62
Mr.Thao-CTU Gabriel Ruelas ...................................................................................................................... 2 Tony Curtis .......................................................................................................................... 6 Chris Crutcher ...................................................................................................................... 8 Peter Doherty ..................................................................................................................... 11 Bill Walton ......................................................................................................................... 13 Ann Richards ..................................................................................................................... 17 Garry Marshall .................................................................................................................. 19 Julia Sweeney ..................................................................................................................... 22 Victoria Williams ............................................................................................................... 24 Sonny Hill .......................................................................................................................... 28 Dennis Palumbo ................................................................................................................. 31 Guy Gabaldon .................................................................................................................... 35 Joan Borysenko .................................................................................................................. 40 Mark Victor Hansen ........................................................................................................... 43 Robert Pinsky ..................................................................................................................... 45 Joseph Batory ..................................................................................................................... 47 Billy Idol ............................................................................................................................ 52 Kathy Buckley ................................................................................................................... 56 Venerable Grand Master Hsing Yun .................................................................................. 59 Tác gi Steve Young ......................................................................................................... 61 L i gi i thi u - V t lên chính mình 2 ượ Th t b i hôm nay chính là chìa khóa m ra cánh c a thành công c a ngày mai. Steve Young TTO - Đã bao l n b n có ý đ nh b cu c khi g p nh ng khó khăn, tr c tr ? Đã bao l n b n mu n buông xuôi khi đ i di n v i nh ng bi n c không may, nh ng ế sai l m, th t b i? Và bao l n b n suýt b t khóc - không ph i vì b n l i đ i m t v i th t b i thêm l n n a mà b i b n đã ch m tay đ c cánh c a c a thành công? ượ Đã bao l n nh ng đi u nh th đã x y ra v i b n? ư ế Cu c s ng luôn là chính nó v i t t c nh ng c h i, nh ng may m n và bi n c - ơ ế không bao gi là m t hành trình hoàn toàn suôn s nh chúng ta mong đ i. Chúng ta ư ph i có đ b n lĩnh, ý chí và c thông minh đ có th v t qua nh ng khó khăn, th ượ 1

sáchVuot len chinh minh

Embed Size (px)

DESCRIPTION

sách hay

Citation preview

Page 1: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

Gabriel Ruelas ...................................................................................................................... 2 Tony Curtis .......................................................................................................................... 6 Chris Crutcher ...................................................................................................................... 8 Peter Doherty ..................................................................................................................... 11 Bill Walton ......................................................................................................................... 13 Ann Richards ..................................................................................................................... 17 Garry Marshall .................................................................................................................. 19 Julia Sweeney ..................................................................................................................... 22 Victoria Williams ............................................................................................................... 24 Sonny Hill .......................................................................................................................... 28 Dennis Palumbo ................................................................................................................. 31 Guy Gabaldon .................................................................................................................... 35 Joan Borysenko .................................................................................................................. 40 Mark Victor Hansen ........................................................................................................... 43 Robert Pinsky ..................................................................................................................... 45 Joseph Batory ..................................................................................................................... 47 Billy Idol ............................................................................................................................ 52 Kathy Buckley ................................................................................................................... 56 Venerable Grand Master Hsing Yun .................................................................................. 59 Tác gi Steve Youngả ......................................................................................................... 61

L i gi i thi u - V t lên chính mình 2ờ ớ ệ ượ

Th t b i hôm nay chính là chìa khóa m ra cánh c a thành công c a ngày mai.ấ ạ ở ử ủ

Steve Young

TTO - Đã bao l n b n có ý đ nh b cu c khi g p nh ng khó khăn, tr c tr ? Đãầ ạ ị ỏ ộ ặ ữ ắ ở bao l n b n mu n buông xuôi khi đ i di n v i nh ng bi n c không may, nh ngầ ạ ố ố ệ ớ ữ ế ố ữ sai l m, th t b i?ầ ấ ạ

Và bao l n b n suýt b t khóc - không ph i vì b n l i đ i m t v i th t b i thêmầ ạ ậ ả ạ ạ ố ặ ớ ấ ạ l n n a mà b i b n đã ch m tay đ c cánh c a c a thành công? ầ ữ ở ạ ạ ượ ử ủ

Đã bao l n nh ng đi u nh th đã x y ra v i b n? ầ ữ ề ư ế ả ớ ạ

Cu c s ng luôn là chính nó v i t t c nh ng c h i, nh ng may m n và bi n c -ộ ố ớ ấ ả ữ ơ ộ ữ ắ ế ố không bao gi là m t hành trình hoàn toàn suôn s nh chúng ta mong đ i. Chúng taờ ộ ẻ ư ợ ph i có đ b n lĩnh, ý chí và c thông minh đ có th v t qua nh ng khó khăn, thả ủ ả ả ể ể ượ ữ ử

1

Page 2: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

thách, đ v t lên chính mình và h ng đ n nh ng đi u t t đ p, thành công. Trongể ượ ướ ế ữ ề ố ẹ cu n sách này chúng tôi s k cho các b n nghe nh ng câu chuy n thú v và xúc đ ngố ẽ ể ạ ữ ệ ị ộ v nh ng con ng i r t đ c bi t, đây là nh ng câu chuy n có th t nh ng có nh ngề ữ ườ ấ ặ ệ ữ ệ ậ ư ữ tình ti t gi ng nh trong chuy n c tích. Đó là nh ng con ng i nh sinh là đ g pế ố ư ệ ổ ữ ườ ư ể ặ khó khăn, ngh ch c nh, sai l m. Nh ng b ng t t c s c m nh, ngh l c và ni m tinị ả ầ ư ằ ấ ả ứ ạ ị ự ề c a mình, h đã dũng c m v t lên t t c đ làm đ c nh ng đi u mà tr c đóủ ọ ả ượ ấ ả ể ượ ữ ề ướ không ai tin là h có th làm đ c.ọ ể ượ

Nh ng khuy t t t b m sinh có th s là n i b t h nh, m c c m theo ai đó su t đ i -ữ ế ậ ẩ ể ẽ ỗ ấ ạ ặ ả ố ờ nh ng s khác đi r t nhi u đ i v i nh ng ng i bi t bi n nh ng đi u không may đóư ẽ ấ ề ố ớ ữ ườ ế ế ữ ề thành m t đ ng l c m nh m , m t ý chí cao đ đ th c hi n nh ng gì mình thích,ộ ộ ự ạ ẽ ộ ộ ể ự ệ ữ hoàn thành c m c a mình. Có nh ng sai l m t ng ch ng s nh n chìm c cu cướ ơ ủ ữ ầ ưở ừ ẽ ấ ả ộ đ i m t ng i xu ng v c th m tăm t i b ng ch c bi n thành m t c h i m i m , v iờ ộ ườ ố ự ẳ ố ỗ ố ế ộ ơ ộ ớ ẻ ớ nh ng bài h c, nh ng kinh nghi m vô giá kh i d y s c m nh ti m n cho h . Khôngữ ọ ữ ệ ơ ậ ứ ạ ề ẩ ọ h n n lòng - sau nh ng th t b i và m i l n v p ngã - h l i đ ng lên v ng vàng h n,ề ả ữ ấ ạ ỗ ầ ấ ọ ạ ứ ữ ơ m nh m h n, t tin h n đ c m nh n và khám phá cu c s ng, ti p t c th c hi nạ ẽ ơ ự ơ ể ả ậ ộ ố ế ụ ự ệ

c m và s n sàng đ ng đ u v i nh ng th thách m i. ướ ơ ẵ ươ ầ ớ ữ ử ớ

Có th b n s b t g p tâm tr ng hay hoàn c nh c a chính mình qua m t tình hu ngể ạ ẽ ắ ặ ạ ả ủ ộ ố nào đó trong các câu chuy n, đ r i t đó rút ra nh ng kinh nghi m và bài h c quý giá.ệ ể ồ ừ ữ ệ ọ B n cũng s tìm th y nh ng đi u khích l , đ ng viên tinh th n qua t ng trang sách,ạ ẽ ấ ữ ề ệ ộ ầ ừ giúp b n thêm s c m nh v t m i khó khăn. Chúng ta không th bi t tr c đ c đi uạ ứ ạ ượ ọ ể ế ướ ượ ề gì s x y đ n v i mình vào ngày mai, trong t ng lai, do v y, hãy chu n b b n lĩnhẽ ả ế ớ ươ ậ ẩ ị ả ngay t hôm nay. ừ

Hai t p sách V t lên chính mình c a Steve Young s không ch ra cho b n con đ ngậ ượ ủ ẽ ỉ ạ ườ nào là ng n nh t đ đi đ n thành công, mà giúp chúng ta hi u th t b i không ph i làắ ấ ể ế ể ấ ạ ả d u ch m h t cho t t c . M i th t b i x y ra chính là m t l n cu c s ng mu n thấ ấ ế ấ ả ỗ ấ ạ ả ộ ầ ộ ố ố ử thách ngh l c và ý chí con ng i. Trong nh ng lúc khó khăn nh t, b n hãy tin r ngị ự ườ ữ ấ ạ ằ m i vi c dù t t hay x u thì t t c đ u n ch a trong đó m t đi u may m n. Ni m tinọ ệ ố ấ ấ ả ề ẩ ứ ộ ề ắ ề và cách nhìn đó s cho b n m t thái đ s ng tích c c trong b t kỳ hoàn c nh nàoẽ ạ ộ ộ ố ự ấ ả

Gabriel Ruelas

“Đ c s ng đã là m t đi u h nh phúc.”ượ ố ộ ề ạ

TTO - Gabriel Ruelas th a nh n mình đã đ t đ c m i m c tiêu. Anh đã đánhừ ậ ạ ượ ọ ụ b i Jesse James Leija - đ ng kim vô đ ch quy n Anh h ng lông (h ng cân 53,5 -ạ ươ ị ề ạ ạ 57kg), và đo t đai vô đ ch H i đ ng Quy n Anh Th gi i. ạ ị ộ ồ ề ế ớ

Hi n anh đã l p gia đình, có cu c s ng t ng đ i tho i mái, và có nhi u fan hâm m .ệ ậ ộ ố ươ ố ả ề ộ Th nh ng, m y ai bi t Gabriel xu t thân t m t gia đình nghèo kh Mexico, n i màế ư ấ ế ấ ừ ộ ổ ở ơ tr em ph i b t đ u làm quen v i công vi c ngay khi m i ch p ch ng bi t đi. Nh ngẻ ả ắ ầ ớ ệ ớ ậ ữ ế ữ ph ng ti n v t ch t nh đi n, đi n tho i, tivi, giày dép... tr nên xa x đ i v i c dânươ ệ ậ ấ ư ệ ệ ạ ở ỉ ố ớ ư

đây, và nh ng th đó ch t n t i trong gi c m c a h . Ngay c sau khi Gabriel vàở ữ ứ ỉ ồ ạ ấ ơ ủ ọ ả em trai Rafael v t biên trái phép sang M , cu c s ng c a h v n ch ng khá h n làượ ỹ ộ ố ủ ọ ẫ ẳ ơ

2

Page 3: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

m y. Cho đ n khi m t tai n n gãy x ng khu u tay - m t b c ngo t t ng ch ngấ ế ộ ạ ươ ỷ ộ ướ ặ ưở ừ ch m d t s nghi p quy n Anh c a Gabriel - đã tr thành đ ng l c m nh m gópấ ứ ự ệ ề ủ ở ộ ự ạ ẽ ph n giúp anh tr thành nhà vô đ ch th gi i.ầ ở ị ế ớ

Đ i s ng M tuy khá ch t v t, nh ng v n khác xa so v i Mexico. Yerba Buena,ờ ố ở ỹ ậ ậ ư ẫ ớ Ở tôi không có giày cũng ch ng có v đ mang và nh ng đ a tr kho ng 5 - 6 tu i đãẳ ớ ể ữ ứ ẻ ả ổ ph i làm vi c. M i ngày tôi ph i d y t lúc 4 ho c 5 gi sáng đ đ a đàn gia súc c aả ệ ỗ ả ậ ừ ặ ờ ể ư ủ gia đình, g m l a và ng a đi u ng n c tr c khi đ n tr ng. N i chúng tôi caoồ ừ ự ố ướ ướ ế ườ ơ ở h n m c n c bi n 3.048 mét, th nên vào mùa đông, bu i sáng th ng r t l nh.ơ ự ướ ể ế ổ ườ ấ ạ Nh ng ngón chân c a tôi luôn tê cóng và t ng ch ng mu n gãy lìa khi đang ngoàiữ ủ ưở ừ ố ở đ ng, vì v y c ao l n nh t c a tôi lúc b y gi là có đ c đôi giày đ mang. ồ ậ ướ ớ ấ ủ ấ ờ ượ ể

H u h t cu c s ng c a ng i dân M La-tinh đ u r t khó khăn, nh ng có l t i tầ ế ộ ố ủ ườ ỹ ề ấ ư ẽ ồ ệ h n c là Yerba Buena. Ng i dân n i đây luôn s ng trong c nh mù t t thông tin b iơ ả ở ườ ơ ố ả ị ở h không có tivi, radio hay th m chí là sách báo. Vì v y, nh ng đ a tr ch ng 14 - 15ọ ậ ậ ữ ứ ẻ ừ tu i đã s m l p gia đình. M i ng i Yerba Buena h u nh ch có m t m c duyổ ớ ậ ọ ườ ở ầ ư ỉ ộ ơ ướ nh t là tìm đ c m t công vi c. Đ n gi n ch v y thôi mà cũng vô cùng khó khăn.ấ ượ ộ ệ ơ ả ỉ ậ

Năm lên b y tu i, tôi cùng em trai là Rafael tìm đ ng sang M , còn cha m v n l iả ổ ườ ỹ ẹ ẫ ở ạ Mexico. Trong su t 8 năm sau đó tôi ch a m t l n g p l i cha m . Ngay c m t t mố ư ộ ầ ặ ạ ẹ ả ộ ấ hình c a h tôi cũng không có. Vì v y ch ng bao lâu sau tôi g n nh quên luôn g ngủ ọ ậ ẳ ầ ư ươ m t c a cha m . Vào ban đêm, tr c khi đi ng tôi th ng c u nguy n sao cho tôiặ ủ ẹ ướ ủ ườ ầ ệ không quên khuôn m t c a h . Anh em tôi dành d m đ c ít ti n, r i mua m t cáiặ ủ ọ ụ ượ ề ồ ộ máy ch p nh và g i v cho cha m , đ h có th ch p hình g i sang đây cho chúngụ ả ở ề ẹ ể ọ ể ụ ở tôi. Có th chúng tôi m i nh . ế ớ ớ

L n đ u tiên đ t chân lên đ t M , m i th đ u l l m. Đ c bi t là khi th y tr con ầ ầ ặ ấ ỹ ọ ứ ề ạ ẫ ặ ệ ấ ẻ ở đây sau gi h c đ c ch i đùa th a thích ch không ph i làm l ng v t v nh chúngờ ọ ượ ơ ỏ ứ ả ụ ấ ả ư tôi. Tôi đã g p r t nhi u khó khăn khi hòa nh p v i h . B i Mexico, công vi c luônặ ấ ề ậ ớ ọ ở ở ệ đ c u tiên hàng đ u, vi c h c t p b đ y xu ng hàng th y u. Sau gi h c chúngượ ư ầ ệ ọ ậ ị ẩ ố ứ ế ờ ọ tôi th m chí còn nhi u vi c đ làm h n. Ch c ch n tôi s không quay l i v i l i s ngậ ề ệ ể ơ ắ ắ ẽ ạ ớ ố ố tr c đây, th nh ng nó đã hình thành trong tôi tính k lu t, gi cho tôi kh i làmướ ế ư ỷ ậ ữ ỏ nh ng đi u x ng b y. Và n p s ng đó đã t o ra tôi ngày hôm nay. Ch c ch n nó cũngữ ề ằ ậ ế ố ạ ắ ắ giúp tôi tránh xa r u và ma túy.ượ

Sau cùng thì chúng tôi đ n chung v i ch ru t. Chúng tôi ch a g p l i các anh ch emế ở ớ ị ộ ư ặ ạ ị khác trong gia đình, nh ng ng i đã sang đây tr c chúng tôi. Tôi h i lo l ng khi ữ ườ ướ ơ ắ ở g n h . Tôi s mình s làm đi u gì đó không đúng r i h s g i tr tôi v Mexico.ầ ọ ợ ẽ ề ồ ọ ẽ ở ả ề

Ch tôi ch t v t v i ti n nhà hàng tháng. Vì v y tôi cùng đ a em trai t ki m ti n đị ậ ậ ớ ề ậ ứ ự ế ề ể mua qu n áo m c. Hàng ngày chúng tôi đ n gõ c a t ng nhà đ bán k o nên m i cóầ ặ ế ử ừ ể ẹ ớ bi t danh “m y th ng nhóc bán k o”. Tôi không có khi u bán hàng nh ng Rafael l i làệ ấ ằ ẹ ế ư ạ ng i bán hàng r t tuy t nên chúng tôi v n có th ki m đ c m t ít ti n đ tiêu xài.ườ ấ ệ ẫ ể ế ượ ộ ề ể Th t may m n khi có m t đ a em trai gi i giang trong m i lĩnh v c nh v y. ậ ắ ộ ứ ỏ ọ ự ư ậ Ở tr ng, nó là m t h c sinh xu t s c. Nó ch n l p khó đ đ c t t nghi p s m, còn tôiườ ộ ọ ấ ắ ọ ớ ể ượ ố ệ ớ ch n l p d h n nên t t nghi p cũng mu n h n. Tôi r t yêu em trai c a mình. Trongọ ớ ễ ơ ố ệ ộ ơ ấ ủ

3

Page 4: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

hoàn c nh vô vàn khó khăn đó, tu i 12 c u em trai tôi có th xoay x đ ti n nuôiả ở ổ ậ ể ở ủ ề s ng b n thân, ch tôi, và c tôi n a. Nó làm ra ti n b ng m i đ a tr khác c ng l i,ố ả ị ả ữ ề ằ ườ ứ ẻ ộ ạ cho cùng m t công vi c.ộ ệ

Tr c khi g p hu n luy n viên Joe và Dan Goosen, tôi h u nh là m t k th t b i tướ ặ ấ ệ ầ ư ộ ẻ ấ ạ ừ chuy n h c hành cho đ n chuy n tìm vi c làm, th m chí trong c cách s d ng ti ngệ ọ ế ệ ệ ậ ả ử ụ ế Anh đ giao ti p. Tôi tr i qua nh ng kỳ ngh hè không có vi c làm. Các c a hàngể ế ả ữ ỉ ệ ử McDonald’s ch ng ai ch u thuê tôi. M t th y giáo đã nói v i tôi r ng, tôi ch có th tìmẳ ị ộ ầ ớ ằ ỉ ể đ c công vi c trong ti m r a xe mà thôi. Nh ng ti m r a xe cũng ch ng thèm nh nượ ệ ệ ử ư ệ ử ẳ ậ tôi. Tôi đã g i đi r t nhi u h s xin vi c, nh ng cũng ch ng có k t qu gì. Vì v yử ấ ề ồ ơ ệ ư ẳ ế ả ậ m i ng i g i tôi là th ng vô tích s . H hay l p đi l p l i câu nói: “Mày ch ng thọ ườ ọ ằ ự ọ ặ ặ ạ ẳ ể làm đ c...” r t nhi u l n. Nghe mãi, tôi b t đ u tin đó là s th t. Và tôi c m th yượ ấ ề ầ ắ ầ ự ậ ả ấ gi n b n thân mình, th m chí đã nghĩ đ n vi c t sát m t đôi l n. Tôi t h i mình cóậ ả ậ ế ệ ự ộ ầ ự ỏ nên ti p t c s ng trên đ i này n a không? ế ụ ố ờ ữ

Vào ngày l t t nghi p c p II, tôi không có l y m t đ ng xu đ mua m t b qu n áoễ ố ệ ấ ấ ộ ồ ể ộ ộ ầ cho t m t t. Vì th tôi nói d i là mình b nh c đ u nên không th tham d bu i l ,ươ ấ ế ố ị ứ ầ ể ự ổ ễ đ ng th i cũng d n ch gái đ ng mua quà cho mình vì tôi bi t ch không có ti n. Tôiồ ờ ặ ị ừ ế ị ề th y mình th t gi ng k ăn mày và ao c m t th y cô nào đó nh n ra s th và t ngấ ậ ố ẻ ướ ộ ầ ậ ự ể ặ cho tôi m t b qu n áo. Cu c s ng c a tôi v sau đã b nh h ng r t l n b i s ki nộ ộ ầ ộ ố ủ ề ị ả ưở ấ ớ ở ự ệ này. Mãi cho đ n gi , tôi v n không bi t cái b ng t t nghi p c a tôi hình d ng ra saoế ờ ẫ ế ằ ố ệ ủ ạ n a.ữ

Sau đó, tôi chuy n sang h c b n năm b túc vào ban đêm nh ng v n không t t nghi pể ọ ố ổ ư ẫ ố ệ n i trung h c. Tôi có ý đ nh b h c đ kh i ph i t n ti n và làm phi n đ n gia đình.ổ ọ ị ỏ ọ ể ỏ ả ố ề ề ế Tôi b t đ u lân la đ n các phòng t p th d c th hình, làm quen v i môn quy n Anh.ắ ầ ế ậ ể ụ ể ớ ề Đ có ti n đi xe buýt t i phòng t p, tôi ph i bán vé ăn tr a tr ng. M t l n n a,ể ề ớ ậ ả ư ở ườ ộ ầ ữ m i ng i l i kháo nhau r ng tôi s ch ng bao gi thành công. Nh ng l n này tôiọ ườ ạ ằ ẽ ẳ ờ ư ầ không nghĩ v y.ậ

Môn quy n Anh đã chi m h t s quan tâm c a tôi, tôi th c s b nó cu n hút và laoề ế ế ự ủ ự ự ị ố vào luy n t p. Tôi đăng ký tham d nhi u tr n đ u c a dân nghi p d và giành h uệ ậ ự ề ậ ấ ủ ệ ư ầ h t m i chi n th ng. Không còn ai ch trích tôi n a, m i ng i b t đ u quay sang ngế ọ ế ắ ỉ ữ ọ ườ ắ ầ ủ h tôi, đi u này giúp tôi c ng c ni m tin vào b n thân mình. Rõ ràng, quy n Anhộ ề ủ ố ề ả ề không ch đem đ n cho tôi s t tin, mà còn làm cho ng i khác tin vào tôi n a. Khiỉ ế ự ự ườ ữ th ng đài, tôi nh n đ c s c vũ nhi t tình c a m i ng i. Càng ngày quy n Anhượ ậ ượ ự ổ ệ ủ ọ ườ ề càng giúp tôi l y l i ni m tin trong cu c s ng.ấ ạ ề ộ ố

M t s ng i bà con b t đ u đ n võ đài xem tôi thi đ u. Tuy v y, tôi v n không dámộ ố ườ ắ ầ ế ấ ậ ẫ m đ n s n i ti ng ho c đ c l t vào danh sách 10 võ sĩ hàng đ u. Nh ng hu nơ ế ự ổ ế ặ ượ ọ ầ ư ấ luy n viên c a tôi r t t tin khi nói r ng m t ngày nào đó, tôi s đ n thi đ u t i võ đàiệ ủ ấ ự ằ ộ ẽ ế ấ ạ Reseda Country Club. Tôi không dám tin là s th t tr c m t vinh d quá l n nh th .ự ậ ướ ộ ự ớ ư ế Nh ng th t không ng , trong s nghi p thi đ u chuyên nghi p c a mình, tôi đã thi đ uư ậ ờ ự ệ ấ ệ ủ ấ t i đây trên 20 tr n.ạ ậ

4

Page 5: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

Tr n thua đ u tiên trong gi i thi đ u nhà ngh qu là m t cú s c đ i v i tôi. Khi đó tôiậ ầ ả ấ ề ả ộ ố ố ớ m i 19 tu i và m i ng i đang r t kỳ v ng vào tôi. Đ i th hôm đó là m t đ ng kimớ ổ ọ ườ ấ ọ ố ủ ộ ươ vô đ ch. Chúng tôi ghì sát nhau, lúc t ng ch ng mình s p th ng cu c b ng h n k pị ưở ừ ắ ắ ộ ỗ ắ ẹ tay tôi và xo n m nh. Khu u tay tôi t ng ch ng b gãy r i ra, tôi g n nh ng t đi vìắ ạ ỷ ưở ừ ị ờ ầ ư ấ đau. Nh n th y tôi không th ti p t c cu c thi nên tr ng tài cho tr n đ u k t thúc. Tôiậ ấ ể ế ụ ộ ọ ậ ấ ế đ c đ a đ n b nh vi n, bác sĩ khoan vào ch x ng gãy c a tôi và v n vào đó ba câyượ ư ế ệ ệ ỗ ươ ủ ặ đinh vít. Và ông b o tôi ph i ngh ng i ít nh t trong sáu tháng. Sau m t th i gian, haiả ả ỉ ơ ấ ộ ờ trong ba con vít b gãy, vì v y tôi ph i m l i và thay vào đó ba con vít m i. Bác sĩ cònị ậ ả ổ ạ ớ l y đi m t m nh x ng hông đ ghép vào ch b gãy đó. Cánh tay c a tôi b thu ng nấ ộ ả ươ ể ỗ ị ủ ị ắ l i kho ng 7,5 cm so v i tr c đây. Các bác sĩ b o tôi không th ti p t c thi đ u đ cạ ả ớ ướ ả ể ế ụ ấ ượ n a, và n u may m n thì tôi ch có th c đ ng tay trong nh ng sinh ho t bình th ng.ữ ế ắ ỉ ể ử ộ ữ ạ ườ

Cũng trong kho ng th i gian này, tôi đã đ c g p cô y, ng i sau này tr thành vả ờ ượ ặ ấ ườ ở ợ tôi. M c dù không yêu thích quy n Anh, nh ng nàng v n khuy n khích tôi không nênặ ề ư ẫ ế đ u hàng, b i sau chuy n đó trong đ u tôi b t đ u nhem nhóm ý nghĩ s quay vầ ở ệ ầ ắ ầ ẽ ề Mexico giúp đ cha m vi c đ ng áng. Nh ng đâu đó trong tôi, m t ti ng v ng thiêngỡ ẹ ệ ồ ư ộ ế ọ liêng khuyên tôi không nên b cu c và hãy kiên nh n. Khi bác sĩ tháo b t, tuy cánh tayỏ ộ ẫ ộ tôi không th du i th ng ra, nh ng tôi v n có th đ m đ c. H b o r ng tôi khôngể ỗ ẳ ư ẫ ể ấ ượ ọ ả ằ th l y l i phong đ nh tr c n a, và c h i giành đai vô đ ch là vô cùng khó. ể ấ ạ ộ ư ướ ữ ơ ộ ị

Tôi b t đ u t p luy n l i và s p s a h c đ c m t đi u kỳ di u khó tin. Cú gãy tayắ ầ ậ ệ ạ ắ ử ọ ượ ộ ề ệ đó l i làm cho tôi tr thành m t tay đ m gi i h n. Tôi tr thành m t đ i th thôngạ ở ộ ấ ỏ ơ ở ộ ố ủ minh h n, và bi t kiên nh n h n. Tôi không th ch bi t càu nhàu và s ng cho quaơ ế ẫ ơ ể ỉ ế ố ngày đ c. Tôi ph i h c cách đ m. Tôi đã l y l i s t tin nh tr c đây. M t sượ ả ọ ấ ấ ạ ự ự ư ướ ộ ố ng i có tính t tin b m sinh. M t s khác ch c n ch ng t m t l n. Còn tôi bu cườ ự ẩ ộ ố ỉ ầ ứ ỏ ộ ầ ộ ph i h c đi h c l i đ có s t tin.ả ọ ọ ạ ể ự ự

L n đ u tiên thi đ u tr l i sau tai n n, tôi th c s c m th y lo l ng. Nh ng khi tr ngầ ầ ấ ở ạ ạ ự ự ả ấ ắ ư ọ tài th i còi b t đ u tr n đ u, tôi d ng nh quên h n cánh tay b gãy. Tr n đ u kháổ ắ ầ ậ ấ ườ ư ẳ ị ậ ấ kh c li t này đ c phát trên truy n hình kh p c n c. Tôi đã ch ng t cho m iố ệ ượ ề ắ ả ướ ứ ỏ ọ ng i, và quan tr ng h n là ch ng t cho b n thân mình th y r ng: tôi không nh ngườ ọ ơ ứ ỏ ả ấ ằ ữ có th ti p t c thi đ u, mà còn có th chi n th ng. Gi đây n u có thua thêm m t tr nể ế ụ ấ ể ế ắ ờ ế ộ ậ n a, tôi cũng s ch ng b n tâm vì đi u đó b i nó ch làm cho tôi m nh m h n thôi.ữ ẽ ẳ ậ ề ở ỉ ạ ẽ ơ Và cho dù có x y ra đi u t i t gì đi chăng n a, tôi v n s g ng d y và ti p t c.ả ề ồ ệ ữ ẫ ẽ ượ ậ ế ụ Th m chí n u có thua c tr n tranh đai vô đ ch th gi i l n đ u tiên, tôi cũng không bậ ế ả ậ ị ế ớ ầ ầ ỏ cu c mà qua đó tôi s rút thêm kinh nghi m cho mình đ ng th i tìm ra nh ng đi uộ ẽ ệ ồ ờ ữ ề ki n c n thi t đ tr thành nhà vô đ ch th gi i.ệ ầ ế ể ở ị ế ớ

T t c nh ng chuy n đã x y nh m t phép l đ i v i tôi. Tr c đây, tôi ch a bao giấ ả ữ ệ ả ư ộ ạ ố ớ ướ ư ờ dám m đ n m t b qu n áo t m t t đ m c và có đ c m ăn đ ăn m i ngày.ơ ế ộ ộ ầ ươ ấ ể ặ ủ ơ ể ỗ Nh ng khi đ n v i quy n Anh, tôi nh đ c l t xác và b c l h t kh năng c a mình.ư ế ớ ề ư ượ ộ ộ ộ ế ả ủ Cu i cùng, tôi đã giành đ c đai vô đ ch th gi i và có m t cu c s ng n đ nh, đàngố ượ ị ế ớ ộ ộ ố ổ ị hoàng. Và quan tr ng h n h t, sau t t c nh ng th thách, tôi đã đ c nh n món quà ýọ ơ ế ấ ả ữ ử ượ ậ nghĩa nh t mà cu c s ng trao t ng, đó là s t tin.ấ ộ ố ặ ự ự

Trong m i khó khăn đ u n ch a m t c h i.ỗ ề ẩ ứ ộ ơ ộ

5

Page 6: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

Albert Einstein

Nên coi nh ng th t b i trong quá kh là đ ng c đ hành đ ng, ch không ph i l yữ ấ ạ ứ ộ ơ ể ộ ứ ả ấ đó làm lý do đ b cu c.ể ỏ ộ

Charles J. Given

Đi u tôi quan tâm không ph i là b n đã th ng hay thua, mà là b n có s n sàng đónề ả ạ ắ ạ ẵ nh n th t b i hay khôngậ ấ ạ .

Abraham Lincohn

Tony Curtis

“Nh ng n l c h t mình c a b n là ánh hào quang đ p nh t.”ữ ỗ ự ế ủ ạ ẹ ấ

Audrey Manley

TTO - Tony Curtis là m t trong nh ng di n viên đi n nh huy n tho i đã làm cộ ữ ễ ệ ả ề ạ ả th gi i mê ho c qua nhi u vai di n: phù th y trong Houdini, Albert DeSalvoế ớ ặ ề ễ ủ trong Boston Strangler, ngôi sao c a gánh xi c trong Trapeze, k n nh hót tòaủ ế ẻ ị ở so n trong Sweet Smell of Success, và m t vai di n đ c đ c gi i Oscar trongạ ộ ễ ượ ề ử ả phim The Defiant Ones...

Ông v n lên hàng ngôi sao khi đóng chung v i Jack Lemmon và Marilyn Monroe trongươ ớ b phim hài Some Like It Hot c a đ o di n Billy Wilder. S xu t hi n c a Tony Curtisộ ủ ạ ễ ự ấ ệ ủ trong các b phim Operation Petticoat, Spartacus, The Great Impostor và The Outsiderộ đã t o cho ông m t v trí v ng ch c trong làng đi n nh m i th i đ i. Trong cu c đ iạ ộ ị ữ ắ ệ ả ọ ờ ạ ộ ờ mình, Tony Curtis không ít l n r i vào nh ng hoàn c nh oái oăm nh ng v i thái đầ ơ ữ ả ư ớ ộ s ng tích c c, ông đã là ng i chi n th ng.ố ự ườ ế ắ

Tôi không th xác đ nh đ c nguyên nhân c th nào làm thay đ i cu c đ i mình. Đ nể ị ượ ụ ể ổ ộ ờ ơ gi n vì cu c s ng c a tôi có quá nhi u bi n c . ả ộ ố ủ ề ế ố

Thu bé, b t kỳ đ a tr nào cũng ph i tuân theo s ch d y c a ng i l n. Tr conở ấ ứ ẻ ả ự ỉ ạ ủ ườ ớ ẻ không đ c t do đi ch i và làm nh ng gì chúng thích. B n cũng có th b phân bi tượ ự ơ ữ ạ ể ị ệ đ i x ho c tr thành đ i t ng đ ng i l n trút gi n ho c b la m ng b i b nố ử ặ ở ố ượ ể ườ ớ ậ ặ ị ắ ở ạ không b ng nh ng đ a tr khác. Nh ng tôi không đ tâm đ n đi u đó, tôi ch quan tâmằ ữ ứ ẻ ư ể ế ề ỉ đ n nh ng gì th t s c n cho cu c s ng c a mình và ra s c th c hi n nó. Vì v y màế ữ ậ ự ầ ộ ố ủ ứ ự ệ ậ lúc nh ng i ta hay cho tôi là đ a tr vô tích s - b i h không sai khi n gì đ c tôi.ỏ ườ ứ ẻ ự ở ọ ế ượ Tôi là m t đ a tr Do Thái l n lên t i thành ph New York, n i có xu h ng “bài Doộ ứ ẻ ớ ạ ố ơ ướ Thái” khá gay g t. đây ng i Do Thái b đ i x nh nô l , h ch ng có giá tr gì, cắ Ở ườ ị ố ử ư ệ ọ ẳ ị ứ nh c ng đ ng và tôn giáo c a h không x ng đáng có m t trên hành tinh xinh đ pư ộ ồ ủ ọ ứ ặ ẹ này. N u tôi t thái đ t c gi n v i nh ng ng i đã đ i x t v i mình, có l cu cế ỏ ộ ứ ậ ớ ữ ườ ố ử ệ ớ ẽ ộ

6

Page 7: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

đ i tôi s mãi đ m chìm trong s thù h n. May m n là tôi nhìn s vi c khá thoáng. Tôiờ ẽ ắ ự ậ ắ ự ệ cho r ng đ c s ng đã là m t ni m h nh phúc, và tôi luôn mang theo trong su t cu cằ ượ ố ộ ề ạ ố ộ đ i mình quan đi m tích c c này.ờ ể ự

Tôi không đ c h c hành m t cách bài b n. Tôi gia nh p H i quân khi m i h c xongượ ọ ộ ả ậ ả ớ ọ năm đ u tiên c a b c trung h c. Vào quân đ i, tôi ti p t c h c và đ n khi gi i ngũ, tôiầ ủ ậ ọ ộ ế ụ ọ ế ả đã đ c c p b ng ch ng nh n h c xong trung h c. Đi u đó có nghĩa là tôi có quy nượ ấ ằ ứ ậ ọ ọ ề ề n p đ n vào m t tr ng đào t o di n viên. Nh ng tôi quy t đ nh t h c nhà. Tôi đãộ ơ ộ ườ ạ ễ ư ế ị ự ọ ở thành th o sáu th ti ng, làm h a sĩ, nhà văn, di n viên, nhà th . Tôi đi sâu nghiên c uạ ứ ế ọ ễ ơ ứ vào nh ng lĩnh v c này và đ t t i chu n m c mà gi i chuyên môn yêu c u. N u khôngữ ự ạ ớ ẩ ự ớ ầ ế làm đ c nh v y, tôi s th t v ng v i chính mình.ượ ư ậ ẽ ấ ọ ớ

Khi làm vi c tôi luôn h ng suy nghĩ và hành đ ng theo chi u h ng tích c c nh t.ệ ướ ộ ề ướ ự ấ M i khi ý nghĩ tiêu c c xu t hi n trong đ u, tôi s ng ng làm vi c cho đ n khi nàoỗ ự ấ ệ ầ ẽ ư ệ ế tìm ra đ c nguyên nhân và cách th c thay đ i chúng. ượ ứ ổ

Tôi không còn nh đ n nh ng vai di n tôi không đ c giao b i m t lý do nào đó,ớ ế ữ ễ ượ ở ộ ch ng h n nh lúc đó tôi đang b n làm m t vi c khác, b n thân tôi không phù h p v iẳ ạ ư ậ ộ ệ ả ợ ớ vai di n y, thù lao không h p lý ho c tôi đã không đúng n i vào đúng lúc c n thi t.ễ ấ ợ ặ ở ơ ầ ế Tôi không đ mình ph i khó ch u khi m t m t vai di n ng ý b i tôi hi u r ng tôi đãể ả ị ấ ộ ễ ư ở ể ằ t ng đ c đ m trách nh ng vai mà r t nhi u di n viên khác m c nh ng không cóừ ượ ả ữ ấ ề ễ ơ ướ ư đ c.ượ

Tôi th y mình d ng nh ch a t ng m c sai l m bao gi b i m i vi c tôi làm đ uấ ườ ư ư ừ ắ ầ ờ ở ọ ệ ề di n ra nh ý mu n. N u ch a chu n b t t, tôi s không làm. Đi u này có nghĩa là tôiễ ư ố ế ư ẩ ị ố ẽ ề ch nh n th c hi n nh ng gì tôi ch c ch n n m trong kh năng c a mình.ỉ ậ ự ệ ữ ắ ắ ằ ả ủ

Chúng ta không th c mãi s ng trong kh đau và s oán h n. Nh th ch ng khác nàoể ứ ố ổ ự ậ ư ế ẳ s ng d i ách th ng tr hà kh c c a Hitler hay trong m t xã h i mà b n không cóố ướ ố ị ắ ủ ộ ộ ạ quy n bày t suy nghĩ c a mình. S ng trong m t xã h i t do, b n s không ph i ch uề ỏ ủ ố ộ ộ ự ạ ẽ ả ị s c hi p c a ng i khác, ngay c khi đó là nh ng ng i thân trong gia đình. Ngàyự ứ ế ủ ườ ả ữ ườ nay, cu c s ng th ng ngày c a tr con đ c t do h n b i ng i ta có xu h ngộ ố ườ ủ ẻ ượ ự ơ ở ườ ướ không can thi p nh ng chuy n riêng t c a chúng n a. Hãy giúp con tr nh n ra v nệ ữ ệ ư ủ ữ ẻ ậ ấ đ khi chúng m c sai l m, tránh gây áp l c, nên khuy n khích và t o c h i cho chúngề ắ ầ ự ế ạ ơ ộ bày t suy nghĩ m t cách chân thành. Qua cách c x c a chúng ta, tr con s hi uỏ ộ ư ử ủ ẻ ẽ ể đ c cu c s ng này t t đ p bi t d ng nào.ượ ộ ố ố ẹ ế ườ

Tôi ch g n bó v i nh ng gì mà mình thích. C m giác tho i mái giúp tôi d dàng nh nỉ ắ ớ ữ ả ả ễ ậ ra nh ng đi u đúng, sai và tránh đ c tâm tr ng do d , t d i g t chính mình hay sữ ề ượ ạ ự ự ố ạ ự b t mãn, n n lòng... Không có b t kỳ kho nh kh c nào trong cu c s ng hay trong sấ ả ấ ả ắ ộ ố ự thành công c a tôi mà không có bóng dáng c a gian nan. B i vì dù b n có mu n hayủ ủ ở ạ ố không thì nh ng khía c nh tiêu c c v n luôn t n t i trong cu c s ng. Chúng s c n trữ ạ ự ẫ ồ ạ ộ ố ẽ ả ở b n, không đ b n d dàng đ t đ c nh ng gì mình mong mu n. Vì v y chính b nạ ể ạ ễ ạ ượ ữ ố ậ ạ ph i t gi i thoát cho mình kh i nh ng tr ng i đó đ có th chinh ph c t t c nh ngả ự ả ỏ ữ ở ạ ể ể ụ ấ ả ữ m c tiêu mà b n đang h ng đ n.ụ ạ ướ ế

7

Page 8: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

N u b n th c s làm h t kh năng c a mình trong m i công vi c,ế ạ ự ự ế ả ủ ỗ ệ s ng tr n v n v iố ọ ẹ ớ t ng ngày, thì k ho ch lâu dài c a b n t nó s hoàn t t t ng b c m t, giúp b nừ ế ạ ủ ạ ự ẽ ấ ừ ướ ộ ạ đ t đ c m c tiêu sau cùng.ạ ượ ụ

Chris Crutcher

“Thành công vĩ đ i nh t chính là nh ng tr i nghi m giúp tôi khám phá th gi i.”ạ ấ ữ ả ệ ế ớ

Bác sĩ

TTO - Chris Crutcher không ch là nhà vi t k ch b n phim, mà ông còn là m tỉ ế ị ả ộ ti u thuy t gia hi n th c v i nh ng ti u thuy t n i ti ng nh Running Loose,ể ế ệ ự ớ ữ ể ế ổ ế ư The Crazy Horse Electric Game và Stotan!...

