Prezentacja ukraina mk (1)

Kompetencje i rolaMinisterstwa Środowiska

w systemie ochrony środowiska w Polsce

Michał KobylińskiDepartament Prawny

Warszawa, dnia 23 listopada 2015 r

Kompetencje i rola Ministerstwa Środowiska w systemie ochrony środowiska w Polsce

Minister i Ministerstwo w polskim systemie prawnym Działy administracji rządowej podległe Ministrowi

Środowiska Organy podległe Ministrowi Środowiska lub przez niego

nadzorowane Komórki organizacyjne Ministerstwa Środowiska Rola Ministerstwa Środowiska w przygotowaniu aktów

prawnych związanych z ochroną środowiska Najważniejsze ustawy z zakresu działania Ministra

Środowiska

2

AGENDA:

3

Minister Środowiska jako członek Rady Ministrów

Trójpodział władzy w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

• Władza ustawodawcza:• Sejm• Senat

• Władza wykonawcza:• Prezydent• Rada Ministrów

• Władza sądownicza:• sądy• trybunały

4

Minister jako członek Rady Ministrów

Powołanie Rady Ministrów (art. 154 Konstytucji RP)Prezydent Rzeczypospolitej desygnuje Prezesa Rady Ministrów, który proponuje skład Rady Ministrów. Prezydent Rzeczypospolitej powołuje Prezesa Rady Ministrów wraz z pozostałymi członkami Rady Ministrów w ciągu 14 dni od dnia pierwszego posiedzenia Sejmu lub przyjęcia dymisji poprzedniej Rady Ministrów i odbiera przysięgę od członków nowo powołanej Rady Ministrów.

Powołanie Rządu Beaty Szydło 16 listopada 2015 r.(źródło: http://radioszczecin.pl/serwis_informacyjny/pliki/2015/2015-

11-13_1447422541.jpg)

5

Minister a ministerstwo

Minister – organ administracji rządowej (art. 149 Konstytucji)•Ministrowie kierują określonymi działami administracji rządowej lub wypełniają zadania wyznaczone im przez Prezesa Rady Ministrów.•Minister kierujący działem administracji rządowej wydaje rozporządzenia.

Ministerstwo – urząd obsługujący ministra (ustawa o Radzie Ministrów)Prezes Rady Ministrów ustala, w drodze rozporządzenia: •szczegółowy zakres działania ministra, niezwłocznie po powołaniu Rady Ministrów, a jeżeli minister został powołany w innym czasie – niezwłocznie po jego powołaniu; •ministerstwo lub inny urząd administracji rządowej, który ma obsługiwać ministra, a w wypadku ministra kierującego określonym działem administracji rządowej – również organy jemu podległe lub przez niego nadzorowane

6

Działy administracji rządowej podległe Ministrowi Środowiska

Zgodnie z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 września 2014 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska, Minister kieruje następującymi działami administracji rządowej:

• gospodarka wodna,• środowisko.

Obecnie Ministrem Środowiska jest prof. Jan Szyszko (od 16 listopada 2015 r.)

Źródło: http://i.parlamentarny.pl/i/00/11/06/001106_r1_300.jpg

7

Dział gospodarka wodna

Dział gospodarka wodna (art. 11 ust. 1 ustawy o działach administracji rządowej), obejmuje sprawy:

• kształtowania, ochrony i racjonalnego wykorzystywania zasobów wodnych,

• utrzymania śródlądowych wód powierzchniowych, stanowiących własność Skarbu Państwa wraz z infrastrukturą techniczną związaną z tymi wodami, obejmującą budowle oraz urządzenia wodne,

• budowy, modernizacji oraz utrzymania śródlądowych dróg wodnych, • ochrony przeciwpowodziowej• funkcjonowania państwowej służby hydrologiczno-meteorologicznej

i państwowej służby hydrologicznej (z wyjątkami)• współpracy międzynarodowej na wodach granicznych

8

Dział środowisko

Dział środowisko (art. 28 ust. 1 ustawy o działach administracji rządowej), obejmuje sprawy:•ochrony i kształtowania środowiska oraz racjonalnego wykorzystywania jego zasobów, •ochrony przyrody, w tym w parkach narodowych i krajobrazowych, rezerwatach przyrody, oraz ochrony gatunków roślin i zwierząt, lasów, zwierzyny i innych tworów przyrody, •geologii, •gospodarki zasobami naturalnymi, •kontroli przestrzegania wymagań ochrony środowiska i badania stanu środowiska, •leśnictwa, •ochrony lasów i gruntów leśnych, •łowiectwa, •organizmów genetycznie zmodyfikowanych (GMO, z wyjątkami).

