คำ��บรรย�ยวิ�ช� PS 701 แนวิท�งก�รศึ�กษ�ท�งร�ฐศึ�สตร�

Approaches in Political Scienceผศึ.วิ�ฒิ�ศึ�กดิ์�� ล�ภเจร�ญทร�พย� วิ�นท#$ 18 กรกฎ�คำม

พ.ศึ.2552 ช'วิงบ'�ย

นั�กคิ�ดกลุ่�มทฤษฎี�ผลุ่ประโยชนั�ม�หลุ่ากหลุ่าย เชนั เจมส� เมดิ์�ส�น (James Medison) ประธานัาธ�บด�

คินัแรกของอเมร�กาแลุ่ะหนั"#งในัผ%&ร างร�ฐธรรมนั%ญของอเมร�กา กลุ่าววาการเข�ยนัร�ฐธรรมนั%ญหากไมคิ+านั"งถึ"งข&อเท-จจร�งทางการเม/องแลุ่ะในัสั�งคิมก-จะไมม�ประโยชนั� หากจะเข�ยนัด�กเอาไว&กอนัโดยท�#ย�งไมเก�ดข"1นั สั�#งนั�1นัก-จะเก�ดข"1นั ทางการเม/องหนั�ระบบพวกพ&องหนั�ไมพ&นั โดยใช&คิ+าวา Faction (พวกพ&องหร/อม�&ง) ลุ่�ทธ�พวกพ&องใช&คิ+าวา Factionalism สั�#งท�#เลุ่วร&ายร�บไมได&คิ/อใช&อ�ทธ�พลุ่ของกลุ่�มคิรอบง+าคินัอ/#นั โดยเมด�สั�นัใช&คิ+าวา The vice of factionalism

หากท�กคินัเสัมอภาคิก�นัในัการรวมกลุ่�มก-จะไมม�ป4ญหา แต่หากป6ดก�1นัคินัอ/#นัไมให&รวมกลุ่�มก-จะเก�ดป4ญหาท�นัท� หร/อหากใช&จ+านัวนัคินัท�#ม�มากของต่นัเองไปคิรอบง+าคินัอ/#นัก-จะม�ป4ญหา ชวงรางร�ฐธรรมนั%ญได&ม�การนั�บพบก�นัท�#เม/องฟิ6ลุ่าเดลุ่เฟิ8ยเพ/#อถึกเถึ�ยงวาจะรางร�ฐธรรมนั%ญอยางไร เนั/#องจากสัม�ยนั�1นัการเด�นัทางไมสัะดวก การเด�นัทางจ"งต่&องใช&เวลุ่าเป9นัเด/อนั แต่ลุ่ะคินัจ"งเข�ยนัเป9นัรายงานั ภายหลุ่�งม�การรวบรวมเป9นัเลุ่มแลุ่&วใช&ช/#อวา The Federalist Papers แต่ลุ่ะคินั

1

จะพ%ดถึ"งคิวามเป9นัมาของมาต่ราต่างๆ ในัร�ฐธรรมนั%ญ เมด�สั�นัเข�ยนัในัหมายเลุ่ขท�# 4 (No. 4)

The Federalist Papers No. 4 ของเมด�สั�นัม�กถึ%กกลุ่าวถึ"งมากเพราะเป9นังานัช�1นัท�#บอกวาในัการรางร�ฐธรรมนั%ญต่&องเข�ยนักฎีหมายให&สัอดคิลุ่&องก�บคิวามเป9นัจร�ง เพ/#อป;องก�นัป4ญหาท�#อาจจะเก�ดข"1นั เชนั กลุ่�มใหญคิรอบง+ากลุ่�มเลุ่-ก ธ�รก�จท�#ม�การผ%กขาดจะไมม�ว�นัเต่�บโต่ หร/อร�ฐใหญท�#ม�ประชากรมากคิรอบง+าร�ฐเลุ่-กท�#ม�ประชากรนั&อย อยางไรก-ต่าม กลุ่�มผลุ่ประโยชนั�เป9นัสั�#งท�#หลุ่�กเลุ่�#ยงไมได& จะต่&องเก�ดข"1นัแนันัอนั

อเล)กซิ�ส เดิ์อ ท)อกเกอวิ�ลล� (Alexis de

Tocqueville) นั�กคิ�ดชาวฝร�#งเศสัท�#ม�โอกาสัเห-นัการปฏิ�ว�ต่�ฝร�#งเศสัในักร�งปาร�สัในัว�นัท�# 14 กรกฎีาคิม 1789

เป9นัการปฏิ�ว�ต่�คิร�1งสั+าคิ�ญในัย�โรปเพราะท&าทายระบอบสัมบ%รณาญาสั�ทธ�ราชย� ฝร�#งเศสัประสับคิวามสั+าเร-จในัการโคินัลุ่&มพระเจ&าหลุ่�ยสั�ท�# 16 ประเทศอ/#นัจ"งท+าต่าม คิลุ่/#นัลุ่%กนั�1ถึ/อเป9นัคิลุ่/#นัลุ่%กท�#หนั"#งของการเปลุ่�#ยนัแปลุ่งการปกคิรองไปสั%ระบอบประชาธ�ปไต่ย แซมมวลุ่ พ�. ฮั�นัต่�งต่�นั กลุ่าววา 1789

เป9นัคิลุ่/#นัลุ่%กท�#หนั"#งของการโหมกระพ/อของระบอบประชาธ�ปไต่ย คิลุ่/#นัลุ่%กท�#สัองคิ/อหลุ่�งสังคิรามโลุ่กคิร�1งท�#สัองท�#ม�การปลุ่ดปลุ่อยประเทศต่างๆให&เป9นัเอกราช หลุ่ายประเทศห�นัมาเป9นัประชาธ�ปไต่ย ป4จจ�บ�นัเป9นัคิลุ่/#นัลุ่%กท�#สัาม เร�#มในัป8คิ.ศ.1989 จากการเปลุ่�#ยนัแปลุ่งในัโปรต่�เกสั ระบอบทหารท�#คิรองประเทศถึ%กโคินัลุ่&ม จากนั�1นัเป9นัสัเปนั แลุ่ะเก�ดเหต่�การณ�ในัย�โรปต่ะว�นัออกแลุ่ะสัหภาพโซเว�ยต่

