Upload
martamosquera
View
20
Download
4
Embed Size (px)
Citation preview
UNIDADE 2: O CICLO CELULAR
As células necesitan fabricar proteinas
(especialmente enzimas) para levar a cabo
as funcións vitais de crecemento,
reproducción, reparación tisular, etc
A información xenética que a célula
necesita para fabricar proteinas está
almacenada no ADN.
O ADNN localízase no núcleo das células
eucariotas.
Temos aprox. 1.8 m de ADN en cada unha das nosas
células!!
Como é posible que entre nun núcleo de unhas 6mm?
Esto é equivalente a empaquetar 40 km dun fío extremadamente fino no
interior dunha pelota de tenis!!
O ADN está moi empaquetado:- Cando a célula non se está dividindo (INTERFASE), o ADN está
asociado a unhas proteinas chamadas histonas formando un material
chamado CROMATINA, que se encontra disperso polo núcleo.
- Antes de empezar a dividirse, a célula duplica o seu ADN e o
condensa, formando estructuras densamente empaquetadas
chamadas CROMOSOMAS.
ADN
CROMATINAC
RO
MO
SO
MA
Os cromosomas son estructuras con forma de bastón, cunha constricción
chamada CENTRÓMERO.
O centrómero divide ao cromosoma en dous BRAZOS que poden ser de
igual ou distinta lonxitude.
Despois da duplicación do ADN antes da división celular, os cromosomas
están formados por dúas CROMÁTIDAS unidas polo centrómero.
A parte terminal de cada cromátida chámase TELÓMERO.
CROMÁTIDAS IRMÁS
CENTRÓMERO
TELÓMERO
BRAZO CURTO
BRAZO LONGO
O número, forma e tamaño dos cromosomas é característico de cada
especie.
O número de cromosomas non se corresponde coa complexidade do
organismo.
O CARIOTIPO é o conxunto de cromosomas dun organismo, ordenados por
parellas según o seu tamaño e estructura.
Os membros de cada parella chámanse CROMOSOMAS HOMÓLOGOS.
O cariotipo humano ten 23 pares de cromosomas. Todas as células
diploides teñen 23 pares, é dicir, 46 cromosomas, excepto os gametos,
que son haploides e teñen un só xogo de cromosomas, é dicir, 23.
Os humanos teñen un número de cromosomas 2n=46, donde
n significa o número de parellas de cromosomas homólogos.
n = 23 (número haploide)
2n = 46 (número diploide)
Os cromosomas que determinan o sexo do individuo chámanse
CROMOSOMAS SEXUAIS (X e Y).
O resto dos cromosomas chámanse AUTOSOMAS.
Os XENES son segmentos de ADN que conteñen a información necesaria
para sintetizar unha proteina.
Os xenes están localizados linealmente nos cromosomas.
Todas as células dun individuo conteñen os mesmos xenes, PERO non
todos os xenes están activos en todas as células.
Os xenes das dúas cromátidas irmás dun cromosoma son idénticos (veñen
da replicación do mesmo segmento de ADN).
O conxunto de xenes dun organismo chámase XENOMA.
Os humanos teñen un xenoma duns 20000 xenes.
O Ciclo Celular:
- Crecemento
- Reparación de tecidos e células dañadas
- Renovación celular
Por que as células necesitan dividirse?
CICLO CELULAR
(= período de tempo que vai desde unha división celular ata a seguinte)
A) INTERFASE: a célula non se está dividindo, pero prepárase para a
división
- aumenta o tamaño ceular, o número de orgánulos, o volume do citoplasma...- síntese de proteinas
G0
(exemplo: neuronas)
O ADN duplícase (=replícase)
- prodúcense novos orgánulos- a célula prepárase para dividirse
B) DIVISIÓN CELULAR (FASE M)
CITOCINESE: división do
citoplasma, reparto dos
orgánulos entre as dúas
células fillas
MITOSE: división do núcleo e reparto de cromosomas
Lembra: só podemos ver cromosomas cando a célula se está a dividir!
Durante a
INTERFASE:
DNA está asociado
a proteinas
chamadas histonas
formando a
CROMATINA
Durante a MITOSE
o ADN condénsase
en CROMOSOMAS.
Esto facilita o seu
reparto equitativo
nas dúas células
fillas
MITOSE
- É a división do núcleo e o reparto de cromosomas nas dúas células fillas.
- A maioría das células animais, excepto as neuronas e as fibras
musculares divídense (células epiteliais, sanguíneas, etc) .
- Nas plantas, só as céluas meristemáticas sufren mitose. Estes
meristemos orixinan todos os demáis tecidos da planta.
- asegura que unha célula orixine dúas células fillas IDÉNTICAS
(reproducción asexual)
- mantén constante o número de cromosomas da especie
- permite o crecemento: dun zigoto (unha célula) ao adulto (billións de
células)
- orixina novas células para a reparación celular
IMPORTANCIA
da MITOSE
- O movemento dos cromosomas durante a mitose está controlado polos
centriolos e o fuso mitótico, que forma parte do citoesqueleto.