9

Projektowane zmiany w działach administracji rządowej

Planowane nowe działy administracji rządowej:•energia•gospodarka złożami kopalin•żegluga śródlądowa

Planowane nowe ministerstwa:•Ministerstwo Energetyki •Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej

Zmniejszenie zakresu kompetencji Ministra Środowiska:•geologia•handel i zarządzanie uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych•budowa, modernizacja oraz utrzymanie śródlądowych dróg wodnych

10

Kompetencje Ministra Środowiska

Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska (odpowiada za realizację polityki ochrony środowiska w zakresie zarządzania ochroną przyrody, w tym m.in. obszarami Natura 2000 oraz w zakresie kontroli procesu inwestycyjnego)Główny Inspektor Ochrony Środowiska (realizuje zadania związane m.in. z gospodarką odpadami, monitoringiem środowiska, przeciwdziałaniem poważnym awariom, wykonywaniem pomiarów wielkości emisji oraz poziomu substancji lub energii występujących w środowisku) Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej (realizuje zadania związane z gospodarką wodną)Prezes Państwowej Agencji Atomistyki (do zakresu działania należy wykonywanie zadań związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej kraju)Prezes Wyższego Urzędu Górniczego (sprawuje nadzór nad ruchem zakładów górniczych, a także kontroluje te zakłady)

Organy podległe Ministrowi Środowiska lub przez niego nadzorowane

11

Podział administracyjny Polski:regionalne dyrekcje ochrony środowiska

i wojewódzkie inspektoraty ochrony środowiska

Źródło: http://ksng.gugik.gov.pl/pliki/mapa_administracyjna_polski_2015.png

12

Regionalne zarządy gospodarki wodnej

Źródło: http://www.rzgw.gda.pl/?mod=content&path=2,5

13

Kompetencje Ministra ŚrodowiskaJednostki organizacyjne nadzorowane przez Ministra Środowiska

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej)Państwowe Gospodarstwo Leśne „Lasy Państwowe” (zarządzanie lasami należącymi do Skarbu Państwa)Biuro Nasiennictwa Leśnego (prowadzenie rejestrów leśnego materiału rozmnożeniowego)

Instytuty badawcze (6)Parki narodowe (23)Szkoły leśne (11)

Inne jednostki nadzorowane przez Ministra Środowiska

14

Struktura Ministerstwa Środowiska

Komórki organizacyjne Ministerstwa ŚrodowiskaKomórkami organizacyjnymi Ministerstwa kierują dyrektorzy przy pomocy zastępców z wyjątkiem Gabinetu Politycznego Ministra. Komórki w zakresie swojej właściwości, realizują zadania Ministra Środowiska.

Komórki organizacyjne Ministerstwa Środowiska:

Departament Geologii i Koncesji Geologicznych (DGK)

Departament Gospodarki Odpadami (DGO)

Departament Leśnictwa i Ochrony Przyrody (DLP)

Departament Nadzoru Geologicznego (DNG)

Departament Ochrony Powietrza (DOP)

Departament Ochrony Środowiska (DOŚ)

Departament Zasobów Wodnych (DWZ)

Departament Zrównoważonego Rozwoju (DZR)

15

Struktura Ministerstwa ŚrodowiskaKomórki organizacyjne Ministerstwa Środowiska

Departament Ekonomiczny (DE)

Departament Funduszy Ekologicznych (DFE)

Departament Prawny (DP)

Departament Strategii i Komunikacji (DSK)

Biuro Finansowe (BF)

Biuro Kadr i Szkoleń (BKS)