2

ท-อกเกอว�ลุ่ลุ่� เห-นัวาทหารท�#โคินัลุ่&มระบอบสัมบ%รณาญาสั�ทธ�ราชย� ภายหลุ่�งได&มาสัถึาปนัาสัมบ%รณาญาสั�ทธ�ราชย�เสั�ยเองเพ/#อต่&องการให&ต่นัเป9นัใหญ ท-อกเกอว�ลุ่ลุ่�สันัใจวาอ�กฟิากมหาสัม�ทรหนั"#งซ"#งเป9นัโลุ่กใหมเป9นัอยางไร จ"งเด�นัทางมาอาศ�ยอย%ทางต่อนักลุ่างของสัหร�ฐอเมร�กา สั�#งท�#พบคิ/อว�ฒนัธรรมการเม/องของอเมร�กาม�การรวมต่�วก�นัเป9นักลุ่�มเป9นัก&อนั ม�การชวยเหลุ่/อก�นัในัระด�บช�มชนัเพ/#อแก&ป4ญหา เชนั สัะพานัในัหม%บ&านัช+าร�ดแลุ่ะห�ก หากเป9นัฝร�#งเศสั ชาวบ&านัจะเร�ยกร&องให&เจ&าหนั&าท�#ของร�ฐมาซอมแซม แต่ชาวบ&านัในัอเมร�กาเห-นัวาเป9นัสัะพานัของพวกเขาจ"งลุ่งไม&ลุ่งม/อชวยก�นัซอม ท-อกเกอว�ลุ่ลุ่�ได&เข�ยนัประสับการณ�ในัอเมร�กาของเขาไว&ในัหนั�งสั/อช/#อ Democracy in America (ประชาธ�ปไต่ยในัอเมร�กา) แลุ่&วบอกวานั�#คิ/อรากแก&วของสัหร�ฐอเมร�กา

อ�ร�เธอร� เอฟ.เบนต�ล#ย� (Arthur F. Bentley)

อาจารย�ด&านับร�หารธ�รก�จ สั�งเกต่เห-นัปรากฏิการณ�ในัองคิ�กรวา แต่ลุ่ะองคิ�กรจะม�การรวมกลุ่�ม แต่ลุ่ะกลุ่�มจะม�บทบาทต่อองคิ�กร ผ%&บร�หารจะต่&องร% &วาหากจะต่�ดสั�นัใจเร/#องใดต่&องคิ�ยก�บกลุ่�มไหนั สัาเหต่�ท�#เบนัต่�ลุ่�ย�ถึ%กอ&างในัทฤษฎี�ร�ฐศาสัต่ร� เพราะมองวาการรวมกลุ่�มเป9นัธรรมชาต่�ของคินัท�#ต่&องการสัร&างอ+านัาจต่อรองในัองคิ�กร ซ"#งต่รงก�บแนัวคิ�ดของทฤษฎี�กลุ่�มผลุ่ประโยชนั�โดยต่รง

เดิ์วิ�ดิ์ บ#. ทร-แมน (David B. Truman) เป9นันั�กว�ชาการท�#เข�ยนัหนั�งสั/อเก�#ยวก�บกลุ่�มผลุ่ประโยชนั�ไว&อยางเป9นัระบบ แลุ่ะประมวลุ่คิวามคิ�ดเก�#ยวก�บผลุ่ประโยชนั�เอาไว&

3

นั�กคิ�ดอ�กคินัหนั"#งท�#ได&กลุ่าวไปแลุ่&วคิ/อ Philippe C. Schmitter

ทฤษฎี�กลุ่�มผลุ่ประโยชนั�เช/#อวากลุ่�มผลุ่ประโยชนั�จะม�การรวมต่�วก�นัโดยธรรมชาต่� ทร%แมนัเช/#อวาคินัท�#ม�ผลุ่ประโยชนั�คิลุ่&ายก�นัจะมารวมต่�วก�นั Mancur Olson ต่�1งคิ+าถึามไว&ในัหนั�งสั/อช/#อ The Logic of Collective Action วา จร�งหร/อไมท�#คินัม�ผลุ่ประโยชนั�คิลุ่&ายก�นัจะมารวมต่�วก�นั อ�กม�มหนั"#งอาจจะจร�ง เชนั นัายจ&างรวมต่�วก�นัเป9นัสัมาคิมนัายจ&างเผ/#อเวลุ่าม�ป4ญหาแรงงานัสั�มพ�นัธ�ก-จะได&พ%ดคิ�ยได& หร/อสัภาอ�ต่สัาหกรรม สัภาหอการคิ&า แต่ออลุ่สั�นักลุ่าววาอะไรก-ต่ามถึ&าเป9นัเร/#องท�#เก�#ยวก�บคินัจ+านัวนัมาก โอกาสัรวมต่�วก�นัจะยาก เชนั สัภาอ�ต่สัาหกรรมรวมต่�วก�นัได&เพราะม�จ+านัวนันั&อย ร% &วาใคิรท+างานัสัายไหนัจ"งสัามารถึด"งมาเป9นัต่�วแทนัได& การท�#คินัจ+านัวนัมากมารวมกลุ่�มก�นั จะม�คินักลุ่�มหนั"#งท�#ไปไหนัไปด&วยไมชวยสั�กบาท ปรากฏิการณ�นั�1เร�ยกวา Free-riderism แลุ่ะย�#งม�คินัจ+านัวนัมาก การคิวบคิ�มให&เข&ามาม�สัวนัรวมจะย�#งท+าได&นั&อย แต่หากม�คินัเก�#ยวข&องนั&อย ท�กคินัก-จะมาม�สัวนัรวม เชนั สัมาคิมชาวไรชาวนัา เก�ดข"1นัยากมากเพราะม�คิวามหลุ่ากหลุ่าย แลุ่ะม�การรอให&คินัอ/#นัท+า การรวมกลุ่�มก�นัจะม�ต่&นัท�นั โดยเฉพาะการรวมกลุ่�มทางการเม/องจะม�ต่&นัท�นัทางการเม/อง การท�#จะเข&าไปม�สัวนัรวมจ"งต่&องคิ�ด เชนั ต่&องหย�ดงานัไปรวมประท&วงก-ต่&องคิ�ดวาจะเอาเง�นัท�#ไหนัไปจายคิาเทอมให&ลุ่%ก

หากเช/#อในัทฤษฎี�กลุ่�มผลุ่ประโยชนั�ก-ไมต่&องเช/#อออลุ่สั�นั ออลุ่สั�นัต่�1งข&อสั�งเกต่วาท+าไมป41 มนั+1าม�นัชอบต่�1งลุ่ะแวกเด�ยวก�นัแลุ่&วแขงก�นั คิลุ่&ายก�บไขเคิ-มไชยาท�#สั�ราษฎีร�ธานั�แลุ่ะขนัมหม&อ

4

แกงท�#เพชรบ�ร�ท�#ขายเร�ยงก�นั เปอร�เซ-นัต่�ท�#จะขายได&ด�จ"งม�นั&อย แต่ออลุ่สั�นัก-ให&เหต่�ผลุ่วาเป9นัการต่�1งจ�ดขายของสั�นัคิ&าประเภทนั�1 หากต่&องการซ/1อสั�นัคิ&าประเภทนั�1จะต่&องมาซ/1อท�#นั�# แลุ่ะท+าให&การแขงข�นัเป9นัธรรมก�บท�กฝDาย เชนั ต่&องขายในัราคิาเด�ยวก�นั จ"งเป9นัการรวมต่�วเพ/#อแขงข�นัซ"#งก�นัแลุ่ะก�นั ไมได&รวมต่�วก�นัเพ/#อปกป;องผลุ่ประโยชนั�ของกลุ่�มต่นั

ออลุ่สั�นั กลุ่าววาหากต่&องการให&คินัจ+านัวนัมากท�#เก�#ยวข&องก�นัเข&ามาม�สัวนัรวมแลุ่ะรวมกลุ่�มก�นั ม� 2 มาต่รการคิ/อ

1.มาต่รการบ�งคิ�บให&มาเข&ากลุ่�ม (Coercive Measure)