Cu n Staying Fat for Sarah Byrnes đã đ c t School Library Journal đánh giá làố ượ ờ “Tuy t tác c a m t ti u thuy t gia có tác ph m đo t gi i”. ệ ủ ộ ể ế ẩ ạ ả

Th t b i c a Chris Crutcher trong công vi c gi ng d y đã m ra con đ ng đ ông trấ ạ ủ ệ ả ạ ở ườ ể ở thành tác gi sáu l n đo t gi i th ng c a Hi p h i Th vi n Hoa Kỳ (Americanả ầ ạ ả ưở ủ ệ ộ ư ệ Library Award - ALA).

Th i đi h c, tôi là m t h c sinh kém. Vì v y tôi r t “ch u khó” l c tìm l i sách giáoờ ọ ộ ọ ậ ấ ị ụ ạ khoa c a anh trai tôi, b i h u h t chúng đ u có nh ng b n vi t tay tóm t t n i dungủ ở ầ ế ề ữ ả ế ắ ộ sách c a anh y. Tôi th ng sao chép l i, và đôi khi còn chép sai chính t m t vài ch . ủ ấ ườ ạ ả ộ ỗ

Tôi không th ng i h c bài m t cách t p trung đ c lâu. Khi c n, tôi cũng có th cể ồ ọ ộ ậ ượ ầ ể ố g ng thêm chút ít, nh ng cũng ch đ t đ n đi m C là h t m c. H i còn h c trung h c,ắ ư ỉ ạ ế ể ế ứ ồ ọ ọ có l n tôi đ c phân công đ c cu n To Kill A Mockingbird. Tuy là sách m i đ c phátầ ượ ọ ố ớ ượ hành nh ng anh trai tôi đã đ c nó và vi t ghi chú vào trang cu i. Tôi copy l i. Cu nư ọ ế ố ạ ố sách k ti p tôi đ c giao đ c là The Scarlet Letter. Và bài ki m tra l n này th t t i t .ế ế ượ ọ ể ầ ậ ồ ệ

Dù không th ng đ c sách và cũng không chăm ch h c t p, nh ng tôi v n có ý nghĩườ ọ ỉ ọ ậ ư ẫ m t ngày nào đó mình s tr thành nhà văn. M i l n tôi vi ph m n i quy h c t p, th yộ ẽ ở ỗ ầ ạ ộ ọ ậ ầ cô ph t tôi ph i vi t bài văn kho ng 500 t . Không ai không th bu c tôi b ra h n 15ạ ả ế ả ừ ể ộ ỏ ơ phút đ làm m t bài t p, nh ng tôi có th th c tr ng đêm đ vi t m t cái gì đó làmể ộ ậ ư ể ứ ắ ể ế ộ cho th y cô và các b n trong l p c i đ n v b ng. ầ ạ ớ ườ ế ỡ ụ

Đi m A duy nh t tôi đ t đ c là môn tâm lý tr em và tr v thành niên. M c dù s cể ấ ạ ượ ở ẻ ẻ ị ặ ứ h c c a tôi không khá, nh ng bù l i tôi có trí t ng t ng phong phú. Tôi không c nọ ủ ư ạ ưở ượ ầ đ c h t cu n sách mà ch c n đ c qua nh ng tiêu đ trong sách là có th t ng t ngọ ế ố ỉ ầ ọ ữ ề ể ưở ượ ra ph n n i dung chi ti t, sau đó đi n vào ph n tr l i trong các bài ki m tra, đ đầ ộ ế ề ầ ả ờ ể ủ ể ki m đi m C. R i tôi cũng t t nghi p đ c đ i h c, v i t m b ng c nhân tâm lý vàế ể ồ ố ệ ượ ạ ọ ớ ấ ằ ử xã h i h c. Th i đó b ng c p này ít đ c coi tr ng, nó ch đ đ tôi đ c nh n vàoộ ọ ờ ằ ấ ượ ọ ỉ ủ ể ượ ậ làm công nhân đ bê tông c u đ ng Dallas, bang Texas v i m c l ng 2,13 đô laổ ầ ườ ở ớ ứ ươ m t gi . Sau đó tôi quay l i h c ti p đ l y ch ng ch s ph m, tr thành giáo viênộ ờ ạ ọ ế ể ấ ứ ỉ ư ạ ở d y các môn nghiên c u xã h i. Th i gian đ u đi d y, tôi luôn có c m giác lo s m tạ ứ ộ ờ ầ ạ ả ợ ộ

8

Page 9: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

ngày nào đó m i ng i s phát hi n ra s kém c i c a mình. B i tôi không truy n đ tọ ườ ẽ ệ ự ỏ ủ ở ề ạ cho h c sinh đ c gì ngoài vi c đ c sách cho chúng nghe. Tôi n t t c nh ng ai đãọ ượ ệ ọ ợ ấ ả ữ t ng nghe tôi gi ng v môn nghiên c u xã h i m t l i xin l i.ừ ả ề ứ ộ ộ ờ ỗ

Th t tình tôi không thích đ tài mình đang d y chút nào, nh ng tôi th c s thích b nậ ề ạ ư ự ự ọ tr . Đ i v i chúng, tôi là th i nam châm đ y s c hút, đ c bi t là v i nh ng đ a khôngẻ ố ớ ỏ ầ ứ ặ ệ ớ ữ ứ mu n đ n l p. Gi a chúng tôi có s g n bó thân thi n. Sau m t năm r i d y h c ố ế ớ ữ ự ắ ệ ộ ưỡ ạ ọ ở tr ng công, tôi nh n th y n u c ph i ti p t c làm công vi c này có l tôi s phátườ ậ ấ ế ứ ả ế ụ ệ ẽ ẽ điên m t. Tôi bi t mình đã đi sai đ ng. Tôi t t nghi p đ i h c, nh ng tôi không hấ ế ườ ố ệ ạ ọ ư ề mu n l y b ng cao h c, l i càng không mu n h c lên ti n sĩ đ tr thành m t chuyênố ấ ằ ọ ạ ố ọ ế ể ở ộ gia tâm lý. Tôi không thích th t cà v t, không mu n gò mình trong nh ng văn phòng bítắ ạ ố ữ bùng, ch t ch i. ậ ộ

Tôi d n đ n v nh San Francisco và nh n d y t i Lakeside, m t tr ng t th c có đọ ế ị ậ ạ ạ ộ ườ ư ụ ủ các l p t m u giáo đ n l p 12. Tôi d y các l p b c ti u h c nh ng cũng không thớ ừ ẫ ế ớ ạ ớ ậ ể ọ ư ể chú tâm vào bài gi ng, h u h t các ti t h c tôi đ u pha trò và th ng xuyên gi ng l cả ầ ế ế ọ ề ườ ả ạ đ . Th y tôi năng n tham gia vào nhi u ho t đ ng khác trong tr ng, m i ng i đãề ấ ổ ề ạ ộ ườ ọ ườ b u tôi làm giám đ c. M t hôm v ch t ch h i đ ng qu n tr c a tr ng đ n thăm, tôiầ ố ộ ị ủ ị ộ ồ ả ị ủ ườ ế b o v i ông ta r ng nh ng h c sinh c p III th ng u ng r u khi đi h c và chúng hayả ớ ằ ữ ọ ấ ườ ố ượ ọ th nh ng bong bóng n c xu ng đ u nh ng đ a tr kh i ti u h c trong gi ra ch i.ả ữ ướ ố ầ ữ ứ ẻ ố ể ọ ờ ơ Theo ý tôi, nên gi chân nh ng h c sinh này trong phòng h c vào gi ra ch i đ h nữ ữ ọ ọ ờ ơ ể ạ ch s qu y phá c a chúng. Ông ta t ra thích thú v i đ xu t đó và quy t đ nh ch nế ự ậ ủ ỏ ớ ề ấ ế ị ọ tôi làm t ng giám đ c c a tr ng, có trách nhi m gi i quy t t t c các v n đ phátổ ố ủ ườ ệ ả ế ấ ả ấ ề sinh. Tôi nh n l i ngay b i đó là c h i duy nh t giúp tôi thoát kh i vi c đ ng l p. Vậ ờ ở ơ ộ ấ ỏ ệ ứ ớ ả l i đó cũng là d p đ tôi làm vi c riêng r v i t ng h c sinh m t. K t đó, tôi t pạ ị ể ệ ẽ ớ ừ ọ ộ ể ừ ậ trung vào nh ng nhân v t, nh ng c t truy n mà tôi mu n vi t. Và nh ng đ a tr chínhữ ậ ữ ố ệ ố ế ữ ứ ẻ là ngu n sáng t o c a tôi. Đôi khi tôi th y cu c đ i th t thú v , tôi l n lên t i Cascade,ồ ạ ủ ấ ộ ờ ậ ị ớ ạ Idaho, da màu, bây gi tôi l i đây, trung tâm c a Oakland, gi vai trò t ng giám đ cờ ạ ở ủ ữ ổ ố c a m t tr ng h c.ủ ộ ườ ọ

Công vi c c a m t giáo viên là gi ng d y và b t h c sinh h c hành nghiêm túc. Nh ngệ ủ ộ ả ạ ắ ọ ọ ư tôi không làm nh th , tôi làm cho l p h c tr nên d ch u h n b ng nh ng câuư ế ớ ọ ở ễ ị ơ ằ ữ chuy n vui và v i không khí đó, h c sinh có th ti p thu bài v m t cách d dàng h n.ệ ớ ọ ể ế ở ộ ễ ơ Tôi cho r ng tr con và h u h t h c sinh đ u không c n l i khuyên. Chúng c n “nhânằ ẻ ầ ế ọ ề ầ ờ ầ ch ng”, ng i ch ng ki n cu c s ng c a chúng nh ng tuy t đ i không đ c đ a raứ ườ ứ ế ộ ố ủ ư ệ ố ượ ư nh ng l i phán xét. Chúng mu n đ c khen ng i khi thành công, và đ c giúp đ m iữ ờ ố ượ ợ ượ ỡ ỗ khi g p khó khăn.ặ

Tôi có óc khôi hài và có th làm b n v i b t kỳ ai, nh ng tôi không có k năng làmể ạ ớ ấ ư ỹ vi c. Dù đã b c sang tu i 35 nh ng s ti n tôi ki m đ c còn xa m i theo k p m cệ ướ ổ ư ố ề ế ượ ớ ị ứ thu nh p bình quân c a m t ng i M .ậ ủ ộ ườ ỹ

Không có h ng thú v i ngh d y h c, do đó tôi d n đ n Spokane Washington v i ýứ ớ ề ạ ọ ọ ế ở ớ đ nh kinh doanh giày th thao. Nh ng khi đ n Spokane, tôi đ i ý vì th y công vi c bánị ể ư ế ổ ấ ệ giày không h đ n gi n nh tôi nghĩ. Tình c tôi đ c đ c m u qu ng cáo nh c nề ơ ả ư ờ ọ ượ ẩ ả ỏ ầ m t đi u ph i viên cho nhóm b o v tr em, tôi g i đi n tho i h i thăm. Và tôi đ cộ ề ố ả ệ ẻ ọ ệ ạ ỏ ượ

9

Page 10: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

nh n vào nhóm đi u ph i g m các bác sĩ khoa nhi, các chuyên gia tâm th n, y tá, c nhậ ề ố ồ ầ ả sát và các nhà t v n trong vi c b o v tr em. đây tôi h c đ c cách làm vi c cóư ấ ệ ả ệ ẻ Ở ọ ượ ệ h th ng và xây d ng m i liên h khá t t v i các chuyên gia tâm lý. Công vi c đòi h iệ ố ự ố ệ ố ớ ệ ỏ tôi ph i liên l c v i m i ng i, kiên trì m t chút, giúp h hàn g n các m i b t hòaả ạ ớ ọ ườ ộ ọ ắ ố ấ trong gia đình. Tuy không ph i lúc nào tôi cũng thành công, nh ng chính ni m tin vào ýả ư ề nghĩa c a công vi c này đã giúp tôi ti p t c v ng b c.ủ ệ ế ụ ữ ướ

Tôi bi t Terry Davis, tác gi cu n Vision Quest. Và tôi nghĩ mình có th làm đ c nhế ả ố ể ượ ư ông y. Do v y tôi b t đ u ng i vào bàn và vi t. Đây là l n đ u tiên tôi ng i vào bànấ ậ ắ ầ ồ ế ầ ầ ồ nghiêm túc và t p trung suy nghĩ. Vi t xong tôi g i cho Terry, và ông y l i g i choậ ế ử ấ ạ ử ng i đ i di n. Trong vòng ch a đ y m t tu n, ng i đ i di n g i đi n đ n thôngườ ạ ệ ư ầ ộ ầ ườ ạ ệ ọ ệ ế báo s cho xu t b n cu n sách c a tôi. L p t c nó tr thành cu n sách best-seller.ẽ ấ ả ố ủ ậ ứ ở ố

Cu i cùng thì tôi cũng có sách đ c xu t b n. M c dù m i ng i đánh giá cu n sáchố ượ ấ ả ặ ọ ườ ố đ u tay này r t hay, nh ng không hi u sao tôi v n có c m giác mình đang l a d i h .ầ ấ ư ể ẫ ả ừ ố ọ Khi ng i vào bàn đ vi t cu n ti p theo, trong đ u tôi v n ch a hình dung mình sồ ể ế ố ế ầ ẫ ư ẽ vi t cái gì. Trong đ u tôi ch a hình thành m t c t truy n m i nào, trong khi nhà xu tế ầ ư ộ ố ệ ớ ấ b n đang ch đ i t ng giây. Cu i cùng, tôi tìm đ tài b ng cách h i t ng l i nh ngả ờ ợ ừ ố ề ằ ồ ưở ạ ữ bi n c thăng tr m c a đ i mình và t ng t ng thêm m t vài nhân v t có tính cáchế ố ầ ủ ờ ưở ượ ộ ậ khác th ng n a đ d ng nên câu chuy n trong cu n Stotan!. T đó, tôi cũng tìm đ cườ ữ ể ự ệ ố ừ ượ h ng đi cho mình. Tôi ch a bao gi xem mình là m t th y giáo, cũng không t nh nướ ư ờ ộ ầ ự ậ là m t chuyên gia tâm lý, nh ng tôi ch ng g p v n đ gì khi làm m t nhà văn c .ộ ư ẳ ặ ấ ề ộ ả Trong tôi luôn có ni m khát khao mãnh li t đ c vi t, và cho dù có x y ra chuy n gì điề ệ ượ ế ả ệ n a, tôi v n s ti p t c vi t. Tôi luôn gi i múa may v i ngôn t .ữ ẫ ẽ ế ụ ế ỏ ớ ừ

c ng v ng i th y, tôi th y mình th t s th t b i. Nh ng chính th i gian d y h cỞ ươ ị ườ ầ ấ ậ ự ấ ạ ư ờ ạ ọ đã cho tôi c h i ti p xúc v i nhi u ng i, t tr con đ n ng i tr ng thành. H làơ ộ ế ớ ề ườ ừ ẻ ế ườ ưở ọ nh ng nhân v t trong truy n c a tôi.ữ ậ ệ ủ

Khi tr thành nhà văn, tôi đã đ t đ c c m cháy b ng c a mình nh ng nh thở ạ ượ ướ ơ ỏ ủ ư ư ế v n ch a đ . Đ có đ c c m giác h nh phúc th t s , b n còn ph i có ni m say mêẫ ư ủ ể ượ ả ạ ậ ự ạ ả ề đ i v i nh ng gì b n làm, ch không nên ch c g ng theo đu i đ đ c nh ng iố ớ ữ ạ ứ ỉ ố ắ ổ ể ượ ư ườ này ho c gi ng ng i kia, hay đ n thu n ch đ mua l y s n i ti ng. B n không thặ ố ườ ơ ầ ỉ ể ấ ự ổ ế ạ ể s ng trong s áp đ t c a ng i khác b i chính b n ph i là ng i làm ch cu c đ iố ự ặ ủ ườ ở ạ ả ườ ủ ộ ờ mình. B n c n ph i bi t vì sao b n ca hát, đi u gì làm b n th y ph n khích, và vì saoạ ầ ả ế ạ ề ạ ấ ấ b n say mê công vi c đó ch không ph i b t c công vi c nào khác. B n ph i tìm choạ ệ ứ ả ấ ứ ệ ạ ả riêng mình ni m đam mê đích th c và đ ng đ ai đó làm cho b n tin r ng b n khôngề ự ừ ể ạ ằ ạ th thành công. Cũng có th b n không thành công th t, nh ng chính nh ng n l c h tể ể ạ ậ ư ữ ỗ ự ế mình c a b n trong công vi c đã là ánh hào quang đ p nh t.ủ ạ ệ ẹ ấ

Tôi không có chút khái ni m gì v văn ch ng ph c v xã h i. Tôi ch bi t mình vi tệ ề ươ ụ ụ ộ ỉ ế ế nh m m c đích tìm l i c m giác h ng thú cho nh ng ng i không thích đ c sách.ằ ụ ạ ả ứ ữ ườ ọ Nh ng trang sách c a tôi đã đáp ng đ c m t ch đ , th lo i mà ch a ai t ng vi t.ữ ủ ứ ượ ộ ủ ề ể ạ ư ừ ế Tôi vi t không ph i đ c tr thành ng i chuyên vi t v th lo i này. Mà nh ngế ả ể ố ở ườ ế ề ể ạ ữ cu n sách ra đ i t chính nh ng tr i nghi m trong th i gian tôi g p g , ti p c nố ờ ừ ữ ả ệ ờ ặ ỡ ế ậ nh ng con ng i luôn ph i đ u tranh, v t l n v i cu c s ng, nh ng ng i luôn tìmữ ườ ả ấ ậ ộ ớ ộ ố ữ ườ

10

Page 11: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

cách đ v n lên, nh ng ng i ph i luôn di chuy n kh p các tr i c p d ng, nh ngể ươ ữ ườ ả ể ắ ạ ấ ưỡ ữ ng i ch ng có n i nào đ đi, và cũng ch ng thu c v m t c ng đ ng nào. Và cũngườ ẳ ơ ể ẳ ộ ề ộ ộ ồ nh luôn tìm hi u ng i khác, gi đây tôi đã hi u b n thân mình rõ h n.ờ ể ườ ờ ể ả ơ

Tôi nh K. Marx đã nói “ S ng là tranh đ u” - tôi th y đúng là nh th th t. Nh ngớ ố ấ ấ ư ế ậ ữ nhân v t trong truy n c a tôi h u h t đ u là nh ng ng i đang tìm cách v n lênậ ệ ủ ầ ế ề ữ ườ ươ trong cu c s ng, và trong m t tôi, h đ u là nh ng anh hùng. ộ ố ắ ọ ề ữ

Đ tr thành nhà văn, ngoài kh năng vi t ra b n c n ph i có m t v n s ng phongể ở ả ế ạ ầ ả ộ ố ố phú, đó có th là s tác đ ng c a môi tr ng, hoàn c nh b n đang s ng. T đó trongể ự ộ ủ ườ ả ạ ố ừ b n s hình thành nên nh ng c t truy n, nh ng ý t ng đ b n vi t. ạ ẽ ữ ố ệ ữ ưở ể ạ ế

Khi b n ph i t mày mò h c h i, đ ng quá đau bu n hay gi n d v i nh ng sai l m,ạ ả ự ọ ỏ ừ ồ ậ ữ ớ ữ ầ mà hãy t n d ng và h c h i t chúng.ậ ụ ọ ỏ ừ

M t trong nh ng u đi m c a tình tr ng l n x n, không quy c , đó là ng i ta liênộ ữ ư ể ủ ạ ộ ộ ủ ườ t c khám phá nh ng đi u m i m đ y thú v . ụ ữ ề ớ ẻ ầ ị

Th t b i th c s duy nh t chính là không dám kh i s .ấ ạ ự ự ấ ở ự

Harold Blake Walker

Th t b i r t c n cho s tr i nghi m và tr ng thành c a m i chúng ta. T t c nh ngấ ạ ấ ầ ự ả ệ ưở ủ ỗ ấ ả ữ gì tôi đ t đ c ngày hôm nay đ u do tr c đây tôi dám cho phép mình ph m sai l m.ạ ượ ề ướ ạ ầ

Rick Pitino

Trong lúc v n t i các vì sao, có th b n s không th ch m tay t i ngôi sao nào c ,ươ ớ ể ạ ẽ ể ạ ớ ả nh ng ch c ch n m t đi u chân tay b n cũng không ph i l m lem vì bùn.ư ắ ắ ộ ề ạ ả ấ

Peter Doherty

“Khi b n v p ngã, ch v i thoái lui, hãy làm l i t đ u!”ạ ấ ớ ộ ạ ừ ầ

TTO - Giáo s bác sĩ Peter Doherty là tr ng khoa Mi n d ch t i B nh vi n Nhiư ưở ễ ị ạ ệ ệ St. Jude Tennessee, Hoa Kỳ. Thành t u n i ti ng nh t c a ông là công trìnhở ự ổ ế ấ ủ nghiên c u v vai trò c a kháng nguyên trong v n đ mi n nhi m, đ c bi t làứ ề ủ ấ ề ễ ễ ặ ệ đ i v i các t bào b nhi m vi rút. ố ớ ế ị ễ

Cùng v i Rolf Zinkernagel ông đo t gi i Nobel chung v Sinh lý h c - Y h c năm 1996ớ ạ ả ề ọ ọ và đ c bình ch n danh hi u Công dân Úc năm 1997. Nh ng có l nh ng thành côngượ ọ ệ ư ẽ ữ k trên s không th có đ c n u Peter Doherty không l a ch n cái ngh , mà vào th iể ẽ ể ượ ế ự ọ ề ờ đó, ng i ta cho là ngh ch ng gi ng ai.ườ ề ẳ ố

Lúc còn bé, tôi luôn c m th y mình là m t k th t b iả ấ ộ ẻ ấ ạ . Tôi l n lên mi n B c n cớ ở ề ắ ướ Úc. đây th i ti t c c kỳ oi b c, m t đ tia c c tím dày đ c. Do v y, màu da tr ngỞ ờ ế ự ứ ậ ộ ự ặ ậ ắ

11

Page 12: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

dân Ai-len c a tôi không thích h p v i thành ph n i ti ng nóng b c này. B n có thủ ợ ớ ố ổ ế ứ ạ ể th y đi u đó th hi n rõ qua n c da c a nh ng ng i trên 40 tu i đây - m t l p daấ ề ể ệ ướ ủ ữ ườ ổ ở ộ ớ trông gi ng nh da tê giác. Vi c s ng trong khí h u nh th là m t h n ch ngăn tôiố ư ệ ố ậ ư ế ộ ạ ế tham gia vào các môn th thao ngoài tr i mà ng i Úc r t thích. Tôi không bi t cáchể ờ ườ ấ ế ném hay b t m t qu bóng. Đ n gi n là tôi không hòa h p v i môi tr ng xung quanh.ắ ộ ả ơ ả ợ ớ ườ Còn t h n n a, đó là tôi không th hòa h p v i xã h i. Ph n l n th i gian c a tôiệ ơ ữ ể ợ ớ ộ ầ ớ ờ ủ dành vào vi c đ c sách, đ c b t kỳ th gì mà tôi v đ c. B u không khí n c Úcệ ọ ọ ấ ứ ớ ượ ầ ướ nh ng năm 50 và đ u nh ng năm 60 r t bu n t . Tôi s ng đó, quan tâm đ n nh ngữ ầ ữ ấ ồ ẻ ố ở ế ữ đi u ch ng ai thèm đ ý nh m t ki u t do cá nhân.ề ẳ ể ư ộ ể ự

Tôi s ng khép kín, không th thân thi n v i b n bè đ ng trang l a cũng nh m iố ể ệ ớ ạ ồ ứ ư ọ ng i xung quanh và nhìn đ i m t cách bi quan.ườ ờ ộ

Năm 17 tu i, tôi đi th ng t trung h c lên nghiên c u v lĩnh v c thú y. Rõ ràng là tôiổ ẳ ừ ọ ứ ề ự quá tr đ i v i m t quy t đ nh nh v y. Th i đi m đó, n c Úc ch y u phát tri nẻ ố ớ ộ ế ị ư ậ ờ ể ướ ủ ế ể d a vào nông nghi p, m i ng i không có đ l ng th c đ ăn và tôi say mê v i ýự ệ ọ ườ ủ ươ ự ể ớ t ng nghiên c u v th c ph m ch bi n t đ ng v t, m t lĩnh v c còn khá m i mưở ứ ề ự ẩ ế ế ừ ộ ậ ộ ự ớ ẻ đ i v i th gi i.ố ớ ế ớ

Ph i m t đ n ba năm tôi m i có th h c h t nh ng môn khoa h c c b n m t cáchả ấ ế ớ ể ọ ế ữ ọ ơ ả ộ đ y đ và c n k . Tuy v y, đ i v i tôi, vi c ti p xúc và g n gũi v i chó mèo qu th tầ ủ ặ ẽ ậ ố ớ ệ ế ầ ớ ả ậ kinh kh ng. Tôi ch ng m y may xúc đ ng khi m t con chó hay con mèo nào đó v aủ ẳ ả ộ ộ ừ ch t đi. Và tôi b stress. Nh h u h t nh ng sinh viên khác, tôi u ng bia đ gi i t aế ị ư ầ ế ữ ố ể ả ỏ căng th ng và quên đi n i ám nh. Tôi th y mình th t sai l m khi ch n ngành thú y.ẳ ỗ ả ấ ậ ầ ọ Bi t đâu n u ch n lĩnh v c văn ch ng hay ngôn ng h c, có l tôi đã t t nghi p m tế ế ọ ự ươ ữ ọ ẽ ố ệ ộ cách nh nhàng r i cũng nên. ẹ ồ

Tuy nhiên, nhìn m t góc đ khác thì chính cái ngh không đ c a chu ng vào th iở ộ ộ ề ượ ư ộ ờ đó là ngành thú y l i đ a tôi vào m t lĩnh v c mà tôi có th đi sâu vào tìm hi u vàạ ư ộ ự ể ể nghiên c u. N u lúc đ u tôi ch n lĩnh v c khác, có l tôi đã không đ t đ c gi iứ ế ầ ọ ự ẽ ạ ượ ả Nobel.

Trong khi nghiên c u v thú y, tôi g p ph i m t s b t c mà b t c ai cũng có thứ ề ặ ả ộ ố ế ắ ấ ứ ể g p ph i. Đó là khi b n đ t đ n m t gi i h n nh t đ nh, nh ng b n l i không thặ ả ạ ạ ế ộ ớ ạ ấ ị ư ạ ạ ể v t qua. Th ng là do công ngh hay nh ng sáng ch ch a đ c phát minh đ đápượ ườ ệ ữ ế ư ượ ể

ng nhu c u c a b n. ứ ầ ủ ạ

Có th trong quá trình tìm ki m, b n không tìm th y cáiể ế ạ ấ b n c n, nh ng b n l i tìnhạ ầ ư ạ ạ c phát hi n ra m t đi u khác mà có l b n s ch ng bao gi g p đ c n u b nờ ệ ộ ề ẽ ạ ẽ ẳ ờ ặ ượ ế ạ không có cu c tìm ki m ban đ u. Đ tài chúng tôi đo t gi i Nobel cũng xu t hi n tìnhộ ế ầ ề ạ ả ấ ệ c nh th . S là chúng tôi chu n b m t công trình nghiên c u v m t ch đ n ,ờ ư ế ố ẩ ị ộ ứ ề ộ ủ ề ọ nh ng trong quá trình nghiên c u, chúng tôi l i phát hi n ra m t đi u khác. K t quư ứ ạ ệ ộ ề ế ả v a tìm th y đó tuy không đúng nh s suy đoán ban đ u nh ng l i thú v đ n m cừ ấ ư ự ầ ư ạ ị ế ứ chúng tôi lao vào nghiên c u m t cách say mê. Chúng tôi đi theo h ng m i này trongứ ộ ướ ớ vài năm. K t qu nó tr thành công trình đo t gi i Nobel.ế ả ở ạ ả

12

Page 13: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

T t nhiên trong quá trình nghiên c u cũng x y ra m t vài tr c tr c. Nh ng chúng tôi đãấ ứ ả ộ ụ ặ ư k p th i kh c ph c, và cu i cùng đã công b đ c nh ng khám phá quan tr ng c aị ờ ắ ụ ố ố ượ ữ ọ ủ mình. Lúc đ u, m i ng i không hi u v n đ . Sau khi hi u ra, h đã công nh n k tầ ọ ườ ể ấ ề ể ọ ậ ế qu c a chúng tôi. Và s ki n này đã làm thay đ i toàn b quan đi m c a ngành mi nả ủ ự ệ ổ ộ ể ủ ễ d ch h c. ị ọ

Chúng tôi đ a ra m t thuy t m i xung quanh v n đ này. Nh ng ph i m t m t th iư ộ ế ớ ấ ề ư ả ấ ộ ờ gian dài đ ch ng minh lý thuy t đúng, b i vào th i đi m đó, k thu t m i ch a phátể ứ ế ở ờ ể ỹ ậ ớ ư tri n k p. H u h t các công trình nh m ch ng minh cho lý thuy t c a chúng tôi đ cể ị ầ ế ằ ứ ế ủ ượ ti n hành b i nh ng nhà khoa h c thu c các lĩnh v c khác nhau.ế ở ữ ọ ộ ự

Có m t đi u ch c ch n là n u b n đang th nghi m nh ng đi u m i m , nh ng đi uộ ề ắ ắ ế ạ ử ệ ữ ề ớ ẻ ữ ề tr c đây ch a t ng t n t i, ch a đ c ai th c hi n, thì ph n l n nh ng th nghi mướ ư ừ ồ ạ ư ượ ự ệ ầ ớ ữ ử ệ c a b n đ u không mang l i k t qu gì. Vì th , b t kỳ ai khi tham gia nghiên c u đ uủ ạ ề ạ ế ả ế ấ ứ ề ph i b n chí, kiên gan. Th ng thì b n s g p th t b i v m t k thu t ho c quyả ề ườ ạ ẽ ặ ấ ạ ề ặ ỹ ậ ặ trình. Ho c k t qu đúng v i m c tiêu ban đ u đ t ra, nh ng chúng l i ch ng có gì thúặ ế ả ớ ụ ầ ặ ư ạ ẳ v nh b n đã kỳ v ng. T t c các nhà khoa h c đ u ph i đ ng đ u v i đi u này, cóị ư ạ ọ ấ ả ọ ề ả ươ ầ ớ ề l vì th mà đi m tĩnh và kiên trì là m t ph n tính cách không th thi u c a các nhàẽ ế ề ộ ầ ể ế ủ nghiên c u khoa h c. Đ có đ c m t thành công, tr c đó nh ng nhà khoa h c cũngứ ọ ể ượ ộ ướ ữ ọ không ít l n n m mùi th t b i. Do v y, hai t “th t b i” tr nên r t quen thu c v iầ ế ấ ạ ậ ừ ấ ạ ở ấ ộ ớ h . Trong khi h u h t nh ng ng i khác trong xã h i đ u đi theo m t quy trình d nọ ầ ế ữ ườ ộ ề ộ ẫ đ n k t qu có th đoán bi t tr c thì các nhà nghiên c u không nh v y. B i n uế ế ả ể ế ướ ứ ư ậ ở ế chúng tôi cũng gi ng nh nh ng ng i khác, bi t tr c k t qu , thì chúng tôi khôngố ư ữ ườ ế ướ ế ả ph i là nh ng ng i có kh năng phát minh hay sáng t o.ả ữ ườ ả ạ

Tuy gi i Nobel là ph n th ng tuy t v i công nh n thành qu lao đ ng c a chúng tôi,ả ầ ưở ệ ờ ậ ả ộ ủ nh ng tôi không xem đó là thành công l n nh t. V i tôi, thành công vĩ đ i nh t chính làư ớ ấ ớ ạ ấ nh ng tr i nghi m giúp tôi khám phá th gi i và gi i Nobel ch là hình th c công nh nữ ả ệ ế ớ ả ỉ ứ ậ nh ng khám phá mà thôi. ữ

Ngu n: ồ V t lên chính mình 2ượ - First News và NXB T ng h p TP.HCMổ ợ

Leo Burnett

Bill Walton

“Ng i bi t h c h i t th t b i là ng i th t s có năng l c.”ườ ế ọ ỏ ừ ấ ạ ườ ậ ự ự

TTO - Là m t trong nh ng c u th có nhi u thành công vang d i trong môn bóngộ ữ ầ ủ ề ộ r n c M , William Theodore Walton đã giúp tr ng Đ i h c California Losổ ướ ỹ ườ ạ ọ Angeles (UCLA) hai l n giành đ c danh hi u c a NCAA (Hi p h i Th thaoầ ượ ệ ủ ệ ộ ể các tr ng đ i h c toàn qu c), và l p k l c khi th ng li n m t m ch 88 tr n. ườ ạ ọ ố ậ ỷ ụ ắ ề ộ ạ ậ

Ngoài ra anh đã ba l n nh n đ c gi i th ng “C u th gi i nh t trong năm” doầ ậ ượ ả ưở ầ ủ ỏ ấ NCAA bình ch n, ba l n đo t danh hi u “C u th c a các tr ng đ i h c Hoa Kỳ”, làọ ầ ạ ệ ầ ủ ủ ườ ạ ọ

13

Page 14: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

ng i th ng cu c trong gi i “Sullivan” dành cho c u th bóng r không chuyên vàoườ ắ ộ ả ầ ủ ổ năm 1973.

Không ch th , khi là v n đ ng viên chuyên nghi p, anh đã d n d t đ i Portlandỉ ế ậ ộ ệ ẫ ắ ộ Trailblazers đ t đ c danh hi u NBA, vinh d đ ng vào hàng ngũ nh ng v n đ ngạ ượ ệ ự ứ ữ ậ ộ viên sáng giá nh t năm 1978. Năm 1997, William Theodore Walton đ c bình ch n làấ ượ ọ m t trong 50 v n đ ng viên vĩ đ i nh t qua m i th i đ i. Ngày nay, Walton là m tộ ậ ộ ạ ấ ọ ờ ạ ộ trong nh ng nhà bình lu n th thao có uy tín nh t trên các kênh truy n hình. Và đ ngữ ậ ể ấ ề ằ sau nh ng thành t u r c r nh th , b n có bi t Walton đã tr i qua nh ng gì hayữ ự ự ỡ ư ế ạ ế ả ữ không?

T t nói l p đã nh h ng r t l n đ n cu c đ i tôi. Tôi luôn g p ph i khó khăn khiậ ắ ả ưở ấ ớ ế ộ ờ ặ ả giao ti p b ng l i nói. Tôi không th di n đ t nh ng suy nghĩ c a mình m t cách bìnhế ằ ờ ể ễ ạ ữ ủ ộ th ng nh bao nhiêu ng i khác. Tôi c m th y x u h v t t nói l p c a mình vàườ ư ườ ả ấ ấ ổ ề ậ ắ ủ đi u đó làm cho ch ng nói l p ngày càng tr nên nghiêm tr ng h n. Gi ng nh m tề ứ ắ ở ọ ơ ố ư ộ c n ác m ng luôn ám nh trong tôi, nó khi n tôi thi u t tin và không tài nào đ c đ cơ ộ ả ế ế ự ọ ượ cho mãi đ n năm 28 tu i. ế ổ

Trong su t th i gian đó, bóng r là n i trú ng an toàn, là ni m an i cho nh ng khi mố ờ ổ ơ ụ ề ủ ữ ế khuy t c a tôi. Cũng có th ví von nó nh m t tín ng ng c a tôi. T nh , tôi đã ch iế ủ ể ư ộ ưỡ ủ ừ ỏ ơ bóng trong khuôn viên nhà th , c nh nhà tôi. Tôi g i t t c ni m say mê c a mình vàoờ ạ ở ấ ả ề ủ môn bóng r . Đó cũng là cách tôi tr n tránh vi c rèn luy n k năng giao ti p v i m iổ ố ệ ệ ỹ ế ớ ọ ng i. Tôi ch i bóng r r t khá và nghĩ r ng th là tôi có th quên đi nh ng đi m y uườ ơ ổ ấ ằ ế ể ữ ể ế c a mình. Tôi quy t tâm tr thành m t v n đ ng viên bóng r xu t s c và n l c h tủ ế ở ộ ậ ộ ổ ấ ắ ỗ ự ế mình đ th c hi n m c tiêu đó. ể ự ệ ụ

Mãi sau này, khi tôi ph i chia tay v i môn bóng r vì nh ng ch n th ng n ng đ nả ớ ổ ữ ấ ươ ặ ế m c không th ch i bóng đ c n a, tôi m i bi t cu c s ng có nh ng con đ ng r ngứ ể ơ ượ ữ ớ ế ộ ố ữ ườ ộ l n h n ch không ch gói g n trong sân bóng. Nh ng tr c đó, rõ ràng đ i bóng rớ ơ ứ ỉ ọ ư ướ ộ ổ c a tr ng Đ i h c California Los Angeles là t t c đ i v i tôi. Chúng tôi nghĩ mình làủ ườ ạ ọ ấ ả ố ớ nh ng con ng i tuy t v i, là c u th bóng r c a toàn n c M b i đã th ng 88 tr nữ ườ ệ ờ ầ ủ ổ ủ ướ ỹ ở ắ ậ liên ti p. Th nh ng h u nh m i ngày, hu n luy n viên John Wooden đ u nói v iế ế ư ầ ư ỗ ấ ệ ề ớ chúng tôi r ng, bóng r không ph i là t t c . Lúc đó, chúng tôi đ u cho nh ng đi uằ ổ ả ấ ả ề ữ ề ông y nói th t là điên r .ấ ậ ồ

Nh ng d n d n chúng tôi hi u ra r ng, n sau nh ng bài h c v chi n thu t khô khanư ầ ầ ể ằ ẩ ữ ọ ề ế ậ c a ông là bài h c sâu s c v cu c s ng. Ông mong mu n chúng tôi tr thành nh ngủ ọ ắ ề ộ ố ố ở ữ ng i th c s có ích cho xã h i ch không ch đ n thu n là m t v n đ ng viên bóngườ ự ự ộ ứ ỉ ơ ầ ộ ậ ộ r v i m c tiêu là ghi đ c nhi u bàn th ng. ổ ớ ụ ượ ề ắ

Khi tôi gia nh p đ i Portland Trailblazers, nh ng khái ni m nh lòng tin vào đ ng đ i,ậ ộ ữ ệ ư ồ ộ s t tin, lòng trung thành, tình b n, tinh th n t p th , t t c các y u t góp ph n t oự ự ạ ầ ậ ể ấ ả ế ố ầ ạ nên s v ng m nh c a m t đ i bóng mà hu n luy n viên John Wooden truy n đ tự ữ ạ ủ ộ ộ ấ ệ ề ạ đ u b đ o l n. L u đ u tiên trong đ i, tôi g p ph i m t đ i hình không có l y m tề ị ả ộ ầ ầ ờ ặ ả ộ ộ ấ ộ chút tinh th n t p th mà ch có s ích k , hung hãn và nh ng k l m ti n. Tôi khôngầ ậ ể ỉ ự ỷ ữ ẻ ắ ề

14

Page 15: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

th t ng t ng đ c cu c s ng c a mình l i đ i thay nh th , và cũng không thể ưở ượ ượ ộ ố ủ ạ ổ ư ế ể hòa mình vào môi tr ng y.ườ ấ

R i tình hình cũng đ c chuy n bi n khi ông Jack Ramsey đ m nhi m vai trò hu nồ ượ ể ế ả ệ ấ luy n viên. Nh ng th i hoàng kim đó ch kéo dài đ c kho ng m t năm và k t thúcệ ư ờ ỉ ượ ả ộ ế n a năm tr c khi v t ch n th ng chân tôi tái phát. Đó là v t ch n th ng kinhử ướ ế ấ ươ ở ế ấ ươ niên nh ng tôi l i b cáo bu c là gi b nh đ ngh thi đ u. Đi u này làm tôi th t sư ạ ị ộ ả ệ ể ỉ ấ ề ậ ự th y kh ng ho ng và m t ni m tin vào t t c . ấ ủ ả ấ ề ấ ả

Nh ng th ng t n tôi ph i ch u đ ng khi theo đu i nghi p bóng r đã tàn phá s cữ ươ ổ ả ị ự ổ ệ ổ ứ kh e tôi nghiêm tr ng. Tôi không bi t đi u gì đang đ i mình phía tr c. Bác sĩ b oỏ ọ ế ề ợ ướ ả r ng tôi có v n đ v tinh th n, h cho tôi đi thôi miên r i chuy n tôi đ n chuyên giaằ ấ ề ề ầ ọ ồ ể ế tâm lý đ ch a tr ch ng m t ni m tin. ể ữ ị ứ ấ ề

Lúc này tôi không th ch y, th m chí đi cũng không xong, b i t n th ng không chể ạ ậ ở ổ ươ ỉ n m trong tâm trí tôi. Vì ch i bóng r quá nhi u, tôi b ki t s c. Tôi ph i dùng m tằ ơ ổ ề ị ệ ứ ả ộ li u l n Xylocaine - m t lo i thu c gi m đau. Sau đó tôi xu t vi n và ti p t c thi đ u.ề ớ ộ ạ ố ả ấ ệ ế ụ ấ Th là ch ng bao lâu x ng chân tôi b n t làm đôi.ế ẳ ươ ị ứ

Khi đ c chuy n đ n đ i Clippers thành ph San Diego, tôi đang trong tình tr ngượ ể ế ộ ở ố ạ không th thi đ u. H g ng ch i bao nhiêu là s c kh e tôi l i sa sút b y nhiêu. Tôiể ấ ễ ắ ơ ứ ỏ ạ ấ ng ng không ch i m t th i gian thì tình tr ng s c kh e chuy n bi n t t h n. Th yư ơ ộ ờ ạ ứ ỏ ể ế ố ơ ấ th , tôi ch i bóng r l i và h u qu là... suýt b gãy chân.ế ơ ổ ạ ậ ả ị

