Upload
saraydelafuente
View
1.277
Download
7
Embed Size (px)
Citation preview
• Izaki bizidun guztiak espezietan biltzen dira. (tigreak,haritzak...)
• Populazioa: Ekosistema batean bizi diren espezie bateko kideak.
• Komunitatea: Ekosistema bateko populazio guztien multzoak.
• Ekosistemako izaki bizidunek harremanak dituzte elkarren artean.
• Ingurune fisikoaren elementu askok ekosistema baten izaki bizidunengan eragiten dute.
• Ingurune fisikoaren elementuak edo faktoreak:
- Tenperatura- Hezetasuna- Lur motak
• Ingurune fisikoa, lehortarra edo urtarra izan daiteke.
• Ingurune lehortarretan, faktoreak: klima, lurzorua, erliebea.
• Ingurune urtarretan: Gatz kantitatea, argia, korronteak, tenperatura eta hondo mota.
• Ingurune urtarrak, gazitasunaren arabera: ur gezakoak edo ur gazikoak izan daitezke.
Ur gezaUr gazia
• Klima, lurzoru eta erliebearen arteko konbinazioaren arabera, basoak, belardiak, basamortuak eta abar egon daitezke.
• Ekosistemako landaretza motak zer animalia egongo diren baldintzatzen du.
• Izaki bizidunek ingurune fisikoa ere aldatzen dute. ( Adibidez, kastoreak presak egiten dituztelako).
LAN EGITEKO
EKOSISTEMAKO ELIKADURA
EKOSISTEMAKO EKOIZLEAK
• Landareek elikagaiak sortzen dute horregatik ekoizle esaten zaie.
• Ekosistema urtarretan algak dira ekoizleak.
KONTSUMITZAILEAK• Animaliek ez dute beraien elikagaia sortzen;
horregatik kontsumitzaileak esaten zaie.• Lehen mailako kontsumitzaileak
animalia belarjaleak dira.• Bigarren mailako kontsumitzaileak
animalia haragijaleak dira.• Hirugarren mailako
kontsumitzaileak:Beste animalia haragijaleak bigarren mailako kontsumitzailez elikatzen dira.
• Harrapariak --- Beste animalia batzuk ehizatu eta jan egiten dute.
• Sarraskijaleak --- Beste animalia batzuen gorpuz elikatzen dira (putreak)
• Parasitoak --- Beste izaki bizidunetatik hartzen dute elikagaia (eltxoak, zorriak...) baina haiek hil gabe.
• Deskonposatzaileak: Izaki bizidunen hondarrez elikatzen dira. Izaki bizidunen hondarrak, bai landareenak bai animalienak, erabat deskonposatzen dituzte. Adibidez, onddoak eta bakterioak.
ELIKA-KATEAK ETA ELIKASAREAK
• Ekosistema bateko espezieen artean sortzen diren elikadura harremanak elika-kateen bidez irudikatzen dira.
• Ekosistema batean elika-kate ugari daude; horregatik, harremanak egokiak irudikatzeko, elika - sareak erabiltzen dira.
INGURUMENA• Gizakiaren ingurumena haren
bizitzari eragiten dion guztia da: klima, ura, izaki bizidunak, giza jarduerak….
GIZON-EMAKUMEOK ALDATU EGITEN DUGU
INGURUMENA
• Nola aldatzen dugu gure ingurumena? Gure jardueren bidez, gure jardueren bidez.
• Adibidez: zuhaitzak ebakitzen, lurra lantzen, erregaiak erabiltzen …..
INGURUMENAREN ARAZOAK
• KUTSADURA: Sustantzi kaltegarriak botatzea.
• BEROTZE GLOBALA: Lurra gero eta gehiago berotzen ari da. Karbono dioxido kopurua asko igo da.
• DEFORESTAZIOA: Basoak galtzea da (arbolak moztu, errepideak egin ... )
• BIODIBERTSITATEA: Espezie ugari ari dira galtzen gaur egun.
INGURUMENA BABESTEA:
• Guk egin BEHAR duguna:- URA AURRESTU.- ELIZTRIZITATEA AURREZTU.- ENERGIA AURREZTU.- ZABORRAK ETA ONDARRAK
BERE LEKUAN UTZI.- FAUNA ETA FLORA
ERRESPETATU