2.มาต่รการจ%งใจ (Incentive Measure) เชนั หากมาสัม�คิรเป9นัสัมาช�กของสัหภาพ สัหภาพจะให&คิวามชวยเหลุ่/อด&านัไหนับ&าง หากต่กลุ่งอะไรได& สัหภาพก-จะคิ+านั"งถึ"งสัมาช�กกอนัคินันัอกสัหภาพ

ผลุ่การศ"กษาสัหภาพแรงงานัในัสัหร�ฐฯแลุ่ะแคินัาดาพบวา อ�ต่ราการเข&ามาเป9นัสัมาช�กลุ่ดลุ่ง ว�เคิราะห�วามาจากสัาเหต่� 2 ประการคิ/อ

(1) บร�ษ�ทต่างๆ เข&าใจกฎีหมายแรงงานัมากข"1นั จ"งให&สัว�สัด�การในัเกณฑ์�ท�#ย�ต่�ธรรม คินังานัใหมจ"งไมจ+าเป9นัต่&องเข&าเป9นัสัมาช�กสัหภาพ

(2) คิวามข�ดแย&งระหวางสัหภาพก�บนัายจ&างลุ่ดลุ่ง คินังานัจ"งมองวาไมต่&องเป9นัสัมาช�กก-ได&ร�บการคิ�&มคิรอง

ไทยในัสัม�ยจอมพลุ่สัฤษด�G แลุ่ะจอมพลุ่ ป. หากม�คินัเสันัอให&รางกฎีหมายแรงงานัก-จะถึ%กข&อหาเป9นัคิอมม�วนั�สัต่�

5

แต่ต่อนันั�1โลุ่กเปลุ่�#ยนัไปจ"งเห-นัวาการเป9นัสัมาช�กสัหภาพแรงงานัเป9นัประโยชนั�มากกวาเป9นัโทษ เพราะท+าให&การเจรจาเป9นัระบบมากข"1นั คินัท�#ม�ป4ญหาก�บนัายจ&างสัามารถึพ%ดผานัสัหภาพแรงงานั ท+าให&ลุ่ดอารมณ�แลุ่ะคิวามร% &สั"กลุ่งไป

ทฤษฎ#พหุ�น�ยม (Pluralist Theory หุร0อ Pluralism)

ระบบพห�นั�ยมจะเป6ดโอกาสัให&ม�การเจรจาต่อรองอยางเป6ดเผยระหวางกลุ่�มท�#ม�คิวามข�ดแย&งก�นั กลุ่�มผลุ่ประโยชนั�ต่างๆสัามารถึผลุ่�กด�นัผลุ่ประโยชนั�ของต่นัเองผานันัโยบายของร�ฐ ระบบนั�1เช/#อวากลุ่�มต่างๆจะไมท�บหม&อข&าวต่�วเอง จะสัามารถึพ%ดคิ�ยก�นัร% &เร/#องแลุ่ะย�ต่�ป4ญหาได& เชนั สัหร�ฐอเมร�กาม�นัโยบายการประก�นัสั�ขภาพ เก�ดจากการผลุ่�กด�นัของแพทยสัมาคิม เพราะหมอกลุ่�ววาต่นัเองจะไมได&ร�บเง�นัเด/อนัแลุ่ะกลุ่�ววาคินัไข&จะเบ�1ยวไมจายคิาร�กษาพยาบาลุ่ จ"งรวมต่�วก�นัผลุ่�กด�นัให&ร�ฐบาลุ่ออกกฎีหมายบ�งคิ�บให&คินัอเมร�ก�นัม�ประก�นัสั�ขภาพ โดยซ/1อประก�นัช�ว�ต่จากเอกชนั

ในัธ�รก�จอ�ต่สัาหกรรมรถึยนัต่� ชวงท�#บร�ษ�ทย�กษ�ใหญจะย&ายฐานัไปผลุ่�ต่ในัเม-กซ�โกเพราะคิาจ&างถึ%กกวา สัหภาพจ"งเคิลุ่/#อนัไหวในัโรงงานัต่อรองก�บนัายจ&างย/#นัหม%ย/#นัแมวก�นั เชนั ขอให&อยาย&ายฐานั ยอมก�บไมข"1นัคิาจ&างสัามป8 แต่ต่&องไมปลุ่ดคินังานัออก แต่บางคิร�1งการเจรจาไมประสังคิวามสั+าเร-จ เชนั พนั�กงานัภาคิการบ�นัเร�ยกร&องขอข"1นัคิาจ&างแรงงานั ขอลุ่ดช�#วโมงการท+างานัแลุ่ะขอสัว�สัด�การเพ�#ม อ&างวาคินัท�#ท+างานัด&านันั�1เคิร�ยดต่&องนั�#งหนั&าจอคิอยคิ�มรายงานัทางอากาศ ผ�ดพลุ่าดไมได& โรนั�ลุ่ด� เรแกนั ประธานัาธ�บด�ซ"#งม�จ�ดย/นัท�#ไม

6

สันั�บสันั�นัสัหภาพ จ"งวางแผนัท+าลุ่ายสัหภาพของพนั�กงานัภาคิการบ�นั โดยปลุ่อยให&สัไต่รคิ� ขณะเด�ยวก�นัก-เต่ร�ยมคินัท�#ม�คิวามร% &ด&านันั�1เข&ามาท+าแทนัซ"#งสัวนัใหญเป9นัทหารอากาศ พอท�กอยางพร&อมจ"งปลุ่ดคินังานัออกท�1งหมด คินัท�#ประท&วงจ"งต่กงานั

แนวิคำ�ดิ์ท#$ส��คำ�ญของพหุ�น�ยม1.ปรากฏิการณ�ทางการเม/องเป9นัปฏิ�สั�มพ�นัธ�ระหวาง

กลุ่�มผลุ่ประโยชนั�2.การเจรจาต่อรองระหวางกลุ่�มผลุ่ประโยชนั�ต่�1งอย%บนั

พ/1นัฐานัของคิวามม�เหต่�ผลุ่3.คิวามข�ดแย&งม�กนั+าไปสั%การประนั�ประนัอม4.ระบบการเม/องจะปร�บต่�วเข&าสั%ภาวะสัมด�ลุ่5.คิวามข�ดแย&งระหวางกลุ่�มจะม�ทางออกเสัมอ6.นัโยบายแลุ่ะบ�คิลุ่ากรของระบบการเม/องเป9นัผลุ่ลุ่�พธ�

ของกระบวนัการปฏิ�สั�มพ�นัธ�ของกลุ่�ม 7.ร�ฐไมม�บทบาทใดๆท�1งสั�1นัในัแนัวคิ�ดของทฤษฎี�นั�1

เพราะเอกชนัสัามารถึเจรจาย�ต่�ข&อข�ดแย&งของต่นัเองได& เชนั คินังานัในัอ�ต่สัาหกรรมรถึยนัต่�ของอเมร�กาด�งท�#กลุ่าวมาแลุ่&วข&างต่&นั

ในัไทย สัม�ยพลุ่เอกชาต่�ชายได&ต่�1งกรอ. แต่ต่&องลุ่&มเพราะสั�งคิมไทยไมม�องคิ�กรท�#เป9นั Peak Organization

