1. 1 Przedmiecie Oawskie MASTERPLANWROCAWSKA REWITALIZACJA SPKA
Z OGRANICZON ODPOWIEDZIALNOCI Analizy
2. 2
3. Zleceniodawca: Miasto Wrocaw pl. Nowy Targ 1/8 50-138 Wrocaw
www.wroclaw.pl Wykonawca: Wrocawska Rewitalizacja Spka z ograniczon
odpowiedzialnoci ul. Kunicza 56 50-138 Wrocaw www.w-r.com.pl Zesp
autorski: Grayna Adamczyk-Arns Justyna Dudek Emilia Grotowska
Karolina Wiatrzyk Pawe Wojdylak Wrocaw, listopad 2013
PrzedmiecieOawskie Analizy do Masterplanu
4. 4 Podwale Dworcowa Krasiskiego Hercena Kniaziewicza
Dbrowskiego Puaskiego Pisudskiego Kociuszki Worcella Komuny
Paryskiej Haukego-Bosaka Kociuszki Prdzyskiego wistackiego
Wickowskiego Brzeska Zgodna Miernicza ukasiskiego Prdzyskiego
Szybka Traugutta Traugutta Traugutta Plac Zgody abiacieka Waloska
Most Oawski W aloska Puaskiego W ickowskiego Chudoby Kociuszki Na
Niskich kach Krakowska Kom uny Paryskiej Dworcowa Plac Konstytucji3
Maja Maachowskiego Puaskiego 0 100 200 300 400 500 m Kotaja
Traugutta Skargi Sucha Dyrekcyjna Hubska pl. Wrblew- skiego pl.
Powstacw Warszawy Mazowiecka wyb.SowackiegoOawa Odra Na Grobli
5. 5 spis treci 0. masterplan 4 Wprowadzenie6 Analizy -
rozpatrywane aspekty i struktura7 1. rozwj historyczny 9 1.1.
Historia Przedmiecia Oawskiego10 2. struktura
funkcjonalno-przestrzenna (I)17 2.1. Kontekst ponadlokalny18 2.2.
Granice opracowania20 2.3. Regulacje formalno-prawne23 2.4.
Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego24 2.5. Ochrona
zabytkw26 2.6. Ukad urbanistyczny30 2.7. Ukad urbanistyczny wg
regulacji MPZP34 2.8. System zabudowy kwartaowej32 2.9. Parcelacja
i wykorzystanie gruntu34 2.10. Struktury wasnociowe36 2.11. Funkcje
uytkowe38 2.12. Mieszkalnictwo40 3. transport i komunikacja 43 3.1.
Ukad drogowy44 3.2. Komunikacja zbiorowa46 3.3. Parkowanie48 3.4.
Stan techniczny nawierzchni50 3.5. cieki rowerowe52 4. struktura
funkcjonalno-przestrzenna (II) 53 4.1. Struktura przestrzenna54
4.2. Strefy wejciowe56 4.3. Osie widokowe i sekwencje
przestrzenne58 4.4. Typologia przestrzeni publicznych62 4.5.
Ulice64 4.6. Owietlenie66 4.7. Ziele68 4.8. Wntrza kwartaw
zabudowy74 4.9. Miejsca targw ulicznych, kioski82 4.10. Wyposaenie
przestrzeni publicznych82 4.11. Wyposaenie wntrz podwrkowych84
4.12. Rzeby86 4.13. Zabudowa88 4.14. Wysoko zabudowy91 4.15. Stan
techniczny zabudowy96 4.16 Dachy98 4.17. Elewacje100 4.18. Strefy
parterw i elementy reklamy102 4.19. Balkony, wykusze, bramy i
przejazdy 104 4.20. Okna, drzwi, detale architektoniczne 106 4.21.
Inwestycje (2008-2013)108 4.22. Planowane inwestycje (2013+)110
4.23. Przedmiecie Oawskie (2017+)112 5. mieszkacy i aspekty
spoeczne 113 5.1. Demografia114 5.2. Struktura wieku w kwartaach116
5.3. Bezrobocie118 5.4. Pomoc spoeczna120 5.5. Bezpieczestwo122
5.6. Infrastruktura spoecznai kultura 124 5.7. Obiekty owiaty126
5.8. Oferta czasu wolnego dla modziey128 6. struktura gospodarcza i
miejsca pracy 131 6.1. Aspekty gospodarcze132 7. rodowisko 137 7.1.
Haas138 7.2. Wody140 7.3. Pole elektromagnetyczne141 7.4.
Powietrze142 7.5. Gleby143 8. podsumowanie i ocena145 8.1. Analiza
SWOT146 8.2. Aspekty pozytywne 152 8.3. Plan konfliktw 153
6. 6 1. Masterplan Pod pojciem Masterplanu rozumie si
strategiczny dokument planistycz- ny, ktrego celem jest okrelenie
sposobu przyszego postpowania na danym obszarze miasta a zatem
opracowanie logicznego systemu przy- gotowania i realizacji dziaa
planistycznych, inwestycyjnych i nieinwesty- cyjnych. Ze wzgldu na
fakt, i rewitalizacja jest zagadnieniem wielodyscyplinar- nym, dla
pomylnego sterowania tym procesem konieczne jest stworzenie
dokumentu uwzgldniajcego rnorodne aspekty i zjawiska, ktre dopro-
wadziy konkretne miejsce do stanu kryzysowego i wskazanie rodkw
sucych trwaemu wyprowadzeniu go z tego stanu. Zjawiska kryzysowe w
najbardziej wyrazisty sposb uwidaczniaj si w sferach
funkcjonalno-przestrzennej, spoecznej, gospodarczej i rodowi-
skowej rzetelne pozyskanie wiedzy o obszarze w kontekcie tych sfer
jest konieczne w celu opracowania stosownych metod postpowania w
przy- szoci. Tym samym analizy s fundamentalnym elementem
Masterplanu. Maj one za zadanie dostarczy materia wyjciowy do
konsultacji spo- ecznych i fachowych, aby moliwe byo okrelenie celw
strategicznych i operacyjnych rozwoju i odnowy Nadodrza a co za tym
idzie, stworzenie podstaw dla koncepcji przyszych dziaa procesu
rewitalizacji, rozpoznanie priorytetw i kompetencji oraz
wygenerowanie konkretnych projektw. Analizy opieraj si z jednej
strony na liczbach i twardych faktach (jak dane dotyczce liczby
bezrobotnych czy zdanych na pomoc spoeczn), ale jed- noczenie
zawieraj szereg spostrzee wynikajcych z dowiadczenia i wiedzy
fachowej autorw przede wszystkim w sferze przestrzenno-
funkcjonalnej, gdzie niekiedy trudno o wprowadzenie obiektywnych
kryte- riw. Niemniej jednak w kadym przypadku starano si opisa
zauwaone zjawiska i sytuacje w sposb moliwie neutralny, unikano
ocen opartych na subiektywnej interpretacji, gustach czy aktualnych
modach. Masterplan, odnoszcy si do problematyki obszaru w sposb
interdyscy- plinarny, jest dokumentem niezbdnym do podejmowania
decyzji zarzd- czych. Bdzie on peni funkcj mapy dziaa w procesie
rewitalizacji po- zwalajcej prowadzi prace etapami, ale w sposb
skoordynowany i zgodny z zaoonymi celami. W oparciu o Masterplan
moliwe bdzie wykonanie szczegowych projektw koncepcyjnych dla
podobszarw, kwartaw lub obiektw, stworzenie harmonogramw dla
poszczeglnych dziaa, okre- lenie nakadw finansowych oraz
pozyskiwanie funduszy. Ponadto dokument ten suy bdzie pogldowej
prezentacji planowanych zmian i umoliwia aktywniejsze wczenie
mieszkacw i potencjalnych inwestorw w proces rewitalizacji. W tym
kontekcie celem Masterplanu jest wskazanie pl dziaania i kon-
kretnych zamierze, do realizowania ktrych naley dy w zaoonej per-
spektywie czasowej i w ramach moliwych do zaangaowania rodkw.
Kompleksowe spojrzenie umoliwi uporzdkowanie, wzajemne skoordy-
nowanie i ewentualne uzupenienie zada z rnych dziedzin, a
elastyczny charakter dokumentu pozwoli na jego konieczn aktualizacj
w celu reago- wania na zmieniajce si uwarunkowania. Wobec wielu
niewiadomych wystpujcych przy tego typu wieloaspekto- wych,
dugofalowych projektach transformacji, jest to idealny instrument
sterowania poredniczcy pomidzy dalekosinymi, nadrzdnymi priory-
tetami a konkretnymi dziaaniami. Masterplan wytycza drog caego
procesu zapewnia kompleksowe spojrzenie na problematyk definiuje
pola dziaa i kompetencje tworzy hierarchi dziaa poredniczy midzy
nadrzdnymi wytycznymi a konkretnymi dziaaniami uatwia komunikacj i
wspprac pomidzy uczestnikami procesu jest instrumentem elastycznym
dziki moliwoci i koniecznoci aktualizacji
7. 7 Analiza Cele Koncepcja Sposb realizacji Rozwj historyczny
Struktura funkcjonalno-przestrzenna pooenie / kontekst obowizujce
prawo / ochrona zabytkw funkcje uytkowe wasno, parcelacja ukad
urbanistyczny przestrze, jej struktura i elementy zabudowa, jej
elementy ukad drogowy i komunikacja zbiorowa stan techniczny
nawierzchni parkingi cieki rowerowe Transport i komunikacja
istniejce obiekty aktywno w przestrze publicznej i ppublicznej
Infrastruktura spoeczna, sport i rekreacja demografia bezrobocie
pomoc spoeczna bezpieczestwo Mieszkacy i aspekty spoeczne dziaalno
gospodarcza i jej rodzaje potencjay i bariery Struktura gospodarcza
i miejsca pracy haas, powietrze, wody, gleby, pole
elektromagnetyczne rodowisko Podsumowanie i ocena obszary z
koniecznoci interwencji harmonogram dziaa pozyskanie wiedzy
interpretacja ocena i wnioski konsultacje spoeczne konsultacje z UM
cel strategiczny cele operacyjne Analizy do Masterplanu
rozpatrywane aspekty analiza SWOT plan konfliktw, barier i deficytw
proprytetowe pola dziaa uczestnicy projekty Struktura Masterplanu
masterplan
8. 8
9. 9 1.1. Historia Przedmiecia Oawskiego masterplan 1. rozwj
historyczny 2. struktura funkcjonalno-przestrzenna (i) 3. transport
i komunikacja 4. struktura funkcjonalno-przestrzenna (II) 5.
mieszkacy i aspekty spoeczne 6. struktura gospodarcza i miejsca
pracy 7. rodowisko 8. podsumowanie i ocena PrzedmiecieOawskie
Analizy do Masterplanu
10. 10 1.1. wiek lata wydarzenia, miejsca, osoby najwaniejsze
informacje XIII XIV XVIII I po. XIX 1234 1260 1312 1709 1712
1715-1725 1806-1807 1808 Pierwsze wzmianki o kociele w. Maurycego
Pierwsze wzmianki o kociele w. azarza Fundacja szpitala w. azarza
Zaoono cmentarz na poudnie od terenw przeznaczo- nych na nowy
szpital Podarowano bonifratrom parcel na Przedmieciu Oaw- skim z
przeznaczeniem na szpital Budowa kocioa pw. w. Trjcy przy Szpitalu
Bonifratrw Licznie zniszczenia zabudowy zwizane z obleniem Wrocawia
przez wojska francuskie, rozpoczcie rozbirki obwarowa Formalne
przyczenie Przedmiecia Oawskiego do Wrocawia W XIII wieku
Przedmiecie Oawskie stanowio obszar podmiejski. Istniaa tutaj
prawdopodobnie osada tkaczy waloskich w formie niewielkiej wsi typu
ulicwki uloko- wana przy kociele w. Maurycego (01), rozcigajca si,
a do kocioa w. azarza (02). Gwne trakty komunika- cyjne zwizane byy
z przebiegiem szlakw handlowych: pierwszego prowadzcego z Grnych
uyc, Milska i Po- udniowych Niemiec w kierunku Krakowa, Rusi i
Wgier (dzisiejsza ul. Traugutta) oraz drugiego rozpoczynajcego si
od kocioa w. azarza w stron Strzelina (dzisiejsza ul. Puaskiego). W
XIV wieku nastpio przeksztacenie terenu w przed- miecie o
charakterze ogrodniczym. Warto zaznaczy, e rzeka Oawa stanowia
wtedy wany element wrocaw- skiego redniowiecznego systemu
energetycznego. Istot- n rol odgrywa usytuowany tutaj Myn Magorzaty
(03), zwany abim Mynem (okolice dzisiejszej abiej cieki) oraz
obszar zajmowany przez Biay Folwark (04). W XVIII wieku jednym z
najwaniejszych elementw Przedmiecia stanowia fundacja braci
bonifratrw. Klasztor prowadzony przez zakon sprawowa opiek nad
chorymi. Zesp budynkw skada si z kocioa pw. w. Trjcy (05), budynku
klasztorno-szpitalnego (06) oraz za- oenia ogrodowego (07) i
rozciga si od dzisiejszej ul. Traugutta a do ul. Komuny Paryskiej.
Innymi charaktery- stycznymi obiektami dla tego okresu byy: gospody
i budy szewskie, drukarnie perkalu, turecka niciarnia i prz-
dzalnia oraz Czerwona Karczma (08). Teren ten by rw- nie bogaty w
zaoenia ogrodowe, m.in.: ogrd biskupi, radcy handlowego Ropischa,
Ranoldscha. Z pocztkiem XIX wieku Przedmiecie Oawskie funk-
cjonowao jako przestrze rekreacyjna miasta Wroca- wia. Istniay
tutaj liczne trasy spacerowe, gospody przy obecnym Pl.
Wrblewskiego, kawiarnie z ogrdkami. Poudniowe obszary Przedmiecia
Oawskiego posiaday wci charakter rolniczy. Historia Przedmiecia
Oawskiego Przedmiecie Oawskie miedzioryt z 1809 r. Widok z wiey
cinie na zachd ok. 1931 r. Fragment panoramy osiedla widzianego z
jednego z dachw budynkw Przedmiecia Oawskiego 2010 r.
11. 11 rozwj historyczny 01 03 04 06 07 08 09 10 11 12 13 14 02
05 Koci i klasztor Bonifratrw Koci pw. w. Maurycego Koci
Chrystusowy wraz z kaplic Koci pw. w. azarza Ogrd przy klasztorze
Bonifratrw Ogrd przy Paacu Biskupim Dawny dworzec towarowy
(nieczynny) Kadka nad torami kolejowymi (nieczynna) koci pw. w.