Sau đó, tôi đ u quân cho đ i Boston Celtics, n i hai c u th huy n tho i Red Auerbachầ ộ ơ ầ ủ ề ạ và Larry Bird đã giúp tôi tìm l i vinh quang ngh nghi p và l s ng c a mình. Đ n t nạ ề ệ ẽ ố ủ ế ậ lúc đó, bóng r v n là t t c c a đ i tôi. Tôi hăng say t p luy n đ có th tr thànhổ ẫ ấ ả ủ ờ ậ ệ ể ể ở v n đ ng viên gi i nh t. ậ ộ ỏ ấ

Nh ng b nh t t v n luôn đeo bám tôi dai d ng. Ngày 15 tháng 3 năm 1990, các bác sĩư ệ ậ ẫ ẳ m m t cá chân tôi và cho bi t tôi ph i vĩnh vi n giã t môn bóng r . Tôi không cònổ ắ ế ả ễ ừ ổ đ c ch y nh y hò la trong sân bóng n a. Không bao gi còn đ c c m nh n làn gióượ ạ ả ữ ờ ượ ả ậ th i xuyên qua tóc và s ng t ngào khi chìm đ m trong men say chi n th ng. Và cũngổ ự ọ ắ ế ắ không bao gi có c h i đ c thúc khu u tay vào m ng s n c a đ ng đ i r i lao vàoờ ơ ộ ượ ỷ ạ ườ ủ ồ ộ ồ ti p t c chi n đ u. Nh m t gi c m , t t c đã k t thúc v i tôi. Tôi th c s c m th yế ụ ế ấ ư ộ ấ ơ ấ ả ế ớ ự ự ả ấ lo s , s cái ch t đ n b t th n không cho tôi c h i khám phá nh ng đi u m i mợ ợ ế ế ấ ầ ơ ộ ữ ề ớ ẻ đang ch phía tr c. ờ ướ

N i đau v th xác cũng qua đi đ ng th i tinh th n tôi cũng l ng d u nh ng c m xúc biỗ ề ể ồ ờ ầ ắ ị ữ ả quan, chán ch ng. Tôi ch t nh đ n l i d y c a th y John Wooden, không ph i chườ ợ ớ ế ờ ạ ủ ầ ả ỉ v i bóng r chúng tôi m i có th c ng hi n cho xã h i. Có th bóng r là m t quãngớ ổ ớ ể ố ế ộ ể ổ ộ đ i đ y vinh quang c a tôi, nh ng nó không ph i là t t c , tôi v n có th thành côngờ ầ ủ ư ả ấ ả ẫ ể trong nh ng lĩnh v c khác. Kỳ l thay, đó l i chính là lĩnh v c ngh nghi p s d ngữ ự ạ ạ ự ề ệ ử ụ k năng mà tôi kém c i nh t. ỹ ỏ ấ

15

Page 16: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

Năm 28 tu i, tôi tình c g p Marty Glickman, phát thanh viên c a “Nhà k ni m nh ngổ ờ ặ ủ ỷ ệ ữ c u th bóng r n i ti ng”. Trong cu c trò chuy n ng n ng i đó, (nói đúng h n làầ ủ ổ ổ ế ộ ệ ắ ủ ơ Marty nói còn tôi thì ch bi t nghe), Marty gi i thích cho tôi m t cách ân c n và súc tíchỉ ế ả ộ ầ r ng trò chuy n hay giao ti p v i ng i khác là m t k năng. Đi u đó cũng gi ng t tằ ệ ế ớ ườ ộ ỹ ề ố ấ c nh ng k năng khác nh th thao, âm nh c, kinh doanh... đòi h i b n ph i tr i quaả ữ ỹ ư ể ạ ỏ ạ ả ả quá trình rèn luy n lâu dài, th m chí c đ i, b ng s kiên trì, gian kh cùng nh ng kệ ậ ả ờ ằ ự ổ ữ ỷ lu t kh t khe.ậ ắ

Marty ch cho tôi m t s m o và khuy n khích tôi áp d ng vào nh ng bài h c mà tôi đãỉ ộ ố ẹ ế ụ ữ ọ t ng đ c d y tr c đây, đ c bi t là t sáu hu n luy n viên bóng r đ c l u danhừ ượ ạ ướ ặ ệ ừ ấ ệ ổ ượ ư t i “Nhà k ni m nh ng c u th bóng r n i ti ng”. S kh i đ u cu c đ i m i c aạ ỷ ệ ữ ầ ủ ổ ổ ế ự ở ầ ộ ờ ớ ủ tôi đ n gi n nh v y đó. ơ ả ư ậ

đây ch ng có m t th thu t, bí quy t, hay m t bi n pháp c p th i nào mà ch là v nỞ ẳ ộ ủ ậ ế ộ ệ ấ ờ ỉ ấ đ nh n th c, r ng v i m t ít h ng d n và giúp đ c a ng i khác, c ng v i s cề ậ ứ ằ ớ ộ ướ ẫ ỡ ủ ườ ộ ớ ự ố g ng n l c c a b n thân, thì tôi s làm đ c nh ng đi u mà ng i khác làm đ c.ắ ỗ ự ủ ả ẽ ượ ữ ề ườ ượ Sau m t th i gian luy n t p, t m t ng i hoàn toàn không th nói năng l u loát, dùộ ờ ệ ậ ừ ộ ườ ể ư ch là m t l i c m n, tôi tr thành ng i t ng thu t các ch ng trình th thaoỉ ộ ờ ả ơ ở ườ ườ ậ ươ ể truy n hình và có kh năng di n thuy t tr c công chúng.ề ả ễ ế ướ

N u ng i khác có th làm đ c t i sao tôi l i không? Hãy ti n t i phía tr c vàế ườ ể ượ ạ ạ ế ớ ướ đ ng s ph i th t b i. Khi b n v p ngã, ch v i thoái lui, hãy làm l i t đ u. Hãy tìmừ ợ ả ấ ạ ạ ấ ớ ộ ạ ừ ầ ra b c ch y c a b n, nh p đi u c a b n và tr n đ u c a b n. Không ai không m cướ ạ ủ ạ ị ệ ủ ạ ậ ấ ủ ạ ắ sai l m. Nh ng gì ta làm sau khi đã m c sai l m s quy t đ nh thành công c a ta sauầ ữ ắ ầ ẽ ế ị ủ này. S l n ph m l i khi th c hi n m t pha bóng ch ng t ta là m t c u th t ng tr iố ầ ạ ỗ ự ệ ộ ứ ỏ ộ ầ ủ ừ ả nh th nào, nh m t câu nói chúng tôi th ng dùng trong bóng r , đ i ý n u b nư ế ư ộ ườ ổ ạ ế ạ không đ kiên đ nh, b n ch ng th ghi bàn.ủ ị ạ ẳ ể

Gi đây tôi nh n th y r ng hình nh nh ng gì di n ra trong m t đ i bóng cũng sờ ậ ấ ằ ư ữ ễ ộ ộ ẽ di n ra trong đ i th ng. Các y u t c n cho m t đ i bóng t vi c chu n b đ n hìnhễ ờ ườ ế ố ầ ộ ộ ừ ệ ẩ ị ế thành, đào t o đ c m t c u th bóng r ... t t c đ u th hi n rõ nét trong t ng b cạ ượ ộ ầ ủ ổ ấ ả ề ể ệ ừ ướ đi c a cu c s ng. Và nh ng bài h c c a hu n luy n viên Wooden tr nên vô cùng h uủ ộ ố ữ ọ ủ ấ ệ ở ữ ích, nh t là khi tôi tr c ti p đ i di n v i nh ng r c r i và r i ro trong cu c s ng c aấ ự ế ố ệ ớ ữ ắ ố ủ ộ ố ủ mình.

M th ng trêu tôi, nh ng ai t ng quen bi t chú bé Bill Walton tóc đ , da đ m tànẹ ườ ữ ừ ế ỏ ố nhang v i t t nói l p, nay n u có d p ng i c nh anh y, h l i t ng mình đang ng iớ ậ ắ ế ị ồ ạ ấ ọ ạ ưở ồ c nh nh ng nhân v t nh Dick Enberg, Bob Costas, Greg Gumbel và Marv Albert (cácạ ữ ậ ư bình lu n viên th thao n i ti ng c a Hoa Kỳ) trên các kênh truy n hình qu c gia.ậ ể ổ ế ủ ề ố

Gi đây, cu c s ng c a tôi đã đ c tô đi m b i nh ng s c màu t i t n h n, tôi trờ ộ ố ủ ượ ể ở ữ ắ ươ ắ ơ ở nên vui v và linh ho t h n, nh th ch a t ng ch u đ ng nh ng n i đau, hay s ámẻ ạ ẳ ư ể ư ừ ị ự ữ ỗ ự

nh c a t t nói l p tr c đó. ả ủ ậ ắ ướ Cu c s ng th t kỳ di u bi t bao, n u chúng ta yêu cu cộ ố ậ ệ ế ế ộ s ng h t mình, chúng ta s tìm th y đó c ni m vui l n h nh phúc.ố ế ẽ ấ ở ả ề ẫ ạ

16

Page 17: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

Tôi luôn c g ng làm nh ng gì tôi ch a bi t và nh đó, tôi có th làm đ c nh ngố ắ ữ ư ế ờ ể ượ ữ đi u t ng nh ngoài kh năng c a mình.ề ưở ư ả ủ

Pablo Picasso

Ngh ch c nh là th c đo giá tr c a m t con ng i. Tôi tr nên m nh m h n sauị ả ướ ị ủ ộ ườ ở ạ ẽ ơ nh ng kh ng ho ng trong cu c s ng.ữ ủ ả ộ ố

Lou Holtz

Thành công có nghĩa là thoát kh i nh ng n p nghĩ cũ k và ch n cho mình m t h ngỏ ữ ế ỹ ọ ộ ướ đi đ c l p.ộ ậ

Keith DeGreen

Nhi u ng i trong chúng ta t ng l n lên v i suy nghĩ: l m l i là m t đi u t i t vàề ườ ừ ớ ớ ầ ỗ ộ ề ồ ệ ph m sai l m là bi u hi n c b n c a s thi u năng l c. L i suy nghĩ tiêu c c đó cóạ ầ ể ệ ơ ả ủ ự ế ự ố ự th t o ra nh ng đ nh ki n h p hòi làm h y ho i c quá trình h c h i c a b n thânể ạ ữ ị ế ẹ ủ ạ ả ọ ỏ ủ ả m i ng i. Đ có th đ t hi u qu t i đa, b n hãy luôn t h i: “Làm th nào đ cóỗ ườ ể ể ạ ệ ả ố ạ ự ỏ ế ể th rút t a đ c nh ng bài h c kinh nghi m t nh ng sai l m đã m c ph i?”.ể ỉ ượ ữ ọ ệ ừ ữ ầ ắ ả

Trích t Lessons from the Art of Juggling c a Michael Gelb và Tony Buzanừ ủ

Ann Richards

"Th t b i chính là b c đ m cho nh ng thành công sau này."ấ ạ ướ ệ ữ

TTO - T ng là Th ng đ c bang Texas và là m t nhân v t tiêu bi u trong chínhừ ố ố ộ ậ ể ph M , Ann Richards là thành viên y ban T v n v v n đ Ph n do T ngủ ỹ Ủ ư ấ ề ấ ề ụ ữ ổ th ng Carter sáng l p.ố ậ

Năm 1988, bà đã phát bi u m t bài di n văn r t sâu s c trong H i ngh Toànể ộ ễ ấ ắ ộ ị qu c Đ ng Dân Ch và ti p đó là ch trì h i ngh này vào năm 1992. ố ả ủ ế ủ ộ ị

Bà là ng i ph n đ u tiên c a bang Texas đ c b nhi m vào Văn phòng Chính phườ ụ ữ ầ ủ ượ ổ ệ ủ trong su t 50 năm qua. Nh ng so v i nh ng th thách mà Ann Richards ph i đ i m tố ư ớ ữ ử ả ố ặ trong s nghi p thì cu c chi n đ u ch ng l i thói h t t x u c a con ng i là thự ệ ộ ế ấ ố ạ ư ậ ấ ủ ườ ử thách kh c li t nh t và cũng là chi n th ng vĩ đ i nh t c a bà.ố ệ ấ ế ắ ạ ấ ủ

Tôi luôn t đ t ra cho mình nh ng chu n m c r t cao. Trong b t kỳ tr ng h p nào tôiự ặ ữ ẩ ự ấ ấ ườ ợ cũng đ u mu n mình là nhân v t s m t - ng i m đ m đang nh t, ng i v ngoanề ố ậ ố ộ ườ ẹ ả ấ ườ ợ hi n nh t, ng i di n trò hay nh t, cô y tá gi i nh t... Dĩ nhiên tôi không bao gi cóề ấ ườ ễ ấ ỏ ấ ờ th đ t đ c t t c nh ng kỳ v ng đó, và tôi b t đ u g i n i th t v ng vào men r u.ể ạ ượ ấ ả ữ ọ ắ ầ ở ỗ ấ ọ ượ M i khi say, tôi không ph i đ i di n v i c m giác b t l c mà m màng c m th yỗ ả ố ệ ớ ả ấ ự ơ ả ấ mình đáng yêu h n, ng nghĩnh h n, thông minh h n. Nhi u ng i có th u ng chơ ộ ơ ơ ề ườ ể ố ỉ

17

Page 18: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

m t vài ly r i ng ng, nh ng tôi thì khác. Th i gian qua đi, t u l ng c a tôi ngày càngộ ồ ư ư ờ ử ượ ủ cao, và tôi luôn có c m giác thèm u ng, u ng bao nhiêu cũng không đ .ả ố ố ủ

Khi tôi b n r n trong công vi c v trí y viên H i đ ng Thành ph thì cu c hôn nhânậ ộ ệ ở ị Ủ ộ ồ ố ộ c a tôi b t đ u có v n đ . Tôi l i càng u ng nhi u h n, không ph i ch vì cu c hônủ ắ ầ ấ ề ạ ố ề ơ ả ỉ ộ nhân mà vì còn mu n gi i t a m i n i đau trong cu c s ng.ố ả ỏ ọ ỗ ộ ố

Cho đ n m t ngày, bi t mình không th s ng thi u r u nên tôi tìm đ n s tr giúpế ộ ế ể ố ế ượ ế ự ợ c a bác sĩ. Ông h i tôi đã u ng bao nhiêu. N u là m t ng i nghi n h n b n s nóiủ ỏ ố ế ộ ườ ệ ẳ ạ ẽ d i. Tôi nói mình u ng hai, ba ho c b n ly martin tr c m i b a t i. Ông nói ông cũngố ố ặ ố ướ ỗ ữ ố t ng u ng v i li u l ng nh th và đây là lúc tôi c n đ c chăm sóc y t .ừ ố ớ ề ượ ư ế ầ ượ ế

Tháng 1 năm 1980, m t ng i b n s p x p m i tôi đ n nhà cô y ch i. T i n i, tôiộ ườ ạ ắ ế ờ ế ấ ơ ớ ơ ng c nhiên khi th y m t nhóm b n và c gia đình tôi đã đó t bao gi . M i vi cạ ấ ộ ạ ả ở ự ờ ọ ệ di n ra gi ng nh trong phim The Last Supper. T ng ng i thay phiên nhau k t i tôi,ễ ố ư ừ ườ ể ộ v nh ng vi c t h i tôi đã làm trong khi say r u. H làm tôi th t s khi p s chínhề ữ ệ ệ ạ ượ ọ ậ ự ế ợ mình. Ngay bu i chi u hôm y, tôi bay đ n Saint Mary’s bang Minneapolis và k tổ ề ấ ế ở ể ừ đó v sau không bao gi tôi đ ng t i m t gi t r u nào n a.ề ờ ụ ớ ộ ọ ượ ữ

Chuy n đó x y ra cách đây đã 20 năm. Ch ng nghi n r u và nh ng l n ch a tr sauệ ả ứ ệ ượ ữ ầ ữ ị đó đã tr thành kinh nghi m h u ích nh t và quan tr ng nh t tôi có đ c trong cu cở ệ ữ ấ ọ ấ ượ ộ s ng. L n đ u tiên trong đ i, tôi dành ra h n m t tháng đ t nhìn l i mình, cũng nhố ầ ầ ờ ẳ ộ ể ự ạ ư đ nh h ng cho t ng lai. Nh ng tôi không s d ng h t 30 ngày nh tôi đã đ nh.ị ướ ươ ư ử ụ ế ư ị Tr c tiên, tôi nghĩ t i nh ng ng i thân và cách c x c a mình đ i v i h . Và tôiướ ớ ữ ườ ư ử ủ ố ớ ọ m t kho ng 10 ngày đ nhìn nh n l i thái đ c a gia đình, b n bè đ i v i mình và thôiấ ả ể ậ ạ ộ ủ ạ ố ớ không gi n h n a, tôi hi u m i ng i làm th b i h th c s quan tâm đ n tôi. Tôiậ ọ ữ ể ọ ườ ế ở ọ ự ự ế th t sậ ự xúc đ ng vì tình c m đó và c m th y x u h vì nh ng l i l m mình đã gây ra.ộ ả ả ấ ấ ổ ữ ỗ ầ

Th i gian còn l i tôi soi r i vào sâu th m tâm h n mình và khám phá ra nhi u đi u thúờ ạ ọ ẳ ồ ề ề v v b n thân cũng nh v ch ng nghi n r u. R i tôi tham gia vào m t nhóm ng iị ề ả ư ề ứ ệ ượ ồ ộ ườ chuyên giúp đ nh ng ai m c ch ng nghi n r u. Ch khi trong môi tr ng đó tôiỡ ữ ắ ứ ệ ượ ỉ ở ườ m i thoát kh i thói quen t cô l p, không còn c m giác oán h n chính mình n a vàớ ỏ ự ậ ả ậ ữ hoàn toàn g t b đ c ý nghĩ t i nghi p b n thân. ộ ỏ ượ ộ ệ ả

Thông th ng, khi đ c p đ n th t b i ng i ta nghĩ ngay đ n vi c b đánh ngã. Th tườ ề ậ ế ấ ạ ườ ế ệ ị ậ sai l m khi cho r ng m i l i l m là không th c u vãn đ c. Cũng nh h u h t m iầ ằ ọ ỗ ầ ể ứ ượ ư ầ ế ọ ng i, khi m i vi c di n ra suôn s thì tôi nghĩ đó là m t v n may. Trái l i khi g pườ ọ ệ ễ ẻ ộ ậ ạ ặ tr c tr c, thì tôi l i quy h t t i cho b n thân. Đ v t qua c m giác này, tôi quy t tâmụ ặ ạ ế ộ ả ể ượ ả ế tìm hi u nguyên nhân và m c đ sai l m c a mình. B ng cách nhìn l i b n thân vàể ứ ộ ầ ủ ằ ạ ả nh ng s vi c đã x y ra tr c đó, tôi đã rút ra nh ng kinh nghi m tránh không m c l iữ ự ệ ả ướ ữ ệ ắ ạ nh ng sai l m đó n a. ữ ầ ữ

Tôi nghĩ, bài h c kinh nghi m t t nh t là t nh ng th t b i. Tôi v n không ph i làọ ệ ố ấ ừ ữ ấ ạ ố ả nhân v t Pollyanna - m t ng i luôn s ng l c quan. Nh ng n u b n ý th c đ c r ng,ậ ộ ườ ố ạ ư ế ạ ứ ượ ằ mình ch có m t cu c đ i, tôi tin b n s s ng t t h n.ỉ ộ ộ ờ ạ ẽ ố ố ơ

18

Page 19: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

Sau khi đ m t v trí Th ng đ c ti u bang vào tay George W. Bush, tôi c m th y th tể ấ ị ố ố ể ả ấ ậ th t v ng... nh ng ch trong năm giây. K t qu đó th t đáng bu n cho m t ng i h tấ ọ ư ỉ ế ả ậ ồ ộ ườ ế mình vì công vi c nh tôi. Nh ng dù tôi có bu n đ n đâu đi n a, ng i khác có đánhệ ư ư ồ ế ữ ườ giá v tôi t t th nào đi n a, tôi v n ph i đ i di n v i m t đi u là s th t đó khôngề ố ế ữ ẫ ả ố ệ ớ ộ ề ự ậ th nào thay đ i. ể ổ

Hành trình c a con ng i là h ng v phía tr c ch không ph i nh ng gì đã x y raủ ườ ướ ề ướ ứ ả ở ữ ả trong quá kh . Khi th t b i, đi u c n thi t nh t là tìm cho mình m t h ng đi m i.ứ ấ ạ ề ầ ế ấ ộ ướ ớ Tôi ph i thay đ i thái đ và ti p t c b c t i. Tôi nh n th y mình có th ti p t cả ổ ộ ế ụ ướ ớ ậ ấ ể ế ụ c ng hi n thêm 20 năm n a, và tôi lên danh sách nh ng gì tôi mu n làm trong 20 nămố ế ữ ữ ố đó. Vi c nh n ra nh ng c h i m i này đã thay đ i suy nghĩ c a tôi. Khi còn nghi nệ ậ ữ ơ ộ ớ ổ ủ ệ r u, tôi không th ki m soát đ c nh ng suy nghĩ c a mình. Còn bây gi , s t nh táoượ ể ể ượ ữ ủ ờ ự ỉ đã giúp tôi có kh năng v t qua nh ng tr ng i và kiên trì tr c nh ng khó khăn.ả ượ ữ ở ạ ướ ữ

Cu c s ng luôn đ i thay t ng ngày, vì v y chúng ta c n ph i đi u ch nh chính mình độ ố ổ ừ ậ ầ ả ề ỉ ể có th thích nghi đ c v i hoàn c nh. Nh ng đi u m i m , tuy t v i và đ y th tháchể ượ ớ ả ữ ề ớ ẻ ệ ờ ầ ử v n đang phía tr c.ẫ ở ướ

Ch nên vì ng ng ngùng khi m c ph i l i l m nh mà mãi che gi u, khi n chúngớ ượ ắ ả ỗ ầ ỏ ấ ế bi n thành t i ác lúc nào không hay.ế ộ

Kh ng Tổ ử

Đ ng đ tâm đ n th t b i mà ch nên nhìn vào nh ng sai sót c a mình.ừ ể ế ấ ạ ỉ ữ ủ

Ng n ng châu Phiạ ữ

Th t b i đ n v i ta không ph i làm ta bu n mà giúp ta thêm t nh táo, không làm ta h iấ ạ ế ớ ả ồ ỉ ố ti c mà khi n ta tr nên sáng su t.ế ế ở ố

Henry Ward Beecher

Ngu n: ồ V t lên chính mình 2ượ - First News và NXB T ng h p TP.HCMổ ợ

Garry Marshall

“Khi dám đ i di n v i s th t và quy t tâm s a ch a sai l m,ố ệ ớ ự ậ ế ử ữ ầ ta s nh n đ c nh ng ph n th ng vô giá.”ẽ ậ ượ ữ ầ ưở

TTO - Garry Marshall là m t trong nh ng đ o di n truy nộ ữ ạ ễ ề hình, đi n nh, sân kh u, nhà biên k ch, nhà s n xu t đ cệ ả ấ ị ả ấ ượ đánh giá cao nh t t i Hollywood. ấ ạ

Marshall đã th c hi n và s n xu t m t s hài k ch đ cự ệ ả ấ ộ ố ị ượ đông đ o khán gi hâm m và có th i gian trình chi u dàiả ả ộ ờ ế

19

Page 20: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

nh t trong l ch s truy n hình Hoa Kỳ nh : Happy Days, Laverne & Shirley, Theấ ị ử ề ư Odd Couple, và Mork & Mindy.

Các b phim thành công do ông đ o di n nh Nothing in Common, Beaches, Theộ ạ ễ ư Princess Diaries, Pretty Woman (b phim tình c m lãng m n r t n i ti ng đã đ cộ ả ạ ấ ổ ế ượ trình chi u t i Vi t Nam v i t a đ Ng i đàn bà xinh đ p, trong phim có s tham giaế ạ ệ ớ ự ề ườ ẹ ự c a các di n viên ngôi sao l ng danh c a Hollywood nh Julia Roberts và Richard Gereủ ễ ừ ủ ư - ND). Ông cũng t ng tham gia di n xu t trong b phim truy n hình Murphy Brown vàừ ễ ấ ộ ề có m t vai di n đáng nh - ch sòng b c - trong phim Lost in America c a đ o di nộ ễ ớ ủ ạ ủ ạ ễ Albert Brooks. Marshall đ c trao gi i th ng “Lifetime Achievement” c a gi iượ ả ưở ủ ả American Comedy và đ c ghi tên vào nhà l u danh c a Vi n Hàn lâm Khoa h c &ượ ư ủ ệ ọ Ngh thu t Truy n hình. ệ ậ ề

Khi nhìn ly n c ch còn m t n a, m t s ng i b o ly n c đã v i đi m t n a,ướ ỉ ộ ử ộ ố ườ ả ướ ơ ộ ử nh ng s khác l i cho r ng ly n c v n còn m t n a. Còn v i tôi, cho dù trong cái lyư ố ạ ằ ướ ẫ ộ ử ớ kia có ch a th gì đi n a thì tôi cũng đ u có kh năng b d ng.ứ ứ ữ ề ả ị ị ứ

H i còn bé, tôi r t d nhi m b nh, h u nh lúc nào tôi cũng b ho, c m, s mũi, nóngồ ấ ễ ễ ệ ầ ư ị ả ổ s t cùng các ch ng d ng. Không ph i ch d ng v i m t s th đ c bi t, mà c v iố ứ ị ứ ả ỉ ị ứ ớ ộ ố ứ ặ ệ ả ớ nh ng th bình th ng - nh ng th h u nh không th gây d ng v i nh ng ng iữ ứ ườ ữ ứ ầ ư ể ị ứ ớ ữ ườ khác. M t bác sĩ đã ch n đoán tôi b d ng v i 128 lo i th c ph m và ph n hoa. Khiộ ẩ ị ị ứ ớ ạ ự ẩ ấ l n lên, tôi l i m c ch ng s hãi, tôi s c nh ng th nh nh t nh t và luôn có ý nghĩớ ạ ắ ứ ợ ợ ả ữ ứ ỏ ặ ấ mình s p ch t vì b d ng và m v t.ắ ế ị ị ứ ố ặ

Th i đó nhà tôi không có tivi, đ gi i trí trên gi ng b nh, tôi c t hình t nh ng cu nờ ể ả ườ ệ ắ ừ ữ ố truy n tranh và t p chí r i cho đi m chúng. Và khi đ c h t nh ng truy n c i trongệ ạ ồ ể ọ ế ữ ệ ườ sách, tôi b t đ u t vi t l y. Tôi có kh năng nh n bi t ki u truy n nào d gây c iắ ầ ự ế ấ ả ậ ế ể ệ ễ ườ nh t, và tôi cũng bi t s hài h c là li u thu c có th giúp tôi s ng t t h n.ấ ế ự ướ ề ố ể ố ố ơ

Tr c khi vào đ i h c, tôi không có đ nh h ng ngh nghi p và cũng không bi t mìnhướ ạ ọ ị ướ ề ệ ế th t s mong mu n làm ngh gì. Tuy cha tôi th ng xuyên v ng nhà do ph i làm vi cậ ự ố ề ườ ắ ả ệ v i khách hàng c a công ty qu ng cáo c a ông, nh ng tôi v n đem n i băn khoăn nàyớ ủ ả ủ ư ẫ ỗ h i cha đ nh n đ c l i khuyên c a ông: “Garry này, th tr ng con y u t, có thỏ ể ậ ượ ờ ủ ể ạ ế ớ ể con s đau m su t đ i. Con nên ch n ngh nào liên quan đ n đau răng, đau bao t ,ẽ ố ố ờ ọ ề ế ử đau đ u, ho c đau b t c gì”.ầ ặ ấ ứ

Nh ng r i tôi quy t đ nh ch n ngh vi t. Vì n u có ph i n m li t gi ng vì s t, tôiư ồ ế ị ọ ề ế ế ả ằ ệ ườ ố v n có th ki m ra ti n. Th nên tôi n p đ n vào các tr ng đ i h c có khoa báo chí,ẫ ể ế ề ế ộ ơ ườ ạ ọ và sau cùng tôi ch n Đ i h c Chicago’s Northwestern.ọ ạ ọ

Qua năm đ u tiên, tôi nhanh chóng rút ra m t k t lu n là tôi không có t ch t c a m tầ ộ ế ậ ố ấ ủ ộ phóng viên. Tôi th ng xuyên g p r c r i b i vì không thu th p đúng các thông tin, sườ ặ ắ ố ở ậ ự ki n c n thi t. Bài t p đ u tiên là vi t m t b n cáo phó cho m t ng i th t, đang cònệ ầ ế ậ ầ ế ộ ả ộ ườ ậ s ng. Và vì m i đi ch i v i m t cô b n nên tôi quên làm bài. Đ n h n n p bài, tôi ng iố ả ơ ớ ộ ạ ế ạ ộ ồ vào bàn vi t v i vi t vàng: “Danny Kaye, ng i đ c báo tin qua đ i sáng s m hômế ộ ế ườ ượ ờ ớ nay, hi n v n còn s ng. Ông ta b b nh, nh ng gi đã bình ph c.”ệ ẫ ố ị ệ ư ờ ụ

20

Page 21: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

Th y giáo cau mày: “C u vi t cái gì th này?”.ầ ậ ế ế

“Th y đã d ng lên câu chuy n này, th y báo là ông y ch t, còn em c i chính là ôngầ ự ệ ầ ấ ế ả y v n còn s ng!”. Th là tôi b đi m D và giã t ngành báo chí. ấ ẫ ố ế ị ể ừ

Trong lĩnh v c sân kh u, đi n nh, tôi đã t ng th t b i h n ch c l n v i các showự ấ ệ ả ừ ấ ạ ơ ụ ầ ớ di n và ch ng trình khác nhau, k c Me and the Chimp và m t hài k ch mang tênễ ươ ể ả ộ ị Blansky’s Beauties, mà tôi đã th nghi m c năm cách khác nhau nh ng t t c đ uử ệ ả ư ấ ả ề th t b i. ấ ạ

M t đ o di n không nên đ nh ng l i phê bình chi ph i tâm trí, b i b n không thộ ạ ễ ể ữ ờ ố ở ạ ể ki m soát đ c nh ng gì ng i khác bình ph m v mình. Tôi nh n đ c c nh ng l iể ượ ữ ườ ẩ ề ậ ượ ả ữ ờ phê bình t t và x u. Nh ng l i phê bình tích c c nh : “Đây là phim hài tình c m lãngố ấ ữ ờ ự ư ả m n hay nh t trong nhi u năm nay!” do Vincent Canby dành cho b phim Prettyạ ấ ề ộ Woman, và cho phim Nothing in Common; “Th t tuy t! Đ o di n Garry Marshall đãậ ệ ạ ễ pha tr n s hài h c và k ch tính th t tài tình!” c a Guy Flatley, T p chí Cosmopolitan.ộ ự ướ ị ậ ủ ạ Cũng không hi m nh ng l i phê bình th m t cho Think Pretty: “Xoàng xĩnh, t mế ữ ờ ậ ệ ầ th ng”, và phim Frankie & Johnny : “Ch là trò gian x o khi cho r ng b phim nh lànườ ỉ ả ằ ộ ư gió m i, s th c đây là b phim Happy Days v i ít nhi u tình ti t thay đ i”, tớ ự ự ộ ớ ề ế ổ ờ Washington Post.

H u h t m i ng i th ng sai l m khi c tình ph nh n hoàn toàn nh ng th t b i c aầ ế ọ ườ ườ ầ ố ủ ậ ữ ấ ạ ủ mình. Tôi thành th c khuyên b n đ ng bao gi b cu c ch vì m t vài tr c tr c nhoự ạ ừ ờ ỏ ộ ỉ ộ ụ ặ nh . Cách hay nh t là hãy nói “Đúng, tôi đã th t b i. Nh ng ngay t bây gi tôi s nỏ ấ ấ ạ ư ừ ờ ẽ ỗ l c đ thành công”. Sau khi đã tìm ra con đ ng đúng đ n cho mình, tôi nh n th yự ể ườ ắ ậ ấ r ng h u h t nh ng ng i bi t h c h i t th t b i là ng i th t s có năng l c.ằ ầ ế ữ ườ ế ọ ỏ ừ ấ ạ ườ ậ ự ự

Tôi có m t b c t ng nh hình Sisyphus - m t nhân v t trong th n tho i Hy L p bộ ứ ượ ỏ ộ ậ ầ ạ ạ ị th n Zeus ph t làm công vi c kéo m t t ng đá lên s n đ i, nh ng m i khi lên g nầ ạ ệ ộ ả ườ ồ ư ỗ ầ đ n đ nh, t ng đá l i r i xu ng, và Sisyphus ph i quay xu ng chân đ i đ b t đ u l iế ỉ ả ạ ơ ố ả ố ồ ể ắ ầ ạ công vi c c a mình. Tôi h c đ c t hình t ng đó thái đ l c quan trong công vi c.ệ ủ ọ ượ ừ ượ ộ ạ ệ Tuy trong th n tho i không đ c p đ n, nh ng tôi nghĩ r ng khi quay tr xu ng đầ ạ ề ậ ế ư ằ ở ố ể đ y hòn đá lên l n n a, Sisyphus đã có m t s l a ch n. Anh ta có th nói: “Ta đ mẩ ầ ữ ộ ự ự ọ ể ổ ồ hôi r i, tr i n ng quá, v y mà l i ph i đ y cái hòn đá ch t ti t này lên!”, ho c “À, đâyồ ờ ắ ậ ạ ả ẩ ế ệ ặ là kho ng th i gian r nh đáng quý. Ta ch ng ph i làm gì c cho đ n khi xu ng t iả ờ ả ẳ ả ả ế ố ớ chân đ i. Ta có th v a th b , v a th i sáo, mà ch ng ph i đ y cái gì h t!”. Và trongồ ể ừ ả ộ ừ ổ ẳ ả ẩ ế cu c đ i mình, tôi luôn c g ng t n d ng kho ng th i gian “th b xu ng chân đ i”ộ ờ ố ắ ậ ụ ả ờ ả ộ ố ồ này b i đó th ng là nh ng kho nh kh c h nh phúc nh t.ở ườ ữ ả ắ ạ ấ

V n đ không ph i ch b n đang g p khó khăn mà chính ch b n xem khó khăn làấ ề ả ở ỗ ạ ặ ở ỗ ạ m t v n đ .ộ ấ ề

Theodore Rubin

Hãy xem m i tr ng i là m t c h i.ỗ ở ạ ộ ơ ộ

21

Page 22: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

Ti n sĩ Wayne Dyerế

Có ng i bi t cách bi n nh ng tr ng i trong cu c đ i mình thành nh ng b phóng,ườ ế ế ữ ở ạ ộ ờ ữ ệ nh ng cũng không ít ng i l i bi n chúng thành nh ng viên đá ch n l i đi.ư ườ ạ ế ữ ắ ố

R. L Sharpe

Ngu n: ồ V t lên chính mình 2ượ - First News và NXB T ng h p TP.HCMổ ợ

Julia Sweeney

"Đ ng bao gi t b c m , cho dù b n luôn g p ph i nh ngừ ờ ừ ỏ ướ ơ ạ ặ ả ữ tr ng i."ở ạ

TTO - Cùng v i ch ng trình “T i th b y” đ c phátớ ươ ố ứ ả ượ trên Đài truy n hình NBC, b phim It’s Pat đã đ a tên tu iề ộ ư ổ c a Julia Sweeney lên hàng ngôi sao sáng giá trong làng đi nủ ệ

nh. Ngoài ra, cô còn đ c bi t đ n v i vai trò đ o di n vàả ượ ế ế ớ ạ ễ biên k ch c a b phim God Said. ị ủ ộ

Không ch th , cùng v i anh trai, cô cũng đã cho ra đ i ký s Haỉ ế ớ ờ ự đ tuyên truy n phòng ch ng b nh ung th . Có l , t t c nh ng thành qu này sể ề ố ệ ư ẽ ấ ả ữ ả ẽ không bao gi t n t i, n u Julia Sweeney không g p ph i th t b i ngay trong l n trìnhờ ồ ạ ế ặ ả ấ ạ ầ di n đ u tiên c a mình. ễ ầ ủ

Tr c đây, tôi ch a m t l n nghĩ mình có khi u pha trò. Nh ng tôi cho r ng m i thướ ư ộ ầ ế ư ằ ọ ứ đ u có th h c đ c, do v y tôi ghi danh vào l p đào t o di n viên hài. V n thích tìmề ể ọ ượ ậ ớ ạ ễ ố hi u ti u s các v thánh cũng nh nghiên c u v cu c đ i c a h , tôi th y có nh ngể ể ử ị ư ứ ề ộ ờ ủ ọ ấ ữ v r t hài h c và mu n h c h i s hài h c đó. Vì v y, khi đ c yêu c u trình di nị ấ ướ ố ọ ỏ ự ướ ậ ượ ầ ễ m t vai nào đó, tôi nghĩ ngay đ n nhân v t Mea Culpa. Th là tôi s m vai Mea Culpaộ ế ậ ế ắ trong b i c nh cô y làm báo cáo thu ho ch tr ng, v i nh ng t m áp phích hìnhố ả ấ ạ ở ườ ớ ữ ấ

nh các v thánh vui tính do mình thi t k . ả ị ế ế

Tôi đ n bi u di n m t sân kh u hài trong d p Open Mike Night (d p đ các di nế ể ễ ở ộ ấ ị ị ể ễ viên, nhà th … - nh ng ngh sĩ nói chung - th nghi m tác ph m c a h tr c khánơ ữ ệ ử ệ ẩ ủ ọ ướ gi ). Thông th ng khi b c lên sân kh u, b n s nh n đ c nh ng tràng pháo tay cả ườ ướ ấ ạ ẽ ậ ượ ữ ổ vũ, khích l , nh ng tôi không có đ c di m phúc đó. Nh ng ti ng la ó, ph n đ i r lênệ ư ượ ễ ữ ế ả ố ộ t nh ng hàng gh khán gi khi tôi xu t hi n trong trang ph c c a nhân v t Mea. M iừ ữ ế ả ấ ệ ụ ủ ậ ọ ng i hò hét đu i tôi xu ng sân kh u. Ng ng ngh u b c ra sau cánh gà, trongườ ổ ố ấ ượ ị ướ kho nh kh c tôi c m giác nh có hàng v n mũi dao đâm xuyên tim mình. Tôi đau khả ắ ả ư ạ ổ nghĩ r ng mình là m t k th t b i. Thì ra, qua cách ph c trang, h đã đánh đ ng tôi v iằ ộ ẻ ấ ạ ụ ọ ồ ớ nhân v t nên v i vàng k t lu n tôi là m t di n viên ch ng ra gì. H không hi u tôi chậ ộ ế ậ ộ ễ ẳ ọ ể ỉ là ng i th hi n nhân v t.ườ ể ệ ậ

V a lúc đó, cô b n cùng l p, ng i đi cùng tôi đ n đây và đã trình di n tr c, nhìnừ ạ ớ ườ ế ễ ướ th y tôi và h n nhiên b c l ni m vui s ng t t đ c a mình:ấ ồ ộ ộ ề ướ ộ ộ ủ "Này, hãy đoán xem

22

Page 23: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

chuy n gì đã x y ra? Mitzi Shore, ch câu l c b đã ch n mình!". Trong tâm tr ng hânệ ả ủ ạ ộ ọ ạ hoan đó, bu i di n đã k t thúc nh ng cô ch a v i v nhà mà mu n l i đ t n h ngổ ễ ế ư ư ộ ề ố ở ạ ể ậ ưở ni m vui chi n th ng cùng nh ng ng i b n m i. Còn tôi, đang ph c trang nh nhânề ế ắ ữ ườ ạ ớ ụ ư v t Mea và tay c m nh ng t m áp phích to t ng hình nh các v thánh, l i v a bậ ầ ữ ấ ướ ả ị ạ ừ ị khán gi t y chay nên tôi không mu n nán l i thêm phút giây nào n a. ả ẩ ố ạ ữ

Tôi thu d n nh ng t m áp phích và chu n b ra v . Đúng lúc đó tôi nhìn th y Mitzi điọ ữ ấ ẩ ị ề ấ v phía khu nhà t m. Tôi ch t nh đ n l i cô b n khi nãy b o tôi sao không h i thề ắ ợ ớ ế ờ ạ ả ỏ ử Mitzi xem k t qu th nào. Tôi tr l i cô y r ng có l không đ c, vì khán gi đãế ả ế ả ờ ấ ằ ẽ ượ ả th ng th ng t ch i tôi. Nh ng b n tôi nghĩ r ng Mitzi s nghĩ khác: "Th thì sao nào?ẳ ừ ừ ố ư ạ ằ ẽ ế Mitzi là m t thiên tài, có th cô y có cách nhìn khác. B n ph i m nh d n lên ch .ộ ể ấ ạ ả ạ ạ ứ Không h i thì làm sao bi t đ c?". ỏ ế ượ

Ng m th y l i cô b n cũng khá có lý, tôi đã đu i theo Mitzi vào t n khu nhà t m vàẫ ấ ờ ạ ổ ậ ắ t n ng n đ ng đ i bên ngoài. D u bi t hành đ ng c a mình nh th là không đ cầ ầ ứ ợ ẫ ế ộ ủ ư ế ượ l ch s cho l m, nh ng tôi v n kiên nh n đ i. Cu i cùng, Mitzi cũng b c ra kh iị ự ắ ư ẫ ẫ ợ ố ướ ỏ phòng t m, tôi v i lên ti ng: "Chào ch Mitzi, tôi v a di n trên sân kh u, không bi t tôiắ ộ ế ị ừ ễ ấ ế có th …". "Cô di n quá t , t i t vô cùng! Cô không nh n th y r ng ch ng ai c iể ễ ệ ồ ệ ậ ấ ằ ẳ ườ đ c c sao?". L i nh n xét l nh lùng c a cô ta nh gáo n c l nh d i vào m t, tôiượ ả ờ ậ ạ ủ ư ướ ạ ộ ặ đ ng l ng ng i, n c m t ch c trào ra vì c m th y b t n th ng ghê g m. Tôi đứ ặ ườ ướ ắ ự ả ấ ị ổ ươ ớ ỏ m t p úng: "Vâng… vâng…". Mitzi ti p l i: "N u ng i ta có nh n cô, cô cũng ph iặ ấ ế ờ ế ườ ậ ả t tr ng mà t ch i ch !". Lúc này tôi không sao kìm đ c n a, đ m c cho n c m tự ọ ừ ố ứ ượ ữ ể ặ ướ ắ tuôn trào. "Vâng… c m n ch ", tôi ngh n ngào trong ti ng n c. N i t i nh c l n x uả ơ ị ẹ ế ấ ỗ ủ ụ ẫ ấ h tràn ng p trong lòng. Tôi l ng l quay đi và c m giác nh mình ph i m t c trămổ ậ ặ ẽ ả ư ả ấ ả d m đ quay ra ch đ xe, dù kho ng cách th t s ch ch ng vài ch c mét. Ch a baoặ ể ỗ ỗ ả ậ ự ỉ ừ ụ ư gi nh lúc này, tôi mu n đ c tr v nhà ghê g m. Tôiờ ư ố ượ ở ề ớ mu n đ c "gi i thoát" kh iố ượ ả ỏ n i đây càng nhanh càng t t.ơ ố

Su t đo n đ ng v nhà, tôi đã suy nghĩ r t nhi u, tôi nh n th y r ng v i b i c nhố ạ ườ ề ấ ề ậ ấ ằ ớ ố ả mà mình đã ch n, l ra tôi không nên di n hài theo cách v a r i. Nh ng tôi cũng ch aọ ẽ ễ ừ ồ ư ư nghĩ ra s th hi n theo cách nào. Tôi cay đ ng nh n th y sân kh u hài không ph i làẽ ể ệ ắ ậ ấ ấ ả sân ch i dành cho mình vì tôi không đáp ng đ c nh ng đòi h i c a khán gi . V iơ ứ ượ ữ ỏ ủ ả ớ m t di n viên m i b c lên sân kh u, vi c ph i đ i m t v i tình hu ng nh th quộ ễ ớ ướ ấ ệ ả ố ặ ớ ố ư ế ả là m t cú s c quá l n. Nh ng tôi cũng không ph nh n r ng, chính đi u đó đã giúp tôiộ ố ớ ư ủ ậ ằ ề có thêm ngh l c m nh m đ có th v t qua nh ng tr ng i trong cu c s ng sauị ự ạ ẽ ể ể ượ ữ ở ạ ộ ố này.