คิ/อไมม�ลุ่�กษณะท�#มาจากลุ่างข"1นับนั หากเป9นัองคิ�กรจากลุ่างข"1นับนั คินัท�#อย%ด&านับนัก-จะสัามารถึเป9นัต่�วแทนัของคินัท�#อย%ด&านัลุ่างได&ท� 1งหมด เชนั สัภาหอการคิ&า กรรมการไมได&มาจาก

7

การเลุ่/อกของหอการคิ&าจ�งหว�ด เพราะเป9นัองคิ�กรท�#พ�ฒนัามาจากสัภาหอการคิ&าไทย สัภาอ�ต่สัาหกรรมพ�ฒนัาก-มาจากสัมาคิมอ�ต่สัาหกรรมซ"#งเป9นัระด�บชาต่� จ"งไมม�สัมาคิมอ�ต่สัาหกรรมยอยมาเป9นัฐานั จ"งไมม�ใคิรสัามารถึท+าหนั&าท�#เป9นัต่�วแทนัให&ได&

สัภาพแรงงานัไทยม�ลุ่�กษณะรวมศ%นัย�จากลุ่างสั%บนั แต่ม�กระจ�ดกระจาย การเลุ่/อกกรรมการไต่รภาคิ�แต่ลุ่ะคิร�1งจ"งม�ป4ญหามาก ต่&องให&สัมาพ�นัธ�สัหภาพแรงงานัมาคิ�ยก�นัวาจะเอาอยางไร ขณะท�#สัมาคิมนัายจ&างม�องคิ�กรเด�ยว พ%ดในันัามนัายจ&างท�1งหมด

เง0$อนไขคำวิ�มเป็4นไป็ไดิ์5ของทฤษฎ#พหุ�น�ยม1.กลุ่�มท�กกลุ่�มจะต่&องม�อ+านัาจต่อรองท�#ท�ดเท�ยมก�นัจ"ง

จะต่อรองก�นัได& ไทยเราเป9นัไปไมได&เพราะอ+านัาจการต่อรองของกลุ่�มไมเทาก�นั บางกลุ่�มจ"งเพ�#มอ+านัาจให&ต่นัเองด&วยการประท&วง ต่/1อ เอาอ"ปา หร/อร%ปแบบแปลุ่กๆต่างๆ เพ/#อเป9นัท�#สันัใจ

2.ท�กกลุ่�มม�โอกาสัท�ดเท�ยมก�นัในัการเข&าหาผ%&ก+าหนัดนัโยบาย

3.คิวามข�ดแย&งไมนั+าไปสั%การเผช�ญหนั&า สั�งคิมไทยไมได&เป9นัพห�นั�ยม แต่ม�บางป4จจ�ยท�#เร�#มขย�บต่�ว

ข"1นัแลุ่&ว เชนั ภาคิการเง�นั ภาคิอ�ต่สัาหกรรม สัามารถึม�ปากม�เสั�ยงมากข"1นั ม�อ�ทธ�พลุ่เหนั/อนัโยบายของร�ฐมากข"1นั

ทฤษฎ#สหุก�ร (Corporatist Theory หุร0อ Corporatism)

ทฤษฎี�สัหการจ+าแนักร�ฐออกเป9นั 2 ประเภท ได&แก

8

1.ร�ฐสัหการทางสั�งคิม (Societal Corporatism)

2.ร�ฐสัหการโดยร�ฐ (State Corporatism)

แต่ลุ่ะประเภทม�คิวามแต่กต่างก�นัท�#ระด�บการแทรกแซงของร�ฐ โดยร�ฐสัหการทางสั�งคิมจะเนั&นักต่�กาการต่อรอง ม�การสัร&างกต่�กาท�#ท�กฝDายยอมร�บได&แลุ่ะม�คิวามชอบธรรมมาเป9นักต่�กาในัการต่อรอง ร�ฐท+าหนั&าท�#เป9นัเพ�ยงผ%&ร �กษากต่�กา คินัท�#ร างกต่�กาจ"งต่&องม�ว�สั�ยท�ศนั� มองออกวาโอกาสัข&างหนั&าจะเก�ดอะไรข"1นั จ"งวางกต่�กาเอาไว&กอนั เพ/#อป;องก�นัไมให&เป9นัป4ญหาของร�ฐ ต่นัจะได&ม�เวท�ในัการเจรจาก�นัต่อไป เชนั เยอรมนั�ม�กฎีหมายแรงงานัสั�มพ�นัธ�ท�#ก&าวหนั&ามาก เพราะพรรคิ Social Democrat คิาดการณ�ลุ่วงหนั&าวาจะเก�ดอะไรข"1นั ต่&นัป8 นัายจ&างก�บลุ่%กจ&างจะมาเจรจาก�นัวาในัป8นั�1ม�เร/#องอะไรบ&างท�#จะต่&องเจรจาก�นั จะต่&องม�กรอบการเจรจาอยางไร ใช&เวลุ่าเทาไหร จะหย�ดงานัประท&วงแลุ่ะป6ดโรงงานัในัชวงไหนั จ"งท+าให&ท� 1งสัองฝDายร% &ลุ่วงหนั&าจ"งเต่ร�ยมข&อม%ลุ่มานั�#งคิ�ยก�นั ท�1งนั�1 เยอรมนั�ม�สัมาพ�นัธ�สัหภาพแรงงานัท�#เข&มแข-งมาก อ+านัาจต่อรองจ"งสั%ง ไทยเราม�กต่�กาเชนัก�นั แต่อ+านัาจต่อรองไมเหม/อนัก�นั ร�ฐไทยสัวนัใหญเอ�ยงไปทางข&างนัายจ&าง คิาจ&างแรงงานัข�1นัต่+#าจ"งข"1นัมา 35 สัต่างคิ� เพราะแรงงานัม�อ+านัาจต่อรองนั&อย

สัวนัสัหการโดยร�ฐ คิ/อร�ฐเข&าไปแทรกแซงมาก เชนั จ�ดต่�1งองคิ�กรให& จ�ดต่�1งผ%&นั+า แทรกแซงผานันัโยบายหร/อมาต่รการเผด-จการ บางคิร�1งม�การอ�&มฆ่า ต่างประเทศเก�ดข"1นับอยมาก สัวนัใหญเก�ดข"1นัในัระบบการเม/องแบบอ+านัาจนั�ยม

9

เชนั ฟิาสัซ�สัต่� นัาซ� ไทยม�ในัสัม�ยจอมพลุ่ ป. แลุ่ะจอมพลุ่สัฤษด�G

Neo-corporatism คิ/อเนั&นับทบาทของร�ฐ โดยร�ฐเป9นัต่�วกลุ่างการเจรจาไกลุ่เกลุ่�#ย โดยท�#ต่�วแทนัของท�1งสัองฝDายไมเจรจาก�นัโดยต่รง เชนั คิาจ&างแรงงานั ผลุ่ประโยชนั�ทางธ�รก�จ

อาจารย�สัอนัสัองเร/#องหลุ่�กคิ/อทฤษฎี�ระบบแลุ่ะทฤษฎี�กลุ่�มผลุ่ประโยชนั� ข&อสัอบสัวนัใหญจะถึามคิวามเห-นั เชนั อานัแลุ่&วเข&าใจหร/อไม จะเอาไปใช&ประโยชนั�อยางไร

