο Τζεφιρέλι εξασφάλισε ένα επιτελείο διάσημων ηθοποιών και κομπάρσων

Στην Ελλάδα η κιμηματογραφική αυτή παραγωγή αγαπήθηκε ιδιαίτερα κυρίως λόγω της εξαιρετικής ερμηνείας του ηθοποιού Ρόπμπερτ Πάουελ ο οποίος έχει ζητήσει , όταν πεθάνει να γραφτεί στον τάφο του «Ο άνθρωπος που υποδύθηκε τον Χριστό»