SAU BENH HAI

S©u h¹i cµ phªS©u h¹i cµ phª

RÖp vÈy xanh & rÖp vÈy RÖp vÈy xanh & rÖp vÈy n©u n©u

Çch g©y h¹i:Çch g©y h¹i:

ChÝch hót l¸ non, chåi non ChÝch hót l¸ non, chåi non c©y c©y ph¸t triÓn kÐmph¸t triÓn kÐm

TiÕt chÊt mËt ngät TiÕt chÊt mËt ngät nÊm muéi ®en nÊm muéi ®en ph¸t triÓn che phñ cµnh l¸ ph¸t triÓn che phñ cµnh l¸ c©y c©y quang hîp kÐm quang hîp kÐm chËm sinh tr ëng, chËm sinh tr ëng, n¨ng suÊt kÐm.n¨ng suÊt kÐm.

((Coccus viridisCoccus viridis Green & Green & Saissetia hemisphaericaSaissetia hemisphaerica Targ.) Targ.)

RÖp vÈy xanh & rÖp vÈy RÖp vÈy xanh & rÖp vÈy n©un©u

C©y cµ phª con C©y cµ phª con bÞ rÖp vÈy xanh bÞ rÖp vÈy xanh

g©y h¹ig©y h¹i

C©y cµ phª KTCB C©y cµ phª KTCB bÞ nÊm muéi bÞ nÊm muéi ®en g©y h¹i®en g©y h¹i

Bä rïa ®á, Bä rïa ®á, thiªn ®Þch thiªn ®Þch cña rÖp cña rÖp

RÖp vÈy xanh & rÖp vÈy n©u RÖp vÈy xanh & rÖp vÈy n©u

§Æc ®iÓm sinh häc vµ tËp tÝnh:§Æc ®iÓm sinh häc vµ tËp tÝnh:

RÖp tr ëng thµnh kh«ng di chuyÓnRÖp tr ëng thµnh kh«ng di chuyÓn

Lan truyÒn nhê kiÕn. Lan truyÒn nhê kiÕn.

Thiªn ®Þch: bä rïa ®áThiªn ®Þch: bä rïa ®á

Vßng ®êi: 42 – 57 ngµyVßng ®êi: 42 – 57 ngµy

XuÊt hiÖn quanh n¨m, g©y h¹i trong mïa kh«, ®Çu XuÊt hiÖn quanh n¨m, g©y h¹i trong mïa kh«, ®Çu mïa m amïa m a

Phßng trõ:Phßng trõ:

VÖ sinh ®ång ruéng ®Ó h¹n chÕ kiÕn ph¸t triÓnVÖ sinh ®ång ruéng ®Ó h¹n chÕ kiÕn ph¸t triÓn

ChØ phun thuèc cho c©y cã rÖp khi cÇnChØ phun thuèc cho c©y cã rÖp khi cÇn

Thay ®æi lo¹i thuèc: Bi 58 40 EC, Subatox 75 EC, Thay ®æi lo¹i thuèc: Bi 58 40 EC, Subatox 75 EC, Ofatox 400 EC (0,2 % – 0,3 %) Ofatox 400 EC (0,2 % – 0,3 %)

RÖp s¸pRÖp s¸p

((PseudoccocusPseudoccocus spp.) spp.)


ChÝch hót cuèng qu¶ vµ qu¶ non ChÝch hót cuèng qu¶ vµ qu¶ non qu¶ kh«, rông.qu¶ kh«, rông.

TiÕt chÊt mËt ngät TiÕt chÊt mËt ngät nÊm muéi ®en nÊm muéi ®en ph¸t triÓn che phñ qu¶ ph¸t triÓn che phñ qu¶ qu¶ rông. qu¶ rông.

ChÝch hót cæ rÔ, rÔ ChÝch hót cæ rÔ, rÔ t¹o vÕt th t¹o vÕt th ¬ng, nÊm x©m nhiÔm, rÔ thèi.¬ng, nÊm x©m nhiÔm, rÔ thèi.

T¹o m¨ng x«ng quanh rÔ T¹o m¨ng x«ng quanh rÔ rÔ kh«ng rÔ kh«ng ph¸t triÓnph¸t triÓn

RÖp s¸p h¹i qu¶RÖp s¸p h¹i qu¶

RÖp s¸p h¹i qu¶RÖp s¸p h¹i qu¶§Æc ®iÓm sinh häc vµ tËp tÝnh:§Æc ®iÓm sinh häc vµ tËp tÝnh:

XuÊt hiÖn tõ khi ra hoa ®Õn thu ho¹ch XuÊt hiÖn tõ khi ra hoa ®Õn thu ho¹ch

Sau thu ho¹ch sèng vµ ®Î trøng trong côm hoa ch Sau thu ho¹ch sèng vµ ®Î trøng trong côm hoa ch a në ë ®Çu cµnh a në ë ®Çu cµnh

Vßng ®êi: 26 - 34 ngµy (t¹i §akLak)Vßng ®êi: 26 - 34 ngµy (t¹i §akLak)

Trøng - rÖp con: 3,5 - 5 ngµy (1 ®êi rÖp ®Î 120 - Trøng - rÖp con: 3,5 - 5 ngµy (1 ®êi rÖp ®Î 120 - 200 trøng)200 trøng)


§èi víi vïng th êng xuyªn bÞ rÖp h¹i, c¾t cµnh sau §èi víi vïng th êng xuyªn bÞ rÖp h¹i, c¾t cµnh sau thu ho¹ch + phun thuèc.thu ho¹ch + phun thuèc.

§èi víi vïng ch a bÞ hoÆc bÞ g©y h¹i nhÑ, th êng §èi víi vïng ch a bÞ hoÆc bÞ g©y h¹i nhÑ, th êng xuyªn kiÓm tra v ên c©y, nhÊt lµ trong nh÷ng xuyªn kiÓm tra v ên c©y, nhÊt lµ trong nh÷ng n¨m kh« h¹n. n¨m kh« h¹n.