- A mitose divídese nas seguintes etapas:
- PROFASE
- METAFASE
- ANAFASE
- TELOFASE
O punto de partida é a G2 da interfase: o
ADN xa está replicado, a membrana nuclear
está intacta, e a célula ten dous centriolos.
1) PROFASE
- A cromatina empeza a condensarse empezan a observarse os
cromosomas.
- O nucleolo desaparece.
- Os centriolos, xa duplicados, empezan a migrar a polos opostos
da célula, e comezan a organizar os microtúbulos do fuso mitótico,
que axudará ao desprazamento dos cromosomas.
- A membrana nuclear empeza a desaparecer.
2) METAFASE
- A membrana nuclear
desapareceu por completo.
- Os cromosomas ánclanse aos
microtúbulos do fuso mitótico e
dispóñense aliñados no centro da
célula (placa ecuatorial).
3) ANAPHASE
4) TELOPHASE
- As cromátidas irmás de cada cromosoma son arrastradas
a polos opostos da célula a medida que os microtúbulos
do fuso se acortan; cada unha delas convírtese nun novo
cromosoma.
- Os novos cromosomas chegan aos polos da célula e
empezan a descondensarse para formar de novo cromatina.
- O fuso mitótico desintégrase.
- A membrana nuclear empeza a formarse arredor de cada
novo núcleo.
- Comeza a citocinese.
CITOCINESE
- Reparto do citoplasma e orgánulos entre as dúas células fillas.
- Comeza xa antes de rematar a Telofase.
Nas células animais fórmase un surco
central grazas a un anel contráctil que
divide a célula en dúas.
Debido á presenza da parede celular, ríxida, nas
células vexetais non se forma anel contráctil. No seu
lugar, á parte central da célula acuden vesículas do
Aparello de Golgi e forman unha placa celular que
formará o fragmoplasto, que finalmente orixinará a
nova parede celular que separará as dúas células.
VARIACIÓN NO CONTIDO DE ADN DURANTE O CICLO CELULAR
MEIOSE
- Os organismos que se reproducen sexualmente teñen dous tipos de células:
● Células somáticas, que son diploides (= con 2n cromosomas)
● Células reproductoras ou GAMETOS, que son haploides (= con n
cromosomas), de xeito que cando se fusionan na fecundación o zigoto
terá de novo 2n cromosomas.
- Os gametos prodúcense por medio dun
tipo especial de reproducción celular
chamado MEIOSE, no que o número de
cromosomas queda reducido á metade.
- A meiose consiste en DÚAS divisións consecutivas similares á
mitose (I e II), pero sin replicación do ADN entre elas.
- Como resultado da meiose, obtéñense 4 células fillas haploides (n).
- Ademáis, as células fillas non son idénticas: conteñen unha
combinación de xenes diferente (recombinación xenética) debido ao
intercambio de fragmentos entre os cromosomas homólogos durante a
profase da primeira división meiótica (crossing-over ou
entrecruzamento).
MEIOSE I (primeira división meiótica)
1) PROFASE I: Os cromosomas, formados por dúas cromátidas,
condénsanse e fanse máis grosos. Cada par de cormosomas homólogos
forma unha tétrada (4 cromátidas). As cromátidas dos cromosomas
homólogos intercambian fragmentos (crossing-over ou
entrecruzamento). Como resultado desto prodúcese a recombinación
xenética.
2) METAFASE I: Os centriolos xa están en polos
opostos da célula. Cada par de homólogos (tétrada)
únese ás fibras do fuso e se alinea na placa
ecuatorial.
3) ANAFASE I: Cando os microtúbulos do fuso
se acortan, os cromosomas homólogos (con
2 cromátidas cada un) se separan e migran a
diferentes polos da célula.
4) TELOFASE I: os cromosomas xa están en
polos opostos da célula. O fuso desintégrase,
empeza a formarse a nova membrana nuclear,
e comeza a citocinese
Como resultado da primeira división meiótica, as dúas células fillas que se
forman son haploides (n). Cada cromosoma está composto por dúas
cromátidas.
A segunda división meiótica empezará sin que se produza a replicación
do ADN.
1) PROFASE II: Similar a unha profase mitótica normal.
MEIOSE II (segunda división meiótica)
2) METAFASE II: Os cromosomas se alinean no centro da célula e únense
aos microtúbulos do fuso.
3) ANAFASE II: As cromátidas se separan ao acortarse as fibras do
fuso, e migran a polos opostos da célula.
4) TELOFASE II: O fuso desaparece, fórmase unha nova membrana
nuclear e repártese o citpolasma. Como resultado, obtéñense 4 células
haploides.
MEIOSE: GAMETOXÉNESE (Espermatoxénese e Ooxénese)
REPRODUCIÓN SEXUAL E VARIABILIDADE
A Evolución Biolóxica necesita VARIABILIDADE, é dicir, diversidade
xenética. A reproducción sexual orixina está variabilidade xenética por medio
de tres mecanismos:
- Reparto ao azar dos cromosomas
homólogos na Anafase I.
- Recombinación Xenética orixinada polo
entrecruzamento na Profase I.
- A fecundación dos gametos prodúcese ao azar.
REPRODUCTION SEXUAL versus REPRODUCTION ASEXUAL