Tôi không th c hi n b t c v hài k ch nào trong su t m t năm sau đó. Tôi t p trungự ệ ấ ứ ở ị ố ộ ậ cho công vi c chuyên môn c a m t k toán và đ c thăng ch c. Cho đ n m t ngày,ệ ủ ộ ế ượ ứ ế ộ tình c tôi đ c đ c bài vi t trên t Groundlings có đ c p đ n l p th gi ng cho cácờ ọ ượ ế ờ ề ậ ế ớ ử ọ di n viên nghi p d , tôi nghĩ mình nên đăng ký theo h c. Và sau hai khóa tham d , tôiễ ệ ư ọ ự đã xác đ nhị đ c con đ ng s p t i mình s đi. ượ ườ ắ ớ ẽ

Đ có th xác đ nh môi tr ng thích h p cho s phát tri n c a m t gi ng cây nào đó,ể ể ị ườ ợ ự ể ủ ộ ố b n ph i th nghi m r t nhi u l n trong phòng thí nghi m m i cho ra k t lu nạ ả ử ệ ấ ề ầ ệ ớ ế ậ cu iố

23

Page 24: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

cùng. Còn tôi, tr c đây tôi th t b i b i tôi không bi t đ c môi tr ng nào th t sướ ấ ạ ở ế ượ ườ ậ ự thích h p v i mình.ợ ớ

Khi đ n v i sân kh u hài l n đ u, tôi không bi t đ c r ng có vô s cách đ gâyế ớ ấ ầ ầ ế ượ ằ ố ể c i; v n có nh ng khán gi th ng th c th lo i hài c a tôi, nh ng không ph i là t tườ ẫ ữ ả ưở ứ ể ạ ủ ư ả ấ c . N u t i hôm đó tôi không th t b i, có l mãi mãi tôi s không nh n th c đ cả ế ố ấ ạ ẽ ẽ ậ ứ ượ đi u này. Bi t thêm nhi u cách đ th c hi n công vi c c a mình, b n s d dàngề ế ề ể ự ệ ệ ủ ạ ẽ ễ thành công h n. Tôi khám phá ra r ng, tr c khi có th b c l đ c kh năng th t sơ ằ ướ ể ộ ộ ượ ả ậ ự c a mình, b n cũng c n ph i bi t nh ng gì mình không th làm đ c. Vì v y v i tôi,ủ ạ ầ ả ế ữ ể ượ ậ ớ th t b i chính là b c đ m cho nh ng thành công sau này.ấ ạ ướ ệ ữ

Đôi khi, nh ng thành qu tuy t v i l i xu t phát t nh ng th t b i s m g p ph i.ữ ả ệ ờ ạ ấ ừ ữ ấ ạ ớ ặ ả

Thomas H. Huxley

H u h t nh ng thành qu quan tr ng trên đ i đ u đ c t o ra b i nh ng ng i dùầ ế ữ ả ọ ờ ề ượ ạ ở ữ ườ ch ng còn chút hy v ng nào nh ng v n kiên trì theo đu i đi u mình mong c.ẳ ọ ư ẫ ổ ề ướ

Dale Carnegie

Trong ch ng m c nào đó, chúng ta đôi khi ph i ch p nh n nh ng đi u không nh ý.ừ ự ả ấ ậ ữ ề ư Nh ng tuy t đ i không đ c t b ni m hy v ng.ư ệ ố ượ ừ ỏ ề ọ

Martin Luther King, Jr

Ngu n: ồ V t lên chính mình 2ượ - First News và NXB T ng h p TP.HCMổ ợ

Victoria Williams

"Dù trong b t c hoàn c nh nào, b n hãy luôn t hào v chínhấ ứ ả ạ ự ề b n thân mình."ả

TTO - V i ngôn t s ng đ ng và nh ng giai đi u m nhớ ừ ố ộ ữ ệ ạ m , Victoria Williams đã đ l i n t ng không phai trongẽ ể ạ ấ ượ tâm trí m i ng i. Album “Sweet Relief: A Benefit Forọ ườ Victoria Williams” là m t t p h p các tác ph m xu t s cộ ậ ợ ẩ ấ ắ c a cô. ủ

Trong album này có s hi n di n c a r t nhi u ca sĩ nh c rock n i ti ng nh : Pearlự ệ ệ ủ ấ ề ạ ổ ế ư Jam, Lou Reed, Matthew Sweet, Lucinda Williams, ban nh c The Jayhawks... Có thạ ể nói, chính tài năng và lòng đam mê ngh nghi p là k t qu c a hành trình đ u tranhề ệ ế ả ủ ấ ch ng ch i l i căn b nh quái ác mà Victoria Williamsố ọ ạ ệ đang ph i gánh ch u.ả ị

Chuy n x y ra vào đ u nh ng năm 1990, lúc đó tôi đang g p nhi u khó khăn và tôiệ ả ầ ữ ặ ề nghĩ ch có r u m i có th giúp mình gi i t a đ c nh ng căng th ng, làm sáng tỉ ượ ớ ể ả ỏ ượ ữ ẳ ỏ nh ng v n đ tôi đang ph i đ i m t. K t qu , tôi tr thành m t k nghi n r u tr mữ ấ ề ả ố ặ ế ả ở ộ ẻ ệ ượ ầ

24

Page 25: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

tr ng. Sau đó, nh n th y vi n c nh t i t c a thói nghi n ng p này, tôi ng ng u ngọ ậ ấ ễ ả ồ ệ ủ ệ ậ ư ố và gia nh p H i nh ng ng i nghi n r u vô danh.ậ ộ ữ ườ ệ ượ

Lúc đó, tôi đang New York thu âm cho album đ u tiên c a mình. Tôi c m th y m tở ầ ủ ả ấ ệ m i và không mu n ti p t c n a, nh ng nhà s n xu t không đ ng ý. H đã đ u t kháỏ ố ế ụ ữ ư ả ấ ồ ọ ầ ư nhi u ti n vào album này và bu c tôi ph i hoàn t t. Tôi càng c m th y b áp l c n ngề ề ộ ả ấ ả ấ ị ự ặ n . ề

Công đo n thu âm cu i cùng r i cũng xong, nh ng l i không đ c in ra đĩa dù nh nạ ố ồ ư ạ ượ ậ đ c khá nhi u l i khen t ng t các nhà phê bình. Tôi đ n g p ng i ch u trách nhi mượ ề ờ ặ ừ ế ặ ườ ị ệ phát hành CD, h nói: "Nh ng đĩa thu âm lo i nh c gi ng nh c a ch đang đ y pọ ữ ạ ạ ố ư ủ ị ầ ắ kho mà chúng tôi không sao phân ph i đ c". R i Hãng Geffen, tôiố ượ ờ thu m t album choộ Hãng Rough Trade, nh ng đ c m t th i gian hãng này l i lâm vào c nh phá s n. Đãư ượ ộ ờ ạ ả ả hai l n thu âm, nh ng nh ng b n nh c đ c thu âm c a tôi r t cu c cũng ch ng cáiầ ư ữ ả ạ ượ ủ ố ộ ẳ nào đ c phát hành. Thêm vào đó, v ch ng tôi v a ly hôn, tinh th n tôi càng thêm saượ ợ ồ ừ ầ sút.

Th t b t ng , tôi nh n đ c cu c đi n tho i c a m t ph n m i tôi tham gia vàoậ ấ ờ ậ ượ ộ ệ ạ ủ ộ ụ ữ ờ chuy n l u di n c a Neil Young (trong khi nh ng album c a tôi ch a đ c phát hànhế ư ễ ủ ữ ủ ư ượ và tôi cũng ch ng đ c ai bi t đ n). Làm sao có th t ch i m t c h i h p d n nhẳ ượ ế ế ể ừ ố ộ ơ ộ ấ ẫ ư th , khi mà tôi r t thích Neil và nh ng b n nh c c a anh y? Tôi sung s ng m mế ấ ữ ả ạ ủ ấ ướ ỉ c i v i ý nghĩ đ c đ ng chung sân kh u v i th n t ng c a mình. Cu i cùng, gi cườ ớ ượ ứ ấ ớ ầ ượ ủ ố ấ m c a tôi đã thành s th t.ơ ủ ự ậ

Nh ng ngày sau đó, tôi khá t t b t v i chuy n l u di n c a Neil. L ch di n dày đ c,ữ ấ ậ ớ ế ư ễ ủ ị ễ ặ c ng v i r t đông khán gi đ n xem và c vũ cu ng nhi t khi n tôi ki t s c. Vào bu iộ ớ ấ ả ế ổ ồ ệ ế ệ ứ ổ di n th 26, tôi nh n th y có cái gì đó không n n i mình. Chân tôi không th b cễ ứ ậ ấ ổ ơ ể ướ nhanh, và tay không c đ ng đ c. Tôi đ n ba b nh vi n khác nhau đ khám, sauử ộ ượ ế ệ ệ ể cùng, có m t v bác sĩ đoán r ng có th tôi b ch ng đa x c ng. Trong tình tr ngộ ị ằ ể ị ứ ơ ứ ạ không ti n b c, không b o hi m y t , đã ly d ch ng, và đang ph i ch u đ ng căn b nhề ạ ả ể ế ị ồ ả ị ự ệ mà ch a ai bi t chính xác là gì, tôi hoang mang khôngư ế bi t s p t i chuy n gì s x y raế ắ ớ ệ ẽ ả v i mình n a. ớ ữ

Các bác sĩ cho bi t h không th đoán chính xác nguyên nhân căn b nh c a tôi, và vìế ọ ể ệ ủ th , không có ph ng thu c nào đ ch a tr . Lúc đó, tôi th y r t s , c cô đ n n a,ế ươ ố ể ữ ị ấ ấ ợ ả ơ ữ m c dù b n bè v n hay đ n b nh vi n thăm nom. Trong ngày tôi xu t vi n, có m tặ ạ ẫ ế ệ ệ ấ ệ ộ đi u m lòng đã x y ra: m t qu t thi n nào đó Los Angeles đã tr t t c vi n phíề ấ ả ộ ỹ ừ ệ ở ả ấ ả ệ cho tôi. Sau đó, tôi đ c bi t các nh c sĩ New York đã giúp đ tôi b ng cách đăng kýượ ế ạ ở ỡ ằ tên tôi cho qu này, v i mong mu n tôi nh n đ c s h tr . Và r t nhi u ng i tôiỹ ớ ố ậ ượ ự ỗ ợ ấ ề ườ ch a t ng quen bi t đã tìm cách liên l c v i tôi. Nh ông Frank Sinatra, m t ng iư ừ ế ạ ớ ư ộ ườ hoàn toàn xa l , cũng g i cho tôi 1.000 đô la. Tôi th m c m n lòng h o tâm c a Frankạ ở ầ ả ơ ả ủ Sinatra, và không ít l n t h i, không bi t đã bao l n ông y giúp đ nh ng ng i xaầ ự ỏ ế ầ ấ ỡ ữ ườ l nh tôi.ạ ư

Căn b nh bí hi m thách th c tôi r t nhi u. Nó làm tôi đôi lúc ch ng nhìn th y gì. C mệ ể ứ ấ ề ẳ ấ ả giác đó th t kh ng khi p. Các bác sĩ b o đó là tri u ch ng b nh h ng b i th nậ ủ ế ả ệ ứ ị ả ưở ở ầ

25

Page 26: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

kinh, nó có th s kéo dài 2 tu n, 2 tháng ho c cũng có th là 2 năm. Ch ng ai có thể ẽ ầ ặ ể ẳ ể xác đ nh đ c nguyên nhân. Trên th c t , tri u ch ng này ch kéo dài v i tôi 2 tu n.ị ượ ự ế ệ ứ ỉ ớ ầ Nh ng cũng chính nh nó, tôi đã vi t đ c m t s ca khúc xu t th n, l t t đ c tâmư ờ ế ượ ộ ố ấ ầ ộ ả ượ tr ng ph c t p c a mình trong th i đi m b y gi .ạ ứ ạ ủ ờ ể ấ ờ

Tôi th ch i đàn guitar tr l i, nh ng nh ng ngón tay c a tôi h u nh b tê c ng vàử ơ ở ạ ư ữ ủ ầ ư ị ứ không th c đ ng nh tr c kia. N i tuy t v ng khôn cùng bao trùm l y tôi. Nh ngể ử ộ ư ướ ỗ ệ ọ ấ ư nghĩ t i t m g ng c a m , ng i đã chi n th ng căn b nh ung th ch t ng i, tôiớ ấ ươ ủ ẹ ườ ế ắ ệ ư ế ườ cũng d n khôi ph c l i ni m tin. Tôi không th đ cho nh ng c n đau và căn b nhầ ụ ạ ề ể ể ữ ơ ệ kh ng ch cu c đ i mình. Thay vì x u h ph i gi u đi đôi bàn tay không còn nh ngố ế ộ ờ ấ ổ ả ấ ữ c đ ng tinh t đ c n a, tôi đã c g ng dùng nó vào nh ng vi c khác. Tôi ra khuử ộ ế ượ ữ ố ắ ữ ệ v n sau nhà, dùng tay đ đào đ t và tr ng cây. Và trong lúc tr ng cây, tôi đã nghĩ raườ ể ấ ồ ồ cách ch i đàn th t đ c đáo. Tôi khám phá ra các ki u đi u ch nh âm đi u khác nhau…ơ ậ ộ ể ề ỉ ệ Hi n gi , tôi đang ch i đàn theo ki u đó. Tôi thích nh ng giai đi u m i mà tôi t mìnhệ ờ ơ ể ữ ệ ớ ự t o ra. V i nh ng h n ch v b nh tình c a mình, khi làm đ c nh ng vi c nh v y,ạ ớ ữ ạ ế ề ệ ủ ượ ữ ệ ư ậ tôi c m nh n đ c ni m h nh phúc đang len l i trong lòng. Khi không th làm theoả ậ ượ ề ạ ỏ ể cách bình th ng, b n bu c ph i tìm nh ng cách khác th ng đ th c hi n nh ngườ ạ ộ ả ữ ườ ể ự ệ ữ công vi c hàng ngày. Và cũng nh nh ng h n ch c a b n thân, tôi có nhi u c h iệ ờ ữ ạ ế ủ ả ề ơ ộ đ sáng t o h n. Chính nh ng t ng đá ch n đ ng đã tr thành nh ng n c thang choể ạ ơ ữ ả ắ ườ ở ữ ấ tôi b c lên cao h n.ướ ơ

Th nh tho ng, tôi v n b co gi t trong lúc ch i đàn. Hai bàn tay không còn tuân theo sỉ ả ẫ ị ậ ơ ự đi u khi n c a tôi n a. Tr c đây, tôi v n th ng nghiêm kh c và c g ng ki m soátề ể ủ ữ ướ ẫ ườ ắ ố ắ ể nh ng vi c mình làm, ch ng h n ch i m t b n nh c đúng đi u. Nh ng bây gi , tôi đữ ệ ẳ ạ ơ ộ ả ạ ệ ư ờ ể âm nh c t do ch y theo nh ng xúc c m c a chính mình. Tôi đã h c đ c cách c iạ ự ả ữ ả ủ ọ ượ ườ chính mình, ngay c nh ng lúc trên sân kh u. D n d n, tôi b t đ u nh n th c đ c sả ữ ấ ầ ầ ắ ầ ậ ứ ượ ự t do mà mình đang có. Đó là tôi có quy n ch n l a thái đ s ng c a mình, ho c chánự ề ọ ự ộ ố ủ ặ n n vì đôi tay tê c ng, ho c t m hài lòng v i nh ng âm thanh mà đôi tay tê c ng yả ứ ặ ạ ớ ữ ứ ấ luôn c n m n trên các phím đàn…ầ ẫ

Không ch đôi tay đau và tê c ng, hai bàn chân tôi cũng v y. Chúng b thít ch t l i m iỉ ứ ậ ị ặ ạ ỗ khi tôi ch i đàn, nh t là khi ch i d ng c m. Chúng th c s làm tôi khó ch u. Tôi nghĩ,ơ ấ ơ ươ ầ ự ự ị nh ng ng i đang trong tình tr ng nh tôi, tâm tr ng h ch c ch n cũng s t i tữ ườ ạ ư ạ ọ ắ ắ ẽ ồ ệ không kém. Có ng i b ch ng viêm kh p n ng, h không ch u n i s đau đ n nênườ ị ứ ớ ặ ọ ị ổ ự ớ luôn cho r ng đó là căn b nh nghiêm tr ng và nh h ng r t l n đ n toàn b cu cằ ệ ọ ả ưở ấ ớ ế ộ ộ s ng c a h . Còn tôi, tôi đã h c đ c cách ch p nh n, c g ng v t qua n i đau, giố ủ ọ ọ ượ ấ ậ ố ắ ượ ỗ ữ v ng tinh th n và s ng v i m t thái đ l c quan.ữ ầ ố ớ ộ ộ ạ

Th c s mà nói, đ làm đ c nh th không d chút nào. Đã không ít l n tôi đã có ýự ự ể ượ ư ế ễ ầ đ nh t v n b i tôi nghĩ mình không th s ng chung v i căn b nh này. Ho c là tôiị ự ẫ ở ể ố ớ ệ ặ s ng v i m t c th kh e m nh, còn không thì tôi ch ng mu n tr thành gánh n ngố ớ ộ ơ ể ỏ ạ ẳ ố ở ặ cho ng i khác. Nh ng nghĩ l i, tôi không mu n tr thành m t ng i hèn nhát vàườ ư ạ ố ở ộ ườ thi u trách nhi m v i gia đình khi vin vào lý do đó đ tr n ch y cu c s ng. ế ệ ớ ể ố ạ ộ ố

Trong su t th i gian đó, chúng tôi v n g p khó khăn v tài chính, vì th Megan Ochsố ờ ẫ ặ ề ế (con gái c a danh ca huy n tho i Phil Ochs) và Sylvia Reed (v c a Lou Reed) cùngủ ề ạ ợ ủ

26

Page 27: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

làm album quyên góp cho tôi, v i s góp m t c a nhi u nh c sĩ và ca sĩ tên tu i thu âmớ ự ặ ủ ề ạ ổ nh ng b n nh c c a tôi. Trong đó có Pearl Jam, the Jayhawks, Soul Asylum, Lucindaữ ả ạ ủ Williams, Lou Reed, Michelle Shocked, và nhi u ng i khác n a. M t nh c sĩ nh tôiề ườ ữ ộ ạ ư c m th y mình th t may m n khi đ c nh ng nhân v t n i ti ng này dành th i gianả ấ ậ ắ ượ ữ ậ ổ ế ờ và tài năng c a h đ giúp đ . S ki n này khá đ c bi t, vì v y tôi quy t đ nh trích raủ ọ ể ỡ ự ệ ặ ệ ậ ế ị m t ph n ti n thu đ c t album l p ra qu Sweet Relief đ giúp đ nh ng nh c sĩộ ầ ề ượ ừ ậ ỹ ể ỡ ữ ạ không có b o hi m y t trang tr i vi n phí n u ch ng may có ai đó ph i n m vi n.ả ể ế ả ệ ế ẳ ả ằ ệ Ngày nay, thông qua nh ng đóng góp c a các cá nhân và t ch c, qu Sweet Relief v nữ ủ ổ ứ ỹ ẫ ti p t c phát tri n và giúp đ đ c r t nhi u nh c sĩ v t qua hoàn c nh khó khăn.ế ụ ể ỡ ượ ấ ề ạ ượ ả

Tôi ch a bao gi th a nh n căn b nh đa x c ng là m t may m n đ i v i mình,ư ờ ừ ậ ệ ơ ứ ộ ắ ố ớ nh ng tôi cũng không ph nh n nó đã d y tôi r t nhi u đi u hay mà bình th ng tôiư ủ ậ ạ ấ ề ề ườ không th h c đ c. Tôi bi t quan tâm đ n s c kh e c a mình h n, nh thay đ i thóiể ọ ượ ế ế ứ ỏ ủ ơ ư ổ quen ăn u ng, tránh không ăn các món chiên, bánh mì… Tr c đây, tôi mi t mài làmố ướ ệ vi c không k gi gi c, nh ng bây gi tôi đã bi t đi u ch nh nh p đ . N u không bệ ể ờ ấ ư ờ ế ề ỉ ị ộ ế ị b nh, tôi nghĩ có l ngh nghi p c a mình không đ c thăng hoa nh bây gi . H uệ ẽ ề ệ ủ ượ ư ờ ầ h t nh ng ng i tôi g p đ u nói h bi t tôi thông qua album Sweet Relief.ế ữ ườ ặ ề ọ ế

Có th nói không ngoa r ng, căn b nh đa x c ng chính là ng i th y c a tôi. Nh nó,ể ằ ệ ơ ứ ườ ầ ủ ờ tôi càng bi t quý tr ng m i ngày mình đ c s ng. Tôi hi u đ c giá tr th t s c aế ọ ỗ ượ ố ể ượ ị ậ ự ủ nh ng ng i b n. Đ cu c s ng càng thêm thú v và ý nghĩa, đôi khi chúng ta c n ph iữ ườ ạ ể ộ ố ị ầ ả tr i qua bão t tr c khi đ c h ng b u không khí trong lành c a m t ngày n ngả ố ướ ượ ưở ầ ủ ộ ắ đ p. C n l m ch nh ng c n cu ng phong nh v y, đ con ng i có th g n k t l iẹ ầ ắ ứ ữ ơ ồ ư ậ ể ườ ể ắ ế ạ v i nhau...ớ

Sau giai đo n x i đ t và gieo gi ng đ y gian nan, ph n th ng ng t ngào s đ n m tạ ớ ấ ố ầ ầ ưở ọ ẽ ế ộ cách t nhiênự vào mùa thu ho ch.ạ

Venerable Grand Master Hsing Yun

C h i luôn đ n vào lúc b n không ng nh t.ơ ộ ế ạ ờ ấ

Khuy t danhế

Trong m i khó khăn, th t b i, và c nh ng n i kh tâm đ u ch a đ ng m m m ngỗ ấ ạ ả ữ ỗ ổ ề ứ ự ầ ố c a thành qu t t đ p ho c h n th n a.ủ ả ố ẹ ặ ơ ế ữ

Napoleon Hill

Tính cách không th phát tri n trong m t môi tr ng êm và bình l ng. Ch khi tr iể ể ộ ườ ả ặ ỉ ả qua nh ng th thách và ch u đ ng, tâm h n b n m i th c s m nh m , m c tiêu m iữ ử ị ự ồ ạ ớ ự ự ạ ẽ ụ ớ tr nên rõ ràng h n, khát v ng ngày càng mãnh li t h n - và b n s thành công nhở ơ ọ ệ ơ ạ ẽ ờ nh ng đi u đó.ữ ề

Hellen Keller

27

Page 28: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

N u m t bi n mãi mãi bình l ng, ch c ch n nh ng th y th tài ba s ch ng bao giế ặ ể ặ ắ ắ ữ ủ ủ ẽ ẳ ờ có m t trên đ i.ặ ờ

Ng n ng Anhạ ữ

Không ph i t d ng kim c ng có th sáng l p lánh.ả ự ư ươ ể ấ

Mary Case

Nh ng gì làm b n đau kh s d y b n nhi u đi u.ữ ạ ổ ẽ ạ ạ ề ề

Benjamin Franklin

Ngu n: ồ V t lên chính mình 2ượ - First News và NXB T ng h p TP.HCMổ ợ

Sonny Hill

"V i tôi, th t b i là con đ ng ng n nh t đ đi đ n thànhớ ấ ạ ườ ắ ấ ể ế công."

TTO - N u có d p đ n bang Philadelphia, b n h i b t kỳế ị ế ạ ỏ ấ ng i dân nào đây Ông Bóng R là ai thì h u h t câu trườ ở ổ ầ ế ả l i s là Sonny Hill. ờ ẽ

Ông không ch là huy n tho i c a Liên đoàn Bóng r mi nỉ ề ạ ủ ổ ề Đông tr c đây, mà còn là đ ng sáng l p viên c a gi iướ ồ ậ ủ ả Baker League n i ti ng th gi i, đ ng th i cũng là m t trong nh ng phát ngônổ ế ế ớ ồ ờ ộ ữ viên ng i M da đen c a Hi p h i Bóng r Hoa Kỳ. ườ ỹ ủ ệ ộ ổ

Hi n t i, Sonny Hill là y viên c v n c a đ i Philadelphia 76ers và CoreStateệ ạ Ủ ố ấ ủ ộ Spectrum. Ông là ng i đi tiên phong trong công tác xã h i và đã th c hi n vô sườ ộ ự ệ ố ch ng trình phát tri n c ng đ ng cùng các ho t đ ng th thao khác nhau. G n đây,ươ ể ộ ồ ạ ộ ể ầ Sonny Hill đ c trao gi i “Clarence Farmer Service”, gi i th ng nh m tôn vinhượ ả ả ưở ằ nh ng đóng góp n i b t c a ông trong vi c hòa h p s c t c và gi m thi u n n b oữ ổ ậ ủ ệ ợ ắ ộ ả ể ạ ạ l c trong gi i tr . Đúc k t nh ng kinh nghi m trong cu c đ i mình, Sonny Hill nói:ự ớ ẻ ế ữ ệ ộ ờ "V n r i và s phân bi t ch ng t c làậ ủ ự ệ ủ ộ nh ng ng i th y vĩ đ i c a tôi".ữ ườ ầ ạ ủ

Tôi l n lên trong s yêu th ng, đùm b c c a bà tôi. Bà luôn nhìn th y tôi m t đi uớ ự ươ ọ ủ ấ ở ộ ề gì đó th t đ c bi t. Dù luôn cho tôi đ c t do th hi n b n thân, nh ng bà cũng bi tậ ặ ệ ượ ự ể ệ ả ư ế kìm tôi l i đúng lúc. Đó là n n t ng quan tr ng cho cu c s ng c a tôi sau này. Khi g pạ ề ả ọ ộ ố ủ ặ tr c tr trong cu c s ng, tôi không ng i đ i di n v i nó. ắ ở ộ ố ạ ố ệ ớ N u c g ng h t s c, tôi tinế ố ắ ế ứ mình s chi n th ng, và tôi s n l c h t mình đ th c hi n công vi c đ t đ n m cẽ ế ắ ẽ ỗ ự ế ể ự ệ ệ ạ ế ứ t t nh t mà tôi có th . ố ấ ể

Th thách đ n v i tôi r t s m. Giai đo n tôi tr ng thành, n n phân bi t ch ng t c đãử ế ớ ấ ớ ạ ưở ạ ệ ủ ộ là chuy n "x a nh trái đ t". Trong khu tôi , bóng chày là môn th thao hàng đ u.ệ ư ư ấ ở ể ầ

28

Page 29: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

Vào năm 1949, tôi là m t trong b n thi u niên da đen đ c vào Liên đoàn Bóng chàyộ ố ế ượ M . Chúng tôi thu c m t đ i duy nh t trong Liên đoàn có c u th ng i da đen. M cỹ ộ ộ ộ ấ ầ ủ ườ ặ dù là ni m t hào c a ng i dân trong vùng, nh ng tôi v n c m th y s hãi và b xúcề ự ủ ườ ư ẫ ả ấ ợ ị ph m b i s kỳ th ch ng t c c a m i ng i xung quanh. ạ ở ự ị ủ ộ ủ ọ ườ

Nh ng khi đ n thành ph khác thi đ u, chúng tôi ph i ch u đ ng nh ng hành vi tiêuữ ế ố ấ ả ị ự ữ c c t nhi u ng i vì màu da c a mình. Th nh ng, khi v t qua đ c nh ng t nự ừ ề ườ ủ ế ư ượ ượ ữ ổ th ng c a s phân bi t, tôi đã nh n th c m t cách rõ ràng h n, đúng đ n h n vươ ủ ự ệ ậ ứ ộ ơ ắ ơ ề đi u này và dũng c m đ i di n v i nó. V hu n luy n viên da tr ng c a chúng tôi,ề ả ố ệ ớ ị ấ ệ ắ ủ ng i kh i x ng vi c ch n nh ng ng i da đen vào đ i bóng, còn đau đ u h n cườ ở ướ ệ ọ ữ ườ ộ ầ ơ ả chúng tôi. Th c t , có không ít ng i da tr ng đã mang đ n c h i cho ng i da đenự ế ườ ắ ế ơ ộ ườ và h đ i x v i chúng tôi r t bình đ ng. ọ ố ử ớ ấ ẳ

Khi đó, nh ng h c sinh da đen ch m i b t đ u có c h i đ c ch i trong đ i th thaoữ ọ ỉ ớ ắ ầ ơ ộ ượ ơ ộ ể c a tr ng trung h c. V i kh năng đích th c c a mình, tôi tr thành đ i tr ng c aủ ườ ọ ớ ả ự ủ ở ộ ưở ủ môn bóng r l n bóng chày. M t l n n a tôi l i đ i di n v i m t đ i hình và môiổ ẫ ộ ầ ữ ạ ố ệ ớ ộ ộ tr ng không có b t kỳ ng i da đen nào. R t nhi u ng i trong s h không thíchườ ấ ườ ấ ề ườ ố ọ ch i v i ng i da đen. Nh ng cũng chính t đó, tôi đã tìm đ c nh ng ng i b n th tơ ớ ườ ư ừ ượ ữ ườ ạ ậ s , nh ng ng i đ ng đ i chân thành đi cùng tôi trong su t m t ch ng đ ng.ự ữ ườ ồ ộ ố ộ ặ ườ

Tôi đ c nh n tr c p t tr ng Cao đ ng Trung tâm c a bang Ohio. Tôi đó m tượ ậ ợ ấ ừ ườ ẳ ủ ở ộ năm r i, và đăng ký tham d gi i Liên đoàn Bóng r chuyên nghi p (EBL) thu cưỡ ự ả ổ ệ ộ mi n Đông n c M . V i chi u cao kho ng 1m76 và cân n ng 65kg, tôi không nh ngề ướ ỹ ớ ề ả ặ ữ là ng i duy nh t có chi u cao khiêm t n, mà còn là v n đ ng viên nh cân nh t soườ ấ ề ố ậ ộ ẹ ấ v i quy đ nh v m t th ch t c a liên đoàn. Tôi ch có th ch i vòng ngoài và khôngớ ị ề ặ ể ấ ủ ỉ ể ơ ở có quy n ch n l a. N u ai đó ch đánh giá tôi qua th ch t thì h đã l m, b i tôi có thề ọ ự ế ỉ ể ấ ọ ầ ở ể kh ng đ nh năng l c c a mình thông qua vi c ki m đ c 25 đô la cho m t tr n đ u.ẳ ị ự ủ ệ ế ượ ộ ậ ấ Hai ngày cu i tu n tôi ki m đ c 50 đô la, m t s ti n không nh vào kho ng nămố ầ ế ượ ộ ố ề ỏ ả 1958, và ít ng i có th ki m đ c ng n ti n y ch trong m t tu n nh tôi. Ngoài ra,ườ ể ế ượ ầ ề ấ ỉ ộ ầ ư tôi còn ki m đ c thêm 15 đô la khi thi đ u nghi p d trong đ i hình Harlem Comedyế ượ ấ ệ ư ộ Kids.

R t nhi u l n tôi mu n n i lên ch ng l i s phân bi t ch ng t c m t cách vô lý trongấ ề ầ ố ổ ố ạ ự ệ ủ ộ ộ xã h i. Nh ng tôi đã c nu t c n gi n và s t n th ng vào lòng. Đ r i khi bình tĩnhộ ư ố ố ơ ậ ự ổ ươ ể ồ h n, tôi nh n ra, v n còn nhi u cách đ gi i quy t t t v n đ . Trong m t tr n đ uơ ậ ẫ ề ể ả ế ố ấ ề ộ ậ ấ bóng r ch duy nh t mình tôi là ng i da đen, các đ i th vây quanh và nh o báng tôi.ổ ỉ ấ ườ ố ủ ạ Thay vì đ p h m t tr n cho h gi n, trái l i tôi v n bình th n b o v i h r ng, m iậ ọ ộ ậ ả ậ ạ ẫ ả ả ớ ọ ằ ỗ m t l n h ch i x u là m t l n h t o cho tôi c h i ghi bàn. K t qu cu i tr n đ uộ ầ ọ ơ ấ ộ ầ ọ ạ ơ ộ ế ả ố ậ ấ tôi đ t đ c 55 đi m, và giành đ c danh hi u C u th sáng giá nh t. Đám đông khánạ ượ ể ượ ệ ầ ủ ấ gi t n m t ch ng ki n cách tôi x lý tình hu ng quá tuy t v i nên quay sang ng hả ậ ắ ứ ế ử ố ệ ờ ủ ộ tôi.

Th i đi m năm 1960, có m t quy đ nh là nh ng c u th gi i nh t không đ c b tríờ ể ộ ị ữ ầ ủ ỏ ấ ượ ố thi đ u trong su t mùa hè. Tôi bèn tìm g p nh ng c u th cùng l a nh John Chaneyấ ố ặ ữ ầ ủ ứ ư (hu n luy n viên Đ i h c Temple), Ray Scott (Detroit Pistons) và đ ng l p ra gi i đ uấ ệ ạ ọ ồ ậ ả ấ mang tên Baker League. Đây là gi i đ u chuyên nghi p đ u tiên và duy nh t t ch cả ấ ệ ầ ấ ổ ứ

29

Page 30: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

thi đ u trong mùa hè. M c dù đang thi đ u cho đ iấ ặ ấ ộ Harlem Comedy Kids trong gi iả EBL, làm vi c cho Teamsters, nh ng tôi v n lo chu toàn cho gi i Baker League t vi cệ ư ẫ ả ừ ệ ch n trang ph c thi đ u cho c u th đ n vi c tr l ng cho các tr ng tài. Ngoài ra, tôiọ ụ ấ ầ ủ ế ệ ả ươ ọ cũng tham gia thi đ u m t s tr n và ph trách hu n luy n. Gi i đ u này đã trình làngấ ộ ố ậ ụ ấ ệ ả ấ nh ng g ng m t c u th tiêu bi u ng i da tr ng l n da đen nh : Wilt Chamberlain,ữ ươ ặ ầ ủ ể ườ ắ ẫ ư Guy Rodgers, Woody Salisbury. Nhi u c u th trong danh sách 50 c u th gi i nh tề ầ ủ ầ ủ ỏ ấ c a gi i NBA cũng ch i cho Baker League.ủ ả ơ

Th nh ng, v n r i v n không ng ng đeo bám tôi sau nh ng thành công nh th .ế ư ậ ủ ẫ ừ ữ ư ế Nh ng đi u tôi mu n nói đây không ph i là tôi đã đ i di n v i bao nhiêu khó khăn,ư ề ố ở ả ố ệ ớ mà là tôi đã xoay x ra sao nh ng khi g p tr ng i.ở ữ ặ ở ạ

Là ng i mi n Nam, nên tôi phát âm h i kéo dài. u th này đã giúp tôi làm t t đ cườ ề ơ Ư ế ố ượ nhi u ngh . Ngay t khi còn nh , tôi đã thích đ c th hi n mình nên tôi chú tâm vàoề ề ừ ỏ ượ ể ệ vi c luy n gi ng cho đ n khi có th nói năng m t cách hùng h n và truy n c m. Vìệ ệ ọ ế ể ộ ồ ề ả th , khi giã t s nghi p thi đ u th thao, tôi ph trách ch ng trình t ng thu t c aế ừ ự ệ ấ ể ụ ươ ườ ậ ủ NBA trên kênh TV-CBS. M c dù ch a t ng ch i cho NBA, nh ng ki n th c c a tôiặ ư ừ ơ ư ế ứ ủ v các môn th thao và quan h v i các c u th thu c gi i này r t t t. Khi tôi c n làmề ể ệ ớ ầ ủ ộ ả ấ ố ầ các cu c ph ng v n v Bill Bradley, Rich Barry, Earl Monroe hay Wilt Chamberlain,ộ ỏ ấ ề h s n sàng đ n v i tôi. Sau 4 năm t n t y làm vi c v i CBS, không hi u sao tôi l i bọ ẵ ế ớ ậ ụ ệ ớ ể ạ ị sa th i. Khi s vi c x y ra, không ai cho tôi m t l i gi i thích, ngo i tr nh ng l i chả ự ệ ả ộ ờ ả ạ ừ ữ ờ ỉ trích t h i. N u h mu n tôi thay đ i phong cách, tôi s n sàng thay đ i theo yêu c uệ ạ ế ọ ố ổ ẵ ổ ầ và s thành công, nh ng tôi v n là chính mình. Tôi b sa th i ? Không h gì! B i tôiẽ ư ẫ ị ả ư ề ở tin nh ng c h i khác s l i đ n v i mình.ữ ơ ộ ẽ ạ ế ớ

Hãy luôn t hào v b n thân mình! B n s v t qua m i tr ng i n u b n có đ cự ề ả ạ ẽ ượ ọ ở ạ ế ạ ượ tính kiên trì. Hãy ch ng t cho nh ng ai có thái đ kỳ th b n bi t r ng, b n không dứ ỏ ữ ộ ị ạ ế ằ ạ ễ dàng b khu t ph c tr c thái đ c a h . Ng c l i, b n s làm t t h n n a mi n làị ấ ụ ướ ộ ủ ọ ượ ạ ạ ẽ ố ơ ữ ễ b n có c h i.ạ ơ ộ

Thành công không ch a đ ng đi u gì bí n, nh ng ng i ta thích tin vào nh ng phépứ ự ề ẩ ư ườ ữ m u. ầ Th c t không có đi u di u kỳ nào mà không xu t phát t m t n n t ng là sự ế ề ệ ấ ừ ộ ề ả ự kiên trì và n l cỗ ự . Hãy can đ m đ i m t v i nh ng tr ng i và n l c v t qua nó.ả ố ặ ớ ữ ở ạ ỗ ự ượ Hãy là m t ng i thành công ngay c khi thành công đó kh i đ u t nh ng th t b i.ộ ườ ả ở ầ ừ ữ ấ ạ

Tôi tin nh ng mu n phi n và th t b i đ n v i mình là n n t ng giúp tôi có th c mữ ộ ề ấ ạ ế ớ ề ả ể ả nh n cu c s ng m t m c cao h n.ậ ộ ố ở ộ ứ ơ

Anthony Robbins

Th t b i ? Tôi ch a bao gi g p ph i. V i tôi, chúng ch là nh ng b c lùi t m th i.ấ ạ ư ư ờ ặ ả ớ ỉ ữ ướ ạ ờ

Dottie Walters

N u b n đã c g ng h t s c mình thì b n s v n thanh th n ngay c khi g p th t b i.ế ạ ố ắ ế ứ ạ ẽ ẫ ả ả ặ ấ ạ

30

Page 31: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

Robert S. Hillyer

Ng i ta không đánh giá tôi b i s l n tôi v p ngã mà là nh ng l n tôi thành công.ườ ở ố ầ ấ ữ ầ B i thành công đó chính là nh ng l n tôi th t b i nh ng không b cu c.ở ữ ầ ấ ạ ư ỏ ộ

