Upload
dirk-jacobs
View
426
Download
5
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Trefdag trajectbegeleiders inburgering in Vlaanderen http://www.kruispuntmi.be/uploadedFiles/VMC/Vormingsaanbod/Vormingen/Programma%20Trefdag%20TB(1).pdf
Citation preview
Inburgering. Een onthaalbeleid voor nieuwkomers als sleutel tot integratie.
Dirk Jacobs (Institut de Sociologie, ULB)
http://germe.ulb.ac.be Twitter: @DirkJacobs71
Trefdag TB, Antwerpen 21 december 2012
Analytische kijk vanop een afstand:
-> Evolutie van het integratiebeleid(van geen beleid over “minderhedenbeleid” naar “onthaalbeleid”)
-> De opmars van het bredere concept burgerschap (gewijzigde politiek-ideologische constellatie)
-> Vergelijkend internationaal perspectief op citizenship trajectories
-> Kritische reflecties bij het inburgeringsbeleid
Als het regent in Parijs, druppelt het in Brussel…
-De onvertaalbare notie “inburgering”
-Vlaams minderhedenbeleid historisch geïnspireerd door Nederlandse beleid
-Vlaanderen: incrementeel beleid (multicultureel beleid plus individueel onthaalbeleid)
-Franstalige België: assimilationistisch laisser-faire
-In heel Europa convergentie naar inburgeringstrajecten (open method of coordination)
-Franstalig België zal ook parcours d’intégration introduceren (cfr. parlementaire debatten rond familiehereniging en nationaliteitsverwering)
- Burgerschap ‘hot’ topic in jaren tachtig en negentig -> verhouding tussen individuele rechten en verbondenheid met een gemeenschap
- Kymlicka & Norman (1994) / Van Stokkom (1991):
-burgerschap-als-legale-status (“toegangscomponent”)
-burgerschap-als-gewenste status (“verantwoordelijkheidscomponent”)
- Rechten en plichten vertoog
- Meer nadruk op zelfredzaamheid en verantwoordelijkheid van individuen…
- … maar dat veronderstelt gelijke kansen
Veranderingen in burgerschap-als-legale-status door internationale migratie
Twee analytische modellen in de literatuur:
-Denizenship model (Heisler & Heisler)-Postnationaal model (Soysal)
-> Het gaat over participatiemodellen“rights based approach”
In politieke debat komt de notie van burgerzin (verantwoordelijkheidscomponent) sterker aan bod in discussies over de multiculturele samenleving
-> Idee dat men burgerschap moet ‘verdienen’-> Zogenaamde “failliet” van multiculturele
beleid
Evoluties in het integratiebeleid in Nederland
-WRR Rapport Etnische Minderheden (1979): emancipatie met behoud van eigen identiteit
-Minderhedennota (1983)
-WRR Rapport Allochtonenbeleid (1989): meer nadruk op taalverwerving en zelfredzaamheid
-Integratiebeleid etnische minderheden (1994)
-Rapport “Han & Zwan” Beleidsopvolging Minderhedendebat (1994) van Han Entzinger en Arie van der Zwan
-Wet Inburgering Nieuwkomers (1998)
-Wet Inburgering (2006) Rita Verdonck: al inburgeren voor je naar Nederland komt !
Hoera! Eindelijk een onthaalbeleid
-Management van diversiteit-Aanvaarding status immigratie maatschappij-Nobel doel zelfredzaamheid en emancipatiebeleid bevorderen-Verplichting is ook verplichting voor overheid…
Polemische punten bij inburgeringstrajecten:
1)Inburgeringsbeleid als vermomd ontradend migratiebeleid
2)Inburgeringsbeleid als selectief disciplineringsbeleid
3)Verplichte inburgering is een ‘onliberale’ maatregel
4)Gevolgen voor rechtspositie: in plaats van instrument tot zelfredzaamheid, een belemmerend beleid
5)Normatieve inhoud: beeld van wie we willen zijn?
Heikel punt 1: inburgeringsbeleid als vermomd ontradend immigratiebeleid
Nederland na Rita Verdonck: testen via computers in het buitenland
Frankrijk Sarkozy: “Immigration choisie” versus “immigration subie”
Heikel punt 2: de selectie van doelgroepen wijst op politiek-ideologische finaliteit van disciplinering
- EU-burgers kunnen niet verplicht worden- OECD-onderdanen worden vaak ontzien- Inkomensgrens
Discussie-avond mei 2000 in Antwerpen
Jacobs: “Disciplinering van lieden uit arme landen voor optimale inschakeling op de arbeidsmarkt?”
Entzinger: “Ja, socialisering”
Heikel punt 3: de verplichting is een onliberale maatregel
Christian Joppke: “liberal states using illiberal means”
De staat grijpt hier toch redelijk ver in
Paternalistische neo-koloniale (?) houdingIn hoeverre is dit legitiem?Wat is de effectiviteit? Is er proportionaliteit?
Daar tegenover staat:-Ook verplichting voor de overheid-Plichten horen bij burgerschap-Kan opgevat worden als een soort alternatieve leerplicht
Heikel punt 4: gevolgen voor rechtspositie
Allerlei sancties:-Korten uitkering-Niet verlengen van verblijfsvergunning-Weigeren permanente verblijfsvergunning-Weigeren nationaliteit-Weigeren gezinshereniging
Is dit nog integratiebeleid gericht op faciliteren integratie en zelfredzaamheid?
Andere doelen van beleid?
- Symbolic politics?- Though on immigration, though on immigrants?- Ontradend effect? (cfr. Verdonck, Sarkozy, etc.)
Heikel punt 5: normatieve inhoud
Enkele taalverwerving? Waarden en normen?Geschiedenis?Kennis van instituties?
Cfr. Nederlandse video: versie mét en versie zonder blote borsten en homohuwelijk
Pijnpunten: -Europese waarden en normen verschillend in elk land!-Mogelijk paternalistisch en stigmatiserend-In hoeverre beantwoorden staatsburgers aan het normatieve ideaal?
Verschillende heikele punten en gevaren voor toekomst, maar kind niet met badwater weggooien, wel integendeel
IMMIGRANT CITIZEN SURVEY
Survey among citizens of non-EU origin born outside of Belgium in Brussels (n=413), Antwerp (n=318) and Liège (n=296)
-Attended language/integration course?
40% in Antwerp, 19,3% in Brussels, 22,6% in Liège59,9% not in Antwerp, 80,7% not in Brussels, 77,4% not in Liège
WHO MORE LIKELY TO ATTEND?- Newcomers and refugees in Antwerp (legal obligation)- Women in Liège
-Assessment benefits course?
4,9% no use in Antwerp, 5,3% no use in Brussels, 6,8% no use in Liège
En guise de conclusion…
Hoera! Eindelijk een onthaalbeleid.
Er zijn wat heikele punten in ons inburgeringsbeleid maar we zijn Nederland of Frankrijk niet.
De bottom-line is nog steeds:U werkt aan emancipatie, sociale mobiliteit en
sociale cohesie
Dat is fantastisch.
Echt.
Dank u !
17