Maurycego koci pw. w. azarza Myn Magorzaty (+) Biay Folwark, Paac
Biskupi koci pw. w. Trjcy klasztor Bonifratrw zaoenie ogrodowe
Bonifratrw Czerwona karczma (+) Dawny dworzec towarowy
Lessingplatz, Lessingviertel (+) budynki zakonu "Bethanien""
ewalgelicki Koci Chrystusowy Teatr Lobego (+) Trzonolinowiec
redniowieczne szlaki handlowe redniowieczny szlak rokadowy 01 02 03
04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 Mapa wybranych obiektw
historycznych oraz szlakw handlowych majcych bez- poredni wpyw na
rozwj Przedmiecia Oawskiego na przestrzeni stuleci. Na przestrzeni
lat wiele obiektw zostao zaadaptowanych na nowe funkcje i
przystosowanych do wspczesnych potrzeb. Do takich nale midzy
innymi: Paac Biskupi (Webskych) penicy dzi funkcj Muzeum
Etnograficznego, Klasztor Zgromadzenia "Bethanien" dzi Dolnolski
Szpital Specjalistyczny im. T. Marciniaka CMR, Klasztor Bonifratrw
w czci penicy obecnie funkcj samodzielnego publicznego szpitala
klinicznego nr 5, Zakady Przemysu Papierowego zaadaptowane na
obiekty mieszkalne. Wiele wartociowych historycznych obiektw wymaga
pilnych remontw. Poza licznymi kamienicami s to oficyny,
zabudowania byych fabryk (np. Wytwrnia Wdek i Likierw Carla
Schirdewana), obiekty sakralne (Koci Chrystusowy przy abiej
ciece).
12. 12 lata wydarzenia, miejsca, osoby najwaniejsze informacje
Pod koniec XIX wieku Przedmiecie Oawskie przeszo znaczc przemian.
Budowa Linii Kolei Grnolskiej wraz budynkiem gwnego dworca
towarowego (09) oraz rozwj przemysu ulokowany wzdu rzeki Oawy
spowodoway, ze obszar ten zacz by postrzegany jako bogaty. W
trakcie jego gwatownego rozwoju nastpiy zmiany urbanistyczne
zwizane z rozwojem przestrzen- nym oraz wzrostem liczby mieszkacw.
Pomidzy ul. Traugutta, Kociuszki, Puaskiego i Podwalem zaczy
powstawa bloki zabudowy czynszowej. Zaczto take wyznacza nowe
ulice. Ponadto poprzez zmian biegu rzeki Oawy przeprowa- dzona
zostaa budowa m. Lessinga (dzisiejszy m. Po- koju), utworzono
Lessingplatz - dzisiejszy Pl. Spoeczny (Pl. Powstacw Warszawy) oraz
wzniesiono czynszowe budynki wielorodzinne tworzc tzw.
Lessingviertel (10). Zwikszajca si stale liczba mieszkacw
doprowadzia do powstania tutaj chyba najwikszej na terenie Wroca-
wia iloci szk, a wraz ze szkoami licznych internatw i przytukw oraz
hospicjw. Ze wzgldu na rnorodno wyznaniow lokowano tutaj rwnie
liczne kaplice ma- ych gmin wyznaniowych. Wanym elementem powstaym
w II poowie XIX wieku sta si ponadto zesp budynkw zgromadzenia
ewan- gelickiego Bethanien (11), ktry obejmowa: klasztor, szpital,
dom, starcw, przedszkole, seminarium, liceum (dzisiejszy szpital
im. Marciniaka) oraz wzniesiony w p- niejszym okresie koci, ktrego
ruina znajduje si przy dzisiejszej abiej ciece(12). Poudniowe
tereny nabray charakteru kolejowy o osob- nym charakterze
urbanistycznym. Na pocztku XX wieku nie powstaj ju adne wiksze
zaoenia mieszkaniowe poza pojedynczymi uzupenie- niami w zabudowie
obrzenej tego obszaru. wiek 1815 1842 1852 1856 1866 1864-1896 1871
1873 1882 1887 1892 1895 1904 Utworzenie domu macierzystego
Bethanien przy ul. Fry- cza Moderzewskiego Przeprowadzenie
Grnolskiej Linii Kolejowej Przeniesienie Bethanien na ul. Traugutta
Budowa budynku Gwnego Dworca Towarowego Grnolskiej Linii Kolejowej
Budowa wiey wodnej przy ul. Na Grobli Powstanie nowych skrzyde
szpitalnych Oddanie do uytku nowoczesnych zakadw wodocigo- wych na
Grobli Powicenie kocioa ewangelickiego zgromadzenia e- skiego
Bethanien przy ul. abia cieka Zasypanie odcinka rzeki Oawy Budowa
budynku Rejencji (dzisiejsze Muzeum Narodowe) Ustanowienie przepisw
budowlanych uniemoliwiaj- cych zbytni indywidualizacj budynkw
mieszkalnych Podwyszenie budynku klasztornego Przyczenie Rakowca do
Wrocawia II po. XIX I kwarta XX Wytwrnia wdek i likierw Schirdewana
Wytwrnia perfum i myda - Opus A.G. Gwny budynek firmy Deubag
Kraftverkehr Schlesiens AG 1.1.
13. 13 rozwj historyczny XIII / XIV wiek XV wiek XVIII wiek I
kwarta XIX wieku II kwarta XIX wieku III kwarta XIX wieku IV kwarta
XIX wieku I kwarta XX wieku ZS Teleinformatycznych i
ElektronicznychMapa obrazujca w sposb umowny chronologi powstawania
ulic Przedmiecia Oawskiego wraz z zabudow im towarzy- szc. LO nr 4
i Gimnazjum nr 3 ul. wistackiego Liceum Oglnoksztacce Nr XIII
Obywatelska szkoa rednia, dzi SP nr2 Bulwary spacerowe nad rzek Oaw
Wykorzystanie rzeki Oawy do transportu WOSTiW - kpielisko "Oawa"
WOSTiW - plaa przy kpielisku "Oawa" Zachowane elementy dziedzictwa
na Przedmieciu Oawskim: czytelny ukad urbanistyczny z zespoami
kamienic pochodzcych z XIX/XX wieku w szczeglnoci zabudowania ulic
Mierniczej, Podwale, lady XIX-wiecznych ulic handlowych Kociuszki,
Traugutta, Puaskiego, Komuny Paryskiej, zespoy budynkw po byym
Gwnym Dworcu Towarowym, zespoy poklasztorne, np. klasztor
Bonifratrw, zgromadzenie "Bethanien", budynki po byych fabrykach,
np. Wytwrnia Wdek i Likierw, Stara Papiernia, Zakady Deubag,
obiekty sakralne zgromadze wyznaniowych, np. kocioa pw. w. azarza,
kocioa pw. w. Maurycego, Kocioa Chrystusowego, Adwentystw Dnia
Sidmego, budynki szk, np. LO nr 4 i Gimnazjum nr 3, Szkoa
Podstawowa nr 3 i inne.
14. 14 wiek lata wydarzenia, miejsca, osoby najwaniejsze
informacje W trakcie dziaa wojennych oraz zaraz po II W Przed-
miecie Oawskie zostao pozbawione zabudowy na ob- szarze
wspomnianego Lessingviertel, a take pomidzy kocioami w. Maurycego i
w. azarza. Przesta wtedy istnie wzniesiony w II po. XIX wieku Teatr
Lobego (13) istotny obiekt na mapie Przedmiecia Oawskiego.
Zniszczeniom ulegy rwnie mniejsze bd wiksze fragmenty poszczeglnych
ulic: Dbrowskiego, Dworco- wej, Haukego-Bosaka, Kniaziewicza,
Komuny Paryskiej, ukasiskiego, Maachowskiego, Prdzyskiego, wi-
stackiego, Traugutta, Wickowskiego, Worcella, Zgodnej wraz z
zabudowaniami przy Pl. Zgody. Ze wszystkich naj- bardziej ucierpiaa
ul. Kociuszki. W czasach PRL brakujce fragmenty pierzei ulic zostay
uzupenione zabudow blokow, czsto budowan z ele- mentw
prefabrykowanych typu wielka pyta. W tej kon- wencji powstay nowe
obiekty mieszkalne wzdu ulic: Maachowskiego, Dworcowej, Kociuszki,
Kniaziewicza oraz Haukego-Bosaka. Nietypowym rozwizaniem kon-
strukcyjnym moe poszczyci si punktowiec mieszczcy si na skrzyowaniu
Kociuszki z ul. Dworcow zwany potocznie trzonolinowcem lub te
wisielcem (14). Pier- wotnie skada si z elbetonowego trzpienia, na
ktrym za spraw stalowych lin zawieszone zostay platformy piter
budynku. Obecnie konstrukcja zostaa wzmocnio- na. Lata 80. i 90. to
okres powstania estakad na terenie dzi- siejszego Pl. Spoecznego
(Pl. Powstacw Warszawy) oraz brakujcych uzupenie. Kolejne
zniszczenia przyniosa majca miejsce w 1997 roku powd. Wiele
istniejcych tutaj budynkw ucier- piao. Powoujc si na nadwtlenia
budynkw bdce skutkiem powodzi doszo do wyburze w rejonach ul.
Puaskiego, Traugutta, Worcella i innych. W ich miejsce wzniesione
zostay nowe budynki, ktre wraz z licznymi remontami kamienic oraz
ulic nale do dziejcych si tutaj obecnie licznych, wspczesnych
inwestycji. 1939-1945 1945-1952 1952- 1989 lata 80. i 90. 1997 II
Wojna wiatowa okres po II Wojnie wiatowej Polska Rzeczpospolita
Ludowa powd I po. XX II po. XX Szpalery zieleni przy ul. Traugutta
Handel w parterach ul. Kociuszki Ul. Kociuszki - widok na
"Trzonolinowiec" Estakady przy Placu Spoecznym 1.1.
15. 15 rozwj historyczny Plany przedstawiaj zmiany jakie zaszy
w strukturze budowlanej Przedmiecia Oawskiego na przeomie XIX i XX
wieku Plan Wrocawia i okolicy z 1861 r. - fragment Plan Wrocawia z
przedmieciami 1873 r. - fragment Budowlany rozwj Wrocawia 1811-1912
r. - fragmentNowszy plan Wrocawia z1891 r. - fragment
16. 16
17. 17 2.1. Kontekst ponadlokalny 2.2. Granice opracowania 2.3.
Regulacje formalno-prawne 2.4. Miejscowe Plany Zagospodarowania
2.5. Ochrona zabytkw 2.6. Ukad urbanistyczny 2.7. Ukad
urbanistyczny wg regulacji MPZP 2.8. System zabudowy kwartaowej
2.9. Parcelacja i wykorzystanie gruntu 2. struktura
funkcjonalno-przestrzenna (i) PrzedmiecieOawskie Analizy do
Masterplanu 2.10. Struktury wasnociowe 2.11. Funkcje uytkowe 2.12.
Mieszkalnictwo masterplan 1. rozwj historyczny 3. transport i
komunikacja 4. struktura funkcjonalno-przestrzenna (II) 5.
mieszkacy i aspekty spoeczne 6. struktura gospodarcza i miejsca
pracy 7. rodowisko 8. podsumowanie i ocena
18. 18 2.1. Kontekst ponadlokalny Oglne dane dotyczce pooenia
Przedmiecia Oawskiego Przedmiecie Oawskie pooone jest w rodkowej
czci Wrocawia w bezporednim ssiedztwie cisego centrum po jego
wschodniej stronie. Obejmuje obszar ograniczony od pnocy rzek Odr,
od wschodu rzek Oaw, od poudniowego wschodu przechodzi za pynnie w
ulic Krakow- sk czc obszar Przedmiecia z innymi wschodnimi i
poudniowymi osiedlami Wrocawia. Granic poudniow wyznaczaj tereny
kolejowe. Przedmiecie Oawskie jest osiedlem nalecym do dzielnicy
Krzyki. Lokalizacja ze wzgldu na wane obszary funkcjonalne
Przedmiecie Oawskie pooone jest w pobliu wanych centrw struktu- ry
funkcjonalnej Wrocawia, tj. Strefy Rynku i Strefy Placu
Grunwaldzkiego, w bezporednim ssiedztwie rejonu
przemysowo-usugowego wzdu ul. Krakowskiej. Skomunikowanie w
kontekcie lokalnym i ponadlokalnym Przedmiecie Oawskie znajduje si
w pobliu wanych wzw komuni- kacyjnych, jakimi s rejony Pl.
Dominikaskiego, Pl. Grunwaldzkiego i Pl. Spoecznego. Z poudniow
czci Wrocawia poczone jest za spraw dwch wanych mostw: Mostu
Grunwaldzkiego i Mostu Pokoju, prowa- dzcych w kierunku na Warszaw.
Z obszarami ulokowanymi na wscho- dzie, tj. Na Grobli i Osiedlem
Rakowiec, skomunikowane jest za spraw Mostu Oawskiego, ul.
Szybkiej, abiej cieki oraz Mostu Rakowieckiego. Przedmiecie Oawskie
ma dogodne poczenia nie tylko w samym Wroc- awiu, ale rwnie z
trasami wylotowymi czcymi Wrocaw z innymi miejscowociami. Plac
Spoeczny Strefa Rynku Przedmiecie Oawskie Rysunek: Pooenie
Przedmiecia Oawskiego w kontekcie ssiadujcych struktur (po lewej:
kontekst caego miasta, po prawej bezporednie osiedla)
19. 19 struktura funkcjonalno-przestrzenna (i) Krakowska
Traugutta Kom uny Paryskiej Krasiskiego Podwale Hercena Dworcowa
Hauke-Bosaka Worcella Miernicza Pisudskiego Prdzyskiego wistackiego
Wickowskiego Oawska Na Niskich kach Kociuszki Komuny Paryskiej
Traugutta Kniaziewicza Dbrowskiego Traugutta Zgodna Mazowiecka
Dunikowskiego Sowackiego Chudoby Prdzyskiego Arm ii Krajowej
Kociuszki Waloska Maachowskiego most Oawski most Grunwaldzki
mostPokoju abiacieka most Rakowiecki Dworzec autobusowy
ulicapuaskiego podwale plac grunwaldzki STREFA rynKU obin
pl.powstacw warszawy (plac spoeczny) galeria dominikaska ulica
krakowska kampus politechniki wrocawskiej urzd wojewdzki panorama
racawicka asp ulicatraugutta ulica kociuszki ulicakotaja
ulicawidnicka huby dworzec gwny odra oawa ostrw tumski
powstacwlskich centrum miasta hala stulecia Teren Miejskich
Wodocigw Pooenie Przedmiecia Oawskiego w kontekcie ssiadujcych
struktur Przedmiecie Oawskie czsto postrzegane jest jako obszar
pooony na uboczu. Tymczasem podobnie jak inne przedmiecia Wrocawia
jest ono dzisiaj istotn stref w strukturze funkcjonalno-
przestrzennej miasta. wiadcz o tym nie tylko prowadzce przez
Przedmiecie Oawskie poczenia komunikacyjne, ale przede wszystkim
bezporednie ssiedztwo funkcji istotnych w kontekcie lokalnym i
ponadlokalnym. ZOO WUWA
20. 20 2.2. Granice opracowania Przebieg granic opracowania
analiz niniejszego Masterplanu zdefiniowano w nastpujcy sposb: od
pnocy: granic wyznaczono wzdu ulicy Traugutta (od skrzyowa- nia z
Fos Miejsk), ulicy Waloskiej, przez Most Oawski, od wschodu granic
stanowi pnocne nadbrzee Oawy na odcinku od Mostu Oawskiego do ulicy
Na Niskich kach, od poudnia: granic stanowi tereny kolejowe, od
zachodu granica biegnie wzdu ulicy Dworcowej oraz Fosy Miejskiej.