Çc lo¹i thuèc cã thÓ sö dông: Suprathion 40 EC, Çc lo¹i thuèc cã thÓ sö dông: Suprathion 40 EC, Supracid 40 EC, (0,2 % – 0,3 %), phun nhiÒu lÇn Supracid 40 EC, (0,2 % – 0,3 %), phun nhiÒu lÇn çch nhau 7 - 10 ngµy. çch nhau 7 - 10 ngµy.

RÖp s¸p h¹i rÔRÖp s¸p h¹i rÔ

M¨ng x«ng ë rÔ cµ phª do M¨ng x«ng ë rÔ cµ phª do rÖp s¸p t¹o rarÖp s¸p t¹o ra


XuÊt hiÖn quanh n¨m, g©y h¹i nÆng nhÊt gi÷a XuÊt hiÖn quanh n¨m, g©y h¹i nÆng nhÊt gi÷a mïa m a mïa m a

RÖp ®Î con, ®«i khi ®Î trøng (tû lÖ trøng 2 - 6,4 RÖp ®Î con, ®«i khi ®Î trøng (tû lÖ trøng 2 - 6,4 %) %)

Vßng ®êi: 18 - 38 ngµy (t¹i §akLak)Vßng ®êi: 18 - 38 ngµy (t¹i §akLak)

Sè løa trong mïa m a: 4,1 - 6,6 løa, 1 rÖp mÑ ®Î Sè løa trong mïa m a: 4,1 - 6,6 løa, 1 rÖp mÑ ®Î 51 - 93 con51 - 93 con


KiÓm tra phÇn cæ rÔ, nÕu cã > 100 con/ gèc t íi KiÓm tra phÇn cæ rÔ, nÕu cã > 100 con/ gèc t íi vµo cæ rÔ 1 trong çc lo¹i thuèc sau: Bi 58 40 EC, vµo cæ rÔ 1 trong çc lo¹i thuèc sau: Bi 58 40 EC, Subatox 75 EC, Ofatox 400 EC (0,3 %) + 1 % dÇu Subatox 75 EC, Ofatox 400 EC (0,3 %) + 1 % dÇu löa hoÆc Basudin 10 G (30 g/ gèc).löa hoÆc Basudin 10 G (30 g/ gèc).

§µo ®èt çc c©y ®· bÞ m¨ng x«ng nÆng §µo ®èt çc c©y ®· bÞ m¨ng x«ng nÆng

RÖp s¸p h¹i rÔRÖp s¸p h¹i rÔ

mät ®ôc mät ®ôc qu¶qu¶

((Stephanoderes hampeiStephanoderes hampei Werr.) Werr.)


Tr ëng thµnh Tr ëng thµnh ®ôc 1 lç c¹nh ®ôc 1 lç c¹nh nóm hay gi÷a nóm hay gi÷a nóm, chui vµo nóm, chui vµo nh©n ®ôc ph«i nh©n ®ôc ph«i nhò, ®Î trøng nhò, ®Î trøng (A)(A)

S©u non ¨n S©u non ¨n ph«i nhò h¹t (B)ph«i nhò h¹t (B)

(A)(A) (B)(B)


Mät tr ëng Mät tr ëng thµnhthµnh

Çc giai ®o¹n Çc giai ®o¹n biÕn th¸ibiÕn th¸i


Tr ëng thµnh thÝch sèng trong çc qu¶ chÝn, qu¶ kh« Tr ëng thµnh thÝch sèng trong çc qu¶ chÝn, qu¶ kh« trªn c©y vµ d íi ®Êt. trªn c©y vµ d íi ®Êt.

Vßng ®êi: 43 - 54 ngµy. Trøng - s©u non: 6 - 11 ngµy Vßng ®êi: 43 - 54 ngµy. Trøng - s©u non: 6 - 11 ngµy

ÈÈm ®é > 13 % m ®é > 13 % mät chÕt mät chÕt

Ký chñ t¹m thêi: cèt khÝ (Ký chñ t¹m thêi: cèt khÝ (Tephrosia candidaTephrosia candida), muång ), muång hoa vµng (hoa vµng (CrotalariaCrotalaria sp.), ®Ëu ma ( sp.), ®Ëu ma (Centrosema Centrosema pubescenpubescen), keo dËu (), keo dËu (Leucaena glaucaLeucaena glauca))


NhÆt s¹ch çc qu¶ kh« vµ qu¶ chÝn cßn sãt sau khi NhÆt s¹ch çc qu¶ kh« vµ qu¶ chÝn cßn sãt sau khi thu ho¹ch. thu ho¹ch.

B¶o qu¶n h¹t ë Èm ®é h¹t < 13 %.B¶o qu¶n h¹t ë Èm ®é h¹t < 13 %.

Phun Thiodan 35 EC, Basudin 40 EC (0,2 - 0,3 %)Phun Thiodan 35 EC, Basudin 40 EC (0,2 - 0,3 %)


mät ®ôc mät ®ôc cµnhcµnh

((Xyleborus morstattiXyleborus morstatti Hag.) Hag.)


Tr ëng thµnh Tr ëng thµnh ®ôc lç nhá ®ôc lç nhá bªn d íi cµnh bªn d íi cµnh t¬ hay bªn t¬ hay bªn h«ng chåi v ît h«ng chåi v ît cµnh (chåi) cµnh (chåi) hÐo, kh«, hÐo, kh«, chÕt.chÕt.

G©y h¹i nÆng G©y h¹i nÆng trªn cµ phª trªn cµ phª KTCB.KTCB.




G©y h¹i vµo cuèi mïa m a vµ trong mïa kh« (th¸ng 9, G©y h¹i vµo cuèi mïa m a vµ trong mïa kh« (th¸ng 9, 10 - th¸ng 12, 1)10 - th¸ng 12, 1)

Tr ëng thµnh ®ôc cµnh vµ ®Î trøng. Tr ëng thµnh ®ôc cµnh vµ ®Î trøng. ÊÊu trïng sèng u trïng sèng trong cµnh, ¨n nÊm trong cµnh, ¨n nÊm AmbrosiaAmbrosia do tr ëng thµnh mang do tr ëng thµnh mang vµo. Khi cµnh kh«, bay ra ngoµi vµ ®ôc cµnh kh¸c.vµo. Khi cµnh kh«, bay ra ngoµi vµ ®ôc cµnh kh¸c.