Biuro Kontroli i Audytu Wewnętrznego (BKA)

Biuro Dyrektora Generalnego (BDG)

Gabinet Polityczny Ministra (GPM)

Biuro Ministra (BM)

16


Do zakresu działania Departamentu Geologii i Koncesji Geologicznych (DGK) należy: Realizacja zadań Ministra w dziedzinie geologii, z wyłączeniem

zadań przypisanych do zakresu działania Departamentu Nadzoru Geologicznego;

Prowadzenie spraw z zakresu nadzoru Ministra nad Prezesem Wyższego Urzędu Górniczego oraz nad Państwowym Instytutem Geologicznym – Państwowym Instytutem Badawczym.

Komórki organizacyjne Ministerstwa Środowiska

Do zakresu zadań poszczególnych komórek należą:

17

Kompetencje Ministerstwa Środowiska

Do zakresu Departamentu Gospodarki Odpadami (DGO) należy:

Realizacja zadań Ministra w zakresie gospodarki odpadami oraz ochrony powierzchni ziemi, z wyłączeniem prowadzenia postepowań administracyjnych oraz zapewnienia zastępstwa Ministra w postepowaniach przed wojewódzkimi sądami administracyjnymi.

18


Do zakresu działania Departamentu Leśnictwa i Ochrony Przyrody (DLP) należy: realizacja zadań Ministra w zakresie leśnictwa, ochrony przyrody, ochrony

lasów i gruntów leśnych, łowiectwa, ocen oddziaływania na środowisko oraz organizmów genetycznie zmodyfikowanych;

prowadzenie spraw z zakresu nadzoru Ministra nad Generalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska, Państwowym Gospodarstwem Leśnym „Lasy Państwowe", Instytutem Badawczym Leśnictwa, Biurem Nasiennictwa Leśnego, Polskim Związkiem Łowieckim oraz parkami narodowymi i szkołami leśnymi.

19


Do zakresu działania Departamentu Nadzoru Geologicznego (DNG) należy: realizacja zadań Ministra w zakresie nadzorowania zobowiązań

wynikających z udzielonych koncesji na poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż węglowodorów oraz wydobywanie węglowodorów ze złóż, a także zobowiązań wynikających z przepisów prawa związanych z wykonywaniem tych koncesji;

monitorowanie zobowiązań wynikających z zawartych przez Ministra umów o ustanowieniu użytkowania górniczego w zakresie dotyczącym węglowodorów;

realizacja zadań Ministra w zakresie racjonalnej gospodarki złożami kopalin, w szczególności o charakterze strategicznym, w tym na obszarze morskiej wyłącznej strefy ekonomicznej;

prowadzenie spraw z zakresu nadzoru Ministra nad Prezesem Państwowej Agencji Atomistyki.

20


realizacja zadań Ministra w zakresie ochrony atmosfery oraz oddziaływań fizycznych (odory);

prowadzenie spraw z zakresu obrotu jednostkami Kioto oraz systemu handlu uprawnieniami do emisji;

Prowadzenie spraw z zakresu systemów zarządzania środowiskowego EMAS;

Prowadzenie spraw z zakresu nadzoru Ministra nad Instytutem Ochrony Środowiska – Państwowym Instytutem Badawczym.

Do zakresu działania Departamentu Ochrony Powietrza (DOP) należy:

21


Do zakresu działania Departamentu Ochrony Środowiska (DOŚ) należy: koordynacja i prowadzenie, w zakresie niezastrzeżonym dla innych

komórek, spraw związanych z realizacją zadań Ministra w zakresie ochrony środowiska, w tym ochrony przed hałasem i polami elektromagnetycznymi oraz gromadzenia i rozpowszechniania informacji na temat najlepszych dostępnych technik (BAT);

realizacja zadań Ministra w zakresie pozwoleń na wprowadzanie do środowiska substancji lub energii;

realizacja zadań Ministra w zakresie udostępniania informacji o środowisku, informacji publicznej i przestrzennej;

prowadzenie postępowań administracyjnych oraz zapewnienie zastępstwa Ministra w postępowaniach przed wojewódzkimi sądami administracyjnymi;

prowadzenie spraw z zakresu nadzoru Ministra nad Głównym Inspektorem Ochrony Środowiska.