Powierzchnia terenu w granicach opracowania analiz do Masterplanu
to 120 hektarw. Obszar zamieszkuje niewiele ponad 24 tysice osb.
Wyodrbniony obszar nie jest zamknitym w sobie zespoem nie taki jest
cel jego wydzielenia. Istot jego funkcjonowania jest istnienie jako
fragment wikszej caoci, o stosunkowo jednolitym charakterze i
wielkoci, dla kt- rego przeprowadzenie wielopaszczyznowych analiz
jest suszne ze wzgl- du na kumulacj zjawisk i problemw wymagajcych
interwencji. Granice obszaru i nazwy ulic
21. 21 Podwale Dworcowa Krasiskiego Hercena Kniaziewicza
Dbrowskiego Puaskiego Pisudskiego Kociuszki Worcella Komuny
Paryskiej Haukego-Bosaka Kociuszki Prdzyskiego wistackiego
Wickowskiego Brzeska Zgodna Miernicza ukasiskiego Prdzyskiego
Szybka Traugutta Traugutta Traugutta Plac Zgody abiacieka Waloska
Most Oawski W aloska Puaskiego W ickowskiego Chudoby Kociuszki Na
Niskich kach Krakowska Kom uny Paryskiej Dworcowa Plac Konstytucji3
Maja Maachowskiego Puaskiego 0 100 200 300 400 500 m Kotaja
Traugutta Skargi Sucha Dyrekcyjna Hubska pl. Wrblew- skiego pl.
Powstacw Warszawy Mazowiecka wyb.SowackiegoOawa Odra Na Grobli
Granice obszaru i nazwy ulic struktura funkcjonalno-przestrzenna
(i)
22. 22 2.3. Regulacje formalno-prawne Przedmiecie Oawskie jest
przedmiotem ustale licznych opracowa programowych, strategicznych i
planistycznych. Do dokumentw uchwa- lonych przez Rad Miejsk
Wrocawia jako najwaniejsze w kontekcie re- witalizacji nale:
Studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzenne- go
Wrocawia / Uchwaa Nr LIV/3249/06 RMW z dnia 6 lipca 2006 r.; Ocena
aktualnoci "Studium uwarunkowa i kierunkw zagospoda- rowania
przestrzennego Wrocawia" oraz miejscowych planw zago- spodarowania
przestrzennego na obszarze Wrocawia / Uchwaa nr XXIX/646/12 RMW z
dnia 5 lipca 2012 r.; Miejscowe Plany Zagospodarowania
Przestrzennego (tabela); Strategia Wrocaw w perspektywie 2020 plus
/ Uchwaa Nr LIV/3250/06 RMW z dnia 6 lipca 2006 r.; Gminny Program
opieki nad zabytkami na lata 2010-2013 / Uchwaa Nr L/1468/10 RMW z
dnia 20 maja 2010 r. Program ochrony rodowiska dla miasta Wrocawia
na lata 2012-2015 / Uchwaa nr XXXV/779/12 RMW z dnia 29 listopada
2012 r. Zaoenia polityki spoeczno-gospodarczej Wrocawia na rok
budeto- wy 2013 Uchwaa Nr XXVIII/624/12 RMW z dnia 28 czerwca 2012
r. Wieloletni Plan Inwestycyjny na lata 2013-2017 / Uchwaa Nr
XXXVI/812/12 RMW z dnia 28 grudnia 2012 r. Strategia Wrocaw w
perspektywie 2020 plus to dokument wyznaczajcy kierunki rozwoju
miasta w dugofalowej per- spektywie. "Strategia nie deklaruje
priorytetw i wyznacza zada do wyko- nania, a opisuje podane zmiany
cywilizacyjne poprzez wskazanie kierun- kw, w ktrych Wrocaw
powinien si zmienia.1 1
http://bip.um.wroc.pl/wps/wcm/connect/398102804280289a965bd796e258c1d9/
strategia_pl.pdf?MOD=AJPERES Studium uwarunkowa i kierunkw
zagospodarowania przestrzennego Wrocawia to podstawowy dokument
kreujcy polityk przestrzenn Gminy, lecz nie jest aktem prawa
miejscowego. Studium skada si z dwch zasadniczych czci: uwarunkowa
stanu istniejcego diagnozujcych aktualn sytuacj spoeczno-gospodarcz
oraz z czci okrelajcej kierunki rozwoju polityki przestrzennej
miasta. Przedmiecie Oawskie zdefiniowano jako rdmiejski zesp
urbanistycz- ny bdcy czci tzw. rdmiejskiego Zespou Dzielnicowego2 .
Studium w czci uwarunkowa zwraca uwag na: plac Spoeczny (pl.
Powstacw Warszawy) jako orodek wspierajcy centrum, usytuowane w
ssiedztwie centrum miasta Wrocawia, poo- one w zasigu dojcia
pieszego z tego orodka, ale odseparowane od niego poprzez braki w
tkance urbanistycznej lub wystpowanie obsza- rw zdegradowanych
(str. 83); obszar w rejonie Traugutta i Kociuszki jako dzielnicowy
system orod- kw usugowych dla rdmiejskiego Zespou Dzielnicowego,
ukszta- towanego w formie tradycyjnych ulic handlowych; moliwo
lokalizacji prestiowych obiektw kultury w obszarze placu Spoecznego
w zespoach urbanistycznych Centrum i Przedmiecie Oawskie (str.
179); konieczno wyznaczenia rezerw terenowych pod obiekty usug edu-
kacyjnych m.in. w zespole urbanistycznym Przedmiecie Oawskie;
moliwo wykorzystania budowy obiektw akademickich w zespole
urbanistycznym Na Grobli, jako czynnika stymulujcego rewitaliza- cj
kompleksw zabudowy kamienicowej w zespole urbanistycznym Oawskie
Przedmiecie, a take wzmacniajcego jej efekty3 ; Uzupenieniem ustale
Studium jest "Ocena aktualnoci Studium uwa- runkowa i kierunkw
zagospodarowania przestrzennego Wrocawia" oraz miejscowych planw
zagospodarowania przestrzennego na obszarze 2 Studium uwarunkowa i
kierunkw zagospodarowania ... str. 69 3 Studium uwarunkowa i
kierunkw zagospodarowania ..., str. 210
23. 23 Wrocawia. "Ocena aktualnoci Studium" obrazuje zmiany
przestrzenne za- chodzce na obszarze Wrocawia w latach 2006-2012:
zmiany w pokryciu planistycznym, aktywno budowlan, zmiany w
uytkowaniu gruntw i zagospodarowaniu. Gminny program opieki nad
zabytkami opisuje podstawy prawne do formalnej strony ochrony. Gwne
cele doku- mentu to: denie do maksymalnego zachowania substancji
zabytkowej obiek- tw architektonicznych, a w odniesieniu do ukadw
urbanistycznych oryginalnej tkanki miejskiej; obejmowanie opiek
zabytkw bez wzgldu na ich stan zachowania i proweniencj
(wielowiekowe nawarstwienia, rnorodno kulturowa, narodowa,
religijna i spoeczna, ktrej przejawem s zabytki Wrocawia jako
niepowtarzalne bogactwo i walor miasta); promowanie adaptacji i
modernizacji w celu zachowania cigoci uyt- kowania zabytku,
utrzymanie dotychczasowych lub wprowadzenia no- wych funkcji
odpowiednich do charakteru budynku (obiekt zabytkowy nie uytkowany
ulega degradacji i w efekcie popada w ruin); podejmowanie zada
wspierajcych pozytywne dziaania wacicieli i uytkownikw obiektw
zabytkowych, a w razie koniecznoci dziaa stanowczo dyscyplinujcych
(wykorzystanie wszystkich dostpnych rodkw prawnych w celu
zapobiegania degradacji stanu zabytkw, za- pobieeniu zniszczeniom).
Wieloletni Plan Inwestycyjny na lata 2013 - 2017 Wieloletni Plan
Inwestycyjny jest dokumentem zawierajcym list uporzd- kowanych
wedug przyjtych kryteriw zada inwestycyjnych przewidzia- nych do
realizacji wraz z zakresem rzeczowym i rdami finansowania w
rozbiciu na poszczeglne lata. WPI jest planem kroczcym to znaczy, e
jest aktualizowany co roku, tak aby zawiera tak sam perspektyw
czasow planowania inwestycji.4 4 http://bip.um.wroc.pl/ struktura
funkcjonalno-przestrzenna (i) W ramach Wieloletniego Programu
Inwestycyjnego Wrocawia na lata 2013-2017 wprowadzono nastpujce
programy: Prace przygotowawcze i zadania towarzyszce inwestycjom
drogo- wym; Program poprawy stanu technicznego infrastruktury
drogowej; Program wspierania terenw pod mieszkalnictwo; Prace
przygotowawcze i zadania towarzyszce inwestycjom infrastruk-
turalnym; Budowa i przebudowa infrastruktury sportowej w obiektach
owiato- wych; Budowa i przebudowa owietlenia ulic i miejsc
niebezpiecznych; Program rewitalizacji zieleni, nabrzey i wysp
odrzaskich; Program poprawy jakoci wody we Wrocawiu; 5 W ramach
powyszych programw na Przedmieciu Oawskim mona wyodrbni nastpujce
zadania inwestycyjne: Budowa sygnalizacji wietlnej na skrzyowaniu
ulic Kociuszki wi- stackiego; Poprawa nawierzchni ulic i chodnikw
ul. Traugutta na odcinku od ul. Krasiskiego do pl. Wrblewskiego
oraz od ul. Puaskiego do ul. Kra- kowskiej; Poprawa stanu chodnika
w ul. Kociuszki (od Puaskiego do Prdzy- skiego); Poprawa stanu
chodnika ul. Kniaziewicza (od Puaskiego do Dbrow- skiego);
Przebudowa budynku Gimnazjum nr 3 ul. wistackiego; Budowa bloku
sportowego w SP nr 85 przy ul. Traugutta; Budowa nowego bloku
sportowego w Zespole Szk nr 5 przy ul. Hau- kego-Bosaka; Budowa
boiska pikarskiego o sztucznej nawierzchni dla potrzeb Szkoy
Podstawowej nr 2 przy ul. Komuny Paryskiej boisko wielofunkcyjne.6
5
http://www.uspro.pl/files/2012-11-28/23968213e3cc95f3cf3cd45908fd37b3WPI%202013-
2017%20KONFERENCJA%20NOWA.pdf 6 Ibidem.
24. 24 Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego jako
akty pra- wa miejscowego okrelaj przeznaczenie, warunki
zagospodarowania i zabudowy terenu, a take rozmieszczenie
inwestycji celu publicznego. Na Przedmieciu Oawskim w obszarze
opracowania obowizuje 12 pla- nw miejscowych w tabeli poniej
przedstawiono wykaz obowizujcych planw wraz z dat ich uchwalenia.
Do najistotniejszych ustale MPZP nale zapisy dotyczce ksztatowania
zabudowy i gruntw inwestycyjnych. Poza obowizujcymi i nieprzekra-
czalnymi liniami zabudowy okrelajcymi przestrzenn form uzupenie i
wskazujcymi ich lokalizacje, okrelone zostay zasady prowadzenia po-
dziaw i scale dziaek geodezyjnych. Ze wzgldu na rdmiejski charakter
obszaru plany miejscowe podtrzy- muj dotychczasowe funkcje.
Ustalenia w zakresie ksztatowania terenw zieleni urzdzonej dotycz
przede wszystkim nabrzey Oawy, terenu przy Szpitalu Bonifratrw i
skweru przy Podwalu. Zagadnieniem wymagajcym szczeglnej uwagi s
zapisy planw doty- czce przestrzeni wewntrzkwartaowych. Numer planu
Nazwa hasowa planu Nazwa miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego Data uchwalenia Numer uchway 372 Plac Spoeczny
m.p.z.p. dla fragmentu zespou urbanistycznego Centrum w rejonie
Placu Spoecznego we Wrocawiu 2010-01-21 XLV/1366/10 (utrata mocy w
czci) 286 Traugutta MPZP w rejonie ul. gen. R. Traugutta we
Wrocawiu 2007-11-15 XIV/337/07 (utrata mocy w czci) 429 Komuny
Paryskiej, Puaskiego MPZP w rejonie ulic Komuny Paryskiej i gen. K.
Puaskiego we Wrocawiu 2010-09-09 LIV/1606/10 85 Oawskie
Przedmiecie, cz. pn. (B) MPZP obszaru ograniczonego: ul. Waloska,
pl. Wrblewskiego, ul. Traugutta, ul. na Niskich kach i nadbrzeem
rzeki Oawa we Wrocawiu 2002-07-04 L/1757/02 (utrata mocy w czci)
292 Na Grobli, cz. pd. MPZP poudniowej czci obszaru Na Grobli we
Wrocawiu 2008-10-16 XXV/918/08 189 Ldowisko migowcw sanitarnych
MPZP obszaru ldowiska migowcw sanitarnych dla Centrum Medycyny
Ratunkowej we Wrocawiu 2003-09-18 XII/252/03 86 Oawskie
Przedmiecie, cz. zach. (A) MPZP obszaru ograniczonego: ul. Romualda
Traugutta, ul. Podwale, ul. Dworcow, ul. Kociuszki i ul. Puaskiego
2004-02-19 XX/578/04 (utrata mocy w czci) 16 Przedmiecie widnickie
MPZP rejonu Przedmiecia widnickiego we Wrocawiu 2000-01-20
XVII/529/00 (utrata mocy w czci) 203 Oawskie Przedmiecie, cz. D
MPZP czci D obszaru Przedmiecia Oawskiego we Wrocawiu 2007-06-14
X/209/07 202 Oawskie Przedmiecie, cz. C MPZP czci C obszaru
Przedmiecia Oawskiego we Wrocawiu 2008-07-10 XXIII/738/08 (utrata
mocy w czci) 468 Kociuszki, Dbrowskiego MPZP w rejonie ulic gen.