Vßng ®êi: 31 - 48 ngµy. Trøng - s©u non: 2 - 3 ngµy. Vßng ®êi: 31 - 48 ngµy. Trøng - s©u non: 2 - 3 ngµy.

Ký chñ phô: b¬, ca cao, xoµi, muång hoa vµng h¹t to Ký chñ phô: b¬, ca cao, xoµi, muång hoa vµng h¹t to ((Crotalaria junceaCrotalaria juncea), ®Ëu s¨ng (), ®Ëu s¨ng (Cajanus indicusCajanus indicus).).


Ch a cã thuèc hãa häc h÷u hiÖu. Ch a cã thuèc hãa häc h÷u hiÖu.

C¾t, ®èt cµnh bÞ mätC¾t, ®èt cµnh bÞ mät

s©u s©u hånghång

((Zeuzera coffeaeZeuzera coffeae Niet.) Niet.)Çch g©y h¹i:Çch g©y h¹i:

S©u ®ôc vµo S©u ®ôc vµo th©n, cµnh cÊp 1 th©n, cµnh cÊp 1 l¸ vµng, hÐo;l¸ vµng, hÐo; cµnh kh«, chÕt.cµnh kh«, chÕt.Trong khi ®ôc, s©u Trong khi ®ôc, s©u ®ïn çc mïn gç ra ®ïn çc mïn gç ra ngoµi.ngoµi.

§o¹n th©n vµ cµnh §o¹n th©n vµ cµnh trªn chç s©u ®ôc trªn chç s©u ®ôc vµng, hÐo,vµng, hÐo,

§«i khi s©u ®ôc s¸t §«i khi s©u ®ôc s¸t gèc th©n lµm g·y gèc th©n lµm g·y c¶ c©y.c¶ c©y.

s©u s©u hånghång


B ím ®Î trøng trªn kÎ nøt cña th©n c©y.B ím ®Î trøng trªn kÎ nøt cña th©n c©y.

Trong th©n chØ cã 1 s©u g©y h¹i. Trong th©n chØ cã 1 s©u g©y h¹i.

S©u chØ ®ôc tõ d íi lªn trªn ngän. Trong khi ®ôc ®ïn S©u chØ ®ôc tõ d íi lªn trªn ngän. Trong khi ®ôc ®ïn çc mïm gç ra ngoµi.çc mïm gç ra ngoµi.

G©y h¹i quanh n¨mG©y h¹i quanh n¨m

Ký chñ phô: c©y b¬, c©y chÌ, c©y muång...Ký chñ phô: c©y b¬, c©y chÌ, c©y muång...

Phßng trõPhßng trõ

Th êng xuyªn kiÓm tra v ên c©y ®Ó ph¸t hiÖn sím çc Th êng xuyªn kiÓm tra v ên c©y ®Ó ph¸t hiÖn sím çc c©y bÞ s©u ®ôc. c©y bÞ s©u ®ôc.

NÕu c©y míi hÐo l¸ nhÑ dïng b«ng hay giÊy tÈm NÕu c©y míi hÐo l¸ nhÑ dïng b«ng hay giÊy tÈm thuèc Bi 58 40 EC, Ofatox 400 EC, Subatox 40 EC thuèc Bi 58 40 EC, Ofatox 400 EC, Subatox 40 EC nhÐt vµo trong lç ®ôc.nhÐt vµo trong lç ®ôc.

ChÎ vµ giÕt s©u n»m trong th©n çc c©y ®· hÐo vµ ChÎ vµ giÕt s©u n»m trong th©n çc c©y ®· hÐo vµ chÕt kh« chÕt kh«

Phun với nồng độ 0,2%, phun 2 lít dung dịch/cây

1 ha dùng 2 lít thuốc pha trong 2000 lít dung dịch

BÖnh h¹i cµ phªBÖnh h¹i cµ phª

BÖnh gØ s¾tBÖnh gØ s¾t

TriÖu chøng:TriÖu chøng:MÆt d íi l¸ cã MÆt d íi l¸ cã nh÷ng chÊm nhá nh÷ng chÊm nhá mµu vµng lît. VÒ mµu vµng lît. VÒ sau ë gi÷a cã líp sau ë gi÷a cã líp bét mµu vµng bét mµu vµng cam, sau cïng cam, sau cïng ch¸y ®en.ch¸y ®en.Çc vÕt ch¸y liªn Çc vÕt ch¸y liªn kÕt l¹i kÕt l¹i ch¸y toµn ch¸y toµn bé l¸, l¸ rôngbé l¸, l¸ rôngC©y bÖnh nÆng C©y bÖnh nÆng kh« cµnh, cho qu¶ kh« cµnh, cho qu¶ kÐm, chÕtkÐm, chÕt

((Hemileia vastatrixHemileia vastatrix B. & Br.) B. & Br.)


Sù ph¸t sinh ph¸t triÓn:Sù ph¸t sinh ph¸t triÓn:

G©y h¹i chñ yÕu trªn l¸, G©y h¹i chñ yÕu trªn l¸, rÊt Ýt thÊy ë th©n, qu¶rÊt Ýt thÊy ë th©n, qu¶

Bµo tö nÊm nÈy mÇm ë Bµo tö nÊm nÈy mÇm ë nhiÖt ®é 15 - 28 nhiÖt ®é 15 - 28 00 C, C, thÝch hîp nhÊt 20 - 22 thÝch hîp nhÊt 20 - 22 00 C.C.