ช'วิงตอบคำ��ถ�มถ�ม การเลุ่/อกต่�1งประธานัาธ�บด�ของสัหร�ฐฯใช&

Electoral Vote แลุ่&ว Popular Vote ม�ประโยชนั�อยางไรในัเม/#อไมได&เลุ่/อกประธานัาธ�บด�

ตอบ ร�ฐธรรมนั%ญจะก+าหนัดจ+านัวนัคิณะผ%&เลุ่/อกต่�1งจากสั�ดสัวนัของประชากรในัพ/1นัท�# โดยให&ประชาชนัเป9นัคินัเลุ่/อกคิณะผ%&เลุ่/อกต่�1ง แลุ่&วคิณะผ%&เลุ่/อกต่�1งไปเลุ่/อกประธานัาธ�บด�อ�กท�หนั"#ง การเลุ่/อกต่�1งประธานัาธ�บด�ของอเมร�กาม� 2 ชวงคิ/อ

1.Primary Election คิ/อการเลุ่/อกภายในัพรรคิ ใช&เวลุ่านัานั (ป8กวา) เชนั ป8ท�#สัามโอบามาจะเร�#มร% &แลุ่&ววาพรรคิเดโมแคิรต่ย�งจะเอาต่�วเองอย%หร/อไม หร/อม�คินัใหมมาลุ่งสัม�คิรแขง แลุ่ะต่&องเต่ร�ยมต่�วหาเง�นัมาลุ่งสัม�คิร คินัในัพรรคิจะเลุ่/อกต่�วแทนัของต่นัเองไปแขงในัชวงท�#สัอง ธรรมเนั�ยมเลุ่/อกในัพรรคิบางคิร�1งเป9นัการหาร/อ เชนั มลุ่ร�ฐไอโอวา แทนัท�#จะหยอนับ�ต่รคิะแนันัเสั�ยงแต่กลุ่�บนั�#งหาร/อในัศาลุ่าประชาคิมวาจะเอาใคิรด� แลุ่&วให&ยกม/อต่รงนั�1นัเลุ่ย หากเสั�ยงสัวนัใหญ

10

เอาโอบามา ท�กคินัก-จะเฮัปรบม/อ ธรรมเนั�ยมปฏิ�บ�ต่�ของอเมร�กาคิ/อ การ Kick-off วาจะเลุ่/อกใคิรเป9นัต่�วแทนัพรรคิต่&องไปเร�#มท�#มลุ่ร�ฐไอโอวา กอนัเสัร-จสั�1นัจะม�การประช�มพรรคิคิร�1งใหญ โดยโอบามาได&ร�บช�ยชนัะ แลุ่&วฮั�ลุ่ลุ่าร� คิลุ่�นัต่�นั นั�#งอย%ด&านัลุ่าง อาจเช�ญนัางมาพ%ดบ&างเพ/#อให&เก�ยรต่� หลุ่�งจากท�#ได&ต่�วแทนัพรรคิแลุ่&วก-จะลุ่งช�งช�ยระหวางต่�วแทนัพรรคิท�1งสัอง

2.Presidential Election การเลุ่/อกต่�1งม� 2 คิะแนันัเสั�ยงคิ/อ Popular Vote & Electoral Vote กฎีหมายเข�ยนัเอาไว&วา ในัการเลุ่/อกคิณะผ%&เลุ่/อกต่�1ง ให&แต่ลุ่ะมลุ่ร�ฐไปก+าหนัดกฎีหมายเอาเอง ซ"#งบางมลุ่ร�ฐใช&ระบบ The winner

take all คิ/อใคิรชนัะก-จะได&คิะแนันัเสั�ยงในัมลุ่ร�ฐนั�1นัไปท�1งหมด แต่บางมลุ่ร�ฐจะใช&ระบบสั�ดสัวนั ผ%&ชนัะจะได&เฉพาะคิะแนันัท�#ชนัะ สัวนัท�#เหลุ่/อเป9นัของพรรคิอ/#นั ด�งนั�1นั ในับางคิร�1ง Popular Vote แลุ่ะ Electoral Vote จะม�คิะแนันัเสั�ยงแต่กต่างก�นั เชนั ชนัะ Popular Vote แต่แพ& Electoral

Vote บางคิร�1งได&คิะแนันัต่าม Popular Vote จร�ง แต่บางคิร�1งก-ม� Cheater

คิณะผ%&เลุ่/อกต่�1งในัแต่ลุ่ะมลุ่ร�ฐแต่กต่างก�นั เชนั มลุ่ร�ฐฝ4# งต่ะว�นัต่กม�บ�ญช�รายช/#อ มลุ่ร�ฐฟิลุ่อร�ดาม�กฎีหมายก+าหนัดวาใคิรบ&างท�#สัามารถึเป9นัคิณะผ%&เลุ่/อกต่�1งได& เชนั ผ%&พ�พากษา อ�ยการ มลุ่ร�ฐท�#ก+าหนัดต่+าแหนังแบบนั�1ม�กจะลุ่-อคิเอาไว&วาหากพรรคิเดโมแคิรต่ให&คิะแนันัเสั�ยงมากก-จะให&เข&าท+าหนั&าท�#เป9นัต่�วแทนัของพรรคิเดโมแคิรต่ หลุ่�งเลุ่/อกต่�1งเสัร-จ จะม�การก+าหนัดว�นัท�#ท�#ประธานัสัภามลุ่ร�ฐจะเร�ยกคิณะผ%&เลุ่/อกต่�1งมาย/#นั

11

ซองวาจะเลุ่/อกใคิรเป9นัประธานัาธ�บด� หลุ่�งจากนั�1นั ประธานัสัภามลุ่ร�ฐก-จะนั�บคิะแนันัเสั�ยงแลุ่&วสัร�ปผลุ่เป9นัของมลุ่ร�ฐ นั+าผลุ่สังไปย�งประธานัสัภาคิองเกรสั จะม�การก+าหนัดว�นัท�#วาประธานัสัภาต่&องเป6ดผลุ่ว�นัไหนั ต่&องประกาศผลุ่ว�นัไหนั (ประมาณต่&นัเด/อนัธ�นัวาคิม) การเลุ่/อกต่�1งจ"งช&ามาก พ�ธ�สัาบานัต่นัเข&าร�บต่+าแหนังจะอย%ในัเด/อนัมกราคิม (ศ"กษาเพ�#มเต่�มในั Google เร/#องคิณะผ%&เลุ่/อกต่�1ง)

ถ�ม กลุ่�มคินัเสั/1อแดงม�แนัวคิ�ดอยางไรจ"งลุ่งช/#อขอพระราชทานัอภ�ยโทษให&พ.ต่.ท.ท�กษ�ณ แลุ่ะจะม�ผลุ่อยางไร