Tadeusza Kociuszki i gen. Jana Henryka Dbrowskiego we Wrocawiu
2012-11-29 9 XXXV/771/12 305 Centrum-Traugutta MPZP dla fragmentu
zespou urbanistycznego Centrum w rejonie ulicy gen. Romualda
Traugutta we Wrocawiu 2007-05-17 IX/188/07 (utrata mocy w czci)
2.4. Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego
25. 25 struktura funkcjonalno-przestrzenna (i) 372 286 86 16
203 429 202 85 305 Rysunek: Synteza ustale miejscowych planw
zagospodarowania przestrzennego w obszarze opracowania Rysunek
przedstawia syntez obowizu- jcych planw miejscowych. Dominujce
przeznaczenie terenu w obszarze opra- cowania to funkcja
mieszkaniowa (MW tereny zabudowy mieszkaniowej wielo- rodzinnej)
oraz mieszkaniowo-usugowa (MW/U tereny zabudowy mieszkaniowej
wielorodzinnej i usug). Ponadto przewidziano tereny pod edukacj (UO
tereny usug edukacji), usugi zdrowia (UZ usugi zdrowia), nauki (UN
usugi nauki), sportowe i rekreacyjne (US tereny sportu i
rekreacji), handlowe (UC tereny handlu detalicznego), kultury (UK
tereny usug kultury), administracj (UA tereny usug
administracji).
26. 26 2.5. Ochrona zabytkw Dokumentem ukazujcym warto
historyczn zespow urbanistycznych i pojedynczych obiektw
architektonicznych Przedmiecia Oawskiego jest Wykaz zabytkw
Architektury i Budownictwa miasta Wrocawia (stan na wrzesie 2012),
udostpniany przez Wojewdzkiego Konserwatora Zabyt- kw i Miejskiego
Konserwatora Zabytkw. Wg danych z Wykazu w granicach opracowania
znajduje si wpisanych do rejestru zabytkw, a tym samym objtych cis
ochron konserwatorsk, siedemnacie obiektw, cztery zespoy budynkw
oraz jeden obszar urba- nistyczny. Ten ostatni wyznaczaj granice
poprowadzone od zachodu Pro- menad Staromiejsk, ul. Podwale i ul.
Dyrekcyjn, od pnocy rzek Odr, od wschodu wzdu rzeki Oawy sigaj a do
skrzyowania ul. Traugutta i ul. Kociuszki z ul. Krakowsk od poudnia
wzdu terenw kolejowych. W granicach opracowania wg ww. Wykazu
zabytkw znajduje si ponadto wpisanych do ewidencji 427 obiektw oraz
3 elewacje. Ten bardzo wysoki wskanik obrazuje, jak dobrze zostay
zachowane pierzeje ulic tworzone przez kamienice pochodzce z
przeomu XIX/XX wieku. Na szczegln uwag zasuguje obszar ul.
Mierniczej, ktra zachowana jest w historycz- nej formie praktycznie
w caoci i stanowi sztandarowy przykad zespou budynkw w wikszoci
wzniesionych w stylu secesyjnym. Lp. dzielnica ulica nr okrelenie
obiektu kolejno obiektw obiekt pierwotnie rodzaj obiektu nr
rejestru data rejestru 1 Krzyki Na Grobli most Oawski most Oawski
most A/2497/350/Wm 25.05.1977 2 Stare Miasto Podwale 73/74 zesp
kamienic zesp kamienic bud. mieszkalny A/4016/345/Wm 15.04.1977 3
Stare Miasto Podwale 75 siedziba PAN 1 kamienica publiczny
A/4016/345/Wm 15.04.1977 4 Stare Miasto Podwale 68 Pastwowa Szkoa
Muzyczna II stopnia 1 kamienica publiczny A/1486/571/Wm 04.12.1996
5 Stare Miasto Podwale 68 oficyna 2 oficyna bud. mieszkalny
A/1486/571/Wm 04.12.1996 6 Krzyki-rdmiecie Hercena / Podwale 3-5 /
69 kamienica 1 kamienica bud. mieszkalny A/2106/589/Wm/1-3
22.03.2000 7 Krzyki-rdmiecie Hercena / Podwale 3-5 / 69 oficyna 2
oficyna bud. mieszkalny A/2106/589/Wm/1-3 22.03.2000 8
Krzyki-rdmiecie Hercena / Podwale 3-5 / 69 przedogrd 3 przedogrd
ogrd/park/skwer A/2106/589/Wm/1-3 22.03.2000 9 Krzyki-rdmiecie
Hercena / Podwale 3-5 / 69 ogrodzenie 4 ogrodzenie ogrodzenie
A/2106/589/Wm/1-3 22.03.2000 10 Krzyki-rdmiecie Hercena 11 urzd
celny kamienica bud. mieszkalny A/2377/421/Wm 31.03.1983 11 Krzyki
Dbrowskiego 14/16 zbr ko. Adwentystw Dnia Sidmego Sala Zgromadze
Kat. Wsplnoty w Chrystusie koci A/1096 16.12.2008 12
Krzyki-rdmiecie Worcella 5 kamienica kamienica bud. mieszkalny
A/5444 06.11.2011 13 Krzyki Traugutta 52 koci w. azarza 1 koci
szpitalny koci 425/75 06.02.1962 14 Krzyki Traugutta 54 dom pomocy
spoecznej Caritas 2 szpital publiczny 433/74 06.02.1962 15 Krzyki
Traugutta 59 koci w. Trjcy 1 koci w. Trjcy koci A/5351/20
23.10.1961 16 Krzyki Traugutta 57/59 klinika AM 2 klasztor i
szpital klasztor A/5302/21 23.10.1961 17 Krzyki Traugutta 111/112
Muzeum Etnograficzne letni paac biskupw paac A/2793/182 15.02.1962
Ponisza tabela przedstawia wykaz zabytkw znajdujcych si w obszarze
opracowania wraz z dokadnym adresem, okreleniem obiektu, jego
pierwotn funkcj oraz dat i numerem wpisu do rejestru wykazu zabytkw
architektury i budownictwa miasta Wrocawia.
27. 27 struktura funkcjonalno-przestrzenna (i) Ochrona zabytkw
zespoy urbanistyczne wpisane do rejestru zabytkw zespoy terenowe
wpisane do rejestru zabytkw obiekty wpisane do rejestru obiekty
wpisane do ewidencji obiekty dodatkowo objte ochron poprzez plany
miejscowe obiekty nieobjte ochron
28. 28 2.6. Ukad urbanistyczny Charakterystyczna dla ukadu
urbanistycznego Przedmiecia Oawskiego jest kwartaowa zabudowa
kamienic czynszowych. Ukad ten zosta w pe- ni uksztatowany pod
koniec XIX wieku i zachowa si z niewielkimi zmia- nami do dzisiaj.
Przedmiecie Oawskie rozwijao si poprzez rozbudow redniowiecznych
szlakw handlowych. W II poowie XIX wieku ukad ulic i budynkw otrzy-
ma geometryczn form, a w 1890 roku Przedmiecie byo ju cakowicie
zabudowane. Dominujcym typem zabudowy byy kamienice czynszowe o 5 6
kondygnacjach, a typowa szeroko ulicy wynosia 15 m (co wynikao z
wczesnych przepisw). Po II wojnie wiatowej ukad urbanistyczny
Przedmiecia Oawskiego czciowo uleg przeksztaceniom na przykad
wyburzenie zabudowy w ramach tzw. higienizacji (pierzei ul.
Puaskiego czy Placu Spoecznego). W latach 80-tych i 90-tych powstay
liczne uzupenienia luk zabudowy, kt- re w wikszoci wypadkw
respektuj XIX-wieczny ukad urbanistyczny. W obszarach dotychczas
niezabudowanych miejscowe plany zagospodaro- wania przestrzennego
dopuszczaj ukad zabudowy dopasowany do cha- rakteru dzielnicy. Po
lewej: parametry zabudowy ulicy Mierniczej s typowe dla ukadu
urbanistycznego Przedmiecia Oawskiego
29. 29 Ukad urbanistyczny Po lewej: system kwartaw Po prawej:
system kwartaw z zaznaczeniem pierzei budujcych kwartay 1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 2526 27 28 29 30
31 32 33 Granice opracowania i numeracja kwartaw struktura
funkcjonalno-przestrzenna (i)
30. 30 2.7. Ukad urbanistyczny wg regulacji MPZP 429 286 372
202 203 86 16 85 305 292 468 189 243 rdo: System Informacji
Przestrzennej Wrocawia Analiza miejscowych planw zagospodarowania
przestrzennego pozwala nakreli ramy rozwoju przestrzennego obszaru.
Generalnie w obszarze opracowania miejscowe plany przewiduj
uzupenienie luk w kwartaach zabudowy. W poudniowej czci obszaru
(tereny kolejowe) dopuszczona zostaa zabudowa mieszkaniowa. Na
terenie Placu Konstytucji 3 Maja przewiduje si funkcj handlow oraz
biurow. Od strony Dworca Gwnego powstanie przestrze publiczna z du
iloci zieleni urzdzonej. W bezporednim ssiedztwie obszaru
opracowania znajduje si Plac Spo- eczny. Ustalenia miejscowych
planw zagospodarowania przestrzennego przewiduj powstanie nowego
centrum Wrocawia o charakterze admini- stracyjno-biurowym. W
obszarze pomidzy ulic Traugutta a nabrzeem Oawy mona zaob- serwowa
denie do stworzenia czytelnego poczenia z rzek poprzez
zaprojektowanie ulicy w przedueniu ulicy Mierniczej.
31. 31 Ukad urbanistyczny przewidziany w regulacjach
miejscowych planw zagospodarowania przestrzennego struktura
funkcjonalno-przestrzenna (i)
32. 32 2.8. System zabudowy kwartaowej 1 2 3 64 5 33 3 5
Dominujc struktur Przedmiecia Oawskiego jest typowy dla XIX-wiecz-
nej zabudowy rdmiejskiej system zabudowanych i niezabudowanych
kwartaw, wydzielonych stosunkowo regularn siatk ulic. Kamienicowe
pierzeje tworz zwarte kwartay zabudowy. Obszar Przedmiecia
Oawskiego podlega wielu przemianom ze wzgldu na zniszczenia, ktrym
uleg w trakcie II wojnie wiatowej oraz w nastp- stwie powodzi w
1997 r. Przykadem strefy odbiegajcej od XIX-wiecznego ukadu jest
strefa ulicy Puaskiego oraz skrzyowanie ulicy Puaskiego i
Kociuszki. Ponadto wystpuj pojedyncze obiekty odbiegajce od
parametrw XIX-wiecznej zabudowy (m.in. poprzez odmienn lini
zabudowy, wysoko gzymsu czy braki w cigoci pierzei ulicy). Liczne
zabudowania powojenne nie zawsze dopasowane s do charakteru
osiedla. Po 1945 roku powstay budynki wolnostojce oraz blokowe, nie
respektujce historycznych linii za- budowy. Wci wskaza mona wiele
luk w zabudowie. Kwartay przylege do terenw kolejowych oraz do
nabrzea Oawy cha- rakteryzuje mniej zwarta zabudowa. Przykady stref
odbiegajcych od systemu zwartej zabudowy kwartaowej 1. Skrzyowanie
ulic Dworcowej i Kociuszki 2. Skrzyowanie ulic Kociuszki i
Puaskiego 3. Zabudowa pomidzy ulic Traugutta a nabrzeem Oawy 4.
Zabudowa przylegajca do terenw kolejowych 5. Plac Zgody 6. Kwarta
pomidzy ulic Traugutta, Puaskiego, Haukego-Bosaka, Krasiskiego
33. 33 Przykady stref odbiegajcych od systemu zwartej zabudowy
kwartaowej 1. Skrzyowanie ulicy Dworcowej i ulicy Kociuszki: w
naroniku kwartau zrealizowano w 1967 roku wolnostojcy budynek
mieszkalny, tzw. Trzonolinowiec. 2. Skrzyowanie ulicy Kociuszki i
ulicy Puaskiego: po powodzi w 1997 roku i wyburzeniu zachodniej
pierzei ul. Puaskiego w miejscu skrzyowania ulic powsta
nieregularny plac, obudowany z trzech stron wspczesn zabudow. 3.
Zabudowa pomidzy ulic Traugutta a nabrzeem Oawy 4. Plac Zgody:
nieregularny plac odbiega form od ukadu urbanistycznego Przedmiecia
Oawskiego 5. Zabudowa przylegajca do terenw kolejowych: struktura
zabudowy na granicy z terenem kolejowym jest nieregularna. 6.
Kwarta pomidzy ulic Traugutta, Puaskiego, Haukego-Bosaka,
Krasiskiego: kwarta przylegajcy do Placu Powstacw Warszawy jest
niepeny. struktura funkcjonalno-przestrzenna (i) 0 100 200 300 400
500 m 1 7 2 3 3 3 7 6 5 5
34. 34 2.9. Parcelacja i wykorzystanie gruntu 1 2 3 4 5 6 7 8 9
10 11 13 14 15 1617 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 29 30 31 32 33
25% 20% 39% 34% 35% 32% 42% 49% 49% 33% 25% 29% 29% 44% 47% 48% 47%
55% 35% 43% 49% 33% 38% Po lewej: wykorzystanie gruntu Po prawej:
powierzchnia kwartaw [ha] Wykorzystanie gruntu Mapa gstoci zabudowy
kwartaw Przedmiecia Oawskiego pokazuje procentowo stosunek
powierzchni zabudowanej do cakowitej powierzch- ni kwartau. rednia
warto dla wszystkich kwartaw wynosi: ok. 40%. Gsto zabudowy w
wyodrbnionych kwartaach waha si od 25% - 55%. Jest ona wprost
proporcjonalna do wielkoci kwartau. W kwartaach, kt- re zostay
przebudowane ze wzgldu na poszerzenie ulicy Puaskiego, g- sto
zabudowy wynosi od 20-35%. Kwartay o dobrze zachowanej struk- turze
posiadaj gsto zabudowy powyej 40%. Powierzchnia kwartaw Ukad
urbanistyczny Przedmiecia Oawskiego skada si z kwartaw za- budowy o
zrnicowanej powierzchni (najmniejsze z nich maj powierzch- ni: 0,5
- 1 ha, najwiksze ponad 6 ha). Geometria kwartaw wynika z roz- woju
urbanistycznego wzdu dawnych szlakw handlowych i pniejszych
regulacji ukadu w II poowie. XIX wieku. Parcelacja Wzdu gwnych ulic
Przedmiecia Oawskiego zachowaa si historycz- na parcelacja
odpowiadajca zabudowanym dziakom. Nieliczne wntrza kwartaowe
zawieraj si w obrbie jednej dziaki. W pozostaych przypadkach
podziay geodezyjne wewntrz kwartaw nie odpowiadaj podziaom wzdu
ulic, tj. nie s przyporzdkowane do poje- dynczych kamienic. 9,22
4,51 2,40 2,09 2,27 1,69 1,33 1,12 0,76 6,10 4,74 0,58 3,56
5,420,59 1,79 1,68 0,98 1,28 2,97 3,55 3,70 5,35 4,12 5,34 4,68
2,19 2,02 4,20 36% 28 12 51%
35. 35 struktura funkcjonalno-przestrzenna (i) 0 100 200 300
400 500 m Parcelacja gruntu
36. 36 2.10. Struktury wasnociowe Struktur wasnoci gruntw
Przedmiecia Oawskiego przedstawio- no wskazujc tereny nalece do
poszczeglnych rodzajw podmio- tw, np. Skarbu Pastwa, osb prywatnych
czy gminy Wrocaw (wraz z wyszczeglnieniem rozporzdzania tymi
terenami uytkowania wie- czystego, trwaego zarzdu etc.). Grunty
lece pod historyczn zabudow Przedmiecia Oawskiego s w wikszoci
wypadkw wasnoci Gminy Wrocaw. Cz gruntw gminnych oddana jest w
uytkowanie wieczyste: s to gwnie kamienice mieszkalne oraz
pojedyncze dziaki (m.in. tereny zespou zabudowy miesz-
kaniowo-usugowej Angel Wings). Cz terenw funkcjonuje w trwaym
zarzdzie, z czego wikszo to te- reny komunikacyjne oraz grunty
wydzielone pod dziaalno obiektw edu- kacji publicznej, W zarzdzie
Skarbu Pastwa znajduj si tereny kolejowe oraz pojedyncze dziaki. Na
uwag zasuguje struktura wasnoci we wntrzach kwartaw zabu- dowy,
tutaj dominujcym typem wasnoci s grunty gminne bez wieczy- stego
uytkowania, co oznacza, e odpowiedzialno za zagospodarowanie i
utrzymanie tych terenw naley do gminy, a nie do mieszkacw okolicz-
nych kwartaw. Wrd gruntw bdcych wasnoci innych osb prawnych mona
wy- szczeglni tereny przynalece midzy innymi do Akademii Sztuk Pik-
nych, szpitala im. Marciniaka i Starostwa Powiatowego. Tereny
prywatne rozmieszczone s rwnomiernie w obszarze opracowania.