Çc yÕu tè ¶nh h ëng: Çc yÕu tè ¶nh h ëng: nhiÖt ®é, Èm ®é, sù nhiÖt ®é, Èm ®é, sù ph©n bè m a, c êng ®é m ph©n bè m a, c êng ®é m a, sè l îng mÇm bÖnh cã a, sè l îng mÇm bÖnh cã mÆt tr íc khi b¾t ®Çu mÆt tr íc khi b¾t ®Çu mïa m a, nguån bÖnh cò, mïa m a, nguån bÖnh cò, ®é cao so víi mÆt biÓn, ®é cao so víi mÆt biÓn, s ¬ng ®ªm.s ¬ng ®ªm.

Vïng Vïng trångtrång

Ph¸t Ph¸t sinhsinh

Cao Cao ®iÓm®iÓm Ghi chóGhi chó

T©y HiÕuT©y HiÕu9 - 119 - 11

2 - 42 - 4

§iÖn Biªn§iÖn Biªn Quanh Quanh n¨mn¨m

3 – 43 – 4

9 - 119 - 11

Mïa thu bÖnh Mïa thu bÖnh nÆng h¬n nÆng h¬n mïa ®«ngmïa ®«ng

S¬n LaS¬n La 9 - 119 - 11 Mét vµi n¬i Mét vµi n¬i th¸ng 7, 8th¸ng 7, 8

T©y T©y NguyªnNguyªn

4, 54, 5 9, 109, 10 Cµ phª chÌCµ phª chÌ

5, 65, 6 11, 1211, 12 Cµ phª vèiCµ phª vèi


Sù ph¸t sinh ph¸t Sù ph¸t sinh ph¸t triÓn:triÓn:


• Trång gièng cµ phª chÌ chèng bÖnh: Trång gièng cµ phª chÌ chèng bÖnh: CatimorCatimor• GhÐp chåiGhÐp chåi• Phun hay t íi mét trong çc lo¹i thuèc sau:Phun hay t íi mét trong çc lo¹i thuèc sau:

- Impact 125 SC (2 - 4 ml/ 200 ml n íc), t íi 1 - Impact 125 SC (2 - 4 ml/ 200 ml n íc), t íi 1 lÇn tr íc khi bÖnh ph¸t triÓn m¹nh, ë T©y Nguyªn th lÇn tr íc khi bÖnh ph¸t triÓn m¹nh, ë T©y Nguyªn th êng t íi vµo th¸ng 6.êng t íi vµo th¸ng 6.

- Anvil 5 SC (0,2 %), Tilt 250 EC (0,1 %), - Anvil 5 SC (0,2 %), Tilt 250 EC (0,1 %), Bumper 250 EC (0,1 %), phun 2 - 3 lÇn çch nhau 1 Bumper 250 EC (0,1 %), phun 2 - 3 lÇn çch nhau 1 th¸ng, lÇn phun thø nhÊt vµo ®Çu mïa bÖnh tïy th¸ng, lÇn phun thø nhÊt vµo ®Çu mïa bÖnh tïy theo bÖnh ph¸t sinh sím hay muén (ë T©y Nguyªn, theo bÖnh ph¸t sinh sím hay muén (ë T©y Nguyªn, cµ phª chÌ vµo th¸ng 6, cµ phª vèi vµo th¸ng 8).cµ phª chÌ vµo th¸ng 6, cµ phª vèi vµo th¸ng 8).


BÖnh §èm m¾t cuaBÖnh §èm m¾t cua

((Cercospora coffeicolaCercospora coffeicola B. & Cke.) B. & Cke.)

TriÖu chøng:TriÖu chøng:

G©y h¹i chñ yÕu trªn G©y h¹i chñ yÕu trªn l¸, ®«i khi trªn qu¶, l¸, ®«i khi trªn qu¶, cµnh.cµnh.VÕt bÖnh h×nh trßn, VÕt bÖnh h×nh trßn, cã nhiÒu vßng ®ång cã nhiÒu vßng ®ång t©m, gi÷a mµu x¸m t©m, gi÷a mµu x¸m cã çc chÊm ®en nhá, cã çc chÊm ®en nhá, xung quanh n©u ®á, xung quanh n©u ®á, ngoµi cïng mµu vµng.ngoµi cïng mµu vµng.C©y bÖnh nÆng c»n C©y bÖnh nÆng c»n cçi, l¸ vµng vµ rông, cçi, l¸ vµng vµ rông, qu¶ vµng vµ chÝn Ðp.qu¶ vµng vµ chÝn Ðp.

BÖnh §èm m¾t cuaBÖnh §èm m¾t cua


Ph¸t triÓn quanh n¨m, trong v ên ¬m vµ trªn ®ång Ph¸t triÓn quanh n¨m, trong v ên ¬m vµ trªn ®ång ruéng, nhÊt lµ çc v ên ch¨m sãc kÐm, thiÕu ph©n ruéng, nhÊt lµ çc v ên ch¨m sãc kÐm, thiÕu ph©n bãn hoÆc trång trªn ®Êt xÊu.bãn hoÆc trång trªn ®Êt xÊu.

Xu¸t hiÖn phæ biÕn trªn cµ phª chÌXu¸t hiÖn phæ biÕn trªn cµ phª chÌ


BãnBãn ph©n c©n ®èi, ch¨m sãc theo quy tr×nh kü ph©n c©n ®èi, ch¨m sãc theo quy tr×nh kü thuËt.thuËt.

Phun mét trong çc thuèc sau: Anvil 5 SC (0,2 %), Phun mét trong çc thuèc sau: Anvil 5 SC (0,2 %), Tilt 250 EC (0,1 %), Bumper 250 Ec (0,1 %), phun 2 Tilt 250 EC (0,1 %), Bumper 250 Ec (0,1 %), phun 2 - 3 lÇn çch nhau 15 ngµy.- 3 lÇn çch nhau 15 ngµy.

BÖnh Kh« cµnh kh« qu¶BÖnh Kh« cµnh kh« qu¶

((Colletotrichum Colletotrichum spp.) spp.)