22


Do zakresu działania Departamentu Zasobów Wodnych (DZW) należy: realizacja zadań Ministra w zakresie działu administracji rządowej

— gospodarka wodna, w szczególności inicjowanie kierunków polityki wodnej;

prowadzenie spraw z zakresu nadzoru Ministra nad Prezesem Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej, Instytutem Ekologii Terenów Uprzemysłowionych oraz Instytutem Meteorologii i Gospodarki Wodnej — Państwowym Instytutem Badawczym.

23


Do zakresu działania Departamentu Zrównoważonego Rozwoju (DZR) należy: prowadzenie polityki na rzecz ochrony klimatu, w tym

koordynowanie procesu negocjacji na forum Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu;

inicjowanie i koordynowanie działań w zakresie polityki zrównoważonego rozwoju na szczeblu międzynarodowym;

koordynowanie, we współpracy z właściwymi komórkami, realizacji zadań wynikających ze współpracy dwustronnej i regionalnej oraz zadań wynikających z członkostwa w Unii Europejskiej;

prowadzenie polityki efektywności zasobowej, programowanie i wdrażanie instrumentów wspierających ekoinnowacje oraz rozwój technologii środowiskowych.

24


Do zakresu działania Departamentu Ekonomicznego (DE) należy: realizacja zadań Ministra jako dysponenta części budżetowych

22 (środowisko) i 24 (gospodarka wodna), w tym również w odniesieniu do środków przeznaczonych na finansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej oraz środków pochodzących z innych źródeł zagranicznych;

prowadzenie spraw z zakresu nadzoru nad fundacjami działającymi w zakresie ochrony środowiska i gospodarki wodnej.

25


Do zakresu działania Departamentu Funduszy Ekologicznych (DFE) należy: realizacja zadań Ministra w zakresie programów finansowanych z

udziałem środków Unii Europejskiej oraz środków pochodzących z innych źródeł zagranicznych;

realizacja zadań Ministra w zakresie nadzoru nad systemem finansowania ochrony środowiska w Polsce;

prowadzenie spraw związanych z przygotowywaniem i uzgadnianiem list zadań z zakresu ochrony środowiska i gospodarki wodnej realizowanych przez państwowe jednostki budżetowe, dla których dysponentem części budżetowej jest Minister, ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej;

prowadzenie spraw z zakresu nadzoru Ministra nad Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

26

Struktura Ministerstwa ŚrodowiskaDo zakresu działania Departamentu Prawnego (DP) należy: obsługa prawna Ministra i Ministerstwa, w tym zastępstwo

procesowe przed sądami powszechnymi i przed Naczelnym Sadem Administracyjnym;

koordynowanie rządowego procesu legislacyjnego projektów założeń projektów ustaw, projektów stanowisk Rządu do projektów ustaw i projektów aktów normatywnych w zakresie właściwości Ministra;

koordynowanie opiniowania projektów założeń projektów aktów prawnych i innych dokumentów rządowych, z wyłączeniem strategii i programów, przygotowywanych przez inne ministerstwa i urzędy;

koordynowanie spraw związanych z transpozycją oraz naruszeniami prawa Unii Europejskiej;

koordynowanie spraw związanych z procedowaniem projektów umów międzynarodowych i dokumentów z nimi związanych.

27


Do zakresu działania Departamentu Strategii i Komunikacji (DSK) należy: realizacja zadań Ministra w zakresie wyznaczania i wdrażania

celów strategicznych w ochronie środowiska; realizacja zadań Ministra w zakresie kontroli zarządczej; koordynowanie nadzoru nad organami i jednostkami podległymi

Ministrowi lub nadzorowanymi przez Ministra; realizacja zadań Ministra w zakresie edukacji ekologicznej; koordynowanie opiniowania projektów strategii i programów

przygotowawczych przez inne ministerstwa i urzędy; obsługa oraz wsparcie Zespołu do spraw testów regulacyjnych i

Ocen Skutków Regulacji; Programowanie i ewaluacja, promocja i informacja w zakresie

programów finansowanych z udziałem środków Unii Europejskiej oraz środków pochodzących z innych źródeł zagranicznych.