37. 37 struktura funkcjonalno-przestrzenna (i) Kategorie
wasnoci gruntw GW Gmina Wrocaw SP Skarb Pastwa Struktura wasnoci
gruntu brak danych dot. wasnoci wasno GW bez wieczystego uytkowania
pozostae wspwasno GW i SP wspwasno GW wasno GW bez wieczystego
uytk. oddana w uytk. wasno GW bez wieczystego uytk. - w trwaym
zarzdzie wasno GW z wieczystym uytkowaniem wasno SP bez wieczystego
uytk. pozostae wspwasno SP wasno SP bez wieczystego uytk. oddana w
uytk. wasno SP bez wieczystego uytk. w trwaym zarzdzie wasno SP z
wieczystym uytkowaniem wasno innych osb prawnych wspwasno osb
fizycznych i innych osb prawnych wasno osb fizycznych wasno
nieustalona
38. 38 2.11. Funkcje uytkowe Przedmiecie Oawskie to rdmiejski
obszar o dominujcej funkcji miesz- kaniowo-usugowej. Okoo 40 50 %
parterw mieci lokale handlowe lub usugowe, a wikszo z nich znajduje
si przy ulicach Traugutta, Kociusz- ki i Komuny Paryskiej. Ponadto
wystpuj obiekty edukacji rnego szczebla: 2 szkoy podsta- wowe, 2
gimnazja, 3 zespoy szk ponadgimnazjalnych oraz liceum ogl-
noksztacce. Swoj siedzib maj tu rwnie szkoy wysze: Akademia Sztuk
Piknych, Szkoa Jazzu i Muzyki Rozrywkowej oraz inne jednostki
zwizane z edukacj: Dolnolski Orodek Doskonalenia Nauczycieli, Pa-
stwowa Akademia Nauk i Pastwowa Szkoa Muzyczna II Stopnia. W
obszarze opracowania znajduje si te komisariat policji, siedziba
stray poarnej, a take gmach Poczty Polskiej, siedziba Starostwa
Powiatowego, biblioteki (Dolnolska Biblioteka Pedagogiczna, Miejska
Biblioteka Publicz- na Filia nr 53 i Filia nr 45) oraz liczne
obiekty zwizane z ochron zdrowia (midzy innymi Dolnolski Szpital
Specjalistyczny im. T. Marciniaka). Znajdujce si tu witynie
wyznaniowe to kocioy rzymsko-katolickie (koci w. Maurycego i koci
w. azarza obecnie nieczynny dla wier- nych), II zbr i koci
Chrzecijan Baptystw, zbr ewangelicko-metody- styczny oraz zbr
Adwentystw Dnia Sidmego. W obszarze opracowania wystpuj rwnie
obiekty o funkcji kulturalnej: Muzeum Etnograficzne oraz Muzeum
Akademii Sztuk Piknych. Na podstawie przeprowadzonej analizy mona
zauway, e koncentracja obiektw zwizanych z edukacj wystpuje gwnie
po zachodniej stronie ulicy Puaskiego. Dominujc funkcj uytkow na
Przedmieciu Oawskim jest funkcja mieszkaniowa. Wiele parterw
kamienic mieci lokale usugowe bd handlowe We wntrzach kwartaowych
zlokalizowane s obiekty, w ktrych prowadzona jest dziaalno
gospodarcza Muzeum Etnograficzne jest przykadem obiektu o funkcji
kulturalnej Blisko centrum Wrocawia powoduje, e w obszarze jest
wiele budynkw biurowych Szkoa podstawowa nr 2 jest jedn z wielu szk
na Przedmieciu Oawskim Wrd budynkw uytecznoci publicznej znajduje
si wiele zwizanych z ochron zdrowie. Powyej: Apteka Bonifratrw Nowa
siedziba Starostwa Powiatowego przy ulicy Kociuszki to obiekt o
funkcji ponadlokalnej
39. 39 struktura funkcjonalno-przestrzenna (i) 0 100 200 300
400 500 m Funkcje uytkowe budynki mieszkalne budynki mieszkalne z
parterem usugowym budynki usugowe budynki owiaty budynki uytecznoci
publicznej budynki kultury i kultu budynki techniczne obiekty
hotelarskie siedziby organizacji pozarzdowych budynki biurowe
garae, oficyny, itp. zabudowa w trakcie realizacji lub
planowana
40. 40 2.12. Mieszkalnictwo Program mieszkaniowy Miasto Wrocaw
opracowao program mieszkaniowy bdcy ofert skie- rowan dla mieszkacw
oraz inwestorw. Jego istot jest uruchomienie terenw pod zabudow
poprzez nastpujce dziaania: sporzdzenie, uchwalenie i doprowadzenie
do wejcia w ycie miejsco- wych planw zagospodarowania
przestrzennego; rozwizanie problemu odprowadzania ciekw i
zaopatrzenia w wod; rozwizanie problemu dojazdu do terenu;
przygotowanie terenw bdcych wasnoci miasta do zbycia1 . W obrbie
opracowania wydzielono 3 obszary rozwoju terenw pod miesz-
kalnictwo, na ktrych powstay budynki mieszkalne o zrnicowanym
standardzie: 49 widnickie Przedmiecie: budynki mieszkalne z funkcj
handlowo- -usugow przy ul. Kociuszki 95-117 / Dbrowskiego
(06.2013). Planowana jest kontynuacja kolejnych etapw inwestycji.
50 Przedmiecie Oawskie cz A: budynek mieszkalny TBS przy Pua-
skiego (2007-2009) 51 Przedmiecie Oawskie Pnocne: budynek
mieszkalny z funkcj han- dlowo-usugow Angel Wings (Faza A,
10.2005-12.2010). Planowana jest kontynuacja kolejnych etapw
inwestycji. Lokale socjalne Na obszarze objtym opracowaniem
zlokalizowanych jest 169 mieszka socjalnych wobec oglnej liczby
1309 mieszka socjalnych w caym Wrocawiu jest to 12,9 %, a wobec
liczby mieszka socjalnych w dzielnicy Krzyki (376) jest to niecae
45 %. Na podstawie przeprowadzonej analizy wykazano, e przewaajca
liczba lokali socjalnych pomidzy ulicami Mier- nicz / Traugutta /
Brzesk. Przewaaj kamienice, w ktrych jest tylko 1 mieszkanie
socjalne. 1 www.wroclaw.pl 51 49 50 A B B C A: Angel Wings (faza A)
budynek mieszkalny z funkcj handlowo-usugow (10.2005-12.2010) B:
Puaskiego17/33 budynek mieszkalny TBS (2007-2009) D: Kociuszki
95-117 / Dbrowskiego budynki mieszkalne z funkcj handlowo- usugow
(06.2013) etap 1 obszary objte programem mieszkaniowym tereny
przeznaczone pod zabudow mieszkaniow 1 lokal w kamienicy 2 lokale w
kamienicy 3 lokale w kamienicy 4 lokale w kamienicy
41. 41 struktura funkcjonalno-przestrzenna (i) Procentowy udzia
Miasta w nieruchomociach mieszkaniowych 100 % 75 99 % 50 74 % 25 49
% 1 24 % budynki deweloperskie i spdzielni mieszkaniowych budynki o
funkcji niemieszkalnej W obszarze objtym opracowaniem znajduje si
445 budynkw mieszkal- nych bdcych w zasobie komunalnym. 142
kamienic (32 % wskazane- go zasobu) stanowi wyczn wasno miasta. 40
% budynkw posiada wikszociowy udzia Miasta, 28 % to budynki posiada
mniejszociowy udzia Miasta. cznie w obszarze znajduje si 6356
mieszka komunalnych, rednia po- wierzchnia mieszka to 54 m2 . Okoo
8% mieszka (536 mieszkania) to mieszkania due (o powierzchni powyej
80 m2 ). Zalegoci czynszowe najemcw i uytkownikw mieszka wynosz ok.
53 mln zotych. rednie zaduenie 1 mieszkania to ok. 8330 z. Stopie
zuycia budynkw jest okrelany na ok. 50%. Stan techniczny bu- dynkw
jest czsto niezadowalajcy w wikszoci budynkw zachodzi pilna
potrzeba przeprowadzenia prac remontowych i modernizacyjnych.
Problemem uniemoliwiajcym przeprowadzenie kompleksowych re- montw
jest skomplikowana sytuacja wasnociowa. Wikszo budyn- kw znajduje
si we wspudziale miasta oraz wacicieli prywatnych. W obszarze
wystpuje znaczna ilo mieszka niesamodzielnych i sub-
standardowych.
42. 42
43. 43 PrzedmiecieOawskie Analizy do Masterplanu 3.1. Ukad
drogowy 3.2. Komunikacja zbiorowa 3.3. Parkowanie 3.4. Stan
techniczny nawierzchni 3.5. cieki rowerowe masterplan 1. rozwj
historyczny 2. struktura funkcjonalno-przestrzenna (i) 3. transport
i komunikacja 4. struktura funkcjonalno-przestrzenna (II) 5.
mieszkacy i aspekty spoeczne 6. struktura gospodarcza i miejsca
pracy 7. rodowisko 8. podsumowanie i ocena
44. 44 Kategorie drg wg Studium drogi gwne drogi zbiorcze 3.1
Ukad drogowy Ukad drogowy Wewntrzny ukad drogowy Przedmiecia
Oawskiego opiera si na trzech gwnych trasach: nadrzdnej, w kierunku
pnocno-poudniowym (ulica Puaskiego) i dwch w kierunku
wschodnio-zachodnim (ulica Traugutta i ulica Kociuszki. Pozostae
ulice funkcjonuj jako uzupeniajce. PUASKIEGO TRAUGUTTA KO CIUSZKI
KOM UNY PARYSKIEJ M AACHOW SKIEGO DYREKCYJNA KRAKO WSKA KO CIUSZKI
OAWSKA NA GROBLI PL.POWSTAC W WARSZA WY 30 30 B C III IV VI VII 30
30 Strefy ruchu uspokojonego, strefa patnego parkowania Strefa B
Strefa C Strefa ruchu uspokojonego Strefy ruchu uspokojonego,
strefa patnego parkowania Przedmiecie Oawskie w obrbie granicy
administracyjnej osiedla cha- rakteryzuje wysoki wspczynnik
motoryzacji. Wynosi on 362 samochody na 1000 mieszkacw Wrocawia.
Wspczynnik motoryzacyjny dla innych rdmiejskich dzielnic Wrocawia
jest znacznie niszy (237-309), a rednia dla caego miasta 315
samochody. Powysza statystyka przekada si na przestrzenne aspekty
zwizane z obecnoci samochodw w miecie.
45. 45 Kategorie drg droga pierwszorzdna droga drugorzdna
waniejsze drogi droga jednokierunkowa transport i komunikacja 98 98
Podwale Dworcowa Krasiskiego Hercena Kniaziewicza Dbrowskiego
Puaskiego Pisudskiego Kociuszki Worcella Komuny Paryskiej
Haukego-Bosaka Kociuszki Prdzyskiego wistackiego Wickowskiego
Brzeska Zgodna Miernicza ukasiskiego Prdzyskiego Szybka Traugutta
Traugutta Traugutta Plac Zgody abiacieka Waloska Most Oawski W
aloska Puaskiego W ickowskiego Chudoby Kociuszki Na Niskich kach
Krakowska Kom uny Paryskiej Plac Konsty-tucji 3 Maja Maachowskiego
Puaskiego 0 100 200 300 400 500 m transport i komunikacja
46. 46 3.2 Komunikacja zbiorowa Przedmiecie Oawskie jest bardzo
dobrze obsugiwane ze strony komu- nikacji zbiorowej, ktrej wzy
znajduj si przy skrzyowaniach gwnych ulic. Atutem obszaru jest
blisko gwnego dworca kolejowego. W obszarze opracowania kursuj 4
linie tramwajowe: 3, 5, 0L oraz 0P. Linia tramwajowa nr 3 kursuje
na trasie Pilczyce Ksie Mae, linia 5 na tra- sie Oporw Ksie Mae, a
linie OL i OP zapewniaj poczenie pomidzy Dworcem Gwnym PKP oraz
Dworcem Nadodrze. W bezporednim s- siedztwie obszaru kursuj linie
tramwajowe: 2, 4, 5, 8, 9, 10, 11 i 33+. Linie tramwajowe biegn
wzdu gwnych ulic komunikacji koowej: ul. Pisudskiego, Puaskiego,
Traugutta, Krakowska. Najwikszym w- zem komunikacyjnym jest obszar
tzw. Placu Spoecznego. Jest to wze o znacznej uciliwoci dla pasaerw
ze wzgldu na due odlegoci po- midzy poszczeglnymi przystankami w
jego obrbie. Obecnie torowisko tramwajowe na ulicy Kociuszki
pomidzy ulicami Pu- askiego i Krakowsk jest wykorzystywane jako
awaryjne ze wzgldu na jego zy stan techniczny. Wanym cigiem
komunikacji zbiorowej jest ulica Kotaja, pooona poza granic
opracowania. Zapewnia ona dostpno dla ulicy Dworcowej i przylegych
kwartaw zabudowy. Wzdu ulicy Kotaja kursuj linie tramwajowe 2, 5,
8, 9, 11. Przystanki komunikacji autobusowej rozmieszczone s wzdu
gwnych ulic. Przedmiecie Oawskie obsugiwane jest przez linie
dzienne i nocne, ktrych przystanki zlokalizowane s gownie przy
przystankach komuni- kacji tramwajowej. W granicach opracowania
kursuje 6 linii komunikacji nocnej. Dworzec Gwny PKP z przylegym
Dworcem PKS zapewniaj pocze- nia aglomeracyjne, krajowe i
midzynarodowe. W ich obrbie znajduj si istotne wzy przesiadkowe
komunikacji zbiorowej. Wzy komunikacji publicznej przystanki
autobusowe przystanki tramwajowe wzy komunikacji publicznej postj
takswek
47. 47 Podwale Dworcowa Krasiskiego Hercena Kniaziewicza
Dbrowskiego Kociuszki Worcella Komuny Paryskiej Haukego-Bosaka
Kociuszki Prdzyskiego wistackiego Wickowskiego Brzeska Zgodna
Miernicza ukasiskiego Prdzyskiego Szybka Traugutta Traugutta
Traugutta Plac Zgody abiacieka Waloska Most Oawski W aloska W
ickowskiego Chudoby Kociuszki Na Niskich kach Krakowska Kom uny
Paryskiej Dworcowa Plac Konsty-tucji 3 Maja Puaskiego 0 100 200 300
400 500 m 149146145A145146A 901 900L 120 114 250240 901 900L 120
114 901 900L 120 114 120 243114901900L N N 240 250 409406
149146145A406 146145K253D243241 35 0P 0L 0P 259811 259811 0P 0L
350P 350L 3 5 10 5 4 33+ 3 5 10 5 4 33+ transport i komunikacja
Komunikacja zbiorowa Trasy komunikacji autobusowej Trasy
komunikacji tramwajowej Przystanki autobusowe Przystanki tramwajowe
46, 14 Linie tramwajowe i autobusowe
48. 48 3.3 Parkowanie Parkowanie samochodw w obrbie obszaru
opracowania jest istotnym problemem wpywajcym na ksztat i
funkcjonowanie przestrzeni. Dua gsto zaludnienia obszaru oraz
lokalizacja rnych usug i handlu gene- ruj due zapotrzebowanie na
miejsca parkingowe. Przedmiecie Oawskie (w obrbie granicy
administracyjnej osiedla) cha- rakteryzuje wysoki wspczynnik
motoryzacji. Wynosi on 362 samochody na 1000 mieszkacw Wrocawia
(rednia dla caego Wrocawia to 315). Wspczynnik motoryzacyjny dla
innych rdmiejskich dzielnic Wrocawia jest znacznie niszy (237-309).