TriÖu chøng:TriÖu chøng:Vá qu¶ cã nh÷ng Vá qu¶ cã nh÷ng chÊm nhá mµu n©u, chÊm nhá mµu n©u, sau lan réng ra vµ cã sau lan réng ra vµ cã mµu n©u sÉm, phÇn mµu n©u sÉm, phÇn bÞ bÖnh lâm s©u bÞ bÖnh lâm s©u xuèng.xuèng.VÕt bÖnh lan kh¾p vá VÕt bÖnh lan kh¾p vá qu¶, ¨n s©u vµo trong qu¶, ¨n s©u vµo trong nh©n lµm qu¶ ®en nh©n lµm qu¶ ®en vµ rôngvµ rông



L¸ cã nhiÒu ®èm n©u, L¸ cã nhiÒu ®èm n©u, sau lan réng ra vµ cã sau lan réng ra vµ cã mµu n©u sÉm.mµu n©u sÉm.Trªn cµnh cã nh÷ng Trªn cµnh cã nh÷ng vÕt nhá mµu n©u vÕt nhá mµu n©u vµng, sau ®ã n©u vµ vµng, sau ®ã n©u vµ n©u sÉm. VÕt bÖnh n©u sÉm. VÕt bÖnh lan kh¾p chiÒu dµi lan kh¾p chiÒu dµi cña ®èt.cña ®èt.L¸ trªn cµnh rông dÇn, L¸ trªn cµnh rông dÇn, cµnh kh« vµ chÕt. cµnh kh« vµ chÕt.




XuÊt hiÖn phæ biÕn trªn cµ phª chÌ.XuÊt hiÖn phæ biÕn trªn cµ phª chÌ.

Cã nhiÒu nguyªn nh©n g©y nªn bÖnh: do nÊm, do Cã nhiÒu nguyªn nh©n g©y nªn bÖnh: do nÊm, do sinh lý.sinh lý.

Bµo tö nÊm Bµo tö nÊm ColletotrichumColletotrichum chØ nÈy mÇm khi cã giät n chØ nÈy mÇm khi cã giät n íc, nhiÖt ®é < 20 íc, nhiÖt ®é < 20 00 C C

T¹i §akLak, bÖnh ph¸t triÓn tõ th¸ng 5, ®¹t ®Ønh cao T¹i §akLak, bÖnh ph¸t triÓn tõ th¸ng 5, ®¹t ®Ønh cao vµo th¸ng 10. vµo th¸ng 10.


BãnBãn ph©n c©n ®èi, trång c©y che bãng.ph©n c©n ®èi, trång c©y che bãng.

Phun mét trong çc thuèc sau: Derosal 50 SC (0,2 %), Phun mét trong çc thuèc sau: Derosal 50 SC (0,2 %), Tilt 250 EC (0,1 %), Viben C 50 BTN (0,2 %), Bendazol Tilt 250 EC (0,1 %), Viben C 50 BTN (0,2 %), Bendazol 50 WP (0,2 %), Carbenzim 500 FL (0,2 %) phun 50 WP (0,2 %), Carbenzim 500 FL (0,2 %) phun 2 - 3 lÇn çch nhau 1 th¸ng.2 - 3 lÇn çch nhau 1 th¸ng.

((Corticium salmonicolorCorticium salmonicolor B. & Br.) B. & Br.)

BÖnh nÊm hångBÖnh nÊm hång


§Çu tiªn trªn qu¶ hay §Çu tiªn trªn qu¶ hay cµnh cã nh÷ng chÊm cµnh cã nh÷ng chÊm rÊt nhá mµu tr¾ng rÊt nhá mµu tr¾ng gièng nh bôi phÊn.gièng nh bôi phÊn.

Sau ph¸t triÓn thµnh Sau ph¸t triÓn thµnh líp phÊn máng mµu líp phÊn máng mµu hång ë mÆt d íi cµnh hång ë mÆt d íi cµnh hay trªn qu¶.hay trªn qu¶.

VÕt bÖnh ph¸t triÓn VÕt bÖnh ph¸t triÓn däc theo cµnh, lan däc theo cµnh, lan sang qu¶ sang qu¶ cµnh chÕt cµnh chÕt kh«, qu¶ hÐo vµ rông kh«, qu¶ hÐo vµ rông non.non.

BÖnh nÊm hångBÖnh nÊm hång


G©y h¹i nÆng trªn cµ phª chÌ, trªn cµ phª vèi xuÊt G©y h¹i nÆng trªn cµ phª chÌ, trªn cµ phª vèi xuÊt hiÖn r¶i r¸c.hiÖn r¶i r¸c.

BÖnh ph¸t triÓn ë ®iÒu kiÖn Èm ®é cao, nhiÒu BÖnh ph¸t triÓn ë ®iÒu kiÖn Èm ®é cao, nhiÒu ¸nh s¸ng¸nh s¸ng

T¹i T©y Nguyªn, bÖnh ph¸t sinh tõ th¸ng 6, 7; cao T¹i T©y Nguyªn, bÖnh ph¸t sinh tõ th¸ng 6, 7; cao ®iÓm vµo th¸ng 9. ®iÓm vµo th¸ng 9.


KiÓm tra v ên c©y vµo ®Çu mïa m a vµ c¾t ®èt KiÓm tra v ên c©y vµo ®Çu mïa m a vµ c¾t ®èt çc cµnh bÖnhçc cµnh bÖnh

Phun mét trong çc thuèc sau: Validacin 3 DD (2 Phun mét trong çc thuèc sau: Validacin 3 DD (2 %), Anvil 5 SC (0,2 %), phun 2 - 3 lÇn çch nhau 15 %), Anvil 5 SC (0,2 %), phun 2 - 3 lÇn çch nhau 15 ngµy. LÇn phun ®Çu tiªn tõ ®Çu th¸ng 6, nªn ngµy. LÇn phun ®Çu tiªn tõ ®Çu th¸ng 6, nªn phun lóc míi xuÊt hiÖn nÊm mµu tr¾ngphun lóc míi xuÊt hiÖn nÊm mµu tr¾ng

BÖnh thèi nøt th©nBÖnh thèi nøt th©n

((FusariumFusarium spp.) spp.)TriÖu chøng:TriÖu chøng:

Th êng xuÊt hiÖn Th êng xuÊt hiÖn trªn ®o¹n th©n trªn ®o¹n th©n ®· hãa gç, ë ®· hãa gç, ë ®o¹n gi÷a vµ ®o¹n gi÷a vµ gÇn gèc c©y.gÇn gèc c©y.

