ความปลอดภัยจาก ไฟฟ้า

ความปลอดภยัในการท างานเกี่ยวกับไฟฟ้า นิยามศัพท์เกี่ยวกับไฟฟ้า

1. แรงดนัไฟฟ้า (Potential หรือ Voltage)

2. กระแสไฟฟ้า (Current)

3. ความถี่ไฟฟ้า (Frequency)

4. ความต้านทานไฟฟ้า (Resistance)

5. ฉนวนไฟฟ้า (Insulation)

6. ตัวน า (Conductor)

7. หน่วยวัดพลังงานไฟฟ้า (Watt)

1 หน่วยไฟฟ้า คือ ก าลังไฟฟ้า 1 กโิลวัตต์ (1,000 วัตต์) ที่ใช้ในเวลา 1 ช่ัวโมง ในการค านวณ หาก าลังไฟฟ้าเพื่อคดิค่าไฟฟ้า สามารถใช้สูตรค านวณดังนี ้

P = VI P คือ ก าลังไฟฟ้า หน่วยเป็นวัตต์

V คือ แรงดันไฟฟ้า หน่วยเป็นโวลต์ I คือ กระแสไฟฟ้า หน่วยเป็นแอมแปร์

8. หม้อแปลงไฟฟ้า (Transformer) 9. สายไฟฟ้า (Wire หรือ Cable)

11. แผงสวิตช์ (Switch board) 10. สวิตช์ (Switch หรือ Breaker)

12. ฟิวส์ (Fuse)

15. สายล่อฟ้า (Arrester)

13. สายดนิ (Ground หรือ Earth) 14. สายนิวทรัล (Neutral) หรือสายศูนย์

16. หลักดนิ (Ground rod)

17. เคร่ืองก าเนิดไฟฟ้า (Generator)

18. มอเตอร์ (Motor)

19. อุปกรณ์ไฟฟ้า (Equipment)

ชนิดของไฟฟ้า ไฟฟ้าแบ่งออกเป็น 2 ชนิดใหญ่ ๆ ด้วยกันคือ ไฟฟ้าสถติ และไฟฟ้ากระแส

1. ไฟฟ้าสถติ 2. ไฟฟ้ากระแส

ไฟฟ้ากระแสตรง ไฟฟ้ากระแสสลับ

แหล่งก าเนิดไฟฟ้า

1. เกดิขึน้เองตามธรรมชาติ ได้แก่ ฟ้าแลบ ฟ้าผ่า 2. เกดิขึน้จากการเปลีย่นพลงังานความร้อนเป็นพลงังานไฟฟ้า 3. เกดิจากการเปลีย่นแปลงพลงังานแสงสว่างให้เป็นพลงังานไฟฟ้า

4. เคม ี5. เกดิจาการเหน่ียวน าของอ านาจสนามแม่เหลก็โดยเคร่ืองก าเนิดไฟฟ้า ไฟฟ้าไม่ใช่แหล่งพลงังานการผลิตไฟฟ้าของประเทศไทยท่ีใชอ้ยูปั่จจุบนัแบ่งออกเป็น 2

ประเภท คือ 1. ประเภทไม่ใช้เชือ้เพลิง

1.1 โรงไฟฟ้าพลังงานธรรมชาตจิากต้นพลังงานที่ไม่หมดสิน้

1.2 โรงไฟฟ้าพลังน า้

2. ประเภทใช้เชือ้เพลิง

ความสัมพันธ์ระหว่างกระแสไฟฟ้า แรงดันไฟฟ้า และความต้านทานไฟฟ้า

จอร์จ ไซมอน โอห์ม (George Simon Ohm) นกัฟิสิกส์ชาวเยอรมนั ผู้ ค้นพบความสมัพนัธ์ระหว่างกระแส แรงดนั และความต้านทาน ดงัสมการตอ่ไปนี ้

กระแสไฟฟ้า (I) แรงดนัไฟฟ้า (V)

ความต้านทานไฟฟ้า (R) สมการน้ีเรียกวา่ “กฎของโอห์ม”

2.1 โรงไฟฟ้าพลังไอน า้ 2.2 โรงไฟฟ้าพลังความร้อน

สูตร ค านวณหาก าลงัไฟฟ้า P = VI

P = (Power) ก าลงัไฟฟ้า V = (Volt) แรงดนัไฟฟ้า

I = (Ampere) 2.8 ความถี่ (Electrical frequency)

+ 50

- 50

1วนิาที

Frequency

50 Cycle/ sec = ใน 1 วนิาที

Cycle

กระแสไฟฟ้าและวงจรไฟฟ้า

รูปที่ 1 แสดงกระแสไฟฟ้าไหลครบวงจรเมื่อเปิดสวติช์ หลอดไฟสว่าง

รูปที่ 2 แสดงวงจรที่ควบคุมการไหลของกระแสไฟฟ้าด้วยสวติช์

เร่ืองที่ 2 อันตรายจากไฟฟ้า

ลักษณะอันตรายจากไฟฟ้าที่มีต่อชีวติและร่างกายมนุษย์แบ่งออกเป็น 3 ลกัษณะดว้ยกนั คือ 1. กระแสไฟฟ้าใช้ร่างกายเป็นทางผ่านลงดิน

รูปที่ 3 กระแสไฟฟ้าผ่านร่างกายลงดนิ

2. ร่างกายต่อเป็นส่วนหน่ึงของวงจรไฟฟ้า

รูปที่ 4 กระแสไฟฟ้าผ่านเมื่อร่างกายเป็นส่วนหน่ึงของวงจรไฟฟ้า

3. กระแสไฟฟ้าลัดวงจร

รูปที่ 5 วงจรไฟฟ้าเมื่อเกดิการลัดวงจร

อันตรายจากกระแสไฟฟ้าลัดวงจรมีด้วยกัน 5 ลักษณะ คือ

3.1 แสงจ้า 3.2 ความร้อน 3.3 คลืน่ความดนัและเสียง

3.4 ไอควนัของวตัถุทีถู่กความร้อน

3.5 พลังงานกล

ปัจจัยที่ก่อให้เกดิความรุนแรงของการประสบอันตรายจากไฟฟ้า มี 6 ปัจจัย ดังต่อไปนี ้

1. ปริมาณกระแสไฟฟ้า

2. ระยะเวลา

3. เส้นทาง

4. ความต้านทาน

5. แรงดันไฟฟ้า

6. ความถี่ของแรงดันไฟฟ้า