Powysza statystyka przekada si na prze- strzenne aspekty zwizane z
obecnoci samochodw w obszarze. 1. Parkowanie wzdu ulic to
najbardziej powszechna forma parkowa- nia. Na wikszoci z 27 ulic
obszaru wystpuje parkowanie po obu stro- nach jezdni (rwnolege bd
pod ktem 45 do jezdni). Po godzinie 17.oo, gdy wikszo mieszkacw
wraca do domw, wykorzystanie miejsc parkingowych wzdu ulic jest
niemal 100-procentowe. Niekorzystnym zjawiskiem zwizanym z t form
parkowania s trudnoci powstajce w pieszym poruszaniu si po ulicy.
2. Parkowanie zorganizowane oraz "dzikie" we wntrzach kwartaw
Parkowanie zorganizowane wystpuje przewanie w obrbie nowych in-
westycji mieszkaniowych. Parkingi te licz na og kilkanacie
stanowisk i s uporzdkowane dziki oznakowaniu poziomemu nawierzchni.
W wik- szoci podwrek zaobserwowano niezorganizowane, "dzikie"
parkowanie, ktre jest uciliwe dla mieszkacw. W wielu wypadkach
parkujce sa- mochody stanowi du barier przestrzenn, uniemoliwiajc
wyko- rzystanie podwrek przez mieszkacw na inne cele. W wielu
wntrzach kwartaw znajduj si wolnostojce garae dla samochodw. 3.
Parkingi strzeone (patne) s form zorganizowanego parkowania. W
obszarze objtym opracowaniem zlokalizowano 5 parkingw strzeo- nych
i ogrodzonych. Ponadto obszar czciowo naley do strefy C patnego
parkowania, ktry ograniczony jest od wschodu ulic Puaskiego. 4.
Parkingi wbudowane zgodnie z wymogami dokumentw nadrzdnych posiadaj
narzucony obowizek organizacji miejsc postojowych w gra- nicach
dziaki, na ktrej zlokalizowana jest inwestycja. Wspczenie po-
wstajce budynki czsto posiadaj zorganizowane, najczciej podziemne
parkingi. W obszarze opracowania powstaje zabudowa, w ktrej usytuo-
wane bd podziemne garae. Po lewej: ulica Komuny Paryskiej:
samochody zaparkowane s rwnolegle do jezdni. Po prawej: ulica
Chudoby: szeroko ulicy umoliwia obustronne parkowanie prostopade.
Po lewej: wntrze kwartau midzy ulicami Traugutta, Prdzyskiego,
Zgodn i Komuny Paryskiej zorganizowano parking dla mieszkacw. Po
prawej: parking strzeony patny przy skrzyowaniu ulic Szybkiej i
Traugutta. Gara naziemny przy nowej inwestycji mieszkaniowej przy
ul. Prdzyskiego Parkowanie na trawnikach w podwrzach: po lewej
wntrze kwartau pomidzy ulicami Puaskiego, Komuny Paryskiej i
Kociuszki, po prawej pomidzy ulicami Traugutta, Komuny Paryskiej i
Wickowskiego.
49. 4949 0 100 200 300 400 500 m Parkowanie parkingi
zorganizowane parkingi zorganizowane strzeone parkingi "dzikie"
parkowanie wzdu ulic postj takswek wzdu ulic istniejce budynki z
garaami powstajce budynki z garaami parking wielopoziomowy B B B B
B B B transport i komunikacja
50. 50 3.4 Stan techniczny nawierzchni ulic ulice odremontowane
obszary potencjalnych utrudnie najbardziej obcione odcinki ulic
ulica o najwikszym obcizeniu stan nawierzchni dobry stan
nawierzchni redni stan nawierzchni lichy stan nawierzchni zy
sygnalizacja wietlna przejcia dla pieszych brak przej przy
skrzyowaniach brak przej przy obiektach owiaty Nawierzchnie ulic
nawierzchnia asfaltowa nawierzchnia kamienna nawierzchnia betonowa
torowisko betonowe lub kamienne torowisko z tucznia Stan techniczny
nawierzchni Nawierzchnie jezdni Przedmiecia Oawskiego s przewanie
asfaltowe lub brukowe. Wyjtek stanowi ulica Szybka o nawierzchni
betonowej jako droga dojazdowa do zabudowy wielorodzinnej i
usugowej. Asfalt zosta wprowadzony w miejsce nawierzchni brukowych
w celu poprawy stanu technicznego jezdni. W ostatnich latach
remonty przeszy ulice Kociuszki (czciowo), Maachowskiego i
Traugutta. Wykonano rwnie komplekso- w przebudow ulicy Puaskiego.
Wieloletni Plan Inwestycyjny Wrocawia na lata 2013-2017 przewiduj w
2016 roku przebudow ul. Puaskiego na odcinku Kociuszki /
Maachowskiego. Strategiczn inwestycj dla miasta Wrocawia bdzie
budowa rdmiejskiej Trasy Poudniowej (TP) 2017+ czcej Plac
Strzegomski z Placem Spoecznym, co bdzie si wizao z poszerzeniem
ulicy Puaskiego. Kostka brukowa przy ul. Kociuszki Powyej
zmodernizowana ulica Traugutta Historycznie typow nawierzchni jest
kostka brukowa jak na ulicy Stacha wistackiego
51. 51 transport i komunikacja Nawierzchnie stref pieszych Stan
techniczny nawierzchni chodnikw stan dobry stan redni stan zy
Nawierzchnie chodnikw nawierzchnia betonowa nawierzchnia kamienna
nawierzchnia mieszana nawierzchnia asfaltowa Nawierzchnie chodnikw
na Przedmieciu Oawskim dziel si na cztery rodzaje: kamienne,
betonowe, asfaltowe i mieszane. Materiaem historycz- nym jest
kostka brukowa, wystpujca m.in. wzdu ulic Mierniczej i Pr-
dzyskiego. Betonowe i betonowo-kamienne chodniki ulic Traugutta i
Pu- askiego utrzymane s w bardzo dobrym stanie technicznym,
podobnie jak betonowe chodniki ulicy Kociuszki. Asfaltowe chodniki
wystpuj gwnie przy ul. Krasiskiego. Wieloletni Plan Inwestycyjny
Wrocawia na lata 2013-2017 przewiduje po- praw stanu chodnika ul.
Kniaziewicza (od Puaskiego do Dbrowskiego) oraz przebudow chodnikw
ulicy Mierniczej. Kamienny chodnik ulicy Kniaziewicza Betonowy
chodnik ulicy Haukego-Bosaka Zmodernizowany chodnik ulicy Traugutta
o nawierzchni kamienno-betonowej Asfaltowy chodnik ulicy
Krasiskiego
52. 52 3.5 cieki rowerowe Wrocawskie rowerowe trasy gwne
przebiegaj: w pnocnej cz Placu Powstacw Warszawy (Placu
Spoecznego), na poudniowym-wschodzie wzdu ulicy Krakowskiej, w
centrum wzdu ul. Puaskiego. Trasy te nie s obecnie ze sob poczone,
ale wedug Koncepcji podsta- wowej sieci tras rowerowych we Wrocawiu
ukad docelowy. Trasy rowe- rowe w rejonie rdmiecia. Poczenie ich
nastpi poprzez stworzenie nastpujcych planowanych tras gwnych:
Krakowska z Puaskiego wzdu ul. Kociuszki oraz Traugutta; Puaskiego
z czci usytuowan po pnocnej czci Placu Spoecz- nego wzdu ul.
Waloskiej oraz Dobrzyskiej. Projektowane s jednoczenie wzdu ulic
trasy rowerowe zbiorcze, uzu- peniajce gwny ukad komunikacyjny
(Pisudskiego, przeduenie Ko- ciuszki, Komuny Paryskiej, Oawska).
Poprzez Plac Spoeczny przebiegaj obecnie rwnie dwa szlaki
rekreacyj- no-turystyczne: Szlak Odry oraz europejski szlak
EuroVelo9, ktre wspiera Dolnolska Fundacja Ekorozwoju. Rwnie bulwar
rzeki Odry oraz Oawy przystosowany jest do rekreacyjnego ruchu
rowerowego. Istniejca infrastruktura rowerowa Trasy gwne Parkingi
rowerowe Stacje roweru miejskiego Projektowana infrastruktura
rowerowa Trasy gwne Trasy zbiorcze Trasy rekreacyjne Szlaki
rowerowe EuroVelo9 Rowerowy Szlak Odry
53. 53 struktura funkcjonalno-przestrzenna (II)
PrzedmiecieOawskie Analizy do Masterplanu 4.1. Struktura
przestrzenna 4.2. Strefy wejciowe 4.3. Osie widokowe i sekwencje
przestrzenne 4.4. Typologia przestrzeni publicznych 4.5. Ulice 4.6.
Owietlenie 4.7. Ziele 4.8. Wntrza kwartaw zabudowy 4.9. Miejsca
targw ulicznych, kioski 4.10. Wyposaenie przestrzeni publicznych
4.11. Wyposaenie wntrz podwrkowych 4.12. Rzeby 4.13. Zabudowa 4.14.
Wysoko zabudowy masterplan 1. rozwj historyczny 2. struktura
funkcjonalno-przestrzenna (i) 3. transport i komunikacja 4.
struktura funkcjonalno-przestrzenna (II) 5. mieszkacy i aspekty
spoeczne 6. struktura gospodarcza i miejsca pracy 7. rodowisko 8.
podsumowanie i ocena 4.15. Stan techniczny zabudowy 4.16 Dachy
4.17. Elewacje 4.18. Strefy parterw i elementy reklamy 4.19.
Balkony, wykusze, bramy i przejazdy 4.20. Okna, drzwi, detale
architektoniczne 4.21. Inwestycje (2008-2013) 4.22. Planowane
inwestycje (2013+) 4.23. Przedmiecie Oawskie (2017+)
54. 54 4.1 Struktura przestrzenna Przedmiecie Oawskie posiada
czytelny ukad przestrzenny, wyznacza go nieregularna siatka ulic
gwnych, istniejcych od XIV wieku (ulice: Komuny Paryskiej,
Puaskiego, Traugutta) oraz ulicy Kociuszki (utworzonej na po- cztku
XIX wieku 1807). Ukad tych ulic zosta uregulowany w II poowie XIX
w. (pierwszy plan budowlany dla Wrocawia), w 1860 dokonano geo-
metrycznej parcelacji istniejcych drg oraz wyznaczono ulice
poprzeczne. W dalszej kolejnoci powstay kwartay przylege do terenw
kolejowych. (1870 powstaje kwarta Kociuszki - Wickowskiego Brzeska
- wi- stackiego - obszar wwczas sabo zagospodarowany). W II poowie
XIX w. struktura urbanistyczna posiadaa geometryczn form. W
strukturze przestrzennej Przedmiecia Oawskiego mona wyodrbni kilka
typw kwartaw zabudowy: kwartay due (jak np. kw. pomidzy ulicami
Puaskiego, Komuny Pa- ryskiej, Prdzyskiego), kwartay redniej
wielkoci (jak np. kw. ulic Kociuszki, Wickowskiego, Chudoby,
Brzeska), wrd tych kwartaw mona wyrni dwa pod- typy: kwartay
wertykalne/pionowe jak np. ww. kwarta Kociuszki, Wickowskiego,
Chudoby, Brzeska oraz kwartay horyzontalne jak np. kw. Krasiskiego,
Haukego-Bosaka, Puaskiego, Worcella) kwartay najmniejsze: jak np.
kw. ulic Hercena, Komuny Paryskiej, Kra- siskiego, Kniaziewicza.
Wikszo kwartaw zabudowy ma ksztat prostokta, jednak przebieg
historycznych drg zdeterminowa powstanie kwartaw o ksztacie trj-
ktnym i trapezowym. Tereny pomidzy ulic Traugutta a rzek Oaw nie
posiadaj czytelnego ukadu przestrzennego. Przebieg ulic w obrbie
obszaru opracowania rwnie wynika z historii rozwoju ukadu
urbanistycznego. Gwne ulice, bdce reliktem szlakw historycznych,
nie posiadaj regularnej geometrii, co pozytywnie wpywa na tworzenie
si zamkni perspektywicznych. Gwne ulice w obszarze opracowania,
ktre wpywaj na kompozycj przestrzeni caoci: ulica Puaskiego, ulica
Kociuszki, ulica Traugutta, ulica Komuny Paryskie, s to najdusze
ulice, o nieregularnej geometrii. Pozostae ulice, ktre s krtsze,
cechuje regularny przebieg oraz obudo- wanie historyczn zabudow
kamienicow. Tworz one zwarte wntrza urbanistyczne o proporcjach
wysokoci pierzei do szerokoci ulicy 1:1. Pa- rametry te
niekorzystnie wpywaj na moliwo dowietlenia mieszka przez wiato
soneczne, ale i tworz niepowtarzalny charakter miejsca. Obszar
opracowania jest czytelny w strukturze miasta, moliwe jest wy-
znaczenie jego granic. Od pnocy naturaln granic stanowi obszar
Placu Powstacw War- szawy (Placu Spoecznego) [wzdu ulicy Traugutta
(od skrzyowania z Fos Miejsk), ulicy Waloskiej, przez Most Oawski].
