Punoi : Enveida Kajushi

Traditat dhe zakonet shkodrane

Shkodra

Shkodra,nder shekuj kryeqendra e shqiperise se veriut.qytet qe kryerende I qendron mbi shpine kalaja e Rozafatit.Shodra qe perkedhelet nga dallget e Adriatikut, e freskohet nga ujerat e lumit Buna.Djepi I kultures,vendlindja e Barletit,Migjenit,Gurakuqit, Prenke Jakoves,Marubit etj.Plejada e njerezve te shquar ,atyre qe kane lene gjurme te ndritura apo atyre qe ende vazhdojne ti japin ketij vendi,eshte e gjate.Ne cdo gur e ne cdo lagje ka nje histori me te cilen ata krenohen.

Tiparet Etnokulturore

Banoret e zones se Shkodres e kane te shtrenjte atdheun,jane te lidhur me token,trojen dhe ruajne kultin e te pareve.ata kane ta zhvilluar ndjenjen e trimerise,qendreses, dhe jane krenare.Banoret kane trasheguar dhe festojne ritet e motit ,vecanerisht ato te nderrimit te stineve,ardhjen e stines se blerte,daljen nga dimri,diten e pranveres,Shen Gjergjin,Buzmin bujar ne malesi,reshjet e para etj.Shkodranet historikisht jane shquar per nje respektim te besimit fetar.ne qyte ishte nje tradite e ardhur ne breza,ku lagjet e myslimaneve ishin te ndara nga ato te katolikeve.

Veshja

Kultura e te veshurit eshte shfaqja e botes se pasur shpirterore te banoreve.terheqese jane veshjet e grave fusharake me ngjyra,pambuk,mendafsh apo shajak,te cilat shoqerohen me qendisje karakteristike te punuara sipas zonave,me shaje mendafshi,riza shumengjyreshe,stoli e sumbulla te ndryshme.e mahnitshme eshte xhubleta e gruas malesore.ajo misheron krenarine e banoreve.

Veshja

Veshja e gruas myslimane Karakterizohet nga dimi, kemishe e bardhe mendafshi,Jelek e gjybe e gjate e qendisur,Me fije e shiriita ari.veshja plotesohet me pantoflat e zbukuruara me qendisma me ngjyra.ne koke vihet nje kesule e zbukuruara me fije apo monedha ari e argjendi.Pjesa me e bukur eshte jeleku me kembeza e qendisura.

Veshja

Veshja e gruas katolike karakterizohet nga dimi me ngjyre te zeze, kemishe mendafshi te celur e te endur me avlemend shtepiak, jelek ,gjybe me ngjyre vishnje te erret blu ose te kuqe te ndezur per rastet ceremonale.kjo veshje ne koke ka sallman,nje lloj rripi I qendisur me motive te ndryshme.veshjet shoqeroheshin me stoli te kushtueshme.

Veshja

Edhe veshjet e burrave jane interesante.ato kane tirq te bardhe ,jelek te kuq oae te zi me brez te gjere.armet kompletojne veshjet tradicionale burrerore.te vecanta jane sumbullat e xhamadanit,cibuket,qosteket prej ari,qeleshet etj.keto veshje beheshin nga mjeshter vendas.

Arti I gatimit

Pjese e tradites jane edhe gatimet karakteristike.mjedisi me te mirat e siguruar nga mali,ujerat,fushadhe klima kane bere qe ne zonen e Shkodres te kete nje kulture te te ushqyerit dhe nje trashgimi shume te pasur.gjellet e hershme jane te gatuara ne ene te posacme si veksh ose bagrazh dhe ene te ndryshme prej bakri.per te pergatitur sazemerin eshte perdorur nje tigan I madh me nje bisht te gjate gati 1 meter.

Gatimet karakteristike

Gatimet karakteristike jane:-Corbe vezesh-Mish jahni-Tave kosi-Japrak-Patellxhan me djathe-Trator-Pite-Lakuriq-Ferliku

Gatimet e peshkutEmbelsirat

Gatimet e peshkut jane:Ngjala jahniKrap jahni I cili eshte edhe gatimi me I njohur dhe me I perdorur ne Shkoder,PutargaSaraga te thata.

Embelsirat jane:HaxhimakulleBakllava AksudeFugaceHallve MafishePegmazi e cila eshte tradite e Shkodres.