Tom Hopkins

Ngu n: ồ V t lên chính mình 2ượ - First News và NXB T ng h p TP.HCMổ ợ

Dennis Palumbo

"Cu c đ i tôi tuy ph i tr i qua nhi u b t h nh, nh ng tôi luônộ ờ ả ả ề ấ ạ ư ch n con đ ng sáng đ đi."ọ ườ ể

TTO - Dennis Palumbo "ra m t" đi n nh Hollywood b ngắ ệ ả ằ k ch b n phim My Favorite Year, v i s tham gia di n xu tị ả ớ ự ễ ấ c a Peter O’Toole. ủ

Chuyên m c “Cu c đ i nhà văn” trong nguy t san c a H iụ ộ ờ ệ ủ ộ Nhà văn M do ông ph trách đ c công chúng đánh giáỹ ụ ượ cao. B c sang tu i 40, ông chuy n sang lĩnh v c ch aướ ổ ể ự ữ b nh b ng li u pháp tr li u tâm lý. ệ ằ ệ ị ệ

Trong lĩnh v c m i m này, ông đã giúp nh ng nhà vi t k ch b n, đ o di n phim, vàự ớ ẻ ữ ế ị ả ạ ễ nh ng nhà vi t ti u thuy t m i vào ngh hi u bi t v nh ng v n đ tâm lý xã h iữ ế ể ế ớ ề ể ế ề ữ ấ ề ộ nh m ph c v cho vi c sáng tác c a h . Không ch th , ông còn t v n cho nh ng aiằ ụ ụ ệ ủ ọ ỉ ế ư ấ ữ có ý đ nh thay đ i ngh nghi p. C n m n nh m t con ong t n t y v i ngh , đ r iị ổ ề ệ ầ ẫ ư ộ ậ ụ ớ ề ể ồ sau đó Dennis Palumbo đã cho ra đ i cu n sách Writing From the Inside Out, và nóờ ố nhanh chóng tr thành m t trong nh ng cu n sách bán ch y nh t. ở ộ ữ ố ạ ấ

Ông bà tôi có chín ng i cháu và tôi là đ a đ u tiên đ c vào đ i h c. H i tôi còn bé,ườ ứ ầ ượ ạ ọ ồ trong gia đình ai cũng mu n tôi sau này s tr thành k s . Nh ng ch sau năm th nh tố ẽ ở ỹ ư ư ỉ ứ ấ đ i h c, tôi đã b ngang khoa c khí và chuy n h n sang lĩnh v c văn ch ng. Đi uạ ọ ỏ ơ ể ẳ ự ươ ề đó khi n cho gia đình và b m tôi r t th t v ng. Sau này khi đã làm cha, tôi m i th cế ố ẹ ấ ấ ọ ớ ự s th u hi u s quan tâm và lo l ng mà m i ng i dành cho tôi, m t c u thanh niênự ấ ể ự ắ ọ ườ ộ ậ v a tròn 18 tu i. Lúc đó, tôi không quen bi t b t kỳ m t nhà văn nào. Vì th , m iừ ổ ế ấ ộ ế ọ ng i nghĩ tôi quá li u lĩnh trong quy t đ nh c a mình. ườ ề ế ị ủ

Th i gian đ u khi đ n thành ph Louisville, bang Kentucky, tôi nh n vi t qu ng cáoờ ầ ế ố ậ ế ả cho đài phát thanh truy n hình. Nh ng sau đó tôi b công vi c này và chuy n đ n Losề ư ỏ ệ ể ế Angeles. đây, tôi b th t nghi p trong hai năm. Đ ki m s ng, tôi đã vi t và bánỞ ị ấ ệ ể ế ố ế nh ng m u truy n vui cho nhà xu t b n truy n tranh. Đó là lo i công vi c r t ít nhàữ ẩ ệ ấ ả ệ ạ ệ ấ văn nào làm. Nh ng tôi ph i làm vì không tìm đ c vi c nào khác. Trong lúc tuy tư ả ượ ệ ệ v ng, tôi tìm đ n sân kh u hài và th gi ng làm di n viên v i mong mu n ai đó trongọ ế ấ ử ọ ễ ớ ố ngh s chú ý đ n tôi. Sau kho ng tám, chín tháng làm vi c mi t mài sân kh u hài,ề ẽ ế ả ệ ệ ở ấ tôi nh n đ c l i t ch i nh n mình làm di n viên hài k ch. Bà Mitzi Shore nói tôiậ ượ ờ ừ ố ậ ễ ị

31

Page 32: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

không có kh năng di n hài. N u Mitzi không thích l i di n c a b n, đ ng nghĩa v iả ễ ế ố ễ ủ ạ ồ ớ vi c b n s không đ c lên sân kh u. Đi u đó khi n tôi b t n th ng. Tuy nói v y,ệ ạ ẽ ượ ấ ề ế ị ổ ươ ậ nh ng Mitzi v n m i Gabe Kaplan đ n xem ti t m c c a tôi. Tôi th a hi u ông ta đ nư ẫ ờ ế ế ụ ủ ừ ể ế không ph i đ xem tôi bi u di n, mà ch đ đánh giá kh năng vi t lách c a tôi thôi.ả ể ể ễ ỉ ể ả ế ủ Vài tháng sau, khi tôi s p s a ngh vi c ch Mitzi, thì Gabe đã g i đi n cho tôi. Ôngắ ử ỉ ệ ở ỗ ọ ệ ta nói r ng đã đ c m t s tài li u tôi vi t, và mu n tôi v làm vi c ch ông y. M tằ ọ ộ ố ệ ế ố ề ệ ở ỗ ấ ộ năm sau đó, tôi đã thành công v i nh ng tác ph m nh Welcome Back, Kotter. ớ ữ ẩ ư

N u Mitzi thuê tôi làm di n viên hài, có l tôi s không có c h i g p ông Gabe. Sauế ễ ẽ ẽ ơ ộ ặ thành công c a My Favorite Year, tôi b t đ u có đ nh h ng cho con đ ng s p t iủ ắ ầ ị ướ ườ ắ ớ c a mình trong lĩnh v c vi t lách, lĩnh v c mà tôi nghĩ mình có nhi u may m n. ủ ự ế ự ề ắ

Trong vòng m t năm r i, tôi đi du l ch kh p th gi i và làm phim v nh ng ng i leoộ ưỡ ị ắ ế ớ ề ữ ườ núi cho nhà s n xu t Robert Redford. Theo chân nh ng nhà leo núi, tôi đã trèo lên t nả ấ ữ ậ đ nh Himalayas, s ng đó m t th i gian, ch u đ ng nhi u khó khăn v t v đ hoànỉ ố ở ộ ờ ị ự ề ấ ả ể thành b phim. Cũng t đó, tôi khám phá ra m t th gi i l n h n th gi i bi u di n.ộ ừ ộ ế ớ ớ ơ ế ớ ể ễ Trong đ u tôi thoáng có ý đ nh đ i ngh , m c dù công vi c v n luôn ti n tri n suônầ ị ổ ề ặ ệ ẫ ế ể s . Sau đó, tôi quy t đ nh theo h c thêm ba năm r i tr ng Đ i h c Pepperdine.ẻ ế ị ọ ưỡ ở ườ ạ ọ

Sau khi nh n đ c b ng t t nghi p, tôi làm bác sĩ th c t p khoa tâm th n c a m tậ ượ ằ ố ệ ự ậ ở ầ ủ ộ b nh vi n. đó, tôi tham gia 2 l p h c, trong đó có l p c a m t giáo s chuyênệ ệ Ở ớ ọ ớ ủ ộ ư nghiên c u v tâm th n phân li t. Ông m i tôi h p tác đ chăm sóc và ch a tr cho cácứ ề ầ ệ ờ ợ ể ữ ị b nh nhân tâm th n. Ch c b n không th t ng t ng công vi c này v t v đ n m cệ ầ ắ ạ ể ưở ượ ệ ấ ả ế ứ nào đâu! Chúng tôi ph i làm vi c v i nh ng ng i luôn tr ng thái tinh th n khôngả ệ ớ ữ ườ ở ạ ầ

n đ nh, ph i v t óc nghĩ ra nh ng trò ch i m i đ thu hút s chú ý và tìm cách ch aổ ị ả ắ ữ ơ ớ ể ự ữ tr cho h - nh ng ng i mà xã h i g i là ng i điên. ị ọ ữ ườ ộ ọ ườ

Khi ng i trong m t nhà hàng sang tr ng cùng th o lu n v i nh ng đ o di n phim, m tồ ộ ọ ả ậ ớ ữ ạ ễ ắ tôi c th ng ph i li c nhìn đ ng h vì s s v b nh vi n mu n. Trong su t m t vàiứ ườ ả ế ồ ồ ợ ẽ ề ệ ệ ộ ố ộ tháng đ u làm vi c b nh vi n, áp l c nhi u đ n n i tôi luôn có ý nghĩ mình đã ch nầ ệ ở ệ ệ ự ề ế ỗ ọ nh m đ ng. Và tôi th m lo ng i, không bi t mình s ch u đ ng đ c bao lâu! ầ ườ ầ ạ ế ẽ ị ự ượ

Trong nhóm b nh nhân c a tôi có Christ, m t ng i lúc nào cũng trong tr ng thái sệ ủ ộ ườ ạ ợ s t, luôn có ý nghĩ là ma qu s b c ra t chi c tivi và b t anh ta đi. Tôi c g ngệ ỷ ẽ ướ ừ ế ắ ố ắ thuy t ph c anh ta di n l i o giác đó. Và anh ta càng t ch iế ụ ễ ạ ả ừ ố bao nhiêu thì tôi l iạ càng thúc gi c b y nhiêu. B u không khí trong phòng tr nên yên l ng l kỳ. Nh ngụ ấ ầ ở ặ ạ ữ b nh nhân nhìn tôi ch m ch m. Đ t nhiên, m t ng i đ ng d y nói: "Này Christ, cáiệ ằ ằ ộ ộ ườ ứ ậ gã này còn điên n ng h n chúng ta đ y". Thì ra, tôi đã nh m t ng r ng s thúc gi cặ ơ ấ ầ ưở ằ ự ụ c a mình s làm đ c m t đi u gì đó mang l i ni m vui cho h , nh ng th c t ch ngủ ẽ ượ ộ ề ạ ề ọ ư ự ế ẳ ai c i c . Lúc đó, th y h ng d n xu t hi n và v v vai tôi : "Đ ng c b t h làmườ ả ầ ướ ẫ ấ ệ ỗ ỗ ừ ố ắ ọ nh ng gì chúng ta mu n, mà hãy hi u nh ng gì h đang làm".ữ ố ể ữ ọ

B nh nhân th hai c a tôi đ c ch n đoán b m c ch ng hoang t ng. Anh ta choệ ứ ủ ượ ẩ ị ắ ứ ưở r ng cu c s ng c a mình nh là m t cái neo mà anh ta ph i gi ch t l y, n u buôngằ ộ ố ủ ư ộ ả ữ ặ ấ ế tay anh ta s nó s trôi m t. Và dù tôi đã r t c g ng giúp anh ta thoát kh i ý nghĩ đó,ợ ẽ ấ ấ ố ắ ỏ nh ng m t l n n a tôi l i không thành công. M t s ng i cho r ng tôi không thíchư ộ ầ ữ ạ ộ ố ườ ằ

32

Page 33: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

h p v i công vi c này. Th c s b n thân tôi cũng c m th y nh v y. Đ t nhiên tôiợ ớ ệ ự ự ả ả ấ ư ậ ộ nghĩ: "T i sao mình l i đi giúp ng i khác, trong khi nh ng v n đ c a chính mình l iạ ạ ườ ữ ấ ề ủ ạ không th gi i quy t đ c".ể ả ế ượ

Sau này tôi nh n ra, ch c n s yêu thích và say mê ngh nghi p thì dù b n có m t baoậ ỉ ầ ự ề ệ ạ ấ nhiêu th i gian đ th c hi n, cũng không thành v n đ . Ch ng h n nh Harvey Keitelờ ể ự ệ ấ ề ẳ ạ ư đã m t 7 năm đ có th tr thành di n viên, vì anh luôn khát khao đ c đóng phim vàấ ể ể ở ễ ượ c m th y cu c đ i mình g n li n v i phim nh. Và anh ta tìm m i cách đ bi n cả ấ ộ ờ ắ ề ớ ả ọ ể ế ướ m c a mình thành hi n th c. Đ có th ti n xa h n vào lĩnh v c mình yêu thích, b nơ ủ ệ ự ể ể ế ơ ự ạ hãy xem nh ng gian nan mà mình g p ph i trên đ ng đi là đi u c t y u giúp b nữ ặ ả ườ ề ố ế ạ kh ng đ nh tình yêu đ i v i ngh . ẳ ị ố ớ ề

M t vài tu n sau đó, tôi ti p xúc v i m t b nh nhân m c ch ng nói thao thao b tộ ầ ế ớ ộ ệ ắ ứ ấ tuy t. Không th ch cho t i lúc anh ta nói xong, tôi ng t l i: "Anh có th ng ng nóiệ ể ờ ớ ắ ờ ể ừ trong 5 phút đ chúng ta trò chuy n m t lúc đ c không?". S ng ng i l i m t lát,ể ệ ộ ượ ữ ườ ạ ộ anh ta đáp: "Đ c thôi!". T lúc b t đ u công vi c này, đây là l n đ u tiên tôi c mượ ừ ắ ầ ệ ầ ầ ả nh n đ c ni m h nh phúc th t s , b i b nh nhân đã ch u nghe theo l i tôi. Tôi xemậ ượ ề ạ ậ ự ở ệ ị ờ đó là m t b c đ t phá l n trong ngh c a mình. Ch vì quá nghi ng v kh năng trộ ướ ộ ớ ề ủ ỉ ờ ề ả ở thành bác sĩ tr li u, nên khi g p nh ng khó khăn nho nh trong quá trình làm vi c, tôiị ệ ặ ữ ỏ ệ đã v i có ý nghĩ mình không có kh năng và không ít l n đã mu n b ngh .ộ ả ầ ố ỏ ề

M i khi g p th t b i, tôi x u h đ n m c không nhìn th y nh ng kinh nghi m quýỗ ặ ấ ạ ấ ổ ế ứ ấ ữ ệ báu n trong đó. Ph i th a nh n m t đi u r ng, lúc còn là nhà văn tôi th y mình r tẩ ả ừ ậ ộ ề ằ ấ ấ may m n. Chính vì v y khi g p th t b i, tôi không có đ can đ m đ đ i di n v i nóắ ậ ặ ấ ạ ủ ả ể ố ệ ớ mà luôn tìm cách l n tránh, đ r i nghĩ mình là ng i kém năng l c làm vi c. Tôi nh nẩ ể ồ ườ ự ệ ậ th y r ng, không ch b nh nhân c a tôi có thi u sót trong v n đ nh n th c mà chínhấ ằ ỉ ệ ủ ế ấ ề ậ ứ tôi cũng v y. Đ có th giúp đ h , tr c h t tôi ph i t tin vào b n thân mình vàậ ể ể ỡ ọ ướ ế ả ự ả không bao gi lùi b c tr c khó khăn. ờ ướ ướ

Khi b c lên sân kh u, b n có th đoán bi t tâm lý khán gi đ nhanh chóng đáp ngướ ấ ạ ể ế ả ể ứ th hi u, nhu c u c a h . Nh ng b nh vi n tâm th n không là sân kh u cũng ch ngị ế ầ ủ ọ ư ệ ệ ầ ấ ẳ ph i phim tr ng. Đây là th gi i th t, v i nh ng con ng i th t đang m c b nh vàả ườ ế ớ ậ ớ ữ ườ ậ ắ ệ đang trong tình tr ng vô cùng đáng th ng, m c dù b n thân h không h c m nh nạ ươ ặ ả ọ ề ả ậ đ c đi u đó. ượ ề

Đã không ít l n tôi t h i: "Mình là ai trong th gi i này?". Tôi nh Samuel Johnsonầ ự ỏ ế ớ ớ t ng nói: "Hoàn c nh khó khăn giúp con ng i hi u mình là ai". Đi u này d ng nhừ ả ườ ể ề ườ ư đang x y đ n v i tôi. Tôi nghĩ mình đã h c đ c r t nhi u đi u, b i tôi thành công ả ế ớ ọ ượ ấ ề ề ở ở cái tu i r t tr , tu i 20. Hóa ra, t t c ch là o t ng. b nh vi n tâm th n, n iổ ấ ẻ ổ ấ ả ỉ ả ưở Ở ệ ệ ầ ơ ngày ngày tôi ph i đ i m t v i nh ng b nh nhân đang kêu la, gào thét, m t l n n a tôiả ố ặ ớ ữ ệ ộ ầ ữ l i loay hoay v i câu h i "Mình là ai trong cái th gi i này?". ạ ớ ỏ ế ớ

Có th nói, đó là quãng th i gian x u nh t trong cu c đ i tôi. Tôi đã t b s nghi pể ờ ấ ấ ộ ờ ừ ỏ ự ệ vi t lách, vì v y n u r i kh i b nh vi n, tôi không bi t mình s làm vi c gì. Nh ng sế ậ ế ờ ỏ ệ ệ ế ẽ ệ ư ự th t tôi không mu n l u l i n i này chút nào. Tôi không hi u sao đang lúc thành côngậ ố ư ạ ơ ể trong ngh vi t, tho t cái tôi l i đ i h ng con thuy n cu c đ i mình. Tôi th y mìnhề ế ắ ạ ổ ướ ề ộ ờ ấ

33

Page 34: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

th t nông n i trong m i quy t đ nh. Tôi có c m giác d ng nh mình đã đánh m tậ ổ ọ ế ị ả ườ ư ấ nhi u th .ề ứ

Nh ng cũng chính nh nh ng trăn tr đó, tôi đã bi t mình th c s c n gì. Nó giúp tôiư ờ ữ ở ế ự ự ầ nh n ra nh ng giá tr th t s trong đ i. Tôi lao vào làm vi c mi t mài, quên c b nậ ữ ị ậ ự ờ ệ ệ ả ả thân mình đ có th đ ng c m v i b nh nhân. Khi tôi bu t mi ng: "Li u anh có thể ể ồ ả ớ ệ ộ ệ ệ ể ng ng nói trong 5 phút đ c không?", lúc đó, tôi đã không còn đ kiên nh n đ ngheừ ượ ủ ẫ ể anh ta nói n a. Và th t b t ng , dù m c b nh nh ng anh ta v n hi u tôi đã n n đ nữ ậ ấ ờ ắ ệ ư ẫ ể ả ế m c nào. Anh ta n m l y tay tôi, ra v đã hi u v n đ và h p tác cùng tôi ch ng cănứ ắ ấ ẻ ể ấ ề ợ ế ự b nh c a mình. ệ ủ

Th t b i là m t trong nh ng nguyên nhân d khi n b n n n lòng nh t. Nh ng h u h tấ ạ ộ ữ ễ ế ạ ả ấ ư ầ ế nh ng ng i thành công trên th gi i này đ u ph i kinh qua nhi u th t b i. Chínhữ ườ ế ớ ề ả ề ấ ạ nh ng l n v p ngã s cho b n hi u mình c n ph i làm gì, mình là ai trong t ng lai vàữ ầ ấ ẽ ạ ể ầ ả ươ làm sao đ tránh l p l i th t b i. Do v y, b n ph i luôn luôn h c h i đ có th tíchể ặ ạ ấ ạ ậ ạ ả ọ ỏ ể ể lũy kinh nghi m cho b n thân. Trong cu n Warrior’s Code có m t câu mà tôi r t thích,ệ ả ố ộ ấ đó là: "M o hi m, th t b i và l i m o hi m!".ạ ể ấ ạ ạ ạ ể

Tôi nh n ra mình đã sai khi đánh giá th p vai trò c a th t b i, hay nói cách khác, tôiậ ấ ủ ấ ạ không dám đ i m t v i r i ro. N u không dám m o hi m, c h i thành công c a b nố ặ ớ ủ ế ạ ể ơ ộ ủ ạ s không nhi u. Jon Voight t ng nói: "B n đ ng s nh ng khuy t đi m, hãy can đ mẽ ề ừ ạ ừ ợ ữ ế ể ả đ i di n v i nó, vì qua đó b n s h c h i đ c r t nhi u đi u th c s b ích". ố ệ ớ ạ ẽ ọ ỏ ượ ấ ề ề ự ự ổ

H th ng giáo d c c a chúng ta luôn coi tr ng thành tích b ng cách trao th ng choệ ố ụ ủ ọ ằ ưở h c sinh đ t đi m cao. Nh ng nh th s t o ra s máy móc, r p khuôn theo nh ng gìọ ạ ể ư ư ế ẽ ạ ự ậ ữ có trong sách v , thi u môi tr ng đ các em t do bay b ng v i kh năng sáng t oở ế ườ ể ự ổ ớ ả ạ c a mình. Chúng ta nên h n ch tính c nh tranh d a trên đi m s và thành tích, đ củ ạ ế ạ ự ể ố ặ bi t trong nh ng năm đ u tiên tr c p sách đ n tr ng. Hãy t o đi u ki n cho chúngệ ữ ầ ẻ ắ ế ườ ạ ề ệ có c h i khám phá nh ng đi u m i m , dám m o hi m đ ng đ u v i th thách, vàơ ộ ữ ề ớ ẻ ạ ể ươ ầ ớ ử s n sàng đ i đ u v i th t b i. B ng cách này, chúng ta s giúp tr phát hi n ra khẵ ố ầ ớ ấ ạ ằ ẽ ẻ ệ ả năng th t s c a mình và kh năng đó s giúp chúng t ch , ch đ ng h n trong conậ ự ủ ả ẽ ự ủ ủ ộ ơ đ ng h c t p v n t i nh ng chân tr i tri th c. ườ ọ ậ ươ ớ ữ ờ ứ

Tr c đây, tôi không bao gi ch p nh n th t b i. Nh ng gi đây, tôi hi u ra r ng, th tướ ờ ấ ậ ấ ạ ư ờ ể ằ ấ b i chính là con đ ng ng n nh t đi đ n thành công. Không ai có th bi t đ c mìnhạ ườ ắ ấ ế ể ế ượ s thành công hay th t b i n u không b t tay vào hành đ ng. Khi làm m t vi c gì đó,ẽ ấ ạ ế ắ ộ ộ ệ b n nh n đ c nhi u l i khen ho c chê t b t kỳ ai, ng i thân, b n bè, hàng xóm...ạ ậ ượ ề ờ ặ ừ ấ ườ ạ là đi u t t nhiên. Có th b n s c m th y khó ch u vì đi u đó, nh ng b n hãy hi uề ấ ể ạ ẽ ả ấ ị ề ư ạ ể r ng, nh ng l i đó xu t phát t nh ng cách nhìn khác nhau trong th c t cu c s ng.ằ ữ ờ ấ ừ ữ ự ế ộ ố

V hào nhoáng sang tr ng là th mà m i ng i luôn ao c, nh ng chính s tr ngẻ ọ ứ ọ ườ ướ ư ự ưở thành trong khó khăn m i th c s làm ng i ta ng ng m .ớ ự ự ườ ưỡ ộ

Francis Bacon

34

Page 35: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

Trên m i ng n núi đ u có nh ng l i đi mà khi đ ng d i thung lũng, b n không thỗ ọ ề ữ ố ứ ướ ạ ể nhìn th y đ c.ấ ượ

James Rogers

Nh ng n l c c a b n ch có th đ m hoa k t trái n u b n quy t không b cu c.ữ ỗ ự ủ ạ ỉ ể ơ ế ế ạ ế ỏ ộ

Napoleon Hill

Nh ng ng i thi u năng l c luôn mong ch k t qu t t đ p màữ ườ ế ự ờ ế ả ố ẹ ch ng mu n n l c.ẳ ố ỗ ự H bi n minh, th t b i là do h kém c i và thi u c m h ng, ho c không may m n,ọ ệ ấ ạ ọ ỏ ế ả ứ ặ ắ ch không th a nh n là do mình thi u n l c. Nh ng ng i tài năng đ u nh n th cứ ừ ậ ế ỗ ự ữ ườ ề ậ ứ r ng đ giành đ c vinh quang h đ u ph i tr i qua vô vàn th thách, đ i phó v iằ ể ượ ọ ề ả ả ử ố ớ nh ng khó khăn đó b ng s t tin và lòng kiên trì. Do đó, m t tính khí m nh m là b nữ ằ ự ự ộ ạ ẽ ả ch t c a tài năng.ấ ủ

Eric Hoffer

Th t b i l n nh t c a m t ng i là anh ta không bao gi ch u th a nh n mình có thấ ạ ớ ấ ủ ộ ườ ờ ị ừ ậ ể b th t b i.ị ấ ạ

Gerald N. Weiskott

Khi ph i ch ng ch i v i nh ng th thách c a cu c s ng, b n đ ng v i n n lòng. B iả ố ọ ớ ữ ử ủ ộ ố ạ ừ ộ ả ở đó là c h i t t đ nh ng kh năng ti m n trong b n có d p đ c phát huyơ ộ ố ể ữ ả ề ẩ ạ ị ượ .

S. Young

Ngu n: ồ V t lên chính mình 2ượ - First News và NXB T ng h p TP.HCMổ ợ

Guy Gabaldon

"Đ có đ c m t tinh th n m nh m , b n c n ph i tr i quaể ượ ộ ầ ạ ẽ ạ ầ ả ả m t quá trình kh luy n."ộ ổ ệ

TTO - Tr n chi n giành l i hòn đ o Saipan do quân Nh tậ ế ạ ả ậ chi m đóng ngày 7 tháng 7 năm 1944 trong Chi n tranh thế ế ế gi i th hai Thái Bình D ng là m t tr n khó quên trongớ ứ ở ươ ộ ậ l ch s . Nó nh m t truy n thuy t v anh lính binh nhì canị ử ư ộ ề ế ề đ m Guy Gabaldon, m t lính th y đánh b .ả ộ ủ ộ

V i v n t ti ng Nh t "đ ng ph ", m t kh u súng cacbin,ớ ố ừ ế ậ ườ ố ộ ẩ đ n đ c mình anh đã chiêu hàng đ c h n 1.500 binh lính Nh t. V sau, câu chuy nơ ộ ượ ơ ậ ề ệ

35

Page 36: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

này đ c d ng thành phim Hell to Eternity. T ch có m t tu i th b t h nh, t c vôượ ự ừ ỗ ộ ổ ơ ấ ạ ứ ố thân, Guy Gabaldon tr thành ng i hùng trong m t nhi u ng i – k c nh ng ng iở ườ ắ ề ườ ể ả ữ ườ t ng là tù binh c a anh.ừ ủ

T năm 10 tu i, tôi đã s ng lang thang trong nh ng khu nhà chu t Los Angeles.ừ ổ ố ữ ổ ộ ở Đánh giày là công vi c th ng ngày c a tôi ph Skid Row - n i dành cho m t đ aệ ườ ủ ở ố ơ ộ ứ tr vô gia c nh tôi, cùng nh ng k nghi n r u… nói chung là nh ng ng i thu cẻ ư ư ữ ẻ ệ ượ ữ ườ ộ đ m i t ng l p c n bã c a xã h i. ủ ọ ầ ớ ặ ủ ộ

Skid Row nh ng năm 30 c a th k XX là n i mà b n có th h c h i đ c r t nhi uữ ủ ế ỷ ơ ạ ể ọ ỏ ượ ấ ề đi u. đây, m t đ a tr 10 tu i có th ti p thu đ c s gan d và lì l m t nh ngề Ở ộ ứ ẻ ổ ể ế ượ ự ạ ợ ừ ữ tay đ m quy n Anh, các cô gái đi m và c nh ng ng i l ng thi n. Ngoài vi c đánhấ ề ế ả ữ ườ ươ ệ ệ giày ra, đôi lúc tôi còn làm các vi c v t giúp nh ng cô gái đi m và th nh tho ng h cóệ ặ ữ ế ỉ ả ọ giúi cho tôi vài xu l . Đ đi l i, tôi th ng nh y lên nh ng xe t i ch đ y hàng hóaẻ ể ạ ườ ả ữ ả ở ầ ho c đu lên đ u các toa xe l a. M c dù đôi l n cũng b c nh sát tóm, nh ng tôi v n cóặ ầ ử ặ ầ ị ả ư ẫ cách đ thoát thân. ể

Nh ng năm tháng s ng lây l t trên đ ng ph đã d y tôi nh ng bài h c mà không n iữ ố ấ ườ ố ạ ữ ọ ơ nào tôi có th h c đ c. S ng trong môi tr ng đó, n u khéo léo xoay x b n m i t nể ọ ượ ố ườ ế ở ạ ớ ồ t i đ c. Năm 13 tu i, tôi chuy n sang Barrio, thu c phía đông Los Angeles, và v nạ ượ ổ ể ộ ẫ ti p t c s ng trong c nh t ng lai m m t. Đ n năm 15 tu i, tôi đ n Little Tokyo,ế ụ ố ả ươ ờ ị ế ổ ế ở khu dành cho ng i Nh t.ườ ậ

Không hi u sao tôi thích t t c nh ng th có liên quan đ n ng i Nh t, t th c ăn đ nể ấ ả ữ ứ ế ườ ậ ừ ứ ế nh ng câu chuy n k v các võ sĩ samurai truy n th ng, nh ng thi u n Nh t xinhữ ệ ể ề ề ố ữ ế ữ ậ x n, và c ni m t hào, kiêu hãnh l n s kiên đ nh trong m i vi c h làm. Cu i cùng,ắ ả ề ự ẫ ự ị ọ ệ ọ ố tôi cũng đã có đ c m t mái m đúng nghĩa khi d n đ n v i gia đình Nikano. Hàngượ ộ ấ ọ ế ở ớ ngày, tôi giúp nh ng ng i anh em nuôi giao báo cho ng i Nh t quanh khu nhà tôi .ữ ườ ườ ậ ở Tôi giúp m nuôi trông nom c a hàng bán hoa t i. Tôi còn đ c h cho đi h c t iẹ ử ươ ượ ọ ọ ạ tr ng c a ng i Nh t, h c vi t ch kana (b ký t ti ng Nh t), h c ti ng kanji (chườ ủ ườ ậ ọ ế ữ ộ ự ế ậ ọ ế ữ Nh t, vi t v i g c t Hán). M c dù r t thích nói ti ng Nh t, nh ng tôi nói khôngậ ế ớ ố ừ ặ ấ ế ậ ư đ c m ch l c l m. Đ ch tôi cách vi t ch kata-kana, anh nuôi tôi, Lyle, có th dànhượ ạ ạ ắ ể ỉ ế ữ ể cho tôi hàng gi . Không ch th , khi hòa mình trong môi tr ng c a ng i Nh t, tôiờ ỉ ế ườ ủ ườ ậ đ c bi t say mê nh ng truy n thuy t v các chi n binh samurai. Không ng nhi u nămặ ệ ữ ề ế ề ế ờ ề sau đó, tôi đã thu ph c đ c r t nhi u "nh ng chi n binh Samurai qu c m", đ iụ ượ ấ ề ữ ế ả ả ộ binh tinh nhu nh t c a Nh t hoàng Hirohito. ệ ấ ủ ậ

Năm 17 tu i, tôi gia nh p vào H i quân. V i chi u cao 1m62, cân n ng 57 kg, và bổ ậ ả ớ ề ặ ị th ng màng nhĩ nên tôi b lo i ngay t đ u. Đó là n i th t v ng l n nh t th i niênủ ị ạ ừ ầ ỗ ấ ọ ớ ấ ờ thi u c a tôi. ế ủ

Sau đó, tôi tình c đ c đ c m u qu ng cáo c n tuy n thông d ch viên ti ng Nh t choờ ọ ượ ẩ ả ầ ể ị ế ậ quân ch ng lính th y đánh b . M c dù bi t kh năng nói ti ng Nh t c a mình còn h nủ ủ ộ ặ ế ả ế ậ ủ ạ ch , nh ng tôi v n quy t đ nh cho mình c h i. Vì đang r t c n thông d ch viên, nênế ư ẫ ế ị ơ ộ ấ ầ ị h đ ng ý nh n tôi ngay, b qua c khi m khuy t v l tai th ng c a tôi. ọ ồ ậ ỏ ả ế ế ề ỗ ủ ủ

36

Page 37: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

Làm phiên d ch không đ c bao lâu, h l i đi u tôi ra chi n tr n. Tôi đ c đ a đ n tị ượ ọ ạ ề ế ậ ượ ư ế ổ súng c i 81 ly. Sau đó, tôi đ c đào t o tr thành lính trinh sát và gia nh p vào quânố ượ ạ ở ậ đoàn đánh chi m đ o Saipan.ế ả

Khi lên đ n đ o, tôi quy t đ nh đi trinh sát m t mình, và ngay khi đó tôi đ ng đ cùngế ả ế ị ộ ụ ộ lúc v i 3 ng i lính Nh t. Tôi nói v i h : "Te o gaete" (gi tay lên). Đây có l là l nớ ườ ậ ớ ọ ơ ẽ ầ đ u tiên tôi nói v i quân đ ch b ng ti ng Nh t. Th y m t trong 3 tên loay hoay v iầ ớ ị ằ ế ậ ấ ộ ớ kh u súng tr ng, tôi li n n súng vào h n tr c. Hai tên còn l i h súng xu ng, tôiẩ ườ ề ổ ắ ướ ạ ạ ố thuy t ph c r ng s không làm h i n u h ch u nghe l i tôi. H là nh ng tù binh đ uế ụ ằ ẽ ạ ế ọ ị ờ ọ ữ ầ tiên c a tôi khi kh i nghi p nhà binh. Lúc đó, tôi c m th y r t vui, b i tôi đã làm t tủ ở ệ ả ấ ấ ở ố h n c nhi m v . Th nh ng, khi ra trình di n tr c viên đ i úy, ông ta đã cho tôi m tơ ả ệ ụ ế ư ệ ướ ạ ộ tràng thuy t gi ng v nh ng nguyên t c trong quân đ i, vì tôi đã t ý ra ngoài m tế ả ề ữ ắ ộ ự ộ mình và l nh cho tôi không đ c tái ph m thêm l n nào n a. Nh ng ngày hôm sau, tôiệ ượ ạ ầ ữ ư l i ti p t c đi ra ngoài và mang v thêm 12 tù binh n a. L n này, viên sĩ quan ch huyạ ế ụ ề ữ ầ ỉ x s hoàn toàn khác. T tù binh, chúng tôi đã khai thác đ c nh ng thông tin c c kỳử ự ừ ượ ữ ự quan tr ng. C p trên cũng đã nhanh chóng đ ng thu n v i hành đ ng c a tôi. Có l ,ọ ấ ồ ậ ớ ộ ủ ẽ đây chính là s kh i đ u t t đ p cho "ho t đ ng đ c l p" c a tôi trên đ o Saipan. ự ở ầ ố ẹ ạ ộ ộ ậ ủ ả

Sáng ngày 8 tháng 7 năm 1944, tôi đ a hai tù binh lên m t ng n núi và c g ng gi ngư ộ ọ ố ắ ả gi i, thuy t ph c h , b o r ng n u ch ng c , ch c ch n h s không thoát kh i cáiả ế ụ ọ ả ằ ế ố ự ắ ắ ọ ẽ ỏ ch t. Tôi còn nói thêm, n u h v n ti p t c cu c chi n, tr c sau gì h cũng khôngế ế ọ ẫ ế ụ ộ ế ướ ọ thoát nh ng nòng súng s p s a khai h a c a chúng tôi. Không nh ng th , tôi còn chữ ắ ử ỏ ủ ữ ế ỉ cho h th y nh ng chi c tàu c a chúng tôi đang neo đ u ngoài kh i, ch l nh n súngọ ấ ữ ế ủ ậ ơ ờ ệ ổ vào nh ng n i trú n c a quân Nh t. "T i sao các anh ph i ch t trong khi các anh v nữ ơ ẩ ủ ậ ạ ả ế ẫ còn l i thoát v i không ít đi u ki n u đãi? Các anh đ a ng i c a mình đ n chố ớ ề ệ ư ư ườ ủ ế ỗ ch t, nh th không đúng v i lu t quân đ i Bushido c a các anh.”ế ư ế ớ ậ ộ ủ

V ng m c tôi g p ph i là làm sao cho nh ng ng i này hi u chúng tôi s không traướ ắ ặ ả ữ ườ ể ẽ t n hay gi t h i h , mà s đ i x t t cũng nh s tr h v Nh t sau khi cu cấ ế ạ ọ ẽ ố ử ử ế ư ẽ ả ọ ề ậ ộ chi n k t thúc. M c dù tôi bi t r t rõ lu t Bushido, nó bu c h ph i t sát ch khôngế ế ặ ế ấ ậ ộ ọ ả ự ứ đ c đ u hàng vì đ u hàng là hành đ ng hèn nhát. Đó chính là đi m m u ch t khóượ ầ ầ ộ ể ấ ố tháo g nh t. N u tôi không th thuy t ph c đ c h , có l tôi cũng ch ng có c mayỡ ấ ế ể ế ụ ượ ọ ẽ ẳ ơ s ng sót. Tôi bi t có hàng trăm binh lính thi n chi n c a quân đ ch đang n n p đâu đóố ế ệ ế ủ ị ẩ ấ và n u h r t đu i, gi i l m tôi ch có th h đ c 2 đ n 3 tên tr c khi b h b nế ọ ượ ổ ỏ ắ ỉ ể ạ ượ ế ướ ị ọ ắ g c. Li u tôi có th v t qua đ c? Cho đ n phút này tôi v n g p may, nh ng c mayụ ệ ể ượ ượ ế ẫ ặ ư ơ đ thuy t ph c nh ng c m t quân c a Nh t đ u hàng là vô cùng hi m hoi. Sau m tể ế ụ ữ ả ử ủ ậ ầ ế ộ h i thuy t ph c, m t tù binh đi xu ng nh ng hang bên d i đ thuy t ph c đ ng đ i.ồ ế ụ ộ ố ữ ướ ể ế ụ ồ ộ M t l i cùng tôi, vì anh ta nghĩ r ng mình không đ kh năng thuy t ph c. ộ ở ạ ằ ủ ả ế ụ

M t lúc lâu sau, ng i kia quay l i cùng v i 12 binh lính khác, ng i nào cũng kè kèộ ườ ạ ớ ườ súng bên mình. Tr c tình c nh đó, tôi c m giác d ng nh mình đang b bao vây. Tôiướ ả ả ườ ư ị nghĩ th m, có khi nào đ n l t tôi s tr thành tù binh c a nh ng binh sĩ cu ng tín nàyầ ế ượ ẽ ở ủ ữ ồ không.