W przyszoci planowana jest ponowna urbanizacja obszaru. Od wschodu
naturaln granic stanowi pnocne nabrzee Oawy na odcinku od Mostu
Oawskiego do ulicy Na Niskich kach. Obecnie te- reny nabrzea Oawy
zagospodarowane s w niewielkim stopniu. Poudniow barier przestrzenn
s tory kolejowe wraz z przylegymi do nich terenami. Od strony
zachodniej naturaln granic przestrzenn stanowi Fosa Miejska. Na
potrzeby niniejszego opracowania przyjto, e granic jest ulica
Dworcowa, umownie oddzielajca Przedmiecie Oawskie od strefy centrum
i dworca PKP. Po lewej: system kwartaw i ulic Po prawej: struktura
przestrzenna obszaru
55. 55 struktura funkcjonalno-przestrzenna (II)
56. 56 4.2 Strefy wejciowe Widok z Mostu Rakowieckiego w
kierunku Przedmiecia Oawskiego Widok z ulicy Krakowskiej na zbieg
ulic Traugutta i Kociuszki Widok z ulicy Dyrekcyjnej na wiadukt
kolejowy Widok w kierunku na Przedmiecie Oawskie ze skrzyowania
ulicy Oawskiej i Piotra Skargi Strefa wejsiowa od ulicy Oawskiej
(1) Strefy wejciowe od strony Starego Miasta i ul. Podwale 1. Ulica
Oawska na odcinku pomidzy ulicami Kazimierza Wielkiego a Traugutta
jest uciliw arteri komunikacyjn. Od skrzyowanie z ul. Krasiskiego
ul. Oawska przechodzi w ulic Traugutta, ktra jest jedn z gwnych
ulic Przedmiecia Oawskiego oraz w stron Placu Spoeczne- go (Placu
Powstacw Warszawy), 13. Ulica Podwale jest ulic cignc si wzdu
zewntrznego obwodu Fosy Staromiejskiej. Na odcinku pomidzy ulic
Kotaja a ulic Dworcow ulica Podwale czy si z ulic Komuny Paryskiej.
12. Ulica Kociuszki jest fragmentem dawnego szlaku rokadowego i
prze- biega rwnolenikowo przez Przedmiecie widnickie. Historycznie
czya ze sob Przedmiecie Mikoajskie z Przedmieciem Oawskim. 11.
Ulica Pisudskiego przebiega rwnolegle do historycznego centrum
miasta i czy Dworzec wiebodzki z Dworcem Gwnym. Jej przedue- niem
jest ulica Maachowskiego leca w granicach opracowania. Strefa
wejciowa od strony poudniowej 10. Ulica Dyrekcyjna czy dwie wane
arterie (ul. len z ul. Puaskiego i jest rwnie fragmentem drogi
krajowej nr 98. Na odcinku pomidzy tora- mi kolejowymi (ul. Sucha i
ul. Puaskiego) ulica Dyrekcyjna przebiega pod wiaduktem kolejowym
(tzw. wskie gardo). W ramach budowy rdmiej- skiej trasy poudniowej
planowane jest poszerzenie wiaduktu. Strefa wejciowa od strony
wschodniej 9. Ulica Krakowska jest wylotow arteri komunikacyjn,
wzdu niej koncentruje si zabudowa o charakterze przemysowym.
Krakowska jest przedueniem ulicy Traugutta i czy si z ulic
Kociuszki. Strefy wejciowa od strony Placu Spoecznego (Placu
Powstacw Warszawy) 2. Ulica Krasiskiego prowadzi do obszaru z Parku
Juliusza Sowackiego. 3. Ulica Kujawska jest fragmentem wza
komunikacyjnego w rejonie Pl. Spoecznego i stanowi gownie dostp dla
pojazdw samochodowych. 4. Ulica Plac Powstacw Warszawy oraz ulica
Mazowiecka to strefy wej- ciowe o utrudnionym dostpie dla pieszych,
czce Przedmiecie Oaw- skie z obiektami uytecznoci publicznej
zlokalizowanymi wzdu bulwaru Dunikowskiego i wybrzea Sowackiego.
Strefy wejciowe od strony Oawy 5. Most Oawski czy ulic Walosk z
ulic Na Grobli (biegnc wzdu lewego brzegu Oawy. 6. Ulica Szybka czy
ulice Traugutta i Na Grobli. Na wysokoci Oawy przechodzi w kadk
piesz. 7. abia cieka (most/kadka) czy obszar objty opracowaniem z
te- renami rekreacji znajdujcymi si przy prawym brzegu Oawy (Park
na Niskich kach, boisko pikarskie, ogrdki dziakowe). Od lewego
brzegu Oawy abia cieka jest cigiem pieszo-rowerowym. 8. Most
Rakowiecki jest fragmentem ulicy Na Niskich kach, biegncej
rwnolegle do abiej cieki i zapewniajcej dostp do terenw rekreacji
przy prawym brzegu Oawy. Most Rakowiecki wraz z ulic Na Niskich -
kach czy Przedmiecie Oawskie z dzielnic mieszkaniow Rakowiec, za-
pewnia dostp koowy do siedziby Orodka Szkolenia Kierowcw Polskiego
Zwizku Motorowego, jak i stadionu KS Polonia.
57. 57 struktura funkcjonalno-przestrzenna (II) Strefy wejciowe
od strony rzeki Oawy 5. Most Oawski 6. ul. Szybka (kadka piesza) 7.
abia cieka (most/kadka) 8. Most Rakowiecki Strefy wejciowe od
strony Placu Spoecznego 2. ul. Krasiskiego 3. ul. Kujawska 4. ul.
Plac Powstacw Warszawy Strefy wejciowe od Podwala i Starego Miasta
1. ul. Oawska 11. ul. Pisudskiego 12. ul. Kociuszki 13. ul. Podwale
1. ul. Oawska Pozostae wejcia 9. ul. Krakowska 10. ul. Dyrekcyjna
(wiadukt) 13 1 2 12 11 10 9 8 3 4 5 6 7 Widok z Mostu Oawskiego w
kierunku obszaru opracowania Widok z kadki pieszej na abiej ciece
Widok z Mostu Rakowieckiego w kierunku ulicy Na Niskich kach Gwne
ulice Gwne wejcia Pozostae wejcia Wejcia piesze
58. 58 4.3 5. Widok z ul. Kociuszki na Trzonolinowiec 6. Widok
z ul. Krakowskiej na ul. Traugutta i Kociuszki 7. Widok z ul.
Krasiskiego na gmach Poczty Gwnej 8. Widok z ul. Traugutta na koci
w. Maurycego 4. Widok na wie pywalni miejskiej 11. Widok na Galeri
Dominikask i koci Definicje o kompozycyjna wyobraalna pro- sta
biegnca przez rodek jakiego ukadu elementw przestrzennych, np.
zespou lub zespow zabudowy, parku, miasta itd. o widokowa
wyobraalna prosta kierujca wzrok na charakterystyczne ele- menty
zagospodarowania terenu lub tere- nw, w tym elementy znajdujce si
poza obszarem planu (np. okrelane generalnie jako krajobraz).
dominanta obiekt budowlany lub jego cz, ktra koncentruje uwag
obser- watorw ze wzgldu na swoj wysoko, wielko lub wyrniajc form
architek- toniczn. krajobraz kulturowy jest tworzony przez czowieka
w wieloletnim procesie twrczym cechujcym si wielk rno- rodnoci
form. Rnorodno ta determi- nowana jest przez wiele czynnikw. Dwa
najwaniejsze z nich to czas i miejsce po- wstania [Pawowska 2001].
1. Widok na ul. Komuny Paryskiej i ul. Kociuszki 2. Widok na ul.
Puaskiego Osie widokowe i sekwencje przestrzenne
59. 59 9. Widok z ul. Mierniczej na osiedle Angel Wings 10.
Widok z ul. Mierniczej na osiedle Angel Wings 1. 3. Widok na ul.
Traugutta i koci w. Trjcy 2. 3. 4. 5. 6. 7. 11. 8. 9. 10. struktura
funkcjonalno-przestrzenna (II)
60. 60 4.3 Widok z ul. Mierniczej na osiedle Angel Wings.
Interesujca, amana o widokowa, ograniczona 6-kondygnacyjn
historyczn zabudow. Szeroko ulicy od fasady do fasady mieci si w
granicach 18m22 m. Widok na dominant 12-pitrowego trzonolinowca
znajdujcego si na skrzyowaniu ulic Kociuszki i Dworcowej. Widok na
ulic Puaskiego - duga o widokowa zamknita w oddali przez zabudow
Widok na dominant wiey kocioa w. Maurycego przy ul. Traugutta Widok
z ul. Krakowskiej na budynek naronego kwartau na priorytetowym
skrzyowaniu ulic Traugutta i Kociuszki Widok z ul. Kociuszki
zamknity prostopad pieej Widok z z ul. Stanisawa Wickowskiego na
naronik kwartau przy ul Komuny Paryskiej Sekwencje przestrzenne
powstaj dziki charakterystycznym ukadom ur- banistycznym. Osie
widokowe tworzone s przez uksztatowane ulice wraz towarzyszc
zabudow, skierowane czsto na dominanty wystpujce w krajobrazie.
Przestrze rozpoznawalna wspomaga orientacj w terenie, sprawia, i
identyfikujemy si z danym miejscem, jest bardziej przyjazna dla
odbiorcw i bardziej interesujca dla ludzi z zewntrz. Na Przedmieciu
Oawskim dugie osie widokowe uksztatowane s przez gwne ulice
Traugutta, Kociuszki i Puaskiego. Niektre z krtszych ulic zamknite
s poprzez prostopadle ustawione do nich pierzeje, niektre za-
mykane s przez charakterystyczne naroniki przeciwlegych kamienic.
Do gwnych dominant z pewnoci zaliczy mona wie kocioa w. Maurycego
oraz w. Trjcy, Trzonolinowiec, budynek Fortum, osiedle Angel Wings
oraz biurowiec znajdujcy si przy ulicy Traugutta.
61. 61 Osie widokowe i sekwencje przestrzenne dominanty budynki
zamykajce osie widokowe ulic naroniki budynkw na zamkniciu osi ulic
budynki oraz zespoy zabytkowe o duej wartoci kulturowej punkty
widokowe charakterystyczne naroniki budynkw Widoki w kierunku: 1.
wiey budynku pywalni miejskiej 2. Obserwatorium 3. Galerii
Dominikaskiej 4. kocioa w. Bernardyna 5. biurowca przy ul.
Traugutta 6. Poczty Gwnej 7. katedry w. Krzya 8. kocioa w. Jana
Chrzciciela 9. biurowca Fortum 10. kocioa w. Maurycego 11. kocioa
w. Trjcy 12. budynku Angel Wings 13. budynku przy ul. Szybkiej 14.
budynku z ul. Krakowskiej 15. Trzonolinowca 16. centrum handlowego
osie widokowe na budynki zamykajce przestrze ulic osie widokowe na
naroniki budynkw osie widokowe na ziele skweru o widokowa w
kierunku murali struktura funkcjonalno-przestrzenna (II)
62. 62 4.4 Typologia przestrzeni publicznych Przedmiecie
Oawskie posiada czytelny system przestrzenny. Jego gw- nymi
elementami s cigi ulic oraz wzy funkcjonalno-przestrzenne, po-
wstae na og na skrzyowaniach ulic s to miejsca, z ktrych czciej
korzystaj mieszkacy osiedla i odwiedzajcy, co podyktowane jest z
regu- y wzgldami funkcjonalnymi (np. wzy przesiadkowe, oferta
handlowo- -usugowa, funkcje o charakterze ponadlokalnym). Jako rdze
osiedla mona okreli ulice Puaskiego, Traugutta i Kociusz- ki. Tutaj
wystpuj miejsca wzowe zwizane z lokalizacj przystankw komunikacji
zbiorowej, gwnie w rejonie ulicy Puaskiego oraz zbiegu ulic
Kociuszki, Traugutta i Krakowskiej. Pozostae miejsca wskazane jako
kluczowe punkty wzowe systemu przestrzeni publicznych to wzy prze-
siadkowe o mniejszej iloci przystankw, jak rwnie skwery czy strefy
wejciowe do obiektw o szczeglnym znaczeniu. Sie pozostaych ulic
uzupenia system przestrzenny osiedla. Teren zieleni urzdzonej
pomidzy ulic Podwale i Krasiskiego jest roz- legym skwerem, w
ktrego obrbie mieszcz si place zabaw dla dzieci i miejsca
rekreacji. Jest to najwiksze otwarte miejsce wsplne, ktre jest
zagospodarowane i uywane zgodnie ze swoim przeznaczeniem.
Zagospodarowane nabrzee Oawy, ktre zostao zrealizowane w zwizku z
prywatn inwestycj mieszkaniow Angel Wings, jest powszechnie do-
stpne. Dziki dobremu zachowaniu struktury przestrzennej, rwnie
historyczny charakter osiedla odznacza si znaczn czytelnoci.
Miejscowe zakcenia pochodz z okresu powojennego i polegaj na
wprowadzeniu nowych form w ukadzie urbanistycznym nie respektujcych
uprzednio uksztatowa- nego porzdku. Przebudowa ulicy Haukego-Bosaka
skutkowaa zmian pierwotnych pro- porcji i wprowadzeniem szpaleru
drzew. Znaczn ingerencj w historyczny ukad przestrzenny stanowi
przebudowa ulicy Puaskiego.
63. 0 100 200 300 400 500 m 3. 4. GWNE WZY 6. Rejon skrzyowania
ulic Puaskiego i Traugutta 7. Rejon skrzyowania ulic Puaskiego i
Komuny Paryskiej 8. Rejon skryowania ulic Puaskiego i Kociuszki 9.
Rejon skrzyowania ulic Traugutta, abia cieka i Plac Zgody 11. Rejon
u zbiegu ulic Traugutta, Kociuszki i Krakowskiej POZOSTAE WZY 1.
Rejon skrzyowania ulic Haukego- Bosaka i Krasiskiego 2. Rejon u
zbiegu ulic Podwale, Krasiskiego i Komuny Paryskiej 3. Rejon
skrzyowania ulic Kociuszki i Dworcowej 4. Ulica Dworcowa na odcinku
pomidzy ul. Kociuszki i Pisudskiego 5. Rejon skrzyowania ulic
Kniaziewicza i Krasiskiego 10.Rejon skrzyowania ulic Komuny
Paryskiej i Kociuszki 12.Strefa wejciowa wraz z parkingiem przed
sklepem wielkopowierzchniowym MIEJSCA SZCZEGLNE 13.Fragment
zagospodarowanego nabrzea Oawy 14.Przestrze ulicy Haukego-Bosaka ze
szpalerem drzew 15.Park i plac zabaw pomidzy ul. Podwale i ul.