28

Proces legislacyjny w Polsce

W polskim procesie ustawodawczym wyróżniamy następujące etapy (Konstytucja RP):

• Opracowanie projektu ustawy• Wniesienie projektu ustawy do Sejmu RP (inicjatywa ustawodawcza)• Rozpatrzenie i uchwalenie ustawy przez Sejm• Przekazanie ustawy Senatowi• Ewentualne ponowne rozpatrzenie ustawy przez Sejm• Przekazanie ustawy Prezydentowi RP do podpisu• Ewentualne odesłanie ustawy do Sejmu lub do Trybunału

Konstytucyjnego• Ewentualne rozpatrzenie ustawy przez Sejm lub Trybunał Konstytucyjny• Podpisanie ustawy przez Prezydenta • Ogłoszenie ustawy w Dzienniku Ustaw

Projekty rządowe aktów prawnych podlegają procedurze uregulowanej w regulaminie pracy Rady Ministrów.

29

Rola Ministra Środowiska w polskim procesie legislacyjnym

Minister Środowiska, będąc członkiem Rady Ministrów, uczestniczy w prowadzeniu polityki wewnętrznej i zagranicznej RP niezastrzeżonej dla innych organów państwowych i samorządu terytorialnego, w szczególności przez:

• zapewnienie wykonywania ustaw,• wydawanie rozporządzeń i zarządzeń,• koordynowanie i kontrolę prac organów administracji rządowej,• inicjowanie i opracowywanie, w zakresie działu którym kieruje, polityki

Rządu oraz przedkładanie w tym zakresie inicjatyw i odpowiednich projektów aktów normatywnych na posiedzenia Rady Ministrów,

• realizację polityki ustalonej przez Radę Ministrów.

30

Najważniejsze ustawyNajważniejsze obszary działania Ministerstwa Środowiska

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodneUstawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowiskoUstawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich ochronieUstawa z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony ŚrodowiskaUstawa z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianychUstawa z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancjiUstawa z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubażających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych

31


Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r o odpadach Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu porządku i czystości w gminachUstawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorachUstawa z dnia 11 maja 2001 r. obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowejUstawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymiUstawa z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacjiUstawa z dnia 29 czerwca 2007 r. o międzynarodowym przemieszczaniu odpadówUstawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie

elektrycznym i elektronicznym

32


Ustawa z dnia 13 października 1995 r. – Prawo łowieckieUstawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrodyUstawa z dnia 28 września 1991 r. o lasachUstawa z dnia 22 czerwca 2001 r. o mikroorganizmach i organizmach genetycznie zmodyfikowanychUstawa z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górniczeUstawa z dnia 29 listopada 2000 r. – Prawo atomoweUstawa z dnia 15 lipca 2011 r. o krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS)

33

Najważniejsze umowy międzynarodoweNajważniejsze obszary działania Ministerstwa Środowiska

Ramowa Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, sporządzona w Nowym Jorku dnia 9 maja 1992 rokuProtokół z Kioto do Ramowej Konwencji ONZ w sprawie zmian klimatu, sporządzony w Kioto dnia 11 grudnia 1997 rokuKonwencja o różnorodności biologicznej, sporządzona w Rio de Janeiro dnia 5 czerwca 1992 rokuKonwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem, sporządzona w Waszyngtonie dnia 3 marca 1973 roku (CITES)Konwencja o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym, sporządzona w Espoo dnia 25 lutego 1991 rokuKonwencja o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska, sporządzona w Aarhus dnia 25 czerwca 1998 roku

Dziękuję za uwagę.

Opracował:Michał Kobyliński

Departament Prawny Ministerstwa Środowiska

ul. Wawelska 52/5400-922 Warszawawww.mos.gov.pl

Warszawa, dnia 23 listopada 2015 r.

Environment

Prezentacja ukraina mk (1)