ตอบ อาจารย�ไมทราบเร/#องการพระราชทานัอภ�ยโทษ เพราะเป9นัพระราชอ+านัาจของพระมหากษ�ต่ร�ย� ธรรมเนั�ยมปฏิ�บ�ต่�คิ/อให&อภ�ยโทษเฉพาะคินัท�#ถึ%กจองจ+า แต่กรณ�นั�1ถึ%กข&อหาหนั�คิด�ด&วย ซ"#งเป9นัโทษอาญา หากย/#นัเร/#องเด�ยวแลุ่&วเร/#องอ/#นัไมย/#นั ศาลุ่จะท+าอยางไร ในัท�ศนัะของอาจารย�เช/#อวาการอภ�ยโทษเป9นัไปได&ยาก เราต่&องคิ+านั"งถึ"งผลุ่ท�#จะต่ามมาด&วย หากในัอนัาคิต่ม�กรณ�แบบเด�ยวก�นั แคิเข&าช/#อ 5 แสันัคินัก-จะงายนั�ดเด�ยว

ถ�ม กลุ่�มอ+านัาจเกาแลุ่ะกลุ่�มอ+านัาจใหมตอบ กลุ่�มการเม/องไทยท�กกลุ่�มม�กอ�งผลุ่ประโยชนั�ทาง

ธ�รก�จ แลุ่ะกลุ่�มผลุ่ประโยชนั�ทางธ�รก�จก-จะให&การสันั�บสันั�นัท�กพรรคิการเม/อง แลุ่ะท�กพรรคิจะม�เศรษฐ�ในัพรรคิ ท�กพรรคิจ"งเหม/อนัก�นั คิวามแต่กต่างด&านัอ�ดมการณ�ของพรรคิการเม/องไทยม�นั&อยมาก พรรคิเพ/#อไทยม�คินัร� นัใหมมาปร�บย�ทธว�ธ�ในัการต่อสั%& ท+าให&ย�ทธว�ธ�ในัการต่อสั%&ต่างออกไป

12

พรรคิประชาธ�ป4ต่ย�ก-ต่&องปร�บย�ทธว�ธ�การต่อสั%&ใหม อาจารย�คิ�ดวาอาจจะจ�บม/อก�นัในัอนัาคิต่ด&วยซ+1า

(ฟิ4งคิ+าถึามไมช�ด สัร�ปคิ+าต่อบของอาจารย�ได&ด�งนั�1)Bureaucracy โดยศ�พท�หมายถึ"งระบบราชการ ม�คินั

เข&าใจผ�ดแปลุ่วา Bureaucracy Authoritarianism คิ/ออ+ามาต่ยาธ�ปไต่ย คินัท�#คิ�ดคิ+านั�1ข"1นัมาคิ/อ Guillermo O’

Donnell โดยสัร&าง B-A Model มาอธ�บายปรากฏิการณ�ทางการเม/องในับราซ�ลุ่ อาร�เจนัต่�นัาแลุ่ะช�ลุ่� ซ"#งพบวาข� 1นัต่อนัการพ�ฒนัาม�คิวามสั�มพ�นัธ�ก�บข�1นัต่อนัการเปลุ่�#ยนัระบอบการปกคิรอง คิ/อในัข�1นัการพ�ฒนัาอ�ต่สัาหกรรมเพ/#อทดแทนัการนั+าสั�นัคิ&าเข&า ท�1งสัามประเทศจะเป9นัประชาธ�ปไต่ย เศรษฐก�จโต่เร-ว ประชาชนัจ"งคิาดหว�งวาระบบการเม/องจะสัามารถึเรงระบบการผลุ่�ต่ได&มากข"1นัอ�ก แต่การเม/องในัระบอบประชาธ�ปไต่ยม�คิวามไมแนันัอนั โอกาสัท�#จะต่อบสันัองคิวามต่&องการของประชาชนัจ"งลุ่+าบาก ท+าให&เก�ดป4ญหาคิอขวดเพราะไมร% &จะหาทางออกอยางไร ประเทศท�1งสัามจ"งใช&ว�ธ�ให&ทหารย"ดอ+านัาจแลุ่&วสัถึาปนัาการปกคิรองเป9นั Bureaucracy Authoritarianism โดยให&ข&าราชการ ต่+ารวจแลุ่ะทหารมาปกคิรองเพ/#อให&บรรยากาศทางการเม/องสังบนั�#ง ไมไร&เสัถึ�ยรภาพแบบประชาธ�ปไต่ย เพ/#อให&เศรษฐก�จพ&นัจากป4ญหาคิอขวดจ"งต่&องสัร&างคิวามม�#นัใจให&ก�บนั�กลุ่งท�นัต่างชาต่� Donnell บอกวาในัข�1นันั�1 การเม/องเปลุ่�#ยนัเพ/#อยกระด�บการพ�ฒนัาเศรษฐก�จจากพ�ฒนัาอ�ต่สัาหกรรมเพ/#อทดแทนัการนั+าเข&าไปเป9นั การพ�ฒนัาอ�ต่สัาหกรรมในัระด�บ

13

แนัวด�#ง เชนั อ�ต่สัาหกรรมเหลุ่-กกลุ่&า อ�ต่สัาหกรรมรถึยนัต่� อ�ต่สัาหกรรมเร/อ

Fred Riggs เป9นัหนั"#งในันั�กว�ชาการท�#ได&ร�บการสันั�บสันั�นัจากสัภาว�จ�ยด&านัสั�งคิมศาสัต่ร�ของอเมร�กา จ"งเข&ามาศ"กษาไทยในัชวงป8 2475 ถึ"งสัม�ยจอมพลุ่สัฤษด�G สั�#งท�#พบในัระบบการเม/องไทยคิ/อ สัถึาบ�นันั�ต่�บ�ญญ�ต่�ก�บคิณะร�ฐมนัต่ร�ลุ่&วนัเป9นับ�คิคิลุ่ท�#เคิยด+ารงต่+าแหนังข&าราชการระด�บสั%งท�1งสั�1นั ร�กสั�จ"งเข�ยนัหนั�งสั/อวาไทยเป9นัร�ฐข&าราชการ โดยใช&คิ+าวา Bureaucratic Polity ลุ่�กษณะแบบนั�1จะไปโผลุ่ชวงท�#ทหารย"ดอ+านัาจแลุ่ะชวงม�การเลุ่/อกต่�1ง คินัท�#ลุ่งสัม�คิรร�บเลุ่/อกต่�1งจะมาจากข&าราชการ Bureaucratic Polity จ"งเป9นัได&ท� 1งในัระบอบประชาธ�ปไต่ยแลุ่ะเผด-จการ ป4จจ�บ�นัร�ฐข&าราชการถึ%กเปลุ่�#ยนัไปเป9นัพห�นั�ยมมากข"1นั

Aristocracy หร/ออภ�ชนัาธ�ปไต่ย หมายถึ"งการปกคิรองโดยอภ�สั�ทธ�Gชนั เก�ดข"1นัในัสั�งคิมท�#แบงเป9นัชนัช�1นั เชนั ฝร�#งเศสัม�ข�นันัางแลุ่ะบาทหลุ่วง ซ"#งอ.ช�ยอนั�นัท� สัม�ทรวนั�ช เร�ยก Aristocracy วาอ+ามาต่ยาธ�ปไต่ย โดย Aristocracy