Líp vá th©n c©y Líp vá th©n c©y bÞ nøt vµ thèi bÞ nøt vµ thèi ®en, sau ¨n s©u ®en, sau ¨n s©u vµo phÇn gç bªn vµo phÇn gç bªn trong lµm c©y bÞ trong lµm c©y bÞ t¾c m¹ch t¾c m¹ch l¸ l¸ hÐo, ®o¹n th©n hÐo, ®o¹n th©n phÝa trªn chç nøt phÝa trªn chç nøt chÕt.chÕt.

BÖnh thèi nøt th©nBÖnh thèi nøt th©n


BÖnh ph¸t sinh trong mïa m a, ph¸t triÓn vµ l©y lan BÖnh ph¸t sinh trong mïa m a, ph¸t triÓn vµ l©y lan nhanhnhanh

Th êng xuÊt hiÖn ë nh÷ng v ên c©y kh«ng th«ng Th êng xuÊt hiÖn ë nh÷ng v ên c©y kh«ng th«ng tho¸ng, Èm thÊp,nh÷ng n¨m m a nhiÒu.tho¸ng, Èm thÊp,nh÷ng n¨m m a nhiÒu.


Ph¸t hiÖn bÖnh sím khi th©n c©y võa bÞ nøt hoÆc Ph¸t hiÖn bÖnh sím khi th©n c©y võa bÞ nøt hoÆc cã vÕt ®en nhá.cã vÕt ®en nhá.

Dïng dao c¹o s¹ch phÇn vá th©n bÞ bÖnh, sau ®ã Dïng dao c¹o s¹ch phÇn vá th©n bÞ bÖnh, sau ®ã quÐt Viben C 50 BTN (0,3 %), Bendazol 50 WP (0,3 quÐt Viben C 50 BTN (0,3 %), Bendazol 50 WP (0,3 %), Champion 77 WP (0,3 %), Manzate 80 WP (0,3 %), Champion 77 WP (0,3 %), Manzate 80 WP (0,3 %).%).

C a vµ ®èt bá phÇn c©y bÖnh, quÐt thuèc lªn mÆt C a vµ ®èt bá phÇn c©y bÖnh, quÐt thuèc lªn mÆt c¾t, phun thuèc phßng bÖnh cho çc c©y xung c¾t, phun thuèc phßng bÖnh cho çc c©y xung quanh.quanh.

BÖnh lë cæ rÔBÖnh lë cæ rÔ

((Rhizoctonia solaniRhizoctonia solani, , FusariumFusarium spp.) spp.)


Cæ rÔ c©y con thèi ®en vµ teo l¹i, l¸ Cæ rÔ c©y con thèi ®en vµ teo l¹i, l¸ hÐo, c©y chÕt gôc.hÐo, c©y chÕt gôc.

§èi víi cµ phª KTCB, c©y chËm sinh tr §èi víi cµ phª KTCB, c©y chËm sinh tr ëng, mét phÇn cæ rÔ bÞ khuyÕt vµo ëng, mét phÇn cæ rÔ bÞ khuyÕt vµo trong, sau khuyÕt s©u h¬n, c©y trong, sau khuyÕt s©u h¬n, c©y vµng l¸ dÇn, chÕt. vµng l¸ dÇn, chÕt.




BÖnh th êng xuÊt hiÖn ë nh÷ng v ên ¬m BÖnh th êng xuÊt hiÖn ë nh÷ng v ên ¬m cã Èm ®é ®Êt cao, ®Êt trong bÇu bÞ dÝ cã Èm ®é ®Êt cao, ®Êt trong bÇu bÞ dÝ chÆt.chÆt.

Trªn ®ång ruéng bÖnh xuÊt hiÖn trong Trªn ®ång ruéng bÖnh xuÊt hiÖn trong mïa m a, nh÷ng n¬i Èm.mïa m a, nh÷ng n¬i Èm.

Nguån bÖnh cã thÓ tõ çc c©y con ®· bÞ Nguån bÖnh cã thÓ tõ çc c©y con ®· bÞ bÖnh trong v ên ¬m.bÖnh trong v ên ¬m.

BÖnh ph¸t triÓn vµ l©y lan qua viÖc lµm BÖnh ph¸t triÓn vµ l©y lan qua viÖc lµm cá, cuèc xíi, n íc m a.cá, cuèc xíi, n íc m a.

Phßng trõ:Phßng trõ:• Trong v ên ¬m:Trong v ên ¬m:

- Kh«ng t íi n íc qu¸ Èm, che phñ qu¸ dµy (50 % - Kh«ng t íi n íc qu¸ Èm, che phñ qu¸ dµy (50 % ¸nh s¸ng ngoµi trêi). ¸nh s¸ng ngoµi trêi).

- Th êng xuyªn xíi x¸o, bãp bÇu.Nhæ bá c©y - Th êng xuyªn xíi x¸o, bãp bÇu.Nhæ bá c©y bÖnh.bÖnh.

- Phun Validacin 3 DD (3 %), Viben C 50 BTN (0,3 - Phun Validacin 3 DD (3 %), Viben C 50 BTN (0,3 %).%).

• Ngoµi ®ång:Ngoµi ®ång:

- Chän ®Êt trång cã tÇng canh t¸c dµy, tho¸t n íc - Chän ®Êt trång cã tÇng canh t¸c dµy, tho¸t n íc tèt, n íc ngÇm thÊp.tèt, n íc ngÇm thÊp.