Nh ng h không t thái đ gì. T t c đ ng tr c m t tôi, ch xem tôi s ph n ngư ọ ỏ ộ ấ ả ứ ướ ặ ờ ẽ ả ứ th nào. N u n súng, tôi hi u tính m ng c a mình cũng ch ng đ c b o toàn. Tôi giế ế ổ ể ạ ủ ẳ ượ ả ữ

37

Page 38: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

thái đ bình tĩnh, không t v b i r i hay ho ng s . "Dozo o suwari nasai!" (M iộ ỏ ẻ ố ố ả ợ ờ ng i!). Tôi t v mình đang là ng i ki m soát tình th . Đây là l n đ u tiên tôi nghĩồ ỏ ẻ ườ ể ế ầ ầ mình còn quá tr đ ch ng t uy quy n c a m t ng i lính. Nh ng tôi không còn cáchẻ ể ứ ỏ ề ủ ộ ườ ư nào khác. Tôi m i h hút thu c, c g ng gi bình tĩnh và s can đ m v n có c a mình.ờ ọ ố ố ắ ữ ự ả ố ủ "Heitai – san!" (Xin chào nh ng binh sĩ đ ng nghi p!). Sau đó, tôi nói li n m t h i:ữ ồ ệ ề ộ ơ "Tôi đ n đây đ trao cho các b n thông đi p c a t ng quân ‘Mad’ Smith, v t ngế ể ạ ệ ủ ướ ị ướ ph trách khu v c Marianas. T lâu, ngài Smith đã ng ng m lòng dũng c m c a cácụ ự ừ ưỡ ộ ả ủ b n nên ra l nh chúng tôi đ a các b nạ ệ ư ạ - các binh lính còn l i sau cu c t n côngạ ộ ấ Gyokusai ngày hôm qua - đ n n i an toàn. Hành đ ng c a các b n s đ c ghi vào l chế ơ ộ ủ ạ ẽ ượ ị s . T ng quân c a chúng tôi b o đ m r ng các b n s đ c đ a t i Hawaii an toàn,ử ướ ủ ả ả ằ ạ ẽ ượ ư ớ đ c nh ng n i có đ y đ ti n nghi cho đ n khi chi n tranh k t thúc. L i nói c aượ ở ữ ơ ầ ủ ệ ế ế ế ờ ủ t ng quân chúng tôi là l i h a danh d . Ông y không mu n b t c ng i nào ph iướ ờ ứ ự ấ ố ấ ứ ườ ả đ máu vô ích". ổ

Đa ph n nh ng lính Nh t này không bi t t ng Smith là ai, nh ng qua s quan sát c aầ ữ ậ ế ướ ư ự ủ mình, tôi nh n th y h có v r t tôn tr ng nh ng v t ng quân. Tôi b o r ng v i h aậ ấ ọ ẻ ấ ọ ữ ị ướ ả ằ ớ ỏ l c m nh, H i quân Hoa Kỳ có th tiêu di t h t b n h . V a nói tôi v a ch cho hự ạ ả ể ệ ế ọ ọ ừ ừ ỉ ọ xem hàng trăm con tàu đang đ u ngoài kh i. Lúc này, trong toán quân b t đ u n i lênậ ơ ắ ầ ổ nh ng ti ng xì xào. Tranh th giây phút đó, tôi c g ng thuy t ph c h - ho c s ng,ữ ế ủ ố ắ ế ụ ọ ặ ố ho c "Vĩnh bi t, m thân yêu".ặ ệ ẹ

Khi ch huy nhóm, m t trung úy, nhoài ng i nh n l y đi u thu c t tay tôi, nét m tỉ ộ ườ ậ ấ ế ố ừ ặ m i ng i m i d n dãn ra. M t s đ ng yên t i ch , m t s đi loanh quanh khu v cọ ườ ớ ầ ộ ố ứ ạ ỗ ộ ố ở ự g n đó. Tôi nói chuy n v i h b ng nh ng m u câu ti ng Nh t h c đ c Losầ ệ ớ ọ ằ ữ ẫ ế ậ ọ ượ ở Angeles: "Warera Nihonjin toshite hazukashii koto o shitara ikemasen" (Là ng i Nh tườ ậ chúng ta không nên ph m ph i m t hành vi nào đáng h th n). H b t c i, có l hạ ả ộ ổ ẹ ọ ậ ườ ẽ ọ c i vì cách phát âm ng ng ngh u c a tôi. H n b n h bi t tôi không ph i là ng iườ ọ ị ủ ẳ ọ ọ ế ả ườ Nh t. ậ

Viên sĩ quan ch huy h i, li u nh ng b nh xá căn c c a chúng tôi có đ c trang bỉ ỏ ệ ữ ệ ở ứ ủ ượ ị đ y đ không. "Ôi tr i đ t i!" – suýt n a tôi b t to thành ti ng trong n i vui m ng –ầ ủ ờ ấ ơ ữ ậ ế ỗ ừ v y là h đã ch p nh n l i đ ngh c a tôi! Không b l c h i, tôi nói ngay: "B nhậ ọ ấ ậ ờ ề ị ủ ỏ ỡ ơ ộ ệ xá c a chúng tôi có đ y đ ph ng ti n, và c nh ng bác sĩ gi i". Nghe xong, viên sĩủ ầ ủ ươ ệ ả ữ ỏ quan quay ra nhìn ch m ch m vào nh ng chi c tàu đang neo cách xa vách núi chằ ằ ữ ế ỉ ch ng trăm mét. Anh ta hi u r ng, n u ch ng c t t th y đ u ph i ch t, k c tôi.ừ ể ằ ế ố ự ấ ả ề ả ế ể ả Nh ng qua thái đ c a viên ch huy, tôi nh n th y anh ta ch a mu n ch t. "So da yo!ư ộ ủ ỉ ậ ấ ư ố ế Horyo ni naru!" (Đ c, chúng tôi đ ng ý là tù binh c a b n), anh ta nói. Tôi th phàoượ ồ ủ ạ ở nh nhõm: "Cu i cùng thì các b n cũng đ ng ý. Th t tuy t v i!".ẹ ố ạ ồ ậ ệ ờ

Viên ch huy b o b n ng i l i cùng tôi r i d n nh ng ng i khác leo lên vách núi.ỉ ả ố ườ ở ạ ồ ẫ ữ ườ Trong khi ng i ch nh ng ng i kia quay l i, chúng b t chuy n v i nhau. Nh ngồ ờ ữ ườ ạ ắ ệ ớ ữ ng i lính y k cho tôi nghe v gia đình, quê h ng h và đ th chuy n linh tinhườ ấ ể ề ươ ọ ủ ứ ệ khác. V ph n mình, tôi k cho h nghe v cu c s ng c a tôi v i nh ng gia đìnhề ầ ể ọ ề ộ ố ủ ớ ữ ng i Nh t California, và tình c m đ i v i nh ng ng i đã c u mang tôi. Tôi nóiườ ậ ở ả ố ớ ữ ườ ư v i h , r ng c tôi và h đ u là nh ng binh lính, đ u ph i tuân theo m nh l nh, m cớ ọ ằ ả ọ ề ữ ề ả ệ ệ ặ dù b n thân mình ch ng liên quan gì ngu n g c và m c đích c a cu c chi n tranh này.ả ẳ ồ ố ụ ủ ộ ế

38

Page 39: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

H t v đ ng tình v i nh ng suy nghĩ c a tôi. Tôi chia s v i h nh ng đi u thu cọ ỏ ẻ ồ ớ ữ ủ ẻ ớ ọ ữ ế ố mình mang t M sang cũng nh kh u ph n ăn tôi mang trong ba lô, h có v r từ ỹ ư ẩ ầ ọ ẻ ấ thích.

Ch a đ y m t gi sau, viên sĩ quan cùng v i h n 50 binh sĩ khác n a cùng xu t hi n.ư ầ ộ ờ ớ ơ ữ ấ ệ Trong thoáng ch c, tim tôi nh mu n nh y ra kh i l ng ng c. Tôi c m th y mình th tố ư ố ả ỏ ồ ự ả ấ ậ đ n đ c trong cu c chi n này. T t c m i ng i ng i đ i di n v i tôi. Trông hơ ộ ộ ế ấ ả ọ ườ ồ ố ệ ớ ọ không có v gì là k b i tr n. V t hào l n nghiêm túc th hi n rõ trên nét m t t ngẻ ẻ ạ ậ ẻ ự ẫ ể ệ ặ ừ ng i lính, nh th h ch a h có quy t đ nh đ u hàng. Trong tình hu ng đó, tôi luônườ ư ể ọ ư ề ế ị ầ ố nh c nh mình ph i gi v ng phong thái t tin, m t trong nh ng ph m ch t quanắ ở ả ữ ữ ự ộ ữ ẩ ấ tr ng mà ng i lính c n ph i có. Viên ch huy lên ti ng: "Chúng tôi còn kho ng vàiọ ườ ầ ả ỉ ế ả trăm ng i n a phía d i kia, m t s không ph i là binh lính và m t s thì bườ ữ ở ướ ộ ố ả ộ ố ị th ng. Tôi mu n có thu c đ ch a tr cho nh ng ng i b th ng". Tôi l y gói thu cươ ố ố ể ữ ị ữ ườ ị ươ ấ ố b t sulfat đ a cho anh ta xem và nói chúng tôi có g p nhi u l n nh th t i căn c .ộ ư ấ ề ầ ư ế ạ ứ Anh ta yêu c u n c u ng và thu c men cho nh ng tr ng h p kh n c p. "Hãy kiênầ ướ ố ố ữ ườ ợ ẩ ấ nh n", tôi đáp, "Tôi h a danh d v i anh là m t khi anh t p trung ng i c a anh l iẫ ứ ự ớ ộ ậ ườ ủ ạ đ y đ đây, tôi s liên l c ngay v i ch huy c a tôi".ầ ủ ở ẽ ạ ớ ỉ ủ

Nh ng binh lính Nh t t t r i kh i n i n n p. Nh ng hàng ng i dài d ng d c.ữ ậ ừ ừ ờ ỏ ơ ẩ ấ ữ ườ ằ ặ Tr i , b n h có c th y bao nhiêu ng i đây? N u h b t ng n i lo n, có l tôi sờ ạ ọ ọ ả ả ườ ế ọ ấ ờ ổ ạ ẽ ẽ quăng súng và tháo ch y m t thôi. Tôi ra l nh tách nh ng ng i không ph i là binhạ ấ ệ ữ ườ ả lính sang m t bên, và đ nh ng ng i b th ng qua m t khu v c riêng. Có nhi uộ ể ữ ườ ị ươ ộ ự ề ng i b th ng khá nghiêm tr ng, nh ng ánh m t h v n h ng h c l a chi n đ u.ườ ị ươ ọ ư ắ ọ ẫ ừ ự ử ế ấ Đa s h mu n ch tôi th c hi n l i h a c a mình, nh ng m t s ng i tr tu i h nố ọ ố ờ ự ệ ờ ứ ủ ư ộ ố ườ ẻ ổ ơ d ng nh không mu n đ u hàng. H yêu c u th c ăn, n c u ng, và chăm sóc y t .ườ ư ố ầ ọ ầ ứ ướ ố ế Tình hu ng tr nên khá b t n và căng th ng. N u không chu n b k p th i, có l hố ở ấ ổ ẳ ế ẩ ị ị ờ ẽ ọ s gi t tôi tr c r i sau đó l i rút vào các hang đ ng. Tôi c n s h tr ngay l p t c.ẽ ế ướ ồ ạ ộ ầ ự ỗ ợ ậ ứ

M t vài lính th y c a chúng tôi đang mai ph c trên ng n đ i, vì v y tôi b o m t trongộ ủ ủ ụ ọ ồ ậ ả ộ nh ng tù binh c a mình c i áo ra và móc áo lên m t nhánh cây r i v y v y. Đ ng đ iữ ủ ở ộ ồ ẫ ẫ ồ ộ tôi nhìn th y li n ch y đ n b ng xe jeep, còn m t s khác ch y b theo sau. Có hàngấ ề ạ ế ằ ộ ố ạ ộ trăm lính th y đã đ n hi n tr ng. H xăng xái giúp tôi chuy n nh ng binh lính bủ ế ệ ườ ọ ể ữ ị th ng n ng đ n khu đi u tr và sau đó ph tôi làm m t s vi c khác n a.ươ ặ ế ề ị ụ ộ ố ệ ữ

Th t không ng , ch đ n đ c m t mình, anh binh nhì nh tôi đã b t gi đ c h nậ ờ ỉ ơ ộ ộ ư ắ ữ ượ ơ 1.500 binh lính và dân s t m t đ o quân cu ng tín nh t trên th gi i! Qu là m tự ừ ộ ạ ồ ấ ế ớ ả ộ đi u kỳ di u. Tôi ch a t ng nghĩ mình s làm đ c nh th !ề ệ ư ừ ẽ ượ ư ế

M i ng i có th ng c nhiên t h i vì sao tôi có th gan lì tr c s kh c li t c aọ ườ ể ạ ự ỏ ể ướ ự ố ệ ủ chi n tranh nh v y, trong khi tôi ch là m t c u bé ch a qua kh i tu i 18. Là ng iế ư ậ ỉ ộ ậ ư ỏ ổ ườ g c Mehico, m côi t bé, s ng lang thang khu Skid Row và làm công vi c đánh giàyố ồ ừ ố ở ệ đ ki m s ng... đó là nh ng ti n đ đ tôi có th tr thành c u bé h h ng. N uể ế ố ữ ề ề ể ể ở ậ ư ỏ ế không vì m c tiêu chi n đ u cho t qu c mà tôi đã l a ch n ngay t đ u, ho c n uụ ế ấ ổ ố ự ọ ừ ầ ặ ế không đ c nuôi n ng b i các gia đình ng i M g c Nh t, tôi không bi t li u mìnhượ ấ ở ườ ỹ ố ậ ế ệ có c h i đ làm m t vi c t ng ch ng quá s c nh v y hay không. N u ch ng mayơ ộ ể ộ ệ ưở ừ ứ ư ậ ế ẳ ph i l n lên trong khu chu t, b n có hai con đ ng đ đi, m t là b n ch n tr thànhả ớ ổ ộ ạ ườ ể ộ ạ ọ ở

39

Page 40: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

ng i t t và hai là làm ng i x u. Còn tôi, tôi quy t đ nh lèo lái con thuy n c a cu cườ ố ườ ấ ế ị ề ủ ộ đ i mình đi theo h ng tích c c.ờ ướ ự

Ph n th ng cho s ch u đ ng gian kh chính là nh ng kinh nghi m b n thu đ c.ầ ưở ự ị ự ổ ữ ệ ạ ượ

Aeschylus

B t h nh là li u thu c th ph m ch t c a con ng i.ấ ạ ề ố ử ẩ ấ ủ ườ

Seneca

Con ng i là t p h p nh ng n l c c a chính mình.ườ ậ ợ ữ ỗ ự ủ

S.Young

Hoài nghi là m t tên ph n b i, b i nó khi n b n s hãi không dám li u mình, vì thộ ả ộ ở ế ạ ợ ề ế b n đánh m t c may thành công c a mình.ạ ấ ơ ủ

William Shakespeare

Nh ng ng i dám li u lĩnh là nh ng ng i mà b n s thua h .ữ ườ ề ữ ườ ạ ẽ ọ

John Scully

Ng i khôn ngoan nh t không ph i là ng i g t hái đ c nhi u thành công, mà làườ ấ ả ườ ặ ượ ề ng i bi t bi n th t b i thành nh ng l i th nh t đ nh.ườ ế ế ấ ạ ữ ợ ế ấ ị

Richard R. Grant

B n ch có th th ng n u b n dám đ ng đ u v i th t b i.ạ ỉ ể ắ ế ạ ươ ầ ớ ấ ạ

Rocky Aoki

Khi h c trò đã s n sàng, th y giáo s xu t hi n.ọ ẵ ầ ẽ ấ ệ

Ng n ng c Trung Hoaạ ữ ổ

Ngu n: ồ V t lên chính mình 2ượ - First News và NXB T ng h p TP.HCMổ ợ

Joan Borysenko

"M t khi b n ch u thay đ i cách t duy, cu c đ i b n ch c ch n s thay đ i."ộ ạ ị ổ ư ộ ờ ạ ắ ắ ẽ ổ

40

Page 41: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

TTO - Joan Borysenko không ch là m t giáo s ti n sĩ n iỉ ộ ư ế ổ ti ng v y h c và tâm linh, bà còn là nhà nghiên c u sinhế ề ọ ứ v t h c t i Đ i h c Y Harvard. ậ ọ ạ ạ ọ

Không ch th , Joan Borysenko còn đ c nhi u ng i bi tỉ ế ượ ề ườ ế đ n qua nh ng quy n sách nh :ế ữ ể ư Minding the Body, Mending the Mind và A Woman’s Book of Life.

Dân gian hay nói r ng, n u cu c s ng u ái b n bao nhiêu thì nó cũng s l y l i c aằ ế ộ ố ư ạ ẽ ấ ạ ủ b n b y nhiêu. Th t v y, tuy khá thành công trong s nghi p, nh ng Borysenko l iạ ấ ậ ậ ự ệ ư ạ không may m n trong cu c s ng đ i th ng. Hôn nhân tan v , m t tai n n xe h iắ ộ ố ờ ườ ỡ ộ ạ ơ làm bà suýt m t m ng, thêm vào đó Borysenko ph i gánh ch u gánh n ng tâm lý khi ng iấ ạ ả ị ặ ườ cha t v n... ự ẫ

Nh ng ng i có cá tính m nh th ng xem kh ng ho ng, thách th c là y u t kh ngữ ườ ạ ườ ủ ả ứ ế ố ẳ đ nh s t n t i c a mình. Chính tôi đã t ng ch ng ki n s th hi n tính cách đó đ aị ự ồ ạ ủ ừ ứ ế ự ể ệ ở ứ con trai 14 tu i c a mình khi 4 m con tôi chèo thuy n Scituate, Massachusetts.ổ ủ ẹ ề ở

Tôi t ng t ng tình hu ng x u nh t s x y ra "Có th chúng ta b m c k t đâyưở ượ ố ấ ấ ẽ ả ể ị ắ ẹ ở su t đêm". Nh ng Justin đã hùng h n tuyên b "Con s c u c nhà". Nó đ a m và haiố ư ồ ố ẽ ứ ả ư ẹ em đi b lên bãi cát r i b t đ u kéo con thuy n đi d c theo b cho đ n khi thuy nộ ồ ắ ầ ề ọ ờ ế ề v t qua đ c ch n c nông. Thái đ c a Justin là m t minh ch ng đi n hình choượ ượ ỗ ướ ộ ủ ộ ứ ể tinh th n m nh m . Còn tôi thì không.ầ ạ ẽ

Nh ng ng i có cá tính m nh luôn ý th c r ng, có th h không ki m soát đ cữ ườ ạ ứ ằ ể ọ ể ượ nh ng chuy n x y ra v i mình, nh ng h có th ki m soát b n thân tr c m i vi c. ữ ệ ả ớ ư ọ ể ể ả ướ ọ ệ

Nh ng ng i có tinh th n m nh m tin là ngay trong nh ng bi n c đau th ng nh tữ ườ ầ ạ ẽ ữ ế ố ươ ấ v n t n t i m t ý nghĩa t t đ p nào đó. Nói nh th không có nghĩa là h ch nhìnẫ ồ ạ ộ ố ẹ ư ế ọ ỉ cu c s ng m t cách ch quan phi n di n, mà t n trong sâu th m h luôn t n t iộ ố ộ ủ ế ệ ậ ẳ ọ ồ ạ nh ng ý nghĩ tích c c. H hi u r ng sau c n m a b u tr i s thôi u ám và m t tr i l iữ ự ọ ể ằ ơ ư ầ ờ ẽ ặ ờ ạ ti p t c chi u sáng.ế ụ ế

Năm 1975, cha tôi t k t thúc cu c đ i mình. Đi u đó khi n tôi không nh ng c mự ế ộ ờ ề ế ữ ả th y đau kh , mà còn mang n ng c m giác t i l i. Là m t nhà sinh v t h c chuyênấ ổ ặ ả ộ ỗ ộ ậ ọ nghiên c u v b nh ung th , l ra tôi có th làm t t h n đ có th giúp cha v t quaứ ề ệ ư ẽ ể ố ơ ể ể ượ quá trình đi u tr khó nh c y.ề ị ọ ấ N u làm đ c nh ng vi c đó, c tôi và ông s th yế ượ ữ ệ ả ẽ ấ đ c an i ph n nào. Đ ng này...ượ ủ ầ ằ

B công vi c phòng thí nghi m, tôi lao vào nghiên c u d c ph m. Sau đó, tôi mỏ ệ ở ệ ứ ượ ẩ ở phòng khám th ch t và t v n tâm lý cho b nh nhân t i m t trong nh ng b nh vi nể ấ ư ấ ệ ạ ộ ữ ệ ệ th c t p c a tr ng Đ i h c Y Harvard. Tôi n l c h t mình trong vi c giúp đ b nhự ậ ủ ườ ạ ọ ỗ ự ế ệ ỡ ệ nhân và thân nhân c a h v t qua nh ng căn b nh luôn ch c ch c p đi m ng s ngủ ọ ượ ữ ệ ự ờ ướ ạ ố quý báu c a h . ủ ọ

41

Page 42: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

Tôi có m t ng i b n cũng t ng tr i qua chuy n t ng t , cô y b m t con trai trongộ ườ ạ ừ ả ệ ươ ự ấ ị ấ m t tai n n xe h i. Đ có th ti p t c s ng sau m t mát l n lao đó, cô tìm đ n nh ngộ ạ ơ ể ể ế ụ ố ấ ớ ế ữ ng i có hoàn c nh nh mình, giúp đ h v t qua n i đau b ng kinh nghi m c aườ ả ư ỡ ọ ượ ỗ ằ ệ ủ b n thân. ả

Chuyên gia tâm th n h c Viktor E. Frankl, ng i s ng sót sau n n th m sát ng i Doầ ọ ườ ố ạ ả ườ Thái, kh ng đ nh r ng, chúng ta hoàn toàn có đ s c ch u đ ng hoàn c nh không mayẳ ị ằ ủ ứ ị ự ả m n mà không h tuy t v ng. Tuy nhiên, tinh th n m nh m không ph i t nhiên màắ ề ệ ọ ầ ạ ẽ ả ự có. Chúng ta c n ph i tr i qua m t quá trình rèn luy n. Khi bu c ph i đ ng đ u v iầ ả ả ộ ệ ộ ả ươ ầ ớ nh ng tình hu ng căng th ng, b n hãy đ ý đ n cách ph n ng c a mình. B n có quanữ ố ẳ ạ ể ế ả ứ ủ ạ tr ng hóa v n đ hay không? B n luôn nghĩ mình không đ kh năng đ gi i quy tọ ấ ề ạ ủ ả ể ả ế b t c chuy n gì ? B n th ng t d n v t mình? Sau nh ng quan sát đó, tôi cho r ng,ấ ứ ệ ạ ườ ự ằ ặ ữ ằ b n đã đ s c đ có nh ng ph n ng tích c c h n. ạ ủ ứ ể ữ ả ứ ự ơ

Hãy dành th i gian quan tâm đ n b n thân mình nhi u h n. Khi b stress, chúng taờ ế ả ề ơ ị th ng b quên nh ng thói quen t t c a mình. Th c t , đó l i là lúc chúng ta c n đ nườ ỏ ữ ố ủ ự ế ạ ầ ế chúng nh t. Cho dù b n đang g p ph i v n đ gì chăng n a, hãy gi thói quen ăn u ngấ ạ ặ ả ấ ề ữ ữ ố đi u đ , duy trì luy n t p th thao, và luôn ng đ gi c. Không nên ch chú tâm vàoề ộ ệ ậ ể ủ ủ ấ ỉ vi c khôi ph c th ch t, tâm h n b n cũng c n đ c quan tâm không kém.ệ ụ ể ấ ồ ạ ầ ượ Hàng ngày, nên dành th i gianờ làm nh ng vi c b n th c s yêu thích, có th là đi d o trongữ ệ ạ ự ự ể ạ công viên, nghe nh c, ho c cu n tròn trên gi ng v i cu n sách trong tay.ạ ặ ộ ườ ớ ố

N u b n không có nh ng m i quan h thân thi t, hãy tham gia vào các ho t đ ng xãế ạ ữ ố ệ ế ạ ộ h i. Chia s v n đ c a b n v i b n bè và các thành viên trong gia đình là ph ngộ ẻ ấ ề ủ ạ ớ ạ ươ cách h u hi u đ gi i phóng b n kh i nh ng áp l c. ữ ệ ể ả ạ ỏ ữ ự

T p thói quen bày t lòng bi t n cu c s ng b ng cách m i sáng th c d y hay m i t iậ ỏ ế ơ ộ ố ằ ỗ ứ ậ ỗ ố tr c khi ng , b n hãy dành ra ít phút đ chiêm nghi m v năm đi u t t đ p nh tướ ủ ạ ể ệ ề ề ố ẹ ấ mình đang đ c h ng. Lúc đó, b n s nh n ra đ c nh ng đi u kỳ di u mà cu cượ ưở ạ ẽ ậ ượ ữ ề ệ ộ s ng đã ban t ng cho b n, thay vì c mãi quay cu ng v i nh ng gánh lo đang trĩu n ngố ặ ạ ứ ồ ớ ữ ặ trên vai.

Khi nh ng suy nghĩ c a b n có m c đích, b n đã đ c x p vào nhóm ng i m nh m .ữ ủ ạ ụ ạ ượ ế ườ ạ ẽ Nh ng ng i này xem th t b i là m t trong nh ng con đ ng d n đ n thành công.ữ ườ ấ ạ ộ ữ ườ ẫ ế

James Allen

Hãy bi n v t th ng lòng thành nh ng bài h c có ý nghĩa.ế ế ươ ữ ọ

Oprah Winfrey

H ng t i t ng lai mà ch d a vào quá kh , ch ng khác nào lái xe mà c ch m ch mướ ớ ươ ỉ ự ứ ẳ ứ ằ ằ nhìn vào kính chi u h u.ế ậ

42

Page 43: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

Mark Victor Hansen

"Th t b i chính là ngu n c m h ng và đ ng l c thôi thúc tôiấ ạ ồ ả ứ ộ ự hoàn thành m c tiêu."ụ

TTO - Là ng i có bi t tài giúp ng i khác đi u ch nhườ ệ ườ ề ỉ quan đi m s ng đúng đ n và tích c c, Mark Victor Hansenể ố ắ ự cùng v i ng i đ ng s Jack Canfield đã cho ra đ i nh ngớ ườ ồ ự ờ ữ t p truy n ng n r t n i ti ng mang t a đ Chicken Soupậ ệ ắ ấ ổ ế ự ề for the Soul (đã xu t b n t i Vi t Nam v i tên g i H tấ ả ạ ệ ớ ọ ạ gi ng tâm h n). ố ồ

Ông đ c t p chí Time g i là "Hi n t ng c a th p niên". Ng i đ c coi là l c quanượ ạ ọ ệ ượ ủ ậ ườ ượ ạ trong t ng h i th và là b c th y trong vi c đ ng viên và khích l ng i khác nàyừ ơ ở ậ ầ ệ ộ ệ ườ cũng đã t ng lâm vào c nh tr ng tay và tuy t v ng… ừ ả ắ ệ ọ

Năm 1974, lúc đó tôi ch m i 26 tu i, đang đi u hành m t doanh nghi p l n chuyênỉ ớ ổ ề ộ ệ ớ cung c p mái l p New York. Công vi c làm ăn đang xuôi chèo mát mái thì l nh c mấ ợ ở ệ ệ ấ v n d u m c a Chính ph đ c ban ra, gây nh h ng nghiêm tr ng đ n công vi cậ ầ ỏ ủ ủ ượ ả ưở ọ ế ệ c a chúng tôi, b i nguyên li u ch y u đ s n xu t mái l p là nh a PVC, m t s nủ ở ệ ủ ế ể ả ấ ợ ự ộ ả ph m hóa d u. M i th đ t ng t b đ o l n, ch sau 48 ti ng đ ng h , tôi m t tr ng 2ẩ ầ ọ ứ ộ ộ ị ả ộ ỉ ế ồ ồ ấ ắ tri u đô la. ệ

T m t doanh nghi p thành đ t b ng ch c tr thành tay tr ng! Bi n c x y ra quá b từ ộ ệ ạ ỗ ố ở ắ ế ố ả ấ ng , khi n tôi b s c và có ý đ nh t t . Tôi n m b t đ ng trên gi ng. C ngày, tôiờ ế ị ố ị ự ử ằ ấ ộ ườ ả giam mình trong b n b c t ng, không mu n b c ra ngoài n a b c. Tôi cũng khôngố ứ ườ ố ướ ử ướ thi t gì đ n chuy n ăn u ng, ch mu n tr n đ n m t n i càng xa càng t t. ế ế ệ ố ỉ ố ố ế ộ ơ ố

N c M lúc y đang r i vào th i kỳ suy thoái, và tôi cũng trong tình tr ng t ngướ ỹ ấ ơ ờ ở ạ ươ t . Tôi không nhìn th y tín hi u l c quan nào phía tr c. Ngày nào báo chí cũng đăngự ấ ệ ạ ở ướ ra r nh ng chuy n sai l m, hành vi t i l i... khi n tôi không th thoát ra đ c nh ngả ữ ệ ầ ộ ỗ ế ể ượ ữ suy nghĩ tiêu c c đang ngày m t ăn sâu vào tâm trí. M t khi nh ng suy nghĩ đó chi mự ộ ộ ữ ế lĩnh đ u óc b n, nó s bi n hành đ ng c a b n cũng tr nên tiêu c c. Nh ng n u t mầ ạ ẽ ế ộ ủ ạ ở ự ư ế ầ nhìn c a b n đ t đ n m c cao h n, thoáng h n, r ng h n thì lúc đó suy nghĩ c a b nủ ạ ạ ế ứ ơ ơ ộ ơ ủ ạ s tích c c h n. B i b n nh n th c đ c r ng, s suy thoái không bao trùm lên t t c ,ẽ ự ơ ở ạ ậ ứ ượ ằ ự ấ ả nó ch di n ra lĩnh v c nào đó mà thôi. Khi đó, b n s l y l i đ c tr ng thái thăngỉ ễ ở ự ạ ẽ ấ ạ ượ ạ b ng. ằ

Tình c , tôi đ c nghe cu n băng ghi âm mang t a đ Are you the Cause or Are Youờ ượ ộ ự ề the Result? c a Cavett Robert, m t b c th y v di n thuy t, ng i đã sáng l p Hi pủ ộ ậ ầ ề ễ ế ườ ậ ệ h i các nhà di n thuy t Hoa Kỳ. Tôi nghe đi nghe l i cu n băng này c th y 287 l n.ộ ễ ế ạ ố ả ả ầ Trong đó, Cavett đ t câu h i: "B n là sinh v t đ c sinh ra theo m t s đi u ki nặ ỏ ạ ậ ượ ộ ố ề ệ nh t đ nh hay b n là ng i t o ra m i chuy n?". ấ ị ạ ườ ạ ọ ệ

Trí não con ng i v m t c b n là m t h th ng r t đ n gi n. Nh Bill Gates t ngườ ề ặ ơ ả ộ ệ ố ấ ơ ả ư ừ kh ng đ nh: "Nó là m t h nh phân, g m nh ng con s 1 và 0". Còn Cavett gi i thích,ẳ ị ộ ệ ị ồ ữ ố ả

43

Page 44: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

ph i bi n nh ng gì ta h p th thành m t k t qu tích c c. Ch a m t cu n sách hayả ế ữ ấ ụ ộ ế ả ự ư ộ ố bài nói chuy n nào gây xúc c m mãnh li t và giúp tôi sáng t nhi u v n đ nh th .ệ ả ệ ỏ ề ấ ề ư ế Sau này, Cavett tr thành th y và cũng là ng i b n thân thi t c a tôi. ở ầ ườ ạ ế ủ

Tôi b t đ u gi l i chuy n làm ăn thua l và nh n ra đ c nhi u v n đ . Thay vì nói:ắ ầ ở ạ ệ ỗ ậ ượ ề ấ ề "Mình không th "nh tr c kia, gi đây tôi luôn đ t ra câu h i: "Mình s làm đi u đóể ư ướ ờ ặ ỏ ẽ ề nh th nào?". N u thay đ i cách t duy, cu c đ i b n ch c ch n s thay đ i. Đóư ế ế ổ ư ộ ờ ạ ắ ắ ẽ ổ cũng là kho nh kh c tôi quy t đ nh tr thành m t nhà di n thuy t nh m giúp đả ắ ế ị ở ộ ễ ế ằ ỡ nh ng ai mu n thay đ i thái đ s ng.ữ ố ổ ộ ố

Khi anh b n tôi, Jack Canfield, đ a tôi xem m t t p truy n ng n c a anh,ạ ư ộ ậ ệ ắ ủ Happy Little Stories. Tôi nói v i anh y r ng, đó là cái t a đ ng ng n nh t mà tôi t ng bi t. Sauớ ấ ằ ự ề ớ ẩ ấ ừ ế đó, chúng tôi quy t đ nh cùng nhau h p tác làm cu n sách này. Chúng tôi dành ra baế ị ợ ố năm đ hoàn thi n cu n sách và sau cùng cho ra cu n Chicken Soup đ u tiên. Lúc đó,ể ệ ố ố ầ c hai chúng tôi đang n kho ng 140.000 đô la, nh ng chúng tôi quy t không b cu c.ả ợ ả ư ế ỏ ộ B i chúng tôi tin mình đang có m t th r t đ c bi t trong tay. Và ch c ch n m iở ộ ứ ấ ặ ệ ắ ắ ọ ng i s h h i đón nh n nó.ườ ẽ ồ ở ậ

Th nh ng su t ba năm sau đó, chúng tôi đã nh n đ c 33 l i t ch i c a 33 nhà xu tế ư ố ậ ượ ờ ừ ố ủ ấ b n New York kèm theo thông đi p: "Ch ng ai mua nh ng m u truy n ng n c ".ả ở ệ ẳ ữ ẩ ệ ắ ả Thê th m h n, ng i đ i di n quy t đ nh không h p tác v i chúng tôi n a.ả ơ ườ ạ ệ ế ị ợ ớ ữ

Sau khi tiêu t n r t nhi u th i gian tìm n i bán sách mà không đ t đ c k t qu nào,ố ấ ề ờ ơ ạ ượ ế ả chúng tôi tìm đ n H i ch gi i thi u Sách. đây, có 60.000 ng i tham gia, thu c đế ộ ợ ớ ệ Ở ườ ộ ủ m i thành ph n trong gi i làm sách, t các tác gi đ n nhà xu t b n, và kho ng 33.000ọ ầ ớ ừ ả ế ấ ả ả ch hi u sách. Ngay c các c u t ng th ng cũng mang nh ng quy n sách c a h đ nủ ệ ả ự ổ ố ữ ể ủ ọ ế bán. T t c đ u t t u đông đ . Tôi và Jack hăm h mang nh ng ba lô đ y sách đ nấ ả ề ề ự ủ ở ữ ầ ế h i ch . M t l n n a, chúng tôi l i b t ch i th ng th ng. M t trăm ba m i ng iộ ợ ộ ầ ữ ạ ị ừ ố ẳ ừ ộ ươ ườ chúng tôi g p đ u g n nh cho chúng tôi cùng m t câu tr l i: "Mau chóng cu n góiặ ề ầ ư ộ ả ờ ố và bi n kh i đây ngay l p t c". M t s th t khá tàn nh n. ế ỏ ậ ứ ộ ự ậ ẫ

M t bu i t i, Health Communications, m t nhà xu t b n nh đang s p phá s n, ng ýộ ổ ố ộ ấ ả ỏ ắ ả ỏ mu n xem qua tác ph m c a chúng tôi và h a s tr l i vào ngày hôm sau. Sáng s mố ẩ ủ ứ ẽ ả ờ ớ hôm sau, giám đ c nhà xu t b n này g i đi n l i và nói ông đã khóc khi đ c nh ngố ấ ả ọ ệ ạ ọ ữ m u truy n ng n c a chúng tôi.ẩ ệ ắ ủ

T i đây, đo n k t c a câu chuy n tuy không k ra nh ng có l ai cũng bi t. M c dùớ ạ ế ủ ệ ể ư ẽ ế ặ không dám g i đó là thành công vĩ đ i, nh ng k t qu th t ngoài s c t ng t ng. Sauọ ạ ư ế ả ậ ứ ưở ượ nh ng tháng ngày lao đao, cu i cùng sách c a chúng tôi cũng đã đ c phát hành r ngữ ố ủ ượ ộ rãi v i g n 100 tri u b n và hi n t i con s này v n không ng ng tăng lên.ớ ầ ệ ả ệ ạ ố ẫ ừ

Có r t nhi u ng i vì ng i th t b i nên không dám b t tay vào làm b t c vi c gì.ấ ề ườ ạ ấ ạ ắ ấ ứ ệ Qua nhi u cu c nghiên c u, m t s nhà tâm lý đã ch ra hai lo i s hãi h u hình: sề ộ ứ ộ ố ỉ ạ ợ ữ ợ ti ng n và s ngã. Còn m i n i s khác đ u là gi t o. Chúng ta th ng vin vàoế ồ ợ ọ ỗ ợ ề ả ạ ườ nh ng th không có th c, nh ng cái chúng ta t huy n ho c và đ m c cho n i s hãiữ ứ ự ữ ự ễ ặ ể ặ ỗ ợ

44

Page 45: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

nh m t đám mây u ám bao trùm lên cu c đ i mình. N u v t qua nh ng n i s hãiư ộ ộ ờ ế ượ ữ ỗ ợ vô lý đó, nghĩa là con đ ng đi đ n thành công c a b n s không còn xa n a. ườ ế ủ ạ ẽ ữ

N u b n ch a t ng n m mùi th t b i, t t b n ch a g p th thách th c s .ế ạ ư ừ ế ấ ạ ấ ạ ư ặ ử ự ự

Dr Porsche

Tài gi i không có nghĩa là không bao gi ph m ph i sai l m, mà ch nhanh chóngỏ ờ ạ ả ầ ở ỗ chuy n b i thành th ng.ể ạ ắ

Bertolt Brecht

S khám phá khó có th ho ch đ nh m t cách máy móc.ự ể ạ ị ộ

Dan Fylstra

S dĩ b n th t b i là do b n dám tiên phong đi tìm vùng đ t m i,ở ạ ấ ạ ạ ấ ớ ph ng pháp th cươ ự hi n m i, và nh ng cách th c th hi n m i.ệ ớ ữ ứ ể ệ ớ

Eric Hoffer

S không có nhi u ng i đ can đ m dành cho mình c h i th hai sau l n th t b iẽ ề ườ ủ ả ơ ộ ứ ầ ấ ạ đ u tiên. H lùi b c sau v p ngã, b i h u h t đ u s th t b i thêm l n n a. N uầ ọ ướ ấ ở ầ ế ề ợ ấ ạ ầ ữ ế s n sàng đón nh n th t b i và bi n nó là c h i, b n s g t hái đ c nh ng thànhẵ ậ ấ ạ ế ơ ộ ạ ẽ ặ ượ ữ công vĩ đ i h n.ạ ơ

Joseph Sugarman

Ngu n: ồ V t lên chính mình 2ượ - First News và NXB T ng h p TP.HCMổ ợ

Herb Brody

Robert Pinsky

"N u không tin vào vi c mình đang làm, hãy d ng l i và t pế ệ ừ ạ ậ trung vào vi c b n th c s có ni m tin."ệ ạ ự ự ề

TTO - Robert Pinsky , đ c trao gi i Pulitzer dành cho nhàượ ả th M xu t s c nh t (1997 - 2000) v i tác ph m Theơ ỹ ấ ắ ấ ớ ẩ Figured Wheel: New and Collected Poems 1965 -1995. Ông cũng đã t ng nh n gi i th ng cao quý “Lenore Marshall”,ừ ậ ả ưở gi i “Ambassador” c a Hi p h i các n c nói ti ng Anh,ả ủ ệ ộ ướ ế gi i th ng “Vì Ngh thu t qu c gia”. ả ưở ệ ậ ố

Không ch th , trong s nghi p văn ch ng c a mình, ông cònỉ ế ự ệ ươ ủ nh n đ c nhi u gi i th ng c a Qu Guggenheim, Vi n Hàn lâm Hoa Kỳ và H cậ ượ ề ả ưở ủ ỹ ệ ọ

45

Page 46: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

vi n Văn h c Ngh thu t. Là thành viên c a Vi n hàn lâm Khoa h c và Ngh thu t,ệ ọ ệ ậ ủ ệ ọ ệ ậ Robert Pinsky đã nhìn nh n r ng, chính s th t b i đã giúp ông có đ ng l c đ v nậ ằ ự ấ ạ ộ ự ể ươ lên.