มาจากคิ+าวา Aristocrat = ข�นันัาง/อ+ามาต่ย� หร/อข&าราชการในัสัม�ยคิ�ณพระหร/อคิ�ณหลุ่วง แต่ป4จจ�บ�นัไมม�ต่+าแหนังนั�1แลุ่&ว อาจารย�จ"งมองวานัาจะเป9นับ�คิคิลุ่ท�#มาจากการแต่งต่�1งของพระมหากษ�ต่ร�ย� ในัอ�งกฤษ พระนัางเจ&าอลุ่�ซาเบธทรงมอบฐานั�นัดรศ�กด�Gนั�1ให& เชนั เซอร� ลุ่อร�ด สัวนัไทยคิ/อองคิมนัต่ร� เป9นัคินัท�#เคิยท+างานัให&ประเทศแลุ่&วประชาชนัให&การยอมร�บนั�บถึ/อ พระมหากษ�ต่ร�ย�จ"งทรงมอบอ+านัาจมาร�บใช&เบ/1องย�คิลุ่บาท

14

แมกซิ� เวิเบอร� ให&คิวามหมายระบบราชการในัทางท�#ด� Charles Tilly เข�ยนัหนั�งสั/อเก�#ยวก�บพ�ฒนัาการของระบบราชการวาเก�ดข"1นัจากคิวามจ+าเป9นั เชนั จ+าเป9นัต่&องใช&ก+าลุ่�งป;องก�นัช�มชนัแลุ่ะเขต่แดนัต่นัเอง จ+าเป9นัต่&องม�เสับ�ยงมาเลุ่�1ยงกองท�พ จ+าเป9นัต่&องม�ม�งบประมาณ ภารก�จหลุ่�กท�#เก�ดมาพร&อมระบบราชการคิ/อทหารแลุ่ะหนัวยงานัด&านัภาษ�อากร จากนั�1นัจ"งขยายไปสั%เร/#องอ/#นั ข&าราชการท�#มาท+างานัด&านัการพ�ฒนัาเพ�#งเก�ดในัย�คิหลุ่�ง

สัม�ยพระเจ&าหลุ่�ยสั�ท�# 16 เก�ดอภ�สั�ทธ�ชนัจนันั+ามาสั%การปฏิ�ว�ต่�ฝร�#งเศสั แต่พระเจ&าหลุ่�ยสั�ท�# 16 อย%เบ/1องหลุ่�งหร/อไมนั�1นัเป9นัท�#ถึกเถึ�ยงก�นัมาก บางคินัสังสั�ยวาพระนัางมาร� อองต่�วแนัต่ต่� ทรงเข&ามาแทรกแซงการบร�หารของพระสัวาม�จร�งหร/อไม ซ"#งต่ามหลุ่�กฐานัพบวา ท�1งสัองพระองคิ�ไมลุ่งรอยก�นั พระเจ&าหลุ่�ยสั�ท�# 16 ทรงม�นัางสันัมอย%ห&องต่างๆเป9นัจ+านัวนัมาก พบวาในัพระราชว�งแวร�ซายสั�จะม�ห&องนัอนัของนัางสันัมเป9นัจ+านัวนัมาก แต่ลุ่ะห&องจะม�ประต่%ลุ่�บจากห&องหนั"#งไปย�งอ�กห&องหนั"#งไปเร/#อยๆ นั�กประว�ต่�ศาสัต่ร�ในัย�คิหลุ่�งเข�ยนัวาพระนัางมาร�เป9นัย�กษ�เป9นัมาร โดยข&อเท-จจร�งแลุ่&วไมใช

พระนัางมาร� อองต่�วแนันัต่� เป9นัพระธ�ดาของกษ�ต่ร�ย�ออสัเต่ร�ย ไมอยากมาอย%กร�งปาร�สั แต่การผ%กม�ต่รในัอด�ต่คิ/อการยกลุ่%กสัาวให& นั�กประว�ต่�ศาสัต่ร�ย�คิหลุ่�งเข�ยนัวา การท�#ฝ%งชนัเด�นัทางด&วยเท&าจากกร�งปาร�สัไปพระราชว�งแวร�ซายสั�ซ"#งหางก�นัถึ"ง 60 กม. แสัดงวาม�แรงข�บมากถึ"งต่&องเด�นัไปข�บไลุ่พระเจ&าหลุ่�ยสั�ท�#นั� #นั เชนั กลุ่�วแลุ่ะเคิ�ยดแคิ&นัมาก แต่สัมบ�ต่� ภาพวาดต่างๆท�#ม�อย%เป9นัจ+านัวนัมากแลุ่ะพระราชว�งแวร�ซายสั�

15

กลุ่�บไมถึ%กท+าลุ่าย หากผ%&คินัเคิ�ยดแคิ&นัด�งท�#เข�ยนัจร�ง พระนัางมาร�อาจถึ%กเผาคิาท�#แลุ่ะม�การเผาพระราชว�ง แต่เพ�#งมาจ�บต่�วพระนัางในัภายหลุ่�งเพราะนั�กปฏิ�บ�ต่�ในักร�งปาร�สัไมร% &จะหาทางออกอยางไรก�บการแกงแยงอ+านัาจของต่�วเอง จ"งแสัดงอ+านัาจด&วยการจ�บพระนัางมาร�ไปคิ�มข�งไว&บนัหอคิอยกลุ่างกร�งปาร�สั บนัหอคิอยแหงนั�1นั พระนัางได&เข�ยนัหนั�งสั/อช/#อ Confession (คิ+าสัารภาพ) ข"1นัมา พบวา ประว�ต่�ศาสัต่ร�จากการบ�นัท"กของคินัป4จจ�บ�นั บางคิร�1งใสัท�ศนัคิต่�ของต่นัเข&าไป

Aristied Zolberg ชาวเบลุ่เย�ยม ศ"กษาเหต่�การณ�ว�นัท�# 11 ก.คิ. 1789 วาเก�ดอะไรข"1นัในักร�งปาร�สั โดยเข�ยนับทคิวามช/#อ In the moment of madness (ณ ว�นัาท�ท�#เก�ดคิวามบ&าคิลุ่�#งท�#กร�งปาร�สั) คิ/อประชาชนัคิลุ่�#งอย% 3 คิ+าคิ/อ สั�ทธ�เสัร�ภาพ คิวามเสัมอภาคิ แลุ่ะภารดรภาพ จ"งฝ4นัอยากได&ในัท�นัท�ท�นัใด ว�ธ�ท�#จะได&มาคิ/อโคินัลุ่&มพระเจ&าหลุ่�ยสั�ท�# 16 โดยต่�ดคิอพระองคิ�ด&วยเคิร/#องก�โยต่�นั ประชาชนัได&ท�บท+าลุ่ายข&าวของท�#เป9นัสั�ญลุ่�กษณ�ของอภ�สั�ทธ�Gชนั ท+าบ�ญช�รายช/#อบรรดาอภ�สั�ทธ�Gชนัของระบอบเกาแลุ่&วนั+ามาต่�ดคิอท�ลุ่ะคินั กลุ่าวหาวาพระเจ&าหลุ่�ยสั�ฟิ� DมเฟิIอยเอาเง�นัท&องพระคิลุ่�งไปสัร&างพระราชว�งแวร�ซายสั� โซลุ่เบ�ร�กจ"งเอาต่�วเลุ่ขมาช�1ให&เห-นัวาสัถึานัะทางการคิลุ่�งไมได&เป9นัอยางท�#ถึ%กกลุ่าวหา แต่เป9นัเพราะคิ+าขว�ญหร/อสัโลุ่แกนัท+าให&คินัเช/#อวาเป9นัอยางนั�1นั