- C©y con kh«ng bÞ bÖnh lë cæ rÔ- C©y con kh«ng bÞ bÖnh lë cæ rÔ

- Tr¸nh t¹o vÕt th ¬ng trªn phÇn gèc c©y- Tr¸nh t¹o vÕt th ¬ng trªn phÇn gèc c©y

- §èi víi çc c©y võa bÞ bÖnh, t íi Validacin 3 DD - §èi víi çc c©y võa bÞ bÖnh, t íi Validacin 3 DD (3 %) vµ Viben C 50 BTN (0,5 %), 2 lÝt dung (3 %) vµ Viben C 50 BTN (0,5 %), 2 lÝt dung dÞch cho mçi lo¹i/ gèc, t íi 2 - 3 lÇn çch nhau 15 ngµy.dÞch cho mçi lo¹i/ gèc, t íi 2 - 3 lÇn çch nhau 15 ngµy.


BÖnh thèi cæ rÔBÖnh thèi cæ rÔ


G©y h¹i trªn cµ phª 1 - 2 n¨m tuæiG©y h¹i trªn cµ phª 1 - 2 n¨m tuæi

C©y bÞ long gèc, cæ rÔ thèi ®en. C©y bÞ long gèc, cæ rÔ thèi ®en.

C©y bÞ bÖnh nÆng, l¸ vµng, toµn cæ C©y bÞ bÖnh nÆng, l¸ vµng, toµn cæ rÔ thèi ®en, nhá l¹i so víi th©n, phÇn rÔ thèi ®en, nhá l¹i so víi th©n, phÇn gç bªn trong bÞ kh«.gç bªn trong bÞ kh«.

((FusariumFusarium spp.) spp.)

BÖnh thèi cæ rÔBÖnh thèi cæ rÔ


BÖnh ph¸t triÓn vµ l©y lan rÊt nhanh. BÖnh ph¸t triÓn vµ l©y lan rÊt nhanh.

Çc v ên bÞ bÖnh th êng kh«ng trång c©y ch¾n giã, Çc v ên bÞ bÖnh th êng kh«ng trång c©y ch¾n giã, c©y ®ai rõng c©y ®ai rõng c©y long gèc, t¹o vÕt th c©y long gèc, t¹o vÕt th ¬ng ë cæ rÔ, nÊm x©m nhËp g©y thèi cæ rÔ. ¬ng ë cæ rÔ, nÊm x©m nhËp g©y thèi cæ rÔ.


Trång c©y ch¾n giã t¹m thêi trong çc v ên 1 - 3 Trång c©y ch¾n giã t¹m thêi trong çc v ên 1 - 3 n¨m tuæi.n¨m tuæi.

Nhæ, ®èt c©y bÖnh nÆng.Nhæ, ®èt c©y bÖnh nÆng.

T íi Viben C 50 BTN (0,5 %), Bendazol 50 WP (0,5 T íi Viben C 50 BTN (0,5 %), Bendazol 50 WP (0,5 %), 2 lÝt dung dÞch/gèc, 2 - 3 lÇn çch nhau 15 %), 2 lÝt dung dÞch/gèc, 2 - 3 lÇn çch nhau 15 ngµy.ngµy.

BÖnh nhòn cæ rÔBÖnh nhòn cæ rÔ


G©y h¹i trªn cµ phª G©y h¹i trªn cµ phª kinh doanhkinh doanh

C©y bÞ bÖnh nhÑ cßi C©y bÞ bÖnh nhÑ cßi cäc, vá cæ rÔ bong ra, cäc, vá cæ rÔ bong ra, cæ rÔ mÒm xèp h¬n cæ rÔ mÒm xèp h¬n çc c©y b×nh th êng. çc c©y b×nh th êng.

C©y bÖnh nÆng, cæ C©y bÖnh nÆng, cæ rÔ nhòn, xèp, phÇn gç rÔ nhòn, xèp, phÇn gç bªn trong kh«, toµn bé bªn trong kh«, toµn bé hÖ thèng rÔ thèi ®en hÖ thèng rÔ thèi ®en vµ kh«.vµ kh«.

L¸ hÐo, c©y chÕt L¸ hÐo, c©y chÕt ®øng cïng víi bé t¸n l¸.®øng cïng víi bé t¸n l¸.


BÖnh xuÊt hiÖn trong mïa m a, th êng g©y h¹i çc BÖnh xuÊt hiÖn trong mïa m a, th êng g©y h¹i çc c©y trång gÇn c©y muång ®en (c©y trång gÇn c©y muång ®en (Cassia siameaCassia siamea).).

BÖnh xuÊt hiÖn kh«ng phæ biÕn, tèc ®é l©y lan BÖnh xuÊt hiÖn kh«ng phæ biÕn, tèc ®é l©y lan chËm. chËm.


Ph¸t hiÖn sím çc c©y bÖnh ®Ó ®µo ®èt, kÓ c¶ Ph¸t hiÖn sím çc c©y bÖnh ®Ó ®µo ®èt, kÓ c¶ çc c©y ®ai rõng, ch¾n giã, c©y ¨n qu¶ trång xen çc c©y ®ai rõng, ch¾n giã, c©y ¨n qu¶ trång xen bÞ bÖnh hay ®· chÕt xung quanh vïng ®ã.bÞ bÖnh hay ®· chÕt xung quanh vïng ®ã.

Xö lý çc hè vµ çc c©y xung quanh vïng bÖnh Xö lý çc hè vµ çc c©y xung quanh vïng bÖnh b»ng Bayleton 250 EC (0,3 %), Bayfidan 25 EC (0,3 b»ng Bayleton 250 EC (0,3 %), Bayfidan 25 EC (0,3 %), Viben C 50 BTN (0,5 %), Bendazol 50 WP (0,5 %), Viben C 50 BTN (0,5 %), Bendazol 50 WP (0,5 %).%).

BÖnh nhòn cæ rÔBÖnh nhòn cæ rÔ

TuyÕn trïng h¹i rÔTuyÕn trïng h¹i rÔ

((Pratylenchus coffeaePratylenchus coffeae, , MeloidogyneMeloidogyne sp., sp., Radopholus Radopholus sp.)sp.)