Krasiskiego POCZENIA POMIDZY WZAMI przystanek autobusowy przystanek
tramwajowy Kluczowe punkty systemu przestrzeni publicznych 5. 7. 8.
2. 1. 6. 14. 15. 13. 12. 9. 10. 11. 63 struktura
funkcjonalno-przestrzenna (II)
64. 64 4.5 Ulice Po lewej: Przekrj B-B (Ulica Puaskiego) Po
prawej: Przekrj A-A (Ulica Traugutta) skala 1:500 Na potrzeby
niniejszej analizy zastosowano jako kryterium okrelajce typ ulicy
jej szeroko mierzon od fasady do fasady. W niektrych wypadkach
proporcje ulic zostay zmienione w wyniku przebudowy czy braku
odbudo- wy historycznego ukadu urbanistycznego. Szeroko wikszoci
ulic w obrbie zachowanego historycznego ukadu urbanistycznego
wynosi pomidzy 15 a 18 m. Ulica Chudoby (5) jest ulic o szerokoci
nieco ponad 18 m (18,69 m) gaba- ryty te umoliwiaj ruch
dwukierunkowy (2 pasy ruchu) w oraz obustronne parkowanie wzdu
jezdni pod ktem 45 C. Ulica Kociuszki (3) i (4) jest jedn z
najstarszych ulic w obrbie obszaru opracowania. W wyniku przebudowy
historycznego ukadu obecnie jej przekrj poprzeczny w poszczeglnych
odcinkach jest rny. Na odcinku pomidzy ul. Chudoby i ul.
Wickowskiego (4) ulica ma szeroko 22 m, co umoliwia ruch
dwukierunkowy (3 pasy ruchu), ruch tramwajowy. Pojaz- dy parkuj tu
obustronnie, skonie, wykorzystujc czciowo chodniki. Na odcinku
pomidzy ul. Puaskiego i Dbrowskiego (3) szeroko ulicy to ju ponad
27 m, w jej obrbie wystpuje ruch dwukierunkowy (3 pasy) jezdni oraz
parkowanie rwnolege wzdu ulicy. Ulica Dbrowskiego (1) posiada
zachowane historyczne gabaryty, szero- ko pomidzy jej pierzejami to
15,5 m, co umoliwia jednokierunkowy ruch koowy (2 pasy) oraz
parkowanie rwnolege po obu stronach jezdni. Ulica Puaskiego (2)
jest przykadem ulicy o zmienionych gabarytach prze- strzennych. W
latach 20112012 zrealizowano przebudow ulicy (jezdni) na odcinku
ul. Traugutta i Kociuszki. Obecnie ulica posiada jezdni o szero-
koci 11 m, co umoliwia ruch dwukierunkowy (3 pasy jezdni),
wydzielone torowisko tramwajowe oraz wydzielony parking dla ponad
50 samocho- dw. Szeroko ulicy od fasady do fasady siga do 50 m.
Ulica ma charakter arterii komunikacyjnej, jest czci drogi krajowej
nr 8 i 98 (alternatywna trasa dla Autostradowej Obwodnicy Wrocawia)
oraz trasy europejskiej E67 czcej Europ rodkow z Finlandi. Ulica
Kociuszki (3) i (4) na odcinku pomidzy ul. Puaskiego i ul. Krakowsk
posiada awaryjne torowisko tramwajowe, ktrego niezadowalajcy stan
techniczny uniemoliwia jego regularn eksploatacj.
65. 65 struktura funkcjonalno-przestrzenna (II) Typy ulic wg
szerokoci 12 m - 15 m 15 m -18 m 18 m - 21 m 21 m - 24 m 24 m - 27
m 27 m - 30 m > 30 m 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 A A Ulica Dbrowskiego
Ulica Puaskiego Ulica Kociuszki Ulica Kociuszki Ulica Chudoby 6 7 8
9 10 B B 7 8 6 10 9
66. 66 4.6 Owietlenie Podstawowe typy owietlenia wystpujce na
Przedmieciu Oawskim to: latarnie wiszce, latarnie wolnostojce,
latarnie mocowane na budynkach. Najbardziej dowietlone s gwne ulice
kategorii zbiorczej o wzmoonym ruchu komunikacji koowej i
tramwajowej, przede wszystkim ul. Generaa Kazimierza Puaskiego. Jej
wyposaenie jest zrnicowane, poczwszy od latarni wiszcych,
owietlajcych jezdni, poprzez wolnostojce, owietla- jce tras
tramwajow i cig pieszo-rowerowy, po lampy niskie, do 6 m wysokoci,
znajdujce si przy przystankach tramwajowych. Wzdu gwnych cigw
komunikacyjnych takich jak ulica Traugutta i Kociuszki latarnie
wiszce owietlaj jezdni dwurzdowo, a wzdu ulic wszych jednorzdowo.
Wikszo latarni ulicznych wolnostojcych wystpuje w zachodniej czci
Przedmiecia Oawskiego, wzdu ulic Podwale, Krasiskiego, Dworcowej,
Maachowskiego i Waloskiej. Pozostae lampy wolnostojce we wschodniej
czci Przedmiecia owiet- laj ulic Zgodn, Szybk oraz abi ciek. Na
krtkim odcinku ulicy Traugutta od Podwala wystpuj latarnie
wielogaziowe. Mniejsze latarnie wolnostojce wystpuj licznie w nowo
wybudowanych kwartaach mieszkaniowych takich jak Angel Wings, w
kwartaach przy ulicy Szybkiej, wistackiego, Prdzyskiego, Kociuszki
oraz na terenie wy- remontowanego podwrka kwartau otoczonego
ulicami Traugutta, Mier- niczej, ukasiskiego, Prdzyskiego.
Owietlenie w postaci latarni zamocowanych na budynkach
rozmieszczone jest nielicznie wzdu niektrych odcinkw ulic
Maachowskiego, Komuny Paryskiej na wysokoci Skweru, Krasiskiego
oraz przy Placu Zgody. Nie- liczne due lampy zamocowane s na
elewacji budynkw we wntrzach kwartaowych. Cakowicie pozbawiony
owietlenia ulicznego jest tylko jeden odcinek ulicy Haukego Bosaka
od ulicy Krasiskiego. Stan techniczny wielu latarni, zwaszcza tych
przymocowanych do budyn- kw, nie jest zadawalajcy. Na przedmieciu
Oawskim wystpuj latarnie elektryczne z lampami sodowymi (wiato te),
sabo owietlajce prze- strzenie publiczne. Wikszo wntrz podwrkowych
jest cakowicie pozbawiona owietlenia lub wyposaona w pojedyncze
latarnie. Rwnie wzdu brzegw rzeki Oa- wy brakuje cigoci owietlenia.
Jedna z najciekawszych form oprawy owietleniowej znajduje si na
Mocie Oawskim, ktry wpisany jest do rejestru zabytkw.
67. 67 struktura funkcjonalno-przestrzenna (II) 0 100 200 300
400 500 m Owietlenie latarnie wiszce latarnie mocowane na budynkach
latarnie mocowane na budynkach wewntrz kwartaw latarnie wolnostojce
latarnie wolnostojce wewntrz kwartaw latarnie wolnostojce niskie
miejsca niedowietlone
68. 68 4.7 Ziele Przestrzenie publiczne Skwer przy ul.
Krasiskiego to duy skwer znajdujcy si midzy ulicami Krasiskiego,
Podwale i Komuny Paryskiej, w bliskim ssiedztwie fosy miejskiej. Po
drugiej stronie fosy, przy Wzgrzu Partyzantw, rozciga si Promenada
Staromiejska z wpisanym do "Ewidencji pomnikw przyrody na terenie
Gminy Wrocaw" platanem klonolistnym. Okoliczn zabudow tworz okazae
wille i kamienice, m.in. siedziba Konsulatu Generalnego Niemiec. W
latach 1816-1861 znajdowa si tu Cmentarz w. Doroty (St.
Dorotheenfriendhof), przebudowany przed 1918 r. na plac zabaw.
Dzisiaj w obrbie skweru znajduje si plac zabaw i toaleta publiczna,
a alejki wypo- saone s w awki i kosze na mieci. Drzewa to przede
wszystkim klony, platany, wierzby, dby, a take drzewa iglaste sosny
czarnej. Wystpuj tu rwnie niewielkie skupiska krzeww liciastych.
Tereny nadrzeczne Oawy Istotnym elementem w systemie zieleni
Przedmiecia Oawskiego s tere- ny nadrzeczne cignce si wzdu rzeki
Oawy, ktre w latach 50-tych XX wieku jako promenady byy miejscem
chtnie odwiedzanym przez space- rowiczw. Oawa charakteryzuje si du
biornorodnoci, wzdu jej brzegw ro- nie wiele gatunkw drzew i
krzeww. Lewobrzeny odcinek rzeki w prze- waajcej czci jest
niezagospodarowany i miejscami trudny do przejcia. Wzdu rzeki
wystpuj dwa odcinki promenady o nawierzchni utwardzo- nej: przy
nowym budynku mieszkalnym znajdujcym si pomidzy abi ciek a ulic
Szybk oraz przy budynku mieszkalnym Angel Wings. Zielony skwer przy
ul. Krasiskiego Po prawej: tereny nabrzene wzdu Oawy
69. 69 struktura funkcjonalno-przestrzenna (II) 0 100 200 300
400 500 m Ziele skwery zielece przy skrzyowaniach ziele
niepubliczna o ograniczonym dostpie ziele niepubliczna niedostpna
ziele we wntrzach podwrkowych pasy zieleni towarzyszcej wzdu ulic
nieuytki ziele wysoka w podwrkach ziele wysoka wzu ulic ziele
wysoka wzdu Oawy tereny nadrzeczne utrudnione przejcia wzdu terenu
nadrzecznego brak cigoci zieleni wysokiej wzdu terenu nadrzecznego
przysta, promenada wzdu nowej inwestycji budowlanej boiska sportowe
place zabaw - stan dobry place zabaw - stan redni place zabaw -
stan zy dawne zaoenia cmentarne dawne zaoenia ogrodowe dawne
zaoenie skweru publicz- nego ogrodzenie wzdu prawej strony rzeki
Oawy
70. 70 4.7 Analizowany fragment rzeki na caej swej dugoci
obronity jest rolin- noci wysok w postaci drzew liciastych, z
wyjtkiem terenu przy ldo- wisku dla helikopterw. Miejscami wystpuj
przerwy pomidzy nasadze- niami rolinnoci wysokiej. Po drugiej
stronie Oawy znajduje si kompleks edukacyjno-badawczy GeoCentrum
Politechniki Wrocawskiej wraz z przystankiem kolejki linowej "Na
Grobli" oraz tereny (MPWiK). Most przy abiej ciece czy lewobrzeny
odcinek Oawy poprzez pro- menad "Na Niskich kach" z Rakowcem. Przy
promenadzie wystpuje Park Na Niskich kach, Polski Zwizek Motorowy
oraz Stadion KS Polonia. Tereny nabrzene Oawy cz si za Mostem
Rakowieckim z dawnym k- pieliskiem "Oawa" utworzonym na pocztku lat
30-tych XX wieku. Drew- niane pomosty wyznaczay strefy przeznaczone
do kpieli, a do dyspozy- cji goci byy piaszczystotrawiasta plaa,
boiska do gier, wypoyczalnia sprztu do sportw wodnych, szatnie oraz
may lokal gastronomiczny. K- pielisko Oawa funkcjonowao do 1977 r.
Tereny zielone niepubliczne o ograniczonym dostpie Ziele urzdzona
wystpuje rwnie w obrbie ogrodzonego skweru Mu- zeum Etnograficznego
przy Placu Zgody. Niegdy by to francuski ogrd barokowy, wyposaony w
liczne boskiety, szpalery drzew, rzeby i pawilony ogrodowe, nalecy
najpierw do biskupa wrocawskiego, nastpnie przej- ty przez rodzin
Websky. Obecnie jest to niewielki teren z zagospodarowan rolinnoci
nisk i wy- sok, wyposaony w awki, owietlenie i kosze na mieci.
Teren ten jest dostpny w dzie, za zamykany na wieczr. Obszar
dawnego ogrodu Bonifratrw Prywatnym terenem zielonym Szpitala
Chirurgicznego i Zakonu Ojcw Bo- nifratrw jest dawny ogrd
Bonifratrw przy ul. Puaskiego. Ogrd ska- da si niegdy z czci
ozdobnej, pooonej na osi istniejcej budowli, oraz z czci uytkowej
usytuowanej przy jego wschodniej krawdzi. Kompo- zycja ogrodu
opieraa si na dwch osiach przecinajcych si prostopadle, a na ich
skrzyowaniu usytuowany by pawilon. W poudniowej czci ogrodu
znajdowa si cmentarz. Obecnie teren ten jest ogrodzony i posiada
bram wjazdow od ulicy Mier- niczej. Nielicznie wystpuj tutaj
drzewa, wikszo obszaru pokryta jest zaniedban rolinnoci trawiast.
Po prawej odcinek promenady wzdu rzeki Oawy o nawierzchni
utwardzonej Powyej: ogrodzony skwer przy Muzeum Etnograficznym na
Placu Zgody chtnie odwiedzany jest przez mieszkacw starszego
pokolenia. Po prawej odcinek promenady wraz z przystani, przy
budynku mieszkalnym Angel Wings, wyposaony w awki, kosze na mieci,
owietlenie i niewielki plac zabaw
71. 71 Ziele podwrkowa Urzdzone wntrza podwrkowe wraz z
zaprojektowan rnorodn ro- linnoci ozdobn wystpuj przede wszystkim
przy nowo wybudowa- nych inwestycjach mieszkaniowych przy ulicy
Puaskiego, Prdzyskiego, Szybkiej oraz przy zabudowie mieszkalnej
Angel Wings. Najstarszym odremontowanym podwrkiem, posiadajcym
obecnie plac zabaw, boiska sportowe, elementy maej architektury,
rolinno urzdzo- n oraz owietlenie, jest wntrza kwartaowe przy
Wsplnocie Kocioa Chrzecijan Baptystw. struktura
funkcjonalno-przestrzenna (II) W zachodniej czci Przedmiecia
Oawskiego wntrza kwartaowe to tereny z nieuporzdkowan rolinnoci,
nielicznymi drzewami i krzewa- mi oraz duymi obszarami trawiastym.
Podwrka we wschodniej czci Przedmiecia Oawskiego s ubogie w
jakiekolwiek tereny zielone. Miejsca- mi wystpuj poacie zaniedbanej
trawy oraz pojedyncze drzewa liciaste. Ziele urzdzona wystpuje
gwnie przy wejciach do budynkw. Ziele w kwartale przy ulicy
Worcella