การท�#เสั/1อเหลุ่/องเสั/1อแดงมาเจอก�นัโดยท�#ไมร% &จ�กเผาพ�นัธ��ก�นัมากอนั พอเจอหนั&าก�นัแลุ่&วท�บก�นัท�นัท� จ"งเป9นัเร/#องท�#ไร&สัต่� สั�งคิมท�#ขาดสัต่�อ�นัต่รายอยางมาก การเม/องบอยคิร�1งเป9นัเร/#องของคิวามเช/#อ ไมได&เป9นัเร/#องของข&อเท-จจร�ง คิวามเช/#อ

16

เป9นัสั�#งท�#ปลุ่�กเร&าให&สัร&างคิวามร% &สั"กท�#ร�นัแรงได& เม/#อใดก-ต่ามท�#การเม/องถึ%กปลุ่�กเร&าด&วยคิวามเช/#อแลุ่ะเคิลุ่/#อนัไหวด&วยคิวามเช/#อ จะเป9นัอ�นัต่รายอยางมากเพราะเร�#มมองสั�#งต่างๆไมอย%บนัพ/1นัฐานัของข&อเท-จจร�ง เช/#อแบบผ�ดๆ หมอประเวศ กลุ่าววา ในัช�ว�ต่ของคินัเรา คิวามสั�มพ�นัธ�ใดก-ต่ามต่&องต่�1งอย%บนัพ/1นัฐานัของคิวามศร�ทธาแลุ่ะคิวามเช/#อ หากสัาม�ภรรยาเร�#มหาเหต่�ผลุ่จากก�นัแลุ่ะก�นั ก-จะเก�ดคิวามบาดหมางท�นัท� เชนั แกปDานันั�1แลุ่&วมาเร�ยนัหนั�งสั/อท+าไม แต่หากม�คิวามเช/#อต่อก�นัก-จะไปด&วยก�นัได& เชนั มองวาการเร�ยนัหนั�งสั/อเป9นัสั�#งท�#ด� อาจารย�เห-นัด&วยก�บแนัวคิ�ดนั�1 แต่ด&านัการเม/อง หากเป9นัเร/#องของคิวามศร�ทธาแลุ่ะคิวามเช/#อ ก-จะเป9นัอ�นัต่รายเพราะเช/#อโดยปราศจากข&อเท-จจร�ง

ประเทศรว�นัดาเป9นัประเทศเลุ่-ก ม�คินั 2 ชนัเผาคิ/อ ท�ต่ซ�#แลุ่ะฮั%ต่% อย%ด&วยก�นัอยางสังบสั�ขมาต่ลุ่อด แต่งงานัข&ามเผาพ�นัธ��เพราะร%ปรางหนั&าต่าไมได&แต่กต่างก�นั แต่เป9นัเพราะการเม/อง คินัท�#ใฝDฝ4นัอยากแสัวงหาอ+านัาจได&ปลุ่�กเร&าคิวามร% &สั"กเผานั�ยมข"1นัมา บอกวาท�#บ&านัเม/องแลุ่ะเศรษฐก�จแยอย%ท�กว�นันั�1เพราะอ�กเผาหนั"#งเป9นักาฝากสั�งคิม เป9นัแมลุ่งสัาบ (สัองคิ+านั�1 คินัเสั/1อแดงเคิยใช&ในัเวท�อภ�ปราย) นัาร�งเก�ยจ ว�ธ�เด�ยวท�#จะท+าให&บ&านัเม/องสัะอาดได&คิ/อการกวาดคินัพวกนั�1ให&สั�1นัซาก ภายในัระยะเวลุ่าหนั"#งเด/อนัคิร"#ง เผาท�#ม�อ+านัาจฆ่าเผาท�#ไมม�อ+านัาจต่ายลุ่&านักวาคินั โดยใช&ม�ดพร&าท�#อย%ในับ&านัออกมาท�บต่�แลุ่ะจามก�นั ลุ่ากลุ่%กเลุ่-กเด-กแดงออกมาท�บกลุ่างถึนันั ม�ว�ซ�ด�เก�#ยวก�บเหต่�การณ�นั�1 เห-นัภาพคินัแกถึ%กกลุ่�มว�ยร� นัลุ่ากมาท�บต่�แลุ่ะเอาพร&าจามกลุ่างถึนันั สั�#งเหลุ่านั�1เก�ดจากปลุ่�กเร&า

17

ด&านัคิวามเช/#อ หากต่&องการร% &วาอ�กเผาหนั"#งเป9นักาฝากจร�งหร/อไมก-ต่&องหาข&อเท-จจร�ง ท�กว�นันั�1 บรรดาลุ่%กของชนัเผาท�#ม�อ+านัาจแลุ่&วไปศ"กษาต่างประเทศเกลุ่�ยดพอแมของต่นัเอง ไมเข&าใจวาไปท+าก�บเพ/#อนับ&านัท+าไม ร�ฐบาลุ่ใหมจ�บพอแมต่�ดคิ�ก ลุ่%กม�หนั&าท�#ไปเย�#ยมในัฐานัะลุ่%กเทานั�1นั ม�โทรท�ศนั�รายการหนั"#งไปถึายภาพ ลุ่%กไปเย�#ยมพอแมแลุ่&วเด�นัห�นัหลุ่�งกลุ่�บต่�ดขาดคิวามเป9นัพอแมก�นั เพราะคิร�1งหนั"#งในัช�ว�ต่พอแมได&สัร&างรอยดางให&รว�นัดา เหต่�การณ�นั�1เพ�#งเก�ดข"1นัในัทศวรรษนั�1 ไมม�ใคิรคิาดคิ�ดวาจะเก�ดเหต่�การณ�แบบนั�1ข"1นัหลุ่�งจากท�#เก�ดเหต่�การณ�ในัก�มพ%ชามาแลุ่&ว

Quizเห-นัด&วยหร/อไมก�บคิ+ากลุ่าวท�#วา การเม/องเป9นัเร/#องของ

กลุ่�มผลุ่ประโยชนั� แลุ่ะหากเป9นัเชนันั�1นัจร�ง ท+าอยางไรผลุ่ประโยชนั�สัวนัรวมจ"งจะได&ร�บการปกป;องคิ�&มคิรอง อธ�บาย

การอ�งเวปไซต่�จะต่&องระม�ดระว�ง เพราะบางคิร�1งคิลุ่าดเคิลุ่/#อนัจากสั�#งท�#คิวรจะเป9นั คิวรอ&างเนั/1อหาท�#ม�ช/#อผ%&เข�ยนั จะได&ฟิ4นัธงถึ%กวาคินัๆนั�1นัเข�ยนัถึ%กหร/อผ�ด แลุ่ะได&จะได&หาคินัร�บผ�ดชอบถึ%ก

*************************

18