Tôi ch a bao gi là m t h c sinh xu t s c c . Nh ng năm h c c p II, tôi b li t vàoư ờ ộ ọ ấ ắ ả ữ ọ ấ ị ệ thành ph n h c sinh ch m ti n b . Tôi không có gì n i b t ngo i tr s ngay th ng vàầ ọ ậ ế ộ ổ ậ ạ ừ ự ẳ tính quy t đoán. Tôi ch ng gi i môn gì c , t nh ng môn t nhiên, xã h i cho t i mônế ẳ ỏ ả ừ ữ ự ộ ớ th d c. Nh ng lúc đó tôi còn quá tr nên không có khái ni m gì v s th t b i.ể ụ ư ẻ ệ ề ự ấ ạ

Ngay c môn ti ng Anh, gi i l m tôi cũng ch đ t đ c đi m C và D. Th c ra thì tôiả ế ỏ ắ ỉ ạ ượ ể ự h c cũng r t khá, nh ng l i g p r t nhi u khó khăn khi ph i làm nh ng đi u mà th yọ ấ ư ạ ặ ấ ề ả ữ ề ầ cô b o, đ n n i các giáo viên đã ph i nh c nh "C u nên b ngay cái ki u h c nh nả ế ỗ ả ắ ở ậ ỏ ể ọ ở nh nh đi d o đó đi". Tôi thích h c nh ng n i hoang v ng, đ n gi n ch là đ th aơ ư ạ ọ ở ữ ơ ắ ơ ả ỉ ể ỏ s c th h n theo mây gió. ứ ả ồ

Tr ng tôi có nhi u giáo viên gi i và nhi t tình, song cũng không hi m nh ng giáoườ ề ỏ ệ ế ữ viên hà kh c và trình đ ch d ng m c trung bình. Vì v y, n u m t c u h c trò nàoắ ộ ỉ ừ ở ứ ậ ế ộ ậ ọ đó l m v ng pháp, đ ng v i k t lu n c u ta ng c ngh ch, mà có th đó là do c uơ ơ ề ữ ừ ộ ế ậ ậ ố ế ể ậ

y không đ c d y m t cách bài b n. V i tôi, vi c ch ng minh đ c nh ng giáo viênấ ượ ạ ộ ả ớ ệ ứ ượ ữ đó sai qu là m t ý t ng h p d n. ả ộ ưở ấ ẫ

Vi c h c khi n tôi chán ngán bao nhiêu thì âm nh c l i kh i d y trong tôi ni m đamệ ọ ế ạ ạ ơ ậ ề mê, s h ng thú b y nhiêu. Tôi b t đ u làm quen v i kèn saxophone t năm 13 – 14ự ứ ấ ắ ầ ớ ừ tu i. Tôi ch i tuy không hay l m, nh ng vi c đ c ch i trong m t ban nh c đã giúpổ ơ ắ ư ệ ượ ơ ộ ạ tôi t tin h n vào b n thân. L y bi t danh Mr. Sax Man, tôi xem cái tên này nh m tự ơ ả ấ ệ ư ộ đ ng l c giúp mình ti p t c ph n đ u, đ n khi nào quan đi m và cách làm vi c c a tôiộ ự ế ụ ấ ấ ế ể ệ ủ đ c m i ng i ch p nh n. Đó cũng là con đ ng đ a tôi ch m ngõ th ca. ượ ọ ườ ấ ậ ườ ư ạ ơ

Nh nhi u nhà th khác, tôi cũng b d lu n lên án và phê phán gay g t. Nh ng v i ýư ề ơ ị ư ậ ắ ư ớ nghĩ "m i th r i s n thôi", tôi v n đi m nhiên nh không có chuy n gì x y ra. Làmọ ứ ồ ẽ ổ ẫ ề ư ệ ả m t nhà th hay b t c m t ngh nào khác, n u đ s c ch u đ ng búa rìu d lu n,ộ ơ ấ ứ ộ ề ế ủ ứ ị ự ư ậ b n m i có th ti p t c b c đi trên con đ ng mình đã ch n.ạ ớ ể ế ụ ướ ườ ọ

Có th tôi là m t k m t trí, m t k điên khi kiên quy t không t b m c tiêu tr cể ộ ẻ ấ ộ ẻ ế ừ ỏ ụ ướ muôn vàn khó khăn mà b t kỳ m t ng i t nh táo nào cũng s b cu c. Tôi t ng b coiấ ộ ườ ỉ ẽ ỏ ộ ừ ị là m t k m ng du ch vì tôi th ng th c d y s m. Nh ng h không bi t tôi dànhộ ẻ ộ ỉ ườ ứ ậ ớ ư ọ ế nhi u th i gian đ ki m đi m b n thân. Tôi không hi u t i sao m i ng i ch quanề ờ ể ể ể ả ể ạ ọ ườ ỉ tâm đ n nh ng thành công, trong khi th t b i là ngu n c m h ng và là đ ng l c thôiế ữ ấ ạ ồ ả ứ ộ ự thúc tôi ti p t c th c hi n quy t tâm c a mình. N u ch lo tranh th s ng h c aế ụ ự ệ ế ủ ế ỉ ủ ự ủ ộ ủ ng i khác, b n s quên m t m c tiêu c a mình.ườ ạ ẽ ấ ụ ủ

Đ n bây gi , khi đã thành công th nh tho ng tôi v n g p th t b i. M i đây, m t tácế ờ ỉ ả ẫ ặ ấ ạ ớ ộ gi vi t v đ tài rèn luy n k năng đ c dành cho ng i tr ng thành đ n g p tôi.ả ế ề ề ệ ỹ ọ ườ ưở ế ặ Anh ta đ ngh tôi s d ng nh ng ngôn t đ n gi n và thông d ng trong nh ng trangề ị ử ụ ữ ừ ơ ả ụ ữ vi t c a mình. Tôi nh n th y đây là m t ý t ng hay và m i m . Nh ng dù đã r t cế ủ ậ ấ ộ ưở ớ ẻ ư ấ ố g ng, tôi v n không th thay đ i phong cách c a mình. N u m t đ a tr c m th y khóắ ẫ ể ổ ủ ế ộ ứ ẻ ả ấ

46

Page 47: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

khăn đ i v i văn vi t, b n hãy cho phép chúng t do ch n l a cách di n đ t mà chúngố ớ ế ạ ự ọ ự ễ ạ c m th y tho i mái và h p v i mình nh t. Ch v i cách di n đ t c a riêng mình, b nả ấ ả ợ ớ ấ ỉ ớ ễ ạ ủ ạ m i có th s d ng linh ho t ngôn t đ di n t tr n v n nh ng c m xúc c a mình.ớ ể ử ụ ạ ừ ể ễ ả ọ ẹ ữ ả ủ

Khi nghĩ đ n nh ng th t b i th i niên thi u, ch ng nh ng tôi không c m th y hế ữ ấ ạ ờ ế ẳ ữ ả ấ ổ th n, ng c l i tôi còn c m th y r t vui. B i đó chính là ngu n đ ng l c m nh mẹ ượ ạ ả ấ ấ ở ồ ộ ự ạ ẽ luôn thôi thúc tôi ph i thành công. Và b n th y đó, k t qu không t i ph i không? ả ạ ấ ế ả ồ ả

Sai l m l n nh t c a đ i ng i là luôn s m c sai l m.ầ ớ ấ ủ ờ ườ ợ ắ ầ

Elbert Hubbard

K nào ch a m t l n th t b i trong quá trình tr ng thành, t c k đó không có ganẻ ư ộ ầ ấ ạ ưở ứ ẻ th c hi n nh ng đi u m i m .ự ệ ữ ề ớ ẻ

Woody Allen

Nh ng con ng i vĩ đ i th ng xem nh m l n nh m t ph n c a quá trình nghiênữ ườ ạ ườ ầ ẫ ư ộ ầ ủ c u. H hi u r ng t ng gi t s n trên b n v , m t v t n t trên mi ng g ch hoa, m tứ ọ ể ằ ừ ọ ơ ả ẽ ộ ế ứ ế ạ ộ k t qu sai trong chu i thí nghi m... có th d n đ n m t b c đ t phá m i. Đi u nàyế ả ỗ ệ ể ẫ ế ộ ướ ộ ớ ề khác bi t so v i ph ng pháp giáo d c c đi n – có l i nghĩa là sai. Đây có l cũng làệ ớ ươ ụ ổ ể ỗ ẽ m t nguyên nhân mà h u h t nh ng con ng i này th ng không đ t thành tích cao ộ ầ ế ữ ườ ườ ạ ở tr ng h c.ườ ọ

John Briggs

Ngu n:ồ V t lên chính mình 2ượ - First News và NXB T ng h p TP.HCMổ ợ

Joseph Batory

"Khi b n bi t r ng nh ng đi u t i t nh t cũng có th x y ra,ạ ế ằ ữ ề ồ ệ ấ ể ả b n s không còn th y m i vi c nghiêm tr ng n a."ạ ẽ ấ ọ ệ ọ ữ

TTO - Tuy là m t h c gi không chuyên, nh ng chínhộ ọ ả ư nh ng tr i nghi m trong cu c s ng t i nh ng con ph t iữ ả ệ ộ ố ạ ữ ố ồ tàn Nam Philadelphia đã đ a Joseph Batory lên v trí lãnhở ư ị đ o m t trong nh ng tr ng l n nh t vùng. ạ ộ ữ ườ ớ ấ

Trong su t 15 năm n m gi ch c v , Joseph đã bi n m t hố ắ ữ ứ ụ ế ộ ệ th ng tr ng l p kém ch t l ng khu dân c lao đ ng nh nố ườ ớ ấ ượ ở ư ộ ố nháo thành m t trong nh ng tr ng h c có hi u qu và ch t l ng c p qu c gia.ộ ữ ườ ọ ệ ả ấ ượ ấ ố Ngoài ra, ông còn thành công khi vi t cu n sách Yo! Joey! sau này tr thành sáchế ố ở h ng d n cho các nhà giáo d c n c M . ướ ẫ ụ ở ướ ỹ

Tôi l n lên vùng lân c n mi n Nam Philadelphia. Đó là m t n i có nhi u ng i g cớ ở ậ ề ộ ơ ề ườ ố Ý sinh s ng, t o ra m t môi tr ng xã h i khá ph c t p. Nhi u b n bè tôi n u khôngố ạ ộ ườ ộ ứ ạ ề ạ ế

47

Page 48: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

b đi tù, thì cũng dính líu vào các ho t đ ng c b c ho c đ ng t i nh ng băng nhóm xãị ạ ộ ờ ạ ặ ụ ớ ữ h i đen. S ng trong môi tr ng nh v y, n u b n không m nh m và không có chínhộ ố ườ ư ậ ế ạ ạ ẽ ki n riêng thì b n khó có th t n t i. Nh ng b l i d y tôi không nên gây s hay đ iế ạ ể ồ ạ ư ố ạ ạ ự ố đ u v i b t kỳ ai.ầ ớ ấ

Lúc còn h c ph thông, tôi và các b n đ c đ a đón t Nam Philadelphia t i tr ngọ ổ ạ ượ ư ừ ớ ườ b ng xe buýt. Tôi nh con, tính tình l i nhút nhát nên r t hay b b t n t. Trong tr ng,ằ ỏ ạ ấ ị ắ ạ ườ vi c tôi b gi t t p v hay b b khóa t đ ng đ cá nhân x y ra nh c m b a, đó làệ ị ậ ậ ở ị ẻ ủ ự ồ ả ư ơ ữ ch a k đ n chuy n tôi th ng xuyên b ăn m y cái b t tai vô duyên trên xe buýt. D nư ể ế ệ ườ ị ấ ạ ầ d n, đi h c tr thành n i ám nh và s hãi đ i v i tôi. H u nh m i đêm tôi đ u thútầ ọ ở ỗ ả ợ ố ớ ầ ư ỗ ề thít m t mình trong phòng, n u nh sáng hôm sau ph i đ n tr ng. Tôi nghĩ cách l nộ ế ư ả ế ườ ẩ tránh. N u nhìn th y m t nhóm tr con đang đi v phía mình, tôi s l n ra m t chế ấ ộ ẻ ề ẽ ẩ ộ ỗ khác. Nh ng không ph i lúc nào cũng tránh đ c, vì th tinh th n tôi luôn trong tr ngư ả ượ ế ầ ạ thái b t an. Đi h c th t s là m t n i kinh hoàng đ i v i tôi.ấ ọ ậ ự ộ ỗ ố ớ

Năm 16 tu i, sau bu i ch i bóng r , trên đ ng đi b v nhà, tôi ch t nghe th y ti ngổ ổ ơ ổ ườ ộ ề ợ ấ ế rên phát ra t m t h m núi. Đó là Sal, tên c m đ u m t băng nhóm thanh thi u niên ừ ộ ẻ ầ ầ ộ ế ở khu v c c nh n i tôi . Anh ta b đánh nh t và ng i bê b t máu. Sal lên ti ng m tự ạ ơ ở ị ừ ử ườ ế ế ộ cách khó nh c: "Làm n, hãy đ a tôi đi kh i ch này. B n chúng s p quay l i gi tọ ơ ư ỏ ỗ ọ ắ ạ ế tôi!". Lúc đó, tôi mu n b ch y vì tôi v n nhát gan, ch ng ki n c nh t ng nh th tôiố ỏ ạ ố ứ ế ả ượ ư ế đã đ khi n tôi kinh hãi. Nh ng nghĩ t i vi c anh ta s b gi t, tôi không th ngo nhủ ế ư ớ ệ ẽ ị ế ể ả m t làm ng . V i th tr ng g y gò c a mình, tôi c g ng đ a anh ta t i m t n i anặ ơ ớ ể ạ ầ ủ ố ắ ư ớ ộ ơ toàn. B Sal có h hàng thân thu c v i nh ng ng i ch c tr ng quy n cao nên tôi trố ọ ộ ớ ữ ườ ứ ọ ề ở thành ng i hùng trong m t m i ng i vì đã c u con trai c a ông ta. Ông t v bi tườ ắ ọ ườ ứ ủ ỏ ẻ ế

n tôi và h a s s n sàng giúp đ tôi b t c đi u gì. Tôi k cho b Sal nghe n i kh bơ ứ ẽ ẵ ỡ ấ ứ ề ể ố ỗ ổ ị b t n t khi đi h c và ông h a s gi i quy t v n đ này. ắ ạ ọ ứ ẽ ả ế ấ ề

M t hôm, tôi c tình d n m t nhóm h c sinh x u mu n thanh toán tôi đi vào m t tòaộ ố ẫ ộ ọ ấ ố ộ nhà hoang, đó Sal và b n anh ta là Rocco đã ch s n. Sal hăm d a r ng n u ai đ ngở ạ ờ ẵ ọ ằ ế ụ đ n tôi, anh ta s cho k đó v m t. Ngoài ra, Sal và Rocco còn d y tôi vài th võ đế ẽ ẻ ỡ ặ ạ ế ể tôi có th t v . Không lâu sau, trong m t l n đánh nhau v i m t th lĩnh nhóm, tôi đãể ự ệ ộ ầ ớ ộ ủ chi n th ng. K t lúc đó, ch ng ai dám b t n t tôi n a. Nh v y, tôi có th t p trungế ắ ể ừ ẳ ắ ạ ữ ờ ậ ể ậ vào chuy n h c. Vi c b ng i khác b t n t đã giúp tôi nh n ra cách c x nào làệ ọ ệ ị ườ ắ ạ ậ ư ử không th ch p nh n đ c. Do đó khi gi ch c v qu n lý, tôi đã thi t l p m t chínhể ấ ậ ượ ữ ứ ụ ả ế ậ ộ sách không khoan nh ng đ i v i nh ng k c hi p ng i khác.ượ ố ớ ữ ẻ ứ ế ườ

H c xong ph thông, tôi đ n làm vi c t i nhà máy đi n đ a ph ng cùng b , vì tôiọ ổ ế ệ ạ ệ ị ươ ố nghĩ vi c h c đ i h c không thích h p v i mình. khu lân c n nhà tôi có m t ng iệ ọ ạ ọ ợ ớ Ở ậ ộ ườ làm ngh đánh cá ng a thuê chuyên nghi p, và tôi r t mu n làm vi c cho ông ta đ cóề ự ệ ấ ố ệ ể ti n, xe h i và c ph n n a. Nh ng sau khi trò chuy n v i tôi m t lúc, ông ta tề ơ ả ụ ữ ữ ư ệ ớ ộ ừ ch i và khuyên tôi nên h c lên đ i h c, vì ông ta nh n th y tôi có th t o đ c m tố ọ ạ ọ ậ ấ ể ạ ượ ộ t ng lai t i sáng h n. ươ ươ ơ

Tr thành ng i đ u tiên trong vùng vào đ i h c, tôi đã ph i n l c r t nhi u. Đ i v iở ườ ầ ạ ọ ả ỗ ự ấ ề ố ớ b n tr đ ng ph , vi c h c hành không quan tr ng vì chúng ch mong s ng qua ngàyọ ẻ ườ ố ệ ọ ọ ỉ ố là đ . Sau khi t t nghi p, tôi nghĩ đ n chuy n đi d y. Tôi quy t đ nh đ n Camden,ủ ố ệ ế ệ ạ ế ị ế

48

Page 49: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

New Jersey, m t thành ph khét ti ng d d n bên kia c u Philadelphia. Tuy nhiên, b nộ ố ế ữ ằ ầ ọ tr đó r t hi u đ ng và đ y ngh l c. R t nhi u em gia đình nghèo khó nên khôngẻ ở ấ ế ộ ầ ị ự ấ ề đ c đ n tr ng. Tôi b ra sáu năm đ mang ki n th c đ n cho b n tr , c u chúngượ ế ườ ỏ ể ế ứ ế ọ ẻ ứ thoát kh i c nh mù ch . Tôi đã làm r t nhi u vi c, t hu n luy n viên bóng r đ nỏ ả ữ ấ ề ệ ừ ấ ệ ổ ế đ a b n tr đi du l ch châu Âu, thăm nh ng mi n đ t chúng ch a bao gi bi t đ n. Tôiư ọ ẻ ị ữ ề ấ ư ờ ế ế cũng không ngăn c n chúng tìm đ n nh ng con ph mà đó chúng có th g p nh ngả ế ữ ố ở ể ặ ữ v n đ ph c t p c a xã h i… đ chúng hi u thêm v cu c s ng và m r ng t mấ ề ứ ạ ủ ộ ể ể ề ộ ố ở ộ ầ nhìn. Có th nói, đó là quãng th i gian th t thú v đ i v i tôi. Nh ng không lâu sau, tôiể ờ ậ ị ố ớ ư b t đ u th y m t m i và chán n n. Lúc b y gi h th ng các tr ng công l p đang bắ ầ ấ ệ ỏ ả ấ ờ ệ ố ườ ậ ị ch trích, và đ t o hình nh m i cho nhà tr ng, h ch tr ng xây d ng m i quanỉ ể ạ ả ớ ườ ọ ủ ươ ự ố h t t v i c ng đ ng. Đ i h c LaSalle, n i tôi đã h c, đang c n ng i qu n lý phệ ố ớ ộ ồ ạ ọ ơ ọ ầ ườ ả ụ trách v quan h truy n thông và công chúng, làm vi c t i Upper Darby, m t vùngề ệ ề ệ ạ ộ ngo i ô c a Philadelphia, và tôi đã đ c ch n.ạ ủ ượ ọ

Nh ng m i th không đ n gi n nh tôi nghĩ. B i ngoài vi c thi t l p và phát tri n cácư ọ ứ ơ ả ư ở ệ ế ậ ể m i quan h v i công chúng, giúp m i ng i hi u v ho t đ ng c a tr ng, tôi cònố ệ ớ ọ ườ ể ề ạ ộ ủ ườ ph i làm nhi u vi c khác n a. Tôi cay đ ng nh n ra r ng, h thuê tôi không ngoàiả ề ệ ữ ắ ậ ằ ọ m c đích giúp h d p t t các cu c đình công c a giáo viên, và làm cho công chúng s nụ ọ ậ ắ ộ ủ ẵ lòng ch p nh n vi c đóng c a tr ng. Không mu n nh n vi c làm đó, tôi ra đi. Tôiấ ậ ệ ử ườ ố ậ ệ b t đ u công vi c m i v i v trí phó ch t ch c a m t t ch c giáo d c. Đ t nhiên,ắ ầ ệ ớ ớ ị ủ ị ủ ộ ổ ứ ụ ộ hi u tr ng c a tr ng b đau tim. B c ngo t cu c đ i tôi b t đ u t đây. Ông Mikeệ ưở ủ ườ ị ướ ặ ộ ờ ắ ầ ừ Maines, hi u tr ng m i đ c b nhi m đã yêu c u tôi làm tr lý cho ông y v i m cệ ưở ớ ượ ổ ệ ầ ợ ấ ớ ứ l ng x ng đáng.ươ ứ

Mike r t hài lòng khi chúng tôi xây d ng đ c m i quan h t t đ p gi a m i ng iấ ự ượ ố ệ ố ẹ ữ ọ ườ v i nhau. đây, ph huynh h c sinh có th tham gia vào nh ng ho t đ ng c a tr ngớ Ở ụ ọ ể ữ ạ ộ ủ ườ và chúng tôi chia s công vi c cùng h . Và giáo viên, m c dù ch là nh ng ng i c ngẻ ệ ọ ặ ỉ ữ ườ ộ tác, nh ng chúng tôi luôn dành cho h m t s trân tr ng. M i vi c d n đi vào n n p.ư ọ ộ ự ọ ọ ệ ầ ề ế Tr c nh ng thành qu đ t đ c, tôi c m th y r t vui và h nh phúc. Sau đó, đ n l tướ ữ ả ạ ượ ả ấ ấ ạ ế ượ Mike Maines b đ t qu và tôi k nhi m ông qu n lý tr ng.ị ộ ỵ ế ệ ả ườ

Ngay ngày đ u tiên c ng v m i, tôi nh n đ c m t cú đi n tho i g i đ n t Namầ ở ươ ị ớ ậ ượ ộ ệ ạ ọ ế ừ Philadelphia c a ng i đánh cá ng a thuê chuyên nghi p g n nhà. Hai m i lăm nămủ ườ ự ệ ầ ươ tr c, chính ông đã cho tôi m t l i khuyên h u ích, b ng đi m t th i gian khá dài nayướ ộ ờ ữ ẵ ộ ờ b ng nhiên ông l i g i đi n, không bi t vì l gì. B t giác tôi c m th y s . Không lỗ ạ ọ ệ ế ẽ ấ ả ấ ợ ẽ ông ta có ý đ nh m ho t đ ng c b c vùng này, li u chuy n gì s x y ra trong khiị ở ạ ộ ờ ạ ở ệ ệ ẽ ả tôi đang có 1.000 nhân viên. Nh ng v tôi tr n an, dù sao ông y cũng là ng i cóư ợ ấ ấ ườ công v i tôi. Ba ngày sau tôi g i l i cho ông và v l , ông ch mu n nói ông r t t hàoớ ọ ạ ỡ ẽ ỉ ố ấ ự v tôi mà thôi. Ông xúc đ ng vì tôi đã tr thành m t t m g ng sáng đ i v i m tề ộ ở ộ ấ ươ ố ớ ộ ng i nh ông, và c nh ng đ a tr Nam Philadelphia. Tôi th c sườ ư ả ữ ứ ẻ ở ự ự c m đ ng tr cả ộ ướ tình c m c a ông, và xem đó nh ngu n đ ng l c ti p thêm s c m nh cho tôi trênả ủ ư ồ ộ ự ế ứ ạ b c đ ng phía tr c.ướ ườ ướ

Cu c g p g đ u tiên gi a tôi, ban giám hi u nhà tr ng, và các ph huynh di n raộ ặ ỡ ầ ữ ệ ườ ụ ễ khá n ào và đ y căng th ng. H mu n bi t rõ v tình hình tài chính và t t c nh ngồ ầ ẳ ọ ố ế ề ấ ả ữ gì đang di n ra trong tr ng. Tôi s r ng trong cu c g p tháng sau, s vi c s còn t iễ ườ ợ ằ ộ ặ ự ệ ẽ ồ

49

Page 50: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

t h n n a. Th t không ng là lúc đó, Rocco cũng có m t cu i căn phòng. Đã h n 20ệ ơ ữ ậ ờ ặ ở ố ơ năm chúng tôi không g p nhau. Gi ng Rocco vang lên ch c n ch: "S không ai đ cặ ọ ắ ị ẽ ượ phép gi u c t nh ng ng i đã đ n đây t vùng lân c n". Rocco còn đe d a, n u ai gâyễ ợ ữ ườ ế ừ ậ ọ ế phi n toái cho tôi, anh ta s cho ng i đó m t bài h c bãi đ u xe ngay sau khi bu iề ẽ ườ ộ ọ ở ậ ổ h p k t thúc. Máu anh hùng trong ng i Rocco b c lên, làm tôi ph i m t khá nhi uọ ế ườ ố ả ấ ề th i gian gi i thích v tính dân ch M và khuyên anh ta không nên nóng n y nhờ ả ề ủ ở ỹ ả ư th . Nh ng Rocco l i b o r ng, anh y ch làm nh ng gì c n thi t mà thôi. May m nế ư ạ ả ằ ấ ỉ ữ ầ ế ắ thay, cu c h p k t thúc khá n. ộ ọ ế ổ

Sau đó, tình c tôi g p l i Sal - lúc y đã là trùm xã h i đen - và v sĩ c a anh ta phíaờ ặ ạ ấ ộ ệ ủ sau nhà th Thiên Chúa giáo. Tôi yêu c u anh ta đ ng "quan tâm" đ n tôi n a, hãy đờ ầ ừ ế ữ ể tôi t xoay x . Cu i cùng anh ta cũng đ ng ý. R i tôi k v i Sal v nh ng đ a trự ở ố ồ ồ ể ớ ề ữ ứ ẻ nghèo kh không đ c h c hành, anh ta đã ng h m t s ti n giúp b n tr có c h iổ ượ ọ ủ ộ ộ ố ề ọ ẻ ơ ộ đ n tr ng.ế ườ

Không lâu sau đó, trong m t l n ng i quán r u v i m t nhà qu n lý l n tu i, tôi đãộ ầ ồ ượ ớ ộ ả ớ ổ h i ông v kinh nghi m qu n lý. Ông y khuyên tôi không đ c đ ánh hào quang cheỏ ề ệ ả ấ ượ ể m t, không nên m o hi m và ph i bí m t v con đ ng đi c a mình. Nghe ông nói, tôiắ ạ ể ả ậ ề ườ ủ l i nh v nh ng đi u tôi đã tr i qua khi m i đi h c và v nh ng gì gia đình đã d yạ ớ ề ữ ề ả ớ ọ ề ữ ạ tôi: không đ c nói th ng chính ki n c a mình và không đ c m o hi m. Nh ng n uượ ẳ ế ủ ượ ạ ể ư ế tôi không th b o v đ c các đ ng nghi p, các h c sinh và b n thân mình thì tôi cũngể ả ệ ượ ồ ệ ọ ả ch nh nh ng gã say trong quán r u này. T đó, tôi quy t đi theo con đ ng mình đãỉ ư ữ ượ ừ ế ườ ch n, tr thành v hi u tr ng th ng th n nh t Philadelphia. Tôi dám ph n đ iọ ở ị ệ ưở ẳ ắ ấ ở ả ố quy n l c c a b t kỳ ai, t các Th ng đ c bang đ n nh ng v T ng th ng, b t kỳề ự ủ ấ ừ ố ố ế ữ ị ổ ố ở ấ đâu đ có th th c hi n b ng đ c nh ng gì tôi cho là c n thi t. Đi u đó đã làm choể ể ự ệ ằ ượ ữ ầ ế ề ho t đ ng giáo d c tr nên hi u qu , góp ph n vào s phát tri n xã h i. Tôi đã rút raạ ộ ụ ở ệ ả ầ ự ể ộ m t k t lu n là n u mu n nh n ph n th ng x ng đáng, b n ph i đ u tranh và ch pộ ế ậ ế ố ậ ầ ưở ứ ạ ả ấ ấ nh n m o hi m.ậ ạ ể

Tr ng c a chúng tôi ngày càng l n m nh và n i ti ng là ngôi tr ng ki u m u trongườ ủ ớ ạ ổ ế ườ ể ẫ vùng. Tôi c m th y t hào vì n i đây đã tr thành ch h c t p cho t t c m i ng i,ả ấ ự ơ ở ỗ ọ ậ ấ ả ọ ườ k c dân nh p c c a Philadelphia. H đ n đây v i mong mu n tìm đ c m t môiể ả ậ ư ủ ọ ế ớ ố ượ ộ tr ng giáo d c t t, và có m t cu c s ng t t đ p sau này. Bình th ng n u m t ng iườ ụ ố ộ ộ ố ố ẹ ườ ế ộ ườ có th v trí qu n lý t năm đ n sáu năm thì h đã làm vi c r t hi u qu . Còn tôi ể ở ị ả ừ ế ọ ệ ấ ệ ả ở Upper Darby đ c 16 năm r i và đang qu n lý m t trong nh ng tr ng đi m c aượ ồ ả ộ ữ ườ ể ủ thành ph . Qu th t đ i v i m t ng i ghét h c nh tôi thì làm đ c nh ng vi c nhố ả ậ ố ớ ộ ườ ọ ư ượ ữ ệ ư th qu không t i chút nào. Tôi không h có phép m u đ c bi t gì khi c u v t nh ngế ả ồ ề ầ ặ ệ ứ ớ ữ đ a tr không có c h i đ c đi h c. Nh ng tôi ch c ch n m t đi u là khi b n trứ ẻ ơ ộ ượ ọ ư ắ ắ ộ ề ọ ẻ càng l n, thách th c và khó khăn s càng nhi u. Vì th v i t cách là m t nhà qu n lýớ ứ ẽ ề ế ớ ư ộ ả tr ng h c, tôi xin đ a ra m t vài ý ki n đóng góp. Tôi hy v ng nó s h u ích v i cácườ ọ ư ộ ế ọ ẽ ữ ớ giáo viên và nh ng ng i qu n lý trong ngành giáo d c:ữ ườ ả ụ

1. Ch ng trình h c không nên xa r i th c ti n. N u nh ng gì đ c d y không g nươ ọ ờ ự ễ ế ữ ượ ạ ắ li n v i th c t , h c sinh s c m th y không h ng thú. Đi u đó đ ng nghĩa v i vi cề ớ ự ế ọ ẽ ả ấ ứ ề ồ ớ ệ b n đã th t b i. C n t o cho tr m t sân ch i lành m nh và năng đ ng đ kích thíchạ ấ ạ ầ ạ ẻ ộ ơ ạ ộ ể s phát tri n trí tu . Chúng ta c n c g ng t o nên s thay đ i v thái đ và ph ngự ể ệ ầ ố ắ ạ ự ổ ề ộ ươ

50

Page 51: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

pháp b ng cách đ b n tr làm nh ng gì chúng thích trong khi h c, ch ng h n nh đằ ể ọ ẻ ữ ọ ẳ ạ ư ể chúng ti p c n v i âm nh c, ngh thu t, th thao ho c b t c nh ng gì chúng mu nế ậ ớ ạ ệ ậ ể ặ ấ ứ ữ ố và hãy c g ng làm cho chúng có đam mê h c h i nhi u lĩnh v c. ố ắ ọ ỏ ở ề ự

2. Ng i l n nên có thái đ quan tâm chân thành và tin t ng vào tr em. Tr em r tườ ớ ộ ưở ẻ ẻ ấ d b cám d b i nh ng cái x u khi giao ti p ngoài xã h i. Nhi m v c a b n là giúpễ ị ỗ ở ữ ấ ế ộ ệ ụ ủ ạ chúng phân bi t nh ng đi u t t và x u. Chính thái đ quan tâm và s tin c y c aệ ữ ề ố ấ ộ ự ậ ủ ng i l n s giúp tr em v ng vàng h n khi đ i di n và v t qua c m b y.ườ ớ ẽ ẻ ữ ơ ố ệ ượ ạ ẫ

3. Ch t l ng d y h c c a m t tr ng không nên ch đánh giá qua đi m s và s đ nấ ượ ạ ọ ủ ộ ườ ỉ ể ố ự ế l p chuyên c n c a h c sinh. Ngành giáo d c và c xã h i c n ghi nh n s n l c c aớ ầ ủ ọ ụ ả ộ ầ ậ ự ỗ ự ủ các th y cô giáo và nh ng ng i qu n lý tâm huy t v i ngh . H đã c ng hi n cầ ữ ườ ả ế ớ ề ọ ố ế ả cu c đ i mình đ rèn d y nh ng th h h c sinh, không ch gi i v ki n th c mà cònộ ờ ể ạ ữ ế ệ ọ ỉ ỏ ề ế ứ có thái đ , hành vi t t.ộ ố

4. S ng h tích c c s mang l i nh ng đi u t t đ p. B n tr s có xu h ng trự ủ ộ ự ẽ ạ ữ ề ố ẹ ọ ẻ ẽ ướ ở thành nh ng gì mà b n th ng nói v chúng. Ch ng h n, b n th ng xuyên b oữ ạ ườ ề ẳ ạ ạ ườ ả chúng là đ vô tích s thì có th chúng s tr nên nh th th t. Nh ng giáo viên gi iồ ự ể ẽ ở ư ế ậ ữ ỏ s không quá xét nét khuy t đi m c a h c sinh, trái l i h khuy n khích tr h ng t iẽ ế ể ủ ọ ạ ọ ế ẻ ướ ớ nh ng gì chúng có th làm đ c trong t ng lai.ữ ể ượ ươ

Tôi không th cho b n bí quy t đ thành công, nh ng tôi có th cho b n cách để ạ ế ể ư ể ạ ể th tấ b i,ạ đó là luôn c g ng làm v a lòng m i ng i.ố ắ ừ ọ ườ

Herbert Bayard Swope

N u b n c ch m ch m nhìn vào m t x u c a m t ai đó s làm anh ta càng tr nênế ạ ứ ằ ằ ặ ấ ủ ộ ẽ ở t i t h n. Nh ng n u khuy n khích anh ta v n t i nh ng đi u hay mà anh ta có th ,ồ ệ ơ ư ế ế ươ ớ ữ ề ể ch c ch n anh ta s làm đ c.ắ ắ ẽ ượ

Johann Goethe

Nh ng l n th t b i chính là h t gi ng gieo m m cho thành công sau này. B n có thữ ầ ấ ạ ạ ố ầ ạ ể bu n nh ng đ ng tuy t v ng.ồ ư ừ ệ ọ

Khuy t danhế

Tài năng th ng b c l trong nh ng hoàn c nh khó khăn và ng yên trong hoàn c nhườ ộ ộ ữ ả ủ ả thu n l i.ậ ợ

Horace

B n b t đ u t đâu không quan tr ng, quan tr ng là k t thúc ch nào.ạ ắ ầ ừ ọ ọ ế ở ỗ

Dorothy Fields & Coleman

51

Page 52: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

Đ ng đ n i s hãi kìm hãm c m mà hãy quy t tâm theo đu i nh ng đi u t t đ p.ừ ể ỗ ợ ướ ơ ế ổ ữ ề ố ẹ

John F. Kennedy

Billy Idol

"N u mu n nh n đ c ph n th ng x ng đáng, b n ph iế ố ậ ượ ầ ưở ứ ạ ả tranh đ u và ch p nh n m o hi m."ấ ấ ậ ạ ể

TTO - Billy Idol và ban nh c Generation X là m t trongạ ộ nh ng đ i di n tiêu bi u c a dòng nh c rock V ng qu cữ ạ ệ ể ủ ạ ươ ố Anh. Khi nh c rock b c vào giai đo n thoái trào, Idol đ nạ ướ ạ ế Hoa Kỳ và b t đ u s nghi p hát solo, anh tung ra m t lo tắ ầ ự ệ ộ ạ album đ c x p h ng hit nh Dancing with Myself, Whiteượ ế ạ ư Wedding, và Eyes Without a Face.

B n có mu n bi t bí quy t thành công c a Billy Idol là gìạ ố ế ế ủ không? Đó không ch nh vào phong cách bi u di n đ c đáo và s n i ti ng tr c đây,ỉ ờ ể ễ ộ ự ổ ế ướ mà còn là thái đ l c quan tr c nh ng b t c trong cu c s ng.ộ ạ ướ ữ ế ắ ộ ố

tr ng, không có b t c môn h c nào làm tôi th c s say mê, ngo i tr môn l ch s .Ở ườ ấ ứ ọ ự ự ạ ừ ị ử Tôi có th nh chính xác t ng c t m c ngày tháng và nh ng tr n chi n. Đ c bi t, vi cể ớ ừ ộ ố ữ ậ ế ặ ệ ệ tìm ti u s c a các nhân v t n i ti ng luôn gây cho tôi s h ng thú l kỳ. Tôi ghét h cể ử ủ ậ ổ ế ự ứ ạ ọ môn hóa, ghét luôn vi c làm thí nghi m và c nh ng m u gi y quỳ. Tôi t ng tr l iệ ệ ả ữ ẩ ấ ừ ả ờ v i giáo viên môn v t lý: "Em không mu n c g ng", khi th y đ ng viên r ng h c l cớ ậ ố ố ắ ầ ộ ằ ọ ự c a tôi s khá h n n u tôi ch u c g ng. ủ ẽ ơ ế ị ố ắ

Sau đó, gia đình tôi chuy n đ n Luân Đôn, và tôi h c trong m t l p toàn nh ng h cể ế ọ ộ ớ ữ ọ sinh không bi t đ c. Đã v y, giáo viên ch ng bu n ngó ngàng, quan tâm gì đ n h cế ọ ậ ẳ ồ ế ọ sinh. Tr c kia, tôi đã quá ngán ng m v i vi c h c t p, gi càng chán ngán b i ph nướ ẩ ớ ệ ọ ậ ờ ộ ầ khi trong môi tr ng h c t p nh th . Tuy v y, tôi v n không t b con đ ng h cở ườ ọ ậ ư ế ậ ẫ ừ ỏ ườ ọ v n và thi vào đ i h c, b i tôi không mu n ra đ i s m.ấ ạ ọ ở ố ờ ớ

Nhi u ng i cho r ng t t nh t là nên làm vi c cho cha mình n u gia đình có c sề ườ ằ ố ấ ệ ế ơ ở kinh doanh riêng, ho c là làm th y giáo. Th i đó, b n mu n làm giáo viên cũng khó, vìặ ầ ờ ạ ố không có nhi u tr ng đ b n xin đi d y. Cách th hai không kh thi, vì thành th t màề ườ ể ạ ạ ứ ả ậ nói, cha tôi r t khó tính và nghiêm kh c. Tôi không th ch u n i nh ng nguyên t c đ yấ ắ ể ị ổ ữ ắ ầ tính răn đe c a cha, dù tôi r t th ng ông. Sau nhi u l n đ n đo, tôi nghĩ cách duy nh tủ ấ ươ ề ầ ắ ấ đ tôi v n yêu quý cha là s không làm vi c cho ông.ể ẫ ẽ ệ

T nh , tôi đã m c đ c là thành viên trong các ban nh c Rock and Roll, nh ng tôiừ ỏ ơ ướ ượ ạ ư v n gi kín hoài bão c a mình. B i n u tôi có nói ra cũng vô ích, đ i nào cha ch u muaẫ ữ ủ ở ế ờ ị cho tôi cây guitar đi n, ông s đi u đó s làm tôi thêm h h ng. Ch riêng b d ng c aệ ợ ề ẽ ư ỏ ỉ ộ ạ ủ tôi v i mái tóc đ dài, mang đ trang s c đ y mình, giao du v i nhi u b n bè, đam mêớ ể ồ ứ ầ ớ ề ạ âm nh c... đã đ làm ông th t v ng. May thay, năm tôi lên b y,ạ ủ ấ ọ ả ông n i đã t ng choộ ặ tôi m t chi c tr ng có dây c a Ringo Starr và khi tôi lên m i, ông cho tôi s h u m tộ ế ố ủ ườ ở ữ ộ

52

Page 53: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

chi c guitar. Ch b y nhiêu cũng đ đ tôi b t đ u "s nghi p ca hát". Tôi tìm đ c 2 -ế ỉ ấ ủ ể ắ ầ ự ệ ượ 3 đ a b n chung s thích, và chúng tôi r nhau đ n m t ngôi tr ng khác cách đóứ ạ ở ủ ế ộ ườ kho ng h n 3km đ th a mãn ni m đam mê âm nh c, b i đây h c sinh có v ch uả ơ ể ỏ ề ạ ở ở ọ ẻ ị ch i h n. David Bowie và Peter Frampton cũng là h c sinh c a tr ng này. ơ ơ ọ ủ ườ

Giai đo n đó, t i các thành ph l n Anh, đi b t c đâu b n cũng có th b t g pạ ạ ố ớ ở ấ ứ ạ ể ắ ặ nh ng nhóm choai choai "điên khùng" nh chúng tôi. Vi c làm không đ cho m iữ ư ệ ủ ọ ng i, vì v y nhi u đ a tr đã b h c ra ngoài ki m vi c đ đ c h ng tr c p tườ ậ ề ứ ẻ ỏ ọ ế ệ ể ượ ưở ợ ấ ừ chính ph . B u không khí m đ m bao trùm lên hi n t i, và t ng lai thì mù m t. Sủ ầ ả ạ ệ ạ ươ ị ự chán n n, th t v ng l rõ trên g ng m t t ng ng i nh ng n i tôi đi qua. Chínhả ấ ọ ộ ươ ặ ừ ườ ở ữ ơ hoàn c nh xã h i lúc đó đã tr thành kh u hi u c a phong trào nh c rock "Không cóả ộ ở ẩ ệ ủ ạ t ng lai! Chúng tôi chán n n!".ươ ả

Năm 1974, tôi h c xong năm nh t đ i h c và v nhà ngh hè. Khi đó phong trào đ tócọ ấ ạ ọ ề ỉ ể dài đã l i th i, tôi chuy n sang c t ng n r i nhu m đen. Tôi b t ch c David Bowieỗ ờ ể ắ ắ ồ ộ ắ ướ và phong cách nh c pop. Nhìn hình nh m i c a con trai, cha m nghĩ tôi đã bìnhạ ả ớ ủ ẹ th ng tr l i. Nh ng không lâu sau, tôi l i ti p t c làm cho h b s c thêm l n n aườ ở ạ ư ạ ế ụ ọ ị ố ầ ữ khi tuyên b mình s ngh h c và gia nh p nhóm nh c rock. Cha tôi d ng nh khôngố ẽ ỉ ọ ậ ạ ườ ư tin nh ng đi u mình v a nghe, ông quát to: "Sau đó mày s làm gì? Su t đ i mày sữ ề ừ ẽ ố ờ ẽ ch ng th ki m đ c công vi c nào cho ra h n, b i vì ng i ta s th c m c mày đãẳ ể ế ượ ệ ồ ở ườ ẽ ắ ắ làm gì su t th i gian tr c đó". Đáng bu n là cha tôi đã nói đúng. B t kỳ nhà tuy nố ờ ướ ồ ấ ể d ng nào sau này bi t tôi đã t ng tham gia nhóm nh c rock đ u ph n ng theo ki u:ụ ế ừ ạ ề ả ứ ể "Đ c r i anh b n. Chúng tôi thích ch n nh ng sinh viên t t nghi p đ i h c ho cượ ồ ạ ọ ữ ố ệ ạ ọ ặ nh ng ai không có mái tóc kỳ qu c nh c u". Su t 2 năm sau đó, cha con tôi đã khôngữ ặ ư ậ ố nói v i nhau l y n a l i.ớ ấ ử ờ

Tôi r i vào tình tr ng b t c, nh ng tôi không cho r ng mình đi nh m đ ng và v nơ ạ ế ắ ư ằ ầ ườ ẫ ti p t c theo đu i c m . Tuy th nh tho ng tôi cũng c m th y hoang mang đôi chút,ế ụ ổ ướ ơ ỉ ả ả ấ vì ai ai cũng cho r ng nh ng gì tôi đang làm r t cu c cũng s ch ng đ n đâu. Tôi cũngằ ữ ố ộ ẽ ẳ ế nhìn th y nhi u k t c c th t b i, ch ng ki n bao nhiêu c m tan v , nhi u banấ ề ế ụ ấ ạ ứ ế ướ ơ ỡ ề nh c rã đám và các thành viên ph i lái taxi ki m s ng.ạ ả ế ố

Lúc đó, tôi đang tham gia nhóm The Who. M i th B y chúng tôi ch i nh c dance.ỗ ứ ả ơ ạ Chúng tôi khai thác nhi u bài hát t nh ng th p niên 60, ch ng h n nh “We Gotta Getề ừ ữ ậ ẳ ạ ư Out Of This Place”. Đó là cách kh i đ u c a nhi u ban nh c rock. B t đ u t nh ngở ầ ủ ề ạ ắ ầ ừ ữ đi u bình d , sau đó pha tr n thành m t t p ch t nhi u màu, nhi u v . Ban nh c c aề ị ộ ộ ạ ấ ề ề ị ạ ủ chúng tôi ngoài nh ng y u t trên còn thêm vào đó ít nhi u sữ ế ố ề ự cu ng n mà các banồ ộ nh c rock khác không có.ạ

Th i đi m y, Malcolm McLaren v a qu n lý nhóm The Sex Pistols, v a là ông chờ ể ấ ừ ả ừ ủ m t c a hi u bán qu n áo th i trang. Và c a hi u này th ng dùng các ban nh c độ ử ệ ầ ờ ử ệ ườ ạ ể qu ng bá hình nh c a mình. V i cách này, h s lôi kéo nh ng ng i tr , các fan hâmả ả ủ ớ ọ ẽ ữ ườ ẻ m đ n v i c a hi u. Đ i th c nh tranh tr c ti p c a c a hi u này là Acmeộ ế ớ ử ệ ố ủ ạ ự ế ủ ử ệ Attractions.

