Upload
sovon-vogelonderzoek
View
29
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
De landelijke vogelmeetnetten in natuurbeheer en-beleid
Chris van Turnhout
Sovon Vogelonderzoek Nederland
• Onze missie: volgen populatie-veranderingen van alle wilde vogels in Nederland
• Monitoring gebaat bij continuïteit op de lange termijn
Sovon Vogelonderzoek Nederland
Echter:
• Informatie-behoeften van opdrachtgevers en stakeholders veranderen
• Beweegredenen, voorkeuren en tijd van vrijwilligers veranderen
Sovon Vogelonderzoek Nederland
Onze uitdaging: • Innoveren van meetnetten om aan nieuwe vragen
te voldoen• Waarborgen van oorspronkelijke doelstellingen• Garanderen van hoge participatie door
vrijwilligers -> binding & werving
Sovon Vogelonderzoek Nederland
Netwerk Ecologische Monitoring:
- Samenwerkingsverband van overheidsorganisaties (Rijk, Provincies, Rijkswaterstaat)
- Continue afstemming van inwinning op de informatiebehoefte; streven naar vraagbundeling
- 17 landelijke meetnetten, coördinatie meestal door PGO’s
- Uitvoering grotendeels door vrijwillige waarnemers (+ provincies/instituten), op basis van gestandaardiseerde meetprotocollen
- Kwaliteitsbewaking door CBS
Constant effort sitesNestkaarten
Broedvogels 1973-77, 1998-2000, 2013-16
Winter- & trekvogelsBroedvogels
Algemene soorten Algemene soorten
Watervogels etc.
Ganzen en zwanen
Bijzondere soorten
Atlasprojecten
Schaarse soorten
Zeldzame soorten
Kolonievogels
Steekproef
Totaal
Winter- & trekvogels 1978-83, 2013-16
Meetnetten, uitvoering vooral door vrijwilligers
Sovon Vogelonderzoek Nederland
1984 1990 1995 2000 2005 2010 20150
20
40
60
80
100
120
140
160
Zomertortel 1984-2015
Inde
x
landelijke trends
Sovon Vogelonderzoek Nederland
0
50
100
150
200
250
1990 1995 2000 2005 2010 2015
inde
x
NL
HZZ
RIV
HZO
regionale trends
Sovon Vogelonderzoek Nederland
020406080
100120140160180200
1990 1993 1996 1999 2002 2005 2008 2011 2014
popu
latie-
index
agrarischbosopen natuurmoeras
indicatoren (Living Planet Index)
Sovon Vogelonderzoek Nederland
Toename in informatie-behoefte:
• Van een handjevol naar 23 meetdoelen / beleidsvelden
• Zowel nationaal (Rode Lijst, exoten, indicatoren) als internationaal (VRL, FBI, TMAP): GOED!!
• Meer soorten en populaties
• Van landelijke trends naar provinciale en gebieden-trends (Natura 2000)
• Van signalerend naar evaluerend (meetnet-ontwerp!)
• Hogere ruimtelijke resolutie data
Sovon Vogelonderzoek Nederland
Hoe?
1) Bijsturen bestaande telprojecten
bv. ANLb en SNL:
• afstemmen telmethode (BMP)• harmoniseren soortenlijsten• wat is al beschikbaar, wat is
extra nodig?• herijken prioriteiten
(soortselecties, regio’s,habitats)
Sovon Vogelonderzoek Nederland
Via website aanbieden van vacante telgebieden
Sovon Vogelonderzoek Nederland
2) Starten nieuwe telprojecten
• Meetnet Urbane Soorten (2007)• Meetnet Agrarische Soorten (2009)• Meetnet Slaapplaatsen (2011)
- arbeidsextensief- instap-projecten voor
nieuwe tellers
Sovon Vogelonderzoek Nederland
3) Aanpassen telstrategie
• Variëren van telfrequentie:
elk jaar 2 telgebieden elk jaar 1 telgebied + 3 telgebieden elke 3 jaar (in rotatie)• Integrale gebiedskartering (SNL)• Aantrekkelijk voor vrijwilligers
Sovon Vogelonderzoek Nederland
NB. Jaarlijkse metingen blijven belangrijk!
- In geval van 6-jaarlijkse metingen zou landelijke trendbeoordeling voor 44% van de soorten foutief zijn (CBS)
- Op gebiedsniveau percentage nog veel hoger
Schmidt et al. 2015
Sovon Vogelonderzoek Nederland4) Technische vernieuwingen
Sovon Vogelonderzoek NederlandSinds 2011, AUTOCLUSTER software voor BMP: automatische interpretatie van waarnemingen per bezoek tot territoria
Sovon Vogelonderzoek Nederland
Sinds 2016, AVIMAP: mobiele app voor invoer waarnemingen
Sovon Vogelonderzoek Nederland
Substantiële reductie van bureauwerk:
BMPop papier autoclust. Avimap• Veldwerk 32 32 34• Bureauwerk 18 10 2Totaal 50 42 36
• Meer en gedetailleerdere data beschikbaar• Meer uniforme wijze van uitwerking • Meer validatie-mogelijkheden• Snellere feedback mogelijk• Herinterpretatie achteraf mogelijk• Vrij beschikbaar voor ‘derden’
Sovon Vogelonderzoek Nederland
• Web-tools om eigen data te bewerken• Meelees-rechten voor medetellers
(beheerders)
Sovon Vogelonderzoek Nederland
Diverse output, o.a. soortgroep-kaarten
Sovon Vogelonderzoek Nederland
data beschikbaar via NDFF, informatie via sovon.nl
www.sovon.nl/soorten
Sovon Vogelonderzoek Nederland
www.sovon.nl/provincies/gebieden
Sovon Vogelonderzoek Nederland
5) Werving en opleiding
• Feedback & interactie• Cursussen & lezingen• Samenwerking met TBO’s
Sovon Vogelonderzoek Nederland
Sovon Vogelonderzoek Nederland
Detailniveau BMP-data