G©y h¹i trªn cµ phª ë tÊt G©y h¹i trªn cµ phª ë tÊt c¶ çc lo¹i tuæi c¶ çc lo¹i tuæi

C©y sinh tr ëng kÐm, cßi C©y sinh tr ëng kÐm, cßi cäc, vµng l¸.cäc, vµng l¸.

TriÖu chøng xuÊt hiÖn TriÖu chøng xuÊt hiÖn thµnh tõng vïng côc bé thµnh tõng vïng côc bé trªn ®ång ruéng trªn ®ång ruéng

TuyÕn trïng h¹i rÔTuyÕn trïng h¹i rÔTriÖu chøng doTriÖu chøng do

Pratylenchus coffeaePratylenchus coffeae

Pratylenchus Pratylenchus coffeaecoffeae çi çi

Thèi rÔ t¬ trªn cµ Thèi rÔ t¬ trªn cµ phª KDphª KD

Thèi rÔ cäc trªn cµ phª Thèi rÔ cäc trªn cµ phª KTCBKTCB

MeloidogyneMeloidogyne sp. çisp. çi

TuyÕn trïng h¹i rÔTuyÕn trïng h¹i rÔTriÖu chøng do TriÖu chøng do

MeloidogyneMeloidogyne sp. sp.

Nèt s ng Nèt s ng MeloidogyneMeloidogyne sp. g©y sp. g©y ra trªn rÔ cµ phªra trªn rÔ cµ phª



Çc vÕt th ¬ng trªn rÔ t¹o ®iÒu kiÖn cho çc loµi Çc vÕt th ¬ng trªn rÔ t¹o ®iÒu kiÖn cho çc loµi nÊm nh nÊm nh FusariumFusarium x©m nhËp rÔ vµ g©y h¹i cho x©m nhËp rÔ vµ g©y h¹i cho c©y. c©y.

TuyÕn trïng g©y h¹i cµ phª chñ yÕu sèng trong TuyÕn trïng g©y h¹i cµ phª chñ yÕu sèng trong ®Êt, trong rÔ c©y cµ phª vµ nhiÒu lo¹i c©y trång ®Êt, trong rÔ c©y cµ phª vµ nhiÒu lo¹i c©y trång kh¸c. kh¸c.

Trøng tuyÕn trïng cã thÓ sèng rÊt l©u trªn çc tµn Trøng tuyÕn trïng cã thÓ sèng rÊt l©u trªn çc tµn d thùc vËt cßn l¹i trong ®Êt. Khi gÆp ®iÒu kiÖn d thùc vËt cßn l¹i trong ®Êt. Khi gÆp ®iÒu kiÖn thuËn lîi sÏ ph¸t triÓn vµ g©y h¹i c©y.thuËn lîi sÏ ph¸t triÓn vµ g©y h¹i c©y.

TuyÕn trïng cã thÓ l©y lan tõ n¬i nµy sang n¬i TuyÕn trïng cã thÓ l©y lan tõ n¬i nµy sang n¬i kh¸c theo dßng n íc.kh¸c theo dßng n íc.

Xíi x¸o, vÐt bån trong çc v ên ®· bÞ bÖnh t¹o ®iÒu Xíi x¸o, vÐt bån trong çc v ên ®· bÞ bÖnh t¹o ®iÒu kiÖn cho bÖnh l©y lan qua vÕt th ¬ng ë rÔ. kiÖn cho bÖnh l©y lan qua vÕt th ¬ng ë rÔ.



Kh«ng sö dông ®Êt cã nguån tuyÕn trïng ®Ó ¬m Kh«ng sö dông ®Êt cã nguån tuyÕn trïng ®Ó ¬m c©y. Ph¶i thay ®æi vÞ trÝ v ên ¬m nÕu ph¸t hiÖn c©y. Ph¶i thay ®æi vÞ trÝ v ên ¬m nÕu ph¸t hiÖn cã tuyÕn trïng trong ®Êt ¬m c©y. cã tuyÕn trïng trong ®Êt ¬m c©y.

Sau khi nhæ bá cµ phª ph¶i cµy rµ rÔ nhiÒu lÇn, Sau khi nhæ bá cµ phª ph¶i cµy rµ rÔ nhiÒu lÇn, thu gom rÔ cßn sãt trªn ®ång ruéng. Sau ®ã thu gom rÔ cßn sãt trªn ®ång ruéng. Sau ®ã trång c©y ph©n xanh, ®Ëu ®ç Ýt nhÊt 2 - 3 n¨m trång c©y ph©n xanh, ®Ëu ®ç Ýt nhÊt 2 - 3 n¨m míi cã thÓ trång l¹i cµ phª. Khi trång l¹i nªn xö lý míi cã thÓ trång l¹i cµ phª. Khi trång l¹i nªn xö lý hè b»ng çch ®èt hè, bãn v«i vµ r¶i thuèc hãa hè b»ng çch ®èt hè, bãn v«i vµ r¶i thuèc hãa häc.häc.

B¶o ®¶m qui tr×nh kü thuËt nh c©y trång xen, B¶o ®¶m qui tr×nh kü thuËt nh c©y trång xen, c©y che bãng, ®ai rõng ch¾n giã, bãn ph©n c©y che bãng, ®ai rõng ch¾n giã, bãn ph©n c©n ®èi, t¨ng c êng ph©n bãn l¸ vµ ph©n h÷u c©n ®èi, t¨ng c êng ph©n bãn l¸ vµ ph©n h÷u c¬ ®Ó b¶o ®¶m v ên c©y cã n¨ng suÊt æn c¬ ®Ó b¶o ®¶m v ên c©y cã n¨ng suÊt æn ®Þnh.®Þnh.

H¹n chÕ xíi x¸o, t íi trµn trong v ên c©y ®· bÞ H¹n chÕ xíi x¸o, t íi trµn trong v ên c©y ®· bÞ tuyÕn trïng g©y h¹i.tuyÕn trïng g©y h¹i.

§µo ®èt çc c©y bÖnh, xö lý hè, kh«ng trång l¹i §µo ®èt çc c©y bÖnh, xö lý hè, kh«ng trång l¹i ngayngay

Education

SAU BENH HAI