53

Page 54: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

Acme cũng mu n thành l p ban nh c đ qu ng bá cho c a hi u c a mình. Ông ta m iố ậ ạ ể ả ử ệ ủ ờ tôi đ n đ thu âm th . Trong phòng ch , ngoài tôi ra còn có hai tay guitar khác n a,ế ể ử ờ ữ nhìn qua bi t ngay dân rock and roll. Nhìn l i cách ăn v n c a mình, tôi trông nh anhế ạ ậ ủ ư chàng t nh l quê mùa. Hai ng i này đã t ng tham gia nhi u ban nh c khác nhau. Cònỉ ẻ ườ ừ ề ạ tôi lúc này ch m i ký đ c m t h p đ ng bi u di n và th m chí ch a đ c nh n ti nỉ ớ ượ ộ ợ ồ ể ễ ậ ư ượ ậ ề công. H nhìn tôi và n n c i l rõ v ch gi u, đi u đó khi n tôi c m th y lúngọ ở ụ ườ ộ ẻ ế ễ ề ế ả ấ túng. B c vào phòng thu, tôi c g ng th hi n kh năng c a mình m t cách t nhiên.ướ ố ắ ể ệ ả ủ ộ ự Acme nh n xét kh năng bi u di n c a tôi không khá l m, nh ng bù l i tôi có nhi tậ ả ể ễ ủ ắ ư ạ ệ huy t và ni m đam mê. Năm phút sau, Acme thông báo tôi đ c ký h p đ ng và tế ề ượ ợ ồ ừ ch i hai anh chàng n . Th t không th di n t h t c m xúc c a tôi lúc đó, tôi c mố ọ ậ ể ễ ả ế ả ủ ả th y sung s ng đ n t t cùng, t ng ch ng không còn gì có th làm tôi h nh phúcấ ướ ế ộ ưở ừ ể ạ h n.ơ

Công vi c c a tôi không ch đ n gi n là bi u di n trong m t ban nh c nào đó,ệ ủ ỉ ơ ả ể ễ ộ ạ khuy ch tr ng tên tu i c a m t nhãn hi u nào đó, mà nó còn có s tác đ ng lên c ngế ươ ổ ủ ộ ệ ự ộ ộ đ ng. Chelsea, sau đó là Generation X, là nh ng cu c chinh ph c mà tôi s theo đu i.ồ ữ ộ ụ ẽ ổ Đ i v i nh ng ban nh c công kích l i s ng và nh ng công vi c bu n t , t ng lai hố ớ ữ ạ ố ố ữ ệ ồ ẻ ươ ọ xem ra không m y sáng s a. D ng nh c tình làm cho m i vi c thêm t i t , nhómấ ủ ườ ư ố ọ ệ ồ ệ The Sex Pistol qu y phá t ng b ng qua nh ng n i h đ n l u di n. Ch ng m y ch c,ậ ư ừ ữ ơ ọ ế ư ễ ẳ ấ ố các nhóm nh c rock đ u b c m bi u di n, vì th chúng tôi rút v Soho, l p câu l c bạ ề ị ấ ể ễ ế ề ậ ạ ộ cho riêng mình. Câu l c b nhanh chóng l n m nh v i 500 thành viên, trong khi khuônạ ộ ớ ạ ớ viên ch đ s c ch a 200 ch ng i. Th y chúng tôi ngày càng phát tri n, các câu l c bỉ ủ ứ ứ ỗ ồ ấ ể ạ ộ khác tìm cách ngăn c n chúng tôi qu ng bá. M c dù v y, h th a bi t chúng tôi cũngả ả ặ ậ ọ ừ ế s có cách thoát kh i tình tr ng đó. Danh ti ng chúng tôi ngày càng vang xa, và r i aiẽ ỏ ạ ế ồ cũng mu n ký h p đ ng v i chúng tôi. K t đó, dòng nh c rock bùng n kh p n i.ố ợ ồ ớ ể ừ ạ ổ ắ ơ

Dù nh n đ c r t nhi u l i m i ký h p đ ng, nh ng chúng tôi ch a v i đ ng ý. Thậ ượ ấ ề ờ ờ ợ ồ ư ư ộ ồ ế là giá tr các h p đ ng m i chào c tăng lên, t 10.000 lên đ n m t tri u b ng Anh, lúcị ợ ồ ờ ứ ừ ế ộ ệ ả đó chúng tôi m i đ t bút ký.ớ ặ

Chúng tôi cũng khá thành công trong vi c tiêu th nh ng đĩa nh c c a mình. Đang trênệ ụ ữ ạ ủ đà thành công, đ n năm 1980, chúng tôi g p r c r i v i ng i qu n lý và bu c ph iế ặ ắ ố ớ ườ ả ộ ả đ i tên nhóm thành GENX. V vi c này đã khi n s nghi p chúng tôi xu ng d c,ổ ụ ệ ế ự ệ ố ố album m i ra đ i nh ng ch ng ai mua. Th i hoàng kim k t thúc, nhóm chúng tôi tan rã.ớ ờ ư ẳ ờ ế

Năm 1982, tôi đ n New York, đ i tên t Idle thành Idol. Nh ng các nhóm nh c rockế ổ ừ ư ạ không còn thu hút khán thính gi nh tr c. Nhóm The Ramones v t vã đ t n t i.ả ư ướ ậ ể ồ ạ Ngay c nhóm Blondie cũng gi i tán. M i th đ u tr nên u ám, k c s nghi p c aả ả ọ ứ ề ở ể ả ự ệ ủ tôi.

Ròng rã sáu tháng tr i, tôi không th sáng tác đ c ca khúc nào, không giao du v i ai.ờ ể ượ ớ Tôi nh l i l i cha nói và th y r ng cha m tôi đã đúng khi d đoán v t ng lai c aớ ạ ờ ấ ằ ẹ ự ề ươ ủ tôi.

Đêm n , lúc lang thang m t mình trong m t quán bar New York, tôi đ c ch ng ki nọ ộ ộ ở ượ ứ ế m t c nh t ng th t thú v . Khi nh ng giai đi u sôi đ ng c a b n “Dancing withộ ả ượ ậ ị ữ ệ ộ ủ ả

54

Page 55: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

Myself” vang lên, t t c nh ng thanh thi u niên xô bàn gh ra sàn nh y. H nh y nhótấ ả ữ ế ế ả ọ ả th t sôi n i. Tr c khung c nh nh n nh p đó, tôi hi u mình c n ph i làm gì. Tôi sậ ổ ướ ả ộ ị ể ầ ả ẽ t o nên m t Generation X th hai, nh ng theo phong cách c a tôi. Tôi s ti p t c đeoạ ộ ứ ư ủ ẽ ế ụ đu i đ n cùng nh ng gì tôi đã l a ch n. ổ ế ữ ự ọ

Tôi hoàn t t b n “Mony, Mony” và đ a cho ng i qu n lý xem. Ai cũng đ ng tình ngấ ả ư ườ ả ồ ủ h . B n nh c m i đ c thu âm v n v n ch trong hai tu n t i L.A. Sau đó, tôi đ nộ ả ạ ớ ượ ỏ ẹ ỉ ầ ạ ế quán bar hôm tr c New York và đ a đĩa nh c cho m t DJ. N u nh vài phút tr cướ ở ư ạ ộ ế ư ướ sàn nh y khá im ng, thì khi b n “Mony, Mony” n i lên, sàn nh y ch t c ng ng i. ả ắ ả ổ ả ậ ứ ườ

Tôi c m th y h nh phúc và an i ph n nào khi trong nh ng lúc bi đát nh t c a sả ấ ạ ủ ầ ữ ấ ủ ự nghi p, v n có m t s ng i đ t ni m tin n i tôi. Đi u đó gi cho tinh th n tôi luônệ ẫ ộ ố ườ ặ ề ơ ề ữ ầ v ng vàng, cho đ n khi tôi tìm l i s t tin v n có. Ch ng bao lâu, nh ng ca khúc c aữ ế ạ ự ự ố ẳ ữ ủ tôi đ c phát sóng trên MTV và c trên đài phát thanh n a. B n năm sau khi đ n M ,ượ ả ữ ố ế ỹ tôi đã có đ c m t album đ c s p h ng top ten. Và bây gi , tôi đ c m i ng iượ ộ ượ ắ ạ ờ ượ ọ ườ chính th c công nh n là ngh sĩ dòng nh c rock ch đ o. Ngay c cha tôi cũng đ nứ ậ ệ ạ ủ ạ ả ế thăm và chúc m ng tôi.ừ

Sau nh ng thăng tr m c a đ i mình tôi nh n ra m t đi u r ng, nh ng th t b i có lúcữ ầ ủ ờ ậ ộ ề ằ ữ ấ ạ t ng ch ng làm tiêu tan s nghi p c a tôi l i là m t đ ng l c thúc đ y tôi v n t i.ưở ừ ự ệ ủ ạ ộ ộ ự ẩ ươ ớ Dù cho tr ng l p và các môn h c có làm tôi chán ngán và bu n t , nh ng chính chúngườ ớ ọ ồ ẻ ư đã d n đ ng cho tôi đ n v i âm nh c và thành công nh ngày nay. N u tôi không g pọ ườ ế ớ ạ ư ế ặ nh ng tr c tr c trên cu c hành trình c a mình, có l mãi mãi tôi s không bao gi cóữ ụ ặ ộ ủ ẽ ẽ ờ đ c nh ng tr i nghi m quý giá. ượ ữ ả ệ

Tôi có m t ni m tin mãnh li t vào dòng nh c mình đang theo đu i. N u không canộ ề ệ ạ ổ ế đ m và quy t tâm theo đu i c m c a mình, có th gi đây tôi đã tr thành m tả ế ổ ướ ơ ủ ể ờ ở ộ nhân viên g ng m u nh mong mu n c a cha, ng i sau chi c bàn gi y và ghi hóaươ ẫ ư ố ủ ồ ế ấ đ n bán hàng h t ngày này qua ngày khác. Tôi không h i h n khi ch n cho mình m tơ ế ố ậ ọ ộ l i s ng mà đó, khi v t qua đ c nh ng cay đ ng, tôi có th t n h ng tr n v nố ố ở ượ ượ ữ ắ ể ậ ưở ọ ẹ ni m h nh phúc.ề ạ

N u cu c s ng không cho b n nh ng gi c m , b n hãy làm nên gi c m c a mình.ế ộ ố ạ ữ ấ ơ ạ ấ ơ ủ N u không tin vào vi c b n đang làm, hãy d ng l i và t p trung vào nh ng vi c b nế ệ ạ ừ ạ ậ ữ ệ ạ th c s có ni m tin.ự ự ề

Ng i ta th ng g p th t b i vì làm vi c không có m c đích ch không ph i vì hườ ườ ặ ấ ạ ệ ụ ứ ả ọ thi u khôn ngoan.ế

Billy Sunday

Nh ng lúc r i vào tình hu ng khó khăn, tôi m i có c h i m mang t m m t và tr iữ ơ ố ớ ơ ộ ở ầ ắ ả r ng lòng mình.ộ

Myla Kabat-Zinn

55

Page 56: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

Đ ng bao gi t b nh ng vi c b n th c s mu n làm. N i nào có tình yêu và sừ ờ ừ ỏ ữ ệ ạ ự ự ố ơ ự h ng kh i, n i đó không có ch cho nh ng th t b i.ứ ở ơ ỗ ữ ấ ạ

Ella Fitzerald

Đ ng khóc khi m t tr i đi m t, b i n c m t s ngăn b n chiêm ng ng nh ng vìừ ặ ờ ấ ở ướ ắ ẽ ạ ưỡ ữ sao.

Violeta Parra

Bí quy t c a thành công đó là: s chu n b chu đáo, luôn chăm ch làm vi c và bi tế ủ ự ẩ ị ỉ ệ ế h c h i t nh ng th t b i.ọ ỏ ừ ữ ấ ạ

Colin Powell

Vinh quang ch đ n v i nh ng ai bi t kiên trì.ỉ ế ớ ữ ế

Persius

Hãy đ ý con rùa xem, nó ch ti n t i khi nào nó thò đ u ra ngoài.ể ỉ ế ớ ầ

James Bryant Conant

Ngu n:ồ V t lên chính mìnhượ 2- First News và NXB T ng h p TP.HCMổ ợ

Kathy Buckley

"Cu c đ i luôn có nh ng gian nan đ th thách kh năng ch uộ ờ ữ ể ử ả ị đ ng và tính kiên trì c a b n."ự ủ ạ

TTO - Kathy Buckley là m t di n viên hài, đ ng th i cũngộ ễ ồ ờ là m t di n gi n i ti ng. Cô t ng xu t hi n trong cácộ ễ ả ổ ế ừ ấ ệ ch ng trình trò chuy n đêm khuya. Nh ng câu chuy nươ ệ ữ ệ c m đ ng c a Kathy Buckley đã đ c gi i thi u trên t pả ộ ủ ượ ớ ệ ạ chí People, ch ng trình “Today” và “Good Morningươ America”.

Ngoài ra, cô cũng t ng đ c trao gi i “American Hero” c a Từ ượ ả ủ ổ ch c The City of Hope và The Toastmasters International Communication, và gi iứ ả “Leadership”.

N u tình c g p Kathy, b n s th y đó là m t cô gái vui t i, tràn đ y s c s ng,ế ờ ặ ạ ẽ ấ ộ ươ ầ ứ ố nh ng có m t đi u b n không th nh n ra đó là cô b khi m thính. V i khi m khuy tư ộ ề ạ ể ậ ị ế ớ ế ế

56

Page 57: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

c a b n thân, Kathyủ ả đã tr i qua m t tu i th đ y b t h nh. Nh ng cô y đã v t quaả ộ ổ ơ ầ ấ ạ ư ấ ượ chính mình nh th nào, b n có bi t không? ư ế ạ ế

Tôi b khi m thính n ng, vì v y các th y cô giáo g p nhi u khó khăn tr c tình tr ngị ế ặ ậ ầ ặ ề ướ ạ c a tôi. Hàng năm, h ki m tra tôi b ng cách cho tôi xem nh ng v t m c, và yêu c uủ ọ ể ằ ữ ế ự ầ tôi tr l i câu h i: "Kathy này, cháu th y nh ng v t m c này trông nh th nào?".ả ờ ỏ ấ ữ ế ự ư ế "Chúng trông nh có ai đó đã đ v y kh p t gi y ph i không?". Ch v y thôi, mà tôiư ổ ấ ắ ờ ấ ả ỉ ậ tr l i cũng không xong. T năm này sang năm khác, ng i ta k t lu n tôi m c ch ngả ờ ừ ườ ế ậ ắ ứ này, ch ng n mà ch ng ai cho tôi l y m t l i an i. T nh , tôi đã đ c d y ph i tônứ ọ ẳ ấ ộ ờ ủ ừ ỏ ượ ạ ả tr ng ng i l n, vì th tôi tin nh ng gì h nói v mình: l m lì, ng c ngh ch, ch mọ ườ ớ ế ữ ọ ề ầ ố ế ậ phát tri n. N i tuy t v ng trong tôi ngày m t l n.ể ỗ ệ ọ ộ ớ

Năm h c l p chín, tôi đã cao t i 1m68 nh ng h c l c ch t ng đ ng v i trình đọ ớ ớ ư ọ ự ỉ ươ ươ ớ ộ l p sáu. Cũng gi ng nh ng i ta c g ng d y cho ng i mù bi t đ c ch Braile (chớ ố ư ườ ố ắ ạ ườ ế ọ ữ ữ n i) b ng m t cu n sách bình th ng, các giáo viên đã d y tôi t p đ c b ng cách ngheổ ằ ộ ố ườ ạ ậ ọ ằ - trong khi tôi có nghe đ c gì đâu! Vì v y mà tôi ch ng ti n b đ c chút nào. D nượ ậ ẳ ế ộ ượ ầ d n h đâm chán khi ph i nh c công vì m t h c sinh đ n nh tôi, và b m c tôi luôn.ầ ọ ả ọ ộ ọ ầ ư ỏ ặ

T đó, tôi gi u nh m khuy t đi m c a mình b i s ng i khác phân bi t đ i x . Tôiừ ấ ẹ ế ể ủ ở ợ ườ ệ ố ử không mu n ch p nh n s th t là mình b đi c. Th c t , tôi có th hi u thông quaố ấ ậ ự ậ ị ế ự ế ể ể cách nhép môi c a ng i nói, nh ng th y cô và các b n cùng l p nói nhanh quá, tôiủ ườ ư ầ ạ ớ không sao theo k p nên không có cách nào đ ti p nh n thông tin. Đó là lý do vì saoị ể ế ậ ngày nay tôi kiên quy t đ u tranh vì n n giáo d c dành cho ng i khi m thính.ế ấ ề ụ ườ ế

L n đ u tiên tôi đeo máy tr thính là vào năm lên 8 tu i. Nh ng đâu ch là Nghe. Quanầ ầ ợ ổ ư ỉ tr ng là chuy n Hi u. T nh tôi không th nghe nh nh ng đ a tr bình th ng khácọ ệ ể ừ ỏ ể ư ữ ứ ẻ ườ nên v n t v ng c a tôi lúc b y gi không đ đ hi u nh ng gì ng i khác nói. Doố ừ ự ủ ấ ờ ủ ể ể ữ ườ v y lúc đó tôi nh n th y vi c đeo d ng c tr thính cũng ch ng gi i quy t đ c gìậ ậ ấ ệ ụ ụ ợ ẳ ả ế ượ nên đã ng ng s d ng nó trong 3 năm, và không mua thêm cái nào khác trong su t 20ư ử ụ ố năm sau đó. M c dù có khá nhi u b n bè, nh ng n i m c c m v s khi m khuy tặ ề ạ ư ỗ ặ ả ề ự ế ế c a đôi tai khi n tôi luôn s ng khép mình. Nh ng khi r i vào tr ng thái nh th , ng iủ ế ố ữ ơ ạ ư ế ườ ta th ng có xu h ng tìm đ n r u và ma túy đ quên đi th c t i. Nh ng may m n làườ ướ ế ượ ể ự ạ ư ắ tôi không r i vào con đ ng đó. ơ ườ

Tôi t t nghi p trung h c v i đi m s trung bình 1,9, m t k t qu kém đ n m c khôngố ệ ọ ớ ể ố ộ ế ả ế ứ th ch p nh n đ c. Nh ng tôi quy t không b cu c. Là m t ng i khuy t t t, tôiể ấ ậ ượ ư ế ỏ ộ ộ ườ ế ậ càng ph i kiên gan h n nh ng ng i bình th ng. Th nh ng, nh ng chuy n khôngả ơ ữ ườ ườ ế ư ữ ệ may v n ti p t c đeo bám tôi.ẫ ế ụ Ngày n , lúc tôi đang n m t m n ng trên cát bãi bi nọ ằ ắ ắ ở ể Santa Monica, vì không nghe đ c ti ng đ ng c xe jeep c u h đ n g n nên nó đãượ ế ộ ơ ứ ộ ế ầ cán qua ng i tôi. Tim tôi ng ng đ p trong giây lát. H i sinh sau kho nh kh c kinhườ ừ ậ ồ ả ắ hoàng đó, cu c đ i tôi d ng nh thay đ i h n. C m giác đ c sinh ra l n th haiộ ờ ườ ư ổ ẳ ả ượ ầ ứ khi n lòng tôi tràn ng p tình yêu cu c s ng, cái c m giác mà tr c đây tôi ch a t ngế ậ ộ ố ả ướ ư ừ có. Tôi tin có m t s c m nh bí n nào đó âm th m che ch cho mình, và th gi i xungộ ứ ạ ẩ ầ ở ế ớ quanh luôn n ch a nh ng đi u kỳ di u. Ni m tin đó nh ti p thêm cho tôi ngh l cẩ ứ ữ ề ệ ề ư ế ị ự đ sinh t n.ể ồ

57

Page 58: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

Tôi hi u r ng, nh ng gì mình có đ c hôm nay, m t ph n là nh nh ng th t b i vàể ằ ữ ượ ộ ầ ờ ữ ấ ạ đau kh tr c kia t o nên. N u ngày đó gia đình kiên quy t đ a tôi vào tr ng dànhổ ướ ạ ế ế ư ườ cho ng i khi m thính, không bi t gi đây cu c đ i tôi s xuôi theo h ng nào.ườ ế ế ờ ộ ờ ẽ ướ Nh ng tôi ch c ch n m t đi u, trong gi i di n thuy t s không t n t i cái tên Kathyư ắ ắ ộ ề ớ ễ ế ẽ ồ ạ Buckley. Đ có th hòa nh p cùng m i ng i, tôi ph i tìm m i cách thích ng v i môiể ể ậ ọ ườ ả ọ ứ ớ tr ng h c t p bình th ng. D n d n tôi tr nên m nh m h n. Vì b đi c nên tôi t pườ ọ ậ ườ ầ ầ ở ạ ẽ ơ ị ế ậ trung "nghe" thông qua cách ng i ta th hi n h n là nh ng đi u h th c s nói. Đóườ ể ệ ơ ữ ề ọ ự ự cũng là m t l i th c a tôi sau này, b i ngôn t có th d i trá, nh ng c ch thì không. ộ ợ ế ủ ở ừ ể ố ư ử ỉ

Do t ng tr i qua m t tu i th b t h nh, nên tôi dành h u h t th i gian đ th c hi nừ ả ộ ổ ơ ấ ạ ầ ế ờ ể ự ệ nh ng hài k ch, bài di n thuy t có n i dung khích l tr em, đ c bi t là nh ng em cóữ ị ễ ế ộ ệ ẻ ặ ệ ữ hoàn c nh không may. Tôi cho r ng không nên đánh giá m t đ a tr ch b ng m t bàiả ằ ộ ứ ẻ ỉ ằ ộ tr c nghi m đ n gi n nào đó. Th y cô giáo và các b c ph huynh c n quan tâm h nắ ệ ơ ả ầ ậ ụ ầ ơ đ n tr đ l ng nghe nh ng suy nghĩ c a chúng, t o đi u ki n đ tr th hi n c mế ẻ ể ắ ữ ủ ạ ề ệ ể ẻ ể ệ ả xúc c a mình b ng nh ng câu h i đ i lo i nh : "Con đang nghĩ gì th ?", "Đi u gì làmủ ằ ữ ỏ ạ ạ ư ế ề con c m th y h nh phúc nh t?" và "Đi u gì khi n con bu n?"... Th gi i tu i th luônả ấ ạ ấ ề ế ồ ế ớ ổ ơ đ y p nh ng đi u thú v , và ch khi g n gũi v i chúng b n m i phát hi n ra. Cha mầ ắ ữ ề ị ỉ ầ ớ ạ ớ ệ ẹ c n l ng nghe con cái đ chia s v i con nh ng khúc m c mà chúng đang g p ph i, vàầ ắ ể ẻ ớ ữ ắ ặ ả c m nh n nh ng gì di n ra v i chúng. Tôi ch c ch n m t đi u r ng, b n tr s c mả ậ ữ ễ ớ ắ ắ ộ ề ằ ọ ẻ ẽ ả th y r t vui s ng và thú v bi t bao n u nh n đ c tình c m m áp c a nh ng ng iấ ấ ướ ị ế ế ậ ượ ả ấ ủ ữ ườ xung quanh. Đi u đó giúp chúng t tin vào b n thân và hình thành nên cá tính m nh mề ự ả ạ ẽ sau này.

K p th i đ ng viên con tr cũng là cách t t nh t đ chúng phát tri n kh năng. Khíchị ờ ộ ẻ ố ấ ể ể ả l các em đi sâu vào tìm hi u nh ng đi u khi n chúng say mê và thích thú s kh iệ ể ữ ề ế ẽ ơ ngu n cho tính sáng t o và đ c l p c a tr . Th c t cho th y, nhi u sinh viên t tồ ạ ộ ậ ủ ẻ ự ế ấ ề ố nghi p lo i khá tr lên l i b t c trong ngh nghi p b i không ch u tìm tòi, h c h i,ệ ạ ở ạ ế ắ ề ệ ở ị ọ ỏ mà ch răm r p làm theo nh ng khuôn m u có s n. B n nên hi u r ng, không ph i t tỉ ắ ữ ẫ ẵ ạ ể ằ ả ấ c m i ng i đ u có h c l c ngang nhau mà m i ng i s có nh ng s tr ng nh tả ọ ườ ề ọ ự ỗ ườ ẽ ữ ở ườ ấ đ nh. Có th b n v t tr i môn này nh ng l i làng nhàng môn khác, và con b nị ể ạ ượ ộ ở ư ạ ở ạ cũng v y. Có th b n mu n ch i m t lo i nh c c nào đ y, nh ng đôi tay l i quáậ ể ạ ố ơ ộ ạ ạ ụ ấ ư ạ v ng v . Đ ng v i n n, hãy nhìn s vi c t m t khía c nh khác. Không th tr c ti pụ ề ừ ộ ả ự ệ ừ ộ ạ ể ự ế ch i nh c đ c, b n có th ch n tr thành nhà so n nh c, nhà s n xu t băng đĩa ho cơ ạ ượ ạ ể ọ ở ạ ạ ả ấ ặ m t DJ (ng i ch nh nh c trong các vũ tr ng, bar…) ch ng h n.ộ ườ ỉ ạ ườ ẳ ạ

Đ ng đ cu c đ i mình b nh h ng b i nh ng l i nh n xét không hay c a m t aiừ ể ộ ờ ị ả ưở ở ữ ờ ậ ủ ộ đó, mà hãy luôn l ng nghe ti ng nói c a trái tim. Nhi u ng i kh ng đ nh tôi s th tắ ế ủ ề ườ ẳ ị ẽ ấ b i v i hài k ch, nh ng b n th y đ y, tôi gi đây không ch là m t di n viên hài thànhạ ớ ị ư ạ ấ ấ ờ ỉ ộ ễ công mà còn là m t di n gi đ c m i ng i tin t ng. Sau nh ng n l c khôngộ ễ ả ượ ọ ườ ưở ữ ỗ ự ng ng, gi tôi đã có th t tin khi nói chuy n v i m i ng i, và làm cho h hi u mình.ừ ờ ể ự ệ ớ ọ ườ ọ ể

N u không có gió, chúng ta s ph i chèo.ế ẽ ả

T c ng cụ ữ ổ

58

Page 59: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

Ngh ch c nh cũng t ng t nh vùng khí h u kh c nghi t. Nó s n sinh ra nhi u hoaị ả ươ ự ư ậ ắ ệ ả ề th m, qu l .ơ ả ạ

Walter Scott

Đóa hoa n trong bão táp luôn là đóa hoa đ p nh t.ở ẹ ấ

Mulan

N u b n mu n tăng s l n thành công, hãy gia tăng g p đôiế ạ ố ố ầ ấ s l n th t b i.ố ầ ấ ạ

Thomas Watson Sr.

Ngu n: ồ V t lên chính mình 2ượ - First News và NXB T ng h pổ ợ TP.HCM

Venerable Grand Master Hsing Yun

TTO - Grand Master Hsing Yun là tác gi c a h n 100 đ uả ủ ơ ầ sách, là ng i đ x ng th c hi n s bình đ ng gi a t tườ ề ướ ự ệ ự ẳ ữ ấ c m i ng i trong các tôn giáo truy n th ng. Hàng năm,ả ọ ườ ề ố ông th ng t ch c h i ngh gi a các tr ng đào t o Ph tườ ổ ứ ộ ị ữ ườ ạ ậ t nh m tìm ti ng nói chung gi a Ph t t và các tín đ c aử ằ ế ữ ậ ử ồ ủ tôn giáo khác.

Grand Master Hsing Yun còn ch tr ng sáng l p T ch c Ph t giáo Qu c t Foủ ươ ậ ổ ứ ậ ố ế Guang Shan v i h n 5 tri u tín đ trên kh p th gi i. T ch c này h tr lĩnh v c giáoớ ơ ệ ồ ắ ế ớ ổ ứ ỗ ợ ự d c và d ch v thông qua h th ng các tr ng đ i h c công l p, th vi n, phòng khámụ ị ụ ệ ố ườ ạ ọ ậ ư ệ l u đ ng mi n phí, nhà cho tr em, nhà d ng lão… ư ộ ễ ở ẻ ưỡ

Nhi u ng i cho r ng đ thành công trong cu c s ng cũng nh ngh nghi p, chúng taề ườ ằ ể ộ ố ư ề ệ c n có đ ngu n l c và nh ng đi u ki n c n thi t, cũng gi ng nh cây c i c n ánhầ ủ ồ ự ữ ề ệ ầ ế ố ư ố ầ n ng m t tr i, không khí trong lành và ngu n n c đ l n lên. M t khi đã h i t đắ ặ ờ ồ ướ ể ớ ộ ộ ụ ủ nh ng y u t quan tr ng, chúng ta s d dàng đ t đ c các m c tiêu đã đ ra. Ng cữ ế ố ọ ẽ ễ ạ ượ ụ ề ượ l i, chúng ta s không th tránh kh i nh ng r c r i và tr ng i.ạ ẽ ể ỏ ữ ắ ố ở ạ

Nh ng th c t đã ch ng minh ng c l i, r ng b n v n có th thành công n u b n cóư ự ế ứ ượ ạ ằ ạ ẫ ể ế ạ đ nhi t huy t và tài năng. Nh ng đi u ki n t ng ch ng không thu n l i c a ngo iủ ệ ế ữ ề ệ ưở ừ ậ ợ ủ ạ c nh khi đó đã tr thành đ ng c thúc đ y con ng i th hi n b n thân và phát tri nả ở ộ ơ ẩ ườ ể ệ ả ể mãnh li t nh ng ti m năng v n có. Ví d , khi b b nh, chúng ta m i nh n th y s cệ ữ ề ố ụ ị ệ ớ ậ ấ ứ kh e là vô cùng quý giá và bi t quan tâm đ n s c kh e nhi u h n. Ho c khi sinh raỏ ế ế ứ ỏ ề ơ ặ trong gia đình nghèo khó, tr i qua tu i th đ y gian kh và thi u th n, b n s ý th cả ổ ơ ầ ổ ế ố ạ ẽ ứ h n v vi c c i thi n cu c s ng hi n t i. ơ ề ệ ả ệ ộ ố ệ ạ

Trong th gi i t nhiên, không ph i ng u nhiên mà ng i ta th ng ca t ng nh ngế ớ ự ả ẫ ườ ườ ụ ữ bông hoa m n nh bé, không kiêu sa mà cũng ch ng đài các kia. B i trong giá l nh vàậ ỏ ẳ ở ạ

59

Page 60: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

bão tuy t, có th nh ng loài hoa khác s b tan nát t t i, nh ng hoa m n thì ng cế ể ữ ẽ ị ả ơ ư ậ ượ l i, tr i càng l nh chúng càng t a h ng th m ngát. Cũng nh hoa m n, cây thông vàạ ờ ạ ỏ ươ ơ ư ậ cây bách cũng đ c nhi u ng i ng ng m , b i th i ti t càng giá l nh bao nhiêu,ượ ề ườ ưỡ ộ ở ờ ế ạ s c s ng c a chúng càng mãnh li t b y nhiêu.ứ ố ủ ệ ấ

Trong cu c s ng th ng ngày, không quá khó đ b n có th tìm th y các t m g ngộ ố ườ ể ạ ể ấ ấ ươ sáng v t khó. R t nhi u b n tr tuy xu t thân t nh ng gia đình nghèo khó nh ng l iượ ấ ề ạ ẻ ấ ừ ữ ư ạ h c r t xu t s c, đ c nhi u tr ng đ i h c đón nh n, đã t mình xoay x ti n đọ ấ ấ ắ ượ ề ườ ạ ọ ậ ự ở ề ể trang tr i h c phí và ki m đ c vi c làm nh ý khi ra tr ng. Và v n còn đó nhi uả ọ ế ượ ệ ư ườ ẫ ề t m g ng ng i khuy t t t đã v t lên ngh ch c nh đ thành công r t nhi u lĩnhấ ươ ườ ế ậ ượ ị ả ể ở ấ ề v c nh văn ch ng, h i h a và c lĩnh v c th d c th thao, đo t đ c nh ngự ư ươ ộ ọ ả ở ự ể ụ ể ạ ượ ữ t m huy ch ng đ y t hào v ý chí và ngh l c c a con ng i. Hãy th t ng t ng,ấ ươ ầ ự ề ị ự ủ ườ ử ưở ượ đôi tay b n là s ph n, và cu c đ i b n là m t qu banh. N u b n nh i qu banhạ ố ậ ộ ờ ạ ộ ả ế ạ ồ ả m nh ch ng nào, nó càng n y m nh ch ng y. Đó là quy lu t t t y u.ạ ừ ẩ ạ ừ ấ ậ ấ ế

N u Judas không ph n b i Chúa, có l s thiêng liêng c a Ngài s không đ c b c lế ả ộ ẽ ự ủ ẽ ượ ộ ộ rõ ràng nh th . Trên đ ng đ i, khó khăn tr ng i có th làm chúng ta v p ngã,ư ế ườ ờ ở ạ ể ấ nh ng b n hãy nghĩ r ng nó chính là nh ng phi n đá mà khi đ t chân lên đó, t m m tư ạ ằ ữ ế ặ ầ ắ b n s phóng cao h n, xa h n.ạ ẽ ơ ơ

Thành công hay th t b i tùy thu c vào vi c chúng ta có v t qua đ c th tháchấ ạ ộ ệ ượ ượ ử không, có bi t cách bi n nh ng đi u ki n b t l i thành l i th không. Sau giai đo nế ế ữ ề ệ ấ ợ ợ ế ạ x i đ t, gieo tr ng đ y v t v , ph n th ng ng t ngào t t s đ n vào mùa thu ho ch. ớ ấ ồ ầ ấ ả ầ ưở ọ ấ ẽ ế ạ

Ng i ta dùng l a đ th vàng, còn cu c đ i t o ra nh ng gian nan, kh c c đ thườ ử ể ử ộ ờ ạ ữ ổ ự ể ử thách kh năng ch u đ ng, tính kiên trì và s nh n nh c c a b n. N u v t qua đ c,ả ị ự ự ẫ ụ ủ ạ ế ượ ượ thành qu b n đ t đ c sau này còn giá tr g p nhi u l n so v i giá tr ban đ u c a nó.ả ạ ạ ượ ị ấ ề ầ ớ ị ầ ủ Không ch th , b n còn có c h i nh n ra đ c nh ng s c m nh ti m n c a b nỉ ế ạ ơ ộ ậ ượ ữ ứ ạ ề ẩ ủ ả thân.

Con ng i không ph i là th n thánh, vì th n u chúng ta có ph m sai l m cũng là đi uườ ả ầ ế ế ạ ầ ề r t t nhiên. Sai l m ch ng có gì là ghê g m, n u b n s n lòng s a ch a. Nh ng aiấ ự ầ ẳ ớ ế ạ ẵ ử ữ ữ ngoan c không ch u th a nh n và s a ch a l i l m c a mình, cũng gi ng nh m tố ị ừ ậ ử ữ ỗ ầ ủ ố ư ộ b c t ng đ c s n duy nh t màu đen nên không th ph t thêm lên màu khác. B nứ ườ ượ ơ ấ ể ế ạ bi t mình sai, và ch p nh n s a ch a. Đó là m t đ c tính đáng quý. Cho dù có r i vàoế ấ ậ ử ữ ộ ứ ơ b t c hoàn c nh nào, b n nên m nh d n đ i đ u v i nó và tìm cách v t qua. Gieoấ ứ ả ạ ạ ạ ố ầ ớ ượ gi ng t t, t b n s g t hái đ c hoa th m và trái ng t.ố ố ắ ạ ẽ ặ ượ ơ ọ

Đ i v i nh ng ng i m c sai l m, hãy cho h c h i s a sai. Thay vì trách móc, chố ớ ữ ườ ắ ầ ọ ơ ộ ử ỉ trích hay xem th ng, b n hãy thông c m, đ ng viên, khích l và an i h . Hãy nhi tườ ạ ả ộ ệ ủ ọ ệ tình ch b o h b ng tình th ng và s bao dung. Chính s quan tâm c a ng i khác làỉ ả ọ ằ ươ ự ự ủ ườ li u thu c giúp con ng i có thêm ni m tin, ngh l c đ v t qua th thách, v t quaề ố ườ ề ị ự ể ượ ử ượ chính b n thân mình. N u trong chúng ta, ai cũng bi t quan tâm đ n ng i xung quanh,ả ế ế ế ườ

t h n cu c s ng này s ngày càng t t đ p h n, xã h i ngày càng phát tri n h n.ắ ẳ ộ ố ẽ ố ẹ ơ ộ ể ơ

60

Page 61: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

Ng i x a có câu: "Th t b i là m thành công". N u xem th t b i là m t bài h c,ườ ư ấ ạ ẹ ế ấ ạ ộ ọ nh t đ nh chúng ta s thành công.ấ ị ẽ

Tôi không chia th gi i ra 2 phe: m nh hay y u; thành công hay th t b i… mà tôi chiaế ớ ạ ế ấ ạ thành 2 nhóm: nh ng ng i luôn có tinh th n c u ti n và nh ng ng i không bao giữ ườ ầ ầ ế ữ ườ ờ ch u h c h i.ị ọ ỏ

Benjamin Barber

Giá tr n m ch b n đã làm th nào đ v t qua đ cị ằ ở ỗ ạ ế ể ượ ượ nh ng khó khăn trong cu cữ ộ s ng, ch không n m ch b n đã đ i m t v i nó bao nhiêu l n.ố ứ ằ ở ỗ ạ ố ặ ớ ầ

Sonny Hill

Sau giai đo n x i đ t và gieo tr ng đ y v t v , ph n th ng ng t ngào t t s đ n vàoạ ớ ấ ồ ầ ấ ả ầ ưở ọ ấ ẽ ế mùa thu ho ch.ạ

Venerable Grand Master Hsing Yun

Tác gi Steve Youngả

TTO - Sinh ra mi n Nam Philadelphia, Steve Young tr iở ề ả qua m t tu i th đ y gian khó trong m t túp l u g thu cộ ổ ơ ầ ộ ề ỗ ộ mi n quê Levittown, bang Pennsylvania n c M . R t yêuề ướ ỹ ấ thích đ c sách, ban đêm ông th ng c m cúi bên nh ngọ ườ ắ ữ trang sách trong ánh sáng leo lét c a m t ng n n n duyủ ộ ọ ế nh t. ấ

V i lòng ham h c h i, Steve Young luôn áp d ng nh ng đi uớ ọ ỏ ụ ữ ề đã h c đ c t sách v vào th c ti n cu c s ng, nh ng trong h u h t m i vi c, ôngọ ượ ừ ở ự ễ ộ ố ư ầ ế ọ ệ đ u không thành công.ề

Ông liên t c g p th t b i, th t b i h u nh trong t t c m i “ngóc ngách” c a cu cụ ặ ấ ạ ấ ạ ầ ư ấ ả ọ ủ ộ s ng, t vi c h c hành, th thao cho đ n c trong lĩnh v c tình yêu. Vào đ i h c, doố ừ ệ ọ ể ế ả ự ạ ọ không hoàn t t t t ch ng trình h c, Steve Young đã ph i n m tr i mùi v c a vi c bấ ố ươ ọ ả ế ả ị ủ ệ ị đu i h c. Sau đó, vào năm 28 tu i, ông l i b cho thôi vi c thành ph Atlantic.ổ ọ ổ ạ ị ệ ở ố Nh ng th t b i trong cu c s ng liên t c n i đuôi nhau đ n v i Steve Young, nh ngữ ấ ạ ộ ố ụ ố ế ớ ư không d làm ông n n lòng. B i Steve Young nh n ra m t đi u r ng: “H u h t m iễ ả ở ậ ộ ề ằ ầ ế ọ thành công trong cu c s ng luôn đ c b t đ u t nh ng th t b i”. Ông xem th t b iộ ố ượ ắ ầ ừ ữ ấ ạ ấ ạ là nh ng tr i nghi m quý giá c a đ i mình và không ng ng v n lên chinh ph c cácữ ả ệ ủ ờ ừ ươ ụ khó khăn. Cu i cùng, nh ng n l c c a Steve Young đã đ c ghi nh n b ng nh ngố ữ ỗ ự ủ ượ ậ ằ ữ thành công đáng ng ng m mà ông đã đ t đ c.ưỡ ộ ạ ượ

Ngày nay, Steve Young đ c bi t đ n là m t nhà văn đa tài, m t di n gi uy tín. Ngoàiượ ế ế ộ ộ ễ ả vi c sáng tác nh ng k ch b n ph c v cho m ng l i truy n hình qu c gia c a M ,ệ ữ ị ả ụ ụ ạ ướ ề ố ủ ỹ ông còn là tác gi c a nh ng đ u sách và bài báo đ c phát hành trên kh p th gi i.ả ủ ữ ầ ượ ắ ế ớ

61

Page 62: sáchVuot len chinh minh

Mr.Thao-CTU

Không ch th , Steve Young đã t ng vinh d đo t đ c gi i th ng 2000 Prism vàỉ ế ừ ự ạ ượ ả ưở đ ng th i đ c đ c cho gi i Humanitas Prize. C hai gi i th ng này nh m t minhồ ờ ượ ề ử ả ả ả ưở ư ộ ch ng cho tài năng c a ông trong vi c k t h p khéo léo gi a lĩnh v c gi i trí và cácứ ủ ệ ế ợ ữ ự ả v n đ nh y c m c a xã h i. Trong cu c s ng hôn nhân, Steve Young hi n đang r tấ ề ạ ả ủ ộ ộ ố ệ ấ h nh phúc v i v _ Diana _ cùng hai con _ Casey và Kelly _ t i Los Angeles.ạ ớ ợ ạ

Ngu n: ồ V t lên chính mình 2 -ượ First News và NXB T ng h p TP.